fù jì yě shǐ
附记 野史
wú sān guì yù chàng yì fù chóu, yǐ zhòng guǎ bù dí, suì qīn wǎng dà qīng guó qǐng bīng shí wàn, wèi cháo tíng xuě chǐ. dà qīng bù yǔn, sān guì lì kěn. dà qīng yuē: míng cháo wén wǔ shù wú xìn yì, jiāng jūn yù jiàn dà gōng, běn guó hé nán fā bīng zhù zhèn, kǒng chéng gōng zhī hòu, bù zhī jiāng zhì shēn hé dì ěr. sān guì yuē: guì fù zǐ shòu cháo tíng hòu ēn, jīn rì wèi jù kòu shì nì, shì shù shāng xīn, shén rén gòng fèn, guì wén yǒng shì bù qiè sǐ ér miè míng, zhōng chén bù xiān jiā ér hòu guó, jīn jūn hòu jù zāo cǎn shì, guì shí jūn zhī lù, yān yǒu zuò shì zhī lǐ. rú bì jì chéng bài ér hòu xíng, shì yǒu jì yú yú zhōng yě. guì jīn rì shì sǐ bào guó, suī gān nǎo tú dì, yì suǒ bù cí, ān wèn qí tā. dà qīng zhǔ yuē: jiāng jūn gū tuì, míng rì zài yì.
吴三桂欲倡义复仇,以众寡不敌,遂亲往大清国请兵十万,为朝廷雪耻。大清不允,三桂力恳。大清曰:明朝文武数无信义,将军欲建大功,本国何难发兵助阵,恐成功之后,不知将置身何地耳。三桂曰:桂父子受朝廷厚恩,今日为巨寇弑逆,士庶伤心,神人共愤,桂闻勇士不怯死而灭名,忠臣不先家而后国,今君后俱遭惨弑,桂食君之禄,焉有坐视之理。如必计成败而后行,是有觊觎于衷也。桂今日誓死报国,虽肝脑涂地,亦所不辞,安问其他。大清主曰:将军姑退,明日再议。
míng rì, sān guì pī fà guà xiào, fù jìn yè dà qīng zhǔ, tòng kū shuāi kěn. dà qīng zhǔ suì fā bīng. sān guì yīn zhǎn guān ér rù, zì chéng wén zhī, qiǎn shǐ yǐ wú xiāng shǒu shū jí xí wén zhāo zhī. xí yún: dà shùn guó wáng, yìng yùn lóng xīng, háo jié xiǎng fù, táng tōng zǔ guāng xiān děng, zhī tiān mìng yǒu zài, sì miàn gé xīn, zhèn jiā qí zhì, jù cì cǎi duàn èr shí pǐ huáng jīn èr shí jīn bái jīn sì shí liǎng, suǒ jiāng bīng zú, xiān gěi sì yuè bīng liáng, qí lì gōng rì, liàng gōng shēng shǎng kàng mìng zhōu yù jí děng, jù fú wǔ xíng, quán jiā zhū lù, xíng shǎng zhāo rán, pàn ruò bái hēi. ěr děng dāng shěn shí duó shì, qì hūn jiù míng, shēn xiǎng lìng míng, gōng yè yì shì, shú yǔ qì shēn nì mìng, qī zǐ lù rǔ, dà fú bù zài, hòu huǐ shì qí. xí dào xū zhī. sān guì dé shū bù yuè, suì dá shū yǐ jué jiāo. zì chéng fù shǐ táng tōng wǎng, tōng jiàn sān guì yuē: jiāng jūn jiǔ zài biān guān, gōng gāo hàn mǎ, qǐ yì jiān chén bài shì, guó sāng jūn wáng, tiān xià shēng líng tú tàn jiǔ yǐ, jīn xīn zhǔ huò dá hóng bó, wǎng luó yīng háo, suī wú yáo shùn zhī rén, pō yǒu tāng wǔ zhī dé. kě mù jiāng jūn, shèng wàng yī jiàn, jí dāng fēng bài, wèi zài zhū chén zhī shàng yǐ. sān guì yáng xǐ yuē: qián rì shǐ zhě yán zhī wú xù, shǐ wǒ yī shí fèn zào, suì zhì jué liè rú cǐ. jīn jiā jūn jiàn zài jī qiú, kǒng dàn xī bù bǎo, guì fāng huǐ hèn, xìng jiāng jūn jià lín, zì dāng gǎi xián yì zhé, gòng jiàn bǎi shì zhī gōng. dàn dōng guó zhī bīng, yǐ rù nèi dì, shì nán wǎn huí, wéi yī zhàn bài zhī, rán hòu kě juǎn jiǎ qū cháo ěr. tōng yuē: tōng suī nú ruò, yuàn suí biān dèng. sān guì yuē: guì yè yǔ dōng guó yǒu yuē, ruò huí bīng zhí zhǐ, wú yǐ wéi cí, fán dà bīng xiān chū, dōng bīng shì guì xiāng zhù, zhàn xīn wú móu, wǒ bīng chū qí bù yì, cóng hòu jiā gōng yī zhàn kě miè yǐ. tōng dà xǐ, lǜ bīng chū guān, yǔ dà qīng hé zhàn. dà bài, tuì zǒu wú yíng. hū pào fā, wú bīng shā chū, nèi wài shòu dí, tōng dùn zǒu. sān guì yán tú biàn zhāng gào shì yún: qīn chāi zhèn shǒu liáo dōng děng chù dì fāng zǒng bīng guān píng xī bó wú shì: wèi fù dà chóu jiān dà kòu, yǐ diàn shén jīng, yǐ ān lí shù shì: qiē tòng xiān huáng bèi shì, gèn gǔ qí yāng, jù kòu pī chāng, wǎng dài wèi yǒu. fán shǔ chén liáo shì shù, néng bù suì shǒu yǔn xīn. jīn yì bīng bù rì lái jīng, ěr shēn jīn bǎi xìng xū gè chuān gǎo sù, xié lì huì jiǎo. suǒ guò dì fāng, jù yìng jiē liáng cǎo, wù qī qìng dǎo cháo xué, xiān jiè wú yí. shù shǐ kè fù shén jīng, diàn ān zōng shè, qián kūn zài zhěng, rì yuè chóng guāng. tè shì.
明日,三桂披发挂孝,复进谒大清主,痛哭衰恳。大清主遂发兵。三桂因斩关而入,自成闻之,遣使以吴襄手书及檄文招之。檄云:大顺国王,应运龙兴,豪杰响附,唐通、祖光先等,知天命有在,四面革心,朕嘉其志,俱赐彩缎二十疋、黄金二十金、白金四十两,所将兵卒,先给四月兵粮,俟立功日,量功升赏;抗命周遇吉等,具服五刑,全家诛戮,刑赏昭然,判若白黑。尔等当审时度势,弃昏就明,身享令名,功业弈世,孰与弃身逆命,妻子戮辱,大福不再,后悔噬脐。檄到须知。三桂得书不悦,遂答书以绝交。自成复使唐通往,通见三桂曰:将军久在边关,功高汗马,岂意奸臣败事,国丧君亡,天下生灵涂炭久矣,今新主豁达宏博,网罗英豪,虽无尧舜之仁,颇有汤武之德。渴慕将军,盛望一见,即当封拜,位在诸臣之上矣。三桂佯喜曰:前日使者言之无绪,使我一时忿躁,遂致决裂如此。今家君见在羁囚,恐旦夕不保,桂方悔恨,幸将军驾临,自当改弦易辙,共建百世之功。但东国之兵,已入内地,势难挽回,惟一战败之,然后可卷甲趋朝耳。通曰:通虽驽弱,愿随鞭镫。三桂曰:桂业与东国有约,若回兵直指,无以为辞,烦大兵先出,东兵恃桂相助,战心无谋,我兵出其不意,从后夹攻一战可灭矣。通大喜,率兵出关,与大清合战。大败,退走吴营。忽炮发,吴兵杀出,内外受敌,通遁走。三桂沿途遍张告示云:钦差镇守辽东等处地方总兵官平西伯吴示:为复大仇歼大寇,以奠神京,以安黎庶事:切痛先皇被弑,亘古奇殃,剧寇披猖,往代未有。凡属臣僚士庶,能不碎首殒心。今义兵不日来京,尔绅衿百姓须各穿缟素,协力会剿。所过地方,俱应接粮草,务期罄捣巢穴,纤介无遗。庶使克复神京,奠安宗社,乾坤再整,日月重光。特示。
