yān dǎng
◎閹黨
míng dài yān huàn zhī huò kù yǐ, rán fēi zhū dǎng rén fù lì zhī, yǔ yì zhī, zhāng qí shì ér zhù zhī gōng, nüè yàn bù ruò shì qí liè yě. zhōng yè yǐ qián, shì dài fū zhī zhòng míng jié, suī yǐ wáng zhèn wāng zhí zhī héng, dǎng yǔ wèi shèng. zhì liú jǐn qiè quán, jiāo fāng yǐ gé chén shǒu yǔ zhī bǐ, yú shì liè qīng zhēng xiān xiàn mèi, ér sī lǐ zhī quán jū nèi gé shàng. dài shén zōng mò nián, é yán péng xìng, qún xiāng dí chóu, mén hù zhī zhēng gù jié ér bù kě jiě. xiōng shù chéng qí fèi kuì, dào nòng tài ē, xiá jié qú xiān, cuàn shēn fù sì. yín xíng fū dú, kuài qí è zhèng chǒu zhí zhī sī. yì guān tián yú bì àn, shàn lèi yǔn yú dāo jù. qì hū è guàn mǎn yíng, jí shēn xiàn diǎn, xíng shū suǒ lì, jī huì jiǎn biān, ér yí niè yú jìn, zhōng yǐ fù guó. zhuāng liè dì zhī dìng nì àn yě, yǐ qí shì fù dà xué shì hán kuàng děng, yīn kǎi rán tài xī yuē: zhōng xián bù guò yī rén ěr, wài tíng zhū chén fù zhī, suì zhì yú cǐ, qí zuì hé kě shèng zhū! tòng hū zāi, huàn dé huàn shī zhī bǐ fū, qí liú dú chéng wú suǒ qióng jí yě! jīn lù zì jiāo fāng zhāng cǎi yǐ xià, qì tiān qǐ cháo, wèi yān dǎng liè chuán, yòng chuí jiàn jiè. qí yǐ gōng míng biǎo jiàn, huò wǎn jié zì gài, rú wáng jì wáng yuè yáng wéi yuán zhāng jié zhī tú, zé réng bié jiàn yān.
明代閹宦之禍酷矣,然非諸黨人附麗之,羽翼之,張其勢而助之攻,虐焰不若是其烈也。中葉以前,士大夫知重名節,雖以王振、汪直之橫,黨與未盛。至劉瑾竊權,焦芳以閣臣首與之比,於是列卿爭先獻媚,而司禮之權居內閣上。迨神宗末年,訛言朋興,群相敵仇,門戶之爭固結而不可解。凶豎乘其沸潰,盜弄太阿,黠桀渠憸,竄身婦寺。淫刑痡毒,快其惡正丑直之私。衣冠填於狴犴,善類殞於刀鋸。迄乎惡貫滿盈,亟伸憲典,刑書所麗,跡穢簡編,而遺孽餘燼,終以覆國。莊烈帝之定逆案也,以其事付大學士韓爌等,因慨然太息曰:「忠賢不過一人耳,外廷諸臣附之,遂至於此,其罪何可勝誅!」痛乎哉,患得患失之鄙夫,其流毒誠無所窮極也!今錄自焦芳、張彩以下,迄天啟朝,為《閹黨列傳》,用垂鑒誡。其以功名表見,或晚節自蓋,如王驥、王越、楊維垣、張捷之徒,則仍別見焉。
jiāo fāng liú yǔ cáo yuán zhāng cǎi hán fú děng gù bǐng qiān wèi guǎng wēi děng cuī chéng xiù wú chún fū děng liú zhì xuǎn liáng mèng huán děng cáo qīn chéng shí sān wèi děng wáng shào huī zhōu yīng qiū huò wéi huá xú dà huà děng yán míng tài jiǎ jì chūn tián ěr gēng xǔ xiǎn chún
焦芳(劉宇 曹元) 張彩(韓福等) 顧秉謙(魏廣微等) 崔呈秀(吳淳夫等) 劉志選(梁夢環等) 曹欽程(石三畏等) 王紹徽(周應秋)霍維華(徐大化等) 閻鳴泰 賈繼春 田爾耕(許顯純)
jiāo fāng, mì yáng rén. tiān shùn bā nián jìn shì. dà xué shì lǐ xián yǐ tóng xiāng gù, yǐn wèi shù jí shì, shòu biān xiū, jìn shì jiǎng. mǎn jiǔ nián kǎo, dāng qiān xué shì. huò yǔ dà xué shì wàn ān: bù xué rú fāng, yì xué shì hū? fāng wén dà huì yuē: shì bì péng huá jiān wǒ yě. wǒ bù xué shì, qiě cì huá zhǎng ān dào zhōng. huá jù, yán yú ān, nǎi jìn fāng shì jiǎng xué shì. xiān shì, zhào zuǎn wén huá dà xùn, jìn jiǎng dōng gōng, qí shū jiē huá děng suǒ wèi. fāng chǐ bù yǔ, měi jìn jiǎng, gù zhāi qí cī, yáng yán zhòng zhōng. hàn lín shàng wén cǎi, dú fāng cū lòu wú xué shí, xìng yīn hěn, dòng zhé yì shàn, rén xián wèi bì zhī. yǐn mín zhī bà yě, fāng yǔ qí zi lóng xiāng bǐ, zhé guì yáng zhōu tóng zhī. fāng zhī chū huá ān èr rén zhǐ, xián cì gǔ.
焦芳,泌陽人。天順八年進士。大學士李賢以同鄉故,引為庶吉士,授編修,進侍講。滿九年考,當遷學士。或語大學士萬安:「不學如芳,亦學士乎?」芳聞大恚曰:「是必彭華間我也。我不學士,且刺華長安道中。」華懼,言於安,乃進芳侍講學士。先是,詔纂《文華大訓》,進講東宮,其書皆華等所為。芳恥不與,每進講,故摘其疵,揚言眾中。翰林尚文采,獨芳粗陋無學識,性陰很,動輒議訕,人咸畏避之。尹旻之罷也,芳與其子龍相比,謫桂陽州同知。芳知出華、安二人指,銜次骨。
hóng zhì chū, yí huò zhōu zhī zhōu, zhuó sì chuān tí xué fù shǐ, diào hú guǎng. wèi jǐ, qiān nán jīng yòu tōng zhèng, yǐ yōu guī. fú què, shòu tài cháng shǎo qīng jiān shì jiǎng xué shì, xún zhuó lǐ bù yòu shì láng. yuàn liú jiàn ní jǐ, rì yú zhòng zhōng mān mà. jiàn pàn dié bù kě yì, jí yǐn bǐ mǒ qù, bù guān bái shàng shū. é gǎi lì bù, zhuǎn zuǒ shì láng. mǎ wén shēng wèi shàng shū, fāng zhé jiā shān wǔ, yīn jié yán guān, shǐ pēng jī sù suǒ bù kuài jí zài jǐ shàng zhě. yòu shàng yán yù biān sì shì yǐ xī jìn yòng, wèi xiè qiān suǒ yì, yóu hàn qiān. měi yán jí yú yáo jiāng xī rén, yǐ qiān jí huá gù, sì kǒu gòu lì. fāng jì jī wǔ tíng chén, fù ruì jìn, nǎi shēn jié yān huàn yǐ zì gù, rì yè móu zhú jiàn qiān, dài qí wèi.
弘治初,移霍州知州,擢四川提學副使,調湖廣。未幾,遷南京右通政,以憂歸。服闋,授太常少卿兼侍講學士,尋擢禮部右侍郎。怨劉健尼己,日於眾中嫚罵。健判牒不可意,即引筆抹去,不關白尚書。俄改吏部,轉左侍郎。馬文升為尚書,芳輒加姍侮,陰結言官,使抨擊素所不快及在己上者。又上言御邊四事以希進用,為謝遷所抑,尤憾遷。每言及餘姚、江西人,以遷及華故,肆口詬詈。芳既積忤廷臣,復銳進,乃深結閹宦以自固,日夜謀逐健、遷,代其位。
zhèng dé chū, hù bù shàng shū hán wén yán huì jì bù zú. tíng yì wèi lǐ cái wú qí shù, wéi quàn shàng jié jiǎn. fāng zhī zuǒ yòu yǒu qiè tīng zhě, dà yán yuē: shù mín jiā shàng xū yòng dù, kuàng xiàn guān yé? yàn yún wú qián jiǎn gù zhǐ. jīn tiān xià bū zū nì shuì hé xiàn, bú shì jiǎn suǒ, ér dàn yún sǔn shàng hé yě? wǔ zōng wén zhī dà xǐ. huì wén shēng qù, suì zhuó wèi lì bù shàng shū. hán wén jiāng lǜ jiǔ qīng hé liú jǐn, shū dāng shǒu lì bù, yǐ gào fāng. fāng yīn xiè qí móu yú jǐn. jǐn suì zhú wén jí jiàn qiān bèi, ér fāng yǐ běn guān jiān wén yuān gé dà xué shì, rù gé fǔ zhèng, lěi jiā shǎo shī huá gài diàn dà xué shì. jū nèi gé shù nián, jǐn zhuó luàn hǎi nèi, biàn zhì chéng fǎ, tú dú jìn shēn, jiē fāng dǎo zhī. měi guò jǐn, yán bì chēng qiān suì, zì chēng yuē mén xià. cái yuè zhāng zòu, yī ā jǐn yì. sì fāng lù jǐn zhě xiān lù fāng. zi huáng zhōng, yì ào hěn bù xué, tíng shì bì yù de dì yī. lǐ dōng yáng wáng ào wèi zhì èr jiǎ shǒu, fāng bù yuè. yán yú jǐn, jìng shòu hàn lín jiǎn tǎo, é jìn biān xiū. fāng yǐ huáng zhōng gù, shí shí lì dōng yáng. jǐn wén zhī yuē: huáng zhōng zuó zài wǒ jiā shì shí liú shī, shén zhuō, gù hèn lǐ yé?
正德初,戶部尚書韓文言會計不足。廷議謂理財無奇術,唯勸上節儉。芳知左右有竊聽者,大言曰:「庶民家尚須用度,況縣官耶?諺雲『無錢揀故紙』。今天下逋租匿稅何限,不是檢索,而但云損上何也?」武宗聞之大喜。會文升去,遂擢為吏部尚書。韓文將率九卿劾劉瑾,疏當首吏部,以告芳。芳陰泄其謀於瑾。瑾遂逐文及健、遷輩,而芳以本官兼文淵閣大學士,入閣輔政,累加少師、華蓋殿大學士。居內閣數年,瑾濁亂海內,變置成法,荼毒縉紳,皆芳導之。每過瑾,言必稱千歲,自稱曰門下。裁閱章奏,一阿瑾意。四方賂瑾者先賂芳。子黃中,亦傲很不學,廷試必欲得第一。李東陽、王鏊為置二甲首,芳不悅。言於瑾,徑授翰林檢討,俄進編修。芳以黃中故,時時詈東陽。瑾聞之曰:「黃中昨在我家試石榴詩,甚拙,顧恨李耶?」
jǐn nù hàn lín guān ào jǐ, yù jǐn chū zhī wài, wèi zhāng cǎi quàn jǔ. jí xiū xiào jiā shí lù chéng, jǐn yòu chí qián yì, cǎi fù lì jǔ. ér fāng fù zǐ yǔ jiǎn tǎo duàn jiǒng bèi, jiào jǐn yǐ kuò chōng zhèng shì wèi míng, nǎi jǐn chū biān xiū gù qīng děng èr shí yú rén yú bù cáo. yǒu sī yīng zhào jǔ huái cái bào dé zhī shì, yǐ yú yáo rén zhōu lǐ xú zi yuán xǔ lóng, shàng yú rén xú wén biāo sì rén míng shàng. jǐn yǐ lǐ děng jiē qiān xiāng rén, ér zhào cǎo chū jiàn, yīn xià sì rén zhào yù, yù bìng dǎi jiàn qiān. dōng yáng lì jiě zhī. fāng lì shēng yuē: zòng shì qí zuì, bù dāng chú míng yé? nǎi chù jiàn qiān wèi mín, ér bǎng zhú yú yáo rén zhī wèi jīng guān zhě.
瑾怒翰林官傲己,欲盡出之外,為張彩勸沮。及修《孝家實錄》成,瑾又持前議,彩復力沮。而芳父子與檢討段炅輩,教瑾以擴充政事為名,乃盡出編修顧清等二十餘人於部曹。有司應詔舉懷材抱德之士,以餘姚人周禮、徐子元、許龍,上虞人徐文彪四人名上。瑾以禮等皆遷鄉人,而詔草出健,因下四人詔獄,欲並逮健、遷。東陽力解之。芳厲聲曰:「縱貰其罪,不當除名耶?」乃黜健、遷為民,而榜逐餘姚人之為京官者。
mǎn lá jiā shǐ chén yà liú, běn jiāng xī wàn ān rén, míng xiāo míng jǔ. yǐ zuì pàn rù qí guó, yǔ qí guó rén duān yà zhì děng lái cháo. jì yòu móu rù bó ní guó suǒ bǎo, qiě shā yà zhì děng. shì wén, fāng xià suǒ sī kān zòu. fāng jí shǔ qí wěi yuē: jiāng xī tǔ sú, gù duō wán fǎ, rú péng huá yǐn zhí xú qióng lǐ zī shěng huáng jǐng děng, duō bèi wù yì. yí cái jiǎn jiě é wǔ shí míng, tōng jí zhě wù xuǎn jīng zhí, zhe wèi lìng. qiě yán: wáng ān shí huò sòng, wú chéng shì yuán, yí bǎng qí zuì, shǐ tā rì wú dé làn yòng jiāng xī rén. yáng tíng hé jiě zhī yuē: yǐ yī dào gù, huò lián yī fāng, zhì cái jiě é yǐ. sòng yuán rén wù, yì yù bìng àn yé? nǎi zhǐ.
滿剌加使臣亞劉,本江西萬安人,名蕭明舉。以罪叛入其國,與其國人端亞智等來朝。既又謀入浡泥國索寶,且殺亞智等。事聞,方下所司勘奏。芳即署其尾曰:「江西土俗,故多玩法,如彭華、尹直、徐瓊、李孜省、黃景等,多被物議。宜裁減解額五十名,通籍者勿選京職,著為令。」且言:「王安石禍宋,吳澄仕元,宜榜其罪,使他日毋得濫用江西人。」楊廷和解之曰:「以一盜故,禍連一方,至裁解額矣。宋、元人物,亦欲併案耶?」乃止。
fāng shēn è nán rén, měi tuì yī nán rén, zhé xǐ. suī lùn gǔ rén, yì bì dǐ nán ér yù běi, cháng zuò nán rén bù kě wèi xiāng tú jìn jǐn. qí zǒng cái xiào zōng shí lù, ruò hé qiáo xīn péng sháo xiè qiān jiē sì wū dǐ, zì xǐ yuē: jīn zhāo tíng zhī shàng, shuí rú wǒ zhí zhě.
芳深惡南人,每退一南人,輒喜。雖論古人,亦必詆南而譽北,嘗作《南人不可為相圖》進瑾。其總裁《孝宗實錄》,若何喬新、彭韶、謝遷皆肆誣詆,自喜曰:「今朝廷之上,誰如我直者。」
shǐ zhāng cǎi wèi láng shí, fāng lì jiàn yǐ yuè jǐn, jì qí wèi jiān lì. bǐ cǎi wèi shàng shū, fāng fù zǐ jiàn rén wú xū rì, cǎi shí yǒu tóng yì, suì yǒu xì. ér duàn jiǒng jiàn jǐn nì cǎi, fāng shì shāo shuāi, zhuǎn fù cǎi, jǐn fā fāng yīn shì yú jǐn. jǐn dà nù, shù yú zhòng zhōng chì fāng fù zǐ. fāng bù dé yǐ, nǎi qǐ guī.
始張彩為郎時,芳力薦以悅瑾,覬其為奸利。比彩為尚書,芳父子薦人無虛日,彩時有同異,遂有隙。而段炅見瑾暱彩,芳勢稍衰,轉附彩,盡發芳陰事於瑾。瑾大怒,數於眾中斥芳父子。芳不得已,乃乞歸。
huáng zhōng wěi gé yīn, yǐ shì dú suí fù hái. jǐn bài, gěi shì yù shǐ jiāo hé, xuē qí guān, chù huáng zhōng wèi mín. jiǔ zhī, fāng shǐ huáng zhōng jī jīn bǎo yí quán guì, shàng zhāng qiú jiān xuě fù guān, wèi lì kē suǒ bó. yú shì lì bù fù zòu, qǐng xiè xì huáng zhōng fǎ sī, yǐ zhāng tiān tǎo. huáng zhōng láng bèi dùn zǒu.
黃中頠閣蔭,以侍讀隨父還。瑾敗,給事、御史交劾,削其官,黜黃中為民。久之,芳使黃中齎金寶遺權貴,上章求湔雪復官,為吏科所駁。於是吏部覆奏,請械繫黃中法司,以彰天討。黃中狼狽遁走。
fāng jū dì hóng lì, zhì zuò láo shù jùn. dà dào zhào suì rù mì yáng, huǒ zhī, fā jiào duō de qí cáng jīn, nǎi jǐn jué qí xiān rén zhǒng mù, zá shāo yǐ niú mǎ gǔ. qiú fāng fù zǐ bù dé, qǔ fāng yì guān bèi tíng shù, bá jiàn zhuó qí shǒu, shǐ qún dào mí zhī, yuē: wú wèi tiān zǐ zhū cǐ zéi. suì hòu lín xíng tàn yuē: wú bù néng shǒu rèn jiāo fāng fù zǐ yǐ xiè tiān xià, sǐ yǒu yú hèn! jǐn cóng sūn èr hàn dāng sǐ, yì yuē: wú sǐ gù dāng, dì wú jiā suǒ wèi, jiē jiāo fāng yǔ zhāng cǎi ěr. jīn cǎi yǔ wǒ chù jí xíng, ér fāng dú yàn rán, qǐ fēi yuān zāi. fāng fù zǐ jìng liáng sǐ.
芳居第宏麗,治作勞數郡。大盜趙鐩入泌陽,火之,發窖多得其藏金,乃盡掘其先人冢墓,雜燒以牛馬骨。求芳父子不得,取芳衣冠被庭樹,拔劍斫其首,使群盜糜之,曰:「吾為天子誅此賊。」鐩後臨刑嘆曰:「吾不能手刃焦芳父子以謝天下,死有餘恨!」瑾從孫二漢當死,亦曰:「吾死固當,第吾家所為,皆焦芳與張彩耳。今彩與我處極刑,而芳獨晏然,豈非冤哉。」芳父子竟良死。
liú yǔ, zì zhì dà, jūn zhōu rén. chéng huà bā nián jìn shì. yóu zhī xiàn rù wèi yù shǐ, zuò shì zhé, lèi qiān shān dōng àn chá shǐ. hóng zhì zhōng, yǐ dà xué shì liú jiàn jiàn, zhuó yòu qiān dōu yù shǐ, xún fǔ dà tóng, zhào wèi zuǒ fù dōu yù shǐ. zhèng dé gǎi yuán, lì bù shàng shū mǎ wén shēng jiàn zhī, jìn yòu dōu yù shǐ, zǒng dū xuān fǔ dà tóng shān xī jūn wù. yǔ chū fǔ dà tóng, sī shì shàn mǎ lù quán yào. bīng bù shàng shū liú dà xià yīn xiào zōng zhào jiàn, yǔ jí zhī. dì mì qiǎn jǐn yī bǎi hù shào qí wǎng chá, yǔ hòu lù qí, wèi zhī dǐ huì. hòu dà xià zài zhào duì, dì yuē: jiàn jiàn yǔ cái kān dà yòng, yǐ zhèn guān zhī, cǐ xiǎo rén, qǐ kě yòng zāi? yóu shì zhī nèi gé yì wèi kě jǐn xìn yě. yǔ wén, yǐ dà xià bù wèi jǐ dì, shēn hàn zhī.
劉宇,字至大,鈞州人。成化八年進士。由知縣入為御史,坐事謫,累遷山東按察使。弘治中,以大學士劉健薦,擢右僉都御史,巡撫大同,召為左副都御史。正德改元,吏部尚書馬文升薦之,進右都御史,總督宣府、大同、山西軍務。宇初撫大同,私市善馬賂權要。兵部尚書劉大夏因孝宗召見,語及之。帝密遣錦衣百戶邵琪往察,宇厚賂琪,為之抵諱。後大夏再召對,帝曰:「健薦宇才堪大用,以朕觀之,此小人,豈可用哉?由是知內閣亦未可盡信也。」宇聞,以大夏不為己地,深憾之。
liú jǐn yòng shì, yǔ jiè jiāo fāng yǐ jié jǐn. èr nián zhēng yuè rù wèi zuǒ dōu yù shǐ. jǐn hǎo cuī zhé tái jiàn, yǔ yuán qí yì, qǐng chì qián zhì yù shǐ, yǒu xiǎo guò zhé jiā chī rǔ, jǐn yǐ wèi xián. jǐn chū tōng huì, wàng bù guò shù bǎi jīn, yǔ shǒu yǐ wàn jīn zhì, jǐn dà xǐ yuē liú xiān shēng hé hòu wǒ. xún zhuǎn bīng bù shàng shū, jiā tài zǐ tài fù. zi rén yīng diàn shì, qiú yī jiǎ bù dé. hòu huì jǐn, nèi pī shòu shù jí shì, yú nián qiān biān xiū. shí xǔ jìn wèi lì bù shàng shū, yǔ chán yú jǐn, suì dài qí wèi, ér cáo yuán dài yǔ wèi bīng bù. yǔ zài bīng bù shí, huì lù láng jí. jí wèi lì bù, quán guī xuǎn láng zhāng cǎi, ér wén shǐ zèng yí yòu bù ruò wǔ biàn, cháng yì yì tàn yuē: bīng bù zì jiā, hé bì lì bù yě. hòu jǐn yù yòng cǎi dài yǔ, nǎi lìng yǔ yǐ yuán guān jiān wén yuān gé dà xué shì. yǔ yàn jǐn gé zhōng, jí yù, dà xǐ guò wàng. míng rì jiāng rù gé bàn shì. jǐn yuē: ěr zhēn yù xiāng yé? cǐ dì qǐ kě zài rù. yǔ bù dé yǐ, nǎi qǐ shěng mù qù. yú nián jǐn zhū, kē dào jiāo zhāng hé zòu, xuē guān zhì shì, zi rén chù wèi mín.
