strong lǎo fǔ rú lùn wén zhāo zhòng yuàn　 èr shì nǚ duó shuǐ qǐ zhēng duān strong
老腐儒論文招眾怨　二侍女奪水起爭端

cí yuē:
詞曰：

zhǐ jiǔ jiā bīn xiāo yǒng zhòu, fǔ shǔ jiāng rén chòu. xiāo guǎn jǐn tíng yīn, luàn dào sī wén, rě dé tóng xí zhòu.
旨酒佳賓消永晝，腐鼠將人臭。簫管盡停音，亂道斯文，惹得同席咒。

chá fáng shì nǚ jiāo xiāng gòu, wèi shuǐ zhēng xiān hòu. liǎng fù bù xiāng píng, bǐ cǐ chéng chóu kòu.
茶房侍女交相詬，為水爭先後。兩婦不相平，彼此成仇寇。

yòu diào zuì huā yīn.
——右調《醉花陰》。

huà shuō zhōu liǎn yǔ huì niáng chéng jiù le qīn shì, nán nǚ gè suì le xīn yuàn, máng luàn le sì wǔ tiān, fāng jiāng xǐ shì wán bì. zhōu liǎn fēn fù zhòng jiā rén, jiāng qí jiā gé bì fáng ér zū yǔ rén zhù, yī yīng wù jiàn, jù lìng bān huí. jiāng shěn xiāng réng qǐng huí yuán jiù shū fáng zhù, zhòng jiā rén yuè fā míng bái zhè yī wán yào de zuò yòng. páng shì jiàn huì niáng yǐ guò mén, liàng lǎo gòng shēng yě méi shén me fǎ zǐ fǎn huǐ, yòu jí zhe yào qǐng nǚ ér hé nǚ xù, fēi gòng shēng lái bù kě. zhe dà ér zi kě dà ná le hé qí rén píng jù gǎo ér, yòu jiào dào le tā xǔ duō huà, xiàng zhōu liǎn jiā jiè le gè mǎ hé yī bù xià rén xiāng suí, dào guǎng xìn fǔ chéng qù qǐng gòng shēng.
話說周璉與蕙娘成就了親事，男女各遂了心愿，忙亂了四五天，方將喜事完畢。周璉吩咐眾家人，將齊家隔壁房兒租與人住，一應物件，俱令搬回。將沈襄仍請回原舊書房住，眾家人越發明白這一丸藥的作用。龐氏見蕙娘已過門，量老貢生也沒什麼法子反悔，又急着要請女兒和女婿，非貢生來不可。着大兒子可大拿了何其仁憑據稿兒，又教道了他許多話，向周璉家借了個馬和一步下人相隨，到廣信府城去請貢生。

kě dà dào le chéng nèi, xiān àn zhōng jiàn le tā gū zhàng zhāng chōng, bìng tā gū niáng qí shì, jiāng zhōu jiā qián hòu zuò qīn huà, cóng tóu zhì wěi xì shuō le yī biàn, jīn fèng mǔ mìng lái qǐng tā fù qīn. qí shì yǔ páng shì yì jiàn dào shì bù yuē ér tóng, tīng jiàn zhōu tōng jiā fù zú, biàn mǎn xīn huān xǐ, fǎn kuā jiǎng páng shì zuò de jí shì. suí qǐng gòng shēng dào lǐ biān, jiāng kě dà lái qǐng, bìng hé zhōu jiā zuò qīn huà, tì kě dà shuō le yī fān. bǎ yī gè gòng shēng qì de miàn qīng chún bái, zì jǐ jiāng liǎn dǎ le jǐ xià. suí jí ruǎn tān zài yī biān. huāng de zhāng chōng fū fù bǎi bān kāi jiě, yòu jiāng hé qí rén lì de píng jù gǎo ér, zhāng chōng gāo shēng lǎng sòng, niàn yǔ gòng shēng tīng.
可大到了城內，先暗中見了他姑丈張充，並他姑娘齊氏，將周家前後做親話，從頭至尾細說了一遍，今奉母命來請他父親。齊氏與龐氏意見到是不約而同，聽見周通家富足，便滿心歡喜，反誇獎龐氏做的極是。隨請貢生到裡邊，將可大來請，並和周家做親話，替可大說了一番。把一個貢生氣的面青唇白，自己將臉打了幾下。隨即軟癱在一邊。慌得張充夫婦百般開解，又將何其仁立的憑據稿兒，張充高聲朗誦，念與貢生聽。

gòng shēng tīng le píng jù shàng huà, xīn zhōng cái lüè kuān le xiē. wèn kě dà zuò qīn jǔ dòng, kě dà jiāng zhōu jiā zěn bān fán qīn yǒu xiàng hé zhǐ huī jiā shuō huà, yǔ le yī qiān èr bǎi liǎng yín zi, hé zhǐ huī fū fù tóng xiě le píng jù, zhōu jiā zěn bān xià dìng, jiā zhōng zěn bān zhī yīng, dào qǔ de nà rì, zěn bān rè nào, mǎn chéng dà xiǎo wén wǔ guān yuán bìng dì fāng shàng dà jiā dōu qù bài hè, dào wǒ men jiā bài xǐ de, yě yǒu sān sì shí rén, jù shì wén huì zhōng xiù cái tóng shēng, hé yè xiān shēng wēn xiān shēng, bié rén wèi lái. yòu yán zhōu jiā jiào le sān bān xì, chàng le wǔ tiān, wǒ sòng qīn nà rì, yě kàn le xì, rú jīn mǔ qīn yào qǐng mèi zǐ hé mèi fū, xū dé fù qīn huí jiā fāng hǎo. kě dà shuō wán, qí shì bāng shuō dào: xiàng zhè yàng rén jiā, wǒ zhí nǚ ér zuò gè xí fù, yě bù wǎng le zài gē ge qián tóu tuō yī chǎng. zhè shì yī wàn nián xún bù chū lái de hǎo jī yuán, zhǐ hèn wǒ méi shēng xià yǒu rén cái de nǚ ér. ruò yǒu, bù dàn zuò zhèng shì, biàn yǔ zhōu jiā zuò gè piān fáng, wǒ yě yuàn yì. gē ge jí gāi sù huí, fāng duì zhōu qīn jiā hǎo kàn. wǒ suí hòu hái yào zhe mèi fū bǔ sòng lǐ wù, jiāng lái yǒu jí zhàng tā chù lī.
貢生聽了憑據上話，心中才略寬了些。問可大做親舉動，可大將周家怎般煩親友向何指揮家說話，與了一千二百兩銀子，何指揮夫婦同寫了憑據，周家怎般下定，家中怎般支應，到娶的那日，怎般熱鬧，滿城大小文武官員並地方上大家都去拜賀，到我們家拜喜的，也有三四十人，俱是文會中秀才、童生，和葉先生、溫先生，別人未來。又言周家叫了三班戲，唱了五天，我送親那日，也看了戲，如今母親要請妹子和妹夫，須得父親回家方好。可大說完，齊氏幫說道：「像這樣人家，我侄女兒做個媳婦，也不枉了在哥哥前投托一場。這是一萬年尋不出來的好機緣，只恨我沒生下有人才的女兒。若有，不但做正室，便與周家做個偏房，我也願意。哥哥即該速回，方對周親家好看。我隨後還要着妹夫補送禮物，將來有藉仗他處哩。」

