strong xiāo má zi tān cái chuán sǐ xìn wēn rú yù shè jì kū qíng rén strong
蕭麻子貪財傳死信 溫如玉設祭哭情人
cí yuē:
詞曰:
qiū shuāng zǎo, tóng huā lǎo, jǐ duō lí hèn chóu nán sǎo. jiā qī zǔ, rú hé chù, zhà wén xiōng xìn, shén hún wú zhǔ. kǔ kǔ kǔ.
秋霜早,桐花老,幾多離恨愁難掃。佳期阻,如何處,乍聞凶信,神魂無主。苦苦苦。
qíng nán jié, róu cháng jié, lèi hén dī jǐn xīn tóu xuè. dú āi zhá, diàn jiāng chá, xīn duī sān chǐ, yǒng mái yuān jiā. yā yā ya.
情難竭,柔腸結,淚痕滴盡心頭血。讀哀札,奠漿茶,新堆三尺,永埋冤家。呀呀呀。
yòu diào chāi tóu fèng
——右調《釵頭鳳》
qiě shuō wēn rú yù zhe zhāng huá dǎ tīng dé hán sī jìng āi le èr shí gè zuǐ bā, yī jiā gùn, gōng chū zhēn qíng, yā dào fáng hòu kēng zhōng qǐ zāng, xīn shàng shén xǐ. hòu yòu tīng dé zhǐ qǐ chū èr shí liǎng, yú yín jù wú xià luò, xīn xià yòu huāng luàn qǐ lái. cì zǎo, yòu dǎ tīng dé jiā le hán sī jìng yī jiā gùn, zǎo fàn hòu, zhōu lǐ sòng lái èr shí liǎng yín zi. yòu jiàn jiāng hán sī jìng lǎo pó ná qù, liú xià tā jǐ gè hái zi, kū jiào bù yǐ, rú yù yòu dòng le lián mǐn zhī xīn. wǔ jiān jiàn hán sī jìng lǎo pó dà pī zhe tóu fà mǎn miàn qīng zhǒng, liǎng zhī shǒu pí ròu jiē fēi, lín lí xuè shuǐ, pǎo rù lái, guì zài dì xià, zhǐ shì tòng kū. rú yù zhǎng tàn le yī shēng, xiàng wáng shì dào: wǒ yǔ nǐ men zhǔ pú yī chǎng, yǒu hé chóu hèn? zhǐ yǒu nǐ men fù wǒ chù. dàn wǒ rú jīn, yī pín rú xǐ. zhè sì wǔ bǎi yín zi, jiù shì wǒ yǎng shēng dù mìng zhī yuán, kuī nǐ men xīn shàng guò dé qù. zhǐ dàn yuàn shàng tiān kě lián, yǒu le bà.
且說溫如玉着張華打聽得韓思敬挨了二十個嘴巴,一夾棍,供出真情,押到房後坑中起贓,心上甚喜。後又聽得止起出二十兩,余銀俱無下落,心下又慌亂起來。次早,又打聽得夾了韓思敬一夾棍,早飯後,州里送來二十兩銀子。又見將韓思敬老婆拿去,留下他幾個孩子,哭叫不已,如玉又動了憐憫之心。午間見韓思敬老婆大披着頭髮、滿面青腫,兩隻手皮肉皆飛,淋漓血水,跑入來,跪在地下,只是痛哭。如玉長嘆了一聲,向王氏道:「我與你們主僕一場,有何仇恨?只有你們負我處。但我如今,一貧如洗。這四五百銀子,就是我養生度命之源,虧你們心上過得去。只但願上天可憐,有了罷。」
cǐ shí zhāng huá jiā nǚ rén, yě zài shū fáng mén wài tàn tīng. rú yù jiù zhe tā fú wáng shì rù qù.
此時張華家女人,也在書房門外探聽。如玉就着他扶王氏入去。
bù duō shí, jiàn yá yì jiào sī jìng de ér zi hé tā nǚ ér. zhāng huá shuō rù qù. yòu tīng dé wáng shì dà kū. xū yú tīng dé jiǎo bù luàn xiǎng, liǎng gè wá zǐ, yī qí hǎn jiào. rú yù kàn shí, jiàn hǎo jǐ gè chāi rén, yìng lā chū qù, zhāng huá gēn zài hòu miàn, xīn shàng shèn shì bù rěn.
不多時,見衙役叫思敬的兒子和他女兒。張華說入去。又聽得王氏大哭。須臾聽得腳步亂響,兩個娃子,一齊喊叫。如玉看時,見好幾個差人,硬拉出去,張華跟在後面,心上甚是不忍。
jiāng zhāng huá jiào zhù, fēn fù dào: zhōu zūn ruò jiāng zhè liǎng gè hái zi dòng xíng shí, nǐ kě shù wǒ de huà qiú qíng, bù kě zhe nán wèi tā.
將張華叫住,吩咐道:「州尊若將這兩個孩子動刑時,你可述我的話求情,不可着難為他。」
zhāng huá qù le. yǒu liǎng dùn fàn shí, jiàn zhāng huá jiāng liǎng gè wá zǐ lǐng huí. měi rén shǒu nèi, hái yǒu sān sì shí gè qián, bìng diǎn xīn zhī lèi.
張華去了。有兩頓飯時,見張華將兩個娃子領回。每人手內,還有三四十個錢,並點心之類。
rú yù wèn le yī huí, zhī shì zhōu zūn xīn xì chù. zhe liǎng gè wá zǐ rù qù, zì jǐ yī gè zī jiē tài xī, yuàn hèn mìng kǔ. xiǎng suàn zhe, bù dàn jiāng lái rì yuè nán guò, hái yǒu shén me liǎn miàn qù jiàn jīn zhōng ér? cóng cǐ chá fàn jiǎn shǎo, jiàn jiàn de huáng shòu qǐ lái.
如玉問了一回,知是州尊心細處。着兩個娃子入去,自己一個咨嗟太息,怨恨命苦。想算着,不但將來日月難過,還有什麼臉面去見金鐘兒?從此茶飯減少,漸漸的黃瘦起來。
yī rì zhèng zài shū fáng zhōng mèn zuò, zhǐ tīng dé zhāng huá shuō dào: shì mǎ pō xiāo dà yé lái le.
一日正在書房中悶坐,只聽得張華說道:「試馬坡蕭大爺來了。」
rú yù tīng jiàn shì mǎ pō sān zì, xīn shàng dòng le jǐ dòng, lián máng yíng jiē dào fáng nèi, xù lǐ zuò xià. xiāo má zǐ dào: dà yé shì jǐ shí lái de? wén zhāng bì dìng dé yì.