劉瑾用事,宇介焦芳以結瑾。二年正月入為左都御史。瑾好摧摺檯諫,宇緣其意,請敕箝制御史,有小過輒加笞辱,瑾以為賢。瑾初通賄,望不過數百金,宇首以萬金贄,瑾大喜曰;』劉先生何厚我。」尋轉兵部尚書,加太子太傅。子仁應殿試,求一甲不得。厚賄瑾,內批授庶吉士,逾年遷編修。時許進為吏部尚書,宇讒於瑾,遂代其位,而曹元代宇為兵部。宇在兵部時,賄賂狼籍。及為吏部,權歸選郎張彩,而文史贈遺又不若武弁,嘗悒悒嘆曰:「兵部自佳,何必吏部也。」後瑾欲用彩代宇,乃令宇以原官兼文淵閣大學士。宇宴瑾閣中,極馭,大喜過望。明日將入閣辦事。瑾曰:「爾真欲相耶?此地豈可再入。」宇不得已,乃乞省墓去。逾年瑾誅,科道交章劾奏,削官致仕,子仁黜為民。
cáo yuán, zì yǐ zhēn, dà níng qián wèi rén. róu nìng huá jī, bù xiū shì xíng. jǔ chéng huà shí yī nián jìn shì. shòu gōng bù zhǔ shì. zhèng dé èr nián lèi qiān yòu fù dōu yù shǐ, xún fǔ gān sù. fēn shǒu zhōng guān zhāng zhāo fèng mìng bǔ hǔ bào, yuán yǐ jūn shì chū jìng sōu bǔ, kǒng qǐ biān xìn, shàng shū qǐng zhǐ, bù cóng. gǎi fǔ shǎn xī. yú nián, zhào wèi bīng bù yòu shì láng, zhuǎn zuǒ, xún dài yǔ wèi shàng shū jiān dū tuán yíng, jiā tài zǐ shǎo bǎo. jiāng xiào qiān chú, jiē wéi jǐn mìng. yuán suǒ rù yì bù zī. wǔ nián bài lì bù shàng shū jiān wén yuān gé dà xué shì. yuán yǔ liú jǐn yǒu lián, zì jǐn shì dōng gōng, jí yǔ xiāng jié. jí jǐn dé zhì, suì yín yuán liè zhì qīng xiàng, rán suǒ cì wú néng, zài gé zhōng yǐn jiǔ xié xuè ér yǐ. jǐn bài, yuán jí rì shàng shū qǐng zuì, cí jí āi. zhào xǔ zhì shì, yán guān jiāo hé, chù wèi mín. yuán wú zi, bìng zhōng zì zuò mù zhì, tàn yuē: wǒ sǐ, shuí míng wǒ zhě!
曹元,字以貞,大寧前衛人。柔佞滑稽,不修士行。舉成化十一年進士。授工部主事。正德二年累遷右副都御史,巡撫甘肅。分守中官張昭奉命捕虎豹,元以軍士出境搜捕,恐啟邊釁,上疏請止,不從。改撫陝西。逾年,召為兵部右侍郎,轉左,尋代宇為尚書兼督團營,加太子少保。將校遷除,皆惟瑾命。元所入亦不貲。五年拜吏部尚書兼文淵閣大學士。元與劉瑾有連,自瑾侍東宮,即與相結。及瑾得志,遂夤緣躐至卿相,然瑣刺無能,在閣中飲酒諧謔而已。瑾敗,元即日上疏請罪,詞極哀。詔許致仕,言官交劾,黜為民。元無子,病中自作墓誌,嘆曰:「我死,誰銘我者!」
dāng liú jǐn shí, tíng chén dǎng fù zhě shén zhòng. jǐn zhū, yán guān jiāo hé. nèi gé zé jiāo fāng liú yǔ cáo yuán. shàng shū zé lì bù zhāng cǎi hù bù liú jī bīng bù wáng chǎng xíng bù liú jǐng gōng bù bì hēng nán jīng hù bù zhāng càn lǐ bù zhū ēn xíng bù liú yīng gōng bù lǐ shàn. shì láng zé lì bù chái shēng lǐ hàn, qián hù bù hán fú, lǐ bù lǐ xùn xué, bīng bù lù wán chén zhèn, xíng bù zhāng zi lín, gōng bù cuī yán xià áng hú liàng, nán jīng lǐ bù cháng lín gōng bù zhāng zhì chún. dū chá yuàn zé fù dōu yù shǐ yáng lún qiān dōu yù shǐ xiāo xuǎn. xún fǔ zé shùn tiān liú cōng yīng tiān wèi nè xuān fǔ yáng wǔ bǎo dìng xú yǐ zhēn dà tóng zhāng yuè huái yáng qū zhí liǎng guǎng lín tíng xuǎn, cāo jiāng wáng yàn qí. qián zǒng dū wén guì mǎ bǐng rán. dà lǐ sì zé qīng zhāng lún, shǎo qīng dǒng tián, chéng cài zhōng fú zhāng guì. tōng zhèng sī zé tōng zhèng wú yì wáng yún fèng, cān yì zhāng lóng. tài cháng zé shǎo qīng yáng tíng yí liú jiè. shàng bǎo qīng zé wú shì zhōng, chéng qū quán. fǔ yǐn zé chén liáng qì, fǔ chéng zé shí lù. hàn lín zé shì dú jiāo huáng zhōng, xiū zhuàn kāng hǎi, biān xiū liú rén, jiǎn tǎo duàn jiǒng. lì bù láng zé wáng jiǔ sī wáng nà huì. gěi shì zhōng zé lǐ xiàn duàn zhì. yù shǐ zé xuē fèng míng zhū gǔn qín áng yǔ wén zhōng cuī zhé lǐ jì zhōu lín. qí tā láng shǔ jiān sī yòu shí yú rén. yú shì cǎi lùn sǐ, fú zhé shù, yuán ēn zhèn cōng nè wǔ tián jiè huáng zhōng hǎi rén xiàn fèng míng zhōng chú míng, hēng áng xián zhù, shàn yán liàng zhì chún lún zhí yàn qí liáng qì zhé zhì shì, xuǎn yǐ zhēn yuè zhōng fú lóng lù quán jiǒng zhì gǔn jì lín jiǔ sī, nà huì zhé wài, cháo shǔ wèi qīng.
當劉瑾時,廷臣黨附者甚眾。瑾誅,言官交劾。內閣則焦芳、劉宇、曹元。尚書則吏部張彩、戶部劉璣、兵部王敞、刑部劉璟、工部畢亨、南京戶部張澯、禮部朱恩、刑部劉纓、工部李善。侍郎則吏部柴升、李瀚,前戶部韓福,禮部李遜學,兵部陸完、陳震,刑部張子麟,工部崔岩、夏昂、胡諒,南京禮部常麟、工部張志淳。都察院則副都御史楊綸、僉都御史蕭選。巡撫則順天劉聰、應天魏訥、宣府楊武、保定徐以貞、大同張禴、淮揚屈直、兩廣林廷選,操江王彥奇。前總督文貴、馬炳然。大理寺則卿張綸,少卿董恬,丞蔡中孚、張檜。通政司則通政吳釴、王雲鳳,參議張龍。太常則少卿楊廷儀、劉介。尚寶卿則吳世忠,丞屈銓。府尹則陳良器,府丞則石祿。翰林則侍讀焦黃中,修撰康海,編修劉仁,檢討段炅。吏部郎則王九思、王納誨。給事中則李憲、段豸。御史則薛鳳鳴、朱袞、秦昂、宇文鍾、崔哲、李紀、周琳。其他郎署監司又十餘人。於是彩論死,福謫戍,元、恩、震、聰、訥、武、恬、介、黃中、海、仁、憲、鳳鳴、鍾除名,亨、昂閒住,善、岩、諒、志淳、綸、直、彥奇、良器、哲致仕,選、以貞、禴、中孚、龍、祿、銓、炅、豸、袞、紀、琳、九思,納誨謫外,朝署為清。
zhāng cǎi, ān dìng rén. hóng zhì sān nián jìn shì. shòu lì bù zhǔ shì, lì wén xuǎn sī láng zhōng. cǎi yì lùn biàn lì, shàn cì quán guì zhǐ. chū jiǎo shì chè shēng yù, shàng shū mǎ wén shēng děng jiē ài zhī. gěi shì zhōng liú xì cháng hé qí diān dào xuǎn fǎ shù shì, wén shēng xī wèi biàn xī, qiě yù qí cōng míng gāng zhèng, wèi shàng xià suǒ tuī fú. zhào lìng bàn shì rú gù. cǎi jí wǔ shū yí jí qù, wén shēng gù liú bù dé, shí lùn chēng zhī. yuè shù rì, gěi shì lǐ guàn jiàn cǎi yǒu jiāng lüè. yáng yī qīng zǒng zhì sān biān, yì jiàn cǎi zì dài. ér jiāo fāng yǐ cǎi yǔ liú jǐn tóng xiāng, lì jiàn yú jǐn. jǐn yù zhì zhī, yīn zhe lìng, bìng guò qī bù fù zhě, chì wèi mín. cǎi nǎi jiù dào. jì jiàn jǐn, gāo guān xiān yī, mào bái xī xiū wěi, xū méi wèi rán, cí biàn quán yǒng. jǐn dà jìng ài, zhí shǒu yí shí, yuē: zi shén rén yě, wǒ hé yǐ dé yù zi! shí wén xuǎn láng liú yǒng yǐ qiān tōng zhèng, cì dāng yàn fēng láng shí què. shū jì rù, jǐn lìng shàng shū xǔ jìn zhuī yuán shū, yǐ cǎi yì zhī. cǎi zì shì yī yì shì jǐn. jǐn è jìn bù fù jǐ, cǎi yīn méi niè qù jìn, yǐ liú yǔ dài zhī. yǔ suī wèi shàng shū, quán zhèng lǜ yóu cǎi, duō bù guān bái yǔ, jí bái yǔ, yǔ bì wēn yán jiàng jiē. cǎi bào àn lì yǔ, yǔ fǔ lóu bù gǎn dāng. jū wén xuǎn bàn zài, zhuó zuǒ qiān dōu yù shǐ, yǔ hù bù yòu shì láng hán dǐng tóng tíng xiè. dǐng lǎo, bài qǐ bù rú yí, wèi gǔ dà yòng zhāng yǒng bèi suǒ qiè xiào. jǐn fāng cán, ér cǎi fēng cǎi yīng yì, dà yòng děng jiē chēng xiàn, jǐn nǎi xǐ. yuè èr rì bà dǐng, ér cǎi yú nián chāo bài lì bù yòu shì láng.
張彩,安定人。弘治三年進士。授吏部主事,歷文選司郎中。彩議論便利,善伺權貴指。初矯飾徹聲譽,尚書馬文升等皆愛之。給事中劉郤嘗劾其顛倒選法數事,文升悉為辯析,且譽其聰明剛正,為上下所推服。詔令辦事如故。彩即五疏移疾去,文升固留不得,時論稱之。越數日,給事李貫薦彩有將略。楊一清總制三邊,亦薦彩自代。而焦芳以彩與劉瑾同鄉,力薦於瑾。瑾欲致之,因著令,病過期不赴者,斥為民。彩乃就道。既見瑾,高冠鮮衣,貌白晳修偉,鬚眉蔚然,詞辯泉涌。瑾大敬愛,執手移時,曰:「子神人也,我何以得遇子!」時文選郎劉永已遷通政,次當驗封郎石確。疏既入,瑾令尚書許進追原疏,以彩易之。彩自是一意事瑾。瑾惡進不附己,彩因媒孽去進,以劉宇代之。宇雖為尚書,銓政率由彩,多不關白宇,即白宇,宇必溫言降接。彩抱案立語,宇俯僂不敢當。居文選半載,擢左僉都御史,與戶部右侍郎韓鼎同廷謝。鼎老,拜起不如儀,為谷大用、張永輩所竊笑。瑾方慚,而彩丰采英毅,大用等皆稱羨,瑾乃喜。越二日罷鼎,而彩逾年超拜吏部右侍郎。
dǐng, hé shuǐ rén. hóng zhì shí, wèi gěi shì zhōng, fù zhí shēng. hòu qiān yòu tōng zhèng, zhì shuǐ ān píng yǒu láo jī, yǐ tōng zhèng shǐ jiā jū. zhì shì wèi jǐn suǒ yǐn, fù cuò guī, suì shī qí sù wàng.
鼎,合水人。弘治時,為給事中,負直聲。後遷右通政,治水安平有勞績,以通政使家居。至是為瑾所引,復挫歸,遂失其素望。
jǐn yù dà guì cǎi, nǎi mìng liú yǔ rù nèi gé, yǐ cǎi dài zhī. yī suì zhōng, zì láng shǔ zhǎng liù qīng. liáo yǒu shǒu guān rú gù, xián zhuì zhuì bái shì shàng shū qián, cǎi lì sè wú suǒ jiǎ jiè. xún jiā tài zǐ shǎo bǎo. měi jǐn chū xiū mù, gōng qīng wǎng hòu, zì chén zhì bǔ wèi dé jiàn. cǎi gù xú xú lái, zhí rù jǐn xiǎo gé, huān yǐn ér chū, shǐ yī zhòng rén. zhòng yǐ shì yì wèi cǎi, jiàn cǎi rú jǐn lǐ. cǎi yǔ cháo chén yán, hū jǐn wèi lǎo zhě. fán suǒ yán, jǐn wú bù cóng. yīn bù shí kǎo chá nèi wài guān, jiū zhāi yán jí, jiān yī yòng báo fá, ér zhū sī tái jiàn zhé rǔ rì shén. biàn luàn jiù gé, huì lù sì xíng, hǎi nèi jīn bó qí huò xiāng wàng tú xiàng jiān. xìng yóu yú sè. fǔ zhōu zhī fǔ liú jiè, qí xiāng rén yě, qǔ qiè měi. cǎi tè zhuó jiè tài cháng shǎo qīng, shèng fú wǎng hè yuē: zi hé yǐ bào wǒ? jiè huáng kǒng xiè yuē: yī shēn wài, jiē gōng wù. cǎi yuē: mìng zhī yǐ. jí shǐ rén zhí rù nèi, qiān qí qiè, yú dài ér qù. yòu wén píng yáng zhī fǔ zhāng shù qiè měi, suǒ zhī bù kěn, lìng yù shǐ zhāng yuè àn zhì qí zuì, nǐ shù. shù xiàn qiè, shǐ dé lùn jiǎn.
瑾欲大貴彩,乃命劉宇入內閣,以彩代之。一歲中,自郎署長六卿。僚友守官如故,咸惴惴白事尚書前,彩厲色無所假借。尋加太子少保。每瑾出休沐,公卿往候,自辰至哺未得見。彩故徐徐來,直入瑾小閣,歡飲而出,始揖眾人。眾以是益畏彩,見彩如瑾禮。彩與朝臣言,呼瑾為老者。凡所言,瑾無不從。因不時考察內外官,糾摘嚴急,間一用薄罰,而諸司台諫謫辱日甚。變亂舊格,賄賂肆行,海內金帛奇貨相望塗巷間。性尤漁色。撫州知府劉介,其鄉人也,娶妾美。彩特擢介太常少卿,盛服往賀曰:「子何以報我?」介皇恐謝曰:「一身外,皆公物。」彩曰:「命之矣。」即使人直入內,牽其妾,輿戴而去。又聞平陽知府張恕妾美,索之不肯,令御史張禴按致其罪,擬戍。恕獻妾,始得論減。
cǎi jì xián jǐn ēn, jiàn jǐn shàn quán jiǔ, tān mào wú yàn, tiān xià yuàn zhī, yīn chéng jiān shuō yuē: gōng yì zhī huì rù suǒ zì hū? fēi dào guān tǎng, jí bō xiǎo mín. bǐ jiè gōng míng zì hòu, rù gōng zhě wèi shí yī, ér yuàn xī guī gōng, hé yǐ xiè tiān xià, jǐn dà rán zhī. huì yù shǐ hú jié xún àn shān dōng hái, hòu yí jǐn. jǐn fā zhī, bǔ jié xià yù. shǎo jiān lǐ xuān shì láng zhāng luán zhǐ huī tóng zhī zhào liáng àn shì fú jiàn hái, kuì jǐn bái jīn èr wàn. jǐn shū nà jīn yú guān, ér àn sān rén zuì. qí tā yīn huì dé huò zhě shén zhòng. kē liǎn zhī hài wèi shǎo shuāi, zhōng wài huò chēng cǎi néng dǎo jǐn wèi shàn yǐ. jí jǐn fú zhū, cǎi yǐ jiāo jié jìn shì lùn sǐ, yù shè dāng miǎn. gǎi nǐ tóng jǐn móu fǎn, yǔ sǐ yù zhōng, réng cuò shī yú shì, jí qí jiā, qī zǐ liú hǎi nán.
彩既銜瑾恩,見瑾擅權久,貪冒無厭,天下怨之,因乘間說曰:「公亦知賄入所自乎?非盜官帑,即剝小民。彼借公名自厚,入公者未十一,而怨悉歸公,何以謝天下,」瑾大然之。會御史胡節巡按山東還,厚遺瑾。瑾發之,捕節下獄。少監李宣、侍郎張鸞、指揮同知趙良按事福建還,饋瑾白金二萬。瑾疏納金於官,而按三人罪。其他因賄得禍者甚眾。苛斂之害為少衰,中外或稱彩能導瑾為善矣。及瑾伏誅,彩以交結近侍論死,遇赦當免。改擬同瑾謀反,瘐死獄中,仍剉屍於市,籍其家,妻子流海南。
hán fú zhě, xī ān qián wèi rén yě. chéng huà shí qī nián jìn shì. wèi yù shǐ, àn xuān fǔ dà tóng, shù tiáo zòu jūn mín lì bìng, biān rén yuè zhī. hóng zhì zhōng, qiān dà míng zhī fǔ, jiān dào píng jī, dào bù shí yí, zhèng jī wèi jī fǔ guān. yǐ zhuō yì jǔ, qiān zhè jiāng zuǒ cān zhèng, bìng miǎn.
韓福者,西安前衛人也。成化十七年進士。為御史,按宣府、大同,數條奏軍民利病,邊人悅之。弘治中,遷大名知府,奸盜屏跡,道不拾遺,政績為畿輔冠。以卓異舉,遷浙江左參政,病免。
wǔ zōng lì, yán guān jiāo jiàn, zhào wèi dà lǐ yòu shǎo qīng. zhèng dé èr nián yǐ yòu qiān dōu yù shǐ dū sū sōng liáng chǔ. wèi jǐ, zhào rù wèi yòu fù dōu yù shǐ. zuò lèi, xià zhào yù. yù shàng, liú jǐn yǐ tóng xiāng gù, lì mìng chū zhī. zhào yǔ yǔ, dà yuè, jí yòng wèi hù bù zuǒ shì láng. fú qiáng jié gàn lì, suǒ zài zhe néng shēng. zhì shì shòu cuò, wèi jǐn suǒ bá zhuó, suì jīng xīn shì jǐn, wèi xiào lì. jǐn yì shí zhào yǔ móu, wěi jì yà yú cǎi. huì hú guǎng yǐ quē xiǎng gào, mìng jiān qiān dōu yù shǐ wǎng lǐ zhī. jǐn xǐ cāo qiè, fú xī zhǐ, yì wù wèi yán kē. hú guǎng mín zū zì sī hóng zhì gǎi yuán hòu, bū liù bǎi yú wàn shí, jiē yù zāi juān miǎn. fú yù zhuī zhēng zhī, hé suǒ sī cuī kē bù lì, zì xún fǔ zhèng shí yǐ xià fán qiān èr bǎi rén. zòu zhì, jǔ cháo hài è, hù bù shàng shū liú jī děng yì rú fú yán. jǐn hū nù fú, qǔ zhào zhǐ bào yuē: hú guǎng jūn mín kùn bì, zhèn shén mǐn zhī. fú rèn yì kē liǎn, shén bù chēng zhèn yì, lìng zì hé, lì bù jǔ kān dài zhě yǐ wén. fú yǐn zuì qiú bà, nǎi zhào hái. sì nián fù mìng hé liáo dōng tún tián. fú xìng gù kè shēn, suǒ xié tóng zhī liú yù děng yòu fèng xíng guò dāng. jūn shì bù néng kān, fén lüè jiāng lì jí zhū dà xìng jiā. shǒu chén fā tǎng fǔ wèi zhī. luàn shǐ dìng. gěi shì zhōng xú rén děng jí lùn zhī. jǐn pò gōng yì, lēi fú zhì shì. míng nián jǐn bài, jí qí zī, zé fú zài hú guǎng shí suǒ kuì bái jīn shù shí wàn liǎng, fēng shí wǎn rán, suì qiǎn shù gù yuán.
武宗立,言官交薦,召為大理右少卿。正德二年以右僉都御史督蘇、松糧儲。未幾,召入為右副都御史。坐累,下詔獄。獄上,劉瑾以同鄉故,立命出之。召與語,大悅,即用為戶部左侍郎。福強結幹吏,所在著能聲。至是受挫,為瑾所拔擢,遂精心事瑾,為效力。瑾亦時召與謀,委寄亞於彩。會湖廣以缺餉告,命兼僉都御史往理之。瑾喜操切,福希指,益務為嚴苛。湖廣民租自私弘治改元後,逋六百餘萬石,皆遇災蠲免。福欲追徵之,劾所司催科不力,自巡撫鄭時以下凡千二百人。奏至,舉朝駭愕,戶部尚書劉璣等議如福言。瑾忽怒福,取詔旨報曰:「湖廣軍民困敝,朕甚憫之。福任意苛斂,甚不稱朕意,令自劾,吏部舉堪代者以聞。」福引罪求罷,乃召還。四年復命核遼東屯田。福性故刻深,所攜同知劉玉等又奉行過當。軍士不能堪,焚掠將吏及諸大姓家。守臣發帑撫慰之。亂始定。給事中徐仁等極論之。瑾迫公議,勒福致仕。明年瑾敗,籍其貲,則福在湖廣時所饋白金數十萬兩,封識宛然,遂遣戍固原。
lǐ xiàn, qí shān rén. wèi lì kē gěi shì zhōng, chǎn shì jǐn, měi lǜ zhòng qǐng shì yú jǐn, shèng qì dú qián, zì hào liù kē dōu gěi shì zhōng. shí xiù bái jīn shì tóng liè yuē: cǐ liú gōng suǒ yí yě. jǐn bài, yú huò jí, yì hé jǐn liù shì. jǐn zài yù, xiào yuē: lǐ xiàn yì hé wǒ hū? zú zuò chú míng.
李憲,岐山人。為吏科給事中,諂事瑾,每率眾請事於瑾,盛氣獨前,自號六科都給事中。時袖白金示同列曰:「此劉公所遺也。」瑾敗,虞禍及,亦劾瑾六事。瑾在獄,笑曰:「李憲亦劾我乎?」卒坐除名。
zhāng lóng, shùn tiān rén. guān xíng rén, xié mèi wú lài, yǔ shòu níng hóu tōng pǔ xì, yīn dé jiāo zhū zhōng rén guì qī, shì shì duó rén tián zhái. zhèng dé sān nián yín yuán wèi bīng kē gěi shì zhōng, chū hé liáo dōng jūn xiǎng, dé fǔ dòu sì shí. qǐng dǎi wèn jiān shǒu zhū chén, fá láng zhōng xú liǎn yǐ xià mǐ sān bǎi shí yǒu chà. jǐn yǐ wèi néng, zhuó tōng zhèng cān yì. jǐn bài, zhé zhī luán zhōu. hòu yòu jié zhū níng wèi fù, qǐ jiā xìng tóng zhī, qiān dēng zhōu zhī fǔ. yán guān dàn shè wú xū yuè. yǔ shān xī zuǒ bù zhèng shǐ ní tiān mín yòu bù zhèng shǐ chén kuí yòu cān yì sūn qīng bìng tān cán, tiān xià mù wèi sì hài. lóng cháo jìn rù dōu, zhōng zhǐ zhuó yòu tōng zhèng, wèi níng tōng zhōng wài huì, suǒ gān méi bù zī. hòu yǐ sī qǔ huì, wèi níng suǒ jué, chì zhú zhī. jiā jìng chū, xià yù lùn sǐ.
