yú fú sì
◎舆服四
huáng dì bǎo xǐ huáng hòu cè bǎo huáng fēi yǐ xià cè yìn huáng tài zǐ cè bǎo huáng tài zǐ fēi cè bǎo qīn wáng yǐ xià cè bǎo cè yìn tiě quàn yìn xìn fú jié gōng shì zhì dù chén shù shì wū zhì dù qì yòng
○皇帝宝玺 皇后册宝 皇妃以下册印 皇太子册宝 皇太子妃册宝亲王以下册宝册印 铁券 印信 符节 宫室制度 臣庶室屋制度 器用
míng chū bǎo xǐ shí qī: qí dà zhě yuē" huáng dì fèng tiān zhī bǎo", yuē" huáng dì zhī bǎo", yuē" huáng dì xíng bǎo", yuē" huáng dì xìn bǎo", yuē" tiān zǐ zhī bǎo", yuē" tiān zǐ xíng bǎo", yuē" tiān zǐ xìn bǎo", yuē" zhì gào zhī bǎo", yuē" chì mìng zhī bǎo", yuē" guǎng yùn zhī bǎo", yuē" huáng dì zūn qīn zhī bǎo", yuē" huáng dì qīn qīn zhī bǎo", yuē" jìng tiān qín mín zhī bǎo" yòu yǒu" yù qián zhī bǎo"" biǎo zhāng jīng shǐ zhī bǎo" jí" qīn wén zhī xǐ". dān fú chū yàn sì fāng. hóng wǔ yuán nián yù zhì bǎo xǐ, yǒu jiǎ hú fú hǎi xiàn měi yù, yuē:" cǐ chū yú tián, zǔ fù xiāng chuán, dāng wèi dì wáng bǎo xǐ." nǎi mìng zhì wèi bǎo, bù zhī shí qī bǎo zhōng, cǐ yù zhì hé bǎo yě. chéng zǔ yòu zhì" huáng dì qīn qīn zhī bǎo"" huáng dì fèng tiān zhī bǎo"" gào mìng zhī bǎo"" chì mìng zhī bǎo".
明初宝玺十七:其大者曰“皇帝奉天之宝”,曰“皇帝之宝”,曰“皇帝行宝”,曰“皇帝信宝”,曰“天子之宝”,曰“天子行宝”,曰“天子信宝”,曰“制诰之宝”,曰“敕命之宝”,曰“广运之宝”,曰“皇帝尊亲之宝”,曰“皇帝亲亲之宝”,曰“敬天勤民之宝”;又有“御前之宝”、“表章经史之宝”及“钦文之玺”。丹符出验四方。洪武元年欲制宝玺,有贾胡浮海献美玉,曰:“此出于阗,祖父相传,当为帝王宝玺。”乃命制为宝,不知十七宝中,此玉制何宝也。成祖又制“皇帝亲亲之宝”、“皇帝奉天之宝”、“诰命之宝”、“敕命之宝”。
hóng zhì shí sān nián, hù xiàn mín máo zhì xué yú ní hé bīn dé yù xǐ, qí wén yuē" shòu mìng yú tiān, jì shòu yǒng chāng". sè bái wēi qīng, chī niǔ. shǎn xī xún fǔ xióng chōng yǐ wéi qín xǐ fù chū, qiǎn rén xiàn zhī. lǐ bù shàng shū fù hàn yán:" zì yǒu qín xǐ yǐ lái, lì dài dé sàng zhēn wěi zhī jī jù zài shǐ jí. jīn suǒ jìn, zhuàn wén yǔ chuò gēng lù děng shū mó zài yú niǎo zhuàn wén bù tóng, qí chī niǔ yòu yǔ shǐ chuán suǒ jì wén pán wǔ lóng chī quē yī jiǎo páng kè wèi lù zhě bù lèi. gài qín xǐ wáng yǐ jiǔ, jīn suǒ jìn yǔ sòng yuán suǒ de, yí jiē hòu shì mó qín xǐ ér kè zhī zhě. qiè wéi xǐ zhī yòng, yǐ shí wén shū, fáng zhà wěi, fēi yǐ wéi bǎo wán yě. zì qín shǐ huáng dé lán tián yù yǐ wéi xǐ, hàn yǐ hòu chuán yòng zhī, zì shì qiǎo zhēng lì qǔ, wèi dé cǐ nǎi zú yǐ shòu mìng, ér bù zhī shòu mìng yǐ dé, bù yǐ xǐ yě. gù qiú zhī bù dé, zé wěi zào yǐ qī rén dé zhī zé jūn chén sè xǐ, yǐ kuā shì yú tiān xià. shì jiē yí xiào qiān zǎi. wǒ gāo huáng dì zì zhì yī dài zhī xǐ, wén gè yǒu yì, suí shì ér shī, zhēn zú yǐ wéi yī dài shòu mìng zhī fú, ér chuí fǎ wàn shì, hé jí cǐ xǐ zāi!" dì cóng qí yán, què ér bù yòng.
弘治十三年,鄠县民毛志学于泥河滨得玉玺,其文曰“受命于天,既寿永昌”。色白微青,螭纽。陕西巡抚熊翀以为秦玺复出,遣人献之。礼部尚书傅瀚言:“自有秦玺以来,历代得丧真伪之迹具载史籍。今所进,篆文与《辍耕录》等书摹载鱼鸟篆文不同,其螭纽又与史传所纪文盘五龙、螭缺一角、旁刻魏录者不类。盖秦玺亡已久,今所进与宋、元所得,疑皆后世摹秦玺而刻之者。窃惟玺之用,以识文书,防诈伪,非以为宝玩也。自秦始皇得蓝田玉以为玺,汉以后传用之,自是巧争力取,谓得此乃足以受命,而不知受命以德,不以玺也。故求之不得,则伪造以欺人;得之则君臣色喜,以夸示于天下。是皆贻笑千载。我高皇帝自制一代之玺,文各有义,随事而施,真足以为一代受命之符,而垂法万世,何藉此玺哉!”帝从其言,却而不用。
jiā jìng shí bā nián, xīn zhì qī bǎo: yuē" fèng tiān chéng yùn dà míng tiān zǐ bǎo"" dà míng shòu mìng zhī bǎo"" xún shòu tiān xià zhī bǎo"" chuí xùn zhī bǎo"" mìng dé zhī bǎo" tǎo zuì ān mín zhī bǎo" chì zhèng wàn mín zhī bǎo". yǔ guó chū bǎo xǐ gòng wèi yù bǎo èr shí sì, shàng bǎo sī guān zhǎng zhī.
嘉靖十八年,新制七宝:曰“奉天承运大明天子宝”、“大明受命之宝”、“巡狩天下之宝”、“垂训之宝”、“命德之宝”、讨罪安民之宝”、敕正万民之宝”。与国初宝玺共为御宝二十四,尚宝司官掌之。
huáng hòu zhī cè: yòng jīn cè èr piàn, yī zhōu chǐ zhǎng yī chǐ èr cùn, guǎng wǔ cùn, hòu èr fēn wǔ lí. zì yī shù fēn háng, juān yǐ zhēn shū. shàng xià yǒu kǒng, lián yǐ hóng tāo, kāi hé rú shū zhì, jiè yǐ hóng jǐn rù. cè lù yòng mù, shì yǐ hún jīn lì fěn pán lóng, hóng zhù sī chèn lǐ, nèi yǐ hóng luó xiāo jīn xiǎo fú guǒ cè, wài yǐ hóng luó xiāo jīn jiā fú bāo zhī, wǔ sè xiǎo tāo yíng yú wài. bǎo yòng jīn, guī niǔ, zhuàn wén yuē" huáng hòu zhī bǎo", yī zhōu chǐ fāng wǔ cùn jiǔ fēn, hòu yī cùn qī fēn. bǎo chí yòng jīn, kuò qǔ róng. bǎo qiè èr fù, yī zhì bǎo, yī zhì bǎo chí. měi fù sān chóng: wài qiè yòng mù, shì yǐ hún jīn lì fěn pán lóng, hóng zhù sī chèn lǐ zhōng qiè yòng jīn sà pán lóng nèi xiǎo qiè shì rú wài qiè, nèi zhì bǎo zuò, sì jiǎo diāo pán lóng, shì yǐ hún jīn. zuò shàng yòng jǐn rù, yǐ xiāo jīn hóng luó xiǎo jiā fú guǒ bǎo, qí qiè wài gè yòng hóng luó xiāo jīn dà jiā fú fù zhī. lín cè zhī rì, cè bǎo jù zhì yú hóng xiū yú àn, àn dǐng yǒu hóng luó lì shuǐ, yòng dān chuáng jǔ zhī.
