cài shí dǐng wàn guó qīn wáng jiào ráo shēn xiōng wèi liú yuán zhèn yuán lín tāng xiǎn zǔ lǐ guǎn lù zhōng lì lú míng zōu yáng xún jì tǐ zhū jué jiāng shì chāng sòng dào mǎ mèng zhēn wāng ruò lín
蔡时鼎 万国钦(王教) 饶伸(兄位 刘元震 元霖) 汤显祖(李琯)逯中立(卢明诹) 杨恂(冀体 朱爵) 姜士昌(宋焘) 马孟祯 汪若霖
cài shí dǐng, zì tái fǔ, zhāng pǔ rén. wàn lì èr nián jìn shì. lì zhī tóng xiāng yuán chéng, wèi zhì qīng yán. zhēng shòu yù shǐ. tài hé shān tí dū zhōng guān tián yù jiān fēn shǒu shì, shí dǐng yán bù kě, bìng jí yù bù fǎ zhuàng. yù shǐ dīng cǐ lǚ yǐ hé gāo qǐ yú bèi zhé, shí dǐng lùn jiù, yǔ qīn yáng wēi shēn shí xíng. bào wén. yǐ, xún yán liǎng huái. xī juān qí xiàn wèi kāi hé fèi, zhì shǔ yì xué tián.
蔡时鼎,字台甫,漳浦人。万历二年进士。历知桐乡、元城,为治清严。征授御史。太和山提督中官田玉兼分守事,时鼎言不可,并及玉不法状。御史丁此吕以劾高启愚被谪,时鼎论救,语侵杨巍、申时行。报闻。已,巡盐两淮。悉捐其羡为开河费,置属邑学田。
hái cháo, huì qī wǎn zǐ dì yǒu qiú jǔ bù huò zhě, wū shùn tiān kǎo guān zhāng yī guì sī qí kè féng shī tóng wéi níng jí biān xiū shǐ ē zi jì chún, yòu làn qǔ mào jí zhě wǔ rén. dì nù, mìng shī wéi níng hé jiā, jiě yī guì ē guān. shí xíng děng wéi zhī jiě. dì yì nù, duó ē zhí, xià shī wéi níng lì. fǎ sī tíng jū wú yàn, wǔ zhǐ bèi ràng. zú jiā èr rén yī yuè, ér diào yī guì nán jīng. shí dǐng yǐ shì chū jiū fā bù yóu wài tíng, jìng cóng zhōng chū, jí yán" xiāo rén fēi yǔ zhí dá yù qián, qí jiàn bù kě zhǎng qiě jǐn yí dà chén yán guān yǒu sī, zé shì gǔ gōng ěr mù jǔ bù kě xìn, suǒ xìn zhě shuí yě?" dì nù, shǒu zhá yù gé chén zhì zuì. huì shí xíng jí wáng xī jué zài gào, xǔ guó wáng jiā píng jǐn nǐ tíng fèng, qiě qǐng shāo jiǎn shī wéi níng hé xiào zhī qī, yǐ quán qí mìng. dì bù cóng, zé shí dǐng yí jūn shàn shàng, jiàng jí biān zá zhí. yòu shǐ rén xiòng zhī fā qiǎn mào jí zhě duō kuān zòng, zé fǔ yǐn chén sī xiào duì zhuàng. guó jiā píng fù shàng yán:" rén jūn guì míng bù guì chá. gǒu rèn yī jǐ jiàn wén, cāi fáng kē mì, zòng tīng duàn jīng shěn, hé bǔ yú zhì qiě shǐ jiān rén chéng jī dé zhòng shāng shàn lèi, hài hú kě yán! yuàn tíng chá fǎng yǐ chóng dà tǐ, yòu yán guān yǐ zhāng shèng dù." dì bù yì, shǒu zhào jí ràng. shì rì, dì sī shí xíng, qiǎn zhōng shǐ jiù dì láo wèn. ér guó děng jì bèi zé, jù shū xiè, zhí zhēng rú chū. huì dì yì shāo jiě, nǎi bào wén. shí dǐng jìng zhé mǎ yì diǎn shǐ, gào guī. jū èr nián, lì bù nǐ xù qiān, bù xǔ. yù shǐ wáng shì yáng qǐng rú shí xīng hǎi ruì zōu yuán biāo lì, qǐ zhī fèi jí, bù bào. yǐ, qǐ tài píng tuī guān, jìn nán jīng xíng bù zhǔ shì, jiù gǎi lì bù.
还朝,会戚畹子弟有求举不获者,诬顺天考官张一桂私其客冯诗、童维宁及编修史钶子记纯,又滥取冒籍者五人。帝怒,命诗、维宁荷枷,解一桂、钶官。时行等为之解。帝益怒,夺钶职,下诗、维宁吏。法司廷鞫无验,忤旨被让。卒枷二人一月,而调一桂南京。时鼎以事初纠发不由外廷,径从中出,极言“宵人蜚语直达御前,其渐不可长;且尽疑大臣言官有私,则是股肱耳目举不可信,所信者谁也?”帝怒,手札谕阁臣治罪。会时行及王锡爵在告,许国、王家屏仅拟停俸,且请稍减诗、维宁荷校之期,以全其命。帝不从,责时鼎疑君讪上,降极边杂职。又使人诇知发遣冒籍者多宽纵,责府尹沈思孝对状。国、家屏复上言:“人君贵明不贵察。苟任一己见闻,猜防苛密,纵听断精审,何补于治;且使奸人乘机得中伤善类,害胡可言!愿停察访以崇大体,宥言官以彰圣度。”帝不怿,手诏诘让。是日,帝思时行,遣中使就第劳问。而国等既被责,具疏谢,执争如初。会帝意稍解,乃报闻。时鼎竟谪马邑典史,告归。居二年,吏部拟序迁,不许。御史王世扬请如石星、海瑞、邹元标例,起之废籍,不报。已,起太平推官,进南京刑部主事,就改吏部。
shí bā nián dōng, fù shū hé shí xíng, lüè yán:" bǐ nián tiān zāi mín kùn, jì gāng wěn yì, lì zhì hùn xiáo. bì xià shēn jū gōng què, chén mín hū yù mò wén. rán qún gōng jìn yán, yóu méng kuān dài. nǎi fǔ chén shí xíng zé shù dǎng zì jiān, jì yán yì shén. bù bì míng zhǐ qí shī, jí yì xiàng shāo zuǒ, yì zhé zhòng shāng. huò xiǎn chì yú dāng shí, huò xú tuì yú hòu rì. zhì tiān xià yú nìng chéng fēng, zhèng qì xiāo jǔ. fāng qiě nèi tuō zhī hū yǎ liàng, wài tuō zhī hū qīng míng, cǐ shèng xián suǒ yǐ zhòng shì shì zhī fáng, yán luàn dé zhī jiè yě. fū yíng sī zhī niàn zhòng, zé fèng gōng zhī yì bì shuāi qiǎo zhà zhī jī shú, zé zhōng chéng zhī jié bì tuì. zì zhāng jū zhèng wù gù, zhāng sì wéi yōu qù, shí xíng jí wéi shǒu fǔ. chéng qián zhuān shàn, jiǎo yǐ qiān tuì jiàn xī yán kē, jiǎo yǐ kuān píng. fēi bù yù shì xiū xiū zhī liàng, yǎng hé píng zhī fú, wú rú huàn dé huàn shī zhī xīn shèng, ér bù kě zé zhǐ zhī yì wēi. mào tuì ràng ér xīn tān jìng, wài bāo róng ér zhōng zhì kè. sī wěi méng shēng, yù gài mí zhe. fū jū zhèng zhī huò zài xùn sī miè gōng, rán qí chí fǎ rèn shì, yóu zú yǒu bǔ yú guó. jīn yě gǎi gé qí měi, ér shào shù qí sī jǐn qù qí wéi tiān xià zhī xīn, ér yì qiǎo qí qī tiān xià zhī shù. tú sī yāo fú yī shēn, bù gù guó huò, ruò ér rén zhě, shàng kě bǐ xiāng tiān xià zāi!" yīn lì shǔ qí shí shī, quàn zhī shěng gǎi. shū liú zhōng. xún jìn nán jīng lǐ bù láng zhōng. zú guān. pín bù jù hán liàn, shì dài fū fù ér zhì qí sàng.