張龍,順天人。官行人,邪媚無賴,與壽寧侯通譜系,因得交諸中人、貴戚,恃勢奪人田宅。正德三年夤緣為兵科給事中,出核遼東軍餉,得腐豆四石。請逮問監守諸臣,罰郎中徐璉以下米三百石有差。瑾以為能,擢通政參議。瑾敗,謫知灤州。後又結朱寧為父,起嘉興同知,遷登州知府。言官彈射無虛月。與山西左布政使倪天民、右布政使陳逵、右參議孫清並貪殘,天下目為「四害」。龍朝覲入都,中旨擢右通政,為寧通中外賄,所乾沒不貲。後以私取賄,為寧所覺,斥逐之。嘉靖初,下獄論死。
gù bǐng qiān, kūn shān rén. wàn lì èr shí sān nián jìn shì. gǎi shù jí shì, lèi guān lǐ bù yòu shì láng, jiào xí shù jí shì. tiān qǐ yuán nián jìn lǐ bù shàng shū, zhǎng zhān shì fǔ shì. èr nián, wèi zhōng xián yòng shì, yán guān zhōu zōng jiàn děng shǒu hé zhī. zhōng xián yú shì móu jié wài tíng zhū chén, bǐng qiān jí wèi guǎng wēi shuài xiān chǎn fù, huò wéi huá sūn jié zhī tú cóng ér hé zhī. míng nián chūn, bǐng qiān guǎng wēi suì yǔ zhū guó zhēn zhū yán xǐ jù rù cān jī wù.
顧秉謙,崑山人。萬曆二十三年進士。改庶吉士,累官禮部右侍郎,教習庶吉士。天啟元年晉禮部尚書,掌詹事府事。二年,魏忠賢用事,言官周宗建等首劾之。忠賢於是謀結外廷諸臣,秉謙及魏廣微率先諂附,霍維華、孫杰之徒從而和之。明年春,秉謙、廣微遂與朱國禎、朱延禧俱入參機務。
guǎng wēi, nán lè rén, shì láng yǔn zhēn zi yě. wàn lì sān shí èr nián jìn shì. yóu shù jí shì lì nán jīng lǐ bù shì láng. zhōng xián yòng shì, yǐ tóng xiāng tóng xìng qián jié zhī, suì zhào bài lǐ bù shàng shū. zhì shì, yǔ bǐng qiān jù yǐ yuán guān jiān dōng gé dà xué shì. qī yuè, bǐng qiān jìn tài zǐ tài bǎo, gǎi wén yuān gé. shí yī yuè jìn shǎo bǎo tài zǐ tài fù. wǔ nián zhēng yuè jìn shǎo fù tài zǐ tài shī lì bù shàng shū, gǎi jiàn jí diàn. jiǔ yuè jìn shǎo shī.
廣微,南樂人,侍郎允貞子也。萬曆三十二年進士。由庶吉士歷南京禮部侍郎。忠賢用事,以同鄉同姓潛結之,遂召拜禮部尚書。至是,與秉謙俱以原官兼東閣大學士。七月,秉謙晉太子太保,改文淵閣。十一月晉少保、太子太傅。五年正月晉少傅、太子太師、吏部尚書,改建極殿。九月晉少師。
bǐng qiān wèi rén, yōng liè wú chǐ, ér guǎng wēi yīn jiǎo. zhào nán xīng yǔ qí fù yǔn zhēn yǒu shàn, cháng tàn yuē: jiàn quán wú zi. jiàn quán, yǔn zhēn bié hào yě. guǎng wēi wén zhī, hèn cì gǔ. jì bǐng zhèng, sān jí nán xīng mén, hūn rén cí bù jiàn. guǎng wēi fú rán yuē: tā rén kě jù, xiàng gōng zūn, bù kě jù yě. yì hèn nán xīng. yáng lián zhī hé zhōng xián èr shí sì zuì yě, zhōng xián jù, shǔ guǎng wēi wèi diào zhǐ, yī rú zhōng xián yì. ér bǐng qiān yǐ lián shū yǒu mén shēng zǎi xiàng yǔ, nù shén. huì mèng dōng xiǎng miào, qiě bān shuò, guǎng wēi yǎn jiǎn hòu zhì, gěi shì zhōng wèi dà zhōng yù shǐ lǐ yīng shēng lián hé zhī. guǎng wēi yì fèn, suì jué yì qīng shàn lèi, yǔ bǐng qiān móu jǐn zhú zhū zhèng rén, diǎn jìn shēn biàn lǎn yī cè, ruò yè xiàng gāo hán kuàng hé rú chǒng chéng jī mìng móu chāng qī yáo xī mèng chén zi zhuàng hóu kè zhào nán xīng gāo pān lóng qiáo yǔn shēng lǐ bāng huá zhèng sān jùn yáng lián zuǒ guāng dòu wèi dà zhōng huáng zūn sù zhōu zōng jiàn lǐ yīng shēng děng bǎi yú rén, mù wèi xié dǎng, ér yǐ huáng kè zuǎn wáng yǒng guāng xú dà huà jiǎ jì chūn huò wéi huá děng liù shí yú rén wèi zhèng rén, yóu yān rén wáng cháo yòng jìn zhī, bǐ jù shì wèi chù zhì. zhōng xián dé nèi gé wèi yǔ yì, shì yì zhāng. bǐng qiān guǎng wēi yì qū fèng zhōng xián, ruò nú yì rán.
秉謙為人,庸劣無恥,而廣微陰狡。趙南星與其父允貞友善,嘗嘆曰:「見泉無子。」見泉,允貞別號也。廣微聞之,恨刺骨。既柄政,三及南星門,閽人辭不見。廣微怫然曰:「他人可拒,相公尊,不可拒也。」益恨南星。楊漣之劾忠賢二十四罪也,忠賢懼,屬廣微為調旨,一如忠賢意。而秉謙以漣疏有「門生宰相」語,怒甚。會孟冬饗廟,且頒朔,廣微偃蹇後至,給事中魏大中、御史李應升連劾之。廣微益憤,遂決意傾善類,與秉謙謀盡逐諸正人,點《縉紳便覽》一冊,若葉向高、韓爌、何如寵、成基命、繆昌期、姚希孟、陳子壯、侯恪、趙南星、高攀龍、喬允升、李邦華、鄭三俊、楊漣、左光斗、魏大中、黃尊素、周宗建、李應升等百餘人,目為邪黨,而以黃克纘、王永光、徐大化、賈繼春、霍維華等六十餘人為正人,由閹人王朝用進之,俾據是為黜陟。忠賢得內閣為羽翼,勢益張。秉謙、廣微亦曲奉忠賢,若奴役然。
yè xiàng gāo hán kuàng xiāng jì bà, hé zōng yàn zú, bǐng qiān suì wèi shǒu fǔ. zì sì nián shí èr yuè zhì liù nián jiǔ yuè, fán qīng hài zhōng zhí, jiē bǐng qiān piào nǐ. sān cháo yào diǎn zhī zuò, bǐng qiān wèi zǒng cái, fù nǐ yù zhì xù guān qí shǒu, yù yòng shì qián tiān xià kǒu. cháo tíng yǒu yī jǔ dòng, zhé nǐ zhǐ guī měi zhōng xián, bāo zàn bù yǐ. guǎng wēi yǐ zhá tōng zhōng xián, qiān qí hán yuē nèi gé jiā bào, shí chēng yuē wài wèi gōng. xiān shì, nèi gé diào zhǐ, wéi chū shǒu fǔ yī rén, yú dàn cān yì lùn ér yǐ. guǎng wēi yù shàn bǐng, móu zhī zhōng xián, lìng zhòng fǔ fēn rèn, zhèng quán shǐ fēn, hòu suì yán wèi gù shì.
葉向高、韓爌相繼罷,何宗彥卒,秉謙遂為首輔。自四年十二月至六年九月,凡傾害忠直,皆秉謙票擬。《三朝要典》之作,秉謙為總裁,復擬御製序冠其首,欲用是鉗天下口。朝廷有一舉動,輒擬旨歸美忠賢,褒讚不已。廣微以札通忠賢,簽其函曰「內閣家報」,時稱曰「外魏公」。先是,內閣調旨,惟出首輔一人,余但參議論而已。廣微欲擅柄,謀之忠賢,令眾輔分任,政權始分,後遂沿為故事。
yáng lián děng liù rén zhī dǎi yě, guǎng wēi shí yǔ qí móu, bǐng qiān diào yán zhǐ, wǔ rì yī zhuī bǐ. shàng shū cuī jǐng róng jù qí lì sǐ zhàng xià, jí qǐng guǎng wēi jiàn zhǐ. guǎng wēi bù zì ān, shū yán: lián děng zài jīn rì, chéng wèi yǒu zuì zhī rén, zài qián rì shí wèi qīng sì zhī zuǒ. zòng shǐ zāng sī guǒ zhēn, yì dāng fǔ fù fǎ sī, jù lǜ lùn zuì, qǐ kě zhú rì yán xíng, lìng zhèn fǔ zhuī zāng hū? shēn fēi mù shí, zhòng xíng zhī xià, jiù sǐ zhí xū yú ěr. yǐ lǐ xíng zhī zhí, shǐ zhī zhuī zāng, guān shǒu ān zài? wù lùn shāng hǎo shēng zhī rén, yì qiě wéi zǔ zōng zhī zhì, jiāng cháo zhèng rì luàn, yǔ gǔ zhī dì wáng dà bù xiāng móu yǐ. shū rù, dà wǔ zhōng xián yì. guǎng wēi jù, jí chū jǐng róng shǒu shū zì míng, ér zhōng xián nù yǐ bù kě jiě. nǎi jù shū qǐ xiū, bù xǔ. jū liǎng yuè, jiǎo zhào qiè zé tíng chén, zhōng yán zhèn fāng lǜ xún jiù zhāng, ér yuē cháo zhèng rì luàn, zhèn fāng zǔ shù yáo shùn, ér yuē dà bù xiāng móu, gài jí zhǐ guǎng wēi shū yǔ. guǎng wēi yì jù, gài bǐng qiān wèi jiě, zhōng xián yì shǎo shì. rán guǎng wēi zú bù zì ān, fù sān shū qǐ xiū, wǔ nián bā yuè xǔ zhī qù. guǎng wēi xiān yǐ jiā shǎo bǎo tài zǐ tài fù, gǎi lì bù shàng shū jiàn jí diàn dà xué shì, zhì shì fù jiā shǎo fù tài zǐ tài shī, yīn zi zhōng shū shè rén, cì bái jīn bǎi zuò mǎng yī cǎi bì sì biǎo lǐ, chéng chuán, xíng rén hù guī. diǎn lǐ yōu wò, yóu yòng qián hǎo gù yě. jū èr nián, zú yú jiā, zèng tài fù, xù diǎn rú zhì.
楊漣等六人之逮也,廣微實與其謀,秉謙調嚴旨,五日一追比。尚書崔景榮懼其立死杖下,亟請廣微諫止。廣微不自安,疏言:「漣等在今日,誠為有罪之人,在前日實為卿寺之佐。縱使贓私果真,亦當輔付法司,據律論罪,豈可逐日嚴刑,令鎮撫追贓乎?身非木石,重刑之下,就死直須臾耳。以理刑之職,使之追贓,官守安在?勿論傷好生之仁,抑且違祖宗之制,將朝政日亂,與古之帝王大不相侔矣。」疏入,大忤忠賢意。廣微懼,急出景榮手書自明,而忠賢怒已不可解。乃具疏乞休,不許。居兩月,矯詔切責廷臣,中言「朕方率循舊章,而曰『朝政日亂』,朕方祖述堯、舜,而曰『大不相侔』」,蓋即指廣微疏語。廣微益懼,丐秉謙為解,忠賢意少釋。然廣微卒不自安,復三疏乞休,五年八月許之去。廣微先已加少保、太子太傅,改吏部尚書、建極殿大學士,至是復加少傅、太子太師,蔭子中書舍人,賜白金百、坐蟒一、彩幣四表里,乘傳,行人護歸。典禮優渥,猶用前好故也。居二年,卒於家,贈太傅,恤典如制。
bǐng qiān piào nǐ, shì shì xùn zhōng xián zhǐ. chū jiǎo zhǐ zuì zhǔ kǎo dīng gān xué, yòu diào zhǐ shā lián guāng dòu děng. wéi zhōu shùn chāng lǐ yīng shēng děng xià zhào yù, bǐng qiān qǐng fù fǎ sī, wú lìng sǐ fēi qí zuì. nèi chén chū zhèn, bǐng qiān zhuàn shàng yù, yǐ fù yǔ dīng shào shì qǐng bà. èr shì wēi yǒu zhí zhēng. féng quán jì rù gé, tóng dǎng zhōng rì yè jiāo zhé, qún xiǎo yì gè yǒu suǒ zuǒ yòu. bǐng qiān bù zì ān, lǚ shū qǐ xiū, hòu guǎng wēi yī nián zhì shì qù. chóng zhēn yuán nián, wèi yán guān zǔ zhòng yè xú shàng xūn wāng yīng yuán suǒ jiū, mìng xuē jí. yǐ, zuò jiāo jié jìn shì, rù nì àn zhōng, lùn tú sān nián, shú wèi mín. èr nián, kūn shān mín jī yuàn bǐng qiān, jù zhòng fén lüè qí jiā. bǐng qiān nián bā shí, cāng huáng cuàn yú zhōu dé miǎn, nǎi xiàn jiào cáng yín sì wàn yú cháo, jì jū tā xiàn yǐ sǐ. guǎng wēi yì zhuī lùn xuē duó, liè nì àn qiǎn shù zhōng.
秉謙票擬,事事徇忠賢指。初矯旨罪主考丁乾學,又調旨殺漣、光斗等。惟周順昌、李應升等下詔獄,秉謙請付法司,毋令死非其罪。內臣出鎮,秉謙撰上諭,已復與丁紹軾請罷。二事微有執爭。馮銓既入閣,同黨中日夜交輒,群小亦各有所左右。秉謙不自安,屢疏乞休,後廣微一年致仕去。崇禎元年,為言官祖重曄、徐尚勛、汪應元所糾,命削籍。已,坐交結近侍,入逆案中,論徒三年,贖為民。二年,崑山民積怨秉謙,聚眾焚掠其家。秉謙年八十,倉皇竄漁舟得免,乃獻窖藏銀四萬於朝,寄居他縣以死。廣微亦追論削奪,列逆案遣戍中。
zì bǐng qiān guǎng wēi dāng guó, zhèng guī zhōng xián. qí hòu rù gé zhě huáng lì jí shī fèng lái zhāng ruì tú zhī shǔ, jiē yī mèi qǔ róng, míng lì nì àn.
自秉謙、廣微當國,政歸忠賢。其後入閣者黃立極、施鳳來、張瑞圖之屬,皆依媚取容,名麗逆案。
huáng lì jí, zì zhōng wǔ, yuán chéng rén. wàn lì sān shí èr nián jìn shì. lèi guān shǎo zhān shì lǐ bù shì láng. tiān qǐ wǔ nián bā yuè, zhōng xián yǐ tóng xiāng gù, zhuó lǐ bù shàng shū jiān dōng gé dà xué shì, yǔ dīng shào shì zhōu rú pán féng quán bìng cān jī wù. shí wèi guǎng wēi gù bǐng qiān jiē yǐ fù zhōng xián jū zhèng fǔ. wèi jǐ guǎng wēi qù, rú pán zú. míng nián xià, shào shì yì zú, quán bà. qí qiū, shī fèng lái zhāng ruì tú lǐ guó mù pǔ rù. jǐ ér bǐng qiān qǐ guī, lì jí suì wèi shǒu fǔ.
黃立極,字中五,元城人。萬曆三十二年進士。累官少詹事、禮部侍郎。天啟五年八月,忠賢以同鄉故,擢禮部尚書兼東閣大學士,與丁紹軾、周如磐、馮銓並參機務。時魏廣微、顧秉謙皆以附忠賢居政府。未幾廣微去,如磐卒。明年夏,紹軾亦卒,銓罷。其秋,施鳳來、張瑞圖、李國〈木普〉入。己而秉謙乞歸,立極遂為首輔。
shī fèng lái, píng hú rén. zhāng ruì tú, jìn jiāng rén. jiē wàn lì sān shí wǔ nián jìn shì. fèng lái diàn shì dì èr, ruì tú dì sān, tóng shòu biān xiū, tóng jī guān shǎo zhān shì jiān lǐ bù shì láng, tóng yǐ lǐ bù shàng shū rù gé. fèng lái sù wú jié gài, yǐ hé róu mèi yú shì. ruì tú huì shì cè yán: gǔ zhī yòng rén zhě, chū bù shè jūn zǐ xiǎo rén zhī míng, fēn bié qǐ yú zhòng ní. qí bèi wàng rú cǐ. zhōng xián shēng cí bēi wén, duō qí shǒu shū. zhuāng liè dì jí wèi, shān yīn jiān shēng hú huàn yóu hé lì jí fèng lái ruì tú guó mù pǔ děng, shēn jū kuí xí, màn wú zhǔ chí. shèn zhì gù mìng zhī zhòng chén, bì yú zhào yù wǔ děng zhī jué, shàng gōng zhī zūn, jiā yú yān sì ér shēng cí bēi sòng, mí suǒ bù zhì. lǜ yǐ féng jiān zhī zuì, fū fù hé cí? dì wèi chú huàn yóu míng, xià lì. lì jí děng nèi bù zì ān, gè shàng shū qiú bà, dì yóu yōu zhào bào zhī. shí yī yuè, lì jí qǐ xiū qù, lái zōng dào yáng jǐng chén bìng rù gé, fèng lái wèi shǒu fǔ. yù shǐ luó yuán bīn fù shū jiū, fèng lái ruì tú jù gào guī.
施鳳來,平湖人。張瑞圖,晉江人。皆萬曆三十五年進士。鳳來殿試第二,瑞圖第三,同授編修,同積官少詹事兼禮部侍郎,同以禮部尚書入閣。鳳來素無節概,以和柔媚於世。瑞圖會試策言:「古之用人者,初不設君子小人之名,分別起於仲尼。」其悖妄如此。忠賢生祠碑文,多其手書。莊烈帝即位,山陰監生胡煥猷劾立極、鳳來、瑞圖、國〈木普〉等,「身居揆席,漫無主持。甚至顧命之重臣,斃於詔獄;五等之爵,尚公之尊,加於閹寺;而生祠碑頌,靡所不至。律以逢奸之罪,夫復何辭?」帝為除煥猷名,下吏。立極等內不自安,各上疏求罷,帝猶優詔報之。十一月,立極乞休去,來宗道、楊景辰併入閣,鳳來為首輔。御史羅元賓復疏糾,鳳來、瑞圖俱告歸。
zōng dào, xiāo shān rén. lì jí tóng nián jìn shì, lèi guān tài zǐ tài bǎo lǐ bù shàng shū, yǐ běn guān jiān nèi gé dà xué shì, yù jī wù. zōng dào guān lǐ bù shí, wèi cuī chéng xiù fù qǐng xù diǎn, zhōng yǒu zài tiān zhī líng yǔ. biān xiū ní yuán lù lǚ shū zhēng shí shì, zōng dào xiào yuē: qú hé shì duō yán, cí lín gù shì, zhǐ xiāng míng ěr. shí wèi zōng dào qīng kè zǎi xiàng yún.
宗道,蕭山人。立極同年進士,累官太子太保、禮部尚書,以本官兼內閣大學士,預機務。宗道官禮部時,為崔呈秀父請恤典,中有「在天之靈」語。編修倪元璐屢疏爭時事,宗道笑曰:「渠何事多言,詞林故事,止香茗耳。」時謂宗道清客宰相雲。
jǐng chén, ruì tú tóng xiàn rén. wàn lì sì shí yī nián jìn shì. jī guān lì bù yòu shì láng, yǔ zōng dào tóng rù gé. guān hàn lín shí, wèi yào diǎn fù zǒng cái, yī xùn jiān dǎng zhǐ, yòu sān shū sòng zhōng xián. jí cháo jú yǐ biàn, nǎi qǐng huǐ yào diǎn, gěi shì yù shǐ jiāo hé zhī, yǔ zōng dào tóng rì bà.
景辰,瑞圖同縣人。萬曆四十一年進士。積官吏部右侍郎,與宗道同入閣。官翰林時,為《要典》副總裁,一徇奸黨指,又三疏頌忠賢。及朝局已變,乃請毀《要典》,給事、御史交劾之,與宗道同日罷。
qí hòu dìng nì àn, ruì tú zōng dào chū bù yǔ, zhuāng liè dì jié zhī, hán kuàng děng fēng wú shí zhuàng. dì yuē: ruì tú wèi zhōng xián shū bēi, zōng dào chēng chéng xiù fù zài tiān zhī líng, fēi shí zhuàng yé? nǎi yǐ ruì tú zōng dào yǔ gù bǐng qiān féng quán děng zuò shú tú wèi mín, ér lì jí fèng lái jǐng chén luò zhí xián zhù.
其後定逆案,瑞圖、宗道初不與,莊烈帝詰之,韓爌等封無實狀。帝曰:「瑞圖為忠賢書碑,宗道稱呈秀父『在天之靈』,非實狀耶?」乃以瑞圖、宗道與顧秉謙、馮銓等坐贖徒為民,而立極、鳳來、景辰落職閒住。
cuī chéng xiù, jì zhōu rén. wàn lì sì shí yī nián jìn shì. shòu xíng rén. tiān qǐ chū, zhuó yù shǐ, xún àn huái yáng. bēi wū jiǎo kuài, bù xiū shì xíng. jiàn dōng lín shì fāng shèng, jiāng chū dōu, lì jiàn lǐ sān cái, qiú rù qí dǎng, dōng lín jù bù nà. zài huái yáng, zāng sī láng jí. huò qiū zhī xiàn zhèng yán zuò tān, jiāng hé zhī, yǐ qiān jīn huì miǎn. yán zuò zhī qí yì yǔ, zài xíng qiān jīn, jí jiàn zhī. qí xíng shì duō lèi cǐ.