zhāng chōng yě jí kǒu de yù yáng, gòng shēng de miàn kǒng fāng huí zhuǎn guò xiē lái. wèn kě dà dào: méi rén shì shuí?
張充也極口的譽揚，貢生的面孔方迴轉過些來。問可大道：「媒人是誰？」

kě dà: méi yǒu méi rén.
可大：「沒有媒人。」

gòng shēng míng mù yáo tóu dào: nán hū miǎn yú jīn zhī shì yǐ.
貢生瞑目搖頭道：「難乎免於今之世矣。」

yòu wèn dào: xué xiào zhōng péng yǒu yì lùn rú hé?
又問道：「學校中朋友議論如何？」

kě dà dào: yě méi rén xué wǒ men, yě méi rén xiào wǒ men.
可大道：「也沒人學我們，也沒人笑我們。」

gòng shēng hèn dào: chǔn cái! nǐ hé nǐ mǔ qīn jìng shì yī gè niáng dù zhōng yǎng chū lái de!
貢生恨道：「蠢才！你和你母親竟是一個娘肚中養出來的！」

zì jǐ yòu xiǎng zhe, shì yǐ chéng jiù, biàn zài mèi zǐ jiā zhù dào sǐ hòu, shǎo bu dé gǔ shi yě yào huí jiā. suí jí cí zhāng chōng qǐ shēn. zhāng chōng fū fù yòu liú zhù le yì tiān, cì zǎo fù zǐ gè qí jiǎo lì huí lái. gòng shēng kǒng pà kě dà yǔ yán xū jiǎ, jiāng dào chéng mén, zhe kě dà xiān qù jiā zhōng, zhǐ āi dào hūn hēi shí hòu, fāng rù le chéng.
自己又想着，事已成就，便在妹子家住到死後，少不得骨殖也要回家。隨即辭張充起身。張充夫婦又留住了一天，次早父子各騎腳力回來。貢生恐怕可大語言虛假，將到城門，着可大先去家中，只挨到昏黑時候，方入了城。

tā sù yǒu gè zhī jǐ péng yǒu, jiào zuò wēn ér lì, yě shì běn chéng zhōng yī gè lǎo xiù cái, jīng nián jiā yǐ jiào xué dù rì. qí chù jǐ jiē wù, hé qí gòng shēng yì bān. zhǐ yǒu yī jiàn, bǐ gòng shēng líng tòu xiē, hái zhī dào ài qián, yī xiàn rén dōu yàn è tā, wéi gòng shēng yǔ tā zhì hòu. tā yòu yǒu gè wài hào, jiào wēn dà quán, yī shēng jiāng yī bù zhū zǐ dà quán kǔ dú, měi féng yuàn shì, zuò chū lái de wén zhāng hé jiǎng shū yě chà bù duō. suī kǎo bù shàng yī děng èr děng, què yě fàng bù liǎo tā sì děng wǔ děng. jiē yīn tā míng bái tí gù yě. gòng shēng xún dào tā shū fáng shí, yǐ shì diǎn dēng shí fēn. yī rù mén, jiàn wēn ér lì zhèng duān zuò bì mù, yǔ yī gè dà xiē de xué shēng jiǎng zhèng xīn chéng yì. xué shēng shuō dào: qí xiān shēng lái le.
他素有個知己朋友，叫做溫而厲，也是本城中一個老秀才，經年家以教學度日。其處己接物，和齊貢生一般。只有一件，比貢生靈透些，還知道愛錢，一縣人都厭惡他，惟貢生與他至厚。他又有個外號，叫「溫大全」，一生將一部《朱子大全》苦讀，每逢院試，做出來的文章和講書也差不多。雖考不上一等、二等，卻也放不了他四等、五等。皆因他明白題故也。貢生尋到他書房時，已是點燈時分。一入門，見溫而厲正端坐閉目，與一個大些的學生講正心誠意。學生說道：「齊先生來了。」

nà wēn ér lì fāng cái zhēng kāi yǎn, yī jiàn gòng shēng, xiào dào: zi lái jǐ rì yǐ?
那溫而厲方才睜開眼，一見貢生，笑道：「子來幾日矣？」

gòng shēng dào: cái lái.
貢生道：「才來。」

shuō bà, liǎng rén gè duān duān zhèng zhèng yī yī, rán hòu jiù zuò.
說罷，兩人各端端正正一揖，然後就坐。

gòng shēng dào: dì dé liáng báo, xíng yú huà qiàn, zhì lìng pìn jī sī chén, jiāng xiǎo nǚ tōu jià yú běn chéng fù hù zhōu tōng zhī zǐ zhōu liǎn, xiān shēng zhī fǒu?
貢生道：「弟德涼薄，刑於化歉，致令牝雞司晨，將小女偷嫁於本城富戶周通之子周璉，先生知否？」

wēn ér lì dào: wú wén qí yǔ yǐ, wèi jiàn qí rén yě.
溫而厲道：「吾聞其語矣，未見其人也。」

gòng shēng dào: wǒ bèi sī wén zhōng gōng lùn ruò hé?
貢生道：「我輩斯文中公論若何？」

wēn ér lì dào: suī wú méi shuò zhī yán, jì xì zūn fū rén zhǔ cái, yì suàn yǒu fù mǔ zhī mìng, jiào yú qiáng xiāng cóng zhě pō yōu.
溫而厲道：「雖無媒妁之言，既系尊夫人主裁，亦算有父母之命，較逾牆相從者頗優。」

