gāo pān lóng, zì cún zhī, hào jǐng yì, wú xī rén. wàn lì shí qī nián jìn shì. gōng dēng dì, xuán dīng sì fù yōu, fú què shòu xíng rén. zì méng rì: wú yú dào wèi yǒu suǒ jiàn, dàn yī dú zhī dān fù, shù jǐ shēn zào. shì qiān shì zhāng shì zé shū dǐ chéng zhū, yù gǎi yì chuán zhù, shàng suǒ zhe shū qiú bān xíng tiān xià, bù shèng fèn, shàng chóng zhèng xué pì yì shuō yī shū. bào yuē: gāo pān lóng suǒ yán yǒu guān shì jiào, xún lùn dà běn dà jī, yǔ jí kǎi qiè. gāo yì fāng zài quán bù, qí xiāng què zhèng, shēn wèi hé dōng cuì yán, wèi yuē ér qiě jīng, dāng zì zì tǐ tiē. sūn lì tíng wèi sī kòu, xiāng jiàn miǎn yǐ lì xué, qiě yán lǜ wèi shì yòng, běn yīn jiā yì lǜ xué, zuò rì shěng biān, wèi dú shū yì sī bù jìn zhě. zūn dé xìng gōng fū shǎo yě. lǜ yǐ bàn rì jìng zuò, jí chū yóu gōng huì, shuǐ biān shí shàng sēng fáng, jiē qí mò mò zhāi xīn chù. wǔ gēng qì qīng, yóu zì tí cè, hū sī xián xié cún chéng jù, jué dé dāng xià wú xié, hún rán shì chéng, yòu jué dé mì chéng jí xié, cún zhī jí shì, jiù zì yún cóng, yīn yǐ gǎi yān. fèng shǐ jīn líng, zōu nán gāo zài xíng bù, gè yán suǒ zhì, qī yǐ zuì shàng gōng fū, sòng cháo gǎn shí shì. shàng jūn xiāng tóng xīn xī cái yuǎn nìng shū, qīn gé chén, xià bù yuàn huì yì, wén zhī tǎn rán. gù duān wén yuē: yì jué wèi zhì, cǐ yì xū dāng zì dé. gōng shēn fú qí yán. jì yì shàng, jiàng zá zhí, xún diào jí biān, jīng yáng yì yǐ yán shì chù yǐ. jiǎ wǔ, gōng fù jiē yáng diǎn shǐ, zhōu zhōng yán lì guī chéng, zhǐ yú jìng zhōng zhuó lì, dāng xīn qì chéng qǐn shí, yǒu sāi hū tiān dì qì xiàng, suǒ jīng qí jùn shān chuān xiǎn jué tān dǐng, yī yī yuè xīn, dāng jìng jiē wèi wǒ zhù. guò tīng zhōu zuò lǚ shè yī xiǎo lóu shén lè, shǒu èr chéng shū, zhì wàn biàn jù zài rén, qí shí wú yī shì jù. měng shěng yuē: guǒ wú shì, cóng lái qiān chán, é rán zhǎn jué, dǐ guān qín zhí shì, kè nóng, jí zhū zi yào yǔ kān shì zhī. yì lìng wèi tóng nián, zuǒ qí bù dǎi, chú yī xiōng rén, shǔ shì sān yuè, mì chà guī yǔ jīng yáng xiū dōng lín shū yuàn, jí wú yuè shì huì qí zhōng, yī yī bái lù dòng jiù guī, měi huì niān chū dà zhǐ hù zhèng, yào guī yú duān jū zhǔ jìng. sì shí nián gōng kǔ, què rán kě zì xìn. liǎng cháo yǐ cì qǐ yòng fèi chén, shén zōng sì shí bā nián gēng shēn, zhào bài guāng lù sì chéng xī zōng yuán nián xīn yǒu, jìn guāng lù shǎo qīng. shàng qī wǎn