崔呈秀,薊州人。萬曆四十一年進士。授行人。天啟初,擢御史,巡按淮、揚。卑污狡獪,不修士行。見東林勢方盛,將出都,力薦李三才,求入其黨,東林拒不納。在淮、揚,贓私狼籍。霍丘知縣鄭延祚貪,將劾之,以千金賄免。延祚知其易與,再行千金,即薦之。其行事多類此。
sì nián jiǔ yuè hái cháo, gāo pān lóng wèi dōu yù shǐ, jǐn fā qí tān wū zhuàng. lì bù shàng shū zhào nán xīng yì shù zhī, zhào gé zhí hòu kān. chéng xiù dà jiǒng, yè zǒu wèi zhōng xián suǒ, kòu tóu qǐ āi, yán pān lóng nán xīng jiē dōng lín, xié sī pái xiàn, fù kòu tóu tì qì, qǐ wèi yǎng zi. dāng shì shí, zhōng xián wèi tíng chén jiāo gōng, fèn shén, fāng sī dé wài tíng wèi zhù. zhuō zhōu rén féng quán, shào nián guān shì cóng jiā jū, yǔ xióng tíng bì yǒu xì, yí shū wèi liáng qīng quàn xìng dà yù. zhōng xián jì jiǎ shì duān qīng xiàn zhū hài jǐ zhě, dé chéng xiù, hèn xiāng jiàn wǎn, suì yòng wèi fù xīn, rì yǔ jì huà. míng nián zhēng yuè, gěi shì zhōng lǐ héng mào wèi chéng xiù sòng yuān. zhōng zhǐ jí yán chéng xiù bèi wū, fù qí guān. chéng xiù nǎi shǒu shū jiàn zhāng hè míng shēn yòng mào wáng yǒng guāng shāng zhōu zuò xǔ hóng gāng děng ér zài shū qǐng lìng jīng guān zì chén, yóu shì qīng liú duō píng chì. xún dū sān diàn gōng, zhōng xián yǐ yuè gōng gù, rì zhì wài cháo. chéng xiù bì píng rén mì yǔ, yǐ jiān jìn tóng zhì zhū lù, jiē dōng lín dǎng rén. yòu jìn tiān jiàn lù, jiē bù fù dōng lín zhě. lìng zhōng xián píng yǐ chù zhì, shàn lèi wèi yī kōng. mù yè qǐ lián zhě, mò bù yuán chéng xiù yǐ jìn, shéng jí yǐ fù, qí mén rú shì. lèi zhuó gōng bù yòu shì láng bìng jiān yù shǐ, dū gōng rú gù. yù shǐ tián jǐng xīn yán, shì láng jiān yù shǐ fēi biàn, qǐng gǎi qiān dōu yù shǐ, cóng zhī.
四年九月還朝,高攀龍為都御史,盡發其貪污狀。吏部尚書趙南星議戍之,詔革職候勘。呈秀大窘,夜走魏忠賢所,叩頭乞哀,言攀龍、南星皆東林,挾私排陷,復叩頭涕泣,乞為養子。當是時,忠賢為廷臣交攻,憤甚,方思得外廷為助。涿州人馮銓,少年官侍從家居,與熊廷弼有隙,遺書魏良卿勸興大獄。忠賢冀假事端傾陷諸害己者,得呈秀,恨相見晚,遂用為腹心,日與計畫。明年正月,給事中李恆茂為呈秀訟冤。中旨即言呈秀被誣,復其官。呈秀乃首疏薦張鶴鳴、申用懋、王永光、商周祚、許弘綱等;而再疏請令京官自陳,由是清流多屏斥。尋督三殿工,忠賢以閱工故,日至外朝。呈秀必屏人密語,以間進《同志》諸錄,皆東林黨人。又進《天鑒錄》,皆不附東林者。令忠賢憑以黜陟,善類為一空。暮夜乞憐者,莫不緣呈秀以進,繩集蟻附,其門如市。累擢工部右侍郎併兼御史,督工如故。御史田景新言,侍郎兼御史非便,請改僉都御史,從之。
zhōng xián cháng xiū xiāng xiàn sù níng chéng, chéng xiù shǒu shàng shū chēng měi. liù nián èr yuè, fù shū sòng zhōng xián dū gōng gōng, qǐng cì chì jiǎng yù, mò yán: chén fēi xíng mèi zhōng guān zhě, mù qián qiān jī wàn mà, chén gù gān zhī. shū chū, cháo yě hōng xiào. gé chén gù bǐng qiān bèi zhuàn chì bā bǎi yú yán, bāo zhōng xián, jí kǒu yáng xǔ, qián dài jiǔ xī wén bù néng guò yě. zì shì, zhōng wài zhāng shū, wú bù sòng zhōng xián dé zhě yǐ. shí fāng chuàng sān cháo yào diǎn, chéng xiù shū chén shuǎ diǎn zhī yuán, zhuī lùn bìng fēng yāo shū zhī fān sān shì, fán yōng wèi guāng zōng zhě, xī jiā chǒu dǐ. zhōng xián yuè, xuān fù shǐ guǎn. qí nián qī yuè, jìn běn bù shàng shū. shí yuè, huáng jí diàn chéng, jiā tài zǐ tài bǎo jiān zuǒ dōu yù shǐ, réng dū dà gōng. mǔ sǐ, bù bēn sàng, duó qíng shì shì. chéng xiù fù zhōng xián chǒng, shì lì mí shén. cháo shì duō bài wèi mén xià shì, yǐ tōng yú zhōng xián. qí bù fù jǐ jí shì wèi xiàng yà zhě, zhé shǐ qí dǎng pái qù zhī, shí yǒu wǔ hǔ zhī mù, yǐ chéng xiù wèi kuí. qǐng suǒ qīng xiàn, bù kě xī shù, suī qí dǎng yì shēn wèi zhī. zi duó bù néng wén, shǔ kǎo guān sūn zhī xiè, huò xiāng jiàn. yòng qí dì níng xiù wèi zhè jiāng zǒng bīng guān, nǚ fū zhāng yuán fāng wèi lì bù zhǔ shì, qiè dì yōu rén xiāo wéi zhōng wèi mì yún cān jiāng, suǒ sī jiē bù gǎn wéi. míng nián bā yuè mào níng jǐn gōng, jiā tài zǐ tài fù. é xù sān diàn gōng, jiā shǎo fù, shì yīn jǐn yī zhǐ huī qiān shì. qí yuè qiān bīng bù shàng shū, réng jiān zuǒ dōu yù shǐ, bìng wǎn liǎng zhuàn, wò bīng quán xiàn jì, chū rù xuǎn hè, shì qīng cháo yě. wú hé, xī zōng bēng, tíng chén rù lín. nèi shǐ shí yú rén chuán hū cuī shàng shū shén jí, tíng chén xiāng gù è yí. chéng xiù rù jiàn zhōng xián, mì móu jiǔ zhī, yǔ mì bù dé wén. huò yán zhōng xián yù cuàn wèi, chéng xiù yǐ shí wèi kě, zhǐ zhī yě.
忠賢嘗修鄉縣肅寧城,呈秀首上疏稱美。六年二月,復疏頌忠賢督工功,請賜敕獎諭,末言:「臣非行媚中官者,目前千譏萬罵,臣固甘之。」疏出,朝野轟笑。閣臣顧秉謙輩撰敕八百餘言,褒忠賢,極口揚詡,前代九錫文不能過也。自是,中外章疏,無不頌忠賢德者矣。時方創《三朝要典》,呈秀疏陳耍典之源,追論並封、妖書、之藩三事,凡擁衛光宗者,悉加醜詆。忠賢悅,宣付史館。其年七月,進本部尚書。十月,皇極殿成,加太子太保兼左都御史,仍督大工。母死,不奔喪,奪情視事。呈秀負忠賢寵,嗜利彌甚。朝士多拜為門下士,以通於忠賢。其不附己及勢位相軋者,輒使其黨排去之,時有「五虎」之目,以呈秀為魁。請所傾陷,不可悉數,雖其黨亦深畏之。子鐸不能文,屬考官孫之獬,獲鄉薦。用其弟凝秀為浙江總兵官,女夫張元芳為吏部主事,妾弟優人蕭惟中為密雲參將,所司皆不敢違。明年八月冒寧、錦功,加太子太傅。俄敘三殿功,加少傅,世蔭錦衣指揮僉事。其月遷兵部尚書,仍兼左都御史,並綰兩篆,握兵權憲紀,出入烜赫,勢傾朝野。無何,熹宗崩,廷臣入臨。內使十餘人傳呼崔尚書甚急,廷臣相顧愕眙。呈秀入見忠賢,密謀久之,語秘不得聞。或言忠賢欲篡位,呈秀以時未可,止之也。
zhuāng liè dì jí wèi, qí dǎng zhī zhōng xián bì bài, nèi xiāng xié. fù dōu yù shǐ yáng suǒ xiū shǒu qǐng yǔn chéng xiù shǒu zhì, yù shǐ yáng wéi yuán jiǎ jì chūn xiāng jì lì gōng, chéng xiù qǐ bà. dì yóu wèi liú. zhāng sān shàng, wēn zhǐ lìng chéng chuán guī. yǐ ér yán zhě hé chéng xiù jí gōng bù shàng shū wú chún fū bīng bù shàng shū tián jí tài cháng qīng ní wén huàn fù dōu yù shǐ lǐ kuí lóng, hào chēng wǔ hǔ, yí sì shì cháo. zhào dǎi zhì, jí qí zī. shí zhōng xián yǐ sǐ, chéng xiù zhī bù miǎn, liè jī qiè, luó zhū qí yì zhēn bǎo, hū jiǔ tòng yǐn, jǐn yī zhī jí zhì huài zhī, yǐn yǐ zì yì. zhào lù qí shī, zi duó chú míng, dì níng xiù qiǎn shù. hòu dìng nì àn, yǐ chéng xiù wèi shǒu.
莊烈帝即位,其黨知忠賢必敗,內相攜。副都御史楊所修首請允呈秀守制,御史楊維垣、賈繼春相繼力攻,呈秀乞罷。帝猶慰留。章三上,溫旨令乘傳歸。已而言者劾呈秀及工部尚書吳淳夫、兵部尚書田吉、太常卿倪文煥、副都御史李夔龍,號稱「五虎」,宜肆市朝。詔逮治,籍其貲。時忠賢已死,呈秀知不免,列姬妾,羅諸奇異珍寶,呼酒痛飲,盡一卮即擲壞之,飲已自縊。詔戮其屍,子鐸除名,弟凝秀遣戍。後定逆案,以呈秀為首。
chún fū, jìn jiāng rén. wàn lì sān shí bā nián jìn shì. lì guān shǎn xī qiān shì, yǐ jīng chá bà. wǔ nián yín yuán qǐ bīng bù láng zhōng, yǔ wén huàn jí kuí lóng bìng yóu chéng xiù jìn, wèi zhōng xián yì zi. dà xué shì féng quán shì hè shí sān nián dēng zǎi fǔ, wèi zhōng xián suǒ nì. chéng xiù dù zhī, chún fū jí wèi gōng quán. liù nián dōng, zhuó tài pú shǎo qīng, shì zhí fāng shì. xuán zhuó tài pú qīng, lì gōng bù tiān zhù yòu shì láng. mào níng jǐn jí sān diàn gōng, lèi jìn gōng bù shàng shū, jiā tài zǐ tài fù. suì zhōng liù qiān, zhì jí pǐn.
淳夫,晉江人。萬曆三十八年進士。歷官陝西僉事,以京察罷。五年夤緣起兵部郎中,與文煥、吉、夔龍並由呈秀進,為忠賢義子。大學士馮銓釋褐十三年登宰輔,為忠賢所暱。呈秀妒之,淳夫即為攻銓。六年冬,擢太僕少卿,視職方事。旋擢太僕卿,歷工部添注右侍郎。冒寧、錦及三殿功,累進工部尚書,加太子太傅。歲中六遷,至極品。
ní wén huàn, jiāng dū rén. yóu jìn shì shòu xíng rén, zhuó yù shǐ, xún shì nán chéng. shān dōng duō dà huá, shì fā zé zǒu nì jīng shī. cān zhèng wáng wéi zhāng shù dié wén huàn, wén huàn nà qí huì, fǎn hé bà wéi zhāng. cháng wù tà huáng chéng shǒu zú, wèi zhōng guān suǒ jiū, dà jù, zǒu yè chéng xiù qiú jiù, suì yǐn rù zhōng xián mù, wèi yīng quǎn. shǒu hé bīng bù shì láng lǐ bāng huá, yù shǐ lǐ rì xuān, lì bù yuán wài láng zhōu shùn chāng lín zhī qiáo. zài hé hù bù shì láng sūn jū xiāng yù shǐ xià zhī lìng jí gù lì bù shàng shū cuī jǐng róng lì bù shàng shū lǐ zōng yán děng shù shí rén. qīng zhě xuē duó, zhòng zhě kǎo sǐ. chéng xiù shǒu sòng zhōng xián, wén huàn jí jì zhī. chū àn jī fǔ, wèi zhōng xián jiàn sān cí. hé nán dào quē zhǎng yìn guān, chéng xiù wèi xuán quē dài wén huàn, zhì yuè shí yú rén rèn zhī. mào níng jǐn diàn gōng, jiā tài pú qīng, zhǎng dào rú gù. xún gǎi tài cháng qīng. zhōng xián bài, wén huàn jù, qǐ zhōng yǎng guī.
倪文煥,江都人。由進士授行人,擢御史,巡視南城。山東多大猾,事發則走匿京師。參政王維章數牒文煥,文煥納其賄,反劾罷維章。嘗誤撻皇城守卒,為中官所糾,大懼,走謁呈秀求救,遂引入忠賢幕,為鷹犬。首劾兵部侍郎李邦華,御史李日宣,吏部員外郎周順昌、林枝橋。再劾戶部侍郎孫居相、御史夏之令及故吏部尚書崔景榮、吏部尚書李宗延等數十人。輕者削奪,重者拷死。呈秀首頌忠賢,文煥即繼之。出按畿輔,為忠賢建三祠。河南道缺掌印官,呈秀為懸缺待文煥,至越十餘人任之。冒寧、錦、殿功,加太僕卿,掌道如故。尋改太常卿。忠賢敗,文煥懼,乞終養歸。
tián jí zhě, gù chéng rén. wàn lì sān shí bā nián tíng duì huái xié, fá sān kē, yǐ xiàn zuǒ lù yòng. yǐ, bǔ shì, yóu zhī xiàn lì bīng bù láng zhōng. liù nián dōng, qiān huái yáng cān yì, qǔ zhōng zhǐ, zhuó tài cháng shǎo qīng, shì zhí fāng shì. míng nián zhuó tài cháng qīng. wèi zā suì, lián zhuó zhì bīng bù shàng shū, jiā tài zǐ tài bǎo. zhū nì dǎng chāo zhuó, wèi yǒu rú jí zhě.
田吉者,故城人。萬曆三十八年廷對懷挾,罰三科,以縣佐錄用。已,補試,由知縣歷兵部郎中。六年冬,遷淮揚參議,取中旨,擢太常少卿,視職方事。明年擢太常卿。未匝歲,連擢至兵部尚書,加太子太保。諸逆黨超擢,未有如吉者。
lǐ kuí lóng, fú jiàn nán ān rén. yóu jìn shì lì lì bù zhǔ shì, bèi hé bà qù. tiān qǐ wǔ nián yín yuán fù guān, jìn láng zhōng. zhuān chéng chéng xiù zhǐ, yǐn yòng xié rén yǐ mèi zhōng xián. zhuó tài cháng shǎo qīng, réng shǔ xuǎn shì. xún qiān zuǒ qiān dōu yù shǐ. sān diàn chéng, jìn zuǒ fù dōu yù shǐ.
李夔龍,福建南安人。由進士歷吏部主事,被劾罷去。天啟五年夤緣復官,進郎中。專承呈秀指,引用邪人以媚忠賢。擢太常少卿,仍署選事。尋遷左僉都御史。三殿成,進左副都御史。
zhuāng liè dì sì wèi, chún fū wén huàn jí kuí lóng, bìng yǐ shàng lín diǎn báo fán wéi chéng hù bù yuán wài láng wáng shǒu lǚ yán, dǎi zhì lùn sǐ.
莊烈帝嗣位,淳夫、文煥、吉、夔龍,並以上林典薄樊維城、戶部員外郎王守履言,逮治論死。
fāng zhōng xián bài shí, zhuāng liè dì nà tíng chén yán, jiāng dìng cóng nì àn. dà xué shì hán kuàng lǐ biāo qián xī bù yù guǎng sōu shù yuàn, jǐn yǐ sì wǔ shí rén shàng. dì shǎo zhī, lìng zài yì, yòu yǐ shù shí rén shàng. dì bù yì, lìng yǐ zàn dǎo yōng dài sòng měi chǎn fù wèi mù, qiě yuē: nèi shì tóng è zhě yì dāng rù. kuàng děng yǐ bù zhī nèi shì duì, dì yuē: qǐ jiē bù zhī, tè wèi rèn yuàn ěr. yuè rì, zhào rù biàn diàn, àn yǒu bù náng, shèng zhāng shū shén huǒ, zhǐ zhī yuē: cǐ jiē jiān dǎng sòng shū, kě àn míng xī rù. kuàng děng zhī dì yì bù kě huí, nǎi yuē: chén děng zhí zài diào zhǐ, sān chǐ fǎ fēi suǒ xí. dì zhào lì bù shàng shū wáng yǒng guāng wèn zhī, yǒng guāng yǐ bù xí xíng míng duì, nǎi zhào xíng bù shàng shū qiáo yǔn shēng zuǒ dōu yù shǐ cáo yú biàn tóng shì, yú shì àn míng luó liè wú tuō yí zhě. chóng zhēn èr nián sān yuè shàng zhī, dì wèi zhào shū bān shì tiān xià.
方忠賢敗時,莊烈帝納廷臣言,將定從逆案。大學士韓爌、李標、錢錫不欲廣搜樹怨,僅以四五十人上。帝少之,令再議,又以數十人上。帝不懌,令以贊導、擁戴、頌美、諂附為目,且曰:「內侍同惡者亦當入。」爌等以不知內侍對,帝曰:「豈皆不知,特畏任怨耳。」閱日,召入便殿,案有布囊,盛章疏甚夥,指之曰:「此皆奸黨頌疏,可案名悉入。」爌等知帝意不可回,乃曰:「臣等職在調旨,三尺法非所習。」帝召吏部尚書王永光問之,永光以不習刑名對,乃詔刑部尚書喬允升、左都御史曹於汴同事,於是案名羅列無脫遺者。崇禎二年三月上之,帝為詔書頒示天下。
shǒu nì líng chí zhě èr rén: wèi zhōng xián, kè shì.
首逆凌遲者二人:魏忠賢,客氏。
shǒu nì tóng móu jué bù dài shí zhě liù rén: chéng xiù jí wèi liáng qīng, kè shì zǐ dōu dū hóu guó xìng, tài jiān lǐ yǒng zhēn lǐ cháo qīn liú ruò yú.
首逆同謀決不待時者六人:呈秀及魏良卿,客氏子都督侯國興,太監李永貞、李朝欽、劉若愚。
jiāo jié jìn shì qiū hòu chù jué zhě shí jiǔ rén: liú zhì xuǎn liáng mèng huán ní wén huàn tián jí liú zhào xuē zhēn wú chún fū lǐ kuí lóng cáo qīn chéng, dà lǐ sì zhèng xǔ zhì jí, shùn tiān fǔ tōng pàn sūn rú liè, guó zi jiān shēng lù wàn líng, fēng chéng hóu lǐ chéng zuò, dū du tián ěr gēng xǔ xiǎn chún cuī yīng yuán yáng huán sūn yún hè zhāng tǐ gān.
交結近侍秋後處決者十九人:劉志選、梁夢環、倪文煥、田吉、劉詔、薛貞、吳淳夫、李夔龍、曹欽程,大理寺正許志吉,順天府通判孫如冽,國子監生陸萬齡,豐城侯李承祚,都督田爾耕、許顯純、崔應元、楊寰、孫雲鶴、張體乾。
jié jiāo jìn shì cì děng chōng jūn zhě shí yī rén: wèi guǎng wēi zhōu yīng qiū yán wū tài huò wéi huá xú dà huà pān rǔ zhēn lǐ lǔ shēng yáng wéi yuán zhāng nè, dū du guō qīn, xiào líng wèi zhǐ huī lǐ zhī cái.
結交近侍次等充軍者十一人:魏廣微、周應秋、閻嗚泰、霍維華、徐大化、潘汝禎、李魯生、楊維垣、張訥,都督郭欽,孝陵衛指揮李之才。
jiāo jié jìn shì yòu cì děng lùn tú sān nián shū shú wèi mín zhě: dà xué shì gù bǐng qiān féng quán zhāng ruì tú lái zōng dào, shàng shū wáng shào huī guō yǔn hòu zhāng wǒ xù cáo ěr zhēn mèng shào yú féng jiā huì lǐ chūn yè shào fǔ zhōng lǚ chún rú xú zhào kuí xuē fēng xiáng sūn jié yáng mèng gǔn lǐ yǎng dé liú tíng yuán cáo sī chéng, nán jīng shàng shū fàn jì shì zhāng pǔ, zǒng dū shàng shū huáng yùn tài guō shàng yǒu lǐ cóng xīn, xún fǔ shàng shū lǐ jīng bái děng yī bǎi èr shí jiǔ rén.
交結近侍又次等論徒三年輸贖為民者:大學士顧秉謙、馮銓、張瑞圖、來宗道,尚書王紹徽、郭允厚、張我續、曹爾禎、孟紹虞、馮嘉會、李春曄、邵輔忠、呂純如、徐兆魁、薛風翔、孫杰、楊夢袞、李養德、劉廷元、曹思誠,南京尚書范濟世、張朴,總督尚書黃運泰、郭尚友、李從心,巡撫尚書李精白等一百二十九人。
jiāo jié jìn shì jiǎn děng gé zhí xián zhù zhě, huáng lì jí děng sì shí sì rén.
交結近侍減等革職閒住者,黃立極等四十四人。
zhōng xián qīn shǔ jí nèi guān dǎng fù zhě yòu wǔ shí yú rén.
忠賢親屬及內官黨附者又五十餘人。
àn jì dìng, qí dǎng rì móu gèng fān, wáng yǒng guāng wēn tǐ rén yīn zhǔ zhī, dì chí zhī jiān, bù néng dòng. qí hòu, zhāng jié jiàn lǚ chún rú, bèi hé qù. táng shì jì jiàn huò wéi huá, fú jiàn xún àn yīng xǐ chén jiàn bù nèi xián zhù tōng zhèng shǐ zhōu wéi jīng, zuì zhì zhé shù. qí dǎng nǎi bù gǎn yán. fú wáng shí, ruǎn dà chéng mào dìng cè gōng, qǐ yòng, qí àn shǐ fān. yú shì tài pú shǎo qīng yáng wéi yuán xú jǐng lián, gěi shì zhōng yú tíng bì guō rú àn, yù shǐ zhōu chāng jìn chén yǐ ruì xú fù yáng, biān xiū wú kǒng jiā, cān zhèng yú dà fù bèi xiāng jì ér qǐ, guó wáng nǎi zhǐ.
案既定,其黨日謀更翻,王永光、溫體仁陰主之,帝持之堅,不能動。其後,張捷薦呂純如,被劾去。唐世濟薦霍維華,福建巡按應喜臣薦部內閒住通政使周維京,罪至謫戍。其黨乃不敢言。福王時,阮大鋮冒定策功,起用,其案始翻。於是太僕少卿楊維垣、徐景濂,給事中虞廷陛、郭如暗,御史周昌晉、陳以瑞、徐復陽,編修吳孔嘉,參政虞大復輩相繼而起,國亡乃止。
liú zhì xuǎn, cí xī rén. wàn lì zhōng, yǔ yè xiàng gāo tóng jǔ jìn shì. shòu xíng bù zhǔ shì, xié tóng guān liú fù chū lǐ mào guì zhēng zhèng guì fēi wáng gōng fēi cè fēng shì. hòu mào guì yīn gěi shì zhōng shào shù qǐng jìn zhū cáo yán shì, kàng shū lì zhēng, biǎn èr zhì. zhì xuǎn yán: bì xià zhé mào guì, shǐ rén qián kǒu jié shé, méng bì ěr mù, fēi guó jiā fú yě. dì nù, zhé fú níng zhōu pàn guān. shāo qiān hé féi zhī xiàn, yǐ dà jì bà guī, jiā jū sān shí nián. guāng zōng xī zōng xiāng jì lì, zhū jiàn yán dé zuì zhě jǐn qǐ, zhì xuǎn dú yǐ jì diǎn bù huò yǔ. huì xiàng gāo fù zhào, dào háng zhōu, zhì xuǎn yǔ yóu yàn mí yuè. hái cháo, yòng wèi nán jīng gōng bù zhǔ shì, jìn láng zhōng, shí yǐ qī shí yú, shì jìn mí ruì, shàng shū zhuī lùn hóng wán, jí dǐ sūn shèn xíng bù dào. wèi zhōng xián xǐ, tiān qǐ wǔ nián jiǔ yuè zhào wèi shàng bǎo shǎo qīng. zài dào, fù lì gōng shèn xíng, suì bìng jí xiàng gāo. zhōng xián yì xǐ, chū liǎng shū xuān shǐ guǎn.
