fán lǐ zhī dà tǐ, tǐ tiān dì, fǎ sì shí, zé yīn yáng, shùn rén qíng, gù wèi zhī lǐ. zī zhī zhě, shì bù zhī lǐ zhī suǒ yóu shēng yě. fū lǐ, jí xiōng yì dào, bù dé xiāng gān, qǔ zhī yīn yáng yě. sàng yǒu sì zhì, biàn ér cóng yí, qǔ zhī sì shí yě. yǒu ēn yǒu lǐ, yǒu jié yǒu quán, qǔ zhī rén qíng yě. ēn zhě rén yě, lǐ zhě yì yě, jié zhě lǐ yě, quán zhě zhī yě. rén yì lǐ zhì, rén dào jù yǐ.
凡礼之大体，体天地，法四时，则阴阳，顺人情，故谓之礼。訾之者，是不知礼之所由生也。夫礼，吉凶异道，不得相干，取之阴阳也。丧有四制，变而从宜，取之四时也。有恩有理，有节有权，取之人情也。恩者仁也，理者义也，节者礼也，权者知也。仁义礼智，人道具矣。

qí ēn hòu zhě, qí fú zhòng gù wèi fù zhǎn shuāi sān nián, yǐ ēn zhì zhě yě. mén nèi zhī zhì, ēn yǎn yì mén wài zhī zhì, yì duàn ēn. zī yú shì fù yǐ shì jūn, ér jìng tóng, guì guì zūn zūn, yì zhī dà zhě yě. gù wèi jūn yì zhǎn shuāi sān nián, yǐ yì zhì zhě yě.
其恩厚者，其服重；故为父斩衰三年，以恩制者也。门内之治，恩掩义；门外之治，义断恩。资于事父以事君，而敬同，贵贵尊尊，义之大者也。故为君亦斩衰三年，以义制者也。

sān rì ér shí, sān yuè ér mù, qī ér liàn, huǐ bù miè xìng, bù yǐ sǐ shāng shēng yě. sàng bù guò sān nián, jū shuāi bù bǔ, fén mù bù péi xiáng zhī rì, gǔ sù qín, gào mín yǒu zhōng yě yǐ jié zhì zhě yě. zī yú shì fù yǐ shì mǔ, ér ài tóng. tiān wú èr rì, tǔ wú èr wáng, guó wú èr jūn, jiā wú èr zūn, yǐ yī zhì zhī yě. gù fù zài, wèi mǔ qí shuāi qī zhě, jiàn wú èr zūn yě.
三日而食，三月而沐，期而练，毁不灭性，不以死伤生也。丧不过三年，苴衰不补，坟墓不培；祥之日，鼓素琴，告民有终也；以节制者也。资于事父以事母，而爱同。天无二日，土无二王，国无二君，家无二尊，以一治之也。故父在，为母齐衰期者，见无二尊也。

zhàng zhě hé yě? jué yě. sān rì shòu zi zhàng, wǔ rì shòu dài fū zhàng, qī rì shòu shì zhàng. huò yuē dān zhǔ huò yuē fǔ bìng, fù rén tóng zǐ bù zhàng, bù néng bìng yě. bǎi guān bèi, bǎi wù jù, bù yán ér shì xíng zhě, fú ér qǐ yán ér hòu shì xíng zhě, zhàng ér qǐ shēn zì zhí shì ér hòu xíng zhě, miàn gòu ér yǐ. tū zhě bù zhuā, yǔ zhě bù tǎn, bǒ zhě bù yǒng. lǎo bìng bù zhǐ jiǔ ròu. fán cǐ bā zhě, yǐ quán zhì zhě yě.
杖者何也？爵也。三日授子杖，五日授大夫杖，七日授士杖。或曰担主；或曰辅病，妇人、童子不杖，不能病也。百官备，百物具，不言而事行者，扶而起；言而后事行者，杖而起；身自执事而后行者，面垢而已。秃者不髽，伛者不袒，跛者不踊。老病不止酒肉。凡此八者，以权制者也。

shǐ sǐ, sān rì bù dài, sān yuè bù jiě, qī bēi āi, sān nián yōu ēn zhī shā yě. shèng rén yīn shā yǐ zhì jié, cǐ sàng zhī suǒ yǐ sān nián. xián zhě bù dé guò, bù xiào zhě bù dé bù jí, cǐ sàng zhī zhōng yōng yě, wáng zhě zhī suǒ cháng xíng yě. shū yuē:" gāo zōng liàng àn, sān nián bù yán", shàn zhī yě wáng zhě mò bù xíng cǐ lǐ. hé yǐ dú shàn zhī yě? yuē: gāo zōng zhě wǔ dīng wǔ dīng zhě, yīn zhī xián wáng yě. jì shì jí wèi ér cí liáng yú sàng, dāng cǐ zhī shí, yīn shuāi ér fù xīng, lǐ fèi ér fù qǐ, gù shàn zhī. shàn zhī, gù zài zhī shū zhōng ér gāo zhī, gù wèi zhī gāo zōng. sān nián zhī sàng, jūn bù yán, shū yún: gāo zōng liàng àn, sān nián bù yán, cǐ zhī wèi yě. rán ér yuē" yán bù wén" zhě, wèi chén xià yě.
始死，三日不怠，三月不解，期悲哀，三年忧--恩之杀也。圣人因杀以制节，此丧之所以三年。贤者不得过，不肖者不得不及，此丧之中庸也，王者之所常行也。《书》曰：“高宗谅闇，三年不言”，善之也；王者莫不行此礼。何以独善之也？曰：高宗者武丁；武丁者，殷之贤王也。继世即位而慈良于丧，当此之时，殷衰而复兴，礼废而复起，故善之。善之，故载之书中而高之，故谓之高宗。三年之丧，君不言，《书》云：「高宗谅闇，三年不言」，此之谓也。然而曰“言不文”者，谓臣下也。

lǐ: zhǎn shuāi zhī sàng, wéi ér bú duì qí shuāi zhī sàng, duì ér bù yán dà gōng zhī sàng, yán ér bù yì sī xiǎo gōng zhī sàng, yì ér bù jí lè.
礼：斩衰之丧，唯而不对；齐衰之丧，对而不言；大功之丧，言而不议；缌小功之丧，议而不及乐。

fù mǔ zhī sàng, shuāi guān shéng yīng jiān jù, sān rì ér shí zhōu, sān yuè ér mù, qī shí sān yuè ér liàn guān, sān nián ér xiáng. bǐ zhōng zī sān jié zhě, rén zhě kě yǐ guān qí ài yān, zhī zhě kě yǐ guān qí lǐ yān, qiáng zhě kě yǐ guān qí zhì yān. lǐ yǐ zhì zhī, yì yǐ zhèng zhī, xiào zǐ dì di zhēn fù, jiē kě dé ér chá yān.
父母之丧，衰冠绳缨菅屦，三日而食粥，三月而沐，期十三月而练冠，三年而祥。比终兹三节者，仁者可以观其爱焉，知者可以观其理焉，强者可以观其志焉。礼以治之，义以正之，孝子弟弟贞妇，皆可得而察焉。