皇后之册:用金册二片,依周尺长一尺二寸,广五寸,厚二分五厘。字依数分行,镌以真书。上下有孔,联以红绦,开阖如书帙,藉以红锦褥。册盝用木,饰以浑金沥粉蟠龙,红纻丝衬里,内以红罗销金小袱裹册,外以红罗销金夹袱包之,五色小绦萦于外。宝用金,龟纽,篆文曰“皇后之宝”,依周尺方五寸九分,厚一寸七分。宝池用金,阔取容。宝箧二副,一置宝,一置宝池。每副三重:外箧用木,饰以浑金沥粉蟠龙,红纻丝衬里;中箧用金鈒蟠龙;内小箧饰如外箧,内置宝座,四角雕蟠龙,饰以浑金。座上用锦褥,以销金红罗小夹袱裹宝,其箧外各用红罗销金大夹袱覆之。临册之日,册宝俱置于红髹舆案,案顶有红罗沥水,用担床举之。
huáng guì fēi ér xià, yǒu cè wú bǎo ér yǒu yìn. fēi cè, yòng dù jīn yín cè èr piàn, guǎng zhǎng yǔ hòu cè tóng. cè lù shì yǐ hún jīn lì fěn pán fèng. qí yìn yòng jīn, guī niǔ, chǐ cùn yǔ zhū wáng bǎo tóng, wén yuē" huáng fēi zhī yìn". qiè shì yǐ pán fèng. xuān dé yuán nián, dì yǐ guì fēi sūn shì yǒu róng dé, tè qǐng yú huáng tài hòu, zhì jīn bǎo cì zhī, wèi jǐ jí dàn huáng sì. zì shì guì fēi shòu bǎo, suì wèi gù shì. jiā jìng shí nián, lì jiǔ pín, cè yòng yín, shā huáng fēi wǔ fēn zhī yī, yǐ jīn shì zhī.
皇贵妃而下,有册无宝而有印。妃册,用镀金银册二片,广长与后册同。册盝饰以浑金沥粉蟠凤。其印用金,龟纽,尺寸与诸王宝同,文曰“皇妃之印”。箧饰以蟠凤。宣德元年,帝以贵妃孙氏有容德,特请于皇太后,制金宝赐之,未几即诞皇嗣。自是贵妃授宝,遂为故事。嘉靖十年,立九嫔,册用银,杀皇妃五分之一,以金饰之。
huáng tài zǐ cè bǎo: cè yòng jīn, èr piàn, qí zhì jí lù qiè zhī shì yǔ huáng hòu cè tóng. bǎo yòng jīn, guī niǔ, zhuàn shū" huáng tài zǐ bǎo". qí zhì jí chí qiè zhī shì yǔ hòu bǎo tóng.
皇太子册宝:册用金,二片,其制及盝箧之饰与皇后册同。宝用金,龟纽,篆书“皇太子宝”。其制及池箧之饰与后宝同。
huáng tài zǐ fēi cè bǎo: qí cè yòng jīn, liǎng yè, zhòng bǎi liǎng, měi yè gāo yī chǐ èr cùn, guǎng wǔ cùn. jí cè yǐ jǐn, lián cè yǐ hóng sī tāo, diàn cè yǐ jǐn rù, guǒ cè yǐ hóng luó xiāo jīn fú. qí lù shì yǐ hún jīn lì fěn yún fèng, nèi yǒu huā yín dīng jiǎo, qiàn jīn sī tiě guǎn yuè wài yǐ hóng luó xiāo jīn fú fù zhī. qí jīn bǎo zhī zhì wèi xiáng. hóng wǔ èr shí bā nián gēng dìng, zhǐ shòu jīn cè, bù yòng bǎo.
皇太子妃册宝:其册用金,两叶,重百两,每叶高一尺二寸,广五寸。藉册以锦,联册以红丝绦,垫册以锦褥,裹册以红罗销金袱。其盝饰以浑金沥粉云凤,内有花银钉铰,嵌金丝铁筦龠;外以红罗销金袱覆之。其金宝之制未详。洪武二十八年更定,止授金册,不用宝。
qīn wáng cè bǎo: cè zhì yǔ huáng tài zǐ tóng. qí bǎo yòng jīn, guī niǔ, yī zhōu chǐ fāng wǔ cùn èr fēn, hòu yī cùn wǔ fēn, wén yuē" mǒu wáng zhī bǎo". chí qiè zhī shì, yǔ huáng tài zǐ bǎo tóng. bǎo lù zhī shì, zé diāo pán chī.
亲王册宝:册制与皇太子同。其宝用金,龟纽,依周尺方五寸二分,厚一寸五分,文曰“某王之宝”。池箧之饰,与皇太子宝同。宝盝之饰,则雕蟠螭。
qīn wáng fēi cè yìn: qí jīn cè, gāo shì tài zǐ fēi cè jiǎn yī cùn, yú zhì xī tóng, cè wén shì qīn wáng. qí jīn yìn zhī zhì wèi xiáng. hóng wǔ èr shí bā nián gēng dìng, zhǐ shòu jīn cè.
亲王妃册印:其金册,高视太子妃册减一寸,馀制悉同,册文视亲王。其金印之制未详。洪武二十八年更定,止授金册。
gōng zhǔ cè yìn: yín cè èr piàn, juān zì dù jīn, jiè yǐ hóng jǐn rù. cè lù shì yǐ hún jīn lì fěn pán chī. qí yìn tóng sòng zhì, yòng jīn, guī niǔ, wén yuē" mǒu guó gōng zhǔ zhī yìn". fāng wǔ cùn èr fēn, hòu yī cùn wǔ fēn. yìn chí yòng jīn, guǎng qǔ róng. yìn wài qiè yòng mù, shì yǐ hún jīn lì fěn pán fèng, zhōng qiè yòng jīn sà pán fèng, nèi xiǎo qiè, shì rú wài qiè.
公主册印:银册二片,镌字镀金,藉以红锦褥。册盝饰以浑金沥粉蟠螭。其印同宋制,用金,龟纽,文曰“某国公主之印”。方五寸二分,厚一寸五分。印池用金,广取容。印外箧用木,饰以浑金沥粉盘凤,中箧用金鈒蟠凤,内小箧,饰如外箧。
qīn wáng shì zǐ jīn cè jīn bǎo: chéng xí zhǐ shòu jīn cè, chuán yòng jīn bǎo.
亲王世子金册金宝:承袭止授金册,传用金宝。
shì zǐ fēi yì yòng jīn cè. hóng wǔ èr shí sān nián zhù shì zǐ fēi yìn, zhì shì wáng fēi, jīn yìn, guī niǔ, zhuàn wén yuē" mǒu shì zǐ fēi yìn".
世子妃亦用金册。洪武二十三年铸世子妃印,制视王妃,金印,龟纽,篆文曰“某世子妃印”。
jùn wáng, dù jīn yín cè dù jīn yín yìn, cè wén shì shì zǐ. qí fēi zhǐ yǒu dù jīn yín cè.
郡王,镀金银册、镀金银印,册文视世子。其妃止有镀金银册。
gōng chén tiě quàn: hóng wǔ èr nián, tài zǔ yù fēng gōng chén, yì wèi tiě quàn, ér wèi yǒu dìng zhì. huò yán tái zhōu mín qián yǔn yī yǒu jiā cáng wú yuè wáng liú táng cì tiě quàn, suì qiǎn shǐ qǔ zhī, yīn qí shì ér sǔn yì yān. qí zhì rú wǎ, dì wèi qī děng. gōng èr děng: yī gāo chǐ, guǎng yī chǐ liù cùn wǔ fēn yī gāo jiǔ cùn wǔ fēn, guǎng yī chǐ liù cùn. hóu sān děng: yī gāo jiǔ cùn, guǎng yī chǐ wǔ cùn wǔ fēn yī gāo bā cùn wǔ fēn, guǎng yī chǐ wǔ cùn yī gāo bā cùn, guǎng yī chǐ sì cùn wǔ fēn. bó èr děng: yī gāo qī cùn wǔ fēn, guǎng yī chǐ sān cùn wǔ fēn yī gāo liù cùn wǔ fēn, guǎng yī chǐ èr cùn wǔ fēn. wài kè lǚ lì ēn shù zhī xiáng, yǐ jì qí gōng zhōng juān miǎn zuì jiǎn lù zhī shù, yǐ fáng qí guò. zì qiàn yǐ jīn. fán jiǔ shí qī fù, gè fēn zuǒ yòu, zuǒ bān gōng chén, yòu cáng nèi fǔ, yǒu gù zé hé zhī, yǐ qǔ xìn yān. sān nián, dà fēng gōng chén, gōng liù rén, hóu èr shí bā rén, bìng cì tiě quàn. gōng: lǐ shàn zhǎng xú dá lǐ wén zhōng féng shèng dèng yù cháng mào. hóu: tāng hé táng shèng zōng lù zhòng hēng zhōu dé xīng huá yún lóng gù shí gěng bǐng wén chén dé guō zi xìng wáng zhì zhèng yù chūn fèi jù wú liáng wú zhēn zhào yōng liào yǒng zhōng yú tōng yuán huá gāo yáng jǐng kāng duó zhū liàng zǔ fù yǒu dé hú měi hán zhèng huáng bīn cáo liáng chén méi sī zǔ lù jù. èr shí wǔ nián, gǎi zhì tiě quàn, cì gōng fù yǒu dé, hóu wáng bì gěng bǐng wén guō yīng jí gù gōng xú dá lǐ wén zhōng, hóu wú jié mù yīng, fán bā jiā. yǒng lè chū, jìng nán gōng chén yì yǒu cì zhě.
功臣铁券:洪武二年,太祖欲封功臣,议为铁券,而未有定制。或言台州民钱允一有家藏吴越王镠唐赐铁券,遂遣使取之,因其式而损益焉。其制如瓦,第为七等。公二等:一高尺,广一尺六寸五分;一高九寸五分,广一尺六寸。侯三等:一高九寸,广一尺五寸五分;一高八寸五分,广一尺五寸;一高八寸,广一尺四寸五分。伯二等:一高七寸五分,广一尺三寸五分;一高六寸五分,广一尺二寸五分。外刻履历、恩数之详,以记其功;中镌免罪、减禄之数,以防其过。字嵌以金。凡九十七副,各分左右,左颁功臣,右藏内府,有故则合之,以取信焉。三年,大封功臣,公六人,侯二十八人,并赐铁券。公:李善长、徐达、李文忠、冯胜、邓愈、常茂。侯:汤和、唐胜宗、陆仲亨、周德兴、华云龙、顾时、耿炳文、陈德、郭子兴、王志、郑遇春、费聚、吴良、吴桢、赵庸、廖永忠、俞通源、华高、杨璟、康铎、朱亮祖、傅友德、胡美、韩政、黄彬、曹良臣、梅思祖、陆聚。二十五年,改制铁券,赐公傅友德,侯王弼、耿炳文、郭英及故公徐达、李文忠,侯吴杰、沐英,凡八家。永乐初,靖难功臣亦有赐者。
bǎi guān yìn xìn: hóng wǔ chū, zhù yìn jú zhù zhōng wài zhū sī yìn xìn. zhèng yī pǐn, yín yìn, sān tái, fāng sān cùn sì fēn, hòu yī cùn. liù bù dū chá yuàn bìng zài wài gè dū sī, jù zhèng èr pǐn, yín yìn èr tái, fāng sān cùn èr fēn, hòu bā fēn. qí yú zhèng èr pǐn cóng èr pǐn guān, yín yìn èr tái, fāng sān cùn yī fēn, hòu qī fēn. wéi yǎn shèng gōng yǐ zhèng èr pǐn, sān tái yín yìn, zé jǐng tài sān nián cì yě. shùn tiān yìng tiān èr fǔ jù zhèng sān pǐn, yín yìn, fāng èr cùn jiǔ fēn, hòu liù fēn wǔ lí. qí yú zhèng sān pǐn cóng sān pǐn guān, jù tóng yìn, fāng èr cùn qī fēn, hòu liù fēn. wéi tài pú guāng lù sì bìng zài wài yán yùn sī, jù cóng sān pǐn, tóng yìn, fāng jiǎn yī fēn, hòu jiǎn wǔ lí. zhèng sì pǐn cóng sì pǐn, jù tóng yìn, fāng èr cùn wǔ fēn, hòu wǔ fēn. zhèng wǔ pǐn cóng wǔ pǐn, jù tóng yìn, fāng èr cùn sì fēn, hòu sì fēn wǔ lí. wéi zài wài gè zhōu cóng wǔ pǐn, tóng yìn, fāng jiǎn yī fēn, hòu jiǎn wǔ lí. zhèng liù pǐn cóng liù pǐn, jù tóng yìn, fāng èr cùn èr fēn, hòu sān fēn wǔ lí. zhèng qī pǐn cóng qī pǐn, tóng yìn, fāng èr cùn yī fēn, hòu sān fēn. zhèng cóng bā pǐn, jù tóng yìn, fāng èr cùn, hòu èr fēn wǔ lí. zhèng cóng jiǔ pǐn, jù tóng yìn, fāng yī cùn jiǔ fēn, hòu èr fēn èr lí. wèi rù liú zhě, tóng tiáo jì, kuò yī cùn sān fēn, zhǎng èr cùn wǔ fēn, hòu èr fēn yī lí. yǐ shàng jù zhí niǔ, jiǔ dié zhuàn wén. chū, zá zhí yì fāng yìn, zhì hóng wǔ shí sān nián shǐ gǎi tiáo jì. fán bǎi guān zhī yìn, wéi wén yuān gé yín yìn, zhí niǔ, fāng yī cùn qī fēn, hòu liù fēn, yù zhù zhuàn wén, chéng zhòng zhī yě. wǔ chén shòu zhòng jì zhě, zhēng xī zhèn shuò píng mán zhū jiàng jūn, yín yìn, hǔ niǔ, fāng sān cùn sān fēn, hòu jiǔ fēn, liǔ yè zhuàn wén. hóng wǔ zhōng, cháng yòng shàng gōng pèi jiāng jūn yìn, hòu yǐ gōng hóu bó jí dū du chōng zǒng bīng guān, míng yuē" guà yìn jiāng jūn". yǒu shì zhēng fá, zé mìng zǒng bīng pèi yìn yǐ wǎng, xuán shī zé shàng suǒ pèi yìn yú cháo. cǐ wài, wéi cáo yùn zǒng bīng yìn tóng jiāng jūn. qí zài wài zhèn shǒu zǒng bīng cān jiāng guà yìn, zé hóng xī yuán nián shǐ yě. yǒu wén chén guà jiāng jūn yìn zhě, wáng jì yǐ bīng bù shàng shū zhēng hú guì miáo, guà píng mán jiāng jūn yìn wáng yuè yǐ zuǒ dōu yù shǐ shǒu dà tóng, guà zhēng xī jiāng jūn yìn. qí tā wén wǔ dà chén, yǒu lǐng chì ér quán zhòng zhě, huò gěi yǐ tóng guān fáng, zhí niǔ, guǎng yī cùn jiǔ fēn wǔ lí, zhǎng èr cùn jiǔ fēn, hòu sān fēn, jiǔ dié zhuàn wén, suī zǎi xiàng xíng biān, yǔ bù cáo wú yì. wéi zhèng dé shí, zhāng yǒng zhēng ān huà wáng, yòng jīn zhù, jiā jìng zhōng, gù dǐng chén jū shǒu, yòng yá lòu guān fáng, jiē tè cì yě. chū, tài zǔ zhòng yù shǐ zhī zhí, fēn hé nán děng shí sān dào, měi dào zhù èr yìn, wén yuē" shéng qiān jiū móu", shǒu yuàn yù shǐ zhǎng qí yī, qí yī cáng nèi fǔ, yǒu shì zé shòu yǐ chū, fù mìng zé nà zhī. hóng wǔ èr shí sān nián, dōu yù shǐ yuán tài yán gè dào yìn zhuàn xiāng lèi. nǎi mìng gǎi zhì mǒu dào jiān chá yù shǐ, qí fèng chà zhě, zé yuē" xún àn mǒu chù jiān chá yù shǐ", tóng yìn zhí niǔ, yǒu yǎn, fāng yī cùn wǔ fēn, hòu sān fēn, bā dié zhuàn wén. chéng zǔ chū xìng běi jīng, yǒu yī guān shǔ èr sān yìn zhě, xià yuán jí zhì jiān zhǎng jiǔ qīng yìn, zhū cáo bìng yú cháo fáng qǔ cái, qí rèn zhòng yǐ.
百官印信:洪武初,铸印局铸中外诸司印信。正一品,银印,三台,方三寸四分,厚一寸。六部、都察院并在外各都司,俱正二品,银印二台,方三寸二分,厚八分。其馀正二品、从二品官,银印二台,方三寸一分,厚七分。惟衍圣公以正二品,三台银印,则景泰三年赐也。顺天、应天二府俱正三品,银印,方二寸九分,厚六分五厘。其馀正三品、从三品官,俱铜印,方二寸七分,厚六分。惟太仆、光禄寺并在外盐运司,俱从三品,铜印,方减一分,厚减五厘。正四品、从四品,俱铜印,方二寸五分,厚五分。正五品、从五品,俱铜印,方二寸四分,厚四分五厘。惟在外各州从五品,铜印,方减一分,厚减五厘。正六品、从六品,俱铜印,方二寸二分,厚三分五厘。正七品、从七品,铜印,方二寸一分,厚三分。正从八品,俱铜印,方二寸,厚二分五厘。正从九品,俱铜印,方一寸九分,厚二分二厘。未入流者,铜条记,阔一寸三分,长二寸五分,厚二分一厘。以上俱直纽,九叠篆文。初,杂职亦方印,至洪武十三年始改条记。凡百官之印,惟文渊阁银印,直纽,方一寸七分,厚六分,玉箸篆文,诚重之也。武臣受重寄者,征西、镇朔、平蛮诸将军,银印,虎纽,方三寸三分,厚九分,柳叶篆文。洪武中,尝用上公佩将军印,后以公、侯、伯及都督充总兵官,名曰“挂印将军”。有事征伐,则命总兵佩印以往,旋师则上所佩印于朝。此外,惟漕运总兵印同将军。其在外镇守总兵、参将挂印,则洪熙元年始也。有文臣挂将军印者,王骥以兵部尚书征湖、贵苗,挂平蛮将军印;王越以左都御史守大同,挂征西将军印。其他文武大臣,有领敕而权重者,或给以铜关防,直纽,广一寸九分五厘,长二寸九分,厚三分,九叠篆文,虽宰相行边,与部曹无异。惟正德时,张永征安化王,用金铸,嘉靖中,顾鼎臣居守,用牙镂关防,皆特赐也。初,太祖重御史之职,分河南等十三道,每道铸二印,文曰“绳愆纠缪”,守院御史掌其一,其一藏内府,有事则受以出,复命则纳之。洪武二十三年,都御史袁泰言各道印篆相类。乃命改制某道监察御史,其奉差者,则曰“巡按某处监察御史”,铜印直纽,有眼,方一寸五分,厚三分,八叠篆文。成祖初幸北京,有一官署二三印者,夏原吉至兼掌九卿印,诸曹并于朝房取裁,其任重矣。
míng chū, cì gāo lí jīn yìn, guī niǔ, fāng sān cùn, wén yuē" gāo lí guó wáng zhī yìn", cì ān nán dù jīn yín yìn, tuó niǔ, fāng sān cùn, wén yuē" ān nán guó wáng zhī yìn". cì zhàn chéng dù jīn yín yìn, tuó niǔ, fāng sān cùn, wén yuē" zhàn chéng guó wáng zhī yìn". cì tǔ bō jīn yìn, tuó niǔ, fāng wǔ cùn, wén yuē" bái lán wáng yìn".