劉志選,慈谿人。萬曆中,與葉向高同舉進士。授刑部主事,偕同官劉復初、李懋檜爭鄭貴妃、王恭妃冊封事。後懋檜因給事中邵庶請禁諸曹言事,抗疏力爭,貶二秩。志選言:「陛下謫懋檜,使人箝口結舌,蒙蔽耳目,非國家福也。」帝怒,謫福寧州判官。稍遷合肥知縣,以大計罷歸,家居三十年。光宗、熹宗相繼立,諸建言得罪者盡起,志選獨以計典不獲與。會向高赴召,道杭州,志選與游宴彌月。還朝,用為南京工部主事,進郎中,時已七十餘,嗜進彌銳,上疏追論「紅丸」,極詆孫慎行不道。魏忠賢喜,天啟五年九月召為尚寶少卿。在道,復力攻慎行,遂並及向高。忠賢益喜,出兩疏宣史館。
míng nián zhuó shùn tiān fǔ chéng. dōng shí yuè suì shàng shū hé zhāng guó jì. guó jì zhě, hòu fù yě. zhōng xián jì hòu xián míng, yù qīng zhī. huì yǒu zhāng nì míng bǎng yú hòu zài mén zhě, liè zhōng xián fǎn zhuàng, bìng qí dǎng qī shí yú rén. zhōng xián yí chū guó jì jí bèi zhú zhū rén shǒu. shào fǔ zhōng sūn jié móu yīn cǐ xìng dà yù, jǐn shā dōng lín zhū rén, ér jiè guó jì yǐ yáo zhōng gōng, shì chéng zé lì wèi liáng qīng nǚ wèi hòu, cǎo yī shū, mù rén shàng zhī. zhū rén lǜ huò bù gǎn chéng. zhì xuǎn huò jiā rén yán, wèi jǐ lǎo bì xiān zhōng xián sǐ, jìng shàng zhī. jí lùn guó jì zuì, ér mò yán wú lìng rén zī jí dān shān zhī xué, lán tián zhī zhǒng. gài qián yǒu sǐ qiú sūn èr yán zhāng hòu jǐ suǒ shēng, fēi guó jì nǚ yě. shū shàng, shì pǒ cè. dì kàng lì qíng dǔ, dàn lìng guó jì zì xīn ér yǐ. hòu wèi gù sī lǐ liú kè jìng suǒ xuǎn, zhōng xián qiān nù kè jìng, zhé fā fèng yáng, yì shā zhī. wèi jǐ, zhì xuǎn shū sòng yào diǎn, yán: mìng dé tǎo zuì, wú wēi bù zhāng, jí yáo shùn zhī fàng sì xiōng, jǔ yuán kǎi, hé yǐ jiā yān, xún yóu xià wú néng zàn yī cí zhě. yīn lì dǐ wáng zhī cǎi sūn shèn xíng yáng lián zuǒ guāng dòu, ér jí yù liú tíng yuán yuè jùn shēng huáng kè zuǎn xú jǐng lián fàn jì shì jiǎ jì chūn bìng jí fù kuí chén jiǔ chóu. qiě yán: kāng kǎi yōu shí, lì zhàng kuáng lán yú jì dào zhě, wèi guǎng wēi yě, dāng hái zhī kuí xí, yǐ jì wǔ chén zhī shèng shì. chì zhōng bào guó, bì chéng jù diǎn yú bù rì zhě, chǎng chén yě, dāng zēng rù jiǎn duān, yǐ yáng yī dé zhī xiū fēng. yòu yán: zhī cǎi yí zhèng diǎn xíng, shèn xíng yí jiā zhé shù. zhōng xián dà yuè, yú shì jùn shēng děng chāo zhuó, zhī cǎi bèi dǎi, shèn xíng qiǎn shù, xī rú zhì xuǎn yán.
明年擢順天府丞。冬十月遂上疏劾張國紀。國紀者,後父也。忠賢忌後賢明,欲傾之。會有張匿名榜於厚載門者,列忠賢反狀,並其黨七十餘人。忠賢疑出國紀及被逐諸人手。邵輔忠、孫杰謀因此興大獄,盡殺東林諸人,而借國紀以搖中宮,事成則立魏良卿女為後,草一疏,募人上之。諸人慮禍不敢承。志選惑家人言,謂己老必先忠賢死,竟上之。極論國紀罪,而末言「毋令人訾及丹山之穴,藍田之種。」蓋前有死囚孫二言張後己所生,非國紀女也。疏上,事叵測。帝伉儷情篤,但令國紀自新而已。後為故司禮劉克敬所選,忠賢遷怒克敬,謫發鳳陽,縊殺之。未幾,志選疏頌《要典》,言:「命德討罪,無微不彰,即堯、舜之放四凶,舉元、愷,何以加焉,洵游、夏無能贊一詞者。」因力詆王之寀、孫慎行、楊漣、左光斗,而極譽劉廷元、岳駿聲、黃克纘、徐景濂、范濟世、賈繼春並及傅櫆、陳九疇。且言:「慷慨憂時,力障狂瀾於既倒者,魏廣微也,當還之揆席,以繼五臣之盛事。赤忠報國,弼成巨典於不日者,廠臣也,當增入簡端,以揚一德之休風。」又言:「之寀宜正典刑,慎行宜加謫戍。」忠賢大悅,於是駿聲等超擢,之寀被逮,慎行遣戍,悉如志選言。
qī nián zhuó yòu qiān dōu yù shǐ, tí dū cāo jiāng. qí nián, xī zōng bēng, zhōng xián bài, yán guān jiāo hé, zhào xuē jí. hòu dìng nì àn, lǜ wú qīng yáo guó mǔ wén, zuò zi mà mǔ lǜ, yǔ liáng mèng huán bìng lùn sǐ. zhì xuǎn xiān zì jīng.
七年擢右僉都御史,提督操江。其年,熹宗崩,忠賢敗,言官交劾,詔削籍。後定逆案,律無傾搖國母文,坐子罵母律,與梁夢環並論死。志選先自經。
mèng huán, guǎng dōng shùn dé rén. jǔ jìn shì. lì guān yù shǐ. fù shì zhōng xián, xìng wāng wén yán yù, shā yáng lián děng. chū xún shān hǎi guān, huì níng yuǎn xù gōng, cuī chéng xiù bù huò yǔ, mèng huán lì xù qí xián láo, suì jìn shì láng. hé xióng tíng bì gān méi jūn zī shí qī wàn, tíng bì yǐ sǐ, jiā yì pò. zhì xuǎn zhī hé guó jì yě, zhōng xián yì wèi chěng. mèng huán zhēn zhī zhī, qī nián èr yuè chí shū jí lùn guó jì zuì, qiě gù jié dān shān lán tián èr yǔ, jì qīng hòu. gù shì zhòng, zhōng xián yì bù néng zhòu xíng, ér guó jì jìng lēi hái jí. mèng huán jiàn cí sì zhōng xián, sān shū sòng gōng dé. níng jǐn zhī yì, fù chēng zhōng xián dé bèi sì fāng, xūn gāo bǎi dài, yú shì yǒu ān píng zhī fēng, mèng huán zhuó tài pú qīng.
夢環,廣東順德人。舉進士。歷官御史。父事忠賢,興汪文言獄,殺楊漣等。出巡山海關,會寧遠敘功,崔呈秀不獲與,夢環力敘其賢勞,遂進侍郎。劾熊廷弼乾沒軍資十七萬,廷弼已死,家益破。志選之劾國紀也,忠賢意未逞。夢環偵知之,七年二月馳疏極論國紀罪,且故詰「丹山、藍田」二語,冀傾後。顧事重,忠賢亦不能驟行,而國紀竟勒還籍。夢環建祠祀忠賢,三疏頌功德。寧、錦之役,復稱忠賢「德被四方,勛高百代」,於是有安平之封,夢環擢太僕卿。
yòu liú zhào zhě, qǐ xiàn rén. wàn lì sì shí qī nián jìn shì. shòu lú lóng zhī xiàn. tiān qǐ èr nián chāo zhuó shān dōng qiān shì. qī nián dài yán míng tài zǒng dū jì liáo bǎo dìng jūn wù. xún jìn bīng bù shàng shū, jiā tài zǐ tài bǎo. zhào shì lì wú chǐ, fù shì zhōng xián. shì hè jiǔ nián, zhòu zhì jí pǐn. jiàn sì cí sì zhōng xián. zhōng xián bài, jǐn bà guān tīng kān. yù shǐ gāo hóng tú yán: qīng wēi shè jì, yáo dòng gōng wéi, rú zhào jí liú zhì xuǎn liáng mèng huán sān zéi zhě, zuì shí fú yú wǔ hǔ wǔ biāo, ér tiān tǎo wèi jiā. qiě zhào jiàn cí jì zhōu, yíng zhōng xián xiàng, wǔ bài sān qǐ shǒu, hū jiǔ qiān suì. jí wén xiān dì mí liú, zhào jí zhěng bīng sān qiān, yì zhì jiāng lǐng, yòng cuī chéng xiù suǒ qīn xiāo wéi zhōng zhǔ yóu qí, zhí jiē dōu mén, cǐ qí yì hé wèi. yóu shì sān rén jiē bèi dǎi, lùn sǐ.
又劉詔者,杞縣人。萬曆四十七年進士。授盧龍知縣。天啟二年超擢山東僉事。七年代閻鳴泰總督薊、遼、保定軍務。尋進兵部尚書,加太子太保。詔嗜利無恥,父事忠賢。釋褐九年,驟至極品。建四祠祀忠賢。忠賢敗,僅罷官聽勘。御史高弘圖言:「傾危社稷,搖動宮闈,如詔及劉志選、梁夢環三賊者,罪實浮於『五虎』『五彪』,而天討未加。且詔建祠薊州,迎忠賢像,五拜三稽首,呼九千歲。及聞先帝彌留,詔即整兵三千,易置將領,用崔呈秀所親蕭惟中主郵騎,直接都門,此其意何為。」由是三人皆被逮,論死。
shào fǔ zhōng, dìng hǎi rén. wàn lì èr shí sān nián jìn shì. wèi gōng bù láng zhōng, shǒu hé lǐ sān cái tān xiǎn jiǎ héng sì dà zuì. xún xiè bìng qù, jiǔ zhī qǐ gù guān. tiān qǐ wǔ nián fù zhōng xián, zhòu qiān zhì bīng bù shàng shū, shì shì láng shì. zhū jiān dǎng gōng jī zhèng rén, duō qí suǒ zhǔ shǐ. qī nián sān yuè hù guì wáng zhī fān héng zhōu, jiā tài zǐ tài bǎo. hái cháo, shí shì yǐ biàn, yí jí guī. xún lì nì àn, shú tú wèi mín.
邵輔忠,定海人。萬曆二十三年進士。為工部郎中,首劾李三才貪險假橫四大罪。尋謝病去,久之起故官。天啟五年附忠賢,驟遷至兵部尚書,視侍郎事。諸奸黨攻擊正人,多其所主使。七年三月護桂王之藩衡州,加太子太保。還朝,時事已變,移疾歸。尋麗逆案,贖徒為民。
sūn jié, qián táng rén. wàn lì sì shí yī nián jìn shì. guān xíng kē yòu gěi shì zhōng, yǐ fù zhōng xián hé liú yī jing zhōu jiā mó, wèi qīng yì suǒ qì. chū wèi jiāng xī cān yì, yǐn jí guī. zhōng xián zhào wèi dà lǐ chéng, lèi zhuó gōng bù yòu shì láng. dà xué shì féng quán yóu lǐ lǔ shēng lǐ fān yōng dài wèi shǒu fǔ, sù yǔ cuī chéng xiù dāng. ér jié yǔ huò wéi huá yǐ chéng xiù zuì dé zhōng xián huān, yù lìng rù gé, móu zhī wú chún fū děng, xiān jī qù quán. yòu kǒng wáng shào huī wèi lì bù, bù kěn tuī chéng xiù, lìng yuán jīng shū gōng shào huī, ér gōng cuì sù shàng gé chén nèi wài jiān yòng shū yǐ jiān zhī. zì shì, lǔ shēng fān yǔ jié děng fēn tú, qí dǎng rì xiāng zhé yǐ. jié guān yì zhì shàng shū, jiā shǎo bǎo. zhōng xián zhū, jié bèi hé bà, míng lì nì àn, shú tú sān nián. fǔ zhōng jié běn móu yáo zhōng gōng, ér shì fā yú zhì xuǎn mèng huán, gù dé qīng lùn yún.
孫杰,錢塘人。萬曆四十一年進士。官刑科右給事中,以附忠賢劾劉一燝、周嘉謨,為清議所棄。出為江西參議,引疾歸。忠賢召為大理丞,累擢工部右侍郎。大學士馮銓由李魯生、李蕃擁戴為首輔,素與崔呈秀璫。而傑與霍維華以呈秀最得忠賢歡,欲令入閣,謀之吳淳夫等,先擊去銓。又恐王紹徽為吏部,不肯推呈秀,令袁鯨疏攻紹徽,而龔萃肅上閣臣內外兼用疏以堅之。自是,魯生、蕃與傑等分途,其黨日相輒矣。傑官亦至尚書,加少保。忠賢誅,傑被劾罷,名麗逆案,贖徒三年。輔忠、傑本謀搖中宮,而事發於志選、夢環,故得輕論雲。
cáo qīn chéng, jiāng xī dé huà rén. jǔ jìn shì. shòu wú jiāng zhī xiàn, zāng wū láng jí, yǐ yín xíng bó qiáng xiàng shēng. xún fǔ zhōu qǐ yuán hé zhī, biǎn zhì, gǎi shùn tiān jiào shòu, diào guó zi zhù jiào. chǎn fù wāng wén yán, dé wèi gōng bù zhǔ shì. jí wén yán bài, qīn chéng lì jǐ zhī, yóu zuò zhǔ féng quán fù shì wèi zhōng xián, wèi shí gǒu zhī yī. quán yù hài yù shǐ zhāng shèn yán zhōu zōng jiàn, lìng lǐ lǔ shēng cǎo shū, shǔ qīn chéng shàng zhī, yīn jí lǐ yīng shēng huáng zūn sù, ér jiàn lǔ shēng jí fù kuí chén jiǔ chóu zhāng nè lǐ fān lǐ héng mào liáng mèng huán bèi shí yú rén. shèn yán děng sì rén bìng xuē jí. qīn chéng yú qún xiǎo zhōng yóu wú chǐ, rì yè zǒu zhōng xián mén, bēi chǎn wú suǒ bù zhì, tóng lèi pō xiū chēng zhī. qīn chéng gù jiāo zhòng rén yǐ zhōng xián qīn jǐ. gěi shì zhōng wú guó huá hé zhī, zhōng xián nù, chú guó huá míng, qīn chéng yì dé zhì. gěi shì zhōng yáng suǒ xiū yuán zhōng xián zhǐ, lì jiàn qí xián, suì yóu yuán wài láng zhuó tài pú shǎo qīng. hòu zhōng xián yì yàn zhī, liù nián zhēng yuè wèi gěi shì zhōng pān shì wén suǒ hé. zhōng xián zé yǐ bài qún, xuē qí jí. bīn xíng yóu dùn shǒu zhōng xián qián yuē: jūn chén zhī yì yǐ jué, fù zǐ zhī ēn nán wàng. xù qì ér qù. zhōng xián zhū, rù nì àn shǒu děng, lùn sǐ. xì yù jiǔ zhī, jiā rén bù fù kuì shí, qīn chéng lüè tā qiú yú shí, rì zuì bǎo. lǐ zì chéng xiàn jīng shī, qīn chéng shǒu pò yù chū jiàng. zì chéng bài, suí zhī xī zǒu, bù zhī suǒ zhōng. fú wáng shí, dìng cóng zéi àn, qīn chéng fù liè shǒu děng.
曹欽程,江西德化人。舉進士。授吳江知縣,贓污狼籍,以淫刑博強項聲。巡撫周起元劾之,貶秩,改順天教授,調國子助教。諂附汪文言,得為工部主事。及文言敗,欽程力擠之,由座主馮銓父事魏忠賢,為「十狗」之一。銓欲害御史張慎言、周宗建,令李魯生草疏,屬欽程上之,因及李應升、黃尊素,而薦魯生及傅櫆、陳九疇、張訥、李蕃、李恆茂、梁夢環輩十餘人。慎言等四人並削籍。欽程於群小中尤無恥,日夜走忠賢門,卑諂無所不至,同類頗羞稱之。欽程顧驕眾人以忠賢親己。給事中吳國華劾之,忠賢怒,除國華名,欽程益得志。給事中楊所修緣忠賢指,力薦其賢,遂由員外郎擢太僕少卿。後忠賢亦厭之,六年正月為給事中潘士聞所劾。忠賢責以敗群,削其籍。瀕行猶頓首忠賢前曰:「君臣之義已絕,父子之恩難忘。」絮泣而去。忠賢誅,入逆案首等,論死。系獄久之,家人不復饋食,欽程掠他囚餘食,日醉飽。李自成陷京師,欽程首破獄出降。自成敗,隨之西走,不知所終。福王時,定從賊案,欽程複列首等。
dāng zhōng xián shèng shí, qí dǎng zhēng bó jī qīng liú, xiàn chǎn xī chǒng. zuì zhù zhě, shí sān wèi zhāng nè lú chéng qīn mén kè xīn liú huī zhì dìng.
當忠賢盛時,其黨爭搏擊清流,獻諂希寵。最著者,石三畏、張訥、盧承欽、門克新、劉徽、智鋌。
sān wèi, jiāo hé rén. zhī wén dēng cáo èr xiàn, dà zhe tān shēng. yǐ yù shǐ chén jiǔ chóu jiàn, de xíng qǔ. zhào nán xīng bǐng quán, chū wèi wáng fǔ zhǎng shǐ. gù shì, wài lì xíng qǔ wú wèi wáng guān zhě, sān wèi yǐ shì dà hèn. jí zhōng xián dé zhì, sān wèi chǎn fù zhī, suì shòu yù shǐ. shǒu hé dōu gěi shì zhōng liú hóng huà hù xióng tíng bì, tài pú qīng wú jiǒng dǎng gù xiàn chéng, liǎng rén huò yán qiǎn. zhuī lùn jīng chá sān biàn, lì dǐ lǐ sān cái wáng tú sūn pī yáng cáo yú biàn tāng zhào jīng wáng zōng xián gù xiàn chéng hú xīn wáng yuán hàn wáng shū biàn zhào nán xīng zhāng wèn dá wáng yǔn chéng tú yī zhēn wáng xiàng chūn děng shí wǔ rén, ér jiàn qiáo yīng jiǎ xú zhào kuí děng shí sān rén. yú shì sān cái děng shēng zhě chú míng, sǐ zhě zhuī duó. yǐ, jí lùn sān àn, qǐng yǐ qí shū fù shǐ guǎn, ér hé lǐ bù shì láng zhōu bǐng mó nán jīng shàng shū shěn jǐng kài dà lǐ chéng zhāng tíng gǒng, sān rén yì huò qiǎn. sān wèi wèi zhōng xián shí hái ér zhī yī. yòu yǐ chéng xiù wèi jiàn zhǔ, duàn chéng yáng zuǒ zhī yù, páo xiào tè shén. yī rì, fù qī wǎn yàn, wèi liáng qīng zài yān. sān wèi zuì, wù lìng yōu rén yǎn liú jǐn xù jiǔ yī jù. zhōng xián wén, dà nù, xuē jí guī. zhōng xián jí, jiè wǔ yīn míng, qǐ gù guān, wèi nán jīng yù shǐ zhū chún suǒ hé, bà qù.
三畏,交河人。知文登、曹二縣,大著貪聲。以御史陳九疇薦,得行取。趙南星秉銓,出為王府長史。故事,外吏行取無為王官者,三畏以是大恨。及忠賢得志,三畏諂附之,遂授御史。首劾都給事中劉弘化護熊廷弼,太僕卿吳炯黨顧憲成,兩人獲嚴譴。追論京察三變,力詆李三才、王圖、孫丕揚、曹於汴、湯兆京、王宗賢、顧憲成、胡忻、王元翰、王淑抃、趙南星、張問達、王允成、塗一榛、王象春等十五人,而薦喬應甲、徐兆魁等十三人。於是三才等生者除名,死者追奪。已,極論三案,請以其疏付史館,而劾禮部侍郎周炳謨、南京尚書沈儆炌、大理丞張廷拱,三人亦獲譴。三畏為忠賢「十孩兒」之一。又倚呈秀為薦主,鍛成楊、左之獄,咆哮特甚。一日,赴戚畹宴,魏良卿在焉。三畏醉,誤令優人演《劉瑾酗酒》一劇。忠賢聞,大怒,削籍歸。忠賢殛,借忤蔭名,起故官,為南京御史朱純所劾,罷去。
nè, làng zhōng rén. yóu xíng rén zhuó yù shǐ, chéng zhōng xián zhǐ, shǒu hé zhào nán xīng shí dà zuì, bìng jí yù shǐ wáng yǔn chéng, lì bù láng zōu wéi liǎn chéng guó xiáng xià jiā yù. zhōng xián dà xǐ, lì chú nán xīng děng míng, qiě lìng zài zòu. nǎi luó zhī bīng bù shì láng lǐ bāng huá, hú guǎng xún fǔ sūn dǐng xiāng, jiù gěi shì zhōng máo shì lóng wèi dà zhōng, guāng lù shǎo qīng shǐ jì shì děng shí qī rén, wū yǐ huì nán xīng dé guān, zhū rén bìng huò zuì. xún qǐng huǐ dōng lín guān zhōng jiāng yòu huī zhōu zhū shū yuàn. tòng dǐ zōu yuán biāo féng cóng wú yú mào héng sūn shèn xíng bìng jí shì láng zhèng sān jùn bì mào liáng děng, yì zuò xuē duó. fù hé bà jiāng xī xún fǔ hán guāng yòu. nè wèi zhōng xián yīng quǎn, qián hòu bó jī yòng lì duō. zhōng xián shēn dé zhī, yòng qí xiōng tài pú shǎo qīng pǔ zhì nán jīng hù bù shàng shū, jiā tài zǐ tài bǎo. pǔ guān xuān dà zǒng dū, wèi zhōng xián jiàn sì cí. xiōng dì bìng rù nì àn.