gòng shēng dào: cǐ shì dà guān míng jiào, wú lì zǒng bù néng sì zhōu tōng yú shì cháo, yì bì yǔ zhī xié wáng.
貢生道：「此事大關名教，吾力總不能肆周通於市朝，亦必與之偕亡。」

wēn ér lì dào: bào hǔ píng hé, sǐ ér bù huǐ zhě, wú bù yǔ yě. bù guān qí jǐng gōng zhī yán hū? jì bù néng lìng, yòu bù shòu mìng, shì jué wù yě. xiōng zhī jiā shì yuǎn bù jí qí, ér yù yǔ qiáng wú xiāng liè, wú jiàn qí qì jiǎ yè bīng zǒu yě bì yǐ.
溫而厲道：「暴虎憑河，死而不悔者，吾不與也。不觀齊景公之言乎？既不能令，又不受命，是絕物也。兄之家勢遠不及齊，而欲與強吳相埒，吾見其棄甲曳兵走也必矣。」

gòng shēng dào: rán zé nài hé?
貢生道：「然則奈何？」

wēn ér lì dào: chéng shì bù shuō, suì shì bù jiàn. ruò zhōu tōng jiāo yǐ dào, jiē yǐ lǐ, sī shòu zhī ér yǐ yǐ.
溫而厲道：「成事不說，遂事不諫。若周通交以道，接以禮，斯受之而已矣。」

gòng shēng dào: jǐn xiè jiào.
貢生道：「謹謝教。」

yú shì bié le wēn ér lì, huí dào jiā zhōng.
於是別了溫而厲，回到家中。

páng shì zǎo zài shū fáng zhōng děng hòu, huàn chéng mǎn miàn xiào róng, jiāng gòng shēng tuī rù nèi fáng. shōu shí chū jí hǎo de fàn shí, yǔ gòng shēng jiē fēng, bǎ huì niáng dào zhōu jiā hǎo chù, shuō de tiān huā luàn zhuì, gòng shēng zǒng shì yī yán bù fā. páng shì péi liǎo bù shì, yòu bài le liǎng bài, gòng shēng fāng lüè xiào le xiào. xuán jí yòu jiāng liǎn fàng xià, páng shì zhe gòng shēng dìng guī nǚ ér nǚ xù huí mén rì qī, gòng shēng zhǐ shì dī tóu chī fàn. chī bà fàn, biàn dào shū fáng zhōng qù shuì. páng shì fù lā le rù lái, páng shì tì tā tuō yī jiě dài, tóng rù bèi zhōng, lǒu bào zhù shuō xiào.
龐氏早在書房中等候，換成滿面笑容，將貢生推入內房。收拾出極好的飯食，與貢生接風，把蕙娘到周家好處，說的天花亂墜，貢生總是一言不發。龐氏陪了不是，又拜了兩拜，貢生方略笑了笑。旋即又將臉放下，龐氏着貢生定歸女兒、女婿回門日期，貢生只是低頭吃飯。吃罷飯，便到書房中去睡。龐氏復拉了入來，龐氏替他脫衣解帶，同入被中，摟抱住說笑。

gòng shēng réng shì yī yán bù fā. páng shì huí nǚ xù qíng qiē, méi nài hé jiāng gòng shēng qǐ lái, nào le gè shàng zuò, cái jiāng gòng shēng fèng chéng huān xǐ. liǎng rén hé hǎo bà, páng shì fù shāng yì huí mén huà. gòng shēng dào: pìn nǚ ér yóu nǐ, huí nǚ ér yě yóu nǐ. zhì yú nǚ xù, wǒ bù dàn huí tā mén, wǒ lián miàn yě bù yǔ nà chù shēng xiàng jiàn. tā shì fù qī pín, jiān bà le wǒ nǚ ér, wǒ bù bào chóu jiù gòu tā pián yí le. nán dào hái jiào tā gēn suí nǚ ér shàng mén wú lǐ me?
貢生仍是一言不發。龐氏回女婿情切，沒奈何將貢生起來，鬧了個上坐，才將貢生奉承歡喜。兩人和好罷，龐氏復商議回門話。貢生道：「聘女兒由你，回女兒也由你。至於女婿，我不但回他門，我連面也不與那畜生相見。他恃富欺貧，奸霸了我女兒，我不報仇就夠他便宜了。難道還教他跟隨女兒上門無禮麼？」

páng shì xiào dào: nǐ yòu lái le! dāng rì wǒ fù qīn huí nǐ mén shí, nǐ yě céng gēn suí zhe wǒ qù. nǐ nà wú lǐ, qǐ zhǐ yī cì? wǒ fù qīn bào fù de nǐ shì shén me? zhǐ yǒu gèng jiā yī fān gōng jìng dài nǐ.
龐氏笑道：「你又來了！當日我父親回你門時，你也曾跟隨着我去。你那無禮，豈止一次？我父親報復的你是什麼？只有更加一番恭敬待你。」

gòng shēng xiǎng le xiǎng, yě xiào le.
貢生想了想，也笑了。

cì rì, páng shì yī zǎo yòu qǔ guò xiàn shū lái, zhe gòng shēng zé rì zi. gòng shēng dìng zài xià yuè chū èr rì. páng shì yě bù zháo gòng shēng pò chāo, zì jǐ ná chū yín zi lái, biǎo fáng wū, gù pú fù, mǎi bàn gè sè shí wù, dào èr shí jiǔ rì, jí xià tiě dào zhōu jiā.
次日，龐氏一早又取過憲書來，着貢生擇日子。貢生定在下月初二日。龐氏也不着貢生破鈔，自己拿出銀子來，裱房屋，雇僕婦，買辦各色食物，到二十九日，即下帖到周家。