十八年冬,复疏劾时行,略言:“比年天灾民困,纪纲紊斁,吏治混淆。陛下深居宫阙,臣民呼吁莫闻。然群工进言,犹蒙宽贷。乃辅臣时行则树党自坚,忌言益甚。不必明指其失,即意向稍左,亦辄中伤。或显斥于当时,或徐退于后日。致天下谀佞成风,正气消沮。方且内托之乎雅量,外托之乎清明,此圣贤所以重似是之防,严乱德之戒也。夫营私之念重,则奉公之意必衰;巧诈之机熟,则忠诚之节必退。自张居正物故,张四维忧去,时行即为首辅。惩前专擅,矫以谦退;鉴昔严苛,矫以宽平。非不欲示休休之量,养和平之福,无如患得患失之心胜,而不可则止之义微。貌退让而心贪竞,外包容而中忮刻。私伪萌生,欲盖弥著。夫居正之祸在徇私灭公,然其持法任事,犹足有补于国。今也改革其美,而绍述其私;尽去其维天下之心,而益巧其欺天下之术。徒思邀福一身,不顾国祸,若而人者,尚可俾相天下哉!”因历数其十失,劝之省改。疏留中。寻进南京礼部郎中。卒官。贫不具含殓,士大夫赙而治其丧。
wàn guó qīn, zì èr yú, xīn jiàn rén. wàn lì shí yī nián jìn shì. shòu wù yuán zhī xiàn. zhēng bài yù shǐ. yán shì kāng kǎi, bù bì quán guì. shí bā nián, hé lì bù shàng shū yáng wēi, bèi jí ràng. lǐ jū shàng shū dǒng fèn, dà xué shì shēn shí xíng wáng xī jué zuò zhǔ yě, shǔ zhè jiāng xún àn yù shǐ zòu qǐng cún wèn. guó qīn yán fèn chǎn shì yán sōng, yòu qǔ shàng shū wú péng yǐ zì zǐ nǚ, jū xiāng wú zhuàng, bù yí jiā lóng lǐ, shì suì qǐn.
万国钦,字二愚,新建人。万历十一年进士。授婺源知县。征拜御史。言事慷慨,不避权贵。十八年,劾吏部尚书杨巍,被诘让。里居尚书董份,大学士申时行、王锡爵座主也,属浙江巡按御史奏请存问。国钦言份谄事严嵩,又娶尚书吴鹏已字子女,居乡无状,不宜加隆礼,事遂寝。
chū, lì bù yuán wài láng zhào nán xīng hù bù zhǔ shì jiāng shì chāng shū chì zhèng fǔ sī rén. jǐ shì zhōng lǐ chūn kāi yǐ chū wèi jiū nán xīng shì chāng, ér qí dǎng chén yǔ jiāo wèi zhù. xíng bù zhǔ shì wú zhèng zhì shàng shū, yán chūn kāi yǔ jiāo mèi zhèng fǔ, gàn qīng yì, qiě lùn yù shǐ lín zǔ shù bǎo liú dà chén zhī fēi. yú shì yù shǐ hè yíng jí zhū yù shǐ yú cháo táng, yì hé shū jiū zhèng zhì, yǐ tái tǐ wèi cí. guó qīn yǔ zhōu kǒng jiào dú bù shǔ míng. yíng dà huì, shèng qì ràng guó qīn. guó qīn yuē:" guān zhì guān, fú zhì fú, nǎi rì yǐ bǎo liú dà chén qīng shàn lèi wèi shì, wǒ bù néng gǒu tóng." yíng qì duó, shū bù guǒ shàng, ér zhèng zhì jìng zhé yí jūn diǎn shǐ. yǎn rén yuán jìn děng ōu shā píng mín, guó qīn zài shū hé zhī.
初,吏部员外郎赵南星、户部主事姜士昌疏斥政府私人。给事中李春开以出位纠南星、士昌,而其党陈与郊为助。刑部主事吴正志上疏,言春开、与郊媚政府,干清议,且论御史林祖述保留大臣之非。于是御史赫瀛集诸御史于朝堂,议合疏纠正志,以台体为辞。国钦与周孔教独不署名。瀛大恚,盛气让国钦。国钦曰:“冠豸冠,服豸服,乃日以保留大臣倾善类为事,我不能苟同。”瀛气夺,疏不果上,而正志竟谪宜君典史。奄人袁进等殴杀平民,国钦再疏劾之。
shí bā nián xià, huǒ luò chì zhū bù pín fàn lín táo gǒng chāng. qī yuè, dì zhào jiàn shí xíng děng yú huáng jí mén, zī yǐ fāng lüè, yán biān bèi fèi chí, dū fǔ fá diào dù, yù dà yǒu suǒ zhèn chì. shí xíng yǐ kuǎn gòng zú shì wèi yán. dì yuē:" kuǎn gòng yì bù zú shì. ruò zhuān wù mèi dí, shǐ xīn jiāo yì dà, qǐ yǒu yàn zú shí?" shí xíng děng fèng yù ér tuì. wèi jǐ, jǐng bào xiá zhì, nǎi tuī zhèng luò wèi jīng lüè shàng shū xíng biān, shí yòng yǐ zhǔ kuǎn yì yě. guó qīn kàng shū hé shí xíng, yuē:" bì xià yǐ xī shì kǒng jí, tè zhào fǔ chén yì zhàn shǒu, ér fǔ chén yú zhào duì shí nǎi shì cí qī wǎng. bì xià nù zéi qīn yì, zé yǐ wéi gōng chāo shú fān. lín gǒng guǒ fān dì hū? bì xià zé dū fǔ shī jī, zé yǐ wéi jiù zài wǔ chén. fēng jiāng fèn shì, dū fǔ guǒ wú yǔ hū? bì xià yán kuǎn gòng nán shì, zé yún tōng gòng èr shí nián, huó shēng líng bǎi wàn. xī níng zhī bài, sù zhōu zhī lüè, dú fēi shēng líng hū? shì bì xià yì zài zhàn, shí xíng bì bù yù zhàn bì xià yì zài jué hé, shí xíng bì yù yǔ hé. gài yóu jiǔ biān jiàng shuài, suì kuì jīn qián, màn wú chéng huà. kòu yǐ cán chéng bǎo, shā lì mín, yóu wèi jì dé. sān biān zǒng dū méi yǒu sōng yì zhuān mèi dí. qián zòu shùn yì xiè ēn xī qù yǐ, hé yòu wéi wǒ lín gǒng? hòu shū shèng kuā zhàn jī yǐ, hé jǐng gǔ chéng quán jūn jiē fù? gān sù xún fǔ lǐ tíng yí yán zéi rù guān, bù wén zòu bào, fǎn dài qǐng shú zuì. jì mǎ niú bù bó bù jí sān shí jīn, ér shā lüě hé zhǐ wàn jì! yù réng tōng shì, chén bù zhī yú guó fǎ hé rú yě. cǐ sān rén jiē shí xíng sī dǎng, gù gǎn péng jiān wù guó nǎi ěr." yīn liè shàng shí xíng nà huì shù shì. dì wèi qí xiáo luàn guó shì, wū wū dà chén, zhé jiàn zhōu pàn guān. chū, guó qīn shū shàng, zuò zhǔ xǔ guó zé zhī yuē:" ruò cǐ jǔ, wéi míng jié hū, wèi guó jiā hū?" guó qīn yuē:" hé gǎn wéi míng jié, wéi wèi guó shì ěr. jí yán wèi dāng, sǐ shēng lì hài tīng zhī." guó wú yǐ nán.