訥,閬中人。由行人擢御史,承忠賢指,首劾趙南星十大罪,並及御史王允成,吏部郎鄒維璉、程國祥、夏嘉遇。忠賢大喜,立除南星等名,且令再奏。乃羅織兵部侍郎李邦華,湖廣巡撫孫鼎相,舊給事中毛士龍、魏大中,光祿少卿史記事等十七人,誣以賄南星得官,諸人並獲罪。尋請毀東林、關中、江右、徽州諸書院。痛詆鄒元標、馮從吾、余懋衡、孫慎行並及侍郎鄭三俊、畢懋良等,亦坐削奪。復劾罷江西巡撫韓光祐。訥為忠賢鷹犬,前後搏擊用力多。忠賢深德之,用其兄太僕少卿朴至南京戶部尚書,加太子太保。朴官宣大總督,為忠賢建四祠。兄弟併入逆案。
chéng qīn, yú yáo rén. yóu zhōng shū shè rén zhuó yù shǐ, shǒu hé bà hù bù shì láng sūn jū xiāng děng, yīn yán: dōng lín zì gù xiàn chéng lǐ sān cái zhào nán xīng ér wài, rú wáng tú gāo pān lóng děng wèi zhī fù shuài, cáo yú biàn tāng zhào jīng shǐ jì shì wèi dà zhōng yuán huà zhōng wèi zhī xiān fēng, dīng yuán jiàn shěn zhèng zōng lǐ pǔ hè lǎng wèi zhī gǎn sǐ jūn rén, sūn pī yáng zōu yuán biāo wèi zhī tǔ mù mó shén. qǐng yǐ dǎng rén xìng míng zuì zhuàng bǎng shì hǎi nèi. zhōng xián dà xǐ, chì suǒ sī kān jí, fán dǎng rén yǐ zuì wèi zuì zhě, xī biān míng qí zhōng. chéng qīn guān zhì tài pú shǎo qīng zú.
承欽,餘姚人。由中書舍人擢御史,首劾罷戶部侍郎孫居相等,因言:「東林自顧憲成、李三才、趙南星而外,如王圖、高攀龍等謂之副帥,曹於汴、湯兆京、史記事、魏大中、袁化中謂之『先鋒』,丁元薦、沈正宗、李朴、賀烺謂之『敢死軍人』,孫丕揚、鄒元標謂之『土木魔神。』請以黨人姓名、罪狀榜示海內。」忠賢大喜,敕所司刊籍,凡黨人已罪未罪者,悉編名其中。承欽官至太僕少卿卒。
kè xīn, rǔ yáng rén. yóu qīng zhōu tuī guān zhuó yù shǐ, hé yòu shù zǐ yè càn guāng lù qīng qián chūn àn chá shǐ zhāng guāng jìn yǐ bàng mén hù, qiě qǐng sù zhū xióng tíng bì. zhōng xián dà xǐ, lì chuán zhǐ xíng xíng. yǐ gé chén gù zhēng, nǎi lìng qí qiū hòu, ér chú càn děng míng. yù shǐ wú yù zhōng, tíng bì yīn yě, fèn yuē: tíng bì yǐ sǐ rén, hé bì shū cù. yǔ kè xīn jué, nì dǎng yóu cǐ xián zhī. tíng bì zhī huò, dà xué shì dīng shào shì yǒu lì yān. féng quán yīn shǐ rén sǒu yù zhōng hé shào shì, ér xiān bào zhōng xián yuē: yù zhōng bì wèi tíng bì bào chóu. yù zhōng shū shàng, suì mìng yú wǔ mén zhàng zhī bǎi, yú zhì jiā sǐ. wèi guǎng wēi jiāng xiè zhèng, kè xīn yán: guǎng wēi dǐ zhù kuáng lán, jué gōng shén wěi, yí xī zhī wēn lún, yōu yǐ lǐ shù. yǐ shì shāo shī zhōng xián yì. tài cāng rén sūn wén zhì, yǔ tóng lǐ wǔ jìn shì gù tóng yín cháng kè tíng bì suǒ. tíng bì sǐ, wén zhì wèi shī lěi zhī, tóng yín tí chǐ dú yì yǒu zhuī xī yǔ, wèi luó zú suǒ huò. kè xīn jù yǐ fěi bàng wén, liǎng rén suì qì shì, lián jí tóng jùn biān xiū chén rén xī gù xiū zhuàn wén zhèn mèng, bìng xuē jí. kè xīn xún xún àn shān dōng, chóng zhēn chū, yǐn jí qù.
克新,汝陽人。由青州推官擢御史,劾右庶子葉燦、光祿卿錢春、按察使張光縉倚傍門戶,且請速誅熊廷弼。忠賢大喜,立傳旨行刑。以閣臣固爭,乃令俟秋後,而除燦等名。御史吳裕中,廷弼姻也,憤曰:「廷弼已死人,何必疏促。」與克新絕,逆黨由此銜之。廷弼之禍,大學士丁紹軾有力焉。馮銓因使人嗾裕中劾紹軾,而先報忠賢曰:「裕中必為廷弼報仇。」裕中疏上,遂命於午門杖之百,舁至家死。魏廣微將謝政,克新言:「廣微砥柱狂瀾,厥功甚偉,宜錫之溫綸,優以禮數。」以是稍失忠賢意。太倉人孫文豸,與同里武進士顧同寅嘗客廷弼所。廷弼死,文豸為詩誄之,同寅題尺牘亦有追惜語,為邏卒所獲。克新遽以誹謗聞,兩人遂棄市,連及同郡編修陳仁錫、故修撰文震孟,並削籍。克新尋巡按山東,崇禎初,引疾去。
huī, qīng yuàn rén. yóu lín huái zhī xiàn zhuó yù shǐ. chén cháo fǔ hé féng quán, huī chū shū jì zhī, qiě yuē: chén yǔ quán tóng xiāng, tòng è qún xiǎo zhī wù quán, bù rěn quán zuò shī yàn zhào běn shǎi. wén zhě xiào zhī. chū dū liáo xiǎng, gān méi bù zī. chū, liáng mèng huán xún guān, wū xióng tíng bì qīn dào jūn zī shí qī wàn. huī yán: tíng bì yuán lǐng tǎng jīn sān shí wàn, máng wú suǒ guī. qí jiā zī bù xià bǎi wàn, ér jǐn yǐ shí qī wàn hái gōng jiā, hé yǐ shēn guó fǎ? yīn wū gěi shì zhōng liú hóng huà máo shì lóng, yù shǐ fán shàng jing fáng kě zhuàng zāng huì shì. zhōng xián xǐ, xuē hóng huà děng jí, chì suǒ sī zhēng tíng bì zāng. xún jiā huī tài pú shǎo qīng, xiān hòu sòng zhōng xián zhì shí yī shū. zhōng xián bài, bèi hé huí jí.
徽,清苑人。由臨淮知縣擢御史。陳朝輔劾馮銓,徽出疏繼之,且曰:「臣與銓同鄉,痛惡群小之誤銓,不忍銓坐失燕、趙本色。」聞者笑之。出督遼餉,乾沒不貲。初,梁夢環巡關,誣熊廷弼侵盜軍貲十七萬。徽言:「廷弼原領帑金三十萬,茫無所歸。其家貲不下百萬,而僅以十七萬還公家,何以申國法?」因誣給事中劉弘化、毛士龍,御史樊尚燝、房可壯贓賄事。忠賢喜,削弘化等籍,敕所司徵廷弼贓。尋加徽太僕少卿,先後頌忠賢至十一疏。忠賢敗,被劾回籍。
dìng, yuán shì rén. jǔ xiāng shì, shòu yè zhào nán xīng mén, shòu zhī xiàn. yóu wèi guǎng wēi tōng yú zhōng xián, dé zhuó yù shǐ, suì shū dǐ nán xīng wèi yuán è. xiān hòu hé bà lǐ bù shì láng xú guāng qǐ děng. dìng yǐ yǐ bǎng qǐ jiā, yù de zhōng xián huān, bó jī mí ruì. zhōng xián dà xǐ, jiā tài pú shǎo qīng, yǐ yōu guī. chóng zhēn chū, lǐ bù zhǔ shì qiáo ruò wén hé dìng jí chén jiǔ chóu zhāng nè wèi wèi guǎng wēi zhǎo yá, zhào duó zhí. hòu yǔ sān wèi nè chéng qīn kè xīn huī bìng rù nì àn, nè qiǎn shù, sān wèi děng lùn tú.
鋌,元氏人。舉鄉試,受業趙南星門,授知縣。由魏廣微通於忠賢,得擢御史,遂疏詆南星為元惡。先後劾罷禮部侍郎徐光啟等。鋌以乙榜起家,欲得忠賢歡,搏擊彌銳。忠賢大喜,加太僕少卿,以憂歸。崇禎初,禮部主事喬若雯劾鋌及陳九疇、張訥為魏廣微爪牙,詔奪職。後與三畏、訥、承欽、克新、徽併入逆案,訥遣戍,三畏等論徒。
dāng zhōng xián héng shí, xiāo xiǎo xī jìn gàn chǒng, jiē xiàn shàn lèi yǐ zì méi. shǐ suǒ jī jiē dōng lín yě, qí hòu fán suǒ yù qù zhě, xī wū yǐ dōng lín ér zhú zhī. zì sì nián shí yuè qì xī zōng bēng, bì zhào yù zhě shí yú rén, xià yù zhé shù zhě shù shí rén, xuē duó zhě sān bǎi yú rén, tā gé zhí biǎn chù zhě bù kě shèng jì.
當忠賢橫時,宵小希進干寵,皆陷善類以自媒。始所擊皆東林也,其後凡所欲去者,悉誣以東林而逐之。自四年十月迄熹宗崩,斃詔獄者十餘人,下獄謫戍者數十人,削奪者三百餘人,他革職貶黜者不可勝計。
wáng shào huī, xián níng rén, shàng shū yòng bīn cóng sūn yě. jǔ wàn lì èr shí liù nián jìn shì. shòu zōu píng zhī xiàn, zhuó hù kē gěi shì zhōng. jū guān qiáng zhí, pō yǐ qīng cāo wén. tāng bīn yǐn hào zhào dǎng yǔ, tú bǐng yòng. lì bù shàng shū sūn pī yáng yǐ shào huī qí mén shēng, yòng nián lì chū wèi shān dōng cān yì, shào huī cí jí bù jiù. tài chāng shí, qǐ tōng zhèng cān yì, qiān tài pú shǎo qīng, bèi hé yǐn jí. xún yǐ shí yí bà.
王紹徽,咸寧人,尚書用賓從孫也。舉萬曆二十六年進士。授鄒平知縣,擢戶科給事中。居官強執,頗以清操聞。湯賓尹號召黨與,圖柄用。吏部尚書孫丕揚以紹徽其門生,用年例出為山東參議,紹徽辭疾不就。泰昌時,起通政參議,遷太僕少卿,被劾引疾。尋以拾遺罷。
tiān qǐ sì nián dōng, wèi zhōng xián jì zhú qù zuǒ guāng dòu, jí zhào shào huī dài wèi zuǒ qiān dōu yù shǐ. míng nián liù yuè jìn zuǒ fù dōu yù shǐ. xún jìn hù bù shì láng, dū cāng chǎng, fǔ shì shì, gǎi zuǒ dōu yù shǐ. shí èr yuè bài lì bù shàng shū. zhōng xián wèi cóng zi liáng qīng qiú shì fēng, shào huī jí wèi zòu qǐng liáng qīng fēng bó. qǐng tuī chóng qí sān shì, shào huī yì yì rú qí yán. zhì zhōng xián qiǎn nèi chén chū zhèn, shào huī nǎi xié tóng guān chén sì bù kě. wáng gōng chǎng cháo tiān gōng bìng zāi, shào huī yán zhū fá guò duō. wǔ zhōng xián yì, dé qiào ràng. yǐ fù shàng yán: sì fāng duō shì, jiǔ biān quē xiǎng, nán miǎn cuī kē, qǐ dìng fēn shù, kuān nián xiàn, yǐ huǎn jí zhī yí fù fǔ àn. zhèng diàn jì chéng, liǎng diàn yí huǎn, qǐng chì gōng bù cái shěng zhī zào cí qì zhū rǒng fèi, yòng zuǒ dà gōng. jiān dǎng xuē chú yǐ jǐn, kǒng cáng huò xù yuàn, fǎn shòu zhōng shāng. dǎi xì zhòng xíng, jiā yú fēng jiāng xiǎn guò sān àn jù jiān, zé rén xīn yuè fú, yú yí shǎo kuān dài. fù wǔ zhōng xián yì.
天啟四年冬,魏忠賢既逐去左光斗,即召紹徽代為左僉都御史。明年六月進左副都御史。尋進戶部侍郎,督倉場,甫視事,改左都御史。十二月拜吏部尚書。忠賢為從子良卿求世封,紹徽即為奏請良卿封伯。請推崇其三世,紹徽亦議如其言。至忠賢遣內臣出鎮,紹徽乃偕同官陳四不可。王恭廠、朝天宮並災,紹徽言誅罰過多。忤忠賢意,得譙讓。已復上言:「四方多事,九邊缺饟,難免催科,乞定分數,寬年限,以緩急之宜付撫按。正殿既成,兩殿宜緩,請敕工部裁省織造、瓷器諸冗費,用佐大工。奸黨削除已盡,恐藏禍蓄怨,反受中傷。逮系重刑,加於封疆、顯過、三案巨奸,則人心悅服,余宜少寬貸。」復忤忠賢意。
chū, shào huī zài wàn lì cháo, sù yǐ pái jī dōng lín wèi qí dǎng suǒ tuī, gù zhōng xián shǒu yòng jū yào dì. shào huī fǎng mín jiān shuǐ hǔ chuán, biān dōng lín yī bǎi bā rén wèi diǎn jiāng lù, xiàn zhī, lìng àn míng chù tài, yǐ shì yì wèi zhōng xián suǒ xǐ. jì ér jiān dǎng zhuǎn shèng, hòu jìn zhě qiú sù huà, dù zhū rén fáng jǐ, nǐ cì dì zhú zhī. sūn jié nǎi móu shǐ cuī chéng xiù rù gé, xiān jī qù shào huī, lìng yù shǐ yuán jīng zhāng wén xī dǐ shào huī péng bǐ. jīng zài shū liè qí yù guān huì zhuàng, suì luò shào huī zhí, ér yǐ zhōu yīng qiū dài. nì àn jì dìng, shào huī xuē jí lùn tú.
初,紹徽在萬曆朝,素以排擊東林為其黨所推,故忠賢首用居要地。紹徽仿民間《水滸傳》,編東林一百八人為《點將錄》,獻之,令按名黜汰,以是益為忠賢所喜。既而奸黨轉盛,後進者求速化,妒諸人妨己,擬次第逐之。孫杰乃謀使崔呈秀入閣,先擊去紹徽,令御史袁鯨、張文熙詆紹徽朋比。鯨再疏列其鬻官穢狀,遂落紹徽職,而以周應秋代。逆案既定,紹徽削籍論徒。
yīng qiū, jīn tán rén. wàn lì zhōng jìn shì. lì guān gōng bù shì láng, shēng píng wú chí cāo. tiān qǐ sān nián bì dōng lín xiè bìng qù. míng nián dōng, wèi zhōng xián qǐ wèi nán jīng xíng bù zuǒ shì láng. wǔ nián zhào bài xíng bù tiān zhù shàng shū. shí zhōng xián guǎng shù sī rén, xī ěr yǐ xiǎn jué, gù liǎng jīng dà liáo duō tiān zhù. xún gǎi zuǒ dōu yù shǐ. jiā shàn pēng rèn, měi wèi liáng qīng guò, jìn tún tí liú yǐn, liáng qīng dà huān, shí hào wēi tí zǒng xiàn. míng nián qī yuè dài shào huī wèi lì bù shàng shū, yǔ wén xuǎn láng lǐ kuí lóng yù guān fēn huì. qīng liú wèi jǐn zhú zhě, yīng qiū máo jǔ xì gù, xuē duó wú xū rì. zhōng xián mén xià yǒu shí gǒu, yīng qiū qí shǒu yě. mào sān diàn gōng, lǚ jiā tài zǐ tài shī. chū, yáng lián děng kǎo sǐ, yīng qiū yè bàn kòu hù, yǔ qí guǎn kè yuē: tiān yǎn kāi, yáng lián zuǒ guāng dòu sǐ yǐ. zhuāng liè dì sì wèi, bèi hé guī. yǐ, rù nì àn, qiǎn shù sǐ. dì wéi chí. tiān qǐ zhōng wèi yù shǐ, qǐng kān dǎng jí, jǐn huǐ tiān xià shū yuàn. é hé bīng bù shàng shū zhào yàn děng, bìng xuē jí. yǐ xiōng yīng qiū zài wèi, yǐn xián guī. chóng zhēn chū, qǐ àn zhè jiāng, bèi hé bà. xiōng dì bìng lì nì àn.
應秋,金壇人。萬曆中進士。歷官工部侍郎,生平無持操。天啟三年避東林謝病去。明年冬,魏忠賢起為南京刑部左侍郎。五年召拜刑部添注尚書。時忠賢廣樹私人,悉餌以顯爵,故兩京大僚多添注。尋改左都御史。家善烹飪,每魏良卿過,進豚蹄留飲,良卿大歡,時號「煨蹄總憲」。明年七月代紹徽為吏部尚書,與文選郎李夔龍鬻官分賄。清流未盡逐者,應秋毛舉細故,削奪無虛日。忠賢門下有「十狗」,應秋其首也。冒三殿功,屢加太子太師。初,楊漣等拷死,應秋夜半叩戶,語其館客曰:「天眼開,楊漣、左光斗死矣。」莊烈帝嗣位,被劾歸。已,入逆案,遣戍死。弟維持。天啟中為御史,請刊黨籍,盡毀天下書院。俄劾兵部尚書趙彥等,並削籍。以兄應秋在位,引嫌歸。崇禎初,起按浙江,被劾罷。兄弟並麗逆案。
huò wéi huá, dōng guāng rén. wàn lì sì shí yī nián jìn shì. chú jīn tán zhī xiàn, zhēng shòu bīng kē gěi shì zhōng. tiān qǐ yuán nián liù yuè, zhōng guān wáng ān dāng zhǎng sī lǐ jiān yìn, cí jí jū wài dǐ, jì dé wēn zhǐ jí shì shì. ān yǔ wèi zhōng xián yǒu xì, yān rén lù jìn chén zhě, wéi huá nèi dì yě, zhēn zhī zhī yǐ gào. wéi huá gù yǔ zhōng xián tóng jùn jiāo hǎo, suì chéng jī hé ān, zhōng xián zhé jiǎo zhǐ shā zhī. liú yī jing zhōu jiā mó xián è wéi huá, yòng nián lì chū wèi shǎn xī qiān shì. qí tóng guān sūn jié yán, wéi huá sān yuè bīng yuán wú guò shī, yī jing jiā mó yǎng wáng ān bí xī, gù bìn yú wài. zhōng xián dà xǐ, lì zhú liǎng rén, ér wéi huá yì yǐ wài jiān guī.
霍維華,東光人。萬曆四十一年進士。除金壇知縣,徵授兵科給事中。天啟元年六月,中官王安當掌司禮監印,辭疾居外邸,冀得溫旨即視事。安與魏忠賢有隙,閹人陸藎臣者,維華內弟也,偵知之以告。維華故與忠賢同郡交好,遂乘機劾安,忠賢輒矯旨殺之。劉一燝、周嘉謨咸惡維華,用年例出為陝西僉事。其同官孫杰言,維華三月兵垣無過失,一燝、嘉謨仰王安鼻息,故擯於外。忠賢大喜,立逐兩人,而維華亦以外艱歸。
sì nián dōng, cháo shì dà biàn, nán jīng yù shǐ lǚ péng yún yǐ wài zhuǎn qǐng gào. zhōng xián chuán zhǐ lìng yǔ bèi chá xú dà huà nián lì wài zhuǎn sūn jié jù zhuó jīng qīng, wéi huá jí wáng zhì dào guō xìng zhì xú jǐng lián jiǎ jì chūn yáng wéi yuán bìng fù gù guān. wéi huá dé xíng kē. zhū wèi zhào nán xīng chì zhě, jìng qǐ yòng shì. wéi huá yì ruì yì gōng dōng lín, hé bà yù shǐ liú pú nán jīng yù shǐ tú shì yè huáng gōng fǔ wàn yán yáng. zhuī lùn sān àn, tòng dǐ liú yī jing hán kuàng sūn shèn xíng zhāng wèn dá zhōu jiā mó wáng zhī cǎi yáng lián zuǒ guāng dòu, ér yù fàn jì shì wáng zhì dào wāng qìng bǎi liú tíng yuán xú jǐng lián guō rú chǔ zhāng jié táng sì měi yuè jùn shēng céng dào wéi. qǐng gǎi guāng zōng shí lù, xuān qí shū shǐ guǎn. zhōng xián lì chuán zhǐ xuē yī jing děng wǔ rén jí, dǎi zhī cǎi, miǎn lǐ kě zhuó shù, zhuó jì shì xún fǔ zhì dào děng jīng qīng, sì měi yǐ xià xī qǐ yòng, shí lù gèng zhuàn, ér yǐ gé chén yán miǎn yī jing děng zuì. xún yán, zǒng dū zhāng wǒ xù yí zuì, shàng shū zhào yàn yí qù, yù shǐ fāng zhèn rú bù yí dǎi, hán jìng yí fù guān, tāng bīn yǐn yí xuě. wǔ zhōng xián yì, chuán zhǐ qiào zé zhī. wǔ nián dōng zhuó tài pú shǎo qīng. míng nián zhuó běn sì qīng. xún zhuó bīng bù yòu shì láng, shǔ bù shì. měi chén zòu, bì sòng zhōng xián. qī nián, yán suī zòu jié, jìn yòu dōu yù shǐ, yīn zi jǐn yī qiān hù. níng jǐn xù gōng, jìn bīng bù shàng shū, shì shì láng shì, yīn zi rú zhī. é xù sān diàn gōng, jiā tài zǐ tài bǎo.
四年冬,朝事大變,南京御史呂鵬雲以外轉請告。忠賢傳旨令與被察徐大化、年例外轉孫杰俱擢京卿,維華及王志道、郭興治、徐景濂、賈繼春、楊維垣並復故官。維華得刑科。諸為趙南星斥者,競起用事。維華益銳意攻東林,劾罷御史劉璞、南京御史塗世業、黃公輔、萬言揚。追論三案,痛詆劉一燝、韓爌、孫慎行、張問達、周嘉謨、王之寀、楊漣、左光斗,而譽范濟世、王志道、汪慶百、劉廷元、徐景濂、郭如楚、張捷、唐嗣美、岳駿聲、曾道唯。請改《光宗實錄》,宣其疏史館。忠賢立傳旨削一燝等五人籍,逮之寀,免李可灼戍,擢濟世巡撫、志道等京卿,嗣美以下悉起用,實錄更撰,而以閣臣言免一燝等罪。尋言,總督張我續宜罪,尚書趙彥宜去,御史方震孺不宜逮,韓敬宜復官,湯賓尹宜雪。忤忠賢意,傳旨譙責之。五年冬擢太僕少卿。明年擢本寺卿。尋擢兵部右侍郎,署部事。每陳奏,必頌忠賢。七年,延綏奏捷,進右都御史,蔭子錦衣千戶。寧、錦敘功,進兵部尚書,視侍郎事,蔭子如之。俄敘三殿功,加太子太保。
wéi huá xìng xiān xié, yǔ cuī chéng xiù wèi zhōng xián móu zhǔ. suǒ qīn wèi jìn shì, gōng jìn shì jiē yù zhī, yīn jìn xiān fāng líng lù yǐn. dì chū shén gān zhī, yǐ jiàn yàn. jí dé jí, tǐ zhǒng, zhōng xián pō yǐ jiù wéi huá. wéi huá shén jù, ér lǜ yǒu hòu huàn, yù xiān zì èr yú zhōng xián, nǎi lì cí níng jǐn ēn mìng, ràng gōng yuán chóng huàn, qǐ yǐ jǐ yīn shòu zhī. zhōng xián jué qí yì, jiàng zhǐ pō lì. wú hé, xī zōng bēng, zhōng xián bài, wéi huá yǔ yáng wéi yuán děng mí fèng bǎi fāng. qí nián shí yuè, yǐ bīng bù shàng shū xié lǐ róng zhèng.