zhì chū èr rì, xiān shì huì niáng zǎo lái, dǎ bàn de zhū wéi cuì rào, fěn zhuāng yù zhuó, gēn suí le sì fáng jiā rén xí fù, liǎng gè nǚ sī, bài jiàn diē mā hé xiōng sǎo, xù shuō pó jiā xiāng dài qíng jǐng. zhōu liǎn jiàn gòng shēng huí lái, bié wú huà shuō, xīn shàng shén xǐ. zhè rì xiān yī féi mǎ, dài lǐng duō rén, dào qí jiā mén shǒu, kě dà kě jiǔ jiē le rù qù. hǎo bàn rì, gòng shēng fāng chū lái yǔ zhōu liǎn xiāng jiàn. nà yán sè jiān, jiù xiàng xiān shēng jiàn le tú dì yì bān, háo wú yī diǎn xiào róng. zhōu liǎn xīn shàng dà bù zì zài. suí hòu qù jiàn páng shì, páng shì mǎn kǒu lǐ jiào gū yé bù jué, xiāng dài jí qí qīn rè.
至初二日，先是蕙娘早來，打扮的珠圍翠繞，粉妝玉琢，跟隨了四房家人媳婦，兩個女廝，拜見爹媽和兄嫂，敘說婆家相待情景。周璉見貢生回來，別無話說，心上甚喜。這日鮮衣肥馬，帶領多人，到齊家門首，可大、可久接了入去。好半日，貢生方出來與周璉相見。那顏色間，就像先生見了徒弟一般，毫無一點笑容。周璉心上大不自在。隨後去見龐氏，龐氏滿口裡叫「姑爺」不絕，相待極其親熱。

wǔ jiān, nèi wài liǎng zhuō, wài miàn shì gòng shēng hé liǎng gè ér zi xiāng péi. xí jiān, bié de huà bù shuō, zhǐ shì lái huí pán wèn zhōu liǎn xué wèn. yòu yǔ zhōu liǎn jiǎng le liǎng zhāng mèng zǐ. cóng cǐ zǎo wǔ dōu shì gòng shēng péi fàn, jiǎng lùn wén zhāng. zhōu liǎn xīn è zhī zhì. zhǐ zhù le liǎng tiān, dìng yào hé huì niáng huí qù. páng shì nà lǐ kěn yī? yòu miǎn qiáng zhù le liǎng tiān, cái fàng tā fū fù tóng huí. lín xíng, lǎo gòng shēng jiāng zì jǐ zuò de wén zì bā shí piān, sòng zhōu liǎn zuò mì běn. zài gòng shēng kàn de shì mò dà rén qíng, fēi nǚ xù, wài rén xiǎng yào yī piān bù néng. zài zhōu liǎn kàn de, hái bù rú gè xiǎng pì.
午間，內外兩桌，外面是貢生和兩個兒子相陪。席間，別的話不說，只是來回盤問周璉學問。又與周璉講了兩章《孟子》。從此早午都是貢生陪飯，講論文章。周璉心惡之至。只住了兩天，定要和蕙娘回去。龐氏那裡肯依？又勉強住了兩天，才放他夫婦同回。臨行，老貢生將自己做的文字八十篇，送周璉做密本。在貢生看的是莫大人情，非女婿，外人想要一篇不能。在周璉看的，還不如個響屁。

guò le jǐ tiān, zhōu tōng shè xì jiǔ qǐng gòng shēng huì qīn, yòu yuē le xǔ duō bīn kè xiāng péi.
過了幾天，周通設戲酒請貢生會親，又約了許多賓客相陪。

gòng shēng cí le liǎng cì fāng lái. gāng cái zuò xià, biàn yào huì yè xiān shēng. zhōu tōng jiāng shěn xiāng qǐng lái, gòng shēng zhǐ kàn le liǎng zhé xì, biàn zhe bà chàng, yǔ shěn xiāng lùn qǐ wén lái. fǔ rú de yì sī, yào zài zhòng bīn kè qián, jiè shěn xiāng mài nòng zì jǐ yě shì dà xué wèn rén, jiāng shěn xiāng zàn bù jué kǒu. yòu jiāng zhōu liǎn jiào dào miàn qián, shuō dào: yè xiān shēng xué wèn bǐ wǒ hái dà, nǐ xū xū xīn qǐng jiào, shòu yì liáng duō.
貢生辭了兩次方來。剛才坐下，便要會葉先生。周通將沈襄請來，貢生只看了兩折戲，便着罷唱，與沈襄論起文來。腐儒的意思，要在眾賓客前，借沈襄賣弄自己也是大學問人，將沈襄讚不絕口。又將周璉叫到面前，說道：「葉先生學問比我還大，你須虛心請教，受益良多。」

bīn kè men jù zhī tā shì gè shū dāi zi, bù guò xīn lǐ xiào tā, zhǐ shì bù dé kàn xì, wèi miǎn rén rén dù zhōng yào mà tā jǐ jù. jiǔ xí wán hòu, nèi wài nán nǚ dǎ suàn zhe kàn wǎn xì. zhōu tōng zhēn jiǔ hòu, jīn gǔ cái fā, gòng shēng yòu zhe bà chàng, pàn mìng de yǔ shěn xiāng lùn wén. huì niáng zài píng hòu jí de yào sǐ, kǒng rě gōng pó yàn è. chāi rén qǐng le sān sì cì, gòng shēng kǒu lǐ dá yīng, zhǐ bù dòng shēn. jiē yīn tā jiàn zhòng rén dōu kàn tā, yuè fā dé yì qǐ lái, lùn wén bù yǐ, nà lǐ hái gù dé huì niáng? shěn xiāng zhī jiǔ fú zhòng yì, qǐng tā dào shū fáng zhōng xì jiǎng. gòng shēng zhì zài mài nòng cái xué, rú hé kěn qù? shěn xiāng yòu bù hǎo bì qù, kǒng dé zuì xià shǎo dōng jiā fù. zhǐ jiǎng lùn de zhòng bīn kè jiē sàn, tiān yǐ èr gǔ, bié le zhōu tōng fù zǐ chū lái. dào dà mén wài, hái hé shěn xiāng xiāng dìng gǎi rì lùn wén, yí lù kuài huó zhī zhì. jiāng dào zì jǐ mén qián, cái xiǎng qǐ huì niáng qǐng tā shuō huà, yòu fù shēn huí dào zhōu jiā jiào mén. zhōu jiā tīng dé shì gòng shēng, yī gè gè jǐn tuī shuì shú, gòng shēng hái qiāo dǎ bù yǐ. kuī dé gòng shēng jiā lǎo hàn, tā hái lüè zhī diǎn shì qíng, jiāng gòng shēng kāi jiě huí qù. cì rì, chuán shuō de huì niáng zhī dào, xīn shàng yòu qì yòu kuì, gào zhī zhōu liǎn. zhōu liǎn jiāng guǎn mén rén měi gè dǎ le èr shí bǎn, hái gǎn qù yī rén. cǐ hòu, zhōu jiā méi yī gè bù yàn è gòng shēng.
賓客們俱知他是個書呆子，不過心裡笑他，只是不得看戲，未免人人肚中要罵他幾句。酒席完後，內外男女打算着看晚戲。周通斟酒後，金鼓才發，貢生又着罷唱，拚命的與沈襄論文。蕙娘在屏後急的要死，恐惹公婆厭惡。差人請了三四次，貢生口裡答應，只不動身。皆因他見眾人都看他，越發得意起來，論文不已，那裡還顧得蕙娘？沈襄知久拂眾意，請他到書房中細講。貢生志在賣弄才學，如何肯去？沈襄又不好避去，恐得罪下少東家婦。只講論的眾賓客皆散，天已二鼓，別了周通父子出來。到大門外，還和沈襄相訂改日論文，一路快活之至。將到自己門前，才想起蕙娘請他說話，又復身回到周家叫門。周家聽得是貢生，一個個盡推睡熟，貢生還敲打不已。虧得貢生家老漢，他還略知點世情，將貢生開解回去。次日，傳說的蕙娘知道，心上又氣又愧，告知周璉。周璉將管門人每個打了二十板，還趕去一人。此後，周家沒一個不厭惡貢生。