如玉聽見「試馬坡」三字,心上動了幾動,連忙迎接到房內,敘禮坐下。蕭麻子道:「大爺是幾時來的?文章必定得意。」
rú yù dào: wǒ huí jiā sì wǔ tiān le. hái jiǎng wén zhāng dé yì bù dé yì? jiāng lái lián chuān yī chī fàn chù, hái wèi dìng yǒu wú.
如玉道:「我回家四五天了。還講文章得意不得意?將來連穿衣吃飯處,還未定有無。」
xiāo má zǐ dào: wǒ jiǔ zhī dà yé bèi dào, dào xiǎng bú dào hán lìng jià shēn shàng. zuó rì zài miáo tū zi jiā, fāng zhī gēn yóu. zhēn shì shì jiān méi yǒu de guài shì.
蕭麻子道:「我久知大爺被盜,到想不到韓令價身上。昨日在苗禿子家,方知根由。真是世間沒有的怪事。」
rú yù dào: zǒng shì wǒ mìng yùn gāi sǐ. wèi zhī cǐ xìn jīn jiě zhī dào bù zhī?
如玉道:「總是我命運該死。未知此信金姐知道不知?」
xiāo má zi xiào dào: nǐ wèn jīn jiě me? tā zhī dào zhī zhì.
蕭麻子笑道:「你問金姐麼?他知道之至。」
rú yù dào: tā kě yǒu shén me huà shuō?
如玉道:「他可有什麼話說?」
xiāo má zǐ dào: tā wén xìn de nà bàn shǎng, huà zuì duō dào rú jīn shí shù tiān, wǒ cóng wèi tīng jiàn tā shuō jù huà ér.
蕭麻子道:「他聞信的那半晌,話最多;到如今十數天,我從未聽見他說句話兒。」
rú yù dào: xiǎng shì tā qì hèn jí le, suǒ yǐ cái yī yán bù fā.
如玉道:「想是他氣恨極了,所以才一言不發。」
xiāo má zǐ dào: zhèng shì.
蕭麻子道:「正是。」
rú yù tàn hèn le yī shēng. zhāng huá sòng shàng chá lái, xiāo má zi chī bì, wèn dào: dà yé gòng shī qù duō shǎo yín zi?
如玉嘆恨了一聲。張華送上茶來,蕭麻子吃畢,問道:「大爺共失去多少銀子?」
rú yù dào: sì bǎi qī shí liǎng.
如玉道:「四百七十兩。」
xiāo má zǐ dào: jīn jiě de shǒu shì yī fú hái zài me?
蕭麻子道:「金姐的首飾、衣服還在麼?」
rú yù zhe jīng dào: tā yǒu shén me shǒu shì yī fú? lǎo gē hé chū cǐ wèn?
如玉着驚道:「他有什麼首飾、衣服?老哥何出此問?」
xiāo má zǐ dào: wǒ chéng jīn jiě bù qì, dà yé ér wài, shì wú dà xiǎo, cóng bù xiāng qī.
蕭麻子道:「我承金姐不棄,大爺而外,事無大小,從不相欺。」
rú yù tīng le, bù yóu de miàn hóng ěr chì qǐ lái. xiāo má zǐ dào: dà yé dāng piáo kè yī chǎng, néng gòu zhe xíng yuàn zhōng rén dào tiē cái wù, zhēn bù kuì wèi fēng liú zǐ dì.
如玉聽了,不由的面紅耳赤起來。蕭麻子道:「大爺當嫖客一場,能夠着行院中人倒貼財物,真不愧為風流子弟。」
rú yù dào: tā yīn hé shì jiù yǔ lǎo gē shuō qǐ zhè mò xū yǒu de huà lái?
如玉道:「他因何事就與老哥說起這莫須有的話來?」
xiāo má zi lěng xiào dào: zhè mò xū yǒu sān gè zì, xiū xiàng xiǎo dì shuō. jiù shì dà yé zhè fān bèi dào de yín zi, hái shì zhèng sān jiā guì nèi suǒ zhe de yuán wù, zhǐ kě xī méi yǒu jiāng nà shí jǐ bāo shí tóu dài lái, suǒ yǐ jiù gāi chī dà kuī le.
蕭麻子冷笑道:「這莫須有三個字,休向小弟說。就是大爺這番被盜的銀子,還是鄭三家櫃內鎖着的原物,只可惜沒有將那十幾包石頭帶來,所以就該吃大虧了。」
rú yù tīng le, xià de chī dāi le bàn shǎng, máng wèn dào: lǎo gē dào yào shuō míng.
如玉聽了,嚇的痴呆了半晌,忙問道:「老哥到要說明。」
xiāo má zǐ dào: nǐ yào jiào wǒ shuō míng me? yě bà le.
蕭麻子道:「你要教我說明麼?也罷了。」
suì jiāng miáo tū zi rú hé fān shé gēn, yù qìng ér rú hé tiǎo suō. tā bǐ shí rú hé kāi jiě, tā fù mǔ rú hé sōu jiǎn, jīn zhōng ér rú hé tòng mà miáo tū, tā fù mǔ rú hé dú dǎ, wēn rú yù rěn bú zhù hún shēn ròu tiào qǐ lái. hòu shuō dào chī le guān fěn, rú yù wǎng qǐ yī zhàn, wō zhù xiāo má zi jiān bì, dà shēng dào: tā sǐ le me?
遂將苗禿子如何翻舌根,玉磬兒如何挑唆。他彼時如何開解,他父母如何搜揀,金鐘兒如何痛罵苗禿,他父母如何毒打,溫如玉忍不住渾身肉跳起來。後說到吃了官粉,如玉往起一站,撾住蕭麻子肩臂,大聲道:「他死了麼?」
xiāo má zǐ dào: nǐ zuò xià, wǒ hé nǐ shuō.