維華性憸邪,與崔呈秀為忠賢謀主。所親為近侍,宮禁事皆預知,因進仙方靈露飲。帝初甚甘之,已漸厭。及得疾,體腫,忠賢頗以咎維華。維華甚懼,而慮有後患,欲先自貳於忠賢,乃力辭寧、錦恩命,讓功袁崇煥,乞以己蔭授之。忠賢覺其意,降旨頗厲。無何,熹宗崩,忠賢敗,維華與楊維垣等彌縫百方。其年十月,以兵部尚書協理戎政。
chóng zhēn gǎi yuán, fù dāng zhě duō bà qù, wéi huá zì rú. liáo dōng dū shī wáng zhī chén miǎn, dài zhě yuán chóng huàn wèi zhì, wéi huá móu xíng biān zì gù. dì yǐ kě zhī, gěi shì zhōng yán jì zǔ jí lùn qí zuì, yán wéi huá jiǎo rén yě, dāng chì zé jiè dāng, dāng bài zé gōng dāng. jī yáng zuǒ zhě, wéi huá yě. yáng zuǒ dǎi, ér yáng wèi jiù zhě, yì wéi huá yě. yǐ yī gěi shì zhōng, sān nián liè zhì shàng shū, wú xù bù jí, yǒu lài bì jiā, jí wéi huá yì nán yǐ zì jiě. nǎi qǐn qián mìng. qǐng zhī, yán zhě zhǒng zhì, wéi huá nǎi yǐn tuì. nì àn jì dìng, wéi huá shù xú zhōu, qì shì yóu shèng. qī nián, luò mǎ hú yū, wéi huá yán yú zhì hé shàng shū liú róng sì, qǐng zì sù qiān dǐ xú zhōu, chuān qú èr bǎi yú lǐ, yǐn huáng hé shuǐ tōng cáo, jì xù gōng fù zhí. róng sì rán qí jì, fèi jīn qián wǔ shí yú wàn, gōng bù chéng, xià yù lùn sǐ, wéi huá yì nǎi jǔ. jiǔ nián, biān shì jí, dōu yù shǐ táng shì jì jiàn wéi huá biān cái, zhì, xià yù qiǎn shù. wéi huá suì yōu fèn sǐ.
崇禎改元,附璫者多罷去,維華自如。遼東督師王之臣免,代者袁崇煥未至,維華謀行邊自固。帝已可之,給事中顏繼祖極論其罪,言「維華狡人也,璫熾則借璫,璫敗則攻璫。擊楊、左者,維華也。楊、左逮,而陽為救者,亦維華也。以一給事中,三年躐至尚書,無敘不及,有賚必加,即維華亦難以自解。」乃寢前命。頃之,言者踵至,維華乃引退。逆案既定,維華戍徐州,氣勢猶盛。七年,駱馬湖淤,維華言於治河尚書劉榮嗣,請自宿遷抵徐州,穿渠二百餘里,引黃河水通漕,冀敘功復職。榮嗣然其計,費金錢五十餘萬,工不成,下獄論死,維華意乃沮。九年,邊事急,都御史唐世濟薦維華邊才,至,下獄遣戍。維華遂憂憤死。
fú wáng shí, yáng wéi tǎn fān nì àn, wèi wéi huá děng sòng yuān, zhāng xià lì bù. shàng shū zhāng jié chóng shù sān cháo jiù shì, lì chēng wéi huá děng zhōng, zhuī cì xù diǎn. zèng yīn jì zàng shì quán zhě, wéi huá jí liú tíng yuán lǚ chún rú yáng suǒ xiū xú shào jí xú jǐng lián liù rén. zèng yīn jì zàng bù yǔ shì zhě, xú dà huà fàn jì shì èr rén. zèng guān jì zàng zhě, xú yáng xiān liú tíng xuān yuè jùn shēng sān rén. fù guān bù cì xù zhě, wáng shào huī xú zhào kuí qiáo yīng jiǎ sān rén. tā ruò wáng dé wán huáng kè zuǎn wáng yǒng guāng zhāng guāng yuè xú dǐng chén xú qīng bó lù chéng yuán, míng bù lì nì àn, ér wèi qīng yì suǒ yì zhě, yì cì xù yǒu chà.
福王時,楊維坦翻逆案,為維華等訟冤,章下吏部。尚書張捷重述三朝舊事,力稱維華等忠,追賜恤典。贈蔭祭葬諡全者,維華及劉廷元、呂純如、楊所修、徐紹吉、徐景濂六人。贈蔭祭葬不予諡者,徐大化、范濟世二人。贈官祭葬者,徐揚先、劉廷宣、岳駿聲三人。復官不賜恤者,王紹徽、徐兆魁、喬應甲三人。他若王德完、黃克纘、王永光、章光岳、徐鼎臣、徐卿伯、陸澄源,名不麗逆案,而為清議所抑者,亦賜恤有差。
xú dà huà, huì jī rén, jiā jīng shī. yóu shù jí shì gǎi yù shǐ, yǐ jīng chá biǎn guān, zài qǐ zài biǎn, zhì gōng bù zhǔ shì. sūn pī yáng diǎn jīng chá, zuò bù jǐn luò zhí. gù shì, dà jì chì tuì guān wú fù qǐ zhě. wàn lì mò, qún xié yòng shì, wén xuǎn láng lù qīng róng pò lì qǐ zhī. tiān qǐ chū, lǚ qiān xíng bù yuán wài láng, jié wèi zhōng xián liú cháo, wèi zhī móu zhǔ. gěi shì zhōng zhōu cháo ruì hé qí jiān tān, yù shǐ zhāng xīn zhào jué qí guī fáng zhī yǐn, dà huà pō kuì jǔ. yǐ, chéng yào rén zhǐ, lì dǐ xióng tíng bì. jí tíng bì rù guān, yòu qǐng sù zhū, yǔ cháo ruì xiāng jié, shàng shū wáng jì hé bà zhī. xún fù lí chá diǎn, xuē zhí. sì nián dōng, zhōng zhǐ qǐ dà lǐ chéng, yì yǔ wèi guǎng wēi bǐ, zhù zhōng xián wèi nüè. shū jiàn shào fǔ zhōng yáo zōng wén lù qīng róng guō gǒng děng shí sān rén, jí zhào yòng. é qiān shǎo qīng. zuǒ qiān dōu yù shǐ yáng lián děng zhī xià yù yě, dà huà xiàn cè yú zhōng xián yuē: bǐ dàn zuò yí gōng zuì, zé wú zāng kě zhǐ. ruò zuò nà yáng hào xióng tíng bì huì, zé fēng jiāng shì zhòng, shā zhī yǒu míng. zhōng xián dà yuè, cóng zhī, yóu shì zhū rén jiē bù miǎn. xún jìn zuǒ fù dōu yù shǐ, lì gōng bù zuǒ yòu shì láng. huáng jí diàn chéng, jiā shàng shū, tān zì wú jì, zhōng xián yì yàn zhī. qī nián sì yuè nà yí jīn qián shì fā, suì lēi xián zhù. hòu rù nì àn, shù sǐ.
徐大化,會稽人,家京師。由庶吉士改御史,以京察貶官,再起再貶,至工部主事。孫丕揚典京察,坐不謹落職。故事,大計斥退官無復起者。萬曆末,群邪用事,文選郎陸卿榮破例起之。天啟初,屢遷刑部員外郎,結魏忠賢、劉朝,為之謀主。給事中周朝瑞劾其奸貪,御史張新詔抉其閨房之隱,大化頗愧沮。已,承要人指,力詆熊廷弼。及廷弼入關,又請速誅,與朝瑞相訐,尚書王紀劾罷之。尋復罹察典,削職。四年冬,中旨起大理丞,益與魏廣微比,助忠賢為虐。疏薦邵輔忠、姚宗文、陸卿榮、郭鞏等十三人,即召用。俄遷少卿。左僉都御史楊漣等之下獄也,大化獻策於忠賢曰:「彼但坐移宮罪,則無贓可指。若坐納楊鎬、熊廷弼賄,則封疆事重,殺之有名。」忠賢大悅,從之,由是諸人皆不免。尋進左副都御史,歷工部左、右侍郎。皇極殿成,加尚書,貪恣無忌,忠賢亦厭之。七年四月那移金錢事發,遂勒閒住。後入逆案,戍死。
lǐ fān, rì zhào rén. yǔ lǐ lǔ shēng jiē wàn lì sì shí yī nián jìn shì. fān yóu lú jiāng zhī xiàn rù wèi yù shǐ, lǔ shēng yì fāng jū yuán zhōng, jiē wèi wèi zhōng xián xīn fù. sūn chéng zōng qǐng rù cháo, fān yǐ wáng dūn lǐ huái guāng wèi bǐ, chéng zōng suì hái zhèn. zhū guó zhēn dāng guó, bù wèi zhōng xián suǒ xǐ, fān xī zhǐ hé qù zhī. tóng guān pái jī zhōng liáng, duō qí dài cǎo. shǐ yǔ lǔ shēng chǎn shì wèi guǎng wēi, guǎng wēi bài, gǎi shì féng quán, quán chǒng shuāi, yòu gǎi shì cuī chéng xiù, shí hào liǎng rén wèi sì xìng nú. chū dū jī fǔ xué zhèng, jiàn cí tiān jīn hé jiān zhēn dìng, hū zhōng xián jiǔ qiān suì. jiā tài pú qīng, shì yù shǐ shì. zhōng xián bài, bèi hé bà.
李蕃,日照人。與李魯生皆萬曆四十一年進士。蕃由廬江知縣入為御史,魯生亦方居垣中,皆為魏忠賢心腹。孫承宗請入朝,蕃以王敦、李懷光為比,承宗遂還鎮。朱國禎當國,不為忠賢所喜,蕃希指劾去之。同官排擊忠良,多其代草。始與魯生諂事魏廣微,廣微敗,改事馮銓,銓寵衰,又改事崔呈秀,時號兩人為四姓奴。出督畿輔學政,建祠天津、河間、真定,呼忠賢九千歲。加太僕卿,視御史事。忠賢敗,被劾罷。
lǔ shēng, zhān huà rén, zhī xíng tái hán dān yí fēng xiáng fú sì xiàn. zhuó bīng kē gěi shì zhōng, yóu zuò zhǔ guǎng wēi tōng yú zhōng xián, bēi wū jiān xiǎn, cháng cān mì móu. zhōu qǐ yuán hé zhū tóng méng, lǔ shēng xī zhōng xián zhǐ, gōng bà qǐ yuán. shí zhōng zhǐ pín chū, cháo duān yǐ wèi yōu. lǔ shēng dú shàng yán: zhí zhōng zhě dì, yòng zhōng zhě wáng, zhǐ bù cóng zhōng chū ér shuí chū? jǔ cháo dà hài. nèi gé quē rén, zhào jǔ lǎo chéng gàn jì zhě. féng quán zī qiǎn, nián wèi jí sì shí, lǔ shēng fān yù lìng rù gé. lǔ shēng suì shàng yán: chéng jí wèi lǎo, ér fēi bì lǎo hū nián. gàn nǎi chēng jì, ér jí yǒu jì yú guó. quán guǒ bǐng yòng. shí yǒu shí hái ér zhī hào, lǔ shēng qí yī yě. cháng jiàn ruǎn dà chéng chén ěr yì zhāng sù yǎng lǐ sōng zhāng jié bèi shí yī rén, xī qí sī dǎng. shū dǐ jiā jū dà xué shì hán kuàng, xuē qí jí. zhǔ shì lǚ xià wèn zhì huī zhōu wú yǎng chūn yù, zhū lèi zhě shù bǎi jiā, zhī fǔ shí wàn chéng bù néng kān, qì guān qù. lǔ shēng fǎn hé bà wàn chéng. qiān zuǒ gěi shì zhōng, diǎn shì hú guǎng, fā cè gòu yáng lián, yīn lì dǐ qū yuán sòng yù děng. mào níng jǐn gōng, jìn tài pú shǎo qīng. zhuāng liè dì jí wèi, lǔ shēng zhī huò jí, shū qǐng miǎn lián děng zhuī zāng. gěi shì zhōng wāng shǐ hēng yán jì zǔ, yù shǐ zhāng sān mó jiāo zhāng fā qí jiān, shǐ bà qù. yù shǐ wāng yīng yuán zài hé zhī, nǎi xuē jí.
魯生,霑化人,知邢台、邯鄲、儀封、祥符四縣。擢兵科給事中,由座主廣微通於忠賢,卑污奸險,常參密謀。周起元劾朱童蒙,魯生希忠賢指,攻罷起元。時中旨頻出,朝端以為憂。魯生獨上言:「執中者帝,用中者王,旨不從中出而誰出?」舉朝大駭。內閣缺人,詔舉老成幹濟者。馮銓資淺,年未及四十,魯生、蕃欲令入閣。魯生遂上言:「成即為老,而非必老乎年。干乃稱濟,而即有濟於國。」銓果柄用。時有「十孩兒」之號,魯生其一也。嘗薦阮大鋮、陳爾翼、張素養、李嵩、張捷輩十一人,悉其私黨。疏詆家居大學士韓爌,削其籍。主事呂下問治徽州吳養春獄,株累者數百家,知府石萬程不能堪,棄官去。魯生反劾罷萬程。遷左給事中,典試湖廣,發策詬楊漣,因歷詆屈原、宋玉等。冒寧、錦功,進太僕少卿。莊烈帝即位,魯生知禍及,疏請免漣等追贓。給事中汪始亨、顏繼祖,御史張三謨交章發其奸,始罷去。御史汪應元再劾之,乃削籍。
yòu yǒu lǐ héng mào zhě, xíng tái rén. wèi lǐ kē gěi shì zhōng, jiàn chéng xiù fù guān, yǔ shēn xiāng de. hé bà shì láng fú kè jiǎn tài pú shǎo qīng sūn zhī yì tài cháng shǎo qīng zhuāng qīn lín, jiē bù fù zhōng xián zhě yě. héng mào lǔ shēng fān rì zǒu lì bīng èr bù, jiāo tōng qǐng tuō, shí rén wèi zhī yǔ yuē: guān yào qǐ, wèn sān lǐ. hòu hū yǔ chéng xiù jiāo è, xuē jí guī. zhōng xián bài, qǐ gù guān, wèi yù shǐ zōu yù zuò hé bà. nì àn jì dìng. lǔ shēng qiǎn shù, fān héng mào shú tú wèi mín.
又有李恆茂者,邢台人。為禮科給事中,薦呈秀復官,與深相得。劾罷侍郎扶克儉、太僕少卿孫之益、太常少卿莊欽鄰,皆不附忠賢者也。恆茂、魯生、蕃日走吏、兵二部,交通請託,時人為之語曰:「官要起,問三李。」後忽與呈秀交惡,削籍歸。忠賢敗,起故官,為御史鄒毓祚劾罷。逆案既定。魯生遣戍,蕃、恆茂贖徒為民。
yán míng tài, qīng yuàn rén. wàn lì zhōng jìn shì. chú hù bù zhǔ shì, lǚ qiān liáo dōng cān zhèng, shí yí bèi hé bà guī. jiǔ zhī, qǐ qiān shì, fēn xún liáo hǎi. kāi yuán jì shī, jīng lüè xióng tíng bì qiǎn fǔ shěn yáng, bàn dào tòng kū ér fǎn. xún tuō jí xiè guī. tiān qǐ èr nián, qǐ gù guān, jiān jūn shān hǎi guān. xuán jìn fù shǐ, shòu zhī sūn chéng zōng, lǚ shū tuī jiàn, ér míng tài shí wú cái lüè, gōng chǎn nìng, yǐ xū cí wǎng shàng ér yǐ. qí nián bā yuè, tíng tuī míng tài liáo dōng jīng lüè, huì chéng zōng zì qǐng dū shī, nǎi zhuó yòu qiān dōu yù shǐ, xún fǔ liáo dōng. zì wáng huà zhēn qì dì hòu, xún fǔ bà bù shè. zhì shì chéng zōng yǐ zhòng chén dāng guān, shì quán dú cāo, míng tài bù néng yǒu suǒ wèi. míng nián wǔ yuè fù yí jí qù, jiā jū sān nián. wèi zhōng xián qiè bǐng, míng tài qián jié zhī, yòng yù shǐ zhì dìng jiàn, zhào wèi bīng bù yòu shì láng.
閻鳴泰,清苑人。萬曆中進士。除戶部主事,屢遷遼東參政,拾遺被劾罷歸。久之,起僉事,分巡遼海。開原既失,經略熊廷弼遣撫瀋陽,半道慟哭而返。尋託疾謝歸。天啟二年,起故官,監軍山海關。旋進副使,受知孫承宗,屢疏推薦,而鳴泰實無才略,工諂佞,以虛詞罔上而已。其年八月,廷推鳴泰遼東經略,會承宗自請督師,乃擢右僉都御史,巡撫遼東。自王化貞棄地後,巡撫罷不設。至是承宗以重臣當關,事權獨操,鳴泰不能有所為。明年五月復移疾去,家居三年。魏忠賢竊柄,鳴泰潛結之,用御史智鋌薦,召為兵部右侍郎。
liù nián zhēng yuè, níng yuǎn gào jǐng, jī fǔ zhèn jīng. nèi gé gù bǐng qiān děng yǐ shùn tiān xún fǔ wú zhōng wěi fēi yù wǔ cái, jiàn míng tài dài zhī. wèi jǐ, dài wáng zhī chén zǒng dū jì liáo bǎo dìng jūn wù. níng yuǎn xù gōng, jìn běn bù shàng shū. yǐ shàn xiū shān hǎi guān chéng, jìn tài zǐ tài fù. xún zhào hái, xié lǐ róng zhèng. xù jǐn zhōu gōng, jiā shǎo bǎo. sān diàn chéng, jiā shǎo shī jiān tài zǐ tài shī. xī zōng bēng, dài cuī chéng xiù wèi bīng bù shàng shū. míng tài yóu zhōng xián zài qǐ, zhuān shì chǎn yú. měi chén biān shì, bì sòng gōng dé, yú jì liáo jiàn shēng cí, duō zhì qī suǒ. qí sòng zhōng xián, yǒu mín xīn yī guī, jí tiān xīn xiàng shùn yǔ, wén zhě zé shé. chóng zhēn chū, wèi yán zhě hé bà. hòu lì nì àn, qiǎn shù sǐ.
六年正月,寧遠告警,畿輔震驚。內閣顧秉謙等以順天巡撫吳中偉非禦侮才,薦鳴泰代之。未幾,代王之臣總督薊、遼、保定軍務。寧遠敘功,進本部尚書。以繕修山海關城,進太子太傅。尋召還,協理戎政。敘錦州功,加少保。三殿成,加少師兼太子太師。熹宗崩,代崔呈秀為兵部尚書。鳴泰由忠賢再起,專事諂諛。每陳邊事,必頌功德,於薊、遼建生祠,多至七所。其頌忠賢,有「民心依歸,即天心向順」語,聞者咋舌。崇禎初,為言者劾罷。後麗逆案,遣戍死。
shēng cí zhī jiàn, shǐ yú pān rǔ zhēn. rǔ zhēn xún fǔ zhè jiāng, xùn jī hù qǐng, jiàn cí xī hú. liù nián liù yuè shū wén yú cháo, zhào cì míng pǔ dé. zì shì, zhū fāng xiào yóu, jǐ biàn tiān xià. qí nián shí yuè, xiào líng wèi zhǐ huī lǐ zhī cái jiàn zhī nán jīng. qī nián zhēng yuè, xuān dà zǒng dū zhāng pǔ xuān fǔ xún fǔ qín shì wén xuān dà xún àn zhāng sù yǎng jiàn zhī xuān fǔ dà tóng, yīng tiān xún fǔ máo yī lù xún àn wáng gǒng jiàn zhī hǔ qiū. èr yuè, míng tài yǔ shùn tiān xún fǔ liú zhào xún àn ní wén huàn jiàn zhī jǐng zhōng shān, xuān dà zǒng dū pǔ dà tóng xún fǔ wáng diǎn xún àn sù yǎng yòu jiàn zhī dà tóng. sān yuè, míng tài yǔ zhào wén huàn, xún àn yù shǐ liáng mèng huán jiàn zhī xī xié mì yún yā jì shān, yòu jiàn zhī chāng píng tōng zhōu, tài pú sì qīng hé zōng shèng jiàn zhī fáng shān. sì yuè, míng tài yǔ xún fǔ yuán chóng huàn yòu jiàn zhī níng qián, xuān dà zǒng dū pǔ shān xī xún fǔ cáo ěr zhēn xún àn liú hóng guāng yòu jiàn zhī wǔ tái shān, shù jí shì lǐ ruò lín jiàn zhī fān yù shǔ, gōng bù láng zhōng céng guó zhēn jiàn zhī lú gōu qiáo. wǔ yuè, tōng zhèng sī jīng lì sūn rú liè shùn tiān fǔ yǐn lǐ chūn mào jiàn zhī xuān wǔ mén wài, xún fǔ zhū tóng méng jiàn zhī yán suī, xún shì wǔ chéng yù shǐ huáng xiàn qīng wáng dà nián wāng ruò jí zhāng shū zhì dìng děng jiàn zhī shùn tiān, hù bù zhǔ shì zhāng huà yú jiàn zhī chóng wén mén, wǔ qīng hóu lǐ chéng míng jiàn zhī yào wáng miào, bǎo dìng hóu liáng shì xūn jiàn zhī wǔ jūn yíng dà jiào chǎng, dēng lái xún fǔ lǐ sōng shān dōng xún fǔ lǐ jīng bái jiàn zhī péng lái gé níng hǎi yuàn, dū xiǎng shàng shū huáng yùn tài, bǎo dìng xún fǔ zhāng fèng yì tí dū xué zhèng lǐ fān shùn tiān xún àn wén huàn jiàn zhī hé jiān tiān jīn, hé nán xún fǔ guō zēng guāng xún àn bào qí mó jiàn zhī kāi fēng, shàng lín jiān chéng zhāng yǒng zuò jiàn zhī liáng mù jiā shū lín héng sān shǔ, bó píng hóu guō zhèn míng děng jiàn zhī dū du fǔ jǐn yī wèi. liù yuè, zǒng cáo shàng shū guō shàng yǒu jiàn zhī huái ān. shì yuè, shùn tiān xún àn lú chéng qīn shān dōng xún àn huáng xiàn qīng shùn tiān xún àn zhuō mài, qī yuè, zhǎng lú xún yán gōng cuì sù huái yáng xún yán xǔ qí xiào yīng tiān xún àn sòng zhēn hàn shǎn xī xún àn zhuāng qiān, gè jiàn zhī suǒ bù. bā yuè, zǒng hé lǐ cóng xīn zǒng cáo shàng yǒu shān dōng xún fǔ jīng bái xún àn huáng xiàn qīng xún cáo hé kě jí jiàn zhī jì níng, hú guǎng xún fǔ yáo zōng wén yún yáng fǔ zhì liáng yīng zé hú guǎng xún àn wēn mó jiàn zhī wǔ chāng chéng tiān jūn zhōu. sān biān zǒng dū shǐ yǒng ān. shǎn xī xún fǔ hú tíng yàn, xún àn qiān yuán jīng jiàn zhī gù yuán tài bái shān. chǔ wáng huá kuí jiàn zhī gāo guān shān. shān xī xún fǔ móu zhì kuí, xún àn lǐ càn rán liú hóng guāng jiàn zhī hé dōng.