十八年夏,火落赤诸部频犯临洮、巩昌。七月,帝召见时行等于皇极门,咨以方略,言边备废弛,督抚乏调度,欲大有所振饬。时行以款贡足恃为言。帝曰:“款贡亦不足恃。若专务媚敌,使心骄意大,岂有餍足时?”时行等奉谕而退。未几,警报狎至,乃推郑洛为经略尚书行边,实用以主款议也。国钦抗疏劾时行,曰:“陛下以西事孔棘,特召辅臣议战守,而辅臣于召对时乃饰词欺罔。陛下怒贼侵轶,则以为攻抄熟番。临、巩果番地乎?陛下责督抚失机,则以为咎在武臣。封疆偾事,督抚果无与乎?陛下言款贡难恃,则云通贡二十年,活生灵百万。西宁之败,肃州之掠,独非生灵乎?是陛下意在战,时行必不欲战;陛下意在绝和,时行必欲与和。盖由九边将帅,岁馈金钱,漫无成画。寇已残城堡,杀吏民,犹谓计得。三边总督梅友松意专媚敌。前奏顺义谢恩西去矣,何又围我临、巩?后疏盛夸战绩矣,何景古城全军皆覆?甘肃巡抚李廷仪延贼入关,不闻奏报,反代请赎罪。计马牛布帛不及三十金,而杀掠何止万计!欲仍通市,臣不知于国法何如也。此三人皆时行私党,故敢朋奸误国乃尔。”因列上时行纳贿数事。帝谓其淆乱国事,诬污大臣,谪剑州判官。初,国钦疏上,座主许国责之曰:“若此举,为名节乎,为国家乎?”国钦曰:“何敢为名节,惟为国事耳。即言未当,死生利害听之。”国无以难。
èr shí nián, lì bù shàng shū lù guāng zǔ nǐ liàng yí guó qīn wèi jiàn níng tuī guān, ráo shēn wèi xíng bù zhǔ shì. dì yǐ èr rén jiē tè biǎn, bù yí qiān, qiè zé guāng zǔ, ér jǐn bà wén xuǎn láng zhōng wáng jiào yuán wài láng yè lóng guāng zhǔ shì táng shì yáo chén lín wěi děng. dà xué shì zhào zhì gāo shū jiù, yì bèi qiáo zé. guó qīn hòu lì nán jīng xíng bù láng zhōng, zú.
二十年,吏部尚书陆光祖拟量移国钦为建宁推官,饶伸为刑部主事。帝以二人皆特贬,不宜迁,切责光祖,而尽罢文选郎中王教、员外郎叶隆光、主事唐世尧、陈遴玮等。大学士赵志皋疏救,亦被谯责。国钦后历南京刑部郎中,卒。
wáng jiào, zī chuān rén. zuǒ guāng zǔ chéng qīng lì zhì. jǐ shì zhōng hú rǔ níng chéng quán yào zhǐ hé zhī, shì xuán bái. jìng zuò tuī guó qīn shēn, chì wèi mín.
王教,淄川人。佐光祖澄清吏治。给事中胡汝宁承权要旨劾之,事旋白。竟坐推国钦、伸,斥为民。
ráo shēn, zì yì zhī, jìn xián rén. wàn lì shí yī nián jìn shì. shòu gōng bù zhǔ shì. shí liù nián, shù zǐ huáng hóng xiàn diǎn shùn tiān shì, dà xué shì wáng xī jué zi héng wèi jǔ shǒu, shēn shí xíng xù lǐ hóng yì yù xuǎn. lǐ bù zhǔ shì yú kǒng jiān yí jǔ rén tú dà zhuàng jí hóng yǒu sī. shàng shū zhū gēng lǐ kē dōu jǐ shì zhōng miáo zhāo yáng yù qǐn qí shì. lǐ bù láng zhōng gāo guì suì fā fèn zhé kě yí zhě bā rén, bìng jí héng, qǐng dé fù shì. xī jué shū biàn, yǔ shí xíng bìng qǐ bà. dì jiē wèi liú zhī, ér cóng guì qǐng, mìng fù shì. lǐ bù shì láng yú shèn xíng yǐ dà zhuàng wén dú liè, nǐ yǐ zhì zhī. dōu yù shǐ wú shí lái jí zhāo yáng bù kě. guì zhí qián lì zhēng, nǎi rú shèn xíng yì, liè jiǎ yǐ yǐ shàng. shí xíng xī jué diào zhǐ jǐn liú zhī, qiě duó guì fèng èr yuè. héng shí yǒu cái míng, xī jué dà fèn, fù shàng shū jí dǐ guì. shēn nǎi kàng shū yán:" zhāng jū zhèng sān zi lián zhàn gāo kē, ér fǔ chén zǐ dì suì chéng gù shì. hóng xiàn gèng wèi yī jǔ bù zú zhòng, jū rán zhì zhī xuǎn shǒu. zi bù yǔ shì, zé lù qí xù, qí tā sī bì bù fá wén. fù shì zhī rì, duō yǒu bù néng wén zhě. shí lái wǎng fēn yōu liè, méng miàn yǔ guì lì zhēng, suì méng lóng nǐ qǐng. zhì xī jué jié guì yī shū, jiàn jǐ sēn rán, guāi duì jūn zhī tǐ. xī jué bǐng yòng sān nián, fàng zhú xián shì, yuán yǐn xiān rén. jīn yòu qiǎo hù jǐ sī, qī wǎng zhǔ shàng, shì jiāng wèi jū zhèng zhī xù. shí lái fù quán miè jì, bù chēng xiàn zhǎng. qǐng jù cì bà."
饶伸,字抑之,进贤人。万历十一年进士。授工部主事。十六年,庶子黄洪宪典顺天试,大学士王锡爵子衡为举首,申时行婿李鸿亦预选。礼部主事于孔兼疑举人屠大壮及鸿有私。尚书朱赓、礼科都给事中苗朝阳欲寝其事。礼部郎中高桂遂发愤谪可疑者八人,并及衡,请得覆试。锡爵疏辨,与时行并乞罢。帝皆慰留之,而从桂请,命覆试。礼部侍郎于慎行以大壮文独劣,拟乙置之。都御史吴时来及朝阳不可。桂直前力争,乃如慎行议,列甲乙以上。时行、锡爵调旨尽留之,且夺桂俸二月。衡实有才名,锡爵大愤,复上疏极诋桂。伸乃抗疏言:“张居正三子连占高科,而辅臣子弟遂成故事。洪宪更谓一举不足重,居然置之选首。子不与试,则录其婿,其他私弊不乏闻。覆试之日,多有不能文者。时来罔分优劣,蒙面与桂力争,遂朦胧拟请。至锡爵讦桂一疏,剑戟森然,乖对君之体。锡爵柄用三年,放逐贤士,援引憸人。今又巧护己私,欺罔主上,势将为居正之续。时来附权蔑纪,不称宪长。请俱赐罢。”
shū jì rù, xī jué shí xíng bìng dù mén qiú qù. ér xǔ guó yǐ diǎn huì shì rù chǎng, gé zhōng suì wú yī rén. zhōng guān sòng zhāng zòu yú shí xíng sī dì, shí xíng réng fēng hái. dì jīng yuē:" gé zhōng jìng wú rén yé?" nǎi wèi liú shí xíng děng, ér xià shēn zhào yù. jǐ shì zhōng hú rǔ níng yù shǐ lín zǔ shù děng fù hé shēn jí guì, yǐ mèi zhí zhèng. yù shǐ máo zài yòu qīn kǒng jiān, wèi guì shū qí suǒ shǐ. kǒng jiān zòu biàn qiú bà. yú shì zhào zhū sī yán yuē suǒ shǔ, wú chū wèi gū míng, ér xuē shēn jí, biǎn guì sān zhì, diào biān fāng, kǒng jiān dé miǎn. shēn jì chì, cháo shì duō jiù xī jué. xī jué bù zì ān, lǚ qǐng xù yòng. qǐ shēn nán jīng gōng bù zhǔ shì, gǎi nán jīng lì bù. yǐn jí guī, suì bù fù chū. xī zōng jí wèi, qǐ nán jīng guāng lù sì shǎo qīng. tiān qǐ sì nián lèi guān xíng bù zuǒ shì láng. wèi zhōng xián luàn zhèng, qǐng gào guī. suǒ jí xué hǎi liù bǎi yú juǎn, shí chēng qí hào bó.
疏既入,锡爵、时行并杜门求去。而许国以典会试入场,阁中遂无一人。中官送章奏于时行私第,时行仍封还。帝惊曰:“阁中竟无人耶?”乃慰留时行等,而下伸诏狱。给事中胡汝宁、御史林祖述等复劾伸及桂,以媚执政。御史毛在又侵孔兼,谓桂疏其所使。孔兼奏辨求罢。于是诏诸司严约所属,毋出位沽名,而削伸籍,贬桂三秩,调边方,孔兼得免。伸既斥,朝士多咎锡爵。锡爵不自安,屡请叙用。起伸南京工部主事,改南京吏部。引疾归,遂不复出。熹宗即位,起南京光禄寺少卿。天启四年累官刑部左侍郎。魏忠贤乱政,请告归。所辑《学海》六百余卷,时称其浩博。
xiōng wèi. lèi guān gōng bù yòu shì láng. mǔ nián bǎi suì, yǔ shēn xiān hòu yǐ shì yǎng guī.