明初,赐高丽金印,龟纽,方三寸,文曰“高丽国王之印”,赐安南镀金银印,驼纽,方三寸,文曰“安南国王之印”。赐占城镀金银印,驼纽,方三寸,文曰“占城国王之印”。赐吐蕃金印,驼纽,方五寸,文曰“白兰王印”。
fú pái: fán xuān zhào qīn wáng, bì qiǎn guān jī jīn fú yǐ wǎng. qīn wáng zhī fān jí zhèn shǒu xún fǔ zhū guān zòu qǐng fú yàn, jù cóng bīng bù zòu, xíng shàng bǎo sī lǐng zhī. hóng wǔ èr shí liù nián dìng zhì: fán gōng chāi, yǐ jūn qíng zhòng wù jí fèng zhǐ chāi qiǎn gěi yì zhě, bīng bù jì gěi kān hé, jí fù nèi fǔ, guān lǐng fú yàn, gěi yì ér qù, shì jùn zé jiǎo. jiā jìng sān shí qī nián dìng zhì: nán jīng fèng yáng shǒu bèi nèi wài guān, bìng gè chù zhèn shǒu zǒng bīng xún fǔ, jí gè shǒu yī fāng bù shòu zhèn shǒu jié zhì nèi wài shǒu bèi, bìng lǐng fú yàn zòu shì. fán jiān qiāng zhěng chì bīng bèi, bìng yī chéng yī bǎo shǒu bèi guān, bù xǔ guān lǐng fú yàn. qí zhì, shàng zhī chuán mǎ zhī zhuàng, qǐ mǎ zhě yòng mǎ zì hào, qǐ chuán zhě shuǐ zì hào, qǐ shuāng mǎ zhě dá zì hào, qǐ dān mǎ zhě tōng zì hào, qǐ zhàn chuán zhě xìn zì hào. hóng wǔ sì nián, shǐ zhì yòng bǎo jīn pái. fán jūn jī wén shū, zì dū du fǔ zhōng shū shěng zhǎng guān ér wài, bù xǔ shàn zòu. yǒu zhào diào jūn, zhōng shū shěng tóng dū du fǔ fù zòu, nǎi gè chū suǒ cáng jīn pái, rù qǐng yòng bǎo. yòu zào jūn zhōng diào fā fú pái, yòng tiě, zhǎng wǔ cùn, kuò bàn zhī, shàng sà èr fēi lóng, xià sà èr qí lín, shǒu wèi huán qiào, guàn yǐ hóng sī tāo. cháng qiǎn guān jī jīn pái xìn fú yì xī fān, yǐ chá yì mǎ. qí pái sì shí yī, shàng hào cáng nèi fǔ, xià hào jiàng gè fān, zhuàn wén yuē" huáng dì shèng zhǐ", zuǒ yuē" hé dāng chāi fā", yòu yuē" bù xìn zhě zhǎn". èr shí èr nián yòu bān xī fān jīn pái xìn fú. qí hòu fān guān kuǎn sāi, jiē jī yuán jiàng pái fú ér zhì. yǒng lè èr nián zhì xìn fú jīn zì hóng pái gěi yún nán zhū mán. fán lì dài gǎi yuán, zé suǒ bān wài guó xìn fú jīn pái, bì gèng zhù xīn nián hào gěi zhī. cǐ fú xìn zhī dá yú sì yì zhě yě.
符牌:凡宣召亲王,必遣官赍金符以往。亲王之藩及镇守、巡抚诸官奏请符验,俱从兵部奏,行尚宝司领之。洪武二十六年定制:凡公差,以军情重务及奉旨差遣给驿者,兵部既给勘合,即赴内府,关领符验,给驿而去,事竣则缴。嘉靖三十七年定制:南京、凤阳守备内外官,并各处镇守总兵、巡抚,及各守一方不受镇守节制内外守备,并领符验奏事。凡监枪、整饬兵备,并一城一堡守备官,不许关领符验。其制,上织船马之状,起马者用马字号,起船者水字号,起双马者达字号,起单马者通字号,起站船者信字号。洪武四年,始制用宝金牌。凡军机文书,自都督府、中书省长官而外,不许擅奏。有诏调军,中书省同都督府覆奏,乃各出所藏金牌,入请用宝。又造军中调发符牌,用铁,长五寸,阔半之,上鈒二飞龙,下鈒二麒麟,首为圜窍,贯以红丝绦。尝遣官赍金牌、信符诣西番,以茶易马。其牌四十一,上号藏内府,下号降各番,篆文曰“皇帝圣旨”,左曰“合当差发”,右曰“不信者斩”。二十二年又颁西番金牌、信符。其后番官款塞,皆赍原降牌符而至。永乐二年制信符、金字红牌给云南诸蛮。凡历代改元,则所颁外国信符、金牌,必更铸新年号给之。此符信之达于四裔者也。
qí wǔ chén xuán dài jīn pái, zé hóng wǔ sì nián suǒ zào. kuò èr cùn, zhǎng yī chǐ, shàng sà shuāng lóng, xià sà èr fú hǔ, pái shǒu wěi wèi yuán qiào, guàn yǐ hóng sī tāo. zhǐ huī pèi jīn pái, shuāng yún lóng, shuāng hǔ fú. qiān hù pèi dù jīn yín pái, dú yún lóng, dú hǔ fú. bǎi hù sù yún yín pái fú. tài zǔ qīn wéi wén sà zhī yuē:" shàng tiān yòu mín, zhèn nǎi lǜ fǔ. wēi jiā huá xià, shí píng hǔ chén. cì ěr jīn fú, yǒng chuán hòu sì." tiān zǐ sì jiāo miào, ruò shì xué jí tián, xūn wèi hù cóng jí gōng hóu fù mǎ wǔ fǔ dū du rì zhí jǐn yī wèi dāng zhí, jí dū du lǜ zhū wèi qiān bǎi hù yè xún nèi huáng chéng, jīn wú zhū wèi gè lún guān suí cháo xún chuò, jù gěi jīn pái, yǒu lóng zhě hǔ zhě qí lín zhě shī zhě yún zhě, yǐ guān wèi chà.