生祠之建,始於潘汝禎。汝禎巡撫浙江,徇機戶請,建祠西湖。六年六月疏聞於朝,詔賜名「普德」。自是,諸方效尤,幾遍天下。其年十月,孝陵衛指揮李之才建之南京。七年正月,宣大總督張朴、宣府巡撫秦士文、宣大巡按張素養建之宣府、大同,應天巡撫毛一鷺、巡按王珙建之虎丘。二月,鳴泰與順天巡撫劉詔、巡按倪文煥建之景忠山,宣大總督朴、大同巡撫王點、巡按素養又建之大同。三月,鳴泰與詔、文煥,巡按御史梁夢環建之西協密雲丫髻山,又建之昌平、通州,太僕寺卿何宗聖建之房山。四月,鳴泰與巡撫袁崇煥又建之寧前,宣大總督朴、山西巡撫曹爾禎、巡按劉弘光又建之五台山,庶吉士李若琳建之蕃育署,工部郎中曾國禎建之盧溝橋。五月,通政司經歷孫如冽、順天府尹李春茂建之宣武門外,巡撫朱童蒙建之延綏,巡視五城御史黃憲卿、王大年、汪若極、張樞、智鋌等建之順天,戶部主事張化愚建之崇文門,武清侯李誠銘建之藥王廟,保定侯梁世勛建之五軍營大教場,登萊巡撫李嵩、山東巡撫李精白建之蓬萊閣、寧海院,督餉尚書黃運泰,保定巡撫張鳳翼、提督學政李蕃、順天巡按文煥建之河間、天津,河南巡撫郭增光、巡按鮑奇謨建之開封,上林監丞張永祚建之良牧、嘉蔬、林衡三署,博平侯郭振明等建之都督府、錦衣衛。六月,總漕尚書郭尚友建之淮安。是月,順天巡按盧承欽、山東巡按黃憲卿、順天巡按卓邁,七月,長蘆巡鹽龔萃肅、淮揚巡鹽許其孝、應天巡按宋禎漢、陝西巡按莊謙,各建之所部。八月,總河李從心、總漕尚友、山東巡撫精白、巡按黃憲卿、巡漕何可及建之濟寧,湖廣巡撫姚宗文、鄖陽撫治梁應澤、湖廣巡按溫謨建之武昌、承天、均州。三邊總督史永安。陝西巡撫胡廷晏,巡按謙、袁鯨建之固原太白山。楚王華奎建之高觀山。山西巡撫牟志夔,巡按李燦然、劉弘光建之河東。
měi yī cí zhī fèi, duō zhě shù shí wàn, shǎo zhě shù wàn, bō mín cái, qīn gōng tǎng, fá shù mù wú suàn. kāi fēng zhī jiàn cí yě, zhì huǐ mín shě èr qiān yú jiān, chuàng gōng diàn jiǔ yíng, yí rú dì zhě. cān zhèng zhōu qiāng xiáng fú zhī xiàn jì yù yōng zì wèi zhī, xún fǔ zēng guāng fǔ shǒu ér yǐ. qiāng yǔ wèi liáng qīng shàn, cí chéng, xī zōng yǐ bēng, yóu dǐ shū liáng qīng, wèi zhōng xián shè shèn jīn xiàng. ér dū chéng shù shí lǐ jiān, cí yǔ xiāng wàng. yǒu jiàn zhī nèi chéng dōng jiē zhě, gōng bù láng zhōng yè xiàn zǔ qiè tàn yuē: cǐ tiān zǐ xìng bì yōng dào yě, tǔ ǒu néng qǐ lì hū! zhōng xián wén, jí xuē qí jí. shàng lín yī yuàn, zhì jiàn sì cí. tóng méng jiàn cí yán suī, yòng liú lí wǎ. zhào jiàn cí jì zhōu, jīn xiàng yòng miǎn liú.
每一祠之費,多者數十萬,少者數萬,剝民財,侵公帑,伐樹木無算。開封之建祠也,至毀民舍二千餘間,創宮殿九楹,儀如帝者。參政周鏘、祥符知縣季寓庸恣為之,巡撫增光俯首而已。鏘與魏良卿善,祠成,熹宗已崩,猶抵書良卿,為忠賢設滲金像。而都城數十裡間,祠宇相望。有建之內城東街者,工部郎中葉憲祖竊嘆曰:「此天子幸辟雍道也,土偶能起立乎!」忠賢聞,即削其籍。上林一苑,至建四祠。童蒙建祠延綏,用琉璃瓦。詔建祠薊州,金像用冕旒。
jǐ shū cí yú yáng, yī rú sòng shèng, chēng yǐ yáo tiān dì dé, zhì shèng zhì shén. ér gé chén zhé yǐ pián yǔ bāo dá, zhōng wài ruò xiǎng yīng. yùn tài yíng zhōng xián xiàng, wǔ bài sān qǐ shǒu, lǜ wén wǔ jiāng lì liè bān jiē xià, bài qǐ shǒu rú chū. yǐ, yì xiàng qián, zhù chēng mǒu shì lài jiǔ qiān suì fú zhí, qǐ shǒu xiè. mǒu yuè hé jiǔ qiān suì bá zhuó, yòu qǐ shǒu xiè. hái jiù bān, fù qǐ shǒu rú chū lǐ. yùn tài qǐng yǐ yóu jī yī rén shǒu cí, hòu jiàn cí zhě bì shǒu. qí xiào děng fāng jiàn cí yáng zhōu, jiāng shàng liáng, ér xī zōng āi zhào zhì, jì kū lín, shì cuī yì jí, xiāng shuài wǎng bài. jiān shēng lù wàn líng zhì wèi: kǒng zǐ zuò chūn qiū, zhōng xián zuò yào diǎn. kǒng zǐ zhū shǎo zhèng mǎo, zhōng xián zhū dōng lín. yí jiàn cí guó xué xī, yǔ xiān shèng bìng zūn. sī yè zhū zhī jùn zhé wèi jǔ xíng, huì xī zōng bēng, nǎi zhǐ. ér huá kuí chéng míng bèi, yǐ fān wáng zhī zūn, qī wǎn zhī guì, yì xiàn chǎn xī ēn, zhù lí kǒng hòu. zuì hòu, xún fǔ yáng bāng xiàn jiàn cí nán chāng, huǐ zhōu chéng sān xián cí, yì qí dì, yù dàn tái miè míng cí, yè qí xiàng suì zhī. bǐ shū zhì, xī zōng yǐ bēng, zhuāng liè dì qiě yuè qiě xiào. zhōng xián jué qí yì, jù shū wěi cí, dì zhé bào yǔn. wú hé, zhōng xián zhū, zhū cí xī fèi, fán jiàn cí zhě gài rù nì àn yún.
幾疏詞揄揚,一如頌聖,稱以「堯天帝德,至聖至神。」而閣臣輒以駢語褒答,中外若響應。運泰迎忠賢像,五拜三稽首,率文武將吏列班階下,拜稽首如初。已,詣像前,祝稱某事賴九千歲扶植,稽首謝。某月荷九千歲拔擢,又稽首謝。還就班,復稽首如初禮。運泰請以游擊一人守祠,後建祠者必守。其孝等方建祠揚州,將上樑,而熹宗哀詔至,既哭臨,釋縗易吉,相率往拜。監生陸萬齡至謂:「孔子作《春秋》,忠賢作《要典》。孔子誅少正卯,忠賢誅東林。宜建祠國學西,與先聖並尊。」司業朱之俊輒為舉行,會熹宗崩,乃止。而華奎、誠銘輩,以藩王之尊,戚畹之貴,亦獻諂希恩,祝厘恐後。最後,巡撫楊邦憲建祠南昌,毀周、程三賢祠,益其地,鬻澹臺滅明祠,曳其像碎之。比疏至,熹宗已崩,莊烈帝且閱且笑。忠賢覺其意,具疏偽辭,帝輒報允。無何,忠賢誅,諸祠悉廢,凡建祠者概入逆案雲。
jiǎ jì chūn, xīn xiāng rén. wàn lì sān shí bā nián jìn shì. lì zhī lín fén rén qiū èr xiàn, rù wèi yù shǐ. lǐ xuǎn shì yí huì luán gōng, yī shí pō bī pò, rán gù wú yàng yě. jì chūn tīng liú yán, shàng shū nèi gé fāng cóng zhé děng, lüè yán: xīn jūn yù jí, shǒu dǎo yǐ wéi wǔ xiān huáng, bī zhú shù mǔ, tōng guó tòng xīn. xī xiào zōng bù wèn zhāo dé, xiān huáng yōu yù zhèng fēi, hé bù fǔ shàng qǔ fǎ? qiě xiān huáng mí liú, miàn yǐ xuǎn shì yù zhū chén, ér yù tǐ wèi hán, ài qiè mò bǎo. tiǎn wèi chén zǐ, fū dú hé xīn. gěi shì zhōng zhōu cháo ruì bó zhī, jì chūn zài jiē, wèi xuǎn shì zhì jīng, huáng bā mèi rù jǐng, zhì chēng xuǎn shì wèi wèi wáng rén. yáng lián nǎi shàng yí gōng shǐ mò shū, wèi: chén gōng wèi dìng, xiān dì zhī shè jì wèi zhòng, zé píng rì zhī chǒng ài wèi qīng. jí chén jū yǐ ān, jì jǐn chén zǐ fáng wēi zhī zhōng, jí dāng tǐ shèng zhǔ rú tiān zhī dù. chén suǒ yǐ qǐng yí gōng zhě rú cǐ. ér fēi yǔ wèi xuǎn shì liáng qiāng tú xiǎn, lǚ yù zì cái, huáng mèi shī suǒ tóu jǐng. kǒng niàng jīn rì zhī yí duān, liú wèi tā nián zhī shí shì. dì yú shì xuān chì shù bǎi yán, jí yán xuǎn shì wú zhuàng, yán zé tíng chén dǎng bì.
賈繼春,新鄉人。萬曆三十八年進士。歷知臨汾、任丘二縣,入為御史。李選侍移噦鸞宮,一時頗逼迫,然故無恙也。繼春聽流言,上書內閣方從哲等,略言:「新君御極,首導以違忤先皇,逼逐庶母,通國痛心。昔孝宗不問昭德,先皇優遇鄭妃,何不輔上取法?且先皇彌留,面以選侍諭諸臣,而玉體未寒,愛妾莫保。忝為臣子,夫獨何心。」給事中周朝瑞駁之,繼春再揭,謂「選侍雉經,皇八妹入井」,至稱選侍為未亡人。楊漣乃上移宮始末疏,謂:「宸宮未定,先帝之社稷為重,則平日之寵愛為輕。及宸居已安,既盡臣子防危之忠,即當體聖主如天之度。臣所以請移宮者如此。而蜚語謂選侍踉蹌徒跣,屢欲自裁,皇妹失所投井。恐釀今日之疑端,流為他年之實事。」帝於是宣敕數百言,極言選侍無狀,嚴責廷臣黨庇。
shí jì chūn chū àn jiāng xī, biàn dào xuán lǐ, chí shū zì míng shàng shū zhī gù, zhōng yǒu wēi fú dà quán, mò tīng zhōng juān páng luò yǔ. wáng ān jī dì nù, yán zhǐ qiè zé, lìng chén zhuàng. yú shì yù shǐ zhāng shèn yán gāo hóng tú lián zhāng wèi qiú kuān. dì yì nù, xià tíng chén zá yì. shàng shū zhōu jiā mó děng yán: chén děng yì bì xià dǔ niàn shèng mǔ, bù néng wàng xuǎn shì. jí sòng chì yù, zhī shèng xīn zì tǐ xù. ér jì chūn wù tīng fēng wén, shèn yán děng yòu lián shū dú zòu. rán yì běn wú tā, zuì dāng yòu. wèi bào. yù shǐ wáng dà nián zhāng jié zhōu zōng jiàn liú tíng xuān, gěi shì zhōng wáng zhì dào ní sī huī děng jiāo zhāng lùn jiù, gěi shì yù shǐ fù hé cí wèi qǐng, zhū gé chén yòu yú jiǎng yán jiù zhī, nǎi tíng shèn yán hóng tú dà nián fèng, yòu zhì dào děng. jì ér jì chūn huí zòu, cí shén āi, qiě yǐn zhì jīng rù jǐng èr yǔ. dì yán zhǐ qióng jié, lìng zài chén. jiā mó děng fù lì jiù, dì bù xǔ. jì chūn yì jiǒng, huáng kǒng yǐn zuì, yán dé zhī fēng wén. nǎi chú míng yǒng gù, shí tiān qǐ yuán nián sì yuè yě. qí hòu yán zhě lǚ qǐng zhào hái, dì jiē bù nà.
時繼春出按江西,便道旋里,馳疏自明上書之故,中有「威福大權,莫聽中涓旁落」語。王安激帝怒,嚴旨切責,令陳狀。於是御史張慎言、高弘圖連章為求寬。帝益怒,下廷臣雜議。尚書周嘉謨等言:「臣等意陛下篤念聖母,不能忘選侍。及誦敕諭,知聖心自體恤。而繼春誤聽風聞,慎言等又連疏瀆奏。然意本無他,罪當宥。」未報。御史王大年、張捷、周宗建、劉廷宣,給事中王志道、倪思輝等交章論救,給事、御史複合詞為請,諸閣臣又於講筵救之,乃停慎言、弘圖、大年俸,宥志道等。既而繼春回奏,詞甚哀,且隱「雉經、入井」二語。帝嚴旨窮詰,令再陳。嘉謨等復力救,帝不許。繼春益窘,惶恐引罪,言得之風聞。乃除名永錮,時天啟元年四月也。其後言者屢請召還,帝皆不納。
sì nián dōng, wèi zhōng xián jì zhú yáng lián děng, jí yǐ zhōng zhǐ zhào fù guān. zhì zé chóng shù yí gōng shì, jí yán: lián yǔ zuǒ guāng dòu mù wú xiān huáng, zuì bù róng sǐ. qiě lián yīn fù kuí fā wāng wén yán shì, zhī huò jí, gù shàng hé nèi shū, xiān fā zhì rén, tiān dì zǔ zōng suǒ bì jí. ér zhǐ zuò nà huì jié dǎng, zé lián děng dāng sǐ zhī zuì wèi dà bào tiān xià. yí sù dìng yuán shū bù zhōng wài, zhāo shǐ cè, shǐ hòu shì zhī cháo tíng zhī zuì lián děng yǐ bù dào wú rén chén lǐ yě. shū wěi wěi shù bǎi yán, qiě qǐng yòng yáng suǒ xiū yán, jí xiū sān cháo yào diǎn, zhōng xián dà xǐ.
四年冬,魏忠賢既逐楊漣等,即以中旨召復官。至則重述移宮事,極言:「漣與左光斗目無先皇,罪不容死。且漣因傅櫆發汪文言事,知禍及,故上劾內疏,先發制人,天地祖宗所必殛。而止坐納賄結黨,則漣等當死之罪未大暴天下。宜速定爰書布中外,昭史冊,使後世知朝廷之罪漣等以不道無人臣禮也。」疏娓娓數百言,且請用楊所修言,亟修《三朝要典》,忠賢大喜。
zhuāng liè dì jí wèi, jì chūn fāng dū xué nán jī, zhī zhōng xián bì bài, chí shū hé cuī chéng xiù jí shàng shū tián jí shùn tiān xún fǔ dān míng xǔ fù dōu yù shǐ lǐ kuí lóng, qún xiǎo shǐ zì èr. xuán yóu tài cháng shǎo qīng jìn zuǒ qiān dōu yù shǐ, yǔ huò wéi huá bèi lì è zhèng rén. chóng zhēn gǎi yuán wǔ yuè, gěi shì zhōng liú sī qiú jí yán qí fǎn fù shàn huàn, nǎi zì yǐn guī. yǐ, yáng lián zi zhī yì shū jié zhī, zhào xuē jí. chū, jì chūn yǐ yí gōng shì dǐ lián jié wáng ān tú fēng bài, hòu jiàn gōng yì zhí lián, wèi lián xiàng yòng, fǔ shǒu qǐ hé, shēng yán shū fēi jǐ yì. hái cháo zé jí dǐ lián. jí zhōng xián jí, yòu jí yù gāo hóng tú zhī jiù lián, qiě jiàn hán kuàng ní yuán lù, yǐ qiú róng yú qīng yì. dì dìng nì àn, jì chūn bù liè míng, dì wèn gù. gé chén yán jì chūn suī fǎn fù, chí lùn yì kě qǔ. dì yuē: wéi fǎn fù, gù wèi zhēn xiǎo rén. suì yǐn jiāo jié jìn shì lǜ, zuò tú sān nián, zì hèn sǐ.
莊烈帝即位,繼春方督學南畿,知忠賢必敗,馳疏劾崔呈秀及尚書田吉、順天巡撫單明詡、副都御史李夔龍,群小始自貳。旋由太常少卿進左僉都御史,與霍維華輩力扼正人。崇禎改元五月,給事中劉斯球極言其反覆善幻,乃自引歸。已,楊漣子之易疏訐之,詔削籍。初,繼春以移宮事詆漣結王安圖封拜,後見公議直漣,畏漣向用,俯首乞和,聲言疏非己意。還朝則極詆漣。及忠賢殛,又極譽高弘圖之救漣,且薦韓爌、倪元璐,以求容於清議。帝定逆案,繼春不列名,帝問故。閣臣言繼春雖反覆,持論亦可取。帝曰:「惟反覆,故為真小人。」遂引交結近侍律,坐徒三年,自恨死。
tián ěr gēng, rén qiū rén, bīng bù shàng shū lè sūn yě. yòng zǔ yīn, jī guān zhì zuǒ dū du. tiān qǐ sì nián shí yuè dài luò sī gōng zhǎng jǐn yī wèi shì. jiǎo xiá yīn zéi, yǔ wèi liáng qīng wèi mò nì jiāo. wèi zhōng xián chì zhú dōng lín, shù xìng dà yù. ěr gēng guǎng bù zhēn zú, luó zhī píng rén, duàn liàn yán kù, rù yù zhě lǜ bù dé chū. xiāo rén xī jìn zhě, duō yuán yǐ dá yú zhōng xián, liáng qīng fù zuǒ yòu zhī, yán wú bù nà, cháo shì fú còu qí mén. wèi guǎng wēi yì yǔ dì yīn, shí yǒu dà ér tián ěr gēng zhī yáo. yòu yǔ xǔ xiǎn chún cuī yīng yuán yáng huán sūn yún hè yǒu wǔ biāo zhī hào. lěi jiā zhì shǎo shī jiān tài zǐ tài shī, yīn jǐn yī shì zhí zhě shù rén, suì shí shǎng lài bù kě shèng jì. xiǎn chún děng jiā guān yì rú zhī. zhōng xián bài, yán zhě jiāo hé, xià lì lùn sǐ. chóng zhēn yuán nián liù yuè yǔ xiǎn chún bìng fú zhū.
田爾耕,任丘人,兵部尚書樂孫也。用祖蔭,積官至左都督。天啟四年十月代駱思恭掌錦衣衛事。狡黠陰賊,與魏良卿為莫逆交。魏忠賢斥逐東林,數興大獄。爾耕廣布偵卒,羅織平人,鍛練嚴酷,入獄者率不得出。宵人希進者,多緣以達於忠賢,良卿復左右之,言無不納,朝士輻輳其門。魏廣微亦與締姻,時有「大兒田爾耕」之謠。又與許顯純、崔應元、楊寰、孫雲鶴有「五彪」之號。累加至少師兼太子太師,蔭錦衣世職者數人,歲時賞賚不可勝紀。顯純等加官亦如之。忠賢敗,言者交劾,下吏論死。崇禎元年六月與顯純並伏誅。
xiǎn chún, dìng xìng rén, fù mǎ dū wèi cóng chéng sūn yě. jǔ wǔ huì shì, zhuó jǐn yī wèi dōu zhǐ huī qiān shì. tiān qǐ sì nián, liú qiáo zhǎng zhèn fǔ sī, zhì wāng wén yán yù, shī zhōng xián zhǐ, dé zuì, yǐ xiǎn chún dài zhī. xiǎn chún lüè xiǎo wén mò, xìng cán kù, dà yù pín xìng, dú xíng duàn liàn, yáng lián zuǒ guāng dòu zhōu shùn chāng huáng zūn sù wáng zhī cǎi xià zhī lìng děng shí yú rén, jiē sǐ qí shǒu. zhū rén gōng zhuàng, jiē xiǎn chún zì wèi zhī. měi yàn jū, zhōng xián bì qiǎn rén zuò qí hòu, wèi zhī tīng jì, qí rén ǒu bù zhì, jí xiù shǒu bù gǎn wèn.
顯純,定興人,駙馬都尉從誠孫也。舉武會試,擢錦衣衛都指揮僉事。天啟四年,劉僑掌鎮撫司,治汪文言獄,失忠賢指,得罪,以顯純代之。顯純略曉文墨,性殘酷,大獄頻興,毒刑鍛練,楊漣、左光斗、周順昌、黃尊素、王之寀、夏之令等十餘人,皆死其手。諸人供狀,皆顯純自為之。每讞鞫,忠賢必遣人坐其後,謂之聽記,其人偶不至,即袖手不敢問。
yīng yuán, dà xìng rén. shì jǐng wú lài, chōng xiào wèi, mào jī bǔ gōng, jī guān zhì jǐn yī zhǐ huī. yún hè, bà zhōu rén, wèi dōng chǎng lǐ xíng guān. huán, wú xiàn rén. lì jí jǐn yī, wèi dōng sī lǐ xíng. fán xiǎn chún shā rén shì, jiē yīng yuán děng gòng wèi zhī. ér huán wèi tián ěr gēng xīn fù. jí xiǎn chún lùn sǐ, fǎ sī zhǐ dāng yīng yuán yún hè huán shù. hòu dìng nì àn, sān rén bìng lùn sǐ, huán xiān sǐ shù suǒ.
應元,大興人。市井無賴,充校尉,冒緝捕功,積官至錦衣指揮。雲鶴,霸州人,為東廠理刑官。寰,吳縣人。隸籍錦衣,為東司理刑。凡顯純殺人事,皆應元等共為之。而寰為田爾耕心腹。及顯純論死,法司止當應元、雲鶴、寰戍。後定逆案,三人並論死,寰先死戍所。