zhèng shì shū, zhuǎn tài cháng shǎo qīng, yòu zhuǎn tài pú qīng. shí fāng cóng zhé zhèng yǎng xìng zhī dǎng, qiě fèn qiě jù, qiè qiè yǐ dōng lín wèi yán, jiāng zhù qí dú, jīng shī jiàn shǒu shàn shū yuàn, zōu nán gāo féng shǎo xū liǎng zhōng chéng, lǜ tóng zhì suǒ pì, fú qīng yè gōng wèi zhī jì, chēng yī shí shèng shì. gěi shì zhū tóng méng shū dǐ, dà yuē guī zhòng dōng lín, zhǒng ér guī zhě shén zhòng. liǎng zhōng chéng jiē cí wèi qù. gōng yì shū cí, fú qīng liú zhī. míng nián, chà guī dōng lín rú gù, rì huàn qíng qiū lù, xué jìng chūn fēng, shì kě jué zé yǐ. wú hé jìn xíng bù shì láng, hái cháo. gōng jì rù tái, shǒu jiū jí tān yù shǐ cuī chéng xiù, duó guān kān zāng. chéng xiù suì tóu nì dāng, yán céng jiū táo lǎng xiān, gāo pān lóng qū bì, jiè shì zhí chóu, yú shì lǎng xiān zhí zhuī zāng sì shí bā wàn, ér gōng děng jǐn zhú. chéng xiù fù yòng. míng nián yǐ chǒu, huǐ shū yuàn, shā yáng lián děng shí yú rén. zhì bǐng yín sān yuè shí liù rì dǎi gōng. guān qí nǐ yú shí bā rì kāi dú. ér gōng xiān yú shí qī rì yè dào nán cí, yǒu bié shèng wén, guī kàn huā hòu yuán, hū zhū zi jǔ yuán wú shēng sǐ sì zì yǐ shì yuē: jí liào lǐ wèi chū mén jì, dú shēn jiù lǐ, kě miǎn tā lèi. zuò zì èr zhǐ, shì liǎng sūn wú xiān fā, míng rì yǐ cǐ fù guān qí. shí yǐ sān gēng, mìng qī zǐ zàn tuì, yí shí zhū sūn tuī hù rù, bù jiàn gōng, fā suǒ fēng nǎi yí biǎo yě. zhū zi jí biàn shì, zé fù shuǐ sǐ yǐ. sī miào chū lì zèng zhì bīng bù shàng shū, shì zhōng xiàn. guāng lù sì shǎo qīng gāo pān lóng shū yán qī wǎn zhèng shì, bìng qí xī rì suǒ yòng zhī rén, jiē nú qiú jiān xì, jìn qiě é yán rù yú dà nèi yǐ. wǎng zhě zhāng chà móu nì, shí xì zhèng guó tài zhǔ móu liú bǎo móu nì, shí xì lú shòu tōng móu shòu yì zhèng shì zhī sī rén yě. zì zhāng chà liú bǎo xiān hòu fú zhū, fán móu bì bài, bài bì sǐ, ér rén xīn jī yí bù jiě yí lìng yì xìng sù guī hú guǎng yuán jí. zhì lǐ rú zhēn yī jiā jiāo guān zhèng shì, xiàn míng jiāng, shā bǎi wàn jūn mín, shī qiān lǐ tǔ dì, huò yán zhì jīn, qiě yǔ lǐ yǒng fāng yuē wèi nèi yīng, suǒ dāng jí zhèng diǎn xíng, yǐ chú huò běn zhě yě. cuī wén shēng dāng xiān dì āi tòng láo cuì zhī rì, gù yòng xiè yào, shì míng yǐ yào shì yě, bì xià jí bù zhū yí, jǐn zhǐ chì zhú, jīn qiě qián fú jīng shī, yì yù hé wèi? yì dāng jí zhèng diǎn xíng zhě yě. qǐ zǎo zhèng nì móu zhī zuì.