蕭麻子道:「你坐下,我和你說。」
rú yù nà lǐ hái zuò de zhù? zhǐ jí de róu shǒu wō sāi, hèn bù dé xiāo má zi yī qì dōu shuō chū lái, tā hǎo sǐ xīn tā dì. yòu jiàn xiāo má zi bì yào jiào tā zuò xià, zhǐ de yǐn rěn zhe, zuò zài kàng yán biān cuī shuō. xiāo má zi yòu jiāng zhèng pó zǐ rú hé yǔ miáo tū zi dǎ jià, tā cóng zhōng rú hé quàn zǔ, miáo tū zi rú hé xǔ le sān shí liǎng yín zi, fāng cái shuō dào jīn zhōng ér zì chī le guān fěn, dào dìng gēng shí rú hé gān bēng cháng duàn, rú hé bí kǒu liú xiě, shuō dào cǐ chù, jiāng zhuō zi yòng shǒu yī pāi, dà shēng yāo he dào: sǐ le!
如玉那裡還坐的住?只急的揉手撾腮,恨不得蕭麻子一氣都說出來,他好死心塌地。又見蕭麻子必要教他坐下,只得隱忍着,坐在炕沿邊催說。蕭麻子又將鄭婆子如何與苗禿子打架,他從中如何勸阻,苗禿子如何許了三十兩銀子,方才說到金鐘兒自吃了官粉,到定更時如何肝崩腸斷,如何鼻口流血,說到此處,將桌子用手一拍,大聲吆喝道:「死了!」
rú yù tīng le gè sǐ zì, bǎ yǎn yī dèng, jiù diē dǎo zài dì, miàn sè dǒu rán tòu huáng, zǎo yǐ bù xǐng rén shì.
如玉聽了個「死」字,把眼一瞪,就跌倒在地,面色陡然透黃,早已不省人事。
xiāo má zi běn yì, yuán bù guò jiāng jīn zhōng ér fù qì xián yuàn fú dú bào wáng de shì, shuō de kě lián xiē, gǎn dòng rú yù, hǎo jí mǎi fén dì ān zàng huà chā rù, guǐ nòng tā jǐ shí liǎng yín zi, yī zé wán zhèng sān de xìn yì, èr zé zì jǐ yú zhōng yě kě yǐ qǔ tā jǐ liǎng shǐ yòng, dào bù yì liào rú yù duō qíng dào zhè bù tián dì. máng shàng qián bāng zhe zhāng huá jiào hǎn. zhǐ jiàn tā liǎng shǒu bīng lěng, bì mù bù yán, kǒu zhōng zhǐ cún wēi qì. zhèng zài zháo máng shí, yòu bèi zhāng huá shuō le liǎng jù dào: wǒ jiā zhǔ rén ruò yǒu hǎo dǎi, yě bù chóu nǐ bù cháng mìng!
蕭麻子本意,原不過將金鐘兒負氣銜怨、服毒暴亡的事,說的可憐些,感動如玉,好藉買墳地安葬話插入,鬼弄他幾十兩銀子,一則完鄭三的信義,二則自己於中也可以取他幾兩使用,到不意料如玉多情到這步田地。忙上前幫着張華叫喊。只見他兩手冰冷,閉目不言,口中止存微氣。正在着忙時,又被張華說了兩句道:「我家主人若有好歹,也不愁你不償命!」
xiāo má zi tīng le zhè liǎng jù huà, jiàn rú yù sǐ shēng zhī zài xū yú, tā suī rán yǒu dǎn liàng, yě xīn lǐ yào dǎ yī gè gǎo ér. zǒu yòu bù hǎo yì sī, méi nài hé, lā guò yī bǎ yǐ zi lái, zuò xià jìng hòu. dài le hǎo bàn rì, fāng tīng dé rú yù hóu nèi chuǎn xī yǒu shēng, shǎo kè zhōng tǔ le xǔ duō de bái tán. zhāng huá cái jiāng xīn fàng zài dù nèi. xiāo má zǐ dào: hǎo le, wǒ zhè lǎo mìng cái suàn shì bǎo zhù le.
蕭麻子聽了這兩句話,見如玉死生只在須臾,他雖然有膽量,也心裡要打一個稿兒。走又不好意思,沒奈何,拉過一把椅子來,坐下靜候。待了好半日,方聽得如玉喉內喘息有聲,少刻中吐了許多的白痰。張華才將心放在肚內。蕭麻子道:「好了,我這老命才算是保住了。」
shuō bà, yáo zhe tóu, lěng xiào zhe chū qù.
說罷,搖着頭,冷笑着出去。
rú yù zì dé cǐ xìn, hūn hūn mí mí yǒu liǎng zhòu yè, cái shǎo jìn xiē yǐn shí, réng shì shí kè liú lèi. měi xiǎng dào jí shāng xīn chù, biàn shuō dào: shì wǒ shā le nǐ le!
如玉自得此信,昏昏迷迷有兩晝夜,才少進些飲食,仍是時刻流淚。每想到極傷心處,便說道:「是我殺了你了!」
kuī dé zhāng huá bǎi fāng quàn jiě, bù zhì nòng chū yì wài de shì lái. dào bàn yuè yǐ hòu, cái wèn qǐ hán sī jìng de shì. zhāng huá yáng yīng dào: zhè sān sì rì qián, xiǎo de wèn bǔ yì men, tā men shuō yǒu diǎn yǐng xiǎng, zhǐ shì nà rén hái wèi jiāng yín zi shǐ chū. yī yǒu bǎ bǐng, tā men jí xíng qín ná. zhe shuō yǔ dà yé, fàng xīn cǐ shì. zhǐ yào rì zi fàng zhǎng xiē, bì yǒu zhuó luò. xiǎo de wèn tā shì gè shén me rén, tā men shuō shì guān zhòng dà, shuō bù dé.
虧得張華百方勸解,不至弄出意外的事來。到半月以後,才問起韓思敬的事。張華佯應道:「這三四日前,小的問捕役們,他們說有點影響,只是那人還未將銀子使出。一有把柄,他們即行擒拿。着說與大爺,放心此事。只要日子放長些,必有着落。小的問他是個什麼人,他們說事關重大,說不得。」
rú yù tàn dào: wǒ yě xīn shàng míng bái, bù guò jiāng lái xiàng yóu kuí nà yàng wán jú bà le. hái yǒu yī jiàn, wǒ yào yǔ nǐ xiāng shāng. zhè hán sī jìng jiā ér nǚ, wǒ xīn shàng dào kě lián tā, zhǐ shì tā lǎo pó wǒ xīn shàng shí fàng bù guò. xián cháng tīng jiàn tā shuō huà, wǒ biàn tiān duō shǎo hèn nǎo. wǒ yì sī yào dǎ fā tā men chū qù, yòu pà rén yì lùn wǒ tài kè bó. liú zài miàn qián, fǎn yǔ wǒ tiān duō shǎo bìng!
