yáng zuì gù cún rén gāo jīn wáng nà yán féng ēn zi xíng kě shí kě sòng bāng fǔ xuē zōng kǎi huì chōng yáng jué pǔ hóng zhōu tiān zuǒ zhōu yí liú kuí shěn shù shěn liàn yáng jì shèng hé guāng yù gōng kǎi yáng yǔn shéng mǎ cóng qiān sūn yǔn zhōng dí sī bīn
楊最(顧存仁 高金 王納言) 馮恩(子行可 時可 宋邦輔 薛宗鎧會翀) 楊爵(浦鋐 周天佐) 周怡 劉魁 沈束 沈煉 楊繼盛(何光裕 龔愷) 楊允繩(馬從謙 孫允中 狄斯彬)
yáng zuì, zì diàn zhī, shè hóng rén. zhèng dé shí èr nián jìn shì. shòu gōng bù zhǔ shì. dū bū shān xī, mǐn qí mín pín, bù qí zòu bào zhé fǎn. shàng shū lǐ suì hé zhī, yǒu zhào fù wǎng. zuì nǎi yǔ xún àn yù shǐ niú tiān lín jí chén suì zāi mín kùn zhuàng, qǐng huǎn qí zhēng. cóng zhī.
楊最,字殿之,射洪人。正德十二年進士。授工部主事。督逋山西,憫其民貧,不俟奏報輒返。尚書李鐩劾之,有詔復往。最乃與巡按御史牛天麟極陳歲災民困狀,請緩其徵。從之。
lì láng zhōng, zhì shuǐ huái yáng. zhí shì zōng jí wèi, shàng yán: bǎo yīng fàn guāng hú xī nán gāo, dōng běi xià. yùn zhōu xíng hú zhōng sān shí yú lǐ. ér dōng běi dī àn bù yú sān chǐ, yǔ yín fēng lì, zhé chōng jué, yīn zǔ yùn zhōu, jiān chéng xìng huà tōng tài liáng tián xī zāo qí hài. yí rú wǎng nián bái guī xiū zhú gāo yóu kāng jì hú, zhuān chì dà chén jiā xiū nèi hé, péi jiù dī wèi wài zhàng, kě bǎi nián wú huàn, shì wèi shàng cè. qí cì yú yuán hé shù yì shù zhòng, shāo zhàng fēng bō, ér zēng jiù dī, wú shǐ bì báo, yì zú zhī shù nián. ruò dàn zhì xì bǔ què, gǒu jì wú shì, yī yù yín lǎo, dàng wèi jù jìn, shì wèi wú cè. bù yì yòng qí zhōng cè yān. chū wèi níng bō zhī fǔ. qǐng bà zhè dōng gòng bì, zhào xī yǐ yín chōng, mín yǐ wèi biàn. lèi qiān guì zhōu àn chá shǐ, rù wèi tài pú qīng.
歷郎中,治水淮、揚。值世宗即位,上言:「寶應氾光湖西南高,東北下。運舟行湖中三十餘里。而東北堤岸不逾三尺,雨霪風厲,輒衝決,陰阻運舟,監城、興化、通、泰良田悉遭其害。宜如往年白圭修築高郵康濟湖,專敕大臣加修內河,培舊堤為外障,可百年無患,是為上策。其次於緣河樹杙數重,稍障風波,而增舊堤,毋使庳薄,亦足支數年。若但窒隙補闕,苟冀無事,一遇霪潦,盪為巨浸,是為無策。」部議用其中策焉。出為寧波知府。請罷浙東貢幣,詔悉以銀充,民以為便。累遷貴州按察使,入為太僕卿。
shì zōng hǎo shén xiān. gěi shì zhōng gù cún rén gāo jīn wáng nà yán jiē yǐ zhí jiàn dé zuì. huì fāng shì duàn cháo yòng zhě, yǐ suǒ liàn bái jīn qì bǎi yú yīn guō xūn yǐ jìn, yún yǐ shèng yǐn shí wù, gōng zhāi jiào, jí shén xiān kě zhì yě. dì lì zhào yǔ yǔ, dà yuè. cháo yòng yán: dì shēn jū wú yǔ wài rén jiē, zé huáng jīn kě chéng, bù sǐ yào kě dé. dì yì yuè, yù tíng chén lìng tài zǐ jiān guó, zhèn shǎo jiǎ yī èr nián, qīn zhèng rú chū. jǔ cháo è bù gǎn yán. zuì kàng shū jiàn yuē: bì xià chūn qiū fāng zhuàng, nǎi shèng yù jí cǐ, bù guò dé yī fāng shì, yù fú shí qiú shén xiān ěr. shén xiān nǎi shān qī zǎo liàn zhě suǒ wèi, qǐ yǒu gāo jū huáng wū zǐ tà, yǎn yī yù shí, ér néng bái rì chōng jǔ zhě? chén suī zhì yú, bù gǎn fèng zhào. dì dà nù, lì xià zhào yù, zhòng zhàng zhī, zhàng wèi bì ér sǐ.
世宗好神仙。給事中顧存仁、高金、王納言皆以直諫得罪。會方士段朝用者,以所煉白金器百餘因郭勛以進,雲以盛飲食物,供齋醮,即神仙可致也。帝立召與語,大悅。朝用言:帝深居無與外人接,則黃金可成,不死藥可得。帝益悅,諭廷臣令太子監國,「朕少假一二年,親政如初。」舉朝愕不敢言。最抗疏諫曰:「陛下春秋方壯,乃聖諭及此,不過得一方士,欲服食求神仙耳。神仙乃山棲澡練者所為,豈有高居黃屋紫闥,兗衣玉食,而能白日翀舉者?臣雖至愚,不敢奉詔。」帝大怒,立下詔獄,重杖之,杖未畢而死。
zuì jì sǐ, jiān guó yì yì bà. míng nián, xūn yǐ zuì yǔ sǐ. cháo yòng zhà wěi jué, yì fú zhū. lóng qìng yuán nián, zèng zuì yòu fù dōu yù shǐ, shì zhōng jié.
最既死,監國議亦罷。明年,勛以罪瘐死。朝用詐偽覺,亦伏誅。隆慶元年,贈最右副都御史,諡忠節。
gù cún rén, zì bó gāng, tài cāng rén. jiā jìng shí yī nián jìn shì. chú yú yáo zhī xiàn, zhēng wèi lǐ kē gěi shì zhōng. shí qī nián dōng shū chén wǔ shì. shǒu yán yí guǎng kuàng dàng ēn, shè yáng shèn mǎ lù féng ēn lǚ jīng děng. mò yún: bài sú fáng nóng, mò shén shì shì. yè níng xiù hé rén, ér gǎn qǐ dù? dì fāng chóng dào jiā yán. níng xiù, dào shì yě. dì yǐ wèi cì yǐ, qiě è qí yù shì yáng shèn děng, suì zé cún rén wàng zhǐ níng xiù wèi shì shì, tíng zhàng zhī liù shí, biān máng kǒu wài. wǎng lái sāi shàng, jǐ sān shí nián. mù zōng jí wèi, zhào wèi nán jīng tōng zhèng cān yì. lì tài pú qīng. wèi jǐ, zhì shì. cún rén kùn è jiǔ, fāng jiàn yòng, jù yǒng tuì, shì yóu gāo zhī. wàn lì chū, zú.
顧存仁,字伯剛,太倉人。嘉靖十一年進士。除餘姚知縣,徵為禮科給事中。十七年冬疏陳五事。首言宜廣曠盪恩,赦楊慎、馬錄、馮恩、呂經等。末云:「敗俗妨農,莫甚釋氏。葉凝秀何人,而敢乞度?」帝方崇道家言。凝秀,道士也。帝以為刺已,且惡其欲釋楊慎等,遂責存仁妄指凝秀為釋氏,廷杖之六十,編氓口外。往來塞上,幾三十年。穆宗即位,召為南京通政參議。歷太僕卿。未幾,致仕。存仁困厄久,方見用,遽勇退,世尤高之。萬曆初,卒。
gāo jīn, shí zhōu rén. wèi bīng kē gěi shì zhōng. jiā jìng jiǔ nián shàng shū yán: bì xià lín yù zhī chū, jǐn chì fǎ wáng guó shī fó zǐ, jìn yòu chù yáo guǎng xiào pèi xiǎng. chén měi tàn dà shèng rén zuò wèi, qiān gǔ mò jí. nǎi yǒu zhēn rén shào yuán jié zhě, wù méng shū ēn, wèi shèng dé lèi. fū yuán jié, yī dào liú ěr. yǒu láo, yōu yǐ jīn bó zú yǐ, nǎi jiā chóng zhì, fù cì qí shī lǐ dé chéng zèng jì. guǎng xiào bù kě pèi xiǎng yú tài miào, zé èr rén yì bù kě bài chǒng yú shèng cháo. wàng xuē yuán jié zhēn rén hào, bìng duó dé chéng ēn xù, shù yì duān pì zhèng dào chāng. dì fāng yù shòu zhǎng shēng shù, dà nù, lì xià zhào yù kǎo lüè. zhōng yǐ qí yán zhí, shì zhī. xún xié yù shǐ táng yù xián jī hé yù yòng jiān cái wù, hé fèng yù lǐ xìng děng qīn shí zhuàng, zhì zhū yù. hòu lèi guān sū zhōu bīng bèi fù shǐ.
高金,石州人。為兵科給事中。嘉靖九年上疏言:「陛下臨御之初,盡斥法王、國師、佛子,近又黜姚廣孝配享。臣每嘆大聖人作為,千古莫及。乃有真人邵元節者,誤蒙殊恩,為聖德累。夫元節,一道流耳。有勞,優以金帛足矣,乃加崇秩,復賜其師李得晟贈祭。廣孝不可配享於太廟,則二人益不可拜寵於聖朝。望削元節真人號,並奪得晟恩恤,庶異端辟、正道昌。」帝方欲受長生術,大怒,立下詔獄拷掠。終以其言直,釋之。尋偕御史唐愈賢稽核御用監財物,劾奉御李興等侵蝕狀,置諸獄。後累官蘇州兵備副使。
wáng nà yán, xìn yáng rén. wèi hù kē gěi shì zhōng. qǐng chì tài cháng qīng chén dào yíng děng, zuò xià zhào yù, zhé hú guǎng bù zhèng sī zhào mó. lèi guān shǎn xī qiān shì.
王納言,信陽人。為戶科給事中。請斥太常卿陳道瀛等,坐下詔獄,謫湖廣布政司照磨。累官陝西僉事。
féng ēn, zì zi rén, sōng jiāng huá tíng rén. yòu gū, jiā pín, mǔ wú shì qīn dū jiào zhī. bǐ zhǎng, zhī lì xué. chú yè wú mǐ qiě yǔ, shì jǐn shī, ēn dú shū chuáng shàng zì ruò. dēng jiā jìng wǔ nián jìn shì, chú xíng rén. chū láo liǎng guǎng zǒng dū wáng shǒu rén, suì zhí zhì wèi dì zǐ.
馮恩,字子仁,松江華亭人。幼孤,家貧,母吳氏親督教之。比長,知力學。除夜無米且雨,室盡濕,恩讀書床上自若。登嘉靖五年進士,除行人。出勞兩廣總督王守仁,遂執贄為弟子。
zhuó nán jīng yù shǐ. gù shì, yù shǐ yǒu suǒ zhí xùn, bù jù yù yǐ yí xíng bù, xíng bù yù jù, bù fù dié bào. ēn qǐng shàng shū réng bào yù shǐ. zhū cáo láng huān, wèi yù shǐ shǔ lì wǒ. ēn yuē: fēi gǎn rán yě. yù zhī shì běn mò, dé xiāng jiǎn hé ěr. shàng shū wú yǐ nán. yǐ, xún shì shàng jiāng. zhǐ huī zhāng shēn shā rén, lì zhì zhī pì. dà jì cháo jìn lì, nán tái lì xiān jiū. dōu yù shǐ wāng hóng shàn quán, qǐng rú běi tái, jì bì shì, shǐ xǔ lùn liè. ēn yǔ gěi shì zhōng lín tǔ yuán děng shū zhēng zhī, dé rú gù.
擢南京御史。故事,御史有所執訊,不具獄以移刑部,刑部獄具,不復牒報。恩請尚書仍報御史。諸曹郎讙,謂御史屬吏我。恩曰:「非敢然也。欲知事本末,得相檢核耳。」尚書無以難。已,巡視上江。指揮張紳殺人,立置之辟。大計朝覲吏,南台例先糾。都御史汪鋐擅權,請如北台,既畢事,始許論列。恩與給事中林土元等疏爭之,得如故。
dì yòng gé chén yì fēn jiàn nán běi jiāo, qiě yù lìng huáng hòu cán běi jiāo, zhào tíng chén gè chén suǒ jiàn, ér zhào zhōng lǚ chì yì yì zhě wèi xié tú. ēn shàng yán: rén chén jìn yán shén nán, míng zhào lìng zhí jiàn, yòu dǐ zhī wèi xié tú, ān suǒ shì cóng zāi? cǐ fēi bì xià yì, bì zuǒ yòu jiān nìng yù xìn qí shuō zhě yīn dǐ zhī ěr. jīn shì fēng rì xià, yǐ jiān mò wèi lǎo chéng, yǐ jiǎn è wèi jiǎo jī, yǐ nán hū qí zhōng zhí yǐ. ruò yù kǒng yǒu yì yì, ér nì dǐ zhī wèi xié, zé bì léi tóng fù hè, ér hòu kě yě. kuàng tiān dì hé sì yǐ bǎi yú nián, qǐ yí qīng gǎi? lǐ: nán bù yán nèi, nǚ bù yán wài. huáng hòu shēn jū jiǔ zhòng, qǐ yí yuǎn chū jiāo yě? yuàn sù bà èr yì, wú wèi hǎo shì xī chǒng zhě suǒ wù. ēn cǎo shū shí, zì yì de zhòng qiǎn. nǎi shū zòu, dì bù zhī zuì, ēn yú shì yì gǎn fèn.
帝用閣臣議分建南北郊,且欲令皇后蠶北郊,詔廷臣各陳所見,而詔中屢斥異議者為邪徒。恩上言:「人臣進言甚難,明詔令直諫,又詆之為邪徒,安所適從哉?此非陛下意,必左右奸佞欲信其說者陰詆之耳。今士風日下,以緘默為老成,以謇諤為矯激,已難乎其忠直矣。若預恐有異議,而逆詆之為邪,則必雷同附和,而後可也。況天地合祀已百餘年,豈宜輕改?《禮》:『男不言內,女不言外』。皇后深居九重,豈宜遠出郊野?願速罷二議,毋為好事希寵者所誤。」恩草疏時,自意得重譴。乃疏奏,帝不之罪,恩於是益感奮。
shí yī nián dōng, huì xīng jiàn, zhào qiú zhí yán. ēn yǐ tiān dào yuǎn, rén dào ěr, nǎi bèi zhǐ dà chén xié zhèng, wèi:
十一年冬,彗星見,詔求直言。恩以天道遠,人道邇,乃備指大臣邪正,謂:
dà xué shì lǐ shí xiǎo xīn qiān yì, jiě fén bō luàn fēi qí suǒ zhǎng. dí luán fù shì chí lù, wéi shì mó léng. hù bù shàng shū xǔ zàn jǐn hòu hé yì, suī fá tuán duàn, bù jīng zhī fèi bì wú. lǐ bù shàng shū xià yán, duō xù zhī xué, bù jī zhī cái, jià yù rèn zhī, shù jǐ jiù shí zǎi xiàng. bīng bù shàng shū wáng xiàn gāng zhí bù qū, tōng dá yǒu wèi. xíng bù shàng shū wáng shí zhōng jìn tuì mèi jǐ, wěi mǐ bù zhèn. gōng bù shàng shū zhào huáng lián jiè zì chí, zhì jié jǐn dù. lì bù shàng shū zuǒ shì láng zhōu yòng cái xué yǒu yú, zhí liàng bù zú. yòu shì láng xǔ gào jiǎng lùn biàn jié, xué shù yū xié. lǐ bù zuǒ shì láng zhàn ruò shuǐ jù tú jiǎng xué, sù xíng wèi hé rén xīn. yòu shì láng gù dǐng chén jǐng wù shū tōng, bù jú piān zhǎng, qì zú rèn zhòng. bīng bù zuǒ shì láng qián rú jīng ān jìng yǒu cāo shǒu. yòu shì láng huáng zōng shí suī shàn wén xué, yīn rén chéng shì. xíng bù zuǒ shì láng wén yuān cún xīn zhèng dà, chù shì jīng xiáng, kě jì yǐ gǔ gōng. yòu shì láng zhū tíng shēng dǔ shí bù fú, qiān yuē yǒu shǒu. gōng bù zuǒ shì láng lí shì huá jī qiǎn jìn, cái yì yǒu wèi. yòu shì láng lín mù áng cái qì kě qǔ, tōng dá bù zhí.