高攀龍,字存之,號景逸,無錫人。萬曆十七年進士。公登第,旋丁嗣父憂,服闋授行人。自盟日:吾於道未有所見,但依獨知擔負,庶幾深造。適僉事張世則疏詆程、朱,欲改易傳注,上所著書求頒行天下,不勝憤,上崇正學辟異說一疏。報曰:高攀龍所言有關世教,尋論大本大機,語極剴切。高邑方在銓部,其相確證,深味河東粹言,謂約而且精,當字字體貼。孫立亭為司寇,相見勉以力學,且言律為世用,本因加意律學,作日省編,謂讀書意思不進者。尊德性工夫少也。率以半日靜坐,即出遊公會,水邊石上僧房,皆其默默齋心處。五更氣清,尤自提策,忽思閑邪存誠句,覺得當下無邪,渾然是誠,又覺得覓誠即邪,存之即是,舊字雲從,因以改焉。奉使金陵,鄒南皋在刑部,各言所志,期以最上工夫,送朝感時事。上君相同心、惜才遠佞疏,侵閣臣,下部院會議,聞之坦然。顧端文曰:亦覺未至,此意須當自得。公深服其言。既議上,降雜職,尋調極邊,涇陽亦以言事黜矣。甲午,公赴揭陽典史,舟中嚴立規程,只於靜中着力,當心氣澄寢時,有塞乎天地氣象,所經奇峻山川險絕灘頂,一一悅心,當境皆為我助。過汀州坐旅舍一小樓甚樂,手二程書,至萬變俱在人,其實無一事句。猛省曰:果無事,從來牽纏,俄然斬絕,抵官勤職事,課農,集諸子要語刊示之。邑令為同年,佐其不逮,除一凶人,署事三月,覓差歸與涇陽修東林書院,集吳越士會其中,一依白鹿洞舊規,每會拈出大旨互證,要歸於端居主靜。四十年攻苦,確然可自信。兩朝以次起用廢臣,神宗四十八年庚申,召拜光祿寺丞;熹宗元年辛酉,進光祿少卿。上戚畹鄭氏疏,轉太常少卿,又轉太僕卿。時方從哲、鄭養性之黨,且憤且懼,竊竊以東林為言,將注其毒,京師建首善書院,鄒南皋、馮少墟兩中丞,率同志所辟,福清葉公為之記,稱一時盛事。給事朱童蒙疏詆,大約歸重東林,踵而歸者甚眾。兩中丞皆辭位去。公亦疏辭,福清留之。明年,差歸東林如故,日宦情秋露,學境春風,是可決擇矣。無何晉刑部侍郎,還朝。公既入台,首糾極貪御史崔呈秀,奪官勘贓。呈秀遂投逆璫,言曾糾陶朗先,高攀龍曲庇,借事執仇,於是朗先直追贓四十八萬,而公等盡逐。呈秀復用。明年乙丑,毀書院,殺楊漣等十餘人。至丙寅三月十六日逮公。官旗擬於十八日開讀。而公先於十七日謁道南祠,有別聖文,歸看花後園,呼諸子舉「原無生死」四字以示曰:急料理為出門計,獨身就理,可免他累。作字二紙,示兩孫無先發,明日以此付官旗。時已三更,命妻子暫退,移時諸孫推戶入,不見公,發所封乃遺表也。諸子急遍視,則赴水死矣。思廟初歷贈至兵部尚書,諡忠憲。光祿寺少卿高攀龍疏言戚畹鄭氏,並其昔日所用之人,皆奴酋奸細,近且訛言入於大內矣。往者張差謀逆,實系鄭國泰主謀;劉保謀逆,實系盧受通謀;受亦鄭氏之私人也。自張差、劉保先後伏誅,凡謀必敗,敗必死,而人心積疑不解;宜令義性速歸湖廣原籍。至李如楨一家交關鄭氏,陷名將,殺百萬軍民,失千里土地,禍延至今,且與李永芳約為內應,所當亟正典刑,以除禍本者也。崔文升當先帝哀痛勞瘁之日,故用泄藥,是明以藥弒也,陛下即不誅夷,僅止斥逐,今且潛伏京師,意欲何為?亦當亟正典刑者也。乞早正逆謀之罪。
dōu yù shǐ gāo pān lóng, jiū hé tān wū yù shǐ cuī chéng xiù, bù yì gé zhí huí jí, tòu zhī yín shù xià fǔ àn kān zhī, chéng xiù fèng mìng huái yáng, tān wū kě bǐ, dào yǐ huì shì, fàn yǐ huì miǎn, chū xún měi yǒu jié shěng zhī fèi, tòu zhī zhì yī wàn sì qiān liǎng, gè xiàn péi bǔ shén kǔ. qí jiàn yùn tóng tán tiān xiàng fán shàng jing liú dà shòu, xuán ér luó liè qí zāng sī, yòu jiàn huò qiū zhī xiàn zhèng yán zuò, lì kē gěi shì wèi dà zhōng, yòu fā qí kuì yí, yù huò jué jīn, fán jiān lǒng duàn, yī shēn jiān zhī, gōng yīn qí huí dào kǎo chá hé zhī, yǐ xǐ xún fāng zhī chǐ.
