jīng zhōu péng hǎo shì, yǒu jiā yǐn guī. xià mǎ sōu biàn, mǎ hé cǎo lù páng. yǒu xì cǎo yī cóng, méng róng kě ài, chū fàng huáng huā, yàn guāng duó mù, mǎ shí yǐ guò bàn yǐ. péng bá qí yú jīng, xiù zhī yǒu yì xiāng, yīn nà zhū huái. chāo chéng fù xíng, mǎ wù shǐ jué chí, pō jué kuài yì, jìng bù jì suàn guī tú, zòng mǎ suǒ zhī.
荊州彭好士,友家飲歸。下馬溲便,馬齕草路旁。有細草一叢,蒙茸可愛,初放黃花,艷光奪目,馬食已過半矣。彭拔其餘莖,嗅之有異香,因納諸懷。超乘復行,馬騖駛絕馳,頗覺快意,竟不計算歸途,縱馬所之。
hū jiàn xī yáng zài shān, shǐ jiāng xuán pèi. dàn wàng luàn shān cóng dá, bìng bù zhī qí hé suǒ. yī qīng yī rén lái, jiàn mǎ fāng pēn sī, dài wèi zhuō xián, yuē: tiān yǐ jìn mù, wú jiā zhǔ rén biàn qǐng sù zhǐ. péng wèn: cǐ shǔ hé dì? yuē: làng zhōng yě. péng dà hài, gài bàn rì yǐ qiān yú lǐ yǐ, yīn wèn: zhǔ rén wèi shuí? yuē: dào bǐ zì zhī. yòu wèn: hé zài? yuē: zhǐ chǐ ěr. suì dài kòng jí xíng, rén mǎ ruò fēi. guò yī shān tóu, jiàn bàn shān zhōng wū yǔ zhòng dié, zá yǐ píng màn, yáo dǔ yì guān yī cù, ruò yǒu suǒ cì. péng zhì xià mǎ, xiāng xiàng gǒng jìng. é zhǔ rén chū, qì xiàng gāng měng, jīn fú dōu yì rén shì. gǒng shǒu xiàng kè, yuē: jīn rì kè mò yuǎn yú péng jūn. yīn yī péng, qǐng xiān xíng. péng qiān xiè, bù kěn jù xiān. zhǔ rén zhuō bì xíng zhī. péng jué zhuō chù rú bèi xiè gù, tòng yù zhé, bù gǎn fù zhēng, suì xíng. xià cǐ zhě yóu xiāng tuī ràng, zhǔ rén huò tuī zhī, huò wǎn zhī, kè jiē shēn yín qīng diē, shì bù néng kān, yī yī zhǔ mìng ér xíng. dēng táng zé chén shè xuàn lì, liǎng kè yī yán. péng àn wèn jiē zuò zhě: zhǔ rén hé rén? dá yún: cǐ zhāng huán hóu yě. péng è rán, bù gǎn fù hāi. hé zuò jì rán. jiǔ jì xíng, huán hóu yuē: suì suì dāo rǎo qīn bīn, liáo shè báo zhuó, jǐn cǐ qū qū zhī yì. zhí yuǎn kè rǔ lín, yì shǔ xìng yù. pū qiè wàng yǒu gàn qiú, rú shǎo cún ài liàn, jí yì bù qiáng. péng qǐ wèn: hé wù? yuē: zūn chéng yǐ yǒu xiān gǔ, fēi chén shì suǒ néng qū cè. yù shì mǎ xiāng yì rú hé? péng yuē: jìng yǐ fèng xiàn, bù gǎn yì yě. huán hóu yuē: dāng bào yǐ liáng mǎ, qiě jiāng cì yǐ wàn jīn. péng lí xí fú xiè. huán hóu mìng rén yè qǐ zhī. é qīng jiǔ zhuàn fēn lún, rì luò mìng zhú. zhòng qǐ cí, péng yì gào bié. huán hóu yuē: jūn yuǎn lái yān guī? péng gù tóng xí zhě yuē: yǐ qiú cǐ gōng zuò jū tíng zhǔ rén yǐ. huán hóu nǎi biàn yǐ jù shāng zhuó kè, wèi péng yuē: suǒ huái xiāng cǎo, xiān zhě kě yǐ chéng xiān, kū zhě kě yǐ diǎn jīn cǎo qī jīng, dé jīn yī wàn. jí mìng tóng chū fāng shòu péng, péng yòu bài xiè. huán hóu yuē: míng rì zào shì, qǐng yú mǎ qún zhōng rèn yì zé qí liáng zhě, bù bì yǔ zhī lùn jià, wú zì gěi zhī. yòu gào zhòng yuē: yuǎn kè guī jiā, kě shǎo zhù yǐ zī fǔ. zhòng wěi wěi. shāng jǐn, xiè bié ér chū.