兄位。累官工部右侍郎。母年百岁,与伸先后以侍养归。
xiān shì, rén qiū liú yuán zhèn yuán lín xiōng dì jù guān jiǔ liè, yǐ mǔ nián jìn bǎi suì, xiān hòu qǐ yǎng qīn guī, yǔ shēn xiōng dì xiāng lèi. yī shí jiē yǐ wéi róng. yuán zhèn, zì yuán dōng, lóng qìng wǔ nián jìn shì. yóu shù jí shì wàn lì zhōng lì guān lì bù shì láng. tiān qǐ zhōng, zèng lǐ bù shàng shū, shì wén zhuāng. yuán lín, wàn lì bā nián jìn shì. lì guān gōng bù shàng shū. fú wáng kāi dǐ luò yáng, yǒu suǒ yíng jiàn. yuán lín zhí zòu, bà zhī. zú, zèng tài zǐ tài bǎo.
先是,任丘刘元震、元霖兄弟俱官九列,以母年近百岁,先后乞养亲归,与伸兄弟相类。一时皆以为荣。元震,字元东,隆庆五年进士。由庶吉士万历中历官吏部侍郎。天启中,赠礼部尚书,谥文庄。元霖,万历八年进士。历官工部尚书。福王开邸洛阳,有所营建。元霖执奏,罢之。卒,赠太子太保。
tāng xiǎn zǔ, zì ruò shì, lín chuān rén. shǎo shàn zhǔ wén, yǒu shí míng. zhāng jū zhèng yù qí zi jí dì, luó hǎi nèi míng shì yǐ zhāng zhī. wén xiǎn zǔ jí shěn mào xué míng, mìng zhū zǐ yán zhì. xiǎn zǔ xiè fú wǎng, mào xué suì yǔ jū zhèng zǐ sì xiū xié jí dì. xiǎn zǔ zhì wàn lì shí yī nián shǐ chéng jìn shì. shòu nán jīng tài cháng bó shì, jiù qiān lǐ bù zhǔ shì. shí bā nián, dì yǐ xīng biàn yán zé yán guān qī bì, bìng tíng fèng yī nián. xiǎn zǔ shàng yán yuē:" yán guān qǐ jǐn bù xiào, gài bì xià wēi fú zhī bǐng qián wèi fǔ chén suǒ qiè, gù yán guān xiàng bèi zhī qíng, yì wèi mò yí. yù shǐ dīng cǐ lǚ shǒu fā kē chǎng qī bì, shēn shí xíng shǔ yáng wēi hé qù zhī. yù shǐ wàn guó qīn jí lùn fēng jiāng qī bì, shí xíng fěng tóng guān xǔ guó yuǎn zhé zhī. yī yán xiāng qīn, wú bù chū zhī yú wài. yú shì wú chǐ zhī tú, dàn zhī zì jié yú zhí zhèng. suǒ de jué lù, zhí yǐ wéi zhí zhèng yǔ zhī. zòng tā rì bù bǎo shēn míng, ér jīn rì gù yǐ fù guì yǐ. jǐ shì zhōng yáng wén jǔ fèng zhào lǐ huāng zhèng, zhēng huì jù wàn. dǐ háng, rì yàn xī hú, yù yù shì jiàn yǐ yú hòu lì. fǔ chén nǎi jí qí bào mìng, zhuó shǒu jiàn yuán. jǐ shì zhōng hú rǔ níng gōng jī ráo shēn, bù guò quán mén yīng quǎn, yǐ qí sī rén, wěi jiàn rèn yòng. fū bì xià fāng zé yán guān qī bì, ér fǔ chén qī bì zì rú. shī jīn bù zhì, chén wèi bì xià kě xī zhě sì: cháo tíng yǐ jué lù zhí shàn lèi, jīn zhí wèi sī mén màn táo lǐ, shì jué lù kě xī yě. qún chén fēng mǐ, wǎng shí lián chǐ, shì rén cái kě xī yě. fǔ chén bù yuè lì yǔ rén fù guì, bú jiàn wèi ēn, shì chéng xiàn kě xī yě. bì xià yù tiān xià èr shí nián, qián shí nián zhī zhèng, zhāng jū zhèng gāng ér duō yù, yǐ qún sī rén, xiāo rán huài zhī hòu shí nián zhī zhèng, shí xíng róu ér duō yù, yǐ qún sī rén, mí rán huài zhī. cǐ shèng zhèng kě xī yě. qǐ lì chì wén jǔ rǔ níng, jiè yù fǔ chén, shěng qiān huǐ guò." dì nù, zhé xú wén diǎn shǐ. shāo qiān suì chāng zhī xiàn. èr shí liù nián, shàng jì jīng shī, tóu hé guī. yòu míng nián dà jì, zhǔ zhě yì chù zhī. lǐ wéi zhēn wèi jiān sī, lì zhēng bù dé, jìng duó guān. jiā jū èr shí nián zú.
汤显祖,字若士,临川人。少善属文,有时名。张居正欲其子及第,罗海内名士以张之。闻显祖及沈懋学名,命诸子延致。显祖谢弗往,懋学遂与居正子嗣修偕及第。显祖至万历十一年始成进士。授南京太常博士,就迁礼部主事。十八年,帝以星变严责言官欺蔽,并停俸一年。显祖上言曰:“言官岂尽不肖,盖陛下威福之柄潜为辅臣所窃,故言官向背之情,亦为默移。御史丁此吕首发科场欺蔽,申时行属杨巍劾去之。御史万国钦极论封疆欺蔽,时行讽同官许国远谪之。一言相侵,无不出之于外。于是无耻之徒,但知自结于执政。所得爵禄,直以为执政与之。纵他日不保身名,而今日固已富贵矣。给事中杨文举奉诏理荒政,征贿巨万。抵杭,日宴西湖,鬻狱市荐以渔厚利。辅臣乃及其报命,擢首谏垣。给事中胡汝宁攻击饶伸,不过权门鹰犬,以其私人,猥见任用。夫陛下方责言官欺蔽,而辅臣欺蔽自如。失今不治,臣谓陛下可惜者四:朝廷以爵禄植善类,今直为私门蔓桃李,是爵禄可惜也。群臣风靡,罔识廉耻,是人才可惜也。辅臣不越例予人富贵,不见为恩,是成宪可惜也。陛下御天下二十年,前十年之政,张居正刚而多欲,以群私人,嚣然坏之;后十年之政,时行柔而多欲,以群私人,靡然坏之。此圣政可惜也。乞立斥文举、汝宁,诫谕辅臣,省愆悔过。”帝怒,谪徐闻典史。稍迁遂昌知县。二十六年,上计京师,投劾归。又明年大计,主者议黜之。李维祯为监司,力争不得,竟夺官。家居二十年卒。
xiǎn zǔ yì qì kāng kǎi, shàn lǐ huà lóng lǐ sān cái méi guó zhēn. hòu jiē tōng xiǎn yǒu jiàn shù, ér xiǎn zǔ cèng dèng qióng lǎo. sān cái dū cáo huái shàng, qiǎn shū yíng zhī, xiè bù wǎng.
显祖意气慷慨,善李化龙、李三才、梅国桢。后皆通显有建竖,而显祖蹭蹬穷老。三才督漕淮上,遣书迎之,谢不往。
xiǎn zǔ jiàn yán zhī míng nián, fú jiàn qiān shì lǐ guǎn fèng biǎo rù dōu, liè shí xíng shí zuì, yǔ qīn wáng xī jué. yán wéi xī jué gǎn zì suī, gù shí xíng yì tān lì, qǐng bìng chì yǐ xiè tiān xià. dì nù, xuē qí jí. fǔ liǎng yuè, shí xíng yì bà. guǎn, fēng chéng rén. wàn lì wǔ nián jìn shì. cháng guān yù shǐ. jì chì guī, jiā jū sān shí nián ér zú.
显祖建言之明年,福建佥事李琯奉表入都,列时行十罪,语侵王锡爵。言惟锡爵敢恣睢,故时行益贪戾,请并斥以谢天下。帝怒,削其籍。甫两月,时行亦罢。琯,丰城人。万历五年进士。尝官御史。既斥归,家居三十年而卒。
xiǎn zǔ zi kāi yuǎn, zì yǒu chuán.
