chén zhòng gōng wèi tài qiū zhǎng, shí lì yǒu zhà chēng mǔ bìng qiú jiǎ. shì jué shōu zhī, lìng lì shā yān. zhǔ bù qǐng fù yù, kǎo zhòng jiān. zhòng gōng yuē: qī jūn bù zhōng, bìng mǔ bù xiào. bù zhōng bù xiào, qí zuì mò dà. kǎo qiú zhòng jiān, qǐ fù guò cǐ?
陳仲弓為太丘長,時吏有詐稱母病求假。事覺收之,令吏殺焉。主簿請付獄,考眾奸。仲弓曰:「欺君不忠,病母不孝。不忠不孝,其罪莫大。考求眾奸,豈復過此?」
chén zhòng gōng wèi tài qiū zhǎng, yǒu jié zéi shā cái zhǔ zhǔ zhě, bǔ zhī. wèi zhì fā suǒ, dào wén mín yǒu zài cǎo bù qǐ zǐ zhě, huí chē wǎng zhì zhī. zhǔ bù yuē: zéi dà, yí xiān àn tǎo. zhòng gōng yuē: dào shā cái zhǔ, hé rú gǔ ròu xiāng cán?
陳仲弓為太丘長,有劫賊殺財主主者,捕之。未至發所,道聞民有在草不起子者,回車往治之。主簿曰:「賊大,宜先按討。」仲弓曰:「盜殺財主,何如骨肉相殘?」
chén yuán fāng nián shí yī shí, hòu yuán gōng. yuán gōng wèn yuē: xián jiā jūn zài tài qiū, yuǎn jìn chēng zhī, hé suǒ lǚ xíng? yuán fāng yuē: lǎo fù zài tài qiū, qiáng zhě suī zhī yǐ dé, ruò zhě fǔ zhī yǐ rén, zì qí suǒ ān, jiǔ ér yì jìng. yuán gōng yuē: gū wǎng zhě cháng wèi yè lìng, zhèng xíng cǐ shì. bù zhī qīng jiā jūn fǎ gū? gū fǎ qīng fù? yuán fāng yuē: zhōu gōng kǒng zǐ, yì shì ér chū, zhōu xuán dòng jìng, wàn lǐ rú yī. zhōu gōng bù shī kǒng zǐ, kǒng zǐ yì bù shī zhōu gōng.
陳元方年十一時,候袁公。袁公問曰:「賢家君在太丘,遠近稱之,何所履行?」元方曰:「老父在太丘,強者綏之以德,弱者撫之以仁,恣其所安,久而益敬。」袁公曰:「孤往者嘗為鄴令,正行此事。不知卿家君法孤?孤法卿父?」元方曰:「周公、孔子,異世而出,周旋動靜,萬里如一。周公不師孔子,孔子亦不師周公。」
hè tài fù zuò wú jùn, chū bù chū mén. wú zhōng zhū qiáng zú qīng zhī, nǎi tí fǔ mén yún: huì jī jī, bù néng tí. hè wén gù chū xíng, zhì mén fǎn gù, suǒ bǐ zú zhī yuē: bù kě tí, shā wú ér! yú shì zhì zhū tún dǐ, jiǎn xiào zhū gù lù yì shǐ guān bīng jí cáng bū wáng, xī yǐ shì yán shàng, zuì zhě shén zhòng. lù kàng shí wèi jiāng líng dū du, gù xià qǐng sūn hào, rán hòu dé shì.
賀太傅作吳郡,初不出門。吳中諸強族輕之,乃題府門云:「會稽雞,不能啼。」賀聞故出行,至門反顧,索筆足之曰:「不可啼,殺吳兒!」於是至諸屯邸,檢校諸顧、陸役使官兵及藏逋亡,悉以事言上,罪者甚眾。陸抗時為江陵都督,故下請孫皓,然後得釋。
shān gōng yǐ qì zhòng cháo wàng, nián yú qī shí, yóu zhī guǎn shí rèn. guì shèng nián shào, ruò hé péi wáng zhī tú, bìng gòng yán yǒng. yǒu shǔ gé zhù yuē: gé dōng, yǒu dà niú, hé jiào yāng, péi kǎi qiū, wáng jì tī niǎo bù dé xiū. huò yún: pān ní zuò zhī.