忽見夕陽在山,始將旋轡。但望亂山叢沓,並不知其何所。一青衣人來,見馬方噴嘶,代為捉銜,曰:「天已近暮,吾家主人便請宿止。」彭問:「此屬何地?」曰:「閬中也。」彭大駭,蓋半日已千餘里矣,因問:「主人為誰?」曰:「到彼自知。」又問:「何在?」曰:「咫尺耳。」遂代鞚疾行,人馬若飛。過一山頭,見半山中屋宇重疊,雜以屏幔,遙睹衣冠一簇,若有所伺。彭至下馬,相向拱敬。俄主人出,氣象剛猛,巾服都異人世。拱手向客,曰:「今日客莫遠於彭君。」因揖彭,請先行。彭謙謝,不肯遽先。主人捉臂行之。彭覺捉處如被械梏,痛欲折,不敢復爭,遂行。下此者猶相推讓,主人或推之,或挽之,客皆呻吟傾跌,似不能堪,一依主命而行。登堂則陳設炫麗,兩客一筵。彭暗問接坐者:「主人何人?」答云:「此張桓侯也。」彭愕然,不敢復咳。合座寂然。酒既行,桓侯曰:「歲歲叨擾親賓,聊設薄酌,盡此區區之意。值遠客辱臨,亦屬幸遇。仆竊妄有干求,如少存愛戀,即亦不強。」彭起問:「何物?」曰:「尊乘已有仙骨,非塵世所能驅策。欲市馬相易如何?」彭曰:「敬以奉獻,不敢易也。」桓侯曰:「當報以良馬,且將賜以萬金。」彭離席伏謝。桓侯命人曳起之。俄傾酒饌紛綸,日落命燭。眾起辭,彭亦告別。桓侯曰:「君遠來焉歸?」彭顧同席者曰:「已求此公作居停主人矣。」桓侯乃遍以巨觴酌客,謂彭曰:「所懷香草,鮮者可以成仙,枯者可以點金;草七莖,得金一萬。」即命僮出方授彭,彭又拜謝。桓侯曰:「明日造市,請於馬群中任意擇其良者,不必與之論價,吾自給之。又告眾曰:「遠客歸家,可少助以資斧。」眾唯唯。觴盡,謝別而出。
tú zhōng shǐ jié xìng zì, tóng zuò zhě wèi liú zi huī. tóng háng èr sān lǐ, yuè lǐng jí dǔ cūn shè. zhòng kè péi péng bìng zhì liú suǒ, shǐ shù qí yì. xiān shì, cūn zhōng suì suì sài shè yú huán hóu zhī miào, zhǎn shēng yōu xì yǐ wèi chéng guī, liú qí shǒu shàn zhě yě. sān rì qián sài shè fāng bì. shì wǔ, gè jiā jiē yǒu yī rén yāo qǐng guò shān. wèn zhī, yán shū huǎng hū, dàn dūn cù shén jí, guò shān jiàn tíng shě, xiāng gòng hài yí. jiāng zhì mén, shǐ zhě shǐ shí gào zhī zhòng yì bù gǎn què tuì. shǐ zhě yuē: gū jí cǐ, yāo yī yuǎn kè xíng zhì yǐ. gài jí péng yě. zhòng shù zhī jīng guài. qí zhōng bèi bǎ wò zhě, jiē huàn bì tòng jiě yī zhú zhī, fū ròu qīng hēi. péng zì shì yì rán. zhòng sàn, liú jí fú bèi gōng qǐn. jì míng, cūn zhōng zhēng yán kè yòu bàn péng rù shì xiāng mǎ. shí yú rì xiāng shù shí pǐ, kǔ wú jiā zhě péng yì pàn gǒu jiù zhī. yòu rù shì jiàn yī mǎ gǔ xiāng sì jiā qí shì zhī, shén jùn wú bǐ. jìng qí rù cūn, yǐ dài yù zhě zài wǎng xún zhī, qí rén yǐ qù. suì bié cūn rén yù guī. cūn rén gè kuì jīn zī, suì guī.