显祖子开远,自有传。
lù zhōng lì, zì yǔ quán, liáo chéng rén. wàn lì shí qī nián jìn shì. yóu xíng rén zhuó lì kē jǐ shì zhōng. yù shì gǎn yán. xíng rén gāo pān lóng, yù shǐ wú hóng jì, nán bù láng tán yī zhào sūn jì yǒu ān xī fàn xián yǐ zhēng zhào yòng xián zhī bà bèi chì, zhōng lì kàng shū yuē:" zhū chén lǜ hǎo xiū shì, shǐ quán fú tián yě, chéng kě xī yě. bì xià nù yán zhě, zé yuē' chū zhèn dú duàn', fǔ chén wáng xī jué yì yuē' zhì zūn qīn cái'. chén wèi suǒ chì zhě fēi zhèng rén yě, zé duàn zì chén zhōng, gù bì xià qù xié zhī míng jí nǐ zì fǔ chén, yì dà chén wèi guó zhī zhèng. ruò suǒ chì zhě guǒ zhèng rén yě, chū yú fǔ chén zhī diào zhǐ, ér yǒu xīn chì zhú zhě wèi dù xián jí chū yú zhì zūn zhī qīn cái, ér bù néng kuāng jiù zhě wèi qiè wèi. dà chén yǐ rén shì jūn zhī dào, dāng rú shì hū? bì xià yù ān fǔ chén, zé bà yán zhě bù zhī yán zhě bà, fǔ chén yì bù zì ān." shū rù, wǔ zhǐ, tíng fèng yī suì.
逯中立,字与权,聊城人。万历十七年进士。由行人擢吏科给事中。遇事敢言。行人高攀龙,御史吴弘济,南部郎谭一召、孙继有、安希范咸以争赵用贤之罢被斥,中立抗疏曰:“诸臣率好修士,使跧伏田野,诚可惜也。陛下怒言者,则曰‘出朕独断’,辅臣王锡爵亦曰‘至尊亲裁’。臣谓所斥者非正人也,则断自宸衷,固陛下去邪之明;即拟自辅臣,亦大臣为国之正。若所斥者果正人也,出于辅臣之调旨,而有心斥逐者为妒贤;即出于至尊之亲裁,而不能匡救者为窃位。大臣以人事君之道,当如是乎?陛下欲安辅臣,则罢言者;不知言者罢,辅臣益不自安。”疏入,忤旨,停俸一岁。
xún jìn bīng kē yòu jǐ shì zhōng. yǒu zhào xiū guó shǐ, xī jué jǔ gù zhān shì liú yú kuí wèi zǒng cái. yú kuí, xī jué mén shēng yě, yǐ shí yí hé bà. zhū yù shǐ yán bù dàng zhào. ér zhōng lì dǐ yú kuí yóu lì, bìng qīn xī jué, suì qǐn zhào mìng. wèi jǐ, wén xuǎn láng gù xiàn chéng děng yǐ huì tuī gé chén shì bèi chì, jǐ shì zhōng lú míng zōu jiù zhī, yì biǎn zhì. zhōng lì shàng yán:" liǎng nián yǐ lái, quán chén xiāng jì píng chì. shàng shū sūn lóng qù yǐ, chén yǒu nián dù mén qiú bà yǐ, wén xuǎn yī shǔ kōng cáo zhú zhě zhì zài sān, ér xiàn chéng yòu jì zhī. chén kǒng jīn ér hòu, fēi rú wáng guó guāng yáng wēi, zé bù néng yī rì wèi zhǒng zǎi fēi rú xú yī jiǎ xiè tíng cǎi liú xī mèng, zé bù néng yī rì wèi xuǎn láng. zāng pǐ hùn xiáo, jǔ cuò dào zhì, shǐ chù zhì zhòng diǎn jì zhī quán mén, yòng shě chì fá shì yī shí xǐ nù, gōng yì yōng è, fán yán zī qǐ. cǐ rén cái xiāo zhǎng zhī jī, lǐ dào fèi xìng zhī jiàn, bù kě bù shēn lǜ yě. qiě huì tuī gé chén, fēi zì shí jiǔ nián shǐ. huáng zǔ èr shí bā nián tíng tuī liù yuán, ér zhāng zhì lǐ běn èr chén yòng jí jīn yuán fǔ xī jué zhī rù gé, yì huì tuī yě. gài tè jiǎn yǔ tíng tuī, zǔ zōng bìng xíng yǐ jiǔ. tíng tuī bì xié yú qiān yì, tè jiǎn huò yóu yú sī yuán. jīn fǔ chén zhào zhì gāo děng bù jī gù diǎn, wàng jī shèng nù, jí jiē jiù shù yǔ, pì zhī qiǎng xiào, ér shén bù xié lái, yù yǐ dòng tīng nán yǐ. fāng jīn jiāng yì jiāo sǒng, gōng sī hào bì, qún qíng sī luàn, shí zhě huái yōu. nǎi cháo yì fēn yún ruò ěr, qǐ dé bù cháng tàn xī zāi!" dì nù, yán zhǐ zé ràng, chì míng zōu wèi mín, ér biǎn zhōng lì shǎn xī àn chá sī zhī shì. yǐn jí guī, jiā jū èr shí nián zú. xī zōng shí, zèng guāng lù shǎo qīng.
寻进兵科右给事中。有诏修国史,锡爵举故詹事刘虞夔为总裁。虞夔,锡爵门生也,以拾遗劾罢。诸御史言不当召。而中立诋虞夔尤力,并侵锡爵,遂寝召命。未几,文选郎顾宪成等以会推阁臣事被斥,给事中卢明诹救之,亦贬秩。中立上言:“两年以来,铨臣相继屏斥。尚书孙鑨去矣,陈有年杜门求罢矣,文选一署空曹逐者至再三,而宪成又继之。臣恐今而后,非如王国光、杨巍,则不能一日为冢宰;非如徐一槚、谢廷寀、刘希孟,则不能一日为选郎。臧否混淆,举错倒置,使黜陟重典寄之权门,用舍斥罚视一时喜怒,公议壅阏,烦言滋起。此人才消长之机,理道废兴之渐,不可不深虑也。且会推阁臣,非自十九年始。皇祖二十八年廷推六员,而张治、李本二臣用;即今元辅锡爵之入阁,亦会推也。盖特简与廷推,祖宗并行已久。廷推必谐于佥议,特简或由于私援。今辅臣赵志皋等不稽故典,妄激圣怒,即揭救数语,譬之强笑,而神不偕来,欲以动听难矣。方今疆埸交耸,公私耗敝,群情思乱,识者怀忧。乃朝议纷纭若尔,岂得不长叹息哉!”帝怒,严旨责让,斥明诹为民,而贬中立陕西按察司知事。引疾归,家居二十年卒。熹宗时,赠光禄少卿。
lú míng zōu, huáng yán rén. wàn lì shí sì nián jìn shì.
卢明诹,黄岩人。万历十四年进士。
yáng xún, zì bó chún, dài rén. wàn lì shí yī nián jìn shì. shòu xíng rén, zhuó xíng kē jǐ shì zhōng. jǐn yī rǒng guān duō zhì èr qiān rén, qǐng dà jiā cái tài, bù yòng. lèi qiān hù kē dōu jǐ shì zhōng. cháo xiǎn yòng bīng, mào pò tǎng jīn bù zī. xún qǐng yán chì biān chén, ér hé wǔ kù láng liú huáng cháng qīn hào zuì. huáng cháng zú bà qù. xún shàng jié cái sì yì, gé bù xíng.