山公以器重朝望,年踰七十,猶知管時任。貴勝年少,若和、裴、王之徒,並共言詠。有署閣柱曰:「閣東,有大牛,和嶠鞅,裴楷鞦,王濟剔嬲不得休。」或云:潘尼作之。
jiǎ chōng chū dìng lǜ lìng, yǔ yáng hù gòng zī tài fù zhèng chōng. chōng yuē: gāo yáo yán míng zhī zhǐ, fēi pū àn nuò suǒ tàn. yáng yuē: shàng yì yù lìng xiǎo jiā hóng rùn. chōng nǎi cū xià yì.
賈充初定律令,與羊祜共咨太傅鄭沖。沖曰:「皋陶嚴明之旨,非仆闇懦所探。」羊曰:「上意欲令小加弘潤。」沖乃粗下意。
shān sī tú qián hòu xuǎn, dài zhōu biàn bǎi guān, jǔ wú shī cái. fán suǒ tí mù, jiē rú qí yán. wéi yòng lù liàng, shì zhào suǒ yòng, yǔ gōng yì yì, zhēng zhī bù cóng. liàng yì xún wèi huì bài.
山司徒前後選,殆周遍百官,舉無失才。凡所題目,皆如其言。唯用陸亮,是詔所用,與公意異,爭之不從。亮亦尋為賄敗。
jī kāng bèi zhū hòu, shān gōng jǔ kāng zi shào wèi mì shū chéng. shào zī gōng chū chù, gōng yuē: wèi jūn sī zhī jiǔ yǐ! tiān dì sì shí, yóu yǒu xiāo xī, ér kuàng rén hū?
嵇康被誅後,山公舉康子紹為秘書丞。紹咨公出處,公曰:「為君思之久矣!天地四時,猶有消息,而況人乎?」
wáng ān qī wèi dōng hǎi jùn, xiǎo lì dào chí zhōng yú, gāng jì tuī zhī. wáng yuē: wén wáng zhī yòu, yǔ zhòng gòng zhī. chí yú fù hé zú xī!
王安期為東海郡,小吏盜池中魚,綱紀推之。王曰:「文王之囿,與眾共之。池魚復何足惜!」
wáng ān qī zuò dōng hǎi jùn, lì lù yī fàn yè rén lái. wáng wèn: hé chù lái? yún: cóng shī jiā shòu shū hái, bù jué rì wǎn. wáng yuē: biān tà níng yuè yǐ lì wēi míng, kǒng fēi zhì lǐ zhī běn. shǐ lì sòng lìng guī jiā.
王安期作東海郡,吏錄一犯夜人來。王問:「何處來?」云:「從師家受書還,不覺日晚。」王曰:「鞭撻甯越以立威名,恐非致理之本。」使吏送令歸家。
chéng dì zài shí tóu, rèn ràng zài dì qián lù shì zhōng zhōng yǎ yòu wèi jiāng jūn liú chāo. dì qì yuē: hái wǒ shì zhōng! ràng bù fèng zhào, suì zhǎn chāo yǎ. shì píng zhī hòu, táo gōng yǔ ràng yǒu jiù, yù yòu zhī. xǔ liǔ ér sī bǐ zhě zhì jiā, zhū gōng yù quán zhī. ruò quán sī bǐ, zé bù dé bù wèi táo quán ràng, yú shì yù bìng yòu zhī. shì zòu, dì yuē: ràng shì shā wǒ shì zhōng zhě, bù kě yòu! zhū gōng yǐ shǎo zhǔ bù kě wéi, bìng zhǎn èr rén.
成帝在石頭,任讓在帝前戮侍中鍾雅、右衛將軍劉超。帝泣曰:「還我侍中!」讓不奉詔,遂斬超、雅。事平之後,陶公與讓有舊,欲宥之。許柳兒思妣者至佳,諸公欲全之。若全思妣,則不得不為陶全讓,於是欲並宥之。事奏,帝曰:「讓是殺我侍中者,不可宥!」諸公以少主不可違,並斬二人。
wáng chéng xiàng bài yáng zhōu, bīn kè shù bǎi rén bìng jiā zhān jiē, rén rén yǒu shuō sè. wéi yǒu lín hǎi yī kè xìng rèn jí shù hú rén wèi wèi qià, gōng yīn biàn hái dào guò rèn biān yún: jūn chū, lín hǎi biàn wú fù rén. rèn dà xǐ shuō. yīn guò hú rén qián dàn zhǐ yún: lán dū, lán dū. qún hú tòng xiào, sì zuò bìng huān.