其武臣悬带金牌,则洪武四年所造。阔二寸,长一尺,上鈒双龙,下鈒二伏虎,牌首尾为圆窍,贯以红丝绦。指挥佩金牌,双云龙,双虎符。千户佩镀金银牌,独云龙,独虎符。百户素云银牌符。太祖亲为文鈒之曰:“上天祐民,朕乃率抚。威加华夏,实凭虎臣。赐尔金符,永传后嗣。”天子祀郊庙,若视学、耤田,勋卫扈从及公侯、驸马、五府都督日直、锦衣卫当直,及都督率诸卫千百户夜巡内皇城,金吾诸卫各轮官随朝巡绰,俱给金牌,有龙者、虎者、麒麟者、狮者、云者,以官为差。
qí hù jià jīn zì yín pái, zé hóng wǔ liù nián suǒ zào. xún gǎi wéi shǒu wèi jīn pái, yǐ tóng wèi zhī, tú yǐ jīn, gāo yī chǐ, kuò sān cùn, fēn zì hào fán wǔ. rén zì hào, shàng sà dú lóng pán yún huā, gōng hóu bó dū dū pèi zhī. yì zì hào, sà fú hǔ pán yún huā, zhǐ huī pèi zhī. lǐ zì hào, xiè diāo zhì pán yún huā, qiān hù wèi zhèn fǔ pèi zhī. zhì zì hào, sà shī zi pán yún huā, bǎi hù suǒ zhèn fǔ pèi zhī. xìn zì hào, sà pán yún huā, jiāng jūn pèi zhī. pái xià zhù" shǒu wèi" èr zhuàn zì, bèi zhù" fán shǒu wèi guān jūn xuán dài cǐ pái" děng èr shí sì zì, pái shǒu qiào guàn qīng sī. zhèn fǔ jí jiāng jūn suí jià zhí sù wèi zhě pèi zhī, xià zhí zé nà zhī. fán yè xún guān, yú shàng bǎo sī lǐng lìng pái, jìn chéng gè mén jīn wú děng wèi zhǐ huī qiān hù, fēn lǐng shēn zì hào pái, wǔ mén zì yī zhì sì, cháng ān zuǒ yòu mén dōng huá mén zì wǔ zhì bā, xī huá mén zì jiǔ zhì shí èr, xuán wǔ mén zì shí sān zhì shí liù. wǔ chéng bīng mǎ zhǐ huī yì rì lǐng lìng pái, dōng xī nán běi zhōng chéng, fēn lǐng mù jīn huǒ shuǐ tǔ wǔ zì hào. liú shǒu wǔ wèi xún chéng guān bìng jīn wú děng wèi shǒu wèi guān, jù lǐng tóng fú. liú shǒu wèi zhǐ huī suǒ lǐng chéng zì jí dōng xī běi zì hào pái, jù zuǒ bàn zì yáng wén, zuǒ bǐ. jīn wú děng wèi, duān mén chéng tiān mén dōng xī běi ān mén zhǐ huī qiān hù suǒ lǐng chéng zì jí dōng xī běi zì hào, jù yòu bàn zì yīn wén, yòu bǐ. tóng fú zì hào bǐ duì xiāng tóng, fāng xǔ xún xíng. nèi guān nèi shǐ zhī chū, yì xū shǒu mén guān bǐ duì tóng fú ér hòu xíng. huáng chéng jiǔ mén shǒu wèi jūn yǔ wéi zǐ shǒu, gè lǐng yǒng zì hào tóng pái. jǐn yī xiào wèi shàng zhí jí guāng lù sì lì diǎn chú yì, yù dà sì, jù pèi shuāng yú tóng pái. yǒng lè liù nián jià xìng běi jīng, hù cóng guān jù dài yá pái wǔ fǔ liù bù dū chá yuàn dà lǐ sì jǐn yī wèi gè zhù yìn xìn, tōng zhèng sī hóng lú sì gè zhù guān fáng, wèi zhī xíng zài wèi mén yìn xìn guān fáng. qí hòu mìng nèi fǔ yìn shòu jiān shōu zhù. jiā jìng shí bā nián nán xún, lǐ bù lǐng chū, yǐ gěi hù cóng zhě yān. fán jiāo miào zhū jì péi sì gòng shì guān jí zhí shì zhě, rù tán jù lǐng yá pái, hóng wǔ bā nián shǐ yě. yuán huā pái, péi sì guān lǐng zhī. zhǎng huā pái, gòng shì guān lǐng zhī. zhǎng sù pái, zhí shì rén lǐng zhī. yòu wèi zhī sì pái. fán jià yì líng qǐn, hù cóng guān jù yú shàng bǎo sī lǐng xiǎo yá pái. jiā jìng jiǔ nián, huáng hòu xíng qīn cán lǐ, wén guān sì pǐn yǐ shàng wǔ guān sān pǐn yǐ shàng mìng fù jí shǐ rén, jù yú shàng bǎo sī lǐng yá pái, yǒu yún huā huán pái niǎo xíng cháng pái zhī yì. fán wén wǔ cháo cān guān jǐn yī wèi dāng jià guān, yì lǐng yá pái, yǐ fáng jiān wěi, hóng wǔ shí yī nián shǐ yě. qí zhì, yǐ xiàng yá wèi zhī, kè guān zhí yú shàng. bù pèi zé mén zhě què zhī, sī xiāng jiè zhě lùn rú lǜ. yá pái zì hào, gōng hóu bó yǐ xūn zì, fù mǎ dū wèi yǐ qīn zì, wén guān yǐ wén zì, wǔ guān yǐ wǔ zì, jiào fāng guān yǐ lè zì, rù nèi guān yǐ guān zì. zhèng dé shí liù nián, lǐ kē xíng huán yán:" yá pái wéi cháng cháo zhí guān dé xuán. bǐ lái quán jiān qīn bǐng, chuán zhǐ shēng guān zhě zhé pèi yá pái, yí qīng hé yǐ zhòng míng qì." nǎi mìng wén zhí bù cháo cān zhě, wú dé làn gěi yá pái wǔ guān jìn yù shì bān pèi dāo zhí jīn lú zhě gěi yǔ. jiā jìng èr shí bā nián, nèi fǔ gòng shì jiàng zuò wǔ zhí guān jiē dài cháo cān yá pái, cháng fèng zhǐ gé duó, xuán fù gěi zhī. jǐ shì zhōng chén bāng xiū yǐ wéi yán, lǐ bù fù zòu:" huì diǎn suǒ zài, wén wǔ guān chū rù jìn mén dài yá pái, yǒu zhí shì gòng shì cháo cān zhī bié. zhí shì gòng shì zhě, jiē jiè qī ér lǐng, rú qī ér jiǎo. wéi cháo cān yá pái, dé zhāo xī xuán zhī, fēi tú wèi guān fáng zhī jù, yì yǐ shì děng wēi zhī biàn yě. xū xián dài fèng gòng shì zhí shì zhě, bù yí gài lǐng. dì chū rù jìn tà, ruò yī qiè gé duó, hé yóu jī chá? shàng bǎo sī suǒ zhù jiù pái shù bǎi, shàng yǒu' rù nèi fǔ' zì hào, qǐng yǐ gěi zhī. zhì yú wèi suǒ wǔ guān, zhǎng yìn qiān shū shì wèi zhī wài, fēi shǔ cháo cān gōng yì zhě, jǐn gé duó zhī. qí nà sù tián zhù mào cì yá pái jí bà tuì xián zhù guān jiù suǒ guān lǐng bù jiǎo zhě, jù dǎi wèn." bào kě.
其扈驾金字银牌,则洪武六年所造。寻改为守卫金牌,以铜为之,涂以金,高一尺,阔三寸,分字号凡五。仁字号,上鈒独龙蟠云花,公、侯、伯、都督佩之。义字号,鈒伏虎盘云花,指挥佩之。礼字号,獬貂豸蟠云花,千户、卫镇抚佩之。智字号,鈒狮子蟠云花,百户、所镇抚佩之。信字号,鈒蟠云花,将军佩之。牌下铸“守卫”二篆字,背铸“凡守卫官军悬带此牌”等二十四字,牌首窍贯青丝。镇抚及将军随驾直宿卫者佩之,下直则纳之。凡夜巡官,于尚宝司领令牌,禁城各门、金吾等卫指挥、千户,分领申字号牌,午门自一至四,长安左右门、东华门自五至八,西华门自九至十二,玄武门自十三至十六。五城兵马指挥亦日领令牌,东西南北中城,分领木、金、火、水、土五字号。留守五卫、巡城官并金吾等卫守卫官,俱领铜符。留守卫指挥所领承字及东西北字号牌,俱左半字阳文,左比。金吾等卫,端门、承天门、东西北安门指挥千户所领承字及东西北字号,俱右半字阴文,右比。铜符字号比对相同,方许巡行。内官、内使之出,亦须守门官比对铜符而后行。皇城九门守卫军与围子手,各领勇字号铜牌。锦衣校尉上直及光禄寺吏典厨役,遇大祀,俱佩双鱼铜牌。永乐六年驾幸北京,扈从官俱带牙牌;五府、六部、都察院、大理寺、锦衣卫各铸印信,通政司、鸿胪寺各铸关防,谓之行在卫门印信关防。其后命内府印绶监收贮。嘉靖十八年南巡,礼部领出,以给扈从者焉。凡郊庙诸祭陪祀供事官及执事者,入坛俱领牙牌,洪武八年始也。圆花牌,陪祀官领之。长花牌,供事官领之。长素牌,执事人领之。又谓之祀牌。凡驾诣陵寝,扈从官俱于尚宝司领小牙牌。嘉靖九年,皇后行亲蚕礼,文官四品以上、武官三品以上命妇及使人,俱于尚宝司领牙牌,有云花圜牌、鸟形长牌之异。凡文武朝参官、锦衣卫当驾官,亦领牙牌,以防奸伪,洪武十一年始也。其制,以象牙为之,刻官职于上。不佩则门者却之,私相借者论如律。牙牌字号,公、侯、伯以勋字,驸马都尉以亲字,文官以文字,武官以武字,教坊官以乐字,入内官以官字。正德十六年,礼科邢寰言:“牙牌惟常朝职官得悬。比来权奸侵柄,传旨升官者辄佩牙牌,宜清核以重名器。”乃命文职不朝参者,毋得滥给牙牌;武官进御侍班、佩刀、执金炉者给与。嘉靖二十八年,内府供事匠作、武职官皆带朝参牙牌,尝奉旨革夺,旋复给之。给事中陈邦修以为言,礼部覆奏:“《会典》所载,文武官出入禁门带牙牌,有执事、供事、朝参之别。执事、供事者,皆届期而领,如期而缴。惟朝参牙牌,得朝夕悬之,非徒为关防之具,亦以示等威之辨也。虚衔带俸、供事、执事者,不宜概领。第出入禁闼,若一切革夺,何由讥察?尚宝司所贮旧牌数百,上有‘入内府’字号,请以给之。至于卫所武官,掌印、佥书侍卫之外,非属朝参供役者,尽革夺之。其纳粟、填注冒赐牙牌及罢退闲住官旧所关领不缴者,俱逮问。”报可。
hóng wǔ shí wǔ nián, zhì shǐ jié, huáng sè sān yán bǎo gài, zhǎng èr chǐ, huáng shā dài lóng zhī. yòu zhì dān qī jià yī, yǐ jié zhì qí shàng. shǐ zhě shòu mìng, zé zài yǐ xíng shǐ guī, zé chí zhī yǐ fù mìng. èr shí sān nián, zhào kǎo dìng shǐ jié zhī zhì, lǐ bù zòu:" hàn guāng wǔ shí, yǐ zhú wèi jié, bǐng zhǎng bā chǐ, qí máo sān chóng. ér huáng gōng shào yùn huì zhù: hàn jié bǐng zhǎng sān chǐ, máo sān chóng, yǐ máo niú wèi zhī." zhào cóng sān chǐ zhī zhì.