如玉嘆道:「我也心上明白,不過將來像尤魁那樣完局罷了。還有一件,我要與你相商。這韓思敬家兒女,我心上到可憐他,只是他老婆我心上實放不過。閒常聽見他說話,我便添多少恨惱。我意思要打發他們出去,又怕人議論我太刻薄。留在面前,反與我添多少病!」
zhāng huá dào: dà yé bù shuō dào cǐ, xiǎo de yě bù gǎn shuō. xiàng zhè yàng wàng ēn fù yì de rén, jiǔ yǐ jiù gāi gǎn chū qù. ruò lùn tā liǎng kǒu zi de xīn, zhǐ pà hài de dà yé bù zhì yú sǐ. bù guò dà yé cún xīn hòu dào, jiū jìng rén jiā hái shuō dà yé ēn yuàn bù míng, nà lǐ hái yǒu shén me kè bó de yì lùn?
張華道:「大爺不說到此,小的也不敢說。像這樣忘恩負義的人,久已就該趕出去。若論他兩口子的心,只怕害的大爺不至於死。不過大爺存心厚道,究竟人家還說大爺恩怨不明,那裡還有什麼刻薄的議論?」
rú yù dào: nǐ jiàn de shèn shì. kě jiāng wǒ xià chǎng dài huí de yín zi, shǎng tā lǎo pó wǔ liǎng, nǐ jiù shuō yǔ tā, jīn rì lǐng shàng jiā kǒu qù bà. tā fáng lǐ suǒ yǒu de xiāng lóng wù jiàn, dōu zhe tā ná qù.
如玉道:「你見的甚是。可將我下場帶回的銀子,賞他老婆五兩,你就說與他,今日領上家口去罷。他房裡所有的箱籠、物件,都着他拿去。」
zhāng huá xīn nǎo tā fū fù, jiāng yín zi qǔ chū xiù qǐ, xiàng wáng shì shuō le. nà lǎo pó nà lǐ kěn qù? pǎo dào rú yù miàn qián, guì xià kū kū tí tí, zì huǐ zì mà, shù shuō le bàn rì, nòng de rú yù yě méi fǎ. cì rì zhāng huá huí bǐng liǎo rú yù, dào zhái mén shàng shuō míng lái yì. nà zhōu guān yú zhè děng shì, lè dé sòng qíng, lì kè chà le sì gè yá yì, yā zhe wáng shì tóng tā ér nǚ qǐ shēn. běn rì gù le yī liàng chē ér, dào tā yī gè biǎo dì jiā qù. tā biǎo dì jiàn tā yǒu jǐ gè xiāng lóng, gū liào zhe bì yǒu xiē dōng xī zài nèi, xīn rán liú xià. méi yǒu yī gè duō yuè, jiāng diǎn yī fú dōu nòng zài shǒu nèi, yòu cóng xīn jiāng tā mǔ zǐ dōu gǎn chū qù le.
張華心惱他夫婦,將銀子取出袖起,向王氏說了。那老婆那裡肯去?跑到如玉面前,跪下哭哭啼啼,自悔自罵,數說了半日,弄的如玉也沒法。次日張華回稟了如玉,到宅門上說明來意。那州官於這等事,樂得送情,立刻差了四個衙役,押着王氏同他兒女起身。本日雇了一輛車兒,到他一個表弟家去。他表弟見他有幾個箱籠,估料着必有些東西在內,欣然留下。沒有一個多月,將點衣服都弄在手內,又從新將他母子都趕出去了。
rú yù dào èr shí tiān hòu, fāng zài fáng nèi yuàn wài háng dòng, jìng hé hài le yī chǎng dà bìng de bān, wú rì bù mèng jiàn jīn zhōng ér yán xīn xù jiù. zhǐ yīn tā xīn shàng guò yú tòng xī, měi jiàn le fēng yóu dié wǔ, huā luò yún xíng, wú bù chù mù shāng xīn. chà zhāng huá qù shì mǎ pō dǎ tīng jīn zhōng ér tíng fàng zài hé chù, jǐ shí mái zàng tā. guò le jǐ rì zhāng huá huí lái shuō dào: jīn zhōng ér shì bā yuè shí sì rì wǎn shàng sǐ de, shí qī rì jiù dǎ fā chū qù, zài shì mǎ pō cūn xī, yī gè xìng miáo de fén páng mái zhe. xiǎo de yě méi dào zhèng sān jiā qù, wèn tā běn cūn lǐ rén, dōu shuō zhèng sān tóng xiāo má zi yú jìn rì mǎi le liáng rén jiā yī gè guī nǚ, jiào xiǎo fèng jiē kè. xiǎo de hái dào jīn zhōng ér fén qián kàn le kàn.
如玉到二十天後,方在房內院外行動,竟和害了一場大病的般,無日不夢見金鐘兒言新敘舊。只因他心上過於痛惜,每見了蜂游蝶舞,花落雲行,無不觸目傷心。差張華去試馬坡打聽金鐘兒停放在何處,幾時埋葬他。過了幾日張華回來說道:「金鐘兒是八月十四日晚上死的,十七日就打發出去,在試馬坡村西,一個姓苗的墳旁埋着。小的也沒到鄭三家去,問他本村里人,都說鄭三同蕭麻子於近日買了良人家一個閨女,叫小鳳接客。小的還到金鐘兒墳前看了看。」
rú yù dào: nǐ jiù jiào gè jīn jiě, yě dī bù liǎo nǐ. shuō zhe, lèi liú mǎn miàn, fēn fù zhāng huá, mǎi bàn jì wù, bìng xiāng zhú zhǐ mǎ zhī lèi, zì jǐ yòu āi āi qiē qiè de, zuò le yī piān jì wén. jiào zhāng huá jiā nǚ rén jǐn shǒu mén hù, gù chē zi tóng zhāng huá dào shì mǎ pō lái. tā shì lái wǎng guàn le de rén, yòu zhí shēn qiū shí hòu, yí lù shàng jiàn nà xī yáng gǔ dào, shuāi liǔ zhǎng dī, yǐ jí cūn fāng jiǔ shì, wǎng fǎn xíng rén, dōu shì qī liáng jǐng kuàng.