zài shuō huì niáng zì dào zhōu jiā yuè yú, yú lěng shì qián bǎi bān chéng shùn, xiàn xiǎo yīn qín, fàng zhe xǔ duō yā huán pú fù, tā piān yào dì chá sòng shuǐ, bù gé sān wǔ tiān, biàn yǔ gōng pó sòng zhēn zhǐ, yě yǒu zì jǐ zuò de, yě yǒu zhōu liǎn mǎi de, fèng chéng de lěng shì xǐ ài bù guò, wú rì bù zài zhōu tōng qián shuō xīn fù xián xiào. huì niáng piān yòu bù huí bì zhōu tōng, jiàn le jiù diē zhǎng diē duǎn, chēng hū de làn shú. zhōu tōng yě shèn shì huān xǐ. zhōu liǎn yǐ pài le liǎng fáng jiā rén xí fù, liǎng gè nǚ sī, zǎo wǎn cì hou. lěng shì chú yǔ zhū cuì yī fú děng lèi wài, yòu jiāng zì jǐ liǎng gè nǚ sī yě yǔ le huì niáng.
再說蕙娘自到周家月余，於冷氏前百般承順，獻小殷勤，放着許多丫環僕婦，他偏要遞茶、送水，不隔三五天，便與公婆送針指，也有自己做的，也有周璉買的，奉承的冷氏喜愛不過，無日不在周通前說新婦賢孝。蕙娘偏又不迴避周通，見了就爹長爹短，稱呼的爛熟。周通也甚是歡喜。周璉已派了兩房家人媳婦，兩個女廝，早晚伺候。冷氏除與珠翠衣服等類外，又將自己兩個女廝也與了蕙娘。

hé shì kàn zài yǎn zhōng, dōu shì àn qì nǎo. yòu jiān zhōu liǎn zì qǔ huì niáng hòu, tōng wèi dào tā fáng nèi yī xiǔ. yě yǒu zài lěng shì fáng zhōng yǔ huì niáng jiàn miàn shí hòu, liǎng rén dōu bù shuō huà. měi jiàn huì niáng kuī gōng pó yì zhǐ, biàn mài nòng cōng míng, zuò zài rén xiān, xíng róng de zì jǐ hé kuài mù tóu yī yàng. sù cháng jù shì hé zhōu liǎn tóng chī fàn, rú jīn shì dú zì yī gè chī, yǐn shí yě jiàn cì fěi bó. yòu jiān jiā zhōng zhè xiē dà xiǎo nán fù, méi yī gè bù qū shí fù shì, jiāng xīn dà nǎi nǎi jǔ zài tiān shàng, piàn yǔ yī chū, bēn zǒu bù dié. zì jǐ yào yòng diǎn chī shí, huò mǎi diǎn wù jiàn, bú shì zhè gè shuō méi yǒu, jiù shì nà gè tuī méi gōng fū. jí huò yǒu rén qù, mǎi lái duō shì bù kān yòng zhī wù, qiě hái lì kè yào qián. zhǐ zhè xiē, dōu shì wú qióng qì fèn, fù mǔ jiā yào le qián, yòu bù yǔ zuò zhǔ, wéi yǒu rì yè kū qì ér yǐ. yě yǒu rén quàn tā, kān pò shí rè, yǔ huì niáng hé hǎo, jí huì niáng wǎn huí zhàng fū. tā tīng le, gèng shì qì shàng xià bù lái, fǎn jiāng quàn tā de rén shù shuō bú shì, shuí hái guǎn tā?
何氏看在眼中，都是暗氣惱。又兼周璉自娶蕙娘後，通未到他房內一宿。也有在冷氏房中與蕙娘見面時候，兩人都不說話。每見蕙娘窺公婆意旨，便賣弄聰明，做在人先，形容的自己和塊木頭一樣。素常俱是和周璉同吃飯，如今是獨自一個吃，飲食也漸次菲薄。又兼家中這些大小男婦，沒一個不趨時附勢，將新大奶奶舉在天上，片語一出，奔走不迭。自己要用點吃食，或買點物件，不是這個說沒有，就是那個推沒功夫。即或有人去，買來多是不堪用之物，且還立刻要錢。只這些，都是無窮氣憤，父母家要了錢，又不與做主，惟有日夜哭泣而已。也有人勸他，勘破時熱，與蕙娘和好，藉蕙娘挽回丈夫。他聽了，更是氣上下不來，反將勸他的人數說不是，誰還管他？