王丞相拜揚州,賓客數百人並加沾接,人人有說色。唯有臨海一客姓任及數胡人為未洽,公因便還到過任邊云:「君出,臨海便無復人。」任大喜說。因過胡人前彈指云:「蘭闍,蘭闍。」群胡同笑,四坐並歡。
lù tài wèi yì wáng chéng xiàng zī shì, guò hòu zhé fān yì. wáng gōng guài qí rú cǐ, hòu yǐ wèn lù. lù yuē: gōng zhǎng mín duǎn, lín shí bù zhī suǒ yán, jì hòu jué qí bù kě ěr.
陸太尉詣王丞相咨事,過後輒翻異。王公怪其如此,後以問陸。陸曰:「公長民短,臨時不知所言,既後覺其不可耳。」
chéng xiàng cháng xià yuè zhì shí tóu kàn yǔ gōng. yǔ gōng zhèng liào shì, chéng xiàng yún: shǔ kě xiǎo jiǎn zhī. yǔ gōng yuē: gōng zhī yí shì, tiān xià yì wèi yǐ wèi yǔn.
丞相嘗夏月至石頭看庾公。庾公正料事,丞相云:「暑可小簡之。」庾公曰:「公之遺事,天下亦未以為允。」
chéng xiàng mò nián, lüè bù fù shěng shì, zhèng fēng lù nuò zhī. zì tàn yuē: rén yán wǒ kuì kuì, hòu rén dāng sī cǐ kuì kuì.
丞相末年,略不復省事,正封籙諾之。自嘆曰:「人言我憒憒,後人當思此憒憒。」
táo gōng xìng jiǎn lì, qín yú shì. zuò jīng zhōu shí, chì chuán guān xī lù jù mù xiè, bù xiàn duō shǎo, xián bù jiě cǐ yì. hòu zhèng huì, zhí jī xuě shǐ qíng, tīng shì qián chú xuě hòu yóu shī, yú shì xī yòng mù xiè fù zhī, dōu wú suǒ fáng. guān yòng zhú jiē lìng lù hòu tóu, jī zhī rú shān. hòu huán xuān wǔ fá shǔ, zhuāng chuán, xī yǐ zuò dīng. yòu yún: cháng fā suǒ zài zhú gāo, yǒu yī guān zhǎng lián gēn qǔ zhī, réng dāng zú, nǎi chāo liǎng jiē yòng zhī.
陶公性檢厲,勤於事。作荊州時,敕船官悉錄鋸木屑,不限多少,咸不解此意。後正會,值積雪始晴,聽事前除雪後猶濕,於是悉用木屑覆之,都無所妨。官用竹皆令錄厚頭,積之如山。後桓宣武伐蜀,裝船,悉以作釘。又云:嘗發所在竹篙,有一官長連根取之,仍當足,乃超兩階用之。
hé biāo qí zuò huì jī, yú cún dì jiǎn zuò jùn zhǔ bù, yǐ hé jiàn kè láo sǔn, yù bái duàn cháng kè, shǐ jiā rén jié liàng, zé kě tōng zhě zuò bái shì chéng, yǐ jiàn cún. cún shí wèi hé shàng zuǒ, zhèng yǔ jiǎn gòng shí, yǔ yún: bái shì shén hǎo, dài wǒ shí bì zuò jiào. shí jìng, qǔ bǐ tí bái shì hòu yún: ruò dé mén tíng zhǎng rú guō lín zōng zhě, dāng rú suǒ bái. rǔ hé chù dé cǐ rén? jiǎn yú shì zhǐ.
何驃騎作會稽,虞存弟謇作郡主簿,以何見客勞損,欲白斷常客,使家人節量,擇可通者作白事成,以見存。存時為何上佐,正與謇共食,語云:「白事甚好,待我食畢作教。」食竟,取筆題白事後云:「若得門庭長如郭林宗者,當如所白。汝何處得此人?」謇於是止。
wáng liú yǔ lín gōng gòng kàn hé biāo qí, biāo qí kàn wén shū bù gù zhī. wáng wèi hé yuē: wǒ jīn gù yǔ lín gōng lái xiāng kàn, wàng qīng bǎi bō cháng wù, yīng duì xuán yán, nà de fāng dī tóu kàn cǐ xié? hé yuē: wǒ bù kàn cǐ, qīng děng hé yǐ dé cún? zhū rén yǐ wèi jiā.