如玉道:「你就叫個金姐,也低不了你。」說着,淚流滿面,吩咐張華,買辦祭物,並香燭紙馬之類,自己又哀哀切切的,做了一篇祭文。教張華家女人謹守門戶,僱車子同張華到試馬坡來。他是來往慣了的人,又值深秋時候,一路上見那夕陽古道,衰柳長堤,以及村坊酒市,往返行人,都是淒涼景況。
chē zi rào dào shì mǎ pō cūn xī, zhāng huá yòng shǒu zhǐ dào: nà jǐ zhū liǔ shù xià, jiù shì xìng miáo de fén. yòu zhǐ zhe běi biān yī gè xīn zhǒng dào: nà jiù shì jīn jiě de fén duī.
車子繞到試馬坡村西,張華用手指道:「那幾株柳樹下,就是姓苗的墳。」又指着北邊一個新冢道:「那就是金姐的墳堆。」
rú yù lián máng xià le chē, tái tóu yī kàn, zhǐ jiàn xīn duī sān chǐ, gù tǔ yī póu shuāi cǎo huáng huā, qī mí zuǒ yòu. xiǎng qǐ cóng qián de yōu huān mì ài, bèi jiān zhǔ fù de huà ér, xīn shàng hé dāo wān zhuī cì yì bān. lí fén duī hái yǒu shí sì wǔ bù, tā jiù shě mìng pǎo dào gēn qián, dà jiào dào: jīn jiě, wǒ wēn rú yù lái le! zhǐ yī shēng, biàn tòng dào zài dì.
如玉連忙下了車,抬頭一看,只見新堆三尺,故土一抔;衰草黃花,萋迷左右。想起從前的幽歡密愛,背間囑咐的話兒,心上和刀剜錐刺一般。離墳堆還有十四五步,他就捨命跑到跟前,大叫道:「金姐,我溫如玉來了!」只一聲,便痛倒在地。
zhāng huá tóng chē fū chān fú le hǎo yī huì, tā cái sū xǐng guò lái, yòu fù fàng shēng dà kū. zǎo jīng dòng le nèi xiē lǒng tóu mò pàn shòu kǔ de nóng rén, dōu lái kàn shì. nǐ wǒ xiāng chuán, qǐng kè jiù jī jù le hǎo xiē. rú yù kū de lì jǐn shén pí, fāng cái lìng zhāng huá qǔ chū le jì pǐn, jiù zài dì xià bǎi shè qǐ lái. zì jǐ mǎn zhēn le yī bēi jiǔ, dǎ yī gōng, jiāo diàn bì, jiāng jì wén cóng huái nèi qǔ chū, zì jǐ bēi bēi qiè qiē, lǎng niàn dào:
張華同車夫攙扶了好一會,他才甦醒過來,又復放聲大哭。早驚動了那些壟頭陌畔受苦的農人,都來看視。你我相傳,頃刻就積聚了好些。如玉哭的力盡神疲,方才令張華取出了祭品,就在地下擺設起來。自己滿斟了一杯酒,打一恭,澆奠畢,將祭文從懷內取出,自己悲悲切切,朗念道:
wéi jiā jìng mǒu nián yuè rì, wēn rú yù jǐn yǐ xiāng zhú jiǔ lǐ zhī wù, zhēn jì yú xián qīng jīn jiě zhī yíng qián, yuē:
維嘉靖某年月日,溫如玉謹以香燭酒醴之物,臻祭於賢卿金姐之塋前,曰:
wū hū tòng zāi! yù suì jīng shān, zhū chén sì shuǐ. céng rì yuè zhī jǐ hé, ér xián qīng yǐ chéng jiǔ quán xià rén yǐ! qīng yǐ qīng guó zī róng, jì jī lè hù, měi féng kè zhì, wèi cháng bù jīng xiū yù bì, kuì fèn jiāo jí, fēi wú qíng yú rén yě, hèn wú yī yǒu qíng rén, fù tuō zhōng shēn ěr. xīn yǒu suì, yù shī zhì zhū mén, lù jīng qīng lǘ, yuán xiāo xìng qiān yǐn, dé jìn zhī lán. huān jù shí yǒu sì yuè. fù chéng qīng qīng mù, bù bǐ yù wèi lòu liè, gòng dìng sǐ shēng zhī méng. yòu lǜ yù bái qiǎng yì jǐn, kǒng zhì hóng yè wú méi, yuán shòu liáng fǎ, jié jiǎn fán fèi, yǐ yuè jì zhī shù, shěng èr shí yú jīn, yòng qíng zhì cǐ, gǎn jī hé jí! nài qīng mǔ zhì zài jīng tūn, suì gòu zhī shēng, shí kè cì ěr. qīng zé duō fāng ān wèi, jiè yù rěn rǔ, yǐ qí jī yuán. hòu wáng guó shì jī fáng jià yín zhì, ér qīng fù mǔ tān hěn yì pò yǐ. qīng jù yī děng xiāo jìng cún xīn, suì dòng yǐ shí yì yín zhī jiàn. jì dāo míng shì, jiān huì sī fáng, wán bì guī jiā, jiē qīng jǐn cháng xiù fù suǒ cì yě. wú hé shì qī shén ěr, zhèng lìng jì tuō fěi rén, xiāo qiáng biàn qǐ, xiào tán jī kǔn, yīn bèi dào gù, jìng xīng chí zhōu táng, ér juān dī zhī shuǐ, yòu wèi wài zéi qiè qí suǒ qiè. yuè qián èr shí wǔ rì, xiāo xìng guò fǎng, shǐ zhī xián qīng fú fěn yāo wáng. yù wén xìn jí yù guà shù chén hé, yī xiè zhī jǐ, kǔ wèi zhāng huá fū fù fáng fàn, mò suì suǒ sī. róu cháng zhī duàn, níng jǐn bǎi jié yǐ yé? wū hū tòng zāi! xián qīng yīn fù mǔ líng nüè ér sǐ, ér sǐ qīng zhě, běn yóu yú miáo zéi. miáo zéi jià yán zhì qīng yú sǐ, ér jiū qí suǒ yǐ sǐ qīng zhě, shí yóu yú rú yù yě. tòng zāi, tòng zāi! wáng guó shì bù jiāo yín yú xī rì, qīng yóu xī xiào yú jīn xī. rú yù bù yīng shì yú yuè qián, ér nì nú yì wú yóu dào qiè yú chǎng hòu. fǎn fù xiāng yīn, zhōng shǐ bài lù, suī yuē tiān mìng, qǐ fēi rén wèi? shì qīng míng dēng guǐ lù, dìng xián yuàn yú jiǔ quán yù shēn jì rén jiān jiāng hé yǐ dù wú liáo zhī suì yuè yé? fū fēi yīng shǒu chèn, shàng chuán měi yú qiān qiū guān pàn jué shí, yóu liú fāng yú yì shì. shì qīng zhī juān qū fù yì, jié liè gèng hé rú! yù fēi mù shí, yòu ān rěn bù qīng jié táo huā zhī zhǐ, lèi jǐn zi guī zhī xuè yě zāi! tòng zāi, tòng zāi! qīng bù yù yù yú fù zú zhī shí, shì qīng bó mìng yù dé jiāo qīng yú pín hán zhī jì, jí yù guǎ yuán. qīng jīn wèi yù ér sǐ, yù shàng tōu shēng yù jīn wèi qīng ér lái, ér qīng ān zài yé? wū hū! xī yù rén xiá, chàng míng xiāng zhī mò gòu qióng tián lù miǎo, āi xiān cǎo zhī nán xún. qīng rú yǒu zhī, huò xiàn fāng hún yú bái zhòu, huò chuán yōu mèng yú dēng qián, chàng xù qīng shēng qián wèi jǐn zhī yú qíng, zhǐ shì yù yì gǒu yán zhī yí lù, cǐ gù yù zhī suǒ hòu wàng yú qīng, xiǎng yì qīng zhī suǒ yù yán yú yù zhě yǐ. shàng xiǎng!
