zhōng xiào zhě, bǎi xíng zhī bǎo yú. zhōng xiào bù xiū, suī yǒu tā shàn, zé yóu yù xiè yíng xiá, bù kě zuó wèi guī zhāng cuò sī mǎn qiè, bù kě zhī wèi qǐ shòu, suī duō yì xī yǐ wèi yě. xìn ràng zhě, bǎi xíng zhī shùn yě dàn fá zhě, bǎi xíng zhī bèi yě. xìn ràng guāi lǐ, huí ér chéng bèi dàn fá hé yì, fān ér chéng shùn. zhí gōng zhèng fù, cāng wú ràng xiōng, xìn ràng bèi yě xián gāo jiǎo mìng, dà yǔ chāng yán, dàn fá shùn yě wèi mù yǔ shì jié zhòu, fú rán ér nù bǐ wáng hóu yú yí qí, yí rán ér xǐ. rén yì suǒ zài, pǐ fū wèi zhòng rén yì suǒ qù, zé zūn guì wèi qīng. shì kě yǐ bì chéng, lǐ kě yǐ qíng tōng. dì qiū yuè míng, ér zhī shuāng fù sī wén lín fēng xiǎng, ér jiàn zhōu rén jīng. yáng qì zhǔ shēng, wù suǒ lè yě yīn qì zhǔ shā, wù suǒ hàn yě. gù chūn pā hán rì shì xiào, qiū yè xuàn lù rú qì.
忠孝者，百行之寶歟。忠孝不修，雖有他善，則猶玉屑盈匣，不可琢為珪璋；剉絲滿篋，不可織為綺綬，雖多亦奚以為也。信讓者，百行之順也；誕伐者，百行之悖也。信讓乖禮，回而成悖；誕伐合義，翻而成順。直躬證父，蒼梧讓兄，信讓悖也；弦高矯命，大禹昌言，誕伐順也；謂牧圉似桀紂，艴然而怒；比王侯於夷齊，怡然而喜。仁義所在，匹夫為重；仁義所去，則尊貴為輕。事可以必誠，理可以情通。睇秋月明，而知孀婦思；聞林風響，而見舟人驚。陽氣主生，物所樂也；陰氣主殺，物所憾也。故春葩含日似笑，秋葉泫露如泣。

fū shàn jiāo zhě, bù yǐ chū rù yì yì, bù yǐ shēng sǐ yí qíng, zài zhōng rú shǐ, zài shǐ rú zhōng, yóu rì yuè yě. gù rì zhī chū rù fú míng, yuè zhī shēng sǐ tóng xíng. tiān wú qíng yú shēng sǐ, zé bù kě yǐ qíng ér hàn yuàn. gù xuān rán ér chūn, róng huá zhě bù xiè qī rán ér qiū, diāo líng zhě bù hàn róng diāo yǒu mìng, kùn yù yǒu qī. gù chūn ruǐ suī mào, jiǎ zhāo lù ér chōu cuì qiū yè chéng wēi, yīn wēi fēng ér piāo líng. wàn wù jū wēn zé róu, rù hán zé gāng. gù chūn jiǎo kě juǎn, xià tiáo kě jié, qiū lù kě níng, dōng mù kě zhé. rén jiē ài shǎo ér è lǎo, zhòng róng ér qīng cuì. gù zān ěr yīng huá, ér fén huī kū xiǔ. mò shí kū xiǔ shēng yú yīng huá, yīng huá guī yú kū qiǎo. shān bào yù, gù záo zhī jiāng huái zhū, zé jié zhī bào pèi wén, zé bō zhī rén hán zhì, zé jí zhī. zhì néng zhī rén, bù néng zì zhī shén néng wèi rén, bù néng zì wèi. gù shén guī yǐ zhì jiàn zhuó, líng shé yǐ shén jiàn pù, shú zhī bù zhì wèi zhì, bù shén wèi shén hū!
夫善交者，不以出入易意，不以生死移情，在終如始，在始如終，猶日月也。故日之出入符明，月之生死同形。天無情於生死，則不可以情而憾怨。故喧然而春，榮華者不謝；悽然而秋，凋零者不憾；榮凋有命，困遇有期。故春蕊雖茂，假朝露而抽翠；秋葉誠危，因微風而飄零。萬物居溫則柔，入寒則剛。故春角可卷，夏條可結，秋露可凝，冬木可折。人皆愛少而惡老，重榮而輕悴。故簪珥英華，而焚灰枯朽。莫識枯朽生於英華，英華歸於枯巧。山抱玉，故鑿之；江懷珠，則竭之；豹佩文，則剝之；人含智，則嫉之。智能知人，不能自知；神能衛人，不能自衛。故神龜以智見灼，靈蛇以神見曝，孰知不智為智，不神為神乎！