大學士李時小心謙抑,解棼撥亂非其所長。翟鑾附勢持祿,惟事模稜。戶部尚書許贊謹厚和易,雖乏剸斷,不經之費必無。禮部尚書夏言,多蓄之學,不羈之才,駕馭任之,庶幾救時宰相。兵部尚書王憲剛直不屈,通達有為。刑部尚書王時中進退昧幾,委靡不振。工部尚書趙璜廉介自持,制節謹度。吏部尚書左侍郎周用才學有餘,直諒不足。右侍郎許誥講論便捷,學術迂邪。禮部左侍郎湛若水聚徒講學,素行未合人心。右侍郎顧鼎臣警悟疏通,不局偏長,器足任重。兵部左侍郎錢如京安靜有操守。右侍郎黃宗時雖擅文學,因人成事。刑部左侍郎聞淵存心正大,處事精詳,可寄以股肱。右侍郎朱廷聲篤實不浮,謙約有守。工部左侍郎黎奭滑稽淺近,才亦有為。右侍郎林〈木昂〉才器可取,通達不執。
ér jí lùn dà xué shì zhāng fú jìng fāng xiàn fū, yòu dōu yù shǐ wāng hóng sān rén zhī jiān, wèi:
而極論大學士張孚敬、方獻夫,右都御史汪鋐三人之奸,謂:
fú jìng gāng è xiōng xiǎn, mào jí fǎn cè. jìn dōu gěi shì zhōng wèi liáng bì yǐ tòng yán zhī, bù róng fù zhuì. xiàn fū wài shì jǐn hòu, nèi shí zhà jiān. qián zài lì bù, sī xiāng qū, bào ēn chóu, mí suǒ bù zhì. zuó suì wěi yǐ bìng qù, bì xià qiǎn shǐ zhēng zhī, lǐ yì kěn zhì. bǐ fāng jù ào yǎn jiǎn, rù shān dú shū, zhí qí chuán zhǐ bié yòng, rán hòu xīn rán jiù dào. fū yǐ lì bù shàng shū bié yòng, fēi rù gé ér hé? cǐ xiàn fū zhī bìng suǒ yǐ quán yě. jīn yòu qiǎn jiān zhǎng lì bù, bì jiāng hū yǐn péng lèi, bō nòng wēi fú, bù dà huài guó shì bù zhǐ. ruò hóng, zé rú guǐ rú yù, bù kě fāng wù. suǒ chóu wéi zhōng liáng, suǒ tú wéi bào fù. jīn rì zòu jiàng mǒu guān, míng rì zòu diào mǒu guān, fēi qí suǒ zēng è zé zǎi xiàng zhī suǒ zēng è yě. chén bù yì bì xià jì hóng yǐ fù xīn, ér hóng chěng jiān wù sī nǎi zhì cǐ jí. qiě dū chá yuàn wèi gāng jì zhī shǒu. bì xià bù zǎo yì zhī yǐ zhōng hòu zhèng zhí zhī rén, wàn yī yù shǐ xián mìng ér chū, xiào qí qiè báo yǐ xī chēng zhí, wèi tiān xià shēng mín hài, kě shèng yán zāi! gù chén wèi fú jìng, gēn běn zhī huì yě hóng, fù xīn zhī huì yě xiàn fū, mén tíng zhī huì yě. sān huì bù qù, bǎi guān bù hé, shù zhèng bù píng, suī yù mǐ zāi, bù kě dé yǐ.
孚敬剛惡兇險,媢嫉反側。近都給事中魏良弼已痛言之,不容復贅。獻夫外飾謹厚,內實詐奸。前在吏部,私鄉曲,報恩讎,靡所不至。昨歲偽以病去,陛下遣使征之,禮意懇至。彼方倨傲偃蹇,入山讀書,直俟傳旨別用,然後忻然就道。夫以吏部尚書別用,非入閣而何?此獻夫之病所以痊也。今又遣兼掌吏部,必將呼引朋類,播弄威福,不大壞國事不止。若鋐,則如鬼如蜮,不可方物。所仇惟忠良,所圖惟報復。今日奏降某官,明日奏調某官,非其所憎惡則宰相之所憎惡也。臣不意陛下寄鋐以腹心,而鋐逞奸務私乃至此極。且都察院為綱紀之首。陛下不早易之以忠厚正直之人,萬一御史銜命而出,效其鍥薄以希稱職,為天下生民害,可勝言哉!故臣謂孚敬,根本之彗也;鋐,腹心之彗也;獻夫,門庭之彗也。三彗不去,百官不和,庶政不平,雖欲弭災,不可得已。
dì dé shū dà nù, dǎi xià jǐn yī yù, jiū zhǔ shǐ míng. ēn rì shòu bàng lüè, bīn sǐ zhě shù, yǔ zú bù biàn. wéi yán yù shǐ sòng bāng fǔ cháng guò nán jīng, tán jí cháo zhèng jì zhū dà chén dé shī. suì bìng dǎi bāng fǔ xià yù, duó zhí.
帝得疏大怒,逮下錦衣獄,究主使名。恩日受搒掠,瀕死者數,語卒不變。惟言御史宋邦輔嘗過南京,談及朝政暨諸大臣得失。遂並逮邦輔下獄,奪職。
míng nián chūn yí ēn xíng bù yù. dì yù zuò yǐ shàng yán dà chén dé zhèng lǜ, zhì zhī sǐ. shàng shū wáng shí zhōng děng yán: ēn shū huǐ yù xiāng bàn, fēi zhuān sòng dà chén, yí jiǎn shù. dì yù nù, yuē: ēn fēi zhuān zhǐ fú jìng sān chén yě, tú yǐ dà lǐ gù, chóu jūn wú shàng, sǐ yǒu yú zuì. shí zhōng nǎi yù qī gōng yù yù yé? suì chǐ shí zhōng zhí, duó shì láng wén yuān fèng, biǎn láng zhōng zhāng guó wéi yuán wài láng sūn yún jí biān zá zhí, ér ēn jìng lùn sǐ. zhǎng zi xíng kě nián shí sān, fú què sòng yuān. rì yè pú fú zhǎng ān jiē, jiàn guān gài zhě guò, zhé pān yú hào hū qǐ jiù, zhōng wú gǎn yán zhě. shí hóng yǐ qiān lì bù shàng shū, ér wáng tíng xiāng dài wèi dōu yù shǐ. yǐ ēn suǒ zuò wèi dāng, shū qǐng kuān zhī, bù tīng.
明年春移恩刑部獄。帝欲坐以上言大臣德政律,致之死。尚書王時中等言:「恩疏毀譽相半,非專頌大臣,宜減戍。」帝愈怒,曰:「恩非專指孚敬三臣也,徒以大禮故,仇君無上,死有餘罪。時中乃欲欺公鬻獄耶?」遂褫時中職,奪侍郎聞淵俸,貶郎中張國維、員外郎孫雲極邊雜職,而恩竟論死。長子行可年十三,伏闕訟冤。日夜匍匐長安街,見冠蓋者過,輒攀輿號呼乞救,終無敢言者。時鋐已遷吏部尚書,而王廷相代為都御史。以恩所坐未當,疏請寬之,不聽。
bǐ cháo shěn, hóng dāng zhǔ bǐ, dōng xiàng zuò, ēn dú xiàng què guì. hóng lìng zú zhuāi zhī xī miàn, ēn qǐ lì bù qū. zú ā zhī, ēn nù chì zú, zú jiē mí. hóng yuē: rǔ lǚ shàng shū yù shā wǒ, wǒ jīn xiān shā rǔ. ēn chì yuē: shèng tiān zǐ zài shàng, rǔ wèi dà chén, yù yǐ sī yuàn shā yán guān yé? qiě cǐ hé dì, ér duì bǎi liáo gōng yán zhī, hé wú jì dàn yě! wú sǐ wèi lì guǐ jī rǔ. hóng nù yuē: rǔ yǐ lián zhí zì fù, ér yù zhōng duō shòu rén kuì yí, hé yě? ēn yuē: huàn nán xiāng xù, gǔ zhī yì yě. qǐ ruò rǔ shòu jīn qián, yù guān jué yé? yīn lì shù qí shì, dǐ hóng bù yǐ. hóng yì nù, tuī àn qǐ, yù ōu zhī. ēn shēng yì yù lì. dōu yù shǐ wáng tíng xiāng shàng shū xià yán yǐn dà tǐ wèi huǎn jiě. hóng shāo zhǐ, rán yóu shǔ qíng zhēn. ēn chū zhǎng ān mén, shì mín guān zhě rú dǔ. jiē tàn yuē: shì yù shǐ, fēi dàn kǒu rú tiě, qí xī qí dǎn qí gǔ jiē tiě yě. yīn chēng sì tiě yù shǐ. ēn mǔ wú shì jī dēng wén gǔ sòng yuān. bù xǐng.
比朝審,鋐當主筆,東向坐,恩獨向闕跪。鋐令卒拽之西面,恩起立不屈。卒呵之,恩怒叱卒,卒皆靡。鋐曰:「汝屢上疏欲殺我,我今先殺汝。」恩叱曰:「聖天子在上,汝為大臣,欲以私怨殺言官耶?且此何地,而對百僚公言之,何無忌憚也!吾死為厲鬼擊汝。」鋐怒曰:「汝以廉直自負,而獄中多受人餽遺,何也?」恩曰:「患難相恤,古之義也。豈若汝受金錢,鬻官爵耶?」因歷數其事,詆鋐不已。鋐益怒,推案起,欲毆之。恩聲亦愈厲。都御史王廷相、尚書夏言引大體為緩解。鋐稍止,然猶署情真。恩出長安門,士民觀者如堵。皆嘆曰:「是御史,非但口如鐵,其膝、其膽、其骨皆鐵也。」因稱「四鐵御史」。恩母吳氏擊登聞鼓訟冤。不省。
yòu míng nián, xíng kě shàng shū qǐng dài fù sǐ, bù xǔ. qí dōng, shì yì pò, xíng kě nǎi cì bì xuè shū shū, zì fù què xià, wèi: chén fù yòu ér shī hù. zǔ mǔ wú shì shǒu jié jiào yù, dǐ yú chéng lì, dé wèi yù shǐ. jǔ jiā shòu lù, tú bào wú dì, sī yōu guò jì, xiàn yú dà pì. zǔ mǔ wú nián yǐ bā shí yú, yōu shāng zhī shēn, jǐn yú qì xī. ruò chén fù jīn rì sǐ, zǔ mǔ wú yì bì yǐ jīn rì sǐ. chén fù sǐ, chén zǔ mǔ fù sǐ, chén qióng rán yī gū, bì bù dú shēng. jì bì xià āi lián, zhì chén pì, ér shè chén fù, gǒu yán mǔ zǐ èr rén zhī mìng. bì xià lù chén, bù shāng chén xīn. chén bèi lù, bù shāng bì xià fǎ. jǐn yán jǐng yǐ qí bái rèn. tōng zhèng shǐ chén jīng wèi rù zòu. dì lǎn zhī cè rán, lìng fǎ sī zài yì. shàng shū niè xián yǔ dōu yù shǐ tíng xiāng yán, qián suǒ yǐn lǜ, qíng yǔ fǎ bù xiāng lì, yí yòng zòu shì bù shí lǜ, shū shú hái zhí, dì bù xǔ. nǎi yán ēn qíng zhòng lǜ qīng, qǐng shù zhī biān jiǎo. zhì kě. suì qiǎn shù léi zhōu. ér hóng yì hòu liǎng yuè bà yǐ.
又明年,行可上書請代父死,不許。其冬,事益迫,行可乃刺臂血書疏,自縛闕下,謂:「臣父幼而失怙。祖母吳氏守節教育,底於成立,得為御史。舉家受祿,圖報無地,私憂過計,陷於大辟。祖母吳年已八十餘,憂傷之深,僅餘氣息。若臣父今日死,祖母吳亦必以今日死。臣父死,臣祖母復死,臣煢然一孤,必不獨生。冀陛下哀憐,置臣辟,而赦臣父,苟延母子二人之命。陛下僇臣,不傷臣心。臣被僇,不傷陛下法。謹延頸以俟白刃。」通政使陳經為入奏。帝覽之惻然,令法司再議。尚書聶賢與都御史廷相言,前所引律,情與法不相麗,宜用奏事不實律,輸贖還職,帝不許。乃言恩情重律輕,請戍之邊徼。制可。遂遣戍雷州。而鋐亦後兩月罷矣。
yuè liù nián, yù shè hái. jiā jū, zhuān wèi dé yú xiāng. mù zōng jí wèi, lù xiān cháo zhí yán. ēn nián yǐ qī shí yú, jí jiā bài dà lǐ sì chéng, zhì shì. fù cóng yǒu sī yán, jīng xíng kě wèi xiào zǐ. ēn nián bā shí yī, zú.
越六年,遇赦還。家居,專為德於鄉。穆宗即位,錄先朝直言。恩年已七十餘,即家拜大理寺丞,致仕。復從有司言,旌行可為孝子。恩年八十一,卒。
xíng kě jì tuō fù yú sǐ, yuè shù nián dēng xiāng jiàn. jiǔ zhī, bù dì. yè xuǎn, dé guāng lù shǔ zhèng. qiān yīng tiān fǔ tōng pàn, yǒu shàn zhèng. dì shí kě, lóng qìng wǔ nián jìn shì. lèi guān àn chá shǐ. yǐ wén míng.
行可既脫父於死,越數年登鄉薦。久之,不第。謁選,得光祿署正。遷應天府通判,有善政。弟時可,隆慶五年進士。累官按察使。以文名。
sòng bāng fǔ, zì zi xiāng, dōng liú rén. jì bà guī, gōng gēng yǎng qīn, qī cāo jǐng jiù, zi qiáo mù. suì shí yǔ tián fū huì yǐn, zuì jí zuò gē xiāng hè, gāo fèng dòng yuǎn ěr. shì dài fū zào qí mén zhě, píng yú cóng ér hòu rù yān.
宋邦輔,字子相,東流人。既罷歸,躬耕養親,妻操井臼,子樵牧。歲時與田夫會飲,醉即作歌相和,高鳳動遠邇。士大夫造其門者,屏輿從而後入焉。
xuē zōng kǎi, zì zi xiū, xíng rén sī zhèng kǎn cóng zi yě. jiā jìng èr nián yǔ cóng fù qiáo tóng chéng jìn shì. shòu guì xī zhī xiàn, bǔ jiāng lè, diào jiàn yáng. qiú zhū zǐ hòu, fù zhī, yǐ zhǔ sì shì. suì jī zhèn cāng sù, xiān fā hòu wén. gěi yóu fù jīng, liú bài lǐ kē gěi shì zhōng, yǐ bū fù hái rèn. zhì zé mín zhēng shū, kè gèng zuì, réng zhào rù yuán. zài qiān hù kē zuǒ gěi shì zhōng. lì bù shàng shū wāng hóng yǐ sī hàn chì wáng chén děng, zōng kǎi bái qí wǎng. yǔ jù qī xián chuán. qí hòu, hóng yù jiāo. huì yù shǐ céng chōng dài xiǎn hé nán jīng shàng shū liú lóng niè xián děng jiǔ rén. hóng fù shū, jù liú zhī. dì zhào dà xué shì lǐ shí, yán: hóng yǒu sī, liú sān rén ér chì qí liù. zōng kǎi yǔ tóng guān sūn yīng kuí fù yán: hóng sì jiān zhí dǎng, shàn zhǔ wēi fú, qiǎo bì lóng děng, shàng gé míng zhào, xià fù gōng lùn, qiě zòng èr zi wèi jiān lì. hóng shū biàn qǐ xiū, dì bù xǔ. ér gěi shì yù shǐ wēng pǔ cáo kuí děng gèng xiāng jì hé hóng. hóng yòu kàng biàn, qiě jí dǐ zōng kǎi děng xié sī. chōng fù yán: hóng yī jīng lùn hé, zhé sì zhōng shāng, zhèng chén dù kǒu yǐ sān nián. bì sāi yán lù, zuì mò dà, qǐ lì zhèng jué pì. dì guǒ bà hóng guān, ér zé zōng kǎi yán bù zǎo. yòu è chōng zhèng chén dù kǒu yǔ, zhí xià zhèn fǔ sī jū xùn. cí lián yīng kuí, kuí jí yù shǐ fāng yī guì, jiē zhàng què xià. chì zōng kǎi chōng yī guì wèi mín, juān yīng kuí pǔ kuí děng jí, diào wài. zōng kǎi chōng sǐ zhàng xià. shí shí sì nián jiǔ yuè shuò yě. lóng qìng chū, fù zōng kǎi guān, zèng tài cháng shǎo qīng.
薛宗鎧,字子修,行人司正侃從子也。嘉靖二年與從父僑同成進士。授貴溪知縣,補將樂,調建陽。求朱子後,復之,以主祀事。歲飢振倉粟,先發後聞。給由赴京,留拜禮科給事中,以逋賦還任。至則民爭輸,課更最,仍詔入垣。再遷戶科左給事中。吏部尚書汪鋐以私憾斥王臣等,宗鎧白其枉。語具《戚賢傳》。其後,鋐愈驕。會御史曾翀、戴銑劾南京尚書劉龍、聶賢等九人。鋐覆疏,具留之。帝召大學士李時,言:鋐有私,留三人而斥其六。宗鎧與同官孫應奎復言:鋐肆奸植黨,擅主威福,巧庇龍等,上格明詔,下負公論,且縱二子為奸利。鋐疏辨乞休,帝不許。而給事御史翁溥、曹逵等更相繼劾鋐。鋐又抗辨,且極詆宗鎧等挾私。翀復言:「鋐一經論劾,輒肆中傷,諍臣杜口已三年。蔽塞言路,罪莫大,乞立正厥辟。」帝果罷鋐官,而責宗鎧言不早。又惡翀「諍臣杜口」語,執下鎮撫司鞫訊。詞連應奎,逵及御史方一桂,皆杖闕下。斥宗鎧、翀、一桂為民,鐫應奎、溥、逵等級,調外。宗鎧、翀死杖下。時十四年九月朔也。隆慶初,復宗鎧官,贈太常少卿。
céng chōng, zì xí zhī, huò qiū rén. yǐ jìn shì shòu nán jīng xíng bù zhǔ shì, gǎi yù shǐ. tíng zhàng chuí bì, yuē: chén yán yǐ xíng, chén sǐ hé hàn! shén sè wú biàn. lóng qìng chū, zèng tài cháng shǎo qīng.