嗚呼痛哉!玉碎荊山,珠沉泗水。曾日月之幾何,而賢卿已成九泉下人矣!卿以傾國姿容,寄跡樂戶,每逢客至,未嘗不驚羞欲避,愧憤交集,非無情於人也,恨無一有情人,付託終身耳。辛酉歲,玉失志朱門,路經卿閭,緣蕭姓牽引,得近芝蘭。歡聚十有四月。復承卿青目,不鄙玉為陋劣,共訂死生之盟。又慮玉白鏹易盡,恐致紅葉無媒,爰授良法,節減繁費,以月計之數,省二十餘金,用情至此,感激曷極!奈卿母志在鯨吞,誶詬之聲,時刻刺耳。卿則多方安慰,戒玉忍辱,以俟機緣。後王國士齎房價銀至,而卿父母貪狠益迫矣。卿懼伊等鴞獍存心,遂動以石易銀之見。既叨明示,兼惠私房,完璧歸家,皆卿錦腸繡腹所賜也。無何試期甚邇,政令寄託匪人,蕭牆變起,笑談積悃,因被盜故,竟星馳州堂,而涓滴之水,又為外賊竊其所竊。月前二十五日,蕭姓過訪,始知賢卿服粉夭亡。玉聞信即欲掛樹沉河,一謝知己,苦為張華夫婦防範,莫遂所思。柔腸之斷,寧僅百結已耶?嗚呼痛哉!賢卿因父母凌虐而死,而死卿者,本由於苗賊。苗賊架言致卿於死,而究其所以死卿者,實由於如玉也。痛哉,痛哉!王國士不交銀於昔日,卿猶嬉笑於今夕。如玉不應試於月前,而逆奴亦無由盜竊於場後。反覆相因,終始敗露,雖曰天命,豈非人為?是卿名登鬼錄,定銜怨於九泉;玉身寄人間;將何以度無聊之歲月耶?夫飛英守襯,尚傳美於千秋;關盼絕食,猶流芳於奕世。似卿之捐軀赴義,節烈更何如!玉非木石,又安忍不清竭桃花之紙,淚盡子規之血也哉!痛哉,痛哉!卿不遇玉於富足之時,是卿薄命;玉得交卿於貧寒之際,即玉寡緣。卿今為玉而死,玉尚偷生;玉今為卿而來,而卿安在耶?嗚呼!西域人遐,悵名香之莫購;瓊田路渺,哀仙草之難尋。卿如有知,或現芳魂於白晝,或傳幽夢於燈前,暢敘卿生前未盡之餘情,指示玉異苟延之一路,此固玉之所厚望於卿,想亦卿之所欲言於玉者矣。尚饗!
rú yù dú bà jì wén, zuò zài dì xià dà kū. zhǐ kū de mù zhǒng hóu yǎ, hái bù kěn zhù shǒu. shì mǎ pō shì gè xiǎo dì fāng ér, rú yù yǔ jīn zhōng ér jiāo hǎo, bìng cǐ fān dǐ dào le dōng xī, jī de jīn zhōng ér shēn sǐ, shí gè rén dào yǒu jiǔ gè dōu shì zhī dào de. jīn jiàn rú yù bēi tòng dào zhè bù tián dì, méi yī gè bù diǎn tóu jiē tàn qiě shuō shì jīn zhōng ér wèi zhè yàng gè yǒu qíng yǒu yì de piáo kè sǐ le, yě hái chù yǒu yǎn lì. hái yǒu nèi xiē xīn ruǎn de rén, yě zài yī páng péi zhe zhǎng yī xíng duǎn yī xíng de liú lèi.
如玉讀罷祭文,坐在地下大哭。只哭的目腫喉啞,還不肯住手。試馬坡是個小地方兒,如玉與金鐘兒交好,並此番抵盜了東西,激的金鐘兒身死,十個人到有九個都是知道的。今見如玉悲痛到這步田地,沒一個不點頭嗟嘆;且說是金鐘兒為這樣個有情有義的嫖客死了,也還處有眼力。還有那些心軟的人,也在一旁陪着長一行、短一行的流淚。
zhòng rén zhèng yì lùn jiān, měng jiàn yī gè fù rén, shēn chuān qīng yī, tóu chán xiào bù, shǒu lǐ tí zhe yī tiáo gùn ér, yī biān pǎo, yī biān kū zhe wǎng jīn zhōng ér fén shàng lái. zhòng rén kàn shí, yuán lái shì zhèng sān jiā lǎo pó. tā tīng dé rén shuō wēn rú yù zài tā guī nǚ fén shàng shāo zhǐ, yòu bǎi zhe xǔ duō de jì pǐn, tā yě gǎn lái péi jì, hái yào xiàng rú yù sù shuō yī fān kǔ nǎo, qiú rú yù niàn sǐ le de qíng yì, bāng jǐ shí liǎng yín zi. jí zhì zǒu dào gēn qián, jiàn rú yù kū de rú zuì rú chī, tā yě jiù dòng le jiàn ān sī mǎ de yì niàn, bù yóu de yī zhèn shāng gǎn qǐ lái, qiǎng xíng le jǐ bù, dào jīn zhōng ér zhǒng qián, gāo shēng kū dào: wǒ de ér yō, wǒ de cōng míng líng lì de ér yō, nǐ sǐ de hǎo wěi qū ya! wǒ ruò zǎo zhī nǐ yǒu jīn rì, wǒ yī gè qián ér bú yào, jiù bǎ nǐ bái sòng le wēn dà yé le. wǒ de ér, nǐ kàn wēn dà yé shì yǒu qíng yǒu yì de rén, jīn rì hái lái jì diàn nǐ, yǔ nǐ shāo yī mò zhǐ qián, gòng fèng de dōu shì xīn xiān hǎo chī de dōng xī. ér yō, nǐ wèi shén me bù chū lái, shuō jù huà ér?