miào bì jiǎ wù, ér wù fēi shēng miào qiǎo bì yīn qì, ér qì fēi chéng qiǎo. shì yǐ yì wú hú shǐ, bù néng zhōng wēi, qí zhōng wēi zhě, fēi hú shǐ yě chuí wú fǔ jīn, bù néng zhuó duàn, qí shàn zhuó zhě, fēi fǔ jīn yě. huà yǐ mó xíng, gù xiān zhì hòu wén yán yǐ xiě qíng, gù xiān shí hòu biàn. wú zhì ér wén, zé huà fēi xíng yě bù shí ér biàn, zé yán fēi qíng yě. hóng dài shì róng, yù yǐ wèi yàn, ér dòng mù zhě xī huī xián fán nòng, yù yǐ wèi bēi, ér jīng ěr zhě guǎ yóu yú zhì bù měi yě. zhì bù měi zhě, suī chóng shì ér bù huá qū bù hé zhě, suī xiǎng jí ér bù āi. lǐ dòng yú xīn, ér jiàn yú sè, qíng fā yú zhōng, ér xíng yú shēng. gù qiáng quán zhě, suī xiào bù lè qiáng kū zhě, suī āi bù bēi. ěr wén suǒ è, bù ruò wú wén mù jiàn suǒ è, bù rú wú jiàn. gù léi tíng bì sāi ěr, chè diàn bì yǎn mù, wèi rén zé bù lì, wèi lì zé bù rén. gù fàn sù xī, yù suì zhī jī shòu yào zhě, yù rén zhī jí. wù gè zhòng qí suǒ zhǔ, ér jié zhòu zhī gǒu kě yǐ fèi yáo gù dào zhí zhī tú, xián yú dào zhí ér bǐ zhòng ní.
妙必假物，而物非生妙；巧必因器，而器非成巧。是以羿無弧矢，不能中微，其中微者，非弧矢也；倕無斧斤，不能斫斷，其善斫者，非斧斤也。畫以摹形，故先質後文；言以寫情，故先實後辯。無質而文，則畫非形也；不實而辯，則言非情也。紅黛飾容，欲以為艷，而動目者稀；揮弦繁弄，欲以為悲，而驚耳者寡；由於質不美也。質不美者，雖崇飾而不華；曲不和者，雖響疾而不哀。理動於心，而見於色，情發於衷，而形於聲。故強權者，雖笑不樂；強哭者，雖哀不悲。耳聞所惡，不若無聞；目見所惡，不如無見。故雷霆必塞耳，掣電必掩目，為仁則不利，為利則不仁。故販粟昔，欲歲之飢；售藥者，欲人之疾。物各重其所主，而桀紂之狗可以吠堯；故盜跖之徒，賢於盜跖而鄙仲尼。

yùn qū ér huì tiān, rǔ zhì ér yuàn rén, shì yǐ huǒ fén ér yuàn suì rén, nì jǐng ér yóu bó yì. sù bù shù huì, lín nán ér shī ēn běn bù fáng méng, hài chéng ér xiū shèn. shì yǐ lín kě ér chuān jǐng, fāng jī ér zhí hé, suī jí wú suǒ jí yě. gōng yí shì yú, qū dào shì jì, suī fēi zhì wèi, rén jiē gān zhī, yǔ zhòng tóng yě wén wáng shì dǎn, céng xī shì zǎo, dǎn kǔ zǎo suān, shèng xián gān zhī, yǔ zhòng yì yě. lù xíng sì mǎ, ér xùn yú mǎ chái xíng sì quǎn, ér jiàn yú quǎn. guó yǒu qiān jīn zhī mǎ, ér wú qiān jīn zhī lù jiā yǒu qiān jīn zhī quǎn, ér wú qiān jīn zhī chái. yǐ quǎn mǎ yǒu yòng, ér chái lù wú yòng yě.
運屈而恚天，辱至而怨人，是以火焚而怨燧人，溺井而尤伯益。宿不樹惠，臨難而施恩；本不防萌，害成而修慎。是以臨渴而穿井，方飢而植禾，雖疾無所及也。公儀嗜魚，屈到嗜芰，雖非至味，人皆甘之，與眾同也；文王嗜膽，曾皙嗜棗，膽苦棗酸，聖賢甘之，與眾異也。鹿形似馬，而迅於馬；豺形似犬，而健於犬。國有千金之馬，而無千金之鹿；家有千金之犬，而無千金之豺。以犬馬有用，而豺鹿無用也。