yòu bǎng wén yī dào. píng xī qīn wáng wú, wèi ān fǔ cán lí yǐ jiù mín shēng shì zhào de nì chuǎng lǐ zì chéng, qiāng zhǔ zéi mín, kuī qiè shén qì, tāo tiān zuì è, qìng zhú nán shū. hé méng dà qīng cháo chuí niàn lì shì jiù hǎo, tè mìng shè zhèng wáng diàn xià, dà xīng wèn zuì zhī shī, huái suí wàn bāng, yòng jī hé píng zhī yù. rén shēng suǒ bō, yì wú fú mìng, dì lǜ xiá yuǎn zhī qū, é chuán chuǎn cuò. bù tè yǒu gū dà qīng jí bào ān mín zhī yì, zhì lí shù fǎn shòu zhí dié yǔn shēn zhī huò. jīn shè zhèng wáng jiǎn xuǎn hǔ bēn shù shí wàn, yōng dài xī yáng dà pào shù bǎi wèi, luò yì nán xià, xiāng yìng bǎng yù, yǐ xǐng méng yú. wèi cǐ shì yǎng yí dài dì fāng guān shēng jūn mín rén děng, wù qī yǎng tǐ dà qīng cháo ān mín dé yì, sù sù tóu chéng guī mìng, gè ān zhí yè, gòng bǎo shēn jiā, wú dé zhí niù mí miù, zì lí yù shí jù fén zhī cǎn. wèi biàn, tè yù. shùn zhì yuán nián sì yuè èr shí liù rì bǎng. zì chéng wén zhī, suì shā wú xiāng quán jiā. yǔ niú jīn xīng yuē: běi bīng shì dà, chéng zhōng rén xīn wèi dìng, wǒ bīng qǐ kě jiǔ tún zài cǐ. jí shí běi jīng, bù dí yī qín zhōng xiǎn gù, wèi jīn zhī cè, bù ruò tuì chù guān xī, yǐ tú jiān shǒu. jīn xīng yuē: dà nèi jīn yín, sōu kuò yǐ jǐn, dàn huáng jū zhuàng lì, yān kěn qì zhì tā rén, bù rú fù zhī yī jù, yǐ zuò xián yáng gù shì, jí hòu shì yì wǒ bèi zhě, yì bù shī wéi chǔ bà wáng zhī yīng háo. zì chéng cóng zhī, suì yú gōng zhōng sì chù jī jù zhú mù tóng yóu xiāo huáng děng jiàn, yǐ bèi jǔ huǒ zhī yòng, bǎi xìng wén zhī dà hài. zì chéng yú sì yuè èr shí jiǔ xī zǒu, hé gōng fàng huǒ, wěi guān wéi shān shǎn hé nán běi zhí rén bìng qián xuǎn yòng zhě suí háng, yú jiàn zéi shì shāo shuāi, sì sàn táo guī. shì dú yáng guān guāng, bù kěn suí háng. zì chéng nù shā yú shùn chéng mén wài, zhì jiāng jūn gǔ dà chéng tǒng, bīng wǔ qiān jù hòu, zì chéng lǜ dà duì zì qí huà mén chū, tú zhōng dà sì fén lüè, fù nǚ xuán liáng tóu jǐng zhě wú suàn. bǎi xìng guān shēn, jiàn tà sǐ zhě jī shī chéng duī.
又榜文一道。平西亲王吴,为安抚残黎以救民生事;照得逆闯李自成,戕主贼民,窥窃神器,滔天罪恶,罄竹难书。荷蒙大清朝垂念历世旧好,特命摄政王殿下,大兴问罪之师,怀绥万邦,用跻和平之域。仁声所播,义无拂命,第虑遐远之区,讹传舛错。不特有辜大清戢暴安民之意,致黎庶反受执迭殒身之祸。今摄政王简选虎贲数十万,拥戴西洋大炮数百位,络绎南下,相应榜谕,以醒蒙愚。为此示仰一带地方官生军民人等,务期仰体大清朝安民德意,速速投诚皈命,各安职业,共保身家,毋得执拗迷谬,自罹玉石俱焚之惨。未便,特谕。顺治元年四月二十六日榜。自成闻之,遂杀吴襄全家。语牛金星曰:北兵势大,城中人心未定,我兵岂可久屯在此。即十北京,不敌一秦中险固,为今之策,不若退处关西,以图坚守。金星曰:大内金银,搜括已尽,但皇居壮丽,焉肯弃掷他人,不如付之一炬,以作咸阳故事,即后世议我辈者,亦不失为楚霸王之英豪。自成从之,遂于宫中四处积聚竹木桐油硝黄等件,以备举火之用,百姓闻之大骇。自成于四月二十九西走,合宫放火,伪官惟山陕、河南、北直人并前选用者随行,余见贼势稍衰,四散逃归。侍读杨观光,不肯随行。自成怒杀于顺成门外,制将军谷大成统,兵五千距后,自成率大队自齐化门出,途中大肆焚掠,妇女悬梁投井者无算。百姓官绅,践踏死者积尸成堆。