yī rì, yě shì hé dāng yǒu shì. zhōu tōng jiā nèi gòng shì liǎng chù chá fáng, zhè rì guǎn nèi chá fáng de rén gào jià huí jiā, zhòng fù rén zhǐ zhī yòng shuǐ, yòng jǐn le, què méi rén tiān shuǐ. hé shì yào xǐ le shǒu zuò zhēn zhǐ, chà xiǎo yā tóu yù lán lái qǔ shuǐ. yù lán jiàn liǎng bǎ dà hú fàng zài zào tái qián, dōu shì kōng hú, zhòu mà le chá fū jǐ jù, biàn cóng gāng nèi shèng shuǐ zài hú nèi. shǎo kè, shuǐ xiǎng qǐ lái. bù yì huì niáng yīn zhōu liǎn qù huì wén, yào chèn kòng ér xǐ jiǎo, cì hou tā de yī gè yā tóu luò hóng, tí le pén ér, yě dào chá fáng zhōng qǔ shuǐ. hé shì jiā yù lán jiāng shuǐ dùn de dà xiǎng qǐ lái, luò hóng zǒu zhì, tí qǐ hú biàn xiàng pén nèi qīng qù. jí de yù lán bào zhù hú liáng ér dà rǎng dào: wǒ jiā nǎi nǎi děng de yào xǐ shǒu, wǒ hǎo róng yì dùn le zhè bàn rì, cái dé gǔn le, nǐ dào huì tú xiàn chéng me!
一日，也是合當有事。周通家內共是兩處茶房，這日管內茶房的人告假回家，眾婦人止知用水，用盡了，卻沒人添水。何氏要洗了手做針指，差小丫頭玉蘭來取水。玉蘭見兩把大壺放在灶台前，都是空壺，咒罵了茶夫幾句，便從缸內盛水在壺內。少刻，水響起來。不意蕙娘因周璉去會文，要趁空兒洗腳，伺候他的一個丫頭落紅，提了盆兒，也到茶房中取水。何氏家玉蘭將水頓的大響起來，落紅走至，提起壺便向盆內傾去。急的玉蘭抱住壺梁兒大嚷道：「我家奶奶等的要洗手，我好容易頓了這半日，才得滾了，你到會圖現成麼！」

luò hóng dào: wǒ jiā nǎi nǎi yě jí de yào xǐ jiǎo, nǐ ràng wǒ qīng le, nǐ zài dùn bà.
落紅道：「我家奶奶也急的要洗腳，你讓我傾了，你再頓罷。」

yù lán dào: wǒ wèi shén me ràng nǐ? děng wǒ qīng le, nǐ zài dùn yě bù chí.
玉蘭道：「我為什麼讓你？等我傾了，你再頓也不遲。」

luò hóng dào: wǒ yǔ nǐ fēn yòng le bà?
落紅道：「我與你分用了罷？」

yù lán dào: wǒ wèi shén me hé nǐ fēn yòng?
玉蘭道：「我為什麼和你分用？」

luò hóng dào: zhè shuǐ zhe nǐ bà zhù bù chéng?
落紅道：「這水着你霸住不成？」

shuō zhe, tí hú biàn qīng. yù lán bào zhù hú liáng ér, sǐ yě bù fàng, kǒu lǐ luàn mà qǐ lái. mà de luò hóng nǎo le, jiāng hú xiàng yù lán huái nèi yī tuī, dào: jiù ràng nǐ!
說着，提壺便傾。玉蘭抱住壺梁兒，死也不放，口裡亂罵起來。罵的落紅惱了，將壺向玉蘭懷內一推，道：「就讓你！」

bù yì yù lán tóng hú jù dào, nà shuǐ biàn tàng zài yù lán tóu liǎn shàng, shāo de dà kū dà jiào. luò hóng lián máng chōu fú tā. shuí xiǎng hé shì de dà nǚ sī shùn huá yě lái cuī shuǐ, jiàn yù lán shāo huài tóu liǎn, què dài yào wèn, luò hóng dào: tā jí zhe yào qīng shuǐ, bù zhī zěn me jiāng hú bān dào, lián tā yě yā zài dì xià, wǒ zài zhè lǐ fú tā.
不意玉蘭同壺俱倒，那水便燙在玉蘭頭臉上，燒的大哭大叫。落紅連忙搊扶他。誰想何氏的大女廝舜華也來催水，見玉蘭燒壞頭臉，卻待要問，落紅道：「他急着要傾水，不知怎麼將壺搬倒，連他也壓在地下，我在這裡扶他。」

yù lán liǎng shǒu bào zhe miàn kǒng, dà kū dào: nǐ jiāng wǒ tuī dǎo, duó wǒ de shuǐ, shāo wǒ de liǎn, hái shuō shì wǒ bān dào de.
玉蘭兩手抱着面孔，大哭道：「你將我推倒，奪我的水，燒我的臉，還說是我搬倒的。」

shùn huá tīng le, yī jù bù yán yǔ, jiāng yù lán xié tuō rù hé shì fáng zhōng qù le.
舜華聽了，一句不言語，將玉蘭斜拖入何氏房中去了。

hé shì jiàn yī fú jìn shī, tóu liǎn shàng yǒu xiē bái pào, máng wèn dào: shì zěn me lái?
何氏見衣服浸濕，頭臉上有些白泡，忙問道：「是怎麼來？」

shùn huá jiāng luò hóng duó shuǐ tuī dǎo yù lán, shāo le tóu liǎn huà, nù hèn hèn de shuō le yī biàn. hé shì tīng bà, bù yóu de xīn huǒ jiù hèn yī qí fā zuò, jí jí de zǒu dào chá fáng, zhǐ zhuó luò hóng mà dào: nǐ gè bù zhēng yǎn de nú cái! nǐ cì hou le gè yín fù, biàn kuáng de méi yàng ér le. nǐ zhàng zhe shuí de shì tóu, gǎn qī fù wǒ?
舜華將落紅奪水推倒玉蘭，燒了頭臉話，怒恨恨的說了一遍。何氏聽罷，不由的新火舊恨一齊發作，急急的走到茶房，指着落紅罵道：「你個不睜眼的奴才！你伺候了個淫婦，便狂的沒樣兒了。你仗着誰的勢頭，敢欺負我？」

luò hóng dào: kàn me, dà nǎi nǎi jiā yù lán zì jǐ jiāng hú bān dào, shāo le liǎn, yǔ wǒ shén me xiāng gān? biàn zhè yàng mà wǒ? mà wǒ bà le, zěn me lián wǒ jiā nǎi nǎi yě mà qǐ lái?
落紅道：「看麼，大奶奶家玉蘭自己將壺搬倒，燒了臉，與我什麼相干？便這樣罵我？罵我罷了，怎麼連我家奶奶也罵起來？」