曾翀,字習之,霍丘人。以進士授南京刑部主事,改御史。廷杖垂斃,曰:「臣言已行,臣死何憾!」神色無變。隆慶初,贈太常少卿。
yáng jué, zì bó zhēn, fù píng rén. nián èr shí shǐ dú shū. jiā pín, rán xīn dài zhú. gēng lǒng shàng, zhé xié cè yǐ sòng. xiōng wèi lì, wǔ zhī xiàn xì yù. jué tóu dié zhí zhī, bìng xì. huì dài zhě zhì, jué shàng shū sòng yuān. dài zhě chēng qí shì, lì shì zhī, zī yǐ gāo huǒ. yì fèn yú xué, lì yì wèi qí jié. cóng tóng jùn hán bāng qí yóu, suì yǐ xué xíng míng.
楊爵,字伯珍,富平人。年二十始讀書。家貧,燃薪代燭。耕隴上,輒挾冊以誦。兄為吏,忤知縣系獄。爵投牒直之,並系。會代者至,爵上書訟冤。代者稱奇士,立釋之,資以膏火。益奮於學,立意為奇節。從同郡韓邦奇游,遂以學行名。
dēng jiā jìng bā nián jìn shì, shòu xíng rén. dì fāng chóng shì lǐ wén, jué yīn shǐ wáng fǔ hái, shàng yán: chén fèng shǐ hú guǎng, dǔ mín duō cài sè, qiè kuāng cāo rèn, gē dào piǎo shí zhī. jiǎ lìng zhōu gōng zhì zuò, jǐn fù yú jīn, hé bǔ lǎo yíng jī hán zhī zhòng! zòu rù, bèi yú zhǐ. jiǔ zhī, zhuó yù shǐ, yǐ mǔ lǎo qǐ guī yǎng. mǔ sàng, lú mù, dōng yuè sǔn shēng. tuī chē fèn tián, qī yè yú páng, jiàn zhě bù zhī qí yù shǐ yě. fú què, qǐ gù guān.
登嘉靖八年進士,授行人。帝方崇飾禮文,爵因使王府還,上言:「臣奉使湖廣,睹民多菜色,挈筐操刃,割道殍食之。假令周公製作,盡復於今,何補老贏饑寒之眾!」奏入,被俞旨。久之,擢御史,以母老乞歸養。母喪,廬墓,冬月筍生。推車糞田,妻饁於旁,見者不知其御史也。服闋,起故官。
dì jīng nián bù shì cháo. suì pín hàn, rì xī jiàn zhāi jiào, xiū léi tán, lǚ xìng gōng zuò. fāng shì táo zhòng wén jiā gōng bǎo, ér tài pú qīng yáng zuì jiàn sǐ, yì guó gōng guō xūn shàng chéng chǒng yòng shì. èr shí nián yuán rì, wēi xuě. dà xué shì xià yán shàng shū yán sōng děng zuò sòng chēng hè. jué fǔ yīng tài xī, zhōng xiāo bù néng mèi. yú yuè nǎi shàng shū jí jiàn yuē:
帝經年不視朝。歲頻旱,日夕建齋醮,修雷壇,屢興工作。方士陶仲文加宮保,而太僕卿楊最諫死,翊國公郭勛尚承寵用事。二十年元日,微雪。大學士夏言、尚書嚴嵩等作頌稱賀。爵撫膺太息,中宵不能寐。逾月乃上書極諫曰:
jīn tiān xià dà shì, rú rén shuāi bìng yǐ jí. fù xīn bǎi hái, mò bù shòu huàn. jí yù zhěng zhī, wú cuò shǒu dì. fāng qiě bēn jìng chéng sú, qiú lù gōng xíng, yù zāi biàn ér bù yōu, fēi xiáng ruì ér chēng hè, chán chǎn miàn yú, liú wèi qī wǎng, shì fēng rén xīn, tuí rǎng jí yǐ. zhèng chén bì shì rì yì yuǎn, ér kuài qíng zì yì zhī shì wú gǎn jǔ yǔ yú qí jiān, cǐ tiān xià dà yōu yě. qù nián zì xià rù qiū, héng yáng bù yǔ. jī fǔ qiān lǐ, yǐ wú qiū hé. jì ér yī dōng wú xuě, yuán rì wēi xuě jí zhǐ. mín shī suǒ wàng, yōu hàn zhī xīn yuǎn jìn xiāng tóng. cǐ zhèng chè lè jiǎn shàn, yōu jù bù níng zhī shí, ér fǔ chén yán děng fāng yǐ wèi fú ruì, ér chēng sòng zhī. qī tiān qī rén, bù yǐ shèn hū! yì guó gōng xūn, zhōng wài jiē zhī wèi dà jiān dà dù, bì xià chǒng zhī, shǐ shěn è sì dú, qún jiǎo qū fù, shàn lèi tuì chù. cǐ rèn yòng fěi rén, zú yǐ shī rén xīn ér zhì wēi luàn zhě, yī yě.
今天下大勢,如人衰病已極。腹心百骸,莫不受患。即欲拯之,無措手地。方且奔競成俗,賕賂公行,遇災變而不憂,非祥瑞而稱賀,讒諂面諛,流為欺罔,士風人心,頹壤極矣。諍臣拂士日益遠,而快情恣意之事無敢齟齬於其間,此天下大憂也。去年自夏入秋,恆暘不雨。畿輔千里,已無秋禾。既而一冬無雪,元日微雪即止。民失所望,憂旱之心遠近相同。此正撤樂減膳,憂懼不寧之時,而輔臣言等方以為符瑞,而稱頌之。欺天欺人,不已甚乎!翊國公勛,中外皆知為大奸大蠹,陛下寵之,使諗惡肆毒,群狡趨赴,善類退處。此任用匪人,足以失人心而致危亂者,一也。
chén xún shì nán chéng, yī yuè zhōng dòng něi sǐ bā shí rén. wǔ chéng gòng jì, wèi zhī yǒu jǐ. shú fēi bì xià chì zǐ, yù yán xū yú zhī shēng ér bù néng. ér tǔ mù zhī gōng, shí nián wèi zhǐ. gōng bù shǔ guān zēng shè zhì shù shí yuán, yòu qiǎn guān yuǎn xiū léi tán. yǐ yī fāng shì zhī gù, zuī mín gāo xuè ér bù zhī xù, shì qǐ bù kě yǐ yǐ hū? kuàng jīn běi kòu tiào liáng, nèi dào qiè fā, jiā yǐ pín nián zāi lì, shàng xià jiāo kōng, shàng kě láo mín mí fèi, jié yuàn tiān xià zāi? cǐ xìng zuò wèi yǐ, zú yǐ shī rén xīn ér zhì wēi luàn zhě, èr yě.
臣巡視南城,一月中凍餒死八十人。五城共計,未知有幾。孰非陛下赤子,欲延須臾之生而不能。而土木之功,十年未止。工部屬官增設至數十員,又遣官遠修雷壇。以一方士之故,朘民膏血而不知恤,是豈不可以已乎?況今北寇跳梁,內盜竊發,加以頻年災沴,上下交空,尚可勞民糜費,結怨天下哉?此興作未已,足以失人心而致危亂者,二也。
bì xià jí wèi zhī chū, lì jīng yǒu wèi, cháng yǐ jìng yī zhēn bān shì tiān xià yǐ. nǎi shù nián yǐ lái, cháo yù xī jiǎn, jīng yán kuàng fèi. dà xiǎo chén shù, cháo cān cí xiè, wèi dé yī dǔ shèng róng. fū chén fù nì, wèi dé yī líng tiān yǔ. kǒng rén xīn rì yì dài tōu, zhōng wài rì yì huàn sàn, fēi lóng gǔ jūn chén dōu yú xū fú xié gōng tú zhì zhī qì xiàng yě. cǐ cháo jiǎng bù qīn, zú yǐ shī rén xīn ér zhì wēi luàn zhě, sān yě.
陛下即位之初,勵精有為,嘗以《敬一箴》頒示天下矣。乃數年以來,朝御希簡,經筵曠廢。大小臣庶,朝參辭謝,未得一睹聖容。敷陳復逆,未得一聆天語。恐人心日益怠媮,中外日益渙散,非隆古君臣都俞吁咈、協恭圖治之氣象也。此朝講不親,足以失人心而致危亂者,三也。
zuǒ dào huò zhòng, shèng wáng bì zhū. jīn yì yán yì fú liè yú cháo yuàn, jīn zǐ chì fú shǎng jí fāng wài. fū bǎo fù zhī zhí zuò ér lùn dào, jīn jǔ ér bì zhī qí xié zhī tú. liú pǐn zhī luàn mò yǐ jiā yǐ. bì xià chéng yǔ gōng qīng xián shì rì lùn zhì dào, zé xīn zhèng shēn xiū, tiān dì guǐ shén mò bù yòu xiǎng, ān yòng cǐ yāo dàn xié wàng zhī shù, liè zhū qīng jìn, wèi shèng gōng lèi yé! chén wén shàng zhī suǒ hǎo, xià bì yǒu shèn. jìn zhě yāo dào fán xìng, zhū zhī bù xī. fēng shēng suǒ jí, rén qǐ yì yì. yí sì fāng zhī xiào, qǔ bǎi shì zhī jī, fēi xì gù yě. cǐ xìn yòng fāng shù, zú yǐ shī rén xīn ér zhì wēi luàn zhě, sì yě.
左道惑眾,聖王必誅。今異言異服列於朝苑,金紫赤紱賞及方外。夫保傅之職坐而論道,今舉而畀之奇邪之徒。流品之亂莫以加矣。陛下誠與公卿賢士日論治道,則心正身修,天地鬼神莫不祐享,安用此妖誕邪妄之術,列諸清禁,為聖躬累耶!臣聞上之所好,下必有甚。近者妖盜繁興,誅之不息。風聲所及,人起異議。貽四方之笑,取百世之譏,非細故也。此信用方術,足以失人心而致危亂者,四也。
bì xià lín yù zhī chū, yán fǎng zhōng móu, xū huái nà jiàn. yī shí chén gōng yán guò jī qiè, huò zuì duō yǒu. zì cǐ yǐ lái, chén xià zhèn yú tiān wēi, huái wēi lǜ huò, wèi wén fù yǒu fàn yán zhí jiàn yǐ wèi wò xīn zhù zhě. wǎng suì, tài pú qīng yáng zuì yán chū ér shēn yǔn, jìn rì zàn shàn luó hóng xiān děng jiē yǐ yán bà chì. guó tǐ zhì dào, suǒ sǔn shén duō. chén fēi wèi zuì děng xī yě. gǔ jīn yǒu guó jiā zhě, wèi yǒu bù yǐ rèn jiàn ér xìng, jù jiàn ér wáng. zhōng jìn dù kǒu, zé chán yú jiāo jìn, ān wēi xiū qī wú yóu de wén. cǐ zǔ yì yán lù, zú yǐ shī rén xīn ér zhì wēi luàn zhě, wǔ yě.
陛下臨御之初,延訪忠謀,虛懷納諫。一時臣工言過激切,獲罪多有。自此以來,臣下震於天威,懷危慮禍,未聞復有犯顏直諫以為沃心助者。往歲,太僕卿楊最言出而身殞,近日贊善羅洪先等皆以言罷斥。國體治道,所損甚多。臣非為最等惜也。古今有國家者,未有不以任諫而興,拒諫而亡。忠藎杜口,則讒諛交進,安危休戚無由得聞。此阻抑言路,足以失人心而致危亂者,五也。
wàng bì xià niàn zǔ zōng chuàng yè zhī jiān nán, sī jīn rì shǒu chéng wèi bù yì, lǎn chén suǒ zòu, cì zhī shī xíng, zōng shè xìng shèn.
望陛下念祖宗創業之艱難,思今日守成為不易,覽臣所奏,賜之施行,宗社幸甚。
xiān shì, qī nián sān yuè, líng bǎo xiàn huáng hé qīng, dì qiǎn shǐ jì hé shén. dà xué shì yáng yī qīng zhāng cōng děng lǚ shū qǐng hè, yù shǐ yín rén zhōu xiāng kàng shū yán: hé wèi qīng, bù zú kuī bì xià dé. jīn hǎo yú xǐ shì zhī chén zhāng dà wén shì zhī, nìng fēng yī kāi, xiàn mèi zhě jiāng jiē zhǒng. yuàn bà jì gào, zhǐ chēng hè, zhào tiān xià chén mín wú zòu xiáng ruì, shuǐ hàn huáng nǎn jí shí yǐ wén. dì dà nù, xià xiāng zhào yù kǎo lüè zhī, fù zhàng yú tíng, zhé sháo zhōu jīng lì. ér zhū qìng diǎn yì zhǐ bù xíng.
先是,七年三月,靈寶縣黃河清,帝遣使祭河神。大學士楊一清、張璁等屢疏請賀,御史鄞人周相抗疏言:「河未清,不足虧陛下德。今好諛喜事之臣張大文飾之,佞風一開,獻媚者將接踵。願罷祭告,止稱賀,詔天下臣民毋奏祥瑞,水旱蝗蝻即時以聞。」帝大怒,下相詔獄拷掠之,復杖於廷,謫韶州經歷。而諸慶典亦止不行。
jí dì zhōng nián, yì è yán zhě, zhōng wài xiāng jiè wú gǎn chù jì huì. jué shū dǐ fú ruì, qiě cí guò qiè zhí. dì zhèn nù, lì xià zhào yù bàng lüè, xuè ròu láng jí, guān yǐ wǔ mù, sǐ yī xī fù sū. suǒ sī qǐng sòng fǎ sī nǐ zuì, dì bù xǔ, mìng yán gù zhī. yù zú yǐ dì yì bù cè, píng qí jiā rén, bù xǔ nà yǐn shí. lǚ bīn yú sǐ, chù zhī tài rán. jì ér zhǔ shì zhōu tiān yòu yù shǐ pǔ hóng yǐ jiù jué, xiān hòu chuí sǐ yù zhōng, zì shì wú gǎn jiù zhě.
及帝中年,益惡言者,中外相戒無敢觸忌諱。爵疏詆符瑞,且詞過切直。帝震怒,立下詔獄搒掠,血肉狼籍,關以五木,死一夕復甦。所司請送法司擬罪,帝不許,命嚴錮之。獄卒以帝意不測,屏其家人,不許納飲食。屢濱於死,處之泰然。既而主事周天佑、御史浦鋐以救爵,先後箠死獄中,自是無敢救者。
yú nián, gōng bù yuán wài láng liú kuí, zài yú nián, gěi shì zhōng zhōu yí, jiē yǐ yán shì tóng xì, lì wǔ nián bù shì. zhì èr shí sì nián bā yuè, yǒu shén jiàng yú jī. dì gǎn qí yán, lì chū sān rén yù. wèi yú yuè, shàng shū xióng jiā shū yán jī xiān zhī wàng. dì nù yuē: wǒ gù zhī shì jué, zhū wàng yán guī guò zhě fēn zhì yǐ. fù lìng dōng chǎng zhuī zhí zhī. jué dǐ jiā fǔ shí rì, xiào wèi zhì. yǔ gòng mài fàn bì, jí jiù dào. wèi yuē: hé chù zhì jiā shì? jué lì píng qián hū fù yuē: cháo tíng dǎi wǒ, wǒ qù yǐ. jìng qù bù gù, zuǒ yòu guān zhě wèi qì xià. bǐ sān rén zhì, fù tóng xì zhèn fǔ yù, zhì gù jiā yán, yǐn shí lǚ jué, shì yǒu tiān xìng de bù sǐ. èr shí liù nián shí yī yuè, dà gāo xuán diàn zāi, dì dǎo yú lù tái. huǒ guāng zhōng ruò yǒu hū sān rén zhōng chén zhě, suì chuán zhào jí shì zhī.
逾年,工部員外郎劉魁,再逾年,給事中周怡,皆以言事同系,歷五年不釋。至二十四年八月,有神降於乩。帝感其言,立出三人獄。未逾月,尚書熊浹疏言乩仙之妄。帝怒曰:「我固知釋爵,諸妄言歸過者紛至矣。」復令東廠追執之。爵抵家甫十日,校尉至。與共麥飯畢,即就道。尉曰:「盍處置家事?」爵立屏前呼婦曰:「朝廷逮我,我去矣。」竟去不顧,左右觀者為泣下。比三人至,復同系鎮撫獄,桎梏加嚴,飲食屢絕,適有天幸得不死。二十六年十一月,大高玄殿災,帝禱於露台。火光中若有呼三人忠臣者,遂傳詔急釋之。
jū jiā èr nián, yī rì chén qǐ, dà niǎo jí yú shě. jué yuē: bó qǐ zhī xiáng zhì yǐ. guǒ sān rì ér zú. lóng qìng chū, fù guān, zèng guāng lù qīng, rèn yī zi. wàn lì zhōng, cì shì zhōng jiè.
