cháng zhōu mín lǐ huà, fù yǒu tián chǎn, nián wǔ shí yú wú zi, yī nǚ míng xiǎo huì, róng zhì xiù měi, fū qī zuì lián ài zhī. shí sì suì bào bìng yāo cú, lěng luò tíng wéi, yì shǎo shēng qù. shǐ nà bì, jīng nián yú shēng yī zi, shì rú gǒng bì, míng zhī zhū ér. ér jiàn zhǎng, kuí wú kě ài, rán xìng jué chī, wǔ liù suì shàng bù biàn shū mài, yán yǔ jiǎn sè. lǐ yì hǎo ér bù zhī qí è. huì yǒu miǎo sēng mù yuán yú shì, zhé zhī rén guī tà, yú shì xiāng jīng yǐ shén, qiě yún néng shēng sǐ huò fú rén. jǐ shí bǎi qiān, zhí míng yī suǒ, wú gǎn wéi zhě. yì lǐ mù bǎi mín, lǐ nán zhī. gěi shí jīn bù shòu, jiàn zhì sān shí jīn. sēng lì sè yuē: bì bǎi jīn, quē yī wén bù kě! lǐ nù, shōu jīn ér qù. sēng fèn rán qǐ yuē: wù huǐ! wù huǐ! wú hé, zhū ér xīn bào tòng, pá guā chuáng xí, sè rú tǔ huī. lǐ jù, jiāng bā shí jīn yì sēng qiú jiù. sēng xiào yuē: duō jīn dà bù yì! rán shān sēng hé néng wèi? lǐ huí ér ér yǐ sǐ. lǐ tòng shén, yǐ zhuàng sù yì zǎi. zǎi jū sēng xùn jū, yì biàn gěi wú qíng cí. chī zhī, shì jī mán gé. lìng sōu qí shēn, dé mù rén èr xiǎo guān yī xiǎo qí zhì wǔ. zǎi nù, yǐ shǒu dié jué jǔ shì zhī. sēng nǎi jù, zì tóu wú shù. zǎi bù tīng, zhàng shā zhī. lǐ kòu xiè ér guī.
常州民李化,富有田產,年五十餘無子,一女名小惠,容質秀美,夫妻最憐愛之。十四歲暴病夭殂,冷落庭幃,益少生趣。始納婢,經年餘生一子,視如拱璧,名之珠兒。兒漸長,魁梧可愛,然性絕痴,五六歲尚不辨菽麥,言語蹇澀。李亦好而不知其惡。會有眇僧募緣於市,輒知人閨闥,於是相驚以神,且雲能生死禍福人。幾十百千,執名一索,無敢違者。詣李募百緡,李難之。給十金不受,漸至三十金。僧厲色曰:「必百金,缺一文不可!」李怒,收金而去。僧忿然起曰:「勿悔!勿悔!」無何,珠兒心暴痛,爬刮床蓆,色如土灰。李俱,將八十金詣僧求救。僧笑曰:「多金大不易!然山僧何能為?」李回而兒已死。李慟甚,以狀訴邑宰。宰拘僧訊鞫,亦辨給無情詞。笞之,似擊鞔革。令搜其身,得木人二、小棺一、小旗幟五。宰怒,以手疊訣舉示之。僧乃懼,自投無數。宰不聽,杖殺之。李叩謝而歸。
shí yǐ xūn mù, yǔ qī zuò chuáng shàng. hū yī xiǎo ér, ráng rù shì, yuē: ā wēng xíng hé jí? jí lì bù néng dé zhuī. shì qí tǐ mào, dāng dé qī bā suì. lǐ jīng, fāng jiāng jié wèn, zé jiàn qí ruò yǐn yǐn xiàn, huǎng hū rú yān wù, wǎn zhuǎn jiān yǐ dēng tà. lǐ tuī xià zhī, duò dì wú shēng. yuē: ā wēng hé nǎi ěr! piē rán fù dēng. lǐ jù, yǔ qī jù bēn. ér hū ā fù ā mǔ, ǒu yǎ bù xiū. lǐ rù qiè shì, jí hé qí fēi, hái gù, ér yǐ zài xī xià. lǐ hài wèn hé wèi. dá yuē: wǒ sū zhōu rén, xìng zhān shì. liù suì shī hù shì, bù wèi xiōng sǎo suǒ róng, zhú jū wài zǔ jiā. ǒu xì mén wài, wèi yāo sēng mí shā sāng shù xià, qū shǐ rú chāng guǐ, yuān bì qióng quán, bù dé tuō huà. xìng lài ā wēng zhāo xuě, yuàn dé wèi zi. lǐ yuē: rén guǐ shū tú, hé néng xiāng yī? ér yuē: dàn chú dǒu shì, wèi ér shè chuáng rù, rì jiāo yī bēi lěng jiāng zhōu, yú dōu wú shì. lǐ cóng zhī. ér xǐ, suì dú wò shì zhōng.