hé shì dà nù dào: wǒ biàn mà nà yín fù, nǐ gǎn zěn me? wǒ qiě dǎ dǎ nǐ, jiào nǐ zhī dào gè shàng xià!
何氏大怒道：「我便罵那淫婦，你敢怎麼？我且打打你，教你知道個上下！」

pū lái biàn jiāng luò hóng jiū zhù, yòng shǒu zài tóu liǎn shàng luàn pāi. luò hóng yòng shǒu yī tuī, xiǎn jiāng hé shì tuī dǎo. kǒu zhōng jī jī nóng nóng jǐ jù, shuō dào: zūn zhòng xiē ér, dào bù rě rén xiào huà bà.
撲來便將落紅揪住，用手在頭臉上亂拍。落紅用手一推，險將何氏推倒。口中唧唧噥噥幾句，說道：「尊重些兒，到不惹人笑話罷。」

hé shì qì de luàn dǒu, pū xiàng qián yòu yào dǎ. zǎo lái le xǔ duō pú fù, jiāng hé shì quàn jiě kāi. luò hóng chèn kòng ér pǎo qù, yī wǔ yī shí kū sù huì niáng, yòu tiān le mà huì niáng de jǐ jù huà. huì niáng yě dòng qǐ dà qì nǎo lái, yī zhí dào chá fáng yuàn nèi.
何氏氣的亂抖，撲向前又要打。早來了許多僕婦，將何氏勸解開。落紅趁空兒跑去，一五一十哭訴蕙娘，又添了罵蕙娘的幾句話。蕙娘也動起大氣惱來，一直到茶房院內。

hé shì jiāng yào huí qù, jiàn huì niáng gēn zhe wǔ liù gè fù nǚ zài hòu miàn zǒu lái, bù yóu de lěng xiào dào: hú zi qù le, jiào zhe lǎo hǔ lái le. wǒ zhèng yào xún nǐ lī.
何氏將要回去，見蕙娘跟着五六個婦女在後面走來，不由的冷笑道：「狐子去了，叫着老虎來了。我正要尋你哩。」

huì niáng dào: nǐ de yā tóu bān dào hú, shāo le liǎn, yǔ wǒ de yā tóu hé gān? nǐ dǎ le wǒ de yā tóu yě bà le, nǐ píng bái mà wǒ zěn de?
蕙娘道：「你的丫頭搬倒壺，燒了臉，與我的丫頭何干？你打了我的丫頭也罷了，你平白罵我怎的？」

hé shì dào: nǐ jiā zhǔ ér nú cái yě xiū jiāng shì lì shǐ jǐn le, wǒ dāng rì yě céng dǎ yǒu shì lì shí zǒu guò, zěn me zhe nǚ sī ná gǔn shuǐ shāo rén? nǐ zhe tā ná dāo shā rén, bù gēng kuài xiē!
何氏道：「你家主兒奴才也休將勢利使盡了，我當日也曾打有勢利時走過，怎麼着女廝拿滾水燒人？你着他拿刀殺人，不更快些！」

huì niáng dào: dà sǎo, nǐ cóng jīn hòu yào ān fèn xiē ér. hàn zi hé nǐ wú yuán, nǐ hé bì kǔ kǔ xún chèn wǒ. nán dào bǎ wǒ biàn chéng gè hàn zi, cóng xīn ài nǐ bù chéng?
蕙娘道：「大嫂，你從今後要安分些兒。漢子和你無緣，你何必苦苦尋趁我。難道把我變成個漢子，從新愛你不成？」

hé shì dà nù dào: nǐ jiào wǒ dà sǎo, wǒ biàn jiào nǐ xiǎo fù.
何氏大怒道：「你叫我大嫂，我便叫你小婦。」

huì niáng dào: nǐ biàn shuō wǒ shì gè xiǎo fù, wǒ què shì míng luó dǎ gǔ hé chéng wén wǔ guān sòng lǐ bài hè qǔ lái de. nǐ xiān shí dào yě shì gè dà fù, bèi nǐ lǎo zi xiě wén yuē lì píng jù, zhǐ yī qiān èr bǎi liǎng yín zi, jiù mài chéng le gè zhēn xiǎo fù le. nǐ ruò shǎo yǒu rén qì, jiù gāi zì jǐn, gǎn hé wǒ jiào lùn dà xiǎo!
蕙娘道：「你便說我是個小婦，我卻是鳴鑼打鼓、闔城文武官送禮拜賀娶來的。你先時到也是個大婦，被你老子寫文約、立憑據，只一千二百兩銀子，就賣成了個真小婦了。你若少有人氣，就該自盡，敢和我較論大小！」

hé shì yòu xiū yòu qì, mà dào: zéi yín fù, nǐ bú shì bèi rén xiān jiān hòu qǔ de me? nǐ wèn wèn zhè yī jiā shàng xià, nà gè bù zhī dào?
何氏又羞又氣，罵道：「賊淫婦，你不是被人先奸後娶的麼？你問問這一家上下，那個不知道？」

huì niáng dào: xiān jiān hòu qǔ, wǒ yě bù huí bì. dàn wǒ hái shì jiào zì jǐ hàn zi jiān de, bù xiàng nǐ gè zéi yín fù.
蕙娘道：「先奸後娶，我也不迴避。但我還是教自己漢子奸的，不像你個賊淫婦。」

hé shì dào: bù xiàng wǒ shén me? wǒ jīn rì jiù hé nǐ yào rén!
何氏道：「不像我什麼？我今日就和你要人！」

huì niáng dào: nǐ yǒu nǐ nà niáng lǎo zi mài le nǐ, jiù gòu nǐ yī shēng xiāo shòu le, hái wèn wǒ yào rén.
蕙娘道：「你有你那娘老子賣了你，就夠你一生消受了，還問我要人。」

hé shì dào: nǐ yě yǒu rén ài nǐ, wǒ jīn rì duàn sòng le nǐ bà, yǔ nǐ gè zhòng rén ài bù chéng!
何氏道：「你也有人愛你，我今日斷送了你罷，與你個眾人愛不成！」