居家二年,一日晨起,大鳥集於舍。爵曰:「伯起之祥至矣。」果三日而卒。隆慶初,復官,贈光祿卿,任一子。萬曆中,賜諡忠介。
jué zhī chū rù yù yě, dì lìng dōng chǎng cì jué yán dòng, wǔ rì yī zòu. xiào wèi zhōu xuān shāo zuǒ yòu zhī, shòu qiǎn. qí zài zhì, zhì chǎng shì tài jiān xú fǔ zòu bào. dì yǐ mì yù bù yí xuān, yì zhòng dé zuì. xiān hòu xì qī nián, rì yǔ yí kuí qiè mó jiǎng lùn, wàng qí kùn. suǒ zhe zhōu yì biàn shuō zhōng yōng jiě, zé yù zhōng zuò yě.
爵之初入獄也,帝令東廠伺爵言動,五日一奏。校尉周宣稍左右之,受譴。其再至,治廠事太監徐府奏報。帝以密諭不宜宣,亦重得罪。先後系七年,日與怡、魁切劘講論,忘其困。所著《周易辨說》、《中庸解》,則獄中作也。
pǔ hóng, zì rǔ qì, wén dēng rén. zhèng dé shí èr nián jìn shì. shòu hóng dòng zhī xiàn, yǒu yì zhèng. jiā jìng chū, zhào wèi yù shǐ. xíng bù shàng shū lín jùn qù guó, zhōng guān qín wén yǐ chì fù yòng, hóng shū lì zhēng zhī. qiě yán wǔ dìng hóu guō xūn jiān tān, yí bà qí bīng quán. wǔ zhǐ, duó fèng sān yuè. yǐ yǎng mǔ guī. mǔ sàng chú, qǐ zhǎng hé nán dào shì. gěi shì zhōng ráo xiù kǎo chá chù, jié hóng yǔ tóng guān zhāng lù duàn rǔ lì, gěi shì zhōng lǐ fèng lái, kǎo gōng láng yú yìn xù, tán shěng shǔ dé shī, hóng děng zuò bà.
浦鋐,字汝器,文登人。正德十二年進士。授洪洞知縣,有異政。嘉靖初,召為御史。刑部尚書林俊去國,中官秦文已斥復用,鋐疏力爭之。且言武定侯郭勛奸貪,宜罷其兵權。忤旨,奪俸三月。以養母歸。母喪除,起掌河南道事。給事中饒秀考察黜,訐鋐與同官張祿、段汝礪,給事中李鳳來,考功郎余胤緒,談省署得失,鋐等坐罷。
jiā jū qī nián, tíng chén jiāo jiàn. qǐ gù guān, chū àn shǎn xī, lián shàng sì shí yú shū. zǒng dū yáng shǒu lǐ qǐng pò gé chāo zhuó, wèi bào. ér yáng jué yǐ zhí jiàn xì zhào yù, hóng chí shū shēn jiù yuē: chén wéi tiān xià zhì luàn, zài yán lù tōng sāi. yán lù tōng, zé zhōng jiàn jìn ér huà lǐ chéng yán lù sāi, zé jiān yú zì ér zhì dào huī. yù shǐ jué yǐ yán shì xià yù, yōu qiú yǐ jiǔ, chéng chuàng bì shēn. chén xíng bù fù píng, jiē yán jué què chéng fú xiāng lǐ, xiào yǒu shì fēng sú, yǒu gǔ xián shì fēng. qiě jué běn yǐ lùn guō xūn huò zuì. jīn xūn jiān dà lù, bì xià yè zhì zhī lǐ, zé jué qián yán wèi wèi bèi wàng. wàng hóng fù zài zhī liàng, chuí rì yuè zhī zhào, cì zhī jīn shì, shǐ liè cháo duān, jué bì néng jǐn zhōng bǔ guò, bù fù suǒ xué. shū zòu, dì dà nù, qù tí qí dǎi zhī. qín mín yuǎn jìn bēn sòng, shě chē xià zhě cháng wàn rén, jiē hào kū yuē: yuàn hái wǒ shǐ jūn. hóng fù zhēng, yè yǐ bìng. jì zhì, xià zhào yù, bàng lüè bèi zhì. chú rì fù zhàng zhī bǎi, gù yǐ tiě xiá. jué yíng kū zhī, hóng xī yǐ jué, xú zhāng mù yuē: cǐ wú zhí yě, zi wú rán. xì qī rì ér zú. mù zōng sì wèi, xù diǎn shì jué děng.
家居七年,廷臣交薦。起故官,出按陝西,連上四十餘疏。總督楊守禮請破格超擢,未報。而楊爵以直諫系詔獄,鋐馳疏申救曰:「臣惟天下治亂,在言路通塞。言路通,則忠諫進而化理成;言路塞,則奸諛恣而治道隳。御史爵以言事下獄,幽囚已久,懲創必深。臣行部富平,皆言爵愨誠孚鄉里,孝友式風俗,有古賢士風。且爵本以論郭勛獲罪。今勛奸大露,陛下業致之理,則爵前言未為悖妄。望弘覆載之量,垂日月之照,賜之矜釋,使列朝端,爵必能盡忠補過,不負所學。」疏奏,帝大怒,趣緹騎逮之。秦民遠近奔送,舍車下者常萬人,皆號哭曰:「願還我使君。」鋐赴征,業已病。既至,下詔獄,搒掠備至。除日復杖之百,錮以鐵柙。爵迎哭之,鋐息已絕,徐張目曰:「此吾職也,子無然。」系七日而卒。穆宗嗣位,恤典視爵等。
zhōu tiān zuǒ, zì zi bì, jìn jiāng rén. jiā jìng shí sì nián jìn shì. shòu hù bù zhǔ shì. lǚ fēn sī cāng chǎng, yǐ qīng cāo wén.
周天佐,字子弼,晉江人。嘉靖十四年進士。授戶部主事。屢分司倉場,以清操聞。
èr shí nián xià sì yuè, jiǔ miào zāi, zhào bǎi guān yán shí zhèng dé shī. tiān zuǒ shàng shū yuē: bì xià yǐ zōng miào zāi biàn, tòng zì xiū shěng, xǔ zhū chén zhí yán què shī, cǐ zhuǎn zāi wèi xiáng zhī huì yě. nǎi jīn què zhèng bù fá, ér zhōng yán wèi jǐn wén, gài shì rén yǐ yán, bù ruò shì rén yǐ zhèng. qiú yán zhī zhào, shì rén yǐ yán ěr. yù shǐ yáng jué yù wèi jiě, shì wèi shì rén yǐ zhèng yě. guó jiā zhì yán guān, yǐ yán wèi zhí. jué xì yù shù yuè, shèng nù mí shén. yī zé yuē xiǎo rén, èr zé yuē zuì rén. fū yǐ jǐn yán zhí jiàn wèi xiǎo rén, zé wèi jiān mò féng yíng zhī jūn zǐ bù nán yě. yǐ bǐng zhí nà zhōng wèi zuì rén, yòu shú bù néng wèi róng yuè jiāng shùn zhī gōng chén zāi? rén jūn yī xǐ yī nù, shàng dì lín zhī. bì xià suǒ yǐ nù jué, guǒ hé yú tiān xīn fǒu yé? jué shēn fēi mù shí, mìng qiě bù cè, wàn yī kè xiān zhāo lù, shǐ zhèng chén yǐn hèn, zhí shì hán xīn, sǔn shèng dé bù xì. yuàn jīng jué zhōng, yǐ fēng tiān xià. dì lǎn zòu, dà nù. zhàng zhī liù shí, xià zhào yù.
二十年夏四月,九廟災,詔百官言時政得失。天佐上書曰:「陛下以宗廟災變,痛自修省,許諸臣直言闕失,此轉災為祥之會也。乃今闕政不乏,而忠言未盡聞,蓋示人以言,不若示人以政。求言之詔,示人以言耳。御史楊爵獄未解,是未示人以政也。國家置言官,以言為職。爵系獄數月,聖怒彌甚。一則曰小人,二則曰罪人。夫以盡言直諫為小人,則為緘默逢迎之君子不難也。以秉直納忠為罪人,又孰不能為容悅將順之功臣哉?人君一喜一怒,上帝臨之。陛下所以怒爵,果合於天心否耶?爵身非木石,命且不測,萬一溘先朝露,使諍臣飲恨,直士寒心,損聖德不細。願旌爵忠,以風天下。」帝覽奏,大怒。杖之六十,下詔獄。
tiān zuǒ tǐ sù ruò, bù rèn chǔ. yù lì jué qí yǐn shí, bù sān rì jí sǐ, nián fǔ sān shí yī. bǐ shī chū yù, jiǎo rì zhōng, léi hū zhèn, rén jiē shī sè. tiān zuǒ yǔ jué wú shēng píng jiāo. rù yù shí, jué dì gé fēi xiāng wèn xùn ér yǐ. dà xìng mín yǒu jì yú jiù ér kū zhī tòng zhě, huò wèn zhī, mín yuē: wú shāng qí zhōng zhī zhì, ér sǐ zhī kù yě. mù zōng jí wèi, zèng guāng lù shǎo qīng. tiān qǐ chū, shì zhōng mǐn.
天佐體素弱,不任楚。獄吏絕其飲食,不三日即死,年甫三十一。比屍出獄,曒日中,雷忽震,人皆失色。天佐與爵無生平交。入獄時,爵第隔扉相問訊而已。大興民有祭於柩而哭之慟者,或問之,民曰:「吾傷其忠之至,而死之酷也。」穆宗即位,贈光祿少卿。天啟初,諡忠愍。
zhōu yí, zì shùn zhī, tài píng xiàn rén. wèi zhū shēng shí, cháng yuē: dǐng huò bù bì, gōu hè bù wàng, kě yǐ chēng shì yǐ. bù rán, jiē wěi yě. cóng xué yú wáng jī zōu shǒu yì. dēng jiā jìng shí qī nián jìn shì, chú shùn dé tuī guān. jǔ zhuō yì, zhuó lì kē gěi shì zhōng. shū hé shàng shū lǐ rú guī zhāng zàn liú tiān hé. tiān hé zhì shì qù, rú guī hái jí dài kān, zàn liú rú gù. qǐng zhī, hé hú guǎng xún fǔ lù jié gōng bù shàng shū gān wèi lín cǎi mù shàng shū fán jì zǔ. lì cháo jǐn yī suì, suǒ cuī jī, lǜ dāng shì yǒu shì lì dà chén. zài tíng duō cè mù, yí yì fèn bù gù.
周怡,字順之,太平縣人。為諸生時,嘗曰:「鼎鑊不避,溝壑不忘,可以稱士矣。不然,皆偽也。」從學於王畿、鄒守益。登嘉靖十七年進士,除順德推官。舉卓異,擢吏科給事中。疏劾尚書李如圭、張瓚、劉天和。天和致仕去,如圭還籍待勘,瓚留如故。頃之,劾湖廣巡撫陸傑、工部尚書甘為霖、采木尚書樊繼祖。立朝僅一歲,所摧擊,率當事有勢力大臣。在廷多側目,怡益奮不顧。
èr shí èr nián liù yuè, lì bù shàng shū xǔ zàn lǜ qí shǔ wáng yǔ líng zhōu fū jié dà xué shì dí luán yán sōng sī shǔ shì. dì fāng xiǎng sōng, fǎn zé zàn, zhú yǔ líng děng. yí shàng shū yuē:
二十二年六月,吏部尚書許贊率其屬王與齡、周鈇訐大學士翟鑾、嚴嵩私屬事。帝方響嵩,反責贊,逐與齡等。怡上疏曰:
rén chén yǐ jǐn xīn bào guó jiā wèi zhōng, xié lì jì shì wèi hé. wèi yǒu gōng qīng dà chén zhēng yú cháo wén wǔ dà chén zhēng yú biān, ér néng xiū nèi zhì lǐn wài wǔ zhě yě. dà xué shì luán sōng yǔ shàng shū zàn hù xiāng dǐ jié, ér zǒng bīng guān zhāng fèng zhōu shàng wén yòu yǔ zǒng zhì shì láng dí péng dū xiǎng shì láng zhào tíng ruì jiāo è, cǐ zuì bù xiáng shì, wù guó shú shén?
人臣以盡心報國家為忠,協力濟事為和。未有公卿大臣爭於朝、文武大臣爭於邊,而能修內治、廩外侮者也。大學士鑾、嵩與尚書贊互相詆訐,而總兵官張鳳、周尚文又與總制侍郎翟鵬、督餉侍郎趙廷瑞交惡,此最不祥事,誤國孰甚?
jīn bì xià rì shì dǎo cí ér sì fāng zāi jìn wèi xiāo, suì kāi shū yín zhī lì ér fǔ kù wèi chōng, lèi bān juān zū zhī lìng ér bǎi xìng wèi sū, shí xià xuǎn jiāng liàn shì zhī mìng ér biān jìng wèi níng. nèi zé cái huò guì ér bǎi yì xìng, wài zé kòu dí héng ér jiǔ biān hào. nǎi luán sōng nèn jí chǒng líng, bèi gōng yíng sī, nòng bō wēi fú, shì ēn chóu yuàn. fū fǔ chén zhēn zhī rén xián bù xiào, yí míng gào lì bù jìn zhī tuì zhī, bù yí xié shì xùn sī, shǔ zhī jìn tuì. sōng wēi líng qì yàn, líng lì bǎi sī. fán yǒu chén zòu, bēn zǒu qí mén, xiān dé yì zhǐ ér hòu gǎn wén yú bì xià. zhōng wài bù wèi bì xià, wéi wèi sōng jiǔ yǐ. luán tiǎn niǎn wěi mǐ, zàn suī xiǎo xīn jǐn wèi, rán bù néng yǐ zhí qì zhèng sè xiāo quán guì yāo qiú zhī xīn, róu yì shén yǐ.
今陛下日事禱祠而四方災祲未銷,歲開輸銀之例而府庫未充,累頒蠲租之令而百姓未蘇,時下選將練士之命而邊境未寧。內則財貨匱而百役興,外則寇敵橫而九邊耗。乃鑾、嵩恁藉寵靈,背公營私,弄播威福,市恩酬怨。夫輔臣真知人賢不肖,宜明告吏部進之退之,不宜挾勢徇私,屬之進退。嵩威靈氣焰,凌轢百司。凡有陳奏,奔走其門,先得意旨而後敢聞於陛下。中外不畏陛下,惟畏嵩久矣。鑾淟涊委靡,讃雖小心謹畏,然不能以直氣正色銷權貴要求之心,柔亦甚矣。
qiě zhí yán gǎn jiàn zhī chén, yú quán chén bù lì, yú cháo tíng zé dà lì yě. yù shǐ xiè yú tóng hàn chén yǐ hé sōng gù, sōng jiē jiǎ tā shì zuì zhī. jiàn zhèng zhī chén zì cǐ qián kǒu, suī yǒu táo wù huān dōu, shuí fù yán zhī?
且直言敢諫之臣,於權臣不利,於朝廷則大利也。御史謝瑜、童漢臣以劾嵩故,嵩皆假他事罪之。諫諍之臣自此箝口,雖有檮杌、驩兜,誰復言之?
dì lǎn shū dà nù, jiàng zhào zé qí bàng shàn, lìng duì zhuàng. zhàng zhī què xià, gù zhào yù zhě zài.
帝覽疏大怒,降詔責其謗訕,令對狀。杖之闕下,錮詔獄者再。
lóng qìng yuán nián qǐ gù guān. wèi shàng, zhuó tài cháng shǎo qīng. chén xīn zhèng wǔ shì, yǔ duō cì zhòng guì. shí jìn xí fāng dǎo shàng yàn yóu, yóu shì wǔ zhǐ, chū wèi dēng lái bīng bèi qiān shì. gěi shì zhōng cén yòng bīn wèi yí sòng, bù nà. gǎi nán jīng guó zi jiān sī yè. fù zhào wèi tài cháng shǎo qīng, wèi rèn zú. tiān qǐ chū, zhuī shì gōng jié.