杨恂,字伯纯,代人。万历十一年进士。授行人,擢刑科给事中。锦衣冗官多至二千人,请大加裁汰,不用。累迁户科都给事中。朝鲜用兵,冒破帑金不赀。恂请严敕边臣,而劾武库郎刘黄裳侵耗罪。黄裳卒罢去。寻上节财四议,格不行。
wáng xī jué xiè zhèng, zhào zhì gāo dài wéi shǒu fǔ. yù shǐ liǔ zuǒ zhāng shǒu chéng hé zhī. zhì gāo qǐ bà, bù xǔ. yù shǐ jì tǐ jí lùn zhì gāo bù kě bù qù. dì nù, zé duì zhuàng. tǐ kàng cí bù qū, biǎn sān zhì, chū zhī wài, yǐ lùn jiù zhě zhòng, jìng chì wèi mín. xún fù lùn zhì gāo, bìng jí zhāng wèi. qí lüè yuē:" jīn zhī yì zhí zhèng zhě, qiān yuē nǐ zhǐ shī dàng yě, tān bǐ wú wéi yě. shì gù kě yōu, ér suǒ yōu yǒu dà yú shì zhě. xǔ mào shùn bà xián jǐn yī, hòu jī jīn yù wèi jiān, bèi rén jī huò. shǐ dà chén qīng jié sù fú, bǐ ān gǎn mào mèi rú cǐ! nǎi jī huò zhě bèi zé, ér xíng huì zhě bù wèn. yù tiān xià chéng qīng, qí kě dé yé? kě yōu zhě yī. yáng yìng lóng fù gù bù fú, zhí zhèng tān qí zhòng ěr, yǔ zhī jiāo tōng. rú jìn rì qí jiāng bǔ huò jiān rén, dé suǒ tóu běn bīng jí tí dū xún bǔ sī shū. qí yú sì jiān jí huáng jīn wǔ bǎi bái jīn qiān hǔ bào pí shù shí, bù yán suǒ tóu. chén xì xún bō rén, shǐ niè rú yán yuē' qiú piào nǐ ěr'. fū piào nǐ, fǔ chén shì yě, ér shǐ xiǎo chǒu dé yǐ lì dòng zāi? kě yōu zhě èr. tuī shēng zhě, lì bù zhí yě. ěr lái chuàng zhuān shàn zhī shuō yǐ gǔ huò shèng cōng, bì xià rù qí yán ér yí zhī. yú shì nèi tuō shàng yì, wài wěi tíng tuī, huò zhèng huò péi, wéi yì suǒ yù. gǒu liǎng zhě jù wú dāng, zé bó lìng gèng tuī shǎo bù rú yì, qiǎn zhé jiā yān. tǎng wèi jiǎn zài dì xīn, fēi zhèng fǔ suǒ yù, hé suǒ yòng zhě fēi zǐ lǐ yīn qīn, zé mén qiáng mì qì yě? rú shì ér yóu yuē lì bù zhuān shàn hū? kě yōu zhě sān. yán guān tiān zǐ ěr mù, jiū shéng xiàn nà, qí zhí yě. ěr lái jìn péng dǎng zhī shuō yǐ jī shèng nù, bì xià nà qí zèn ér è zhī. yú shì jiǎ tuō tiān wēi, sì xíng xiōng yì. fēi xiǎn chì yú jiàn bái zhī shí, zé yīn zhōng yú qiān chú zhī rì. tǎng wèi duàn zì chén zhōng, wú kě wǎn jiù, hé suǒ chì zhě fēi sù xī jī yuàn, zé jìn rì shēn chóu yě? rú shì ér yóu wèi yán guān jié dǎng hū? kě yōu zhě sì. shǒu fǔ zhì gāo rì bó xī shān, gù wú zú zé. wèi sù fù wù wàng, nǎi suǒ wéi ruò sī qiě qí jī xiè dú shēn, péng xié rì zhòng, jiāng lái zhī huò, gèng yǒu nán yán zhě. qǐng bà zhì gāo ér fáng wèi, yán chì chén yú bì shěn yī guàn, wú xiào èr rén suǒ wéi." shū rù, wǔ zhǐ. mìng juān yī jí, chū zhī wài. zhì gāo wèi shū biàn, qiě qǐ yòu xún, yú bì yī guàn yì lùn jiù. nǎi yǐ yuán pǐn diào shǎn xī àn chá jīng lì. yǐn jí guī. jiǔ zhī, lì bù shàng shū cài guó zhēn fèng zhào qǐ fèi. jí xún, wèi zhào zú.
王锡爵谢政,赵志皋代为首辅。御史柳佐、章守诚劾之。志皋乞罢,不许。御史冀体极论志皋不可不去。帝怒,责对状。体抗辞不屈,贬三秩,出之外,以论救者众,竟斥为民。恂复论志皋,并及张位。其略曰:“今之议执政者,佥曰拟旨失当也,贪鄙无为也。是固可忧,而所忧有大于是者。许茂橓罢闲锦衣,厚赍金玉为奸,被人缉获。使大臣清节素孚,彼安敢冒昧如此!乃缉获者被责,而行贿者不问。欲天下澄清,其可得耶?可忧者一。杨应龙负固不服,执政贪其重饵,与之交通。如近日綦江捕获奸人,得所投本兵及提督巡捕私书。其余四缄及黄金五百、白金千、虎豹皮数十,不言所投。臣细询播人,始嗫嚅言曰‘求票拟耳’。夫票拟,辅臣事也,而使小丑得以利动哉?可忧者二。推升者,吏部职也。迩来创专擅之说以蛊惑圣聪,陛下入其言而疑之。于是内托上意,外诿廷推,或正或陪,惟意所欲。苟两者俱无当,则驳令更推;少不如意,谴谪加焉。倘谓简在帝心,非政府所预,何所用者非梓里姻亲,则门墙密契也?如是而犹曰吏部专擅乎?可忧者三。言官天子耳目,纠绳献纳,其职也。迩来进朋党之说以激圣怒,陛下纳其谮而恶之。于是假托天威,肆行胸臆。非显斥于建白之时,则阴中于迁除之日。倘谓断自宸衷,无可挽救,何所斥者非宿昔积怨,则近日深仇也?如是而犹谓言官结党乎?可忧者四。首辅志皋日薄西山,固无足责。位素负物望,乃所为若斯;且其机械独深,朋邪日众,将来之祸,更有难言者。请罢志皋而防位,严饬陈于陛、沈一贯,毋效二人所为。”疏入,忤旨。命镌一级,出之外。志皋、位疏辨,且乞宥恂,于陛、一贯亦论救。乃以原品调陕西按察经历。引疾归。久之,吏部尚书蔡国珍奉诏起废。及恂,未召卒。
jì tǐ, wǔ ān rén. bèi fèi, lèi jiàn bù qǐ, zú yú jiā.
冀体,武安人。被废,累荐不起,卒于家。
qí shí yǐ lùn zhì gāo huò qiǎn zhě yòu yǒu zhū jué, kāi zhōu rén. yóu chí píng zhī xiàn zhào wèi lì kē jǐ shì zhōng. cháng lùn shí zhèng quē shī, yīn shū zhì gāo wèi qǐn gé yōng bì zuì, bù bào. xún qiè jiàn sān wáng bìng fēng, qiě lùn jiù zhū wéi jīng wáng rú jiān děng, fù hé zhì gāo wèi sī tóng nián luó wàn huà wéi lì bù. zuò zhé shān xī àn chá zhī shì, zú yú jiā. tiān qǐ zhōng, zèng tài pú shǎo qīng.
其时以论志皋获谴者又有朱爵,开州人。由茌平知县召为吏科给事中。尝论时政阙失,因疏志皋、位寝阁壅蔽罪,不报。寻切谏三王并封,且论救朱维京、王如坚等,复劾志皋、位私同年罗万化为吏部。坐谪山西按察知事,卒于家。天启中,赠太仆少卿。
jiāng shì chāng, zì zhòng wén, dān yáng rén. fù bǎo, zì tíng shàn. jiā jìng sān shí èr nián jìn shì. guān biān xiū. bù fù yán sōng, chū wèi sì chuān tí xué qiān shì. zài zhuǎn fú jiàn tí xué fù shǐ, lèi qiān nán jīng guó zǐ jiàn jì jiǔ. qǐng bà nà sù lì, fù jī fēn fǎ, yòu qǐng lìng gōng hóu bó zǐ dì jí jǔ rén jǐn rù jiān yì yè, zhào jiē cóng zhī. lèi guān nán jīng lǐ bù shàng shū. cháng gē tián qiān mǔ yǐ shàn zōng zú.
