dǒng shēng, xú zhōu rén, hǎo jī jiàn, měi kāng kǎi zì fù. ǒu yú tú zhōng yù yī kè, kuà jiǎn tóng háng. yǔ zhī yǔ, tán tǔ háo mài jié qí xìng zì, yún: liáo yáng tóng xìng. wèn: hé wǎng? yuē: yú chū mén èr shí nián, shì zì hǎi wài guī ěr. dǒng yuē: jūn áo yóu sì hǎi, yuè rén qí duō, céng jiàn yì rén fǒu? tóng yuē: yì rén hé děng? dǒng nǎi zì shù suǒ hǎo, hèn bù dé yì rén zhī chuán. tóng yuē: yì rén hé dì wú zhī, yào bì zhōng chén xiào zǐ, shǐ dé chuán qí shù yě. dǒng yòu yì rán zì xǔ jí chū pèi jiàn dàn zhī ér gē, yòu zhǎn lù cè xiǎo shù yǐ jīn qí lì. tóng xiān rán wēi xiào, yīn biàn jiè guān. dǒng shòu zhī. zhǎn wán yī guò, yuē: cǐ jiǎ tiě suǒ zhù, wèi hàn chòu suǒ zhēng, zuì wèi xià pǐn. pū suī wèi wén jiàn shù, rán yǒu yī jiàn pō kě yòng. suì yú yī dǐ chū duǎn rèn chǐ xǔ, yǐ xuē dǒng jiàn, cuì rú guā hù, yīng shǒu xié duàn rú mǎ tí. dǒng hài jí, yì qǐng guò shǒu, zài sān fú shì ér hòu fǎn zhī. yāo tóng zhì jiā, jiān liú xìn sù. kòu yǐ jiàn fǎ, xiè bù zhī. dǒng àn xī xióng tán, wéi jìng tīng ér yǐ.
董生,徐州人,好擊劍,每慷慨自負。偶於途中遇一客,跨蹇同行。與之語,談吐豪邁;詰其姓字,云:「遼陽佟姓。」問:「何往?」曰:「余出門二十年,適自海外歸耳。」董曰:「君遨遊四海,閱人綦多,曾見異人否?佟曰:「異人何等?」董乃自述所好,恨不得異人之傳。佟曰:「異人何地無之,要必忠臣孝子,始得傳其術也。」董又毅然自許;即出佩劍彈之而歌,又斬路側小樹以矜其利。佟掀髯微笑,因便借觀。董授之。展玩一過,曰:「此甲鐵所鑄,為汗臭所蒸,最為下品。仆雖未聞劍術,然有一劍頗可用。」遂於衣底出短刃尺許,以削董劍,脆如瓜瓠,應手斜斷如馬蹄。董駭極,亦請過手,再三拂拭而後返之。邀佟至家,堅留信宿。叩以劍法,謝不知。董按膝雄談,惟敬聽而已。
gèng jì shēn, hū wén gé yuàn fēn ná. gé yuàn wèi shēng fù jū, xīn jīng yí. jìn bì níng tīng, dàn wén rén zuò nù shēng yuē: jiào rǔ zi sù chū jí xíng, biàn shè rǔ! shǎo qǐng shì jiā bàng lüè, shēn yín bù jué zhě, zhēn qí fù yě. shēng zhuō gē yù wǎng, tóng zhǐ zhī yuē: cǐ qù kǒng wú shēng lǐ, yí shěn wàn quán. shēng huáng rán qǐng jiào, tóng yuē: dào zuò míng xiāng suǒ, bì jiāng gān xīn yān. jūn wú tā gǔ ròu, yí zhǔ hòu shì yú qī zǐ wǒ qǐ hù wèi jūn jǐng sī pū. shēng nuò, rù gào qí qī. qī qiān yī qì. shēng zhuàng niàn dùn xiāo, suì gòng dēng lóu shàng, xún gōng mì shǐ, yǐ bèi dào gōng. cāng huáng wèi yǐ, wén tóng zài lóu yán shàng xiào yuē: zéi xìng qù yǐ. zhú zhī yǐ yǎo. qūn xún chū, zé jiàn wēng fù lín yǐn, lóng zhú fāng guī wéi tíng qián duō biān jiān yí huī yān. nǎi zhī tóng yì rén yě.
更既深,忽聞隔院紛拏。隔院為生父居,心驚疑。近壁凝聽,但聞人作怒聲曰:「教汝子速出即刑,便赦汝!」少頃似加搒掠,呻吟不絕者,真其父也。生捉戈欲往,佟止之曰:「此去恐無生理,宜審萬全。」生皇然請教,佟曰:「盜坐名相索,必將甘心焉。君無他骨肉,宜囑後事於妻子;我啟戶為君警廝仆。」生諾,入告其妻。妻牽衣泣。生壯念頓消,遂共登樓上,尋弓覓矢,以備盜攻。倉皇未已,聞佟在樓檐上笑曰:「賊幸去矣。」燭之已杳。逡巡出,則見翁赴鄰飲,籠燭方歸;惟庭前多編菅遺灰焉。乃知佟異人也。
yì shǐ shì yuē: zhōng xiào, rén zhī xuè xìng gǔ lái chén zǐ ér bù néng sǐ jūn fù zhě, qí chū qǐ suì wú tí gē zhuàng wǎng shí zāi, yào jiē yī zhuǎn niàn wù zhī ěr. xī jiě jìn yǔ fāng xiào rú xiāng yuē yǐ sǐ, ér zú shí qí yán ān zhī shǐ yuē guī hòu, bù tīng chuáng tóu rén wū qì zāi?
異史氏曰:「忠孝,人之血性;古來臣子而不能死君父者,其初豈遂無提戈壯往時哉,要皆一轉念誤之耳。昔解縉與方孝儒相約以死,而卒食其言;安知矢約歸後,不聽床頭人嗚泣哉?」
yì yǒu kuài yì mǒu, měi shù rì bù guī, qī suì yǔ lǐ zhōng wú lài tōng. yī rì guī, zhí shào nián zì fáng zhōng chū, dà yí, kǔ jié qī. qī bù fú. jì yú chuáng tóu dé shào nián yí wù, qī jiǒng wú cí, wéi zhǎng guì āi qǐ. mǒu nù shén, zhì yǐ shéng, bī lìng zì yì. qī qǐng zhuāng fú ér sǐ, xǔ zhī. qī nǎi rù shì lǐ zhuāng mǒu zì zhuó yǐ dài zhī, hē chì pín cuī. é qī xuàn fú chū, hán tì bài yuē: jūn guǒ rěn lìng nú sǐ yé? mǒu shèng qì duō zhī, qī fǎn zǒu rù fáng, fāng jiāng jié dài, mǒu zhì zhǎn hū yuē: hāi, fǎn yǐ! yī dǐng lǜ tóu jīn, huò bù néng yā rén sǐ ěr. suì wèi fū fù rú chū. cǐ yì dà shēn zhě lèi yě, yī xiào.
邑有快役某,每數日不歸,妻遂與里中無賴通。一日歸,值少年自房中出,大疑,苦詰妻。妻不服。既於床頭得少年遺物,妻窘無詞,惟長跪哀乞。某怒甚,擲以繩,逼令自縊。妻請妝服而死,許之。妻乃入室理妝;某自酌以待之,呵叱頻催。俄妻炫服出,含涕拜曰:「君果忍令奴死耶?」某盛氣咄之,妻返走入房,方將結帶,某擲盞呼曰:「咍,返矣!一頂綠頭巾,或不能壓人死耳。」遂為夫婦如初。此亦大紳者類也,一笑。