隆慶元年起故官。未上,擢太常少卿。陳新政五事,語多刺中貴。時近習方導上宴遊,由是忤旨,出為登萊兵備僉事。給事中岑用賓為怡訟,不納。改南京國子監司業。復召為太常少卿,未任卒。天啟初,追諡恭節。
liú kuí, zì huàn wú, tài hé rén. zhèng dé zhōng dēng xiāng jiàn. shòu yè wáng shǒu rén zhī mén. jiā jìng chū, yè xuǎn, dé bǎo qìng fǔ tōng pàn. lì jūn zhōu zhī zhōu, cháo zhōu fǔ tóng zhī. suǒ zhì jié jǐ ài rén, fú zhí fēng jiào. rù wèi gōng bù yuán wài láng, shū chén ān rǎng shí shì, dì jiā nà. èr shí yī nián qiū, dì yòng fāng shì táo zhòng wén yán, jiàn yòu guó kāng mín léi diàn yú tài yè chí xī. suǒ sī xī dì yì, wù hóng chǐ, chéng gōng jùn jí. kuí yù jiàn, dù bì děi zhòng huò, xiān mìng jiā rén yù guān yǐ dài. suì shàng dì yuē: qǐng tài xiǎng diàn dà gāo xuán diàn zhū gōng shàng wèi gào jùn. nèi tǎng suǒ jī jǐ hé? suì rù jǐ hé? yī yì zhī fèi dòng zhì yì wàn. tǔ mù yī wén xiù, jiàng zuò bān zhū zǐ, dào liú suǒ jū nǐ yú gōng jìn. guó yòng yǐ hào, mín lì yǐ jié, ér fù wèi cǐ bù jīng wú yì zhī shì, fēi suǒ yǐ shì tiān xià hòu shì. dì zhèn nù, zhàng yú tíng, gù zhī zhào yù. shí yù shǐ yáng jué xiān yǐ dǎi xì, jì ér gěi shì zhōng zhōu yí jì zhì, sān rén lǚ bīn sǐ, jiǎng sòng bù chuò. xì sì nián dé shì, wèi jǐ fù zhuī dǎi zhī. kuí wèi dǐ jiā, tí qí yǐ xiān zhì, xì qí dì yǐ xíng. kuí zài dào wén zhī, qù jiù yù, fù yǔ jué yí tóng xì. shí dì nù bù cè, yù lì jù zuì, jiǒng pò zhī yù shén, zhì bù xǔ jiā rén tōng yǐn shí. ér sān rén chù zhī rú qián, wú jǐ wēi yóu yuàn. yòu sān nián, yǔ jué yí tóng shì, xún zú. lóng qìng chū, zèng xù rú zhì.
劉魁,字煥吾,泰和人。正德中登鄉薦。受業王守仁之門。嘉靖初,謁選,得寶慶府通判。歷鈞州知州,潮州府同知。所至潔己愛人,扶植風教。入為工部員外郎,疏陳安攘十事,帝嘉納。二十一年秋,帝用方士陶仲文言,建祐國康民雷殿於太液池西。所司希帝意,務宏侈,程工峻急。魁欲諫,度必得重禍,先命家人鬻棺以待。遂上帝曰:「頃泰享殿、大高玄殿諸工尚未告竣。內帑所積幾何?歲入幾何?一役之費動至億萬。土木衣文繡,匠作班朱紫,道流所居擬於宮禁。國用已耗,民力已竭,而復為此不經無益之事,非所以示天下後世。」帝震怒,杖於廷,錮之詔獄。時御史楊爵先已逮系,既而給事中周怡繼至,三人屢瀕死,講誦不輟。系四年得釋,未幾復追逮之。魁未抵家,緹騎已先至,系其弟以行。魁在道聞之,趣就獄,復與爵、怡同系。時帝怒不測,獄吏懼罪,窘迫之愈甚,至不許家人通飲食。而三人處之如前,無幾微尤怨。又三年,與爵、怡同釋,尋卒。隆慶初,贈恤如制。
shěn shù, zì zōng ān, huì jī rén. fù jǐn, bīn zhōu zhī zhōu. shù dēng jiā jìng èr shí sān nián jìn shì, chú huī zhōu tuī guān, zhuó lǐ kē gěi shì zhōng. shí dà xué shì yán sōng shàn zhèng. dà tóng zǒng bīng guān zhōu shàng wén zú, qǐng xù diǎn, yán sōng gé bù yǔ. shù yán: shàng wén wèi jiāng, zhōng yì zì xǔ. cáo jiā zhuāng zhī yì, qí gōng yě. suī jìn zhì, wèi chóu xūn, yí zèng fēng jué yán zi sūn. tā rú dǒng yáng jiāng hàn, lì kàng qiáng dí, jì zhī yǐ sǐ. suī yǐ miào sì, yí cì jì, yǐ zhāng sǐ shì zhōng. jīn dāng shì zhī chén, rèn yì yǔ duó, mào làn huò xìng méng, zhōng qín fǎn juān qì, hé yǐ gǔ shì qì, jī jūn xīn? shū zòu, sōng dà huì, jī dì nù, xià lì bù dū chá yuàn yì. wén yuān tú qiáo děng yán shù wú tā cháng, dì shū kuáng dāng zhì. dì yù nù, duó yuān qiáo fèng, xià shù zhào yù. yǐ, xíng bù zuò shù zòu shì bù shí, shū shú hái zhí. tè mìng zhàng yú tíng, réng gù zhào yù. shí shù rù jiàn yuán wèi bàn suì yě. yú nián, ǎn dá báo dū chéng. sī yè zhào zhēn jí yǐ qǐng kuān shù dé zuì, zì shì wú gǎn yán zhě.
沈束,字宗安,會稽人。父侭,邠州知州。束登嘉靖二十三年進士,除徽州推官,擢禮科給事中。時大學士嚴嵩擅政。大同總兵官周尚文卒,請恤典,嚴嵩格不予。束言:「尚文為將,忠義自許。曹家莊之役,奇功也。雖晉秩,未酬勛,宜贈封爵延子孫。他如董暘、江瀚,力抗強敵,繼之以死。雖已廟祀,宜賜祭,以彰死事忠。今當事之臣,任意予奪,冒濫或悻蒙,忠勤反捐棄,何以鼓士氣,激軍心?」疏奏,嵩大恚,激帝怒,下吏部都察院議。聞淵、屠僑等言束無他腸,第疏狂當治。帝愈怒,奪淵、僑俸,下束詔獄。已,刑部坐束奏事不實,輸贖還職。特命杖於廷,仍錮詔獄。時束入諫垣未半歲也。逾年,俺答薄都城。司業趙貞吉以請寬束得罪,自是無敢言者。
shù xì jiǔ, yī shí lǚ jué, wéi rì dú zhōu yì wèi shū jiě. hòu tóng yì shěn liàn hé sōng, sōng yí yǔ shù tóng zú wèi bào fù, lìng yù lì xiè qí shǒu zú. xú jiē quàn, dé miǎn. dài sōng qù wèi, shù zài yù shí liù nián yǐ, qī zhāng shì shàng shū yán: chén fū jiā yǒu lǎo qīn, nián bā shí yǒu jiǔ, shuāi bìng qīn xún, cháo bù jì xī. wǎng chén yīn shù wú zi, wèi zhì qiè pān shì. bǐ zhì jīng shī, shù yǐ xì yù, pān shǐ zhì bù tā shì. nǎi xiāng yǔ jì jū lǚ shè, fǎng zhī yǐ gōng fū yī shí. suì yuè jī shēn, qī chǔ wàn zhuàng. yù guī fèng jiù, zé fū zhī zhān zhōu wú zī. yù liú yǎng fū, zé jiù yòu dàn mù dài jǐn. zhǎn zhuǎn sī wéi, jìn tuì wú cè. chén yuàn dài fū xì yù, lìng fū dé sòng fù zhōng nián, réng hái fù xì, shí bì xià mò dà zhī dé yě. fǎ sī yì wèi qǐng, dì zhōng bù xǔ.
束系久,衣食屢絕,惟日讀《周易》為疏解。後同邑沈練劾嵩,嵩疑與束同族為報復,令獄吏械其手足。徐階勸,得免。迨嵩去位,束在獄十六年矣,妻張氏上書言:「臣夫家有老親,年八十有九,衰病侵尋,朝不計夕。往臣因束無子,為置妾潘氏。比至京師,束已系獄,潘矢志不他適。乃相與寄居旅舍,紡織以供夫衣食。歲月積深,淒楚萬狀。欲歸奉舅,則夫之饘粥無資。欲留養夫,則舅又旦暮待盡。輾轉思維,進退無策。臣願代夫系獄,令夫得送父終年,仍還赴系,實陛下莫大之德也。」法司亦為請,帝終不許。
dì shēn jí yán guān, yǐ tíng zhàng qiǎn shù wèi zú è qí yán, nǎi zhǎng xì yǐ kùn zhī. ér rì lìng yù zú zòu qí yǔ yán shí xī, wèi zhī jiān tiē. huò wú suǒ de, suī xié yǔ yì yǐ wén. yī rì, què zào yú shù qián, shù mán yuē: qǐ yǒu xǐ jí zuì rén yé? zú yǐ zòu, dì xīn dòng. huì hù bù sī wù hé yǐ shàng shū jiù zhǔ shì hǎi ruì, dì dà nù, zhàng zhī, gù zhào yù, ér shì shù hái qí jiā.
帝深疾言官,以廷杖遣戍未足遏其言,乃長系以困之。而日令獄卒奏其語言食息,謂之監帖。或無所得,雖諧語亦以聞。一日,鵲噪於束前,束謾曰:「豈有喜及罪人耶?」卒以奏,帝心動。會戶部司務何以尚疏救主事海瑞,帝大怒,杖之,錮詔獄,而釋束還其家。
shù hái, fù yǐ qián zú. shù zhěn kuài yǐn shuǐ, yáng kuáng zì fèi. fǔ liǎng yuè, shì zōng bēng, mù zōng sì wèi. qǐ gù guān, bù fù. sàng chú, zhào wèi dōu gěi shì zhōng. xuán zhuó nán jīng yòu tōng zhèng. fù cí jí. bù yī shū shí, zhōng lǎo yú jiā. shù xì yù shí bā nián. bǐ chū, pān shì yóu chù zi yě, rán shù jìng wú zi.
束還,父已前卒。束枕塊飲水,佯狂自廢。甫兩月,世宗崩,穆宗嗣位。起故官,不赴。喪除,召為都給事中。旋擢南京右通政。復辭疾。布衣蔬食,終老於家。束系獄十八年。比出,潘氏猶處子也,然束竟無子。
shěn liàn, zì chún fǔ, huì jī rén. jiā jìng shí qī nián jìn shì. chú lì yáng zhī xiàn. yòng kàng jù, wǔ yù shǐ, diào chá píng. fù yōu qù, bǔ qīng fēng, rù wèi jǐn yī wèi jīng lì.
沈煉,字純甫,會稽人。嘉靖十七年進士。除溧陽知縣。用伉倨,忤御史,調茬平。父憂去,補清豐,入為錦衣衛經歷。
liàn wèi rén gāng zhí, jí è rú chóu, rán pō shū kuáng. měi yǐn jiǔ zhé jī jù xiào ào, páng ruò wú rén. jǐn yī shuài lù bǐng shàn yù zhī. bǐng yǔ yán sōng fù zǐ jiāo zhì shēn, yǐ gù liàn yì shù cóng shì fān yǐn. shì fān yǐ jiǔ nüè kè, liàn xīn bù píng, zhé wèi fǎn zhī, shì fān dàn bù gǎn jiào.
煉為人剛直,嫉惡如仇,然頗疏狂。每飲酒輒箕踞笑傲,旁若無人。錦衣帥陸炳善遇之。炳與嚴嵩父子交至深,以故煉亦數從世蕃飲。世蕃以酒虐客,煉心不平,輒為反之,世蕃憚不敢較。
huì ǎn dá fàn jīng shī, zhì shū qǐ gòng, duō mān yǔ. xià tíng chén bó yì, sī yè zhào zhēn jí qǐng wù xǔ. tíng chén wú gǎn shì zhēn jí zhě, dú liàn shì zhī. lì bù shàng shū xià bāng mó yuē: ruò hé guān? liàn yuē: jǐn yī wèi jīng lì shěn liàn yě. dà chén bù yán, gù xiǎo lì yán zhī. suì bà yì. liàn fèn guó wú rén, zhì kòu chāng kuáng, shū qǐng yǐ wàn qí hù líng qǐn, wàn qí hù tōng zhōu jūn chǔ, ér hé qín wáng shī shí yú wàn rén, jī qí duò guī, kě dà dé zhì. dì fú shěng.
會俺答犯京師,致書乞貢,多嫚語。下廷臣博議,司業趙貞吉請勿許。廷臣無敢是貞吉者,獨煉是之。吏部尚書夏邦謨曰:「若何官?」煉曰:「錦衣衛經歷沈煉也。大臣不言,故小吏言之。」遂罷議。煉憤國無人,致寇猖狂,疏請以萬騎護陵寢,萬騎護通州軍儲,而合勤王師十餘萬人,擊其惰歸,可大得志。帝弗省。
sōng guì xìng yòng shì, biān chén zhēng zhì huì yí. jí shī shì jù zuì, yì niǎn jīn huì sōng, huì rì yǐ zhòng. liàn shí shí è wàn. yī rì cóng shàng bǎo chéng zhāng xùn yè yǐn, jiǔ bàn jí sōng, yīn kāng kǎi mà lì, liú tì jiāo yí. suì shàng shū yán: zuó suì ǎn dá fàn shùn, bì xià fèn yáng shén wǔ, yù chéng shí běi fá, cǐ wén wǔ qún chén suǒ yuàn lù lì zhě yě. rán zhì shèng bì xiān miào suàn, miào suàn bì xiān wèi tiān xià chú jiān xié, rán hòu wài kòu kě píng. jīn dà xué shì sōng, tān lán zhī xìng jí rù gāo huāng, yú bǐ zhī xīn wán yú tiě shí. dāng zhǔ yōu chén rǔ zhī shí, bù wén yán fǎng xián háo, zī xún fāng lüè, wéi yǔ zi shì fān guī tú zì biàn. zhōng móu zé duō fāng jǔ zhī, yú chǎn zé qū yì yǐn zhī. yào huì yù guān, gū ēn jié kè. cháo tíng shǎng yī rén, yuē: yóu wǒ shǎng zhī fá yī rén, yuē: yóu wǒ fá zhī. rén jiē cì yán shì zhī ài è, ér bù zhī cháo tíng zhī ēn wēi, shàng rěn yán zāi! gū jǔ qí zuì zhī dà zhě yán zhī. nà jiāng shuài zhī huì, yǐ qǐ biān chuí zhī xìn, yī yě. shòu zhū wáng kuì yí, měi shì yīn wèi zhī dì, èr yě. lǎn lì bù zhī quán, suī zhōu xiàn xiǎo lì yì jiē huò qǔ, zhì guān fāng dà huài, sān yě. suǒ fǔ àn zhī suì lì, zhì yǒu sī dì xiāng chéng fèng, ér lǘ yán zhī cái rì xuē, sì yě. yīn zhì jiàn guān, bǐ bù gǎn zhí yán, wǔ yě. dù xián jí néng, yī wǔ qí yì, bì zhì zhī sǐ, liù yě. zòng zi shòu cái, liǎn yuàn tiān xià, qī yě. yùn cái hái jiā, yuè wú xū rì, zhì dào tú yì sāo, bā yě. jiǔ jū zhèng fǔ, shàn chǒng hài zhèng, jiǔ yě. bù néng xié móu tiān tǎo, shàng yí jūn fù yōu, shí yě. yīn bìng lùn bāng mó chǎn yú dú huò zhuàng. qǐng jūn bà chì, yǐ xiè tiān xià. dì dà nù, bàng zhī shù shí, zhé diàn bǎo ān.
嵩貴幸用事,邊臣爭致賄遺。及失事懼罪,益輦金賄嵩,賄日以重。煉時時搤腕。一日從尚寶丞張遜業飲,酒半及嵩,因慷慨罵詈,流涕交頤。遂上疏言:「昨歲俺答犯順,陛下奮揚神武,欲乘時北伐,此文武群臣所願戮力者也。然制勝必先廟算,廟算必先為天下除奸邪,然後外寇可平。今大學士嵩,貪婪之性疾入膏肓,愚鄙之心頑於鐵石。當主憂臣辱之時,不聞延訪賢豪,諮詢方略,惟與子世蕃規圖自便。忠謀則多方沮之,諛諂則曲意引之。要賄鬻官,沽恩結客。朝廷賞一人,曰:『由我賞之』;罰一人,曰:『由我罰之』。人皆伺嚴氏之愛惡,而不知朝廷之恩威,尚忍言哉!姑舉其罪之大者言之。納將帥之賄,以啟邊陲之釁,一也。受諸王餽遺,每事陰為之地,二也。攬吏部之權,雖州縣小吏亦皆貨取,致官方大壞,三也。索撫按之歲例,致有司遞相承奉,而閭閻之財日削,四也。陰制諫官,俾不敢直言,五也。妒賢嫉能,一忤其意,必致之死,六也。縱子受財,斂怨天下,七也。運財還家,月無虛日,致道途驛騷,八也。久居政府,擅寵害政,九也。不能協謀天討,上貽君父憂,十也。」因並論邦謨諂諛黷貨狀。請均罷斥,以謝天下。帝大怒,搒之數十,謫佃保安。
jì zhì, wèi yǒu guǎn shě. jiǎ rén mǒu xún zhī qí dé zuì gù, xǐ jiā shè zhī. lǐ zhǎng lǎo yì rì zhì xīn mǐ, qiǎn zǐ dì jiù xué. liàn yǔ yǐ zhōng yì dà jié, jiē dà xǐ. sài wài rén sù zhuàng zhí, yòu shěn zhī sōng è, zhēng lì sōng yǐ kuài liàn. liàn yì dà xǐ, rì xiāng yǔ lì sōng fù zǐ wèi cháng. qiě fù cǎo wèi rén, xiàng lǐ lín fǔ qín guì jí sōng, zuì zé jù zǐ dì zǎn shè zhī. huò chuō qí jū yōng guān kǒu, nán xiàng jǐ shǒu lì sōng, fù tòng kū nǎi guī. yǔ shāo shāo wén jīng shī, sōng dà hèn, sī yǒu yǐ bào liàn.