王、劉與林公共看何驃騎,驃騎看文書不顧之。王謂何曰:「我今故與林公來相看,望卿擺撥常務,應對玄言,那得方低頭看此邪?」何曰:「我不看此,卿等何以得存?」諸人以為佳。
huán gōng zài jīng zhōu, quán yù yǐ dé bèi jiāng hàn, chǐ yǐ wēi xíng sù wù. lìng shǐ shòu zhàng, zhèng cóng zhū yī shàng guò. huán shì nián shào, cóng wài lái, yún: xiàng cóng gé xià guò, jiàn lìng shǐ shòu zhàng, shàng shāo yún gēn, xià fú dì zú. yì jī bù zhe. huán gōng yún: wǒ yóu huàn qí zhòng.
桓公在荊州,全欲以德被江、漢,恥以威刑肅物。令史受杖,正從朱衣上過。桓式年少,從外來,云:「向從閣下過,見令史受杖,上捎雲根,下拂地足。」意譏不著。桓公云:「我猶患其重。」
jiǎn wén wèi xiāng, shì dòng jīng nián, rán hòu dé guò. huán gōng shén huàn qí chí, cháng jiā quàn miǎn. tài zōng yuē: yī rì wàn jī, nà de sù!
簡文為相,事動經年,然後得過。桓公甚患其遲,常加勸免。太宗曰:「一日萬機,那得速!」
shān xiá qù dōng yáng, wáng zhǎng shǐ jiù jiǎn wén suǒ dōng yáng yún: chéng jí měng zhèng, gù kě yǐ hé jìng zhì zhì.
山遐去東陽,王長史就簡文索東陽云:「承藉猛政,故可以和靜致治。」
yīn hào shǐ zuò yáng zhōu, liú yǐn xíng, rì xiǎo yù wǎn, biàn shǐ zuǒ yòu qǔ fú, rén wèn qí gù? dá yuē: cì shǐ yán, bù gǎn yè xíng.
殷浩始作揚州,劉尹行,日小欲晚,便使左右取袱,人問其故?答曰:「刺史嚴,不敢夜行。」
xiè gōng shí, bīng sī bū wáng, duō jìn cuàn nán táng, xià zhū fǎng zhōng. huò yù qiú yī shí sōu suǒ, xiè gōng bù xǔ, yún: ruò bù róng zhì cǐ bèi, hé yǐ wèi jīng dū?
謝公時,兵廝逋亡,多近竄南塘,下諸舫中。或欲求一時搜索,謝公不許,云:「若不容置此輩,何以為京都?」
wáng dà wèi lì bù láng, cháng zuò xuǎn cǎo, lín dāng zòu, wáng sēng mí lái, liáo chū shì zhī. sēng mí dé biàn yǐ jǐ yì gǎi yì suǒ xuǎn zhě jìn bàn, wáng dà shén yǐ wèi jiā, gèng xiě jí zòu.
王大為吏部郎,嘗作選草,臨當奏,王僧彌來,聊出示之。僧彌得便以己意改易所選者近半,王大甚以為佳,更寫即奏。
wáng dōng tíng yǔ zhāng guān jūn shàn. wáng jì zuò wú jùn, rén wèn xiǎo lìng yuē: dōng tíng zuò jùn, fēng zhèng hé sì? dá yuē: bù zhī zhì huà hé rú, wéi yǔ zhāng zǔ xī qíng hǎo rì lóng ěr.
王東亭與張冠軍善。王既作吳郡,人問小令曰:「東亭作郡,風政何似?」答曰:「不知治化何如,唯與張祖希情好日隆耳。」
yīn zhòng kān dāng zhī jīng zhōu, wáng dōng tíng wèn yuē: dé yǐ jū quán wèi chēng, rén yǐ bù hài wù wèi míng. fāng jīn zǎi mù huá xià, chù shā lù zhī zhí, yǔ běn cāo jiāng bù guāi hū? yīn dá yuē: gāo yáo zào xíng pì zhī zhì, bù wèi bù xián kǒng qiū jū sī kòu zhī rèn, wèi wèi bù rén.
殷仲堪當之荊州,王東亭問曰:「德以居全為稱,仁以不害物為名。方今宰牧華夏,處殺戮之職,與本操將不乖乎?」殷答曰:「皋陶造刑辟之制,不為不賢;孔丘居司寇之任,未為不仁。」