shuō zhe, biàn xiàng huì niáng pū lái. zǎo bèi zhòng fù rén yī èr shí zhī shǒu lán zhù. hé shì dà hǎn dào: nǐ men zhòng rén dǎ wǒ me! bǎ nǐ men zhè yī qún bàng hǔ chī shí méi liáng xīn de nú cái!
說着，便向蕙娘撲來。早被眾婦人一二十隻手攔住。何氏大喊道：「你們眾人打我麼！把你們這一群傍虎吃食、沒良心的奴才！」

zhèng rǎng luàn zhe, lěng shì cóng hòu yuàn pǎo lái, mà dào: nǐ liǎng gè yě yǒu yī gè yǒu fù dào de, tōng jiāng qiān chǐ bù gù, yě bù pà jiā rén men xiào huà. wǒ zhōu mén qīng bái chuán jiā, kěn jiào nǐ liǎng gè huài wǒ mén fēng, wǒ zhǐ yòng yī zhǐ xiū shū, dǎ fā de nǐ liǎng gè lí mén lí hù. hái bù kuài huí fáng zhōng qù me!
正嚷亂着，冷氏從後院跑來，罵道：「你兩個也有一個有婦道的，通將謙恥不顧，也不怕家人們笑話。我周門清白傳家，肯教你兩個壞我門風，我只用一紙休書，打發的你兩個離門離戶。還不快回房中去麼！」

liǎng rén jiàn pó pó biàn le miàn sè, fāng gè hán nù huí fáng. shǎo kè, huì niáng biàn dào lěng shì fáng zhōng kòu tóu péi zuì, sù shuō hé shì xiān dǎ xiān mà, zì jǐ bù dé bù hé tā biàn lùn. lěng shì dào: biàn lùn shén me? nǐ ruò bù chū lái, yě méi zhè fān chǎo nào le. duì zhe nà dà xiǎo jiā rén, chéng gè shén me yàng zi? jiāng lái chuán bō chū qù, lián wǒ yě jiào rén jiā shuō xiào huài le.
兩人見婆婆變了面色，方各含怒回房。少刻，蕙娘便到冷氏房中叩頭陪罪，訴說何氏先打先罵，自己不得不和他辨論。冷氏道：「辨論什麼？你若不出來，也沒這番吵鬧了。對着那大小家人，成個甚麼樣子？將來傳播出去，連我也教人家說笑壞了。」

huì niáng dào: wǒ men yuán hé qín shòu yī yàng, wàn bān dōu chū zài nián qīng, mā kuān guò zhè yī cì, xià cì tā mà sǐ wǒ yě zài bù gǎn jiào lùn le.
蕙娘道：「我們原和禽獸一樣，萬般都出在年輕，媽寬過這一次，下次他罵死我也再不敢較論了。」

shuō zhe yòu guì le xià qù. lěng shì bù yóu de jiù xiào le. yī biān lā qǐ, shuō dào: wǒ ér, nǐ píng gōng dào shuō, wǒ dài nǐ bǐ hé shì xí fù hé rú?
說着又跪了下去。冷氏不由的就笑了。一邊拉起，說道：「我兒，你憑公道說，我待你比何氏媳婦何如？」

huì niáng dào: chéng mā mā ēn diǎn, dài wǒ bǐ tā shí qiáng shù bèi.
蕙娘道：「承媽媽恩典，待我比他實強數倍。」

lěng shì dào: què yòu lái. wǒ jì dài nǐ hǎo, nǐ nǚ xù yòu dài nǐ hǎo, nà hé shì xí fù rú jīn hái yǒu shuí lǐ lùn tā? wǒ yī gè zuò fù mǔ de, bù gāi guǎn nǐ men sù xiē shì, dàn zì nǐ guò mén hòu sì shí yú tiān, nǐ nǚ xù cóng wèi rù tā de fáng mén. rén fēi mù shí, nǐ jiào tā xīn shàng rú hé guò dé qù? lùn qǐ lái, nǐ gāi diào tíng zhè shì, cái shì míng bái zhōng shù liǎng gè zì de rén.
冷氏道：「卻又來。我既待你好，你女婿又待你好，那何氏媳婦如今還有誰理論他？我一個做父母的，不該管你們宿歇事，但自你過門後四十餘天，你女婿從未入他的房門。人非木石，你教他心上如何過得去？論起來，你該調停這事，才是明白『忠恕』兩個字的人。」

huì niáng dào: mā jiào xùn de jí shì. wǒ yě quàn guò nǚ xù jǐ cì, tā zǒng bù kěn tīng.
蕙娘道：「媽教訓的極是。我也勸過女婿幾次，他總不肯聽。」

lěng shì dào: nǐ nǚ xù jīn rì huì wén qù le, tā huí lái ruò zhī dào, yòu bì yǔ hé shì xí fù zuò duì. wǒ zǒng jiāo zài nǐ shēn shàng. nǐ nǚ xù ruò yǒu piàn yán, nǐ jiù jiàn bù dé wǒ le.
冷氏道：「你女婿今日會文去了，他回來若知道，又必與何氏媳婦作對。我總交在你身上。你女婿若有片言，你就見不得我了。」

huì niáng dào: zhǐ pà wài biān yǒu rén gào sù tā, què bù guǎn wǒ shì.
蕙娘道：「只怕外邊有人告訴他，卻不管我事。」

lěng shì dào: zhè shì kāi hòu mén de huà le. nǐ men shào nián rén bù shí qīng zhòng, wǒ zhǐ pà jī chū yì wài shì lái.
冷氏道：「這是開後門的話了。你們少年人不識輕重，我只怕激出意外事來。」

huì niáng mǎn kǒu yīng chéng. wǎn jiān, zhōu liǎn huí lái, děng tā ān xiē le, fāng shuō jí yǔ hé shì rǎng nào, yòu shù lěng shì dīng zhǔ de huà, fāng jiāng zhè shì dà jiā diū kāi.
蕙娘滿口應承。晚間，周璉回來，等他安歇了，方說及與何氏嚷鬧，又述冷氏叮囑的話，方將這事大家丟開。

zhèng shì:
正是：

fǔ rú fù nèi wú yú wù, zhǐ zhòng sī wén jiǎng diǎn gù.
腐儒腹內無餘務，只重斯文講典故。

èr fù liǎng xīn tóng yí lù, jiè míng zhēng shuǐ shí zhēng cù.
二婦兩心同一路，借名爭水實爭醋。