姜士昌,字仲文,丹阳人。父宝,字廷善。嘉靖三十二年进士。官编修。不附严嵩,出为四川提学佥事。再转福建提学副使,累迁南京国子监祭酒。请罢纳粟例,复积分法,又请令公侯伯子弟及举人尽入监肄业,诏皆从之。累官南京礼部尚书。尝割田千亩以赡宗族。
shì chāng wǔ suì shòu shū, zhì" wéi shàn wèi bǎo", yǐ fù míng chuò dú gǒng lì. shī dà qí zhī. jǔ wàn lì bā nián jìn shì, chú hù bù zhǔ shì, jìn yuán wài láng. qǐng dì dù liú zhōng, lù yí zhí, jǔ zhào duì, chóng jié jiǎn. xún jìn láng zhōng. yǐ xǐng qīn qù. hái cháo, yán lì bù shì láng xú xiǎn qīng gòu xiàn zhāng wèi, shǎo zhān shì huáng hóng xiàn lì jǐ zhào yòng xián, yí chù zhī yǐ jǐng guān xié zhǔ shì zōu yuán biāo cān zhèng lǚ kūn fù shǐ lǐ sān cái sù zhe zhí dǎng, yí bá zhuó yǐ lì shì jié. yòu qǐng fù lián zuò zhī fǎ, shèn xún fǔ zhī xuǎn, jīng kǔ jié zhī shì, zhòng zāng lì zhī fá. shū rù, jǐ shì zhōng lǐ chūn kāi hé qí chū wèi. suì xià zhào jìn zhū sī wú yuè zhí cì jǔ. yǐ, yīn fēng mái, qǐng zǎo jiàn guó běn. guì fēi fù zhèng chéng xiàn qǐ gǎi zào fù yíng, zhào yǔ wǔ qiān jīn. shì chāng yán:" tài hòu xiōng chén chāng yán zhǐ wǔ bǎi jīn, ér fēi jiā nǎi shí zhī, hé yǐ shì tiān xià?" fú nà. shāo qiān shǎn xī tí xué fù shǐ, jiāng xī cān zhèng.
士昌五岁受书,至“惟善为宝”,以父名辍读拱立。师大奇之。举万历八年进士,除户部主事,进员外郎。请帝杜留中,录遗直,举召对,崇节俭。寻进郎中。以省亲去。还朝,言吏部侍郎徐显卿构陷张位,少詹事黄洪宪力挤赵用贤,宜黜之以警官邪;主事邹元标、参政吕坤、副使李三才素著直谠,宜拔擢以厉士节。又请复连坐之法,慎巡抚之选,旌苦节之士,重赃吏之罚。疏入,给事中李春开劾其出位。遂下诏禁诸司毋越职刺举。已,因风霾,请早建国本。贵妃父郑承宪乞改造父茔,诏与五千金。士昌言:“太后兄陈昌言止五百金,而妃家乃十之,何以示天下?”弗纳。稍迁陕西提学副使,江西参政。
sān shí sì nián, dà xué shì shěn yī guàn shěn lǐ xiāng jì qù guó. míng nián qiū, shì chāng jī biǎo rù dōu, shàng shū yuē:
三十四年,大学士沈一贯、沈鲤相继去国。明年秋,士昌赍表入都,上疏曰:
huáng shàng tīng yī guàn lǐ bìng qù, yú lùn wú bù kuài yī guàn ér xī lǐ. fū yī guàn zhāo quán wǎng lì, dà huài shì fēng lì dào, kǒng tiān xià lín jū zhēn shì yǔ jǐ jǔ yǔ, yī qiè zǔ è, yǐ dù jiāng lái. jí dé zuì zhāng jū zhèng zhū chén, huáng shàng sù zhī qí zhōng yì zhù yì bá zhuó zhě, jiē bìn bù fù yòng, shén zé jiè tā shì chù zhī. qí zhí dào zuǒ qiān zhū rén jiǔ jīng qiān zhuǎn zài gào zhě, yī guàn yì bìn bù fù yòng. zài tíng shǒu zhèng bù ē kuí lěi lǎo chéng zhī yàn, xiǎo yǒu tóng yì, yì qiǎo jì bà zhī. qiě kōng bù yuàn yǐ biàn yú zé suǒ yù yòng, kōng yán lù yǐ biàn yú zì suǒ yù wèi, kōng tiān xià zhū cáo yǔ bù yuàn yán lù děng, shǐ rén bù yí. zhì yú jǐ suǒ yù yòng suǒ yù wèi zhě, yòu wú bù kě zhì lì ér dé zhì suǒ bù yù zhě, zhé liú tì yǔ rén yuē" wú lì bù néng dé zhī huáng shàng". shàn zé guī jǐ, guò zé guī jūn, rén rén zhī qí bù zhōng.
皇上听一贯、鲤并去,舆论无不快一贯而惜鲤。夫一贯招权罔利,大坏士风吏道,恐天下林居贞士与己龃龉,一切阻遏,以杜将来。即得罪张居正诸臣,皇上素知其忠义、注意拔擢者,皆摈不复用,甚则借他事处之。其直道左迁诸人、久经迁转在告者,一贯亦摈不复用。在廷守正不阿、魁磊老成之彦,小有同异,亦巧计罢之。且空部院以便于择所欲用,空言路以便于恣所欲为,空天下诸曹与部院、言路等,使人不疑。至于己所欲用所欲为者,又无不可置力而得志;所不欲者,辄流涕语人曰“吾力不能得之皇上”。善则归己,过则归君,人人知其不忠。
fū lǐ bù féi shēn jiā, bù zé lì biàn, wéi yǐ zhòng xián xiào zhī jūn, jiào yī guàn zhōng xié yuǎn shén. yī guàn jì guī, huò cái rú shān, jīn yù duī jī lǐ jiā tú bì lì, pín wú yú zī, jiào yī guàn tān lián yuǎn shén. yī guàn huàn lǐ xié zhèng xiāng xíng, jiè yāo shū shì qīng hài, fēi huáng shàng shèng míng, jī zhì dà wù. chén yǐ wéi fǔ chén ruò yī guàn xiān xié yì cháng, zhí hé gǔ jīn jiān chén lú qǐ zhāng dūn ér sān yǐ. rán jìng wú yī rén yǐ lǐ yī guàn zhī xián jiān wèi huáng shàng zhèng yán bié bái zhě, chén qiè tòng zhī.
夫鲤不肥身家,不择利便,惟以众贤效之君,较一贯忠邪远甚。一贯既归,货财如山,金玉堆积;鲤家徒壁立,贫无余赀,较一贯贪廉远甚。一贯患鲤邪正相形,借妖书事倾害,非皇上圣明,几至大误。臣以为辅臣若一贯憸邪异常,直合古今奸臣卢杞、章惇而三矣。然竟无一人以鲤、一贯之贤奸为皇上正言别白者,臣窃痛之。
qiě yī guàn zhī yòng, yóu wáng xī jué suǒ tuī gǔ. jīn yī guàn qù, yǐ xī jué dài shǒu kuí, shì yī guàn wèi cháng qù yě. xī jué sù yǒu zhòng míng, fēi yī guàn bǐ. rán qì liàng biǎn xiá, jí shàn rú chóu. gāo guì zhào nán xīng xuē fū jiào zhāng nà bì yú kǒng jiān gāo pān lóng sūn jì yǒu ān xī fàn tán yī zhào gù xiàn chéng zhāng jiā zhēn děng yī chù bù fù. qǐng wén xī jué yǒu shū qǐng lù yí yì. wèi yí rú qí suǒ qǐng, zhào hái zhū chén, rán hòu dūn qù jiù dào, bù rán, kǒng xī jué wú fù chū lǐ yě. zhì lùn hé yī guàn zhū chén, rú liú yuán zhēn páng shí yōng chén jiā xùn zhū wú bì, yì jí yí zhào fù, yǐ wéi jìn zhōng fā jiān zhě zhī quàn. zhì yú tā chén, yǐ chù wǔ bèi zhòng shāng yì tóng zhì bà qù zhě, qǐng jiē yǐ cì fú shì yòng zhī.