時已曛暮,與妻坐床上。忽一小兒,儴入室,曰:「阿翁行何疾?極力不能得追。」視其體貌,當得七八歲。李驚,方將詰問,則見其若隱隱現,恍惚如煙霧,宛轉間已登榻。李推下之,墮地無聲。曰:「阿翁何乃爾!」瞥然復登。李懼,與妻俱奔。兒呼阿父、阿母,嘔啞不休。李入妾室,急闔其扉,還顧,兒已在膝下。李駭問何為。答曰:「我蘇州人,姓詹氏。六歲失怙恃,不為兄嫂所容,逐居外祖家。偶戲門外,為妖僧迷殺桑樹下,驅使如倀鬼,冤閉窮泉,不得脫化。幸賴阿翁昭雪,願得為子。」李曰:「人鬼殊途,何能相依?」兒曰:「但除斗室,為兒設床褥,日澆一杯冷漿粥,余都無事。」李從之。兒喜,遂獨臥室中。
chén lái chū rù guī gé rú jiā shēng. wén qiè kū zi shēng, wèn: zhū ér sǐ jǐ rì yǐ? dá yǐ qī rì. yuē: tiān yán hán, shī dāng bù fǔ. shì fā zhǒng qǐ shì, rú wèi sǔn huài, ér dāng huó zhī. lǐ xǐ, yǔ ér qù, kāi xué yàn zhī, qū ké rú gù. fāng shēn dāo dá, huí shì, ér shī suǒ zài. yì zhī, yú shī guī. fāng zhì tà shàng, mù yǐ piē dòng shǎo qǐng hū tāng, tāng yǐ ér hàn, hàn yǐ suì qǐ. qún xǐ zhū ér fù shēng, yòu jiā zhī huì xiá biàn lì, jiǒng yì píng xī. dàn yè jiān jiāng wò, háo wú qì xī, gòng zhuǎn cè zhī, míng rán ruò sǐ. zhòng dà è, wèi qí fù sǐ tiān jiāng míng, shǐ ruò mèng xǐng. qún jiù wèn zhī, dá yún: xī cóng yāo sēng shí, yǒu ér děng èr rén, qí yī míng hū gē zǐ. zuó zhuī wǒ fù bù jí, gài zài hòu yǔ gē zǐ zuò bié ěr. jīn zài míng sī, yǔ jiāng yuán wài zuò yì sì, yè fēn, gù lái yāo ér xì. shì yǐ bái bí guā sòng ér guī. mǔ yīn wèn: zài yīn sī jiàn zhū ér fǒu? yuē: zhū ér yǐ zhuǎn shēng yǐ. qú yǔ ā wēng wú fù zǐ yuán, bù guò jīn líng yán zi fāng, lái tǎo bǎi shí qiān zhài fù ěr. chū, lǐ fàn yú jīn líng, qiàn yán huò jià wèi cháng, ér yán wēng sǐ, cǐ shì wú rén zhī zhě. lǐ wén zhī dà hài.