洪武十五年,制使节,黄色三檐宝盖,长二尺,黄纱袋笼之。又制丹漆架一,以节置其上。使者受命,则载以行;使归,则持之以复命。二十三年,诏考定使节之制,礼部奏:“汉光武时,以竹为节,柄长八尺,其毛三重。而黄公绍《韵会》注:汉节柄长三尺,毛三重,以旄牛为之。”诏从三尺之制。
gōng shì zhī zhì: wú yuán nián zuò xīn nèi. zhèng diàn yuē fèng tiān diàn, hòu yuē huá gài diàn, yòu hòu yuē jǐn shēn diàn, jiē yì yǐ láng wǔ. fèng tiān diàn zhī qián yuē fèng tiān mén, diàn zuǒ yuē wén lóu, yòu yuē wǔ lóu. jǐn shēn diàn zhī hòu wèi gōng, qián yuē gān qīng, hòu yuē kūn níng, liù gōng yǐ cì liè. gōng diàn zhī wài, zhōu yǐ huáng chéng, chéng zhī mén, nán yuē wǔ mén, dōng yuē dōng huá, xī yuē xī huá, běi yuē xuán wǔ. shí yǒu yán ruì zhōu wén shí kě zhòu dì zhě. tài zǔ yuē:" dūn chóng jiǎn pǔ, yóu kǒng xí yú shē huá, ěr nǎi dǎo yǔ shē lì hū?" yán zhě cán ér tuì. hóng wǔ bā nián, gǎi jiàn dà nèi gōng diàn, shí nián gào chéng. quē mén yuē wǔ mén, yì yǐ liǎng guān. zhōng sān mén, dōng xī wèi zuǒ yòu yè mén. wǔ mén nèi yuē fèng tiān mén, mén nèi fèng tiān diàn, cháng yù yǐ shòu cháo hè zhě yě. mén zuǒ yòu wèi dōng xī jiǎo mén, fèng tiān diàn zuǒ yòu mén, zuǒ yuē zhōng zuǒ, yòu yuē zhōng yòu, liǎng wǔ zhī jiān, zuǒ yuē wén lóu, yòu yuē wǔ lóu. fèng tiān diàn zhī hòu yuē huá gài diàn, huá gài diàn zhī hòu yuē jǐn shēn diàn, diàn hòu zé qián qīng gōng zhī zhèng mén yě. fèng tiān mén wài liǎng wǔ jiān yǒu mén, zuǒ yuē zuǒ shùn, yòu yuē yòu shùn. zuǒ shùn mén wài yǒu diàn yuē wén huá, wèi dōng gōng shì shì zhī suǒ. yòu shùn mén wài yǒu diàn yuē wǔ yīng, wèi huáng dì zhāi jiè shí suǒ jū. zhì dù rú jiù, guī mó yì hóng. èr shí wǔ nián gǎi jiàn dà nèi jīn shuǐ qiáo, yòu jiàn duān mén chéng tiān mén lóu gè wǔ jiān, jí cháng ān dōng xī èr mén. yǒng lè shí wǔ nián, zuò xī gōng yú běi jīng. zhōng wèi fèng tiān diàn, cè wèi zuǒ yòu èr diàn, nán wèi fèng tiān mén, zuǒ yòu wèi dōng xī jiǎo mén. qí nán wèi wǔ mén, yòu nán wèi chéng tiān mén. diàn běi yǒu hòu diàn liáng diàn nuǎn diàn jí rén shòu jǐng fú rén hé wàn chūn yǒng shòu cháng chūn děng gōng, fán wèi wū qiān liù bǎi sān shí yú yíng. shí bā nián, jiàn běi jīng, fán gōng diàn mén quē guī zhì, xī rú nán jīng, zhuàng lì guò zhī. zhōng cháo yuē fèng tiān diàn, tōng wèi wū bā qiān sān bǎi wǔ shí yíng. diàn zuǒ yuē zhōng zuǒ mén, yòu yuē zhōng yòu mén. dan chi dōng yuē wén lóu, xī yuē wǔ lóu, nán yuē fèng tiān mén, cháng cháo suǒ yù yě. zuǒ yuē dōng jiǎo mén, yòu yuē xī jiǎo mén, dōng wǔ yuē zuǒ shùn mén, xī wǔ yuē yòu shùn mén, zhèng nán yuē wǔ mén. zhōng sān mén, yì yǐ liǎng guān, guān gè yǒu lóu, zuǒ yuē zuǒ yè mén, yòu yuē yòu yè mén. wǔ mén zuǒ shāo nán, yuē quē zuǒ mén, yuē shén chú mén, nèi wèi tài miào. yòu shāo nán, yuē quē yòu mén, yuē shè zuǒ mén, nèi wèi tài shè jì. yòu zhèng nán yuē duān mén, dōng yuē miào jiē mén, jí tài miào yòu mén yě. xī yuē shè jiē mén, jí tài shè jì tán nán zuǒ mén yě. yòu zhèng nán yuē chéng tiān mén, yòu zhé ér dōng yuē cháng ān zuǒ mén, zhé ér xī yuē cháng ān yòu mén. dōng hòu yuē dōng ān mén, xī hòu yuē xī ān mén, běi hòu yuē běi ān mén. zhèng nán yuē dà míng mén, zhōng wèi chí dào, dōng xī cháng láng gè qiān bù. fèng tiān diàn zhī hòu yuē huá gài diàn, yòu hòu yuē jǐn shēn diàn. jǐn shēn diàn zuǒ yuē hòu zuǒ mén, yòu yuē hòu yòu mén. zhèng běi yuē gān qīng mén, nèi wèi qián qīng gōng, shì yuē zhèng qǐn. hòu yuē jiāo tài diàn. yòu hòu yuē kūn níng gōng, wèi zhōng gōng suǒ jū. dōng yuē rén shòu gōng, xī yuē qīng níng gōng, yǐ fèng tài hòu. zuǒ shùn mén zhī dōng yuē wén huá diàn. yòu shùn mén zhī xī yuē wǔ yīng diàn. wén huá diàn dōng nán yuē dōng huá mén, wǔ yīng diàn xī nán yuē xī huá mén. kūn níng gōng hòu yuē kūn níng mén, mén zhī hòu yuē xuán wǔ mén. qí tā gōng diàn, míng hào fán duō, bù néng jǐn liè, suǒ wèi qiān mén wàn hù yě. huáng chéng nèi gōng chéng wài, fán shí yǒu èr mén: yuē dōng shàng mén dōng shàng běi mén dōng shàng nán mén dōng zhōng mén xī shàng mén xī shàng běi mén xī shàng nán mén xī zhōng mén běi shàng mén běi shàng dōng mén běi shàng xī mén běi zhōng mén. fù yú huáng chéng dōng nán jiàn huáng tài sūn gōng, dōng ān mén wài dōng nán jiàn shí wáng jiē. xuān zōng liú yì wén yǎ, jiàn guǎng hán qīng shǔ èr diàn, jí dōng xī qióng dǎo, yóu guān suǒ zhì, xī zhì jīng jí. zhèng tǒng liù nián chóng jiàn sān diàn. jiā jìng zhōng, yú qīng níng gōng hòu dì jiàn cí qìng gōng, yú rén shòu gōng gù jī jiàn cí níng gōng. sān shí liù nián, sān diàn mén lóu zāi, dì yǐ diàn míng fèng tiān, fēi tí biǎn suǒ yí yòng, chì lǐ bù yì zhī. bù chén huì yì yán:" huáng zǔ zhào zào zhī chū, míng yuē fèng tiān zhě, zhāo jiē yǐ shì qián ěr. jì yǐ míng, zé shì hào tiān jiàn lín, yǎn rán zài shàng, lín yù zhī jì, zuò yǐ shì cháo, shì wèi ān yě. jīn nǎi xiū fù zhī shǐ, yí gēng dìng, yǐ dá tiān xiū." míng nián chóng jiàn fèng tiān mén, gēng míng yuē dà cháo mén. sì shí yī nián gēng míng fèng tiān diàn yuē huáng jí, huá gài diàn yuē zhōng jí, jǐn shēn diàn yuē jiàn jí, wén lóu yuē wén zhāo gé, wǔ lóu yuē wǔ chéng gé, zuǒ shùn mén yuē huì jí, yòu shùn mén yuē guī jí, dà cháo mén yuē huáng jí, dōng jiǎo mén yuē hóng zhèng, xī jiǎo mén yuē xuān zhì. yòu gǎi qián qīng gōng yòu xiǎo gé míng yuē dào xīn, páng zuǒ mén yuē rén dàng, yòu mén yuē yì píng. shì zōng chū, kěn xī yuàn xì dì wèi tián, jiàn diàn yuē wú yì, tíng yuē bīn fēng, yòu jiàn tíng yuē shěng gēng, yuē shěng liǎn, měi suì gēng huò, dì zhé lín guān. shí sān nián, xī yuàn hé dōng tíng xiè chéng, qīn dìng míng yuē tiān é fáng, běi yuē fēi ǎi tíng, yíng cuì diàn qián yuē fú xiāng tíng, bǎo yuè tíng qián yuē qiū huī tíng, zhāo hé diàn qián yuē chéng yuān tíng, hòu yuē zǒu qú tái pō, lín yī tíng qián yuē shuǐ yún xiè, xī yuàn mén wài èr tíng yuē zuǒ lín hǎi tíng yòu lín hǎi tíng, běi zhá kǒu yuē yǒng yù tíng, hé zhī dōng yuē jù jǐng tíng, gǎi lǚ liáng hóng zhī tíng yuē lǚ liáng, qián yuē yǐ jīn tíng, cuì yù guǎn qián yuē xié xiù tíng.