都御史高攀龍,糾劾貪污御史崔呈秀,部議革職回籍,透支銀數下撫按勘之,呈秀奉命淮揚,貪污可鄙,盜以賄釋,犯以賄免,出巡每有節省之費,透支至一萬四千兩,各縣賠補甚苦。其薦運同談天相、樊尚燝、劉大受,旋而羅列其贓私,又薦霍丘知縣鄭延祚,吏科給事魏大中,又發其饋遺,御貨攫金,墦間壟斷,一身兼之,公因其回道考察劾之,以洗巡方之恥。
yí shū yún: chén suī xuē jí, jiù shǔ dà chén, dà chén bù kě rǔ. rǔ dà chén zé rǔ guó yǐ. jǐn běi miàn qǐ shǒu yǐ xiào qū píng zhī yí. jūn ēn wèi bào, yuàn jié lái shēng, chén gāo pān lóng chuí jué shū. wàng shǐ zhě tè cǐ yǐ fù huáng shàng.
遺疏云:臣雖削籍,舊屬大臣,大臣不可辱。辱大臣則辱國矣。謹北面稽首以效屈平之遺。君恩未報,願結來生,臣高攀龍垂絕書。望使者特此以復皇上。
wú xī xiáng shì huá shí hēng, zì zhòng tōng, huì yuán gǒng fāng zhī zhí yě. shí guān qí yǐ zhì sū zhōu, shàng wèi kāi dú, shí hēng mì wén, zhī jí bào yú gōng. gōng suì fù yuán chí sǐ. ér qí wèi yǐ yán pèi wéi děng shì guò qī bù zhì, zhòng yí shí hēng wù bī dà chén, xián lǜ zhī, é ér tí qí guǒ zhì, shǐ shǔ shí hēng shēng qì zhī guǎng, míng suì dà zhe.
無錫庠士華時亨,字仲通,會元拱芳之侄也。時官旗已至蘇州,尚未開讀,時亨密聞,之即報於公。公遂赴園池死。而旗尉以顏佩韋等事過期不至,眾疑時亨誤逼大臣,咸慮之,俄而緹騎果至,始屬時亨聲氣之廣,名遂大着。
gōng yǒu liǎng yīn, liǎng zi gè dé qí yī. zhǎng míng shì xué, zì bó zhēn cì míng shì rú, zì zhòng xù. shì rú yǐ jiā jiǒng xiān shòu zhí, xīn wèi wèi dū chá yuàn jīng lì. rán gōng suǒ zèng gōng bǎo gào chì shàng wèi lǐng xǐ, jí dīng chǒu xié zhī rù jīng, gài gào chì yòng bǎo, nián zhǐ liǎng cì. sān yuè èr shí wǔ jiǔ yuè èr shí wǔ yě. yú wèi jìn sān jiǔ yuè dé zhě, měi měi lǐng guī wú xǐ, yì róng dé bǔ. shì rú zhì jīng, yǐ gào chì jù rù nèi gé qǐng bǎo, bā yuè chū yī rì, hū nèi sì èr shí rén zhì yù suǒ chí gào chì rén, wèi yǒu wàn shì yī rén jù zài nèi, qiě zì yì yú gàn, fēi gào tǐ. zhǐ zé zhuàn chì guān cháng shú xǔ shì róu jiàng sān jí, shì rú yì jiàng sān jí, nǎi wèi wǔ chéng bīng mǎ lì. bù rán zhuó bù shǔ yǐ. wū hū, dāng zhī liú huò shén yǐ zāi!
公有兩蔭,兩子各得其一。長名世學,字伯禎;次名世儒,字仲敘。世儒以家窘先受職,辛未為都察院經歷。然公所贈宮保誥敕尚未領璽,及丁丑攜之入京,蓋誥敕用寶,年只兩次。三月二十五、九月二十五也。於未近三九月得者,每每領歸無璽,亦容得補。世儒至京,以誥敕遽入內閣請寶,八月初一日,忽內寺二十人至寓索持誥敕人,謂有萬世一人句在內,且字亦逾干,非誥體。旨責撰敕官常熟許士柔降三級,世儒亦降三級,乃為五城兵馬吏。不然擢部屬矣。嗚呼,璫之流禍甚矣哉!