既至,未有館舍。賈人某詢知其得罪故,徙家舍之。里長老亦日致薪米,遣子弟就學。煉語以忠義大節,皆大喜。塞外人素戇直,又諗知嵩惡,爭詈嵩以快煉。煉亦大喜,日相與詈嵩父子為常。且縛草為人,象李林甫、秦檜及嵩,醉則聚子弟攢射之。或踔騎居庸關口,南向戟手詈嵩,復痛哭乃歸。語稍稍聞京師,嵩大恨,思有以報煉。
xiān shì, xǔ lùn zǒng dū xuān dà, cháng shā liáng mín mào gōng, liàn yí shū qiào ràng. hòu sōng dǎng yáng shùn wèi zǒng dū. huì ǎn dá rù kòu, pò yīng zhōu sì shí yú bǎo, jù zuì, yù shàng shǒu gōng zì jiě, zòng lì shì zhē shā bì bīng rén, yú yú lùn. liàn yí shū zé zhī jiā qiè. yòu zuò wén jì sǐ shì zhě, cí duō cì shùn. shùn dà nù, zǒu sī rén bái shì fān, yán liàn jié sǐ shì jī jiàn xí shè, yì pǒ cè. shì fān yǐ shǔ xún àn yù shǐ lǐ fèng máo. fèng máo miù xiè yuē: yǒu zhī, yǐ yīn sàn qí dǎng yǐ. jì ér dài fèng máo zhě lù kǎi, yì sōng dǎng yě. shì fān shǔ yǔ shùn hé tú zhī, xǔ hòu bào. liǎng rén rì yè móu suǒ yǐ zhōng liàn zhě. huì wèi zhōu yāo rén yán hào děng sù yǐ bái lián jiào huò zhòng, chū rù mò běi, xiè biān qíng wèi huàn. guān jūn bǔ huò zhī, cí suǒ lián jí shén zhòng. shùn xǐ, wèi kǎi yuē: shì zú yǐ bào yán gōng zǐ yǐ. cuàn liàn míng qí zhōng, wū hào děng shī shì liàn, tīng qí zhǐ huī, jù yù shàng. sōng fù zǐ dà xǐ. qián zǒng dū lùn shì zhǎng bīng bù, jìng fù rú qí zòu. zhǎn liàn xuān fǔ shì, shù zi xiāng jí biān. yǔ shùn yī zi jǐn yī qiān hù, kǎi dài quán wǔ pǐn qīng sì. shí sān shí liù nián jiǔ yuè yě. shùn yuē: yán gōng báo wǒ shǎng, yì qǐ wèi qiè hū? qǔ liàn zi gǔn bāo zhàng shā zhī, gēng yí xí dǎi xiāng. xiāng zhì, lüè xùn fāng jí, huì shùn kǎi yǐ tā shì dǎi, nǎi miǎn.
先是,許論總督宣、大,常殺良民冒功,煉貽書誚讓。後嵩黨楊順為總督。會俺答入寇,破應州四十餘堡,懼罪,欲上首功自解,縱吏士遮殺避兵人,逾於論。煉遺書責之加切。又作文祭死事者,詞多刺順。順大怒,走私人白世蕃,言煉結死士擊劍習射,意叵測。世蕃以屬巡按御史李鳳毛。鳳毛謬謝曰:「有之,已陰散其黨矣。」既而代鳳毛者路楷,亦嵩黨也。世蕃屬與順合圖之,許厚報。兩人日夜謀所以中煉者。會蔚州妖人閻浩等素以白蓮教惑眾,出入漠北,泄邊情為患。官軍捕獲之,詞所連及甚眾。順喜,謂楷曰:「是足以報嚴公子矣。」竄煉名其中,誣浩等師事煉,聽其指揮,具獄上。嵩父子大喜。前總督論適長兵部,竟覆如其奏。斬煉宣府市,戍子襄極邊。予順一子錦衣千戶,楷待銓五品卿寺。時三十六年九月也。順曰:「嚴公薄我賞,意豈未愜乎?」取煉子袞、褒杖殺之,更移檄逮襄。襄至,掠訊方急,會順、楷以他事逮,乃免。
hòu sōng bài, shì fān zuò zhū. lín xíng shí, liàn suǒ jiào bǎo ān zǐ dì zài tài xué zhě, yǐ yī bó shǔ liàn xìng míng guān jué yú qí shàng, chí rù shì. guān shì fān duàn tóu qì, dà hū yuē: shěn gōng kě míng mù yǐ. yīn tòng kū ér qù.
後嵩敗,世蕃坐誅。臨刑時,煉所教保安子弟在太學者,以一帛署煉姓名官爵於其上,持入市。觀世蕃斷頭訖,大呼曰:「沈公可瞑目矣。」因慟哭而去。
lóng qìng chū, zhào bāo yán shì zhě. zèng liàn guāng lù shǎo qīng, rèn yī zi guān. xiāng nǎi shàng shū, yán shùn kǎi shā rén mèi jiān zhuàng. gěi shì zhōng wèi shí liàng chén zàn yì xiāng jì lùn zhī. suì xià shùn kǎi lì, lùn sǐ. tiān qǐ chū, shì zhōng mǐn.
隆慶初,詔褒言事者。贈煉光祿少卿,任一子官。襄乃上書,言順、楷殺人媚奸狀。給事中魏時亮、陳瓚亦相繼論之。遂下順、楷吏,論死。天啟初,諡忠愍。
yáng jì shèng, zì zhòng fāng, róng chéng rén. qī suì shī mǔ. shù mǔ dù, shǐ mù niú. jì shèng jīng lǐ shú, dǔ lǐ zhōng ér dú shū, xīn hǎo zhī. yīn yǔ xiōng, qǐng dé cóng shú shī xué. xiōng yuē: ruò yòu, hé xué? jì shèng yuē: yòu zhě rèn mù niú, nǎi bù rèn xué yé? xiōng yán yú fù, tīng zhī xué, rán mù bù fèi yě. nián shí sān suì, shǐ dé cóng shī xué. jiā pín, yì zì kè lì. jǔ xiāng shì, zú yè guó zi jiān, xú jiē chéng shǎng zhī. jiā jìng èr shí liù nián dēng jìn shì. shòu nán jīng lì bù zhǔ shì. cóng shàng shū hán bāng qí yóu, tán sī lǜ lǚ zhī xué, shǒu zhì shí èr lǜ, chuī zhī shēng bì hé. bāng qí dà xǐ, jǐn yǐ suǒ xué shòu zhī, jì shèng míng yì zhe. zhào gǎi bīng bù yuán wài láng.
楊繼盛,字仲芳,容城人。七歲失母。庶母妒,使牧牛。繼盛經里塾,睹里中兒讀書,心好之。因語兄,請得從塾師學。兄曰:「若幼,何學?」繼盛曰:「幼者任牧牛,乃不任學耶?」兄言於父,聽之學,然牧不廢也。年十三歲,始得從師學。家貧,益自刻厲。舉鄉試,卒業國子監,徐階丞賞之。嘉靖二十六年登進士。授南京吏部主事。從尚書韓邦奇游,覃思律呂之學,手制十二律,吹之聲畢和。邦奇大喜,盡以所學授之,繼盛名益著。召改兵部員外郎。
ǎn dá lìn jīng shī, xián níng hóu chóu luán yǐ qín wáng gù yǒu chǒng. dì mìng luán wèi dà jiāng jūn, yǐ yǐ bàn kòu. luán zhōng qíng qiè, wèi kòu shén. fāng qǐng kāi hù shì shì mǎ, jì yǔ ǎn dá gòu, xìng wú zhàn dòu, gù ēn chǒng. jì shèng yǐ wèi chóu chǐ wèi xuě, jù yì hé shì ruò, dà rǔ guó, nǎi zòu yán shí bù kě wǔ miù. dà lüè wèi:
俺答躪京師,咸寧侯仇鸞以勤王故有寵。帝命鸞為大將軍,倚以辦寇。鸞中情怯,畏寇甚。方請開互市市馬,冀與俺答媾,幸無戰鬥,固恩寵。繼盛以為讎恥未雪,遽議和示弱,大辱國,乃奏言十不可、五謬。大略謂:
hù shì zhě, hé qīn bié míng yě. ǎn dá róu lìn wǒ líng qǐn, qián liú wǒ chì zǐ. tiān xià dà chóu yě, ér xiān zhī hé. bù kě yī. wǎng xià zhào běi fá, tiān xià xiǎo rán zhī shèng yì, rì yè zhēng shàn zhù bīng shí. hū gèng zhī yuē hé, shī xìn yú tiān xià. bù kě èr. yǐ táng táng zhōng guó, yǔ zhī hù shì, guān lǚ dào zhì. bù kě sān. hǎi nèi háo jié zhēng mó lì dài shì, yī dàn wěi zhì wú yòng. yì shí yù hào zhào, shuí fù xìng qǐ? bù kě sì. shǐ biān zhèn jiāng shuài yǐ hé yì gù, měi yī tōu shí, chí xiè bīng shì. bù kě wǔ. wǎng shí biān zú sī tōng jìng wài, lì lǜ cái jìn, jīn nǎi dǎo zhī shǐ yǔ tōng. bù kě liù. dào zéi fú mǎng, tú shè guó wēi bù gǎn sì ěr, jīn zhī cháo tíng wèi qiè, pì nì zhī jiàn bì kāi. bù kě qī. ǎn dá wǎng suì shēn rù, chéng wǒ wú bèi gù yě. bèi zhī yī suì, yǐ hù shì zhōng. bǐ wèi guó yǒu rén hū? bù kě bā. huò ǎn dá fù yuē bù zhì zhì yǐ, huò yīn móu fú bīng tū rù huò jīn rì shì, míng rì fù kòu huò yǐ xià mǎ suǒ shàng zhí. bù kě jiǔ. suì bó shù shí wàn, dé mǎ shù wàn pǐ. shí nián yǐ hòu, bó jiāng bù jì. bù kě shí.
互市者,和親別名也。俺答蹂躪我陵寢,虔劉我赤子。天下大讎也,而先之和。不可一。往下詔北伐,天下曉然知聖意,日夜征繕助兵食。忽更之曰和,失信於天下。不可二。以堂堂中國,與之互市,冠履倒置。不可三。海內豪傑爭磨礪待試,一旦委置無用。異時欲號召,誰復興起?不可四。使邊鎮將帥以和議故,美衣媮食,馳懈兵事。不可五。往時邊卒私通境外,吏率裁禁,今乃導之使與通。不可六。盜賊伏莽,徒懾國威不敢肆耳,今知朝廷畏怯,睥睨之漸必開。不可七。俺答往歲深入,乘我無備故也。備之一歲,以互市終。彼謂國有人乎?不可八。或俺答負約不至;至矣,或陰謀伏兵突入;或今日市,明日復寇;或以下馬索上直。不可九。歲帛數十萬,得馬數萬匹。十年以後,帛將不繼。不可十。
yì zhě yuē: wú wài wèi shì yǐ jī mí zhī, ér nèi xiū wǒ jiǎ. cǐ yī miù yě. fū kòu yù wú yàn, qí yǐ xìn zhōng míng shén. gǒu nèi xiū wǔ bèi, ān shì jī mí? yuē: wú yīn shì, yǐ yì wǒ mǎ. cǐ èr miù yě. fū hé zé bù zhàn, mǎ jiāng yān yòng? qiě bǐ níng kěn yǔ wǒ liáng mǎ zāi? yuē: shì bù yǐ, bǐ qiě rù gòng. cǐ sān miù yě. fū gòng zhī shǎng bù zī, shì míng měi ér shí dà sǔn yě. yuē: ǎn dá lì wǒ shì, bì wú shī xìn. cǐ sì miù yě. wú zhī shì, néng jǐn gěi qí zhòng hū? néng xìn bù gěi zhě zhī wú rù lüè hū? yuē: jiā bīng bù xiáng. cǐ wǔ miù yě. dí jiā jǐ ér yīng zhī, hé jiā yě? rén shēn sì zhī jiē yōng jū, dú rì nèi gōng, ér dàn yòng yào shí kě hū?
議者曰:「吾外為市以羈縻之,而內修我甲。」此一謬也。夫寇欲無厭,其以釁終明甚。苟內修武備,安事羈縻?曰:「吾陰市,以益我馬」。此二謬也。夫和則不戰,馬將焉用?且彼寧肯予我良馬哉?曰:「市不已,彼且入貢」。此三謬也。夫貢之賞不貲,是名美而實大損也。曰:「俺答利我市,必無失信」。此四謬也。吾之市,能盡給其眾乎?能信不給者之無入掠乎?曰:「佳兵不祥」。此五謬也。敵加己而應之,何佳也?人身四肢皆癰疽,毒日內攻,而憚用藥石可乎?
fū cǐ shí bù kě wǔ miù, míng xiǎn yì jiàn. gài yǒu wèi bì xià zhǔ qí shì zhě, gù gōng qīng dài fū zhī ér mò wèi yī yán. bì xià yí fèn dú duàn, xī àn zhū yán hù shì zhě, fā míng zhào xuǎn jiāng liàn bīng. bù chū shí nián, chén qǐng wèi bì xià gān ǎn dá zhī shǒu yú gǎo jiē, yǐ shì tiān xià wàn shì.
夫此十不可、五謬,明顯易見。蓋有為陛下主其事者,故公卿大夫知而莫為一言。陛下宜奮獨斷,悉按諸言互市者,發明詔選將練兵。不出十年,臣請為陛下竿俺答之首於藁街,以示天下萬世。
shū rù, dì pō xīn dòng, xià luán jí chéng guó gōng zhū xī zhōng, dà xué shì yán sōng xú jiē lǚ běn, bīng bù shàng shū zhào jǐn, shì láng niè bào zhāng shí chè yì. luán rǎng bì lì yuē: shù zǐ mù bù dǔ kòu, yí qí yì zhī. zhū dà chén suì yán qiǎn guān yǐ xíng, shì nán zhōng zhǐ. dì shàng yóu yù, luán fù jìn mì shū. nǎi xià jì shèng zhào yù, biǎn dí dào diǎn shǐ. qí dì zá fān, sú hǎn zhī shī shū. jì shèng jiǎn zǐ dì xiù zhě bǎi yú rén, pìn sān jīng shī jiào zhī. yù suǒ chéng mǎ, chū fù fú zhuāng, shì tián zī zhū shēng. xiàn yǒu méi shān, wèi fān rén suǒ jù, mín yǎng xīn èr bǎi lǐ wài. jì shèng zhào fān rén yù zhī, xián fú yuē: yáng gōng jí xū wǒ cáo qióng zhàng yì shě zhī, kuàng méi shān yé? fān mín xìn ài zhī, hū yuē yáng fù.
疏入,帝頗心動,下鸞及成國公朱希忠,大學士嚴嵩、徐階、呂本,兵部尚書趙錦,侍郎聶豹、張時徹議。鸞攘臂詈曰:「豎子目不睹寇,宜其易之。」諸大臣遂言遣官已行,勢難中止。帝尚猶豫,鸞復進密疏。乃下繼盛詔獄,貶狄道典史。其地雜番,俗罕知詩書。繼盛簡子弟秀者百餘人,聘三經師教之。鬻所乘馬,出婦服裝,市田資諸生。縣有煤山,為番人所據,民仰薪二百里外。繼盛召番人諭之,咸服曰:「楊公即須我曹穹帳亦舍之,況煤山耶?」番民信愛之,呼曰「楊父」。
yǐ ér ǎn dá shù bài yuē rù kòu, luán jiān dà lù, jū fā bèi sǐ, lù qí shī. dì nǎi sī jì shèng yán, shāo qiān zhū chéng zhī xiàn. yuè yú diào nán jīng hù bù zhǔ shì, sān rì qiān xíng bù yuán wài láng. dāng shì shí, yán sōng zuì yòng shì. hèn luán líng jǐ, xīn shàn jì shèng shǒu gōng luán, yù zhòu guì zhī, fù gǎi bīng bù wǔ xuǎn sī. ér jì shèng è sōng shén yú luán. qiě niàn qǐ zhé jí, yī suì sì qiān guān, sī suǒ yǐ bào guó. dǐ rèn fǔ yī yuè, cǎo zòu hé sōng, zhāi sān rì nǎi shàng zòu yuē:
已而俺答數敗約入寇,鸞奸大露,疽發背死,戮其屍。帝乃思繼盛言,稍遷諸城知縣。月余調南京戶部主事,三日遷刑部員外郎。當是時,嚴嵩最用事。恨鸞凌己,心善繼盛首攻鸞,欲驟貴之,復改兵部武選司。而繼盛惡嵩甚於鸞。且念起謫籍,一歲四遷官,思所以報國。抵任甫一月,草奏劾嵩,齋三日乃上奏曰:
chén gū zhí zuì chén, méng tiān dì ēn, chāo zhuó bù cì. sù yè zhī jù, sī tú bào chēng, gài wèi yǒu jí yú qǐng zhū zéi chén zhě yě. fāng jīn wài zéi wéi ǎn dá, nèi zéi wéi yán sōng, wèi yǒu nèi zéi bù qù, ér kě chú wài zéi zhě. qù nián chūn léi jiǔ bù shēng, zhàn yuē: dà chén zhuān zhèng. dōng rì xià yǒu chì sè, zhàn yuē: xià yǒu pàn chén. yòu sì fāng dì zhèn, rì yuè jiāo shí. chén yǐ wèi zāi jiē sōng zhì, qǐng yǐ sōng shí dà zuì wèi bì xià chén zhī.