宫室之制:吴元年作新内。正殿曰奉天殿,后曰华盖殿,又后曰谨身殿,皆翼以廊庑。奉天殿之前曰奉天门,殿左曰文楼,右曰武楼。谨身殿之后为宫,前曰乾清,后曰坤宁,六宫以次列。宫殿之外,周以皇城,城之门,南曰午门,东曰东华,西曰西华,北曰玄武。时有言瑞州文石可甃地者。太祖曰:“敦崇俭朴,犹恐习于奢华,尔乃导予奢丽乎?”言者惭而退。洪武八年,改建大内宫殿,十年告成。阙门曰午门,翼以两观。中三门,东西为左、右掖门。午门内曰奉天门,门内奉天殿,尝御以受朝贺者也。门左右为东、西角门,奉天殿左、右门,左曰中左,右曰中右,两庑之间,左曰文楼,右曰武楼。奉天殿之后曰华盖殿,华盖殿之后曰谨身殿,殿后则乾清宫之正门也。奉天门外两庑间有门,左曰左顺,右曰右顺。左顺门外有殿曰文华,为东宫视事之所。右顺门外有殿曰武英,为皇帝斋戒时所居。制度如旧,规模益宏。二十五年改建大内金水桥,又建端门、承天门楼各五间,及长安东、西二门。永乐十五年,作西宫于北京。中为奉天殿,侧为左右二殿,南为奉天门,左右为东、西角门。其南为午门,又南为承天门。殿北有后殿、凉殿、暖殿及仁寿、景福、仁和、万春、永寿、长春等宫,凡为屋千六百三十馀楹。十八年,建北京,凡宫殿、门阙规制,悉如南京,壮丽过之。中朝曰奉天殿,通为屋八千三百五十楹。殿左曰中左门,右曰中右门。丹墀东曰文楼,西曰武楼,南曰奉天门,常朝所御也。左曰东角门,右曰西角门,东庑曰左顺门,西庑曰右顺门,正南曰午门。中三门,翼以两观,观各有楼,左曰左掖门,右曰右掖门。午门左稍南,曰阙左门,曰神厨门,内为太庙。右稍南,曰阙右门,曰社左门,内为太社稷。又正南曰端门,东曰庙街门,即太庙右门也。西曰社街门,即太社稷坛南左门也。又正南曰承天门,又折而东曰长安左门,折而西曰长安右门。东后曰东安门,西后曰西安门,北后曰北安门。正南曰大明门,中为驰道,东西长廊各千步。奉天殿之后曰华盖殿,又后曰谨身殿。谨身殿左曰后左门,右曰后右门。正北曰乾清门,内为乾清宫,是曰正寝。后曰交泰殿。又后曰坤宁宫,为中宫所居。东曰仁寿宫,西曰清宁宫,以奉太后。左顺门之东曰文华殿。右顺门之西曰武英殿。文华殿东南曰东华门,武英殿西南曰西华门。坤宁宫后曰坤宁门,门之后曰玄武门。其他宫殿,名号繁多,不能尽列,所谓千门万户也。皇城内宫城外,凡十有二门:曰东上门、东上北门、东上南门、东中门、西上门、西上北门、西上南门、西中门、北上门、北上东门、北上西门、北中门。复于皇城东南建皇太孙宫,东安门外东南建十王街。宣宗留意文雅,建广寒、清暑二殿,及东、西琼岛,游观所至,悉置经籍。正统六年重建三殿。嘉靖中,于清宁宫后地建慈庆宫,于仁寿宫故基建慈宁宫。三十六年,三殿门楼灾,帝以殿名奉天,非题扁所宜用,敕礼部议之。部臣会议言:“皇祖肇造之初,名曰奉天者,昭揭以示虔尔。既以名,则是昊天监临,俨然在上,临御之际,坐以视朝,似未安也。今乃修复之始,宜更定,以答天庥。”明年重建奉天门,更名曰大朝门。四十一年更名奉天殿曰皇极,华盖殿曰中极,谨身殿曰建极,文楼曰文昭阁,武楼曰武成阁,左顺门曰会极,右顺门曰归极,大朝门曰皇极,东角门曰弘政,西角门曰宣治。又改乾清宫右小阁名曰道心,旁左门曰仁荡,右门曰义平。世宗初,垦西苑隙地为田,建殿曰无逸,亭曰豳风,又建亭曰省耕,曰省敛,每岁耕获,帝辄临观。十三年,西苑河东亭榭成,亲定名曰天鹅房,北曰飞霭亭,迎翠殿前曰浮香亭,宝月亭前曰秋辉亭,昭和殿前曰澄渊亭,后曰〈走瞿〉台坡,临漪亭前曰水云榭,西苑门外二亭曰左临海亭、右临海亭,北闸口曰涌玉亭,河之东曰聚景亭,改吕梁洪之亭曰吕梁,前曰檥金亭,翠玉馆前曰撷秀亭。
qīn wáng fǔ zhì: hóng wǔ sì nián dìng, chéng gāo èr zhàng jiǔ chǐ, zhèng diàn jī gāo liù chǐ jiǔ cùn, zhèng mén qián hòu diàn sì mén chéng lóu, shì yǐ qīng lǜ diǎn jīn, láng fáng shì yǐ qīng dài. sì chéng zhèng mén, yǐ dān qī, jīn tú tóng dīng. gōng diàn kē gǒng zǎn dǐng, zhōng huà pán chī, shì yǐ jīn, biān huà bā jí xiáng huā. qián hòu diàn zuò, yòng hóng qī jīn pán chī, zhàng yòng hóng xiāo jīn pán chī. zuò hòu bì zé huà pán chī cǎi yún, hòu gǎi wéi lóng. lì shān chuān shè jì zōng miào yú wáng chéng nèi. qī nián dìng qīn wáng suǒ jū diàn, qián yuē chéng yùn, zhōng yuē huán diàn, hòu yuē cún xīn sì chéng mén, nán yuē duān lǐ, běi yuē guǎng zhì, dōng yuē tǐ rén, xī yuē zūn yì. tài zǔ yuē:" shǐ zhū wáng dǔ míng sī yì, yǐ fān píng dì shì." jiǔ nián dìng qīn wáng gōng diàn mén wǔ jí chéng mén lóu, jiē fù yǐ qīng sè liú lí wǎ. yòu mìng zhòng shū shěng chén, wéi qīn wáng gōng dé shì zhū hóng dà qīng lǜ, qí tā jū shì zhǐ shì dān bì. shí èr nián, zhū wáng fǔ gào chéng. qí zhì, zhōng yuē chéng yùn diàn, shí yī jiān, hòu wèi huán diàn, cì yuē cún xīn diàn, gè jiǔ jiān. chéng yùn diàn liǎng wǔ wèi zuǒ yòu èr diàn, zì cún xīn chéng yùn, zhōu huí liǎng wǔ, zhì chéng yùn mén, wèi wū bǎi sān shí bā jiān. diàn hòu wèi qián zhōng hòu sān gōng, gè jiǔ jiān. gōng mén liǎng xiāng děng shì jiǔ shí jiǔ jiān. wáng chéng zhī wài, zhōu yuán xī mén táng kù děng shì zài qí jiān, fán wèi gōng diàn shì wū bā bǎi jiān yǒu qí. hóng zhì bā nián gēng dìng wáng fǔ zhī zhì, pō yǒu suǒ zēng sǔn.