眾人正議論間,猛見一個婦人,身穿青衣,頭纏孝布,手裡提着一條棍兒,一邊跑,一邊哭着往金鐘兒墳上來。眾人看時,原來是鄭三家老婆。他聽得人說溫如玉在他閨女墳上燒紙,又擺着許多的祭品,他也趕來陪祭,還要向如玉訴說一番苦惱,求如玉念死了的情意,幫幾十兩銀子。及至走到跟前,見如玉哭的如醉如痴,他也就動了見鞍思馬的意念,不由的一陣傷感起來,搶行了幾步,到金鐘兒冢前,高聲哭道:「我的兒喲,我的聰明伶俐的兒喲,你死的好委曲呀!我若早知你有今日,我一個錢兒不要,就把你白送了溫大爺了。我的兒,你看溫大爺是有情有義的人,今日還來祭奠你,與你燒一陌紙錢,供奉的都是新鮮好吃的東西。兒喲,你為什麼不出來,說句話兒?」
rú yù zhèng kū de tóu hūn yǎn huā, ěr nèi tīng dé shù hēi dào huáng, yǒu rén péi kū, yī tái tóu, jiàn shì zhèng sān jiā lǎo pó, qián yǎng hòu hé de shēng huàn, kǒu zhōng qī zhǎng bā duǎn, bù zhī jué niàn de shì shèn me, xīn shàng yòu pà yòu nù. tóu qián zhāng huá jiě quàn le jǐ cì, tā zǒng bù kěn xiū xiē jīn jiàn le zhèng pó zǐ, lián máng zǒu zhì chē páng, xiàng zhāng huá dào: jiāng jì de dōng xī, yī wù bù xǔ dài huí, dōu yǔ wǒ sǎ zài jīn jiě fén duī shàng. sù jiāng pán wǎn hú píng shōu zài chē zi nèi, wǒ xiān zài dà lù shàng děng nǐ men. nǐ kě tóng chē fū kuài xiē lái.
如玉正哭的頭昏眼花,耳內聽得數黑道黃,有人陪哭,一抬頭,見是鄭三家老婆,前仰後合的聲喚,口中七長八短,不知嚼念的是甚麼,心上又怕又怒。頭前張華解勸了幾次,他總不肯休歇;今見了鄭婆子,連忙走至車旁,向張華道:「將祭的東西,一物不許帶回,都與我灑在金姐墳堆上。速將盤碗壺瓶收在車子內,我先在大路上等你們。你可同車夫快些來。」
shuō zhe dà yī bù, xiǎo yī bù, jí jí de qù le. zhāng huá tīng le zhǔ rén de fēn fù, jiāng nà zhū tóu jī yú, bìng xiàn fàn gān cài zhī lèi, ná qǐ lái xiàng fén duī shàng luàn diū. zhèng pó zǐ kū de zhōng jiān, yǎn jiǎo lǐ piē jiàn, biàn jí shuō dào: hǎo zhāng dà shū, kě xī dōng xī bái diū le!
說着大一步,小一步,急急的去了。張華聽了主人的吩咐,將那豬頭雞魚,並獻飯、乾菜之類,拿起來向墳堆上亂丟。鄭婆子哭的中間,眼角里瞥見,便急說道:「好張大叔,可惜東西白丟了!」
xiǎo wá zǐ men tóng kàn de rén, yī gè gè méi mìng de luàn qiǎng duó. zhèng pó zǐ zài yī kàn, bù jiàn liǎo rú yù, máng wèn zhāng huá. zhāng huá shuō bù zhī dào. wèn kàn de rén. yǒu rén zhǐ yǔ tā dào: shì cái wǎng cūn dōng dà lù shǎng qù le.
小娃子們同看的人,一個個沒命的亂搶奪。鄭婆子再一看,不見了如玉,忙問張華。張華說不知道。問看的人。有人指與他道:「適才往村東大路上去了。」
zhè pó zǐ tí le gùn ér, rú fēi de gǎn lái.
這婆子提了棍兒,如飛的趕來。
rú yù zài dà lù shàng děng hòu chē zi, měng jiàn nà pó zǐ gǎn lái. shuō dào: hǎo dà yé lī, jiù shì ǎn nǚ ér sǐ le, tā nà jiān fáng hái zài, jiù qù zuò zuò. huò zhě tā de yīn hún hái zài, jiàn jiàn dà yé, yě shì tā pīn zhe sǐ mìng, wèi dà yé yī chǎng. hé kuàng tā de ròu shàng wèi lěng, zěn me zhè yàng bù rèn qīn qǐ lái?
如玉在大路上等候車子,猛見那婆子趕來。說道:「好大爺哩,就是俺女兒死了,他那間房還在,就去坐坐。或者他的陰魂還在,見見大爺,也是他拼着死命,為大爺一場。何況他的肉尚未冷,怎麼這樣不認親起來?」
rú yù yào zǒu, yòu bèi tā lā zhù yī zhī páo xiù, sǐ yě bù fàng. rú yù dào: wǒ kè xià xiàn yǒu guān sī, zǎo wǎn hái yào tīng shěn. zài lái, dào nǐ jiā lǐ qù bà.
如玉要走,又被他拉住一隻袍袖,死也不放。如玉道:「我刻下現有官司,早晚還要聽審。再來,到你家裡去罷。」
zhèng pó zǐ dào: yě yō! hǎo dà yé, wǒ hái yǒu xǔ duō de zhōng cháng huà, yòu yǒu ǎn nǚ ér yǔ dà yé liú xià de yí yán, yào xì xì shuō lī.