臣孤直罪臣,蒙天地恩,超擢不次。夙夜祗懼,思圖報稱,蓋未有急於請誅賊臣者也。方今外賊惟俺答,內賊惟嚴嵩,未有內賊不去,而可除外賊者。去年春雷久不聲,占曰:「大臣專政」。冬日下有赤色,占曰:「下有叛臣」。又四方地震,日月交食。臣以為災皆嵩致,請以嵩十大罪為陛下陳之。
gāo huáng dì bà chéng xiàng, shè lì diàn gé zhī chén, bèi gù wèn shì zhì cǎo ér yǐ, sōng nǎi yǎn rán yǐ chéng xiàng zì jū. fán fǔ bù tí fù, xiān miàn bái ér hòu cǎo zòu. bǎi guān qǐng mìng, bēn zǒu zhí fáng rú shì. wú chéng xiàng míng, ér yǒu chéng xiàng quán. tiān xià zhī yǒu sōng, bù zhī yǒu bì xià. shì huài zǔ zōng zhī chéng fǎ. dà zuì yī yě.
高皇帝罷丞相,設立殿閣之臣,備顧問視制草而已,嵩乃儼然以丞相自居。凡府部題覆,先面白而後草奏。百官請命,奔走直房如市。無丞相名,而有丞相權。天下知有嵩,不知有陛下。是壞祖宗之成法。大罪一也。
bì xià yòng yī rén, sōng yuē wǒ jiàn yě chì yī rén, yuē cǐ fēi wǒ suǒ qīn, gù bà zhī. bì xià yòu yī rén, sōng yuē wǒ jiù yě fá yī rén, yuē cǐ dé zuì yú wǒ, gù bào zhī. cì bì xià xǐ nù yǐ zì wēi fú. qún chén gǎn sōng shén yú gǎn bì xià, wèi sōng shén yú wèi bì xià. shì qiè jūn shàng zhī dà quán. dà zuì èr yě.
陛下用一人,嵩曰「我薦也」;斥一人,曰「此非我所親,故罷之」。陛下宥一人,嵩曰「我救也」;罰一人,曰「此得罪於我,故報之」。伺陛下喜怒以恣威福。群臣感嵩甚於感陛下,畏嵩甚於畏陛下。是竊君上之大權。大罪二也。
bì xià yǒu shàn zhèng, sōng bì lìng shì fān gào rén yuē: zhǔ shàng bù jí cǐ, wǒ yì ér chéng zhī. yòu yǐ suǒ jìn jiē tiě kān kè xíng shì, míng yuē jiā jìng shū yì, yù tiān xià yǐ bì xià zhī shàn jǐn guī yú sōng. shì yǎn jūn shàng zhī zhì gōng. dà zuì sān yě.
陛下有善政,嵩必令世蕃告人曰:「主上不及此,我議而成之」。又以所進揭帖刊刻行世,名曰《嘉靖疏議》,欲天下以陛下之善盡歸於嵩。是掩君上之治功。大罪三也。
bì xià lìng sōng sī piào nǐ, gài qí zhí yě. sōng hé qǔ ér lìng zǐ shì fān dài nǐ? yòu hé qǔ ér yuē zhū yì zi zhào wén huá bèi qún jù ér dài nǐ? tí shū fāng shàng, tiān yǔ yǐ chuán. rú shěn liàn hé sōng shū, bì xià yǐ mìng lǚ běn, běn jí qián sòng shì fān suǒ, lìng qí nǐ shàng. shì sōng yǐ chén ér qiè jūn zhī quán, shì fān fù yǐ zi ér dào fù zhī bǐng, gù jīng shī yǒu dà chéng xiàng xiǎo chéng xiàng zhī yáo. shì zòng jiān zi zhī tiě qiè. dà zuì sì yě.
陛下令嵩司票擬,蓋其職也。嵩何取而令子世蕃代擬?又何取而約諸義子趙文華輩群聚而代擬?題疏方上,天語已傳。如沈煉劾嵩疏,陛下以命呂本,本即潛送世蕃所,令其擬上。是嵩以臣而竊君之權,世蕃復以子而盜父之柄,故京師有「大丞相、小丞相」之謠。是縱奸子之僣竊。大罪四也。
yán xiào zhōng yán hú, rǔ xiù zi ěr, wèi cháng yī shè háng wǔ. sōng xiān lìng xiào zhōng mào liǎng guǎng gōng, shòu jǐn yī suǒ zhèn fǔ yǐ. xiào zhōng yǐ bìng gào, hú xí xiōng zhí. yòu mào qióng zhōu gōng, zhuó qiān hù. yǐ gù zǒng dū ōu yáng bì jìn liè zhǎng gōng bù, zǒng bīng chén guī jǐ tǒng hòu fǔ, xún àn huáng rú guì yì zhòu yà tài pú. jì jí sī dǎng yǐ guān qí zi sūn, yòu yīn zǐ sūn yǐ bá qí sī dǎng. shì mào cháo tíng zhī jūn gōng. dà zuì wǔ yě.
嚴效忠、嚴鵠,乳臭子耳,未嘗一涉行伍。嵩先令效忠冒兩廣功,授錦衣所鎮撫矣。效忠以病告,鵠襲兄職。又冒瓊州功,擢千戶。以故總督歐陽必進躐掌工部,總兵陳圭幾統後府,巡按黃如桂亦驟亞太僕。既藉私黨以官其子孫,又因子孫以拔其私黨。是冒朝廷之軍功。大罪五也。
nì luán xiān yǐ xià yù lùn zuì, huì shì fān sān qiān jīn, jiàn wèi dà jiāng. luán mào qín hā zhōu dān ér gōng, shì fān yì dé zēng zhì. sōng fù zǐ zì kuā néng jiàn luán yǐ, jí zhī bì xià yǒu yí luán xīn, fù hù xiāng pái dǐ, yǐ mǐn qián jī. luán gōu zéi, ér sōng shì fān fù gōu luán. shì yǐn bēi nì zhī jiān chén. dà zuì liù yě.
逆鸞先已下獄論罪,賄世蕃三千金,薦為大將。鸞冒擒哈舟丹兒功,世蕃亦得增秩。嵩父子自誇能薦鸞矣,及知陛下有疑鸞心,復互相排詆,以泯前跡。鸞勾賊,而嵩、世蕃復勾鸞。是引背逆之奸臣。大罪六也。
qián ǎn dá shēn rù, jī qí duò guī, cǐ yī dà jī yě. bīng bù shàng shū dīng rǔ kuí wèn jì yú sōng, sōng jiè wú zhàn. jí rǔ kuí dǎi zhì, sōng fù yǐ lùn jiù dài zhī. rǔ kuí lín sǐ dà hū yuē: sōng wù wǒ. shì wù guó jiā zhī jūn jī. dà zuì qī yě.
前俺答深入,擊其惰歸,此一大機也。兵部尚書丁汝夔問計於嵩,嵩戒無戰。及汝夔逮治,嵩復以論救紿之。汝夔臨死大呼曰:嵩誤我。是誤國家之軍機。大罪七也。
láng zhōng xú xué shī hé sōng gé rèn yǐ, fù yù chì qí xiōng zhōng shū shè rén yīng fēng. gěi shì lì rǔ jìn hé sōng zhé diǎn shǐ yǐ, fù yǐ kǎo chá lìng lì bù xuē qí jí. nèi wài zhī chén, bèi zhōng shāng zhě hé kě shèng jì? shì zhuān chù zhì zhī dà bǐng. dà zuì bā yě.
郎中徐學詩劾嵩革任矣,復欲斥其兄中書舍人應豐。給事厲汝進劾嵩謫典史矣,復以考察令吏部削其籍。內外之臣,被中傷者何可勝計?是專黜陟之大柄。大罪八也。
fán wén wǔ qiān zhuó, bù lùn kě fǒu, dàn héng jīn zhī duō guǎ ér bì zhī. jiāng biàn wéi huì sōng, bù dé bù juān xuē shì zú yǒu sī wéi huì sōng, bù dé bù póu kè bǎi xìng. shì zú shī suǒ, bǎi xìng liú lí, dú biàn hǎi nèi. chén kǒng jīn rì zhī huàn bù zài jìng wài ér zài yù zhōng. shì shī tiān xià zhī rén xīn. dà zuì jiǔ yě.
凡文武遷擢,不論可否,但衡金之多寡而畀之。將弁惟賄嵩,不得不朘削士卒;有司惟賄嵩,不得不掊克百姓。士卒失所,百姓流離,毒遍海內。臣恐今日之患不在境外而在域中。是失天下之人心。大罪九也。
zì sōng yòng shì, fēng sú dà biàn. huì lù zhě jiàn jí dào zhí, shū zhuō zhě chù dǎi yí qí. shǒu fǎ dù zhě wèi yū shū, qiǎo mí fèng zhě wèi cái néng. lì jié jiè zhě wèi jiǎo jī, shàn bēn zhě wèi liàn shì. zì gǔ fēng sú zhī huài, wèi yǒu shèn yú jīn rì zhě. gài sōng hǎo lì, tiān xià jiē shàng tān. sōng hǎo yú, tiān xià jiē shàng chǎn. yuán zhī fú jié, liú hé yǐ chéng? shì bì tiān xià zhī fēng sú. dà zuì shí yě.
自嵩用事,風俗大變。賄賂者薦及盜跖,疏拙者黜逮夷、齊。守法度者為迂疏,巧彌縫者為才能。勵節介者為矯激,善奔者為練事。自古風俗之壞,未有甚於今日者。蓋嵩好利,天下皆尚貪。嵩好諛,天下皆尚諂。源之弗潔,流何以澄?是敝天下之風俗。大罪十也。
sōng yǒu shì shí zuì, ér yòu jì zhī yǐ wǔ jiān. zhī zuǒ yòu shì cóng zhī néng chá yì zhǐ yě, hòu huì jié nà. fán bì xià yán dòng jǔ cuò, mò bù bào sōng. shì bì xià zhī zuǒ yòu jiē zéi sōng zhī jiān dié yě. yǐ tōng zhèng sī zhī zhǔ chū nà yě, yòng zhào wén huá wèi shǐ. fán yǒu shū zhì, xiān sòng sōng yuè jìng, rán hòu rù yù. wáng zōng mào hé sōng zhī zhāng tíng wǔ rì nǎi shàng, gù sōng dé zhǎn zhuǎn zhē shì. shì bì xià zhī hóu shé nǎi zéi sōng zhī yīng quǎn yě. wèi chǎng wèi zhī jī fǎng yě, lìng zǐ shì fān jié wèi hūn yīn. bì xià shì jié sōng zhū sūn zhī fù, jiē shuí shì hū? shì bì xià zhī zhǎo yá jiē zéi sōng zhī guā gé yě. wèi kē dào zhī duō yán yě, jìn shì fēi qí sī shǔ, bù dé yù zhōng shū xíng rén xuǎn. tuī guān zhī xiàn fēi tōng huì, bù dé yù gěi shì yù shǐ xuǎn. jì xuǎn zhī hòu, rù zé bēi jiǔ jié huān, chū zé kuì shí jǐn xiāng shǔ. suǒ yǒu ài zēng, shòu zhī lùn cì. lì fèng wǔ liù nián, wú suǒ jiàn bái, jí zhuó jīng qīng. zhū chén rěn fù guó jiā, bù gǎn wǔ quán chén. shì bì xià zhī ěr mù jiē zéi sōng zhī nú lì yě. kē dào suī rù lóng luò, ér bù sì zhōng huò yǒu rú xú xué shī zhī bèi yì kě jù yě, lìng zǐ shì fān zé qí yǒu cái wàng zhě, luó zhì mén xià. fán yǒu shì yù xíng zhě, xiān lìng bào sōng, yù wèi bù zhì, lián luò pán jié, shēn gēn gù dì, gè bù táng sī dà bàn jiē qí yǔ yì. shì bì xià zhī chén gōng jiē zéi sōng zhī xīn lǚ yě. bì xià nài hé ài yī zéi chén, ér rěn bǎi wàn cāng shēng xiàn yú tú tàn zāi?
嵩有是十罪,而又濟之以五奸。知左右侍從之能察意旨也,厚賄結納。凡陛下言動舉措,莫不報嵩。是陛下之左右皆賊嵩之間諜也。以通政司之主出納也,用趙文華為使。凡有疏至,先送嵩閱竟,然後入御。王宗茂劾嵩之章停五日乃上,故嵩得展轉遮飾。是陛下之喉舌乃賊嵩之鷹犬也。畏廠衛之緝訪也,令子世蕃結為婚姻。陛下試詰嵩諸孫之婦,皆誰氏乎?是陛下之爪牙皆賊嵩之瓜葛也。畏科道之多言也,進士非其私屬,不得預中書、行人選。推官、知縣非通賄,不得預給事、御史選。既選之後,入則杯酒結歡,出則餽飠盡相屬。所有愛憎,授之論刺。歷俸五六年,無所建白,即擢京卿。諸臣忍負國家,不敢忤權臣。是陛下之耳目皆賊嵩之奴隸也。科道雖入籠絡,而部寺中或有如徐學詩之輩亦可懼也,令子世蕃擇其有才望者,羅置門下。凡有事欲行者,先令報嵩,預為布置,連絡蟠結,深根固蒂,各部堂司大半皆其羽翼。是陛下之臣工皆賊嵩之心膂也。陛下奈何愛一賊臣,而忍百萬蒼生陷於塗炭哉?
zhì rú dà xué shì xú jiē méng bì xià tè zhuó, nǎi yì měi shì yī wéi, bù gǎn chí zhèng, bù kě bù wèi zhī fù guó yě. yuàn bì xià tīng chén zhī yán, chá sōng zhī jiān. huò zhào wèn yù jǐng èr wáng, huò xún zhū gé chén. zhòng zé zhì xiàn, qīng zé lēi zhì shì. nèi zéi jì qù, wài zéi zì chú. suī ǎn dá yì bì wèi bì xià shèng duàn, bù zhàn ér sàng dǎn yǐ.
至如大學士徐階蒙陛下特擢,乃亦每事依違,不敢持正,不可不謂之負國也。願陛下聽臣之言,察嵩之奸。或召問裕、景二王,或詢諸閣臣。重則置憲,輕則勒致仕。內賊既去,外賊自除。雖俺答亦必畏陛下聖斷,不戰而喪膽矣。
shū rù, dì yǐ nù. sōng jiàn zhào wèn èr wáng yǔ, xǐ wèi kě zhǐ cǐ wèi zuì, mì gòu yú dì. dì yì dà nù, xià jì shèng zhào yù, jié hé gù yǐn èr wáng. jì shèng yuē: fēi èr wáng shuí bù shè sōng zhě! yù shàng, nǎi zhàng zhī bǎi, lìng xíng bù dìng zuì. shì láng wáng xué yì, sōng dǎng yě. shòu sōng shǔ, yù zuò zhà chuán qīn wáng lìng zhǐ lǜ jiǎo, láng zhōng shǐ cháo bīn chí zhī. sōng nù, zhé zhī wài. yú shì shàng shū hé áo bù gǎn wéi, jìng rú sōng zhǐ chéng yù, rán dì yóu wèi yù shā zhī yě. xì sān zài, yǒu wèi yíng jiù yú sōng zhě. qí dǎng hú zhí yān mào qīng chù zhī yuē: gōng bù dǔ yǎng hǔ zhě yé, jiāng zì yí huàn. sōng hàn zhī. huì dōu yù shǐ zhāng jīng lǐ tiān chǒng zuò dà pì. sōng chuāi dì yì bì shā èr rén, bǐ qiū shěn, yīn fù jì shèng míng bìng zòu, dé bào. qí qī zhāng shì fú què shàng shū, yán: chén fū jì shèng wù wén shì jǐng zhī yán, shàng niǔ shū shēng zhī jiàn, suì fā kuáng lùn. shèng míng bù jí jiā lù, bǐ cóng lì yì. liǎng jīng zòu yàn, jù hé kuān ēn. jīn hū lán rù zhāng jīng shū wěi, fèng zhǐ chù jué. chén yǎng wéi shèng dé, kūn chóng cǎo mù jiē yù de suǒ, qǐ xī yī huí chén gù, xià chuí fù pén? tǎng yǐ zuì zhòng, bì bù kě shè, yuàn jí zhǎn chén qiè shǒu, yǐ dài fū zhū. fū suī yuǎn yù chī mèi, bì néng wèi jiāng chǎng xiào sǐ, yǐ bào jūn fù. sōng píng bù zòu, suì yǐ sān shí sì nián shí yuè shuò qì xī shì, nián sì shí. lín xíng fù shī yuē: hào qì hái tài xū, dān xīn zhào qiān gǔ. shēng píng wèi bào ēn, liú zuò zhōng hún bǔ. tiān xià xiāng yǔ tì qì chuán sòng zhī.