亲王府制:洪武四年定,城高二丈九尺,正殿基高六尺九寸,正门、前后殿、四门城楼,饰以青绿点金,廊房饰以青黛。四城正门,以丹漆,金涂铜钉。宫殿窠栱攒顶,中画蟠螭,饰以金,边画八吉祥花。前后殿座,用红漆金蟠螭,帐用红销金蟠螭。座后壁则画蟠螭、彩云,后改为龙。立山川、社稷、宗庙于王城内。七年定亲王所居殿,前曰承运,中曰圜殿,后曰存心;四城门,南曰端礼,北曰广智,东曰体仁,西曰遵义。太祖曰:“使诸王睹名思义,以藩屏帝室。”九年定亲王宫殿、门庑及城门楼,皆覆以青色琉璃瓦。又命中书省臣,惟亲王宫得饰朱红、大青绿,其他居室止饰丹碧。十二年,诸王府告成。其制,中曰承运殿,十一间,后为圜殿,次曰存心殿,各九间。承运殿两庑为左右二殿,自存心、承运,周回两庑,至承运门,为屋百三十八间。殿后为前、中、后三宫,各九间。宫门两厢等室九十九间。王城之外,周垣、西门、堂库等室在其间,凡为宫殿室屋八百间有奇。弘治八年更定王府之制,颇有所增损。
jùn wáng fǔ zhì: tiān shùn sì nián dìng. mén lóu tīng xiāng chú kù mǐ cāng děng, gòng shù shí jiān ér yǐ.
郡王府制:天顺四年定。门楼、厅厢、厨库、米仓等,共数十间而已。
gōng zhǔ fǔ dì: hóng wǔ wǔ nián, lǐ bù yán:" táng sòng gōng zhǔ shì zhèng yī pǐn, fǔ dì bìng yòng zhèng yī pǐn zhì dù. jīn nǐ gōng zhǔ dì, tīng táng jiǔ jiān, shí yī jià, shī huā yàng shòu jí, liáng dòng dòu gǒng yán jué cǎi sè huì shì, wéi bù yòng jīn. zhèng mén wǔ jiān, qī jià. dà mén, lǜ yóu, tóng huán. shí chǔ qiáng zhuān, juān záo líng lóng huā yàng." cóng zhī.
公主府第:洪武五年,礼部言:“唐、宋公主视正一品,府第并用正一品制度。今拟公主第,厅堂九间,十一架,施花样兽脊,梁、栋、斗栱、檐桷彩色绘饰,惟不用金。正门五间,七架。大门,绿油,铜环。石础、墙砖,镌凿玲珑花样。”从之。
bǎi guān dì zhái: míng chū, jìn guān mín fáng wū bù xǔ diāo kè gǔ dì hòu shèng xián rén wù jí rì yuè lóng fèng suān ní qí lín xī xiàng zhī xíng. fán guān yuán rèn mǎn zhì shì, yǔ jiàn rèn tóng. qí fù zǔ yǒu guān, shēn mò, zǐ sūn xǔ jū fù zǔ fáng shè. hóng wǔ èr shí liù nián dìng zhì, guān yuán yíng zào fáng wū, bù xǔ xiē shān zhuǎn jiǎo, zhòng yán zhòng gǒng, jí huì zǎo jǐng, wéi lóu jū zhòng yán bù jīn. gōng hóu, qián tīng qī jiān liǎng shà, jiǔ jià. zhōng táng qī jiān, jiǔ jià. hòu táng qī jiān, qī jià. mén sān jiān, wǔ jià, yòng jīn qī jí shòu miàn xī huán. jiā miào sān jiān, wǔ jià. fù yǐ hēi bǎn wǎ, jí yòng huā yàng wǎ shòu, liáng dòng dòu gǒng yán jué cǎi huì shì. mén chuāng fāng zhù jīn qī shì. láng wǔ páo kù cóng wū, bù dé guò wǔ jiān, qī jià. yī pǐn èr pǐn, tīng táng wǔ jiān, jiǔ jià, wū jǐ yòng wǎ shòu, liáng dòng dòu gǒng yán jué qīng bì huì shì. mén sān jiān, wǔ jià, lǜ yóu, shòu miàn xī huán. sān pǐn zhì wǔ pǐn, tīng táng wǔ jiān, qī jià, wū jǐ yòng wǎ shòu, liáng dòng yán jué qīng bì huì shì. mén sān jiān, sān jià, hēi yóu, xī huán. liù pǐn zhì jiǔ pǐn, tīng táng sān jiān, qī jià, liáng dòng shì yǐ tǔ huáng. mén yī jiān, sān jià, hēi mén, tiě huán. pǐn guān fáng shè, mén chuāng hù yǒu bù de yòng dān qī. gōng chén zhái shè zhī hòu, liú kòng dì shí zhàng, zuǒ yòu jiē wǔ zhàng. bù xǔ nà yí jūn mín jū zhǐ, gèng bù xǔ yú zhái qián hòu zuǒ yòu duō zhàn dì, gòu tíng guǎn, kāi chí táng, yǐ zī yóu tiào. sān shí wǔ nián, shēn míng jìn zhì, yī pǐn sān pǐn tīng táng gè qī jiān, liù pǐn zhì jiǔ pǐn tīng táng liáng dòng zhī yòng fěn qīng shì zhī.
百官第宅:明初,禁官民房屋不许雕刻古帝后、圣贤人物及日月、龙凤、狻猊、麒麟、犀象之形。凡官员任满致仕,与见任同。其父祖有官,身殁,子孙许居父祖房舍。洪武二十六年定制,官员营造房屋,不许歇山转角,重檐重栱,及绘藻井,惟楼居重檐不禁。公侯,前厅七间、两厦,九架。中堂七间,九架。后堂七间,七架。门三间,五架,用金漆及兽面锡环。家庙三间,五架。覆以黑板瓦,脊用花样瓦兽,梁、栋、斗栱、檐桷彩绘饰。门窗、枋柱金漆饰。廊、庑、庖、库从屋,不得过五间,七架。一品、二品,厅堂五间,九架,屋脊用瓦兽,梁、栋、斗栱、檐桷青碧绘饰。门三间,五架,绿油,兽面锡环。三品至五品,厅堂五间,七架,屋脊用瓦兽,梁、栋、檐桷青碧绘饰。门三间,三架,黑油,锡环。六品至九品,厅堂三间,七架,梁、栋饰以土黄。门一间,三架,黑门,铁环。品官房舍,门窗、户牖不得用丹漆。功臣宅舍之后,留空地十丈,左右皆五丈。不许那移军民居止,更不许于宅前后左右多占地,构亭馆,开池塘,以资游眺。三十五年,申明禁制,一品、三品厅堂各七间,六品至九品厅堂梁栋祗用粉青饰之。
shù mín lú shè: hóng wǔ èr shí liù nián dìng zhì, bù guò sān jiān, wǔ jià, bù xǔ yòng dòu gǒng, shì cǎi sè. sān shí wǔ nián fù shēn jìn chì, bù xǔ zào jiǔ wǔ jiān shù, fáng wū suī zhì yī èr shí suǒ, suí jī wù lì, dàn bù xǔ guò sān jiān. zhèng tǒng shí èr nián lìng shāo biàn tōng zhī, shù mín fáng wū jià duō ér jiān shǎo zhě, bù zài jìn xiàn.
庶民庐舍:洪武二十六年定制,不过三间,五架,不许用斗栱,饰彩色。三十五年复申禁饬,不许造九五间数,房屋虽至一二十所,随基物力,但不许过三间。正统十二年令稍变通之,庶民房屋架多而间少者,不在禁限。
qì yòng zhī jìn: hóng wǔ èr shí liù nián dìng, gōng hóu yī pǐn èr pǐn, jiǔ zhù jiǔ zhǎn jīn, yú yòng yín. sān pǐn zhì wǔ pǐn, jiǔ zhù yín, jiǔ zhǎn jīn, liù pǐn zhì jiǔ pǐn, jiǔ zhù jiǔ zhǎn yín, yú jiē cí qī. mù qì bù xǔ yòng zhū hóng jí mǒ jīn miáo jīn diāo zhuó lóng fèng wén. shù mín, jiǔ zhù xī, jiǔ zhǎn yín, yú yòng cí qī. bǎi guān, chuáng miàn píng fēng gé zi, zá sè qī shì, bù xǔ diāo kè lóng wén, bìng jīn shì zhū qī. jūn guān jūn shì, gōng shǐ hēi qī, gōng dài jiàn náng, bù xǔ yòng zhū qī miáo jīn zhuāng shì. jiàn wén sì nián shēn chì guān mín, bù xǔ tiě yòng jīn jiǔ jué, qí yǐ zhào mù qì yì bù xǔ zhū hóng jīn shì. zhèng dé shí liù nián dìng, yī pǐn èr pǐn, qì mǐn bù yòng yù, zhǐ xǔ yòng jīn. shāng gǔ jì yì jiā qì mǐn bù xǔ yòng yín. yú yǔ shù mín tóng.
器用之禁:洪武二十六年定,公侯、一品、二品,酒注、酒盏金,馀用银。三品至五品,酒注银,酒盏金,六品至九品,酒注、酒盏银,馀皆磁、漆。木器不许用朱红及抹金、描金、雕琢龙凤文。庶民,酒注锡,酒盏银,馀用磁、漆。百官,床面、屏风、槅子,杂色漆饰,不许雕刻龙文,并金饰朱漆。军官、军士,弓矢黑漆,弓袋、箭囊,不许用朱漆描金装饰。建文四年申饬官民,不许僣用金酒爵,其椅棹木器亦不许朱红金饰。正德十六年定,一品、二品,器皿不用玉,止许用金。商贾、技艺家器皿不许用银。馀与庶民同。