鄭婆子道:「吔喲!好大爺,我還有許多的衷腸話,又有俺女兒與大爺留下的遺言,要細細說哩。」
zhèng zài méi bǎi bù chù, zhāng huá tóng chē zi jù lái, jiàn zhèng pó zǐ lā zhù rú yù huài zào bù yǐ, zǒu shàng qián qù, jiāng pó zǐ de shǒu zhuō dìng, wǎng kāi yī fēn. rú yù dé tuō, jí máng zuò shàng chē, xiàng chē fū dào: kuài pǎo, kuài pǎo!
正在沒擺布處,張華同車子俱來,見鄭婆子拉住如玉咶唣不已,走上前去,將婆子的手捉定,往開一分。如玉得脫,急忙坐上車,向車夫道:「快跑,快跑!」
chē fū yáng qǐ biān zi lái, jiāng mǎ dǎ le jǐ xià, rú fēng juǎn cán yún de qù le. nà pó zǐ què dài yào gǎn, yòu bèi zhāng huá zhuō zhe liǎng zhī shǒu, diū bù kāi. yú shì gèng biàn le miàn kǒng, shuō dào: zhāng huá, nǐ gǎn fàng tā qù me? tā jiāng wǒ jiā cái wù dǐ dào yī kōng, wǒ nǚ ér bèi tā huǎng piàn zì jǐn, nǐ jīn fàng tā qù le, wǒ jiù hé nǐ yào rén!
車夫揚起鞭子來,將馬打了幾下,如風捲殘雲的去了。那婆子卻待要趕,又被張華捉着兩隻手,丟不開。於是更變了面孔,說道:「張華,你敢放他去麼?他將我家財物抵盜一空,我女兒被他謊騙自盡,你今放他去了,我就和你要人!」
zhāng huá tīng le dà nù, jiù jiāng tā de liǎng shǒu yòng lì xiàng pó zǐ huái zhōng yī tuī, shuō dào: qù nǐ mā de bà!
張華聽了大怒,就將他的兩手用力向婆子懷中一推,說道:「去你媽的罷!」
tuī de nà pó zǐ diē le gè yǎng miàn jiǎo. suí jí bā qǐ, xiàng zhāng huá yī tóu zhuàng lái. zhāng huá tí qǐ gē bó, zài nà pó zǐ bó xiàng shàng jiù shì yī quán, yòu jiāng nà pó zǐ dǎ de miàn cháo xià bā dào. nà pó zǐ yī biān wǎng qǐ bā, yī biān dà mà zhāng huá de zǔ fù. zhāng huá qì qǐ lái, gǎn shǎng qù, tī le sì wǔ jiǎo, jiāng pó zǐ tī de hé dàn yì bān, zài dì xià luàn gǔn. zhāng huá sì xià yī kàn, jiàn zhèng xī yuǎn yuǎn de yǒu liǎng gè rén lái, lián máng zhuāi qǐ yī jīn, xiàng dà lù shàng fēi pǎo qù le. nà pó zǐ qǐ lái shí, jiàn zhāng huá yǐ qù yuǎn, liào xiǎng gǎn bù shàng. yī fēn yín zi yě méi nòng shàng, dào āi le yī dùn hǎo tī dǎ, qì de zuò zài dāng dào shàng, pāi shǒu pāi jiǎo, yòu kū yòu mà. tā běn zhuāng rén kàn jiàn, chān fú tā huí qù. zhāng huá pǎo le èr sān lǐ dì, fāng gǎn shàng chē zi, xiàng rú yù gào sù dǎ zhèng pó zǐ huà. rú yù yáo zhe tóu dào: nà pō fù nú cái, hái liǎo de? jīn rì ruò bú shì nǐ, wǒ zài shì mǎ pō bì dà chū chǒu.
推的那婆子跌了個仰面腳。隨即扒起,向張華一頭撞來。張華提起胳膊,在那婆子脖項上就是一拳,又將那婆子打的面朝下扒倒。那婆子一邊往起扒,一邊大罵張華的祖父。張華氣起來,趕上去,踢了四五腳,將婆子踢的和蛋一般,在地下亂滾。張華四下一看,見正西遠遠的有兩個人來,連忙拽起衣襟,向大路上飛跑去了。那婆子起來時,見張華已去遠,料想趕不上。一分銀子也沒弄上,到挨了一頓好踢打,氣的坐在當道上,拍手拍腳,又哭又罵。他本庄人看見,攙扶他回去。張華跑了二三里地,方趕上車子,向如玉告訴打鄭婆子話。如玉搖着頭道:「那潑婦奴才,還了得?今日若不是你,我在試馬坡必大出醜。」
zhǔ pú huí dào jiā zhōng, zhǐ yī liǎng tiān, kē chǎng bào lù de dào lái, tài ān zhōng le liǎng gè, piān méi zì jǐ de míng zì, zhǐ luò de zhǎng tàn ér yǐ. rì wàng ná páo yín de rén, háo wú xià luò. yòu bǎ gè yǒu zhǔ tuō de zhōu guān, yīn qián rèn shī chá shì jiàn, guà wù huài le.
主僕回到家中,只一兩天,科場報錄的到來,泰安中了兩個,偏沒自己的名字,只落的長嘆而已。日望拿刨銀的人,毫無下落。又把個有囑託的州官,因前任失查事件,掛誤壞了。
xìng kuī yǒu xià chǎng dài de yī bǎi duō liǎng yín zi, chú yòng dù wài, hái cún yǒu wǔ liù shí liǎng, gǒu yán rì yuè, zhēn shì jǔ jǔ liáng liáng, fǎn bù rú zhāng huá fū qī fù zǐ wán jù. bǎ yī gè zhī téng zhī yǎng de jīn zhōng ér, yě sǐ le yī gè hǎo péng you miáo tū zi, yě chéng le chóu xì, jǐ liǎng fáng jià, duàn le gēn miáo nòng de gū shēn jié yǐng, jìn tuì wú yī.
幸虧有下場帶的一百多兩銀子,除用度外,還存有五六十兩,苟延日月,真是踽踽涼涼,反不如張華夫妻、父子完聚。把一個知疼知癢的金鐘兒,也死了;一個好朋友苗禿子,也成了讎隙,幾兩房價,斷了根苗;弄的孤身孑影,進退無依。
zhèng shì:
正是:
láng wèi huā niáng gān gòng sǐ, yǒu yīn wú chāo fú bāo hán.
郎為花娘甘共死,友因無鈔弗包含。
bù rú yì shì cháng bā jiǔ, kě yǔ rén yán wú èr sān.
不如意事常八九,可與人言無二三。