疏入,帝已怒。嵩見召問二王語,喜謂可指此為罪,密構於帝。帝益大怒,下繼盛詔獄,詰何故引二王。繼盛曰:「非二王誰不懾嵩者!」獄上,乃杖之百,令刑部定罪。侍郎王學益,嵩黨也。受嵩屬,欲坐詐傳親王令旨律絞,郎中史朝賓持之。嵩怒,謫之外。於是尚書何鰲不敢違,竟如嵩指成獄,然帝猶未欲殺之也。系三載,有為營救於嵩者。其黨胡植、鄢懋卿怵之曰:「公不睹養虎者耶,將自貽患。」嵩頷之。會都御史張經、李天寵坐大辟。嵩揣帝意必殺二人,比秋審,因附繼盛名並奏,得報。其妻張氏伏闕上書,言:「臣夫繼盛誤聞市井之言,尚狃書生之見,遂發狂論。聖明不即加戮,俾從吏議。兩經奏讞,俱荷寬恩。今忽闌入張經疏尾,奉旨處決。臣仰惟聖德,昆蟲草木皆欲得所,豈惜一回宸顧,下垂覆盆?倘以罪重,必不可赦,願即斬臣妾首,以代夫誅。夫雖遠御魑魅,必能為疆場效死,以報君父。」嵩屏不奏,遂以三十四年十月朔棄西市,年四十。臨刑賦詩曰:「浩氣還太虛,丹心照千古。生平未報恩,留作忠魂補。」天下相與涕泣傳頌之。
chū, jì shèng zhī jiāng zhàng yě, huò yí zhī rán shé dǎn. què zhī yuē: jiāo shān zì yǒu dǎn, hé rán shé wèi! jiāo shān, jì shèng bié hào yě. jí rù yù, chuàng shén. yè bàn ér sū, suì cí wǎn, shǒu gē fǔ ròu. ròu jǐn, jīn guà mó, fù shǒu jié qù. yù zú zhí dēng chàn yù zhuì, jì shèng yì qì zì rú. cháo shěn shí, guān zhě sāi qú, jiē tàn xī, yǒu qì xià zhě. hòu qī nián, sōng bài. mù zōng lì, xù zhí jiàn zhū chén, yǐ jì shèng wèi shǒu. zèng tài cháng shǎo qīng, shì zhōng mǐn, yǔ jì zàng, rèn yī zi guān. yǐ, yòu cóng yù shǐ hǎo jié yán, jiàn cí bǎo dìng, míng jīng zhōng.
初,繼盛之將杖也,或遺之蚺蛇膽。卻之曰:「椒山自有膽,何蚺蛇為!」椒山,繼盛別號也。及入獄,創甚。夜半而蘇,碎磁碗,手割腐肉。肉盡,筋掛膜,復手截去。獄卒執燈顫欲墜,繼盛意氣自如。朝審時,觀者塞衢,皆嘆息,有泣下者。後七年,嵩敗。穆宗立,恤直諫諸臣,以繼盛為首。贈太常少卿,諡忠愍,予祭葬,任一子官。已,又從御史郝傑言,建祠保定,名旌忠。
hòu jì shèng lùn mǎ shì dé zuì zhě, hé guāng yù gōng kǎi. guāng yù, zì sī wèn, zǐ tóng rén. jiā jìng èr shí nián jìn shì. gǎi shù jí shì, chú xíng kē gěi shì zhōng. xié tóng guān yáng shàng lín qí yù qǐng zhào yí yì. dì kě zhī, yǐ ér bào bà. xún shì jīng yíng, hé bà shàng shū lù yíng. yǔ gěi shì zhōng xiè dēng zhī yù shǐ céng pèi jiàn yì jié cái, rǒng fèi dà shěng. biān shì pò, mìng qīng lǐ zhū líng shǒu wèi jūn, tiáo shàng qū bì qī shì, duō bào kě.
後繼盛論馬市得罪者,何光裕、龔愷。光裕,字思問,梓潼人。嘉靖二十年進士。改庶吉士,除刑科給事中。偕同官楊上林、齊譽請召遺佚。帝可之,已而報罷。巡視京營,劾罷尚書路迎。與給事中謝登之、御史曾佩建議節財,冗費大省。邊事迫,命清理諸陵守衛軍,條上祛弊七事,多報可。
lǚ qiān bīng kē dōu gěi shì zhōng. dōu zhǐ huī lǚ yuán yín yuán dé jǐn yī, zǒng qí wáng sōng mào gōng xí qiān hù, guāng yù jiē jǔ zòu zhī. bīng bù shàng shū zhào jǐn shū biàn, dì chì yuán, xià sōng dū chá yuàn yù, ér duó jǐn děng fèng.
屢遷兵科都給事中。都指揮呂元夤緣得錦衣,總旗王松冒功襲千戶,光裕皆舉奏之。兵部尚書趙錦疏辯,帝斥元,下松都察院獄,而奪錦等俸。
chóu luán zhī kāi mǎ shì yě, mìng shàng shū shǐ dào zhǔ zhī. xùn ǎn dá qǐng, yǐ sù dòu yì niú yáng. guāng yù yǔ yù shǐ gōng kǎi děng hé dào: wěi mǐ qiān jiù. mǎ shì jì kāi, fù qǐng fēng hào. jīn qí biǎo yì zài qǐng qǐ, ér dào yǐ wèi xiè ēn. kuàng biǎo wén fēi chū zéi shǒu. dào bù qù, zé bǐ yǒu wú yàn zhī qiú, wǒ wú bì zhàn zhī zhì, wù guó shì bù xiǎo. shí dì fāng xiǎng luán, zé guāng yù děng jiè dào lùn luán, yǐ tàn cháo tíng. zhàng guāng yù kǎi bā shí, yú duó fèng. guāng yù bù shèng zhàng, zú. lóng qìng chū, zèng tài cháng bù qīng.
仇鸞之開馬市也,命尚書史道主之。徇俺答請,以粟豆易牛羊。光裕與御史龔愷等劾道:「委靡遷就。馬市既開,復請封號。今其表意在請乞,而道以為謝恩。況表文非出賊手。道不去,則彼有無厭之求,我無必戰之志,誤國事不小。」時帝方響鸞,責光裕等借道論鸞,以探朝廷。杖光裕、愷八十,余奪俸。光裕不勝杖,卒。隆慶初,贈太常不卿。
kǎi jì zhàng, guān rú gù. xún liè jìng jiāng wáng jiāo zì zhuàng, shū zhǐ dà zhēng yuè kòu. zhōng hú guǎng fù shǐ. kǎi, zì cì yuán, sōng jiāng huá tíng rén. jiā jìng èr shí liù nián jìn shì.
愷既杖,官如故。尋列靖江王驕恣狀,疏止大征粵寇。終湖廣副使。愷,字次元,松江華亭人。嘉靖二十六年進士。
yáng yǔn shéng, zì yì shǎo, sōng jiāng huá tíng rén. jiā jìng èr shí sān nián jìn shì. shòu xíng rén. jiǔ zhī, zhuó bīng kē gěi shì zhōng. yán sōng dú xiāng, yǒu zhào tíng tuī gé yuán. yǔn shéng xié tóng guān wáng dé shěn shù chén shèn jiǎn fǔ chén shōu lù yí yì èr shì. wèi jǐ, fèng mìng huì yīng guó gōng zhāng róng fǔ níng hóu zhū yuè dìng xī hóu jiǎng chuán děng jiǎn yīng xí zǐ dì yú yuè wǔ chǎng. zhǐ huī zhèng xǐ hū chuán kòu zhì, róng děng jiē jù zǒu, yǔn shéng dú bù dòng, yīn zòu zhī. chǐ xǐ zhí, duó róng yuè yíng wù, fá chuán děng fèng, yóu shì zhī míng. yòu hé bà bīng bù shàng shū zhào tíng ruì.
楊允繩,字翼少,松江華亭人。嘉靖二十三年進士。授行人。久之,擢兵科給事中。嚴嵩獨相,有詔廷推閣員。允繩偕同官王德、沈束、陳慎簡輔臣、收錄遺佚二事。未幾,奉命會英國公張溶、撫寧侯朱岳、定西侯蔣傳等簡應襲子弟於閱武場。指揮鄭璽忽傳寇至,溶等皆懼走,允繩獨不動,因奏之。褫璽職,奪溶、岳營務,罰傳等俸,由是知名。又劾罷兵部尚書趙廷瑞。
jū jiàn yuán wèi jǐ, shū lǚ shàng. yán tí xué xiàn chén yí jiǎn xíng yì, fǔ zhōu xiàn zhí yí liàng dì fán jiǎn wèi sān děng, jiē bào kě. ǎn dá rù fàn, cháo yì jí bīng shì. yǔn shéng qǐng lìng wǔ jūn dū du fǔ fǔ jūn qián wèi jí jǐn yī wèi táng shàng guān, měi yù kǎo xuǎn jūn zhèng zhī suì, gè jù shū zì chén, tīng kē dào guān shí yí téng xiāng sì wèi jí jǐn yī wèi zhǐ huī yǐ xià, tīng bīng bù kǎo chá. zhào jiē cóng zhī, zhe wèi lìng. yǐ, yòu chén yù biān sì shì, bào kě. zài qiān hù kē zuǒ gěi shì zhōng. xiè bìng guī. jiǔ zhī, qǐ gù guān.
居諫垣未幾,疏屢上。言提學憲臣宜簡行誼,府州縣職宜量地煩簡為三等,皆報可。俺答入犯,朝議急兵事。允繩請令五軍都督府、府軍前衛及錦衣衛堂上官,每遇考選軍政之歲,各具疏自陳,聽科道官拾遺;騰驤四衛及錦衣衛指揮以下,聽兵部考察。詔皆從之,著為令。已,又陳御邊四事,報可。再遷戶科左給事中。謝病歸。久之,起故官。
sān shí sì nián jiǔ yuè shàng shū yán wō huàn, yīn tuī bì yuán, wèi: jìn zhě dū fǔ mìng lìng bù xíng yú yǒu sī, fēi guān bù zūn quán bù zhòng yě. dū fǔ lì rèn, lì lù quán yào, míng xiè lǐ. yǒu suǒ zòu qǐng, zuǒ yǐ bāo jū, míng hòu lǐ. jí fèng mǎn yíng qiān, bì nán qiú qù, fàn zuì yù mí fèng, shī shì xī pí fù, shū huì zài dào, wèi shù bù zī. dū fǔ qǔ zhū yǒu sī, yǒu sī qǔ zhū xiǎo mín. yǒu sī dé sè yǐ shì shàng, dū fǔ xūn yán yǐ jiē xià. shàng xià xiāng méng, fēng sú mò zhèn. bù xiào lì yòu gān méi qí jiān, zhǐ yī kē shí. jié yí dài jǐn zhī mín bì jiāng tǐng ér wèi dào, xiàn yōu bù zhǐ hǎi dǎo jiān yě.
三十四年九月上疏言倭患,因推弊原,謂:「近者督撫命令不行於有司,非官不尊、權不重也。督撫蒞任,例賂權要,名『謝禮』。有所奏請,佐以苞苴,名『候禮』。及俸滿營遷,避難求去,犯罪欲彌縫,失事希芘覆,輸賄載道,為數不貲。督撫取諸有司,有司取諸小民。有司德色以事上,督撫壎顏以接下。上下相蒙,風俗莫振。不肖吏又乾沒其間,指一科十。孑遺待盡之民必將挺而為盜,陷憂不止海島間也。」
qí dōng xún shì guāng lù. guāng lù chéng hú gāo wěi zēng wù zhí, yǔn shéng yǔ tóng shì yù shǐ zhāng xùn yán hé zhī. xià fǎ sī àn yàn. gāo jiǒng, yán: xuán diǎn lóng zhòng, suǒ yòng pǐn wù, bù gǎn tú qǔ chōng shù. yǔn shéng zēng chén jiǎn bié tài jīng, chì yán jiào zhāi zhī yòng, qǔ jù kě ěr, hé bì jīng zé? qí qī bàng xuán xiū rú cǐ. dì suì dà nù, xià yǔn shéng jí gāo zhào yù. xíng bù shàng shū hé áo dāng yǔn shéng yí zhàng nèi sù shì bù shí lǜ jiǎo, dì mìng réng yǔ xùn yán zhàng yú tíng. xùn yán duó sān guān. gāo diào wài rèn. jū wǔ nián, yǔn shéng jìng sǐ xī shì. xiān shì, yǒu mǎ cóng qiān zhě, yǐ bàng jiào zhāi zhàng sǐ. mù zōng jí wèi, zèng yǔn shéng guāng lù shǎo qīng, yǔ yī zi guān. tiān qǐ chū, shì zhōng kè. gāo xún yǐ tān mò bèi hé, zhū.
其冬巡視光祿。光祿丞胡膏偽增物直,允繩與同事御史張巽言劾之。下法司按驗。膏窘,言:「玄典隆重,所用品物,不敢徒取充數。允繩憎臣簡別太精,斥言醮齋之用,取具可耳,何必精擇?其欺謗玄修如此。」帝遂大怒,下允繩及膏詔獄。刑部尚書何鰲當允繩儀仗內訴事不實律絞,帝命仍與巽言杖於廷。巽言奪三官。膏調外任。居五年,允繩竟死西市。先是,有馬從謙者,以謗醮齋杖死。穆宗即位,贈允繩光祿少卿,予一子官。天啟初,諡忠恪。膏尋以貪墨被劾,誅。
mǎ cóng qiān, zì yì zhī, lì yáng rén. jiā jìng shí nián jǔ shùn tiān xiāng shì dì yī. yuè sān nián chéng jìn shì, shòu gōng bù zhǔ shì. chū zhì èr hóng, yǒu zhèng jī. gǎi guān zhǔ kè, zhuó shàng bǎo chéng, zhǎng nèi gé zhì gào. zhāng shèng tài hòu bēng, quàn dì xíng sān nián sàng, bù bào. shāo jìn guāng lù shǎo qīng. tí dū zhōng guān dù tài gān méi suì jù wàn, wèi cóng qiān zòu fā, tài yīn wū cóng qiān fěi bàng. xún shì gěi shì zhōng sūn yǔn zhōng yù shǐ dí sī bīn hé tài, rú cóng qiān yán. dì fāng è rén yán jiào zhāi, ér cóng qiān zòu pō jí zhī, nù xià cóng qiān jí tài zhào yù. suǒ sī yán fěi bàng wú zuǒ zhèng, dì yì nù. xià cóng qiān fǎ sī, yǐ yǔn zhōng sī bīn dǎng bì, zhé biān fāng zá zhí. fǎ sī nǐ cóng qiān shù yuǎn biān. dì mìng tíng zhàng bā shí, shù yān zhàng, jìng sǐ zhàng xià. ér tài yǐ néng fā bàng chén zuì, yòu zhī. shí sān shí yī nián shí èr yuè yě. jiǔ zhī, guāng lù sì zāi, dì yuē: cǐ mǎ cóng qiān yú niè suǒ zhì ěr. lóng qìng chū, xù xiān cháo jiàn yán zhàng sǐ zhū chén. zhōng guān zhuī hèn cóng qiān, jǔ zhī. gěi shì zhōng wáng zhì yù shǐ páng shàng péng lì zhēng. dì yǐ cóng qiān suǒ fàn, bǐ zi mà fù, zhōng bù xǔ.
馬從謙,字益之,溧陽人。嘉靖十年舉順天鄉試第一。越三年成進士,授工部主事。出治二洪,有政績。改官主客,擢尚寶丞,掌內閣制誥。章聖太后崩,勸帝行三年喪,不報。稍進光祿少卿。提督中官杜泰乾沒歲鉅萬,為從謙奏發,泰因誣從謙誹謗。巡視給事中孫允中、御史狄斯彬劾泰,如從謙言。帝方惡人言醮齋,而從謙奏頗及之,怒下從謙及泰詔獄。所司言誹謗無左證,帝益怒。下從謙法司,以允中、斯彬黨庇,謫邊方雜職。法司擬從謙戍遠邊。帝命廷杖八十,戍煙瘴,竟死杖下。而泰以能發謗臣罪,宥之。時三十一年十二月也。久之,光祿寺災,帝曰:「此馬從謙餘孽所致耳。」隆慶初,恤先朝建言杖死諸臣。中官追恨從謙,沮之。給事中王治、御史龐尚鵬力爭。帝以從謙所犯,比子罵父,終不許。
yǔn zhōng, tài yuán rén. hòu lǚ qiān yīng tiān fǔ chéng. sī bīn, cóng qiān tóng yì rén.
允中,太原人。後屢遷應天府丞。斯彬,從謙同邑人。
zàn yuē: yǔ yǒu zhī: jūn rén zé chén zhí. dāng shì zōng zhī dài, hé zhí chén duō yú! zhòng zhě xiǎn lù, cì nǎi zhǎng xì, zuì xìng zhě dé biǎn chì, wèi yǒu gǒu quán zhě. rán zhǔ wēi yù zhèn, ér shì qì bù shuāi, pī lín suì shǒu zhě jiē zhǒng ér bù kě è. guān qí méng nán shí, chù zhī tài rán, zú shǐ wán nuò zhī suǒ xìng qǐ, sī bǎi yú nián péi yǎng zhī xiào yě.
贊曰:語有之:「君仁則臣直」。當世宗之代,何直臣多歟!重者顯戮,次乃長系,最幸者得貶斥,未有苟全者。然主威愈震,而士氣不衰,批鱗碎首者接踵而不可遏。觀其蒙難時,處之泰然,足使頑懦知所興起,斯百餘年培養之效也。