途中始詰姓字,同座者為劉子翬。同行二三里,越嶺即睹村舍。眾客陪彭並至劉所,始述其異。先是,村中歲歲賽社於桓侯之廟,斬牲優戲以為成規,劉其首善者也。三日前賽社方畢。是午,各家皆有一人邀請過山。問之,言殊恍惚,但敦促甚急,過山見亭舍,相共駭疑。將至門,使者始實告之;眾亦不敢卻退。使者曰:「姑集此,邀一遠客行至矣。」蓋即彭也。眾述之驚怪。其中被把握者,皆患臂痛;解衣燭之,膚肉青黑。彭自視亦然。眾散,劉即襆被供寢。既明,村中爭延客;又伴彭入市相馬。十餘日相數十匹,苦無佳者;彭亦拚苟就之。又入市見一馬骨相似佳;騎試之,神駿無比。徑騎入村,以待鬻者;再往尋之,其人已去。遂別村人慾歸。村人各饋金資,遂歸。
mǎ yī rì xíng wǔ bǎi lǐ. dǐ jiā, shù suǒ zì lái, rén bù zhī xìn, náng zhōng chū shǔ wù, shǐ gòng guài zhī. xiāng cǎo jiǔ kū, qià dé qī jīng, zūn fāng diǎn huà, jiā yǐ bào fù. suì jìng yì gù chù, dú sì huán hóu zhī cí, yōu xì sān rì ér fǎn.
馬一日行五百里。抵家,述所自來,人不之信,囊中出蜀物,始共怪之。香草久枯,恰得七莖,遵方點化,家以暴富。遂敬詣故處,獨祀桓侯之祠,優戲三日而返。
yì shǐ shì yuē: guān huán hóu yàn bīn, ér hòu xìn wǔ yí màn tíng fēi dàn yě. rán zhǔ rén sù kè, suì shǐ méng ài zhě jǐ yù zhé gōng, zé dāng nián zhī yǒng lì kě xiǎng.
異史氏曰:「觀桓侯燕賓,而後信武夷幔亭非誕也。然主人肅客,遂使蒙愛者幾欲折肱,則當年之勇力可想。」
wú mù xīn yán: yǒu lǐ shēng zhě, chún bù yǎn qí mén chǐ, lù yú wài yíng zhǐ. yī rì yú mǒu suǒ yàn jí, èr kè xùn shàng xià, qí zhēng shén kǔ. yī lì wǎn shǐ qián, yī lì què xiàng hòu. lì měng zhǒu tuō, lǐ kuò lì qí hòu, zhǒu guò chù huì, shuāng chǐ bìng duò, xuè xià rú yǒng. zhòng è rán, qí zhēng nǎi xī. cǐ yǔ huán hóu zhī wò bì zhé gōng, tóng yī xiào yě.
吳木欣言:「有李生者,唇不掩其門齒,露於外盈指。一日於某所宴集,二客遜上下,其爭甚苦。一力挽使前,一力卻向後。力猛肘脫,李适立其後,肘過觸喙,雙齒並墮,血下如涌。眾愕然,其爭乃息。」此與桓侯之握臂折肱,同一笑也。