晨來出入閨閣如家生。聞妾哭子聲,問:「珠兒死幾日矣?」答以七日。曰:「天嚴寒,屍當不腐。試發冢起視,如未損壞,兒當活之。」李喜,與兒去,開穴驗之,軀殼如故。方深忉怛,回視,兒失所在。異之,舁屍歸。方置榻上,目已瞥動;少頃呼湯,湯已而汗,汗已遂起。群喜珠兒復生,又加之慧黠便利,迥異平昔。但夜間僵臥,毫無氣息,共轉側之,冥然若死。眾大愕,謂其復死;天將明,始若夢醒。群就問之,答云:「昔從妖僧時,有兒等二人,其一名呼哥子。昨追我父不及,蓋在後與哥子作別耳。今在冥司,與姜員外作義嗣,夜分,固來邀兒戲。適以白鼻騧送兒歸。」母因問:「在陰司見珠兒否?」曰:「珠兒已轉生矣。渠與阿翁無父子緣,不過金陵嚴子方,來討百十千債負耳。」初,李販於金陵,欠嚴貨價未償,而嚴翁死,此事無人知者。李聞之大駭。
mǔ wèn: ér jiàn huì zǐ fǒu? ér yuē: bù zhī. zài qù dāng fǎng zhī. yòu èr sān rì, wèi mǔ yuē: zǐ zài yīn sī dà hǎo, jià dé chǔ jiāng wáng xiǎo láng zi. zhū cuì mǎn tóu jì. yī chū mén, biàn shí bǎi zuò ā diàn shēng. mǔ yuē: hé bù yī guī níng? yuē: rén jì sǐ, yǔ gǔ ròu wú guān qiè. tǎng yǒu rén xì shù qián shēng, fāng huò rán dòng niàn ěr. zuó tuō jiāng yuán wài, yín yuán jiàn zǐ zǐ, zǐ hū wǒ zuò shān hú chuáng shàng, yǔ yán fù mǔ xuán niàn, qú dōu rú mián shuì. ér yún: zǐ zài shí, xǐ xiù bìng dì huā, jiǎn dāo cì shǒu zhǎo, xuè wò líng zi shàng, zǐ jiù cì zuò chì shuǐ yún. jīn mǔ yóu guà chuáng tóu bì, gù niàn bù qù xīn. zǐ wàng zhī hū? zǐ shǐ qī gǎn, yún: huì xū bái láng jūn, guī shěng ā mǔ. mǔ wèn qí qī, dá yán bù zhī. yī rì wèi mǔ: zǐ xíng qiě zhì, pú cóng dà fán, dāng duō bèi jiāng jiǔ. shǎo jiān bēn rù shì yuē: zǐ lái yǐ! yí tà zhōng táng, yuē: zǐ zǐ qiě qì zuò, shǎo bēi tí. zhū rén xī wú suǒ jiàn. ér lǜ rén fén zhǐ lèi yǐn yú mén wài, fǎn yuē: zōu cóng zàn lìng qù yǐ. zǐ yán: xī rì suǒ fù lǜ bèi, céng wèi zhú huā shāo yī diǎn rú dòu dà, shàng zài fǒu? mǔ yuē: zài. jí qǐ sì chū zhī. ér yuē: zǐ mìng wǒ chén jiù guī zhōng. fá pí, qiě xiǎo wò, yì rì zài yǔ ā mǔ yán. dōng lín zhào shì nǚ, gù yǔ huì wèi xiù gé jiāo. shì yè hū mèng huì fú tóu zǐ pèi lái xiāng wàng, yán xiào yóu rú píng shēng. qiě yán: wǒ jīn yì wù, fù mǔ dí miàn, bù chì hé shān. jiāng jiè mèi zǐ yǔ jiā rén gòng yǔ, wù xū jīng kǒng. zhì míng, fāng yǔ mǔ yán. hū pū dì mèn jué. yú kè fāng xǐng, xiàng mǔ yuē: xiǎo huì yǔ wǒ shěn bié jǐ nián yǐ, dùn fà fà bái fà shēng! mǔ hài yuē: ér bìng kuáng yé? nǚ bài bié jí chū. mǔ zhī qí yì, cóng zhī. zhí dá lǐ suǒ, bào mǔ āi tí. mǔ jīng, bù zhī suǒ wèi. nǚ yuē: ér zuó guī, pō wěi dùn, wèi huáng yī yán. ér bù xiào, zhōng tú qì gāo táng, láo fù mǔ āi niàn, zuì mò dà yān! mǔ dùn wù, nǎi kū. yǐ ér wèn yuē: wén ér jīn guì, shén wèi mǔ xīn. dàn rǔ qī shēn wáng jiā, hé suì néng lái? nǚ yuē: láng jūn yǔ ér jí yàn hǎo, gū jiù yì xiāng fǔ ài, pō bù wèi dù chǒu. huì shēng shí hǎo yǐ shǒu zhī yí, nǚ yán cì, zhé zuò gù tài, shén qíng wǎn sì. wèi jǐ zhū ér bēn rù, yuē: jiē zǐ zhě zhì yǐ. nǚ nǎi qǐ, bài bié qì xià, yuē: ér qù yǐ. yán qì, fù bó, yí shí nǎi xǐng.
母問:「兒見惠姊否?」兒曰:「不知。再去當訪之。」又二三日,謂母曰:「姊在陰司大好,嫁得楚江王小郎子。珠翠滿頭髻。一出門,便十百作呵殿聲。」母曰:「何不一歸寧?」曰:「人既死,與骨肉無關切。倘有人細述前生,方豁然動念耳。昨托姜員外,夤緣見姊姊,姊呼我坐珊瑚床上,與言父母懸念,渠都如眠睡。兒云:『姊在時,喜繡並蒂花,剪刀刺手爪,血涴綾子上,姊就刺作赤水雲。今母猶掛床頭壁,顧念不去心。姊忘之乎?』姊始淒感,云:『會須白郎君,歸省阿母。』」母問其期,答言不知。一日謂母:「姊行且至,僕從大繁,當多備漿酒。」少間奔入室曰:「姊來矣!」移榻中堂,曰:「姊姊且憩坐,少悲啼。」諸人悉無所見。兒率人焚紙酹飲於門外,反曰:「騶從暫令去矣。姊言:『昔日所覆綠被,曾為燭花燒一點如豆大,尚在否?』」母曰:「在。」即啟笥出之。兒曰:「姊命我陳舊閨中。乏疲,且小臥,翌日再與阿母言。」東鄰趙氏女,故與惠為繡閣交。是夜忽夢惠幞頭紫帔來相望,言笑猶如平生。且言:「我今異物,父母覿面,不啻河山。將借妹子與家人共語,勿須驚恐。」質明,方與母言。忽仆地悶絕。逾刻方醒,向母曰:「小惠與我嬸別幾年矣,頓髪髪白髮生!」母駭曰:「兒病狂耶?」女拜別即出。母知其異,從之。直達李所,抱母哀啼。母驚,不知所謂。女曰:「兒昨歸,頗委頓,未遑一言。兒不孝,中途棄高堂,勞父母哀念,罪莫大焉!」母頓悟,乃哭。已而問曰:「聞兒今貴,甚慰母心。但汝棲身王家,何遂能來?」女曰:「郎君與兒極燕好,姑舅亦相撫愛,頗不謂妒丑。」惠生時好以手支頤,女言次,輒作故態,神情宛似。未幾珠兒奔入,曰:「接姊者至矣。」女乃起,拜別泣下,曰:「兒去矣。」言訖,復踣,移時乃醒。
hòu shù yuè, lǐ bìng jù, yī yào wú xiào. ér yuē: dàn xī kǒng bù jiù yě! èr guǐ zuò chuáng tóu, yī zhí tiě zhàng zǐ, yī wǎn níng má shéng, zhǎng sì wǔ chǐ xǔ, ér zhòu yè āi zhī bù qù. mǔ kū, nǎi bèi yī qīn. jì mù, ér qū rù yuē: zá rén fù, qiě tuì qù, zǐ fū lái shì ā wēng. é qǐng, gǔ zhǎng dà xiào. mǔ wèn zhī, yuē: wǒ xiào èr guǐ, wén zǐ fū lái, jù nì chuáng xià rú guī biē. yòu shǎo shí, wàng kōng dào hán xuān, wèn zǐ qǐ jū. jì ér pāi shǒu yuē: èr guǐ nú āi zhī bù qù, zhì cǐ dà kuài! nǎi chū zhī mén wài, què huí, yuē: zǐ fū qù yǐ. èr guǐ bèi suǒ mǎ yāng shàng. ā fù dāng jí wú yàng. zǐ fū yán: guī bái dài wáng, wèi fù mǔ qǐ bǎi nián shòu yě. yī jiā jù xǐ. zhì yè bìng liáng yǐ, shù rì xún chài.
後數月,李病劇,醫藥無效。兒曰:「旦夕恐不救也!」二鬼坐床頭,一執鐵杖子,一挽苧麻繩,長四五尺許,兒晝夜哀之不去。」母哭,乃備衣衾。既暮,兒趨入曰:「雜人婦,且退去,姊夫來視阿翁。」俄頃,鼓掌大笑。母問之,曰:「我笑二鬼,聞姊夫來,俱匿床下如龜鱉。」又少時,望空道寒暄,問姊起居。既而拍手曰:「二鬼奴哀之不去,至此大快!」乃出之門外,卻回,曰:「姊夫去矣。二鬼被鎖馬鞅上。阿父當即無恙。姊夫言:歸白大王,為父母乞百年壽也。」一家俱喜。至夜病良已,數日尋瘥。
yán shī jiào ér dú, ér shén huì, shí bā suì rù yì xiáng, yóu néng yán míng jiān shì. jiàn lǐ zhōng bìng zhě, zhé zhǐ guǐ suì suǒ zài, yǐ huǒ ruò zhī, wǎng wǎng dé chōu. hòu bào bìng, tǐ fū qīng zǐ, zì yán guǐ shén zé wǒ xiè lòu, yóu shì bù fù yán.
延師教兒讀,兒甚慧,十八歲入邑庠,猶能言冥間事。見里中病者,輒指鬼祟所在,以火爇之,往往得瘳。後暴病,體膚青紫,自言鬼神責我泄露,由是不復言。