且一贯之用,由王锡爵所推毂。今一贯去,以锡爵代首揆,是一贯未尝去也。锡爵素有重名,非一贯比。然器量褊狭,嫉善如仇。高桂、赵南星、薛敷教、张纳陛、于孔兼、高攀龙、孙继有、安希范、谭一召、顾宪成、章嘉祯等一黜不复。顷闻锡爵有疏请录遗佚。谓宜如其所请,召还诸臣,然后敦趣就道,不然,恐锡爵无复出理也。至论劾一贯诸臣,如刘元珍、庞时雍、陈嘉训、朱吾弼,亦亟宜召复,以为尽忠发奸者之劝。至于他臣,以触忤被中伤异同致罢去者,请皆以次拂拭用之。
shuō zhě wèi huáng shàng yú zhū chén, suī sān xià míng zhào, yì ruò xiàng yòng, shí wèi yù yòng zhě, chén dú yǐ wéi bù rán. huáng shàng chū cháng bà fù yīng zhēn yú mào xué zōu yuán biāo ài mù chén sī xiào wú zhōng xíng zhào yòng xián zhū hóng mó mèng yī mài zhào shì qīng guō wéi xián wáng yòng jí děng, hòu yòu cháng zhé wèi yǔn zhēn lǐ sān cái huáng dào zhān tán xī ēn zhōu hóng yuè jiāng dōng zhī lǐ zhí céng gān hēng féng jǐng lóng mǎ yīng tú wáng dé xīn gù xiàn chéng lǐ mào guì dǒng jī zhāng míng gāng ráo shēn guō shí zhū shòu xián gù yǔn chéng péng zūn gǔ xuē fū jiào wú zhèng zhì wáng zhī dòng děng, xuán jiē zhuó yòng. qǐng nián gǎi diào quán cáo zōu guān guāng liú xué céng lǐ fù yáng luó cháo guó zhào bāng zhù hóng wén héng děng yú nán jīng, yì jù jiàn huán qīng zhì. ér zōu yuán biāo qǐ zì shù suǒ, lèi méng qiān zhuó, qí hòu wèi yǒu yī yán wǔ zhǔ, ér wèi huáng shàng hū fù nù zhī, ér diào zhī nán, ér gù bù fù yòng, qǐ bù hòu wū huáng shàng yě zāi. gài huáng shàng běn wú bù yòng zhū chén zhī xīn, ér fǔ chén shí jué bù yòng zhū chén zhī cè yě. shuō zhě wèi sú liú shì huài, yí yòng jié qīng zhī chén biǎo shuài zhī. rán gǔ jīn lián xiāng, dú tuī yáng wǎn dù huáng cháng, yǐ qí néng tuī xián jiàn shì ěr. wáng ān shí yì yǒu qīng míng, nǎi yòng qí xué shù qū chì zhū xián, jìng yǐ huò sòng. wèi fǔ chén zhě kě bù jiàn yú cǐ zāi.
说者谓皇上于诸臣,虽三下明诏,意若向用,实未欲用者,臣独以为不然。皇上初尝罢傅应祯、余懋学、邹元标、艾穆、沈思孝、吴中行、赵用贤、朱鸿谟、孟一脉、赵世卿、郭惟贤、王用汲等,后又尝谪魏允贞、李三才、黄道瞻、谭希恩、周弘禴、江东之、李植、曾乾亨、冯景隆、马应图、王德新、顾宪成、李懋桧、董基、张鸣冈、饶伸、郭实、诸寿贤、顾允成、彭遵古、薛敷教、吴正志、王之栋等,旋皆擢用。顷年改调铨曹邹观光、刘学曾、李复阳、罗朝国、赵邦柱、洪文衡等于南京,亦俱渐还清秩。而邹元标起自戍所,累蒙迁擢,其后未有一言忤主,而谓皇上忽复怒之,而调之南,而锢不复用,岂不厚诬皇上也哉。盖皇上本无不用诸臣之心,而辅臣实决不用诸臣之策也。说者谓俗流世坏,宜用洁清之臣表率之。然古今廉相,独推杨绾、杜黄裳,以其能推贤荐士耳。王安石亦有清名,乃用其学术驱斥诸贤,竟以祸宋。为辅臣者可不鉴于此哉。
qí yì yǐ yīn fěng lǐ tíng jī. tíng jī dà huì, shū biàn yuē:" rén cái qǐ yòng, chén děng bù wéi bù gǎn gàn zhì zūn zhī quán, yì hé gǎn qīn lì bù zhí." shì chāng jiàn shū, fù yí shū guī zhī, tíng jī yì bù yuè, rán dì shàng wèi yǒu yì zuì shì chāng yě. huì zhū gēng yì shū biàn rú tíng jī zhǐ, dì nǎi xià shì chāng shū, mìng zuì zhī. lì bù shì láng yáng shí qiáo fù dōu yù shǐ zhān yí qǐng báo fá, bù xǔ. zhào juān sān zhì wèi guǎng xī qiān shì. yù shǐ sòng dào lùn jiù, fù dǐ yī guàn, cì tíng jī. dì yì nù, zhé dào píng dìng pàn guān, zài zhé shì chāng xīng ān diǎn shǐ.
其意以阴讽李廷机。廷机大恚,疏辨曰:“人才起用,臣等不惟不敢干至尊之权,亦何敢侵吏部职。”士昌见疏,复贻书规之,廷机益不悦,然帝尚未有意罪士昌也。会朱赓亦疏辨如廷机指,帝乃下士昌疏,命罪之。吏部侍郎杨时乔、副都御史詹沂请薄罚,不许。诏镌三秩为广西佥事。御史宋焘论救,复诋一贯,刺廷机。帝益怒,谪焘平定判官,再谪士昌兴安典史。
shì chāng hào xué, lì míng jiǎn. jū héng fèn shí jí sú, yù yǐ shēn wǎn zhī. gù suī jū sàn liáo, shù yǒu lùn jiàn, jìng jǔ yǔ yǐ zhōng. shì chāng zhé zhī míng nián, lǐ bù zhǔ shì zhèng zhèn xiān hé gēng děng dà zuì shí èr, yì juān sān zhì, diào biān fāng yòng.
士昌好学,励名检。居恒愤时疾俗,欲以身挽之。故虽居散僚,数有论建,竟龃龉以终。士昌谪之明年,礼部主事郑振先劾赓等大罪十二,亦镌三秩,调边方用。
sòng dào, tài ān rén. wàn lì èr shí jiǔ nián jìn shì. zì shù jí shì shòu yù shǐ, rèn qì hǎo bó jī. chū àn yìng tiān zhū fǔ, shū chì shǒu fǔ zhū gēng. tíng chén jì yǒu qǐng, jiē zé bèi fǔ chén, qí duān zì dào fā yě. jí zuò zhé, xuán qǐng jià guī. zú yú jiā. tiān qǐ chū, zèng shì chāng tài cháng shǎo qīng, dào guāng lù shǎo qīng.
宋焘,泰安人。万历二十九年进士。自庶吉士授御史,任气好搏击。出按应天诸府,疏斥首辅朱赓。廷臣继有请,皆责备辅臣,其端自焘发也。及坐谪,旋请假归。卒于家。天启初,赠士昌太常少卿,焘光禄少卿。
mǎ mèng zhēn, zì tài fú, tóng chéng rén. wàn lì èr shí liù nián jìn shì. shòu fēn yí zhī xiàn. jiāng nèi zhào, yǐ zhēng fù bù jí sì fēn, wèi hù bù shàng shū zhào shì qīng suǒ hé, zhào juān èr zhì. fǔ sān rì, ér mín bū xī wán. zōu yuán biāo wàn guó qīn bèi jí chēng zhī. xù shòu yù shǐ. wén xuǎn láng wáng yǒng guāng yí zhì láng zhāng sì chéng dōu jǐ shì zhōng yáo wén wèi chén zhì zé, yǐ fù zhèng fǔ zhuó jīng qīng, nán jīng yòu dōu yù shǐ shěn zi mù nián jǐ bā shí wèi xiè zhèng, mèng zhēn bìng shū lùn zhī. dà xué shì lǐ tíng jī bèi hé zòu biàn, yán rù shì yǐ lái, chū wú dà miù. mèng zhēn bó zhī yuē:" tíng jī zài lǐ bù nì xié wàng sī guān péng zūn gǔ, ér niè yún hàn jiàn yán wǔ shí, zé yì zhī zhì sǐ. bǐng zhèng wèi jǐ, jiāng shì chāng sòng dào zhèng zhèn xiān jiē dé zuì. yáo wén wèi děng làn shòu jīng táng, chén yòng bīn děng lǚ nǐ kuān zhǐ. yóu bù wèi zhī miù zāi?" wáng xī jué cí zhào, mì shū tòng dǐ yán zhě. mèng zhēn jí nán jīng jǐ shì zhōng duàn rán bìng shàng shū jí lùn. xún chén qiān shāng zhī hài, fā gōng bù láng chén mín zhì fàn fāng dú huò zuì. yòu chén tōng yōng bì lù zhí chén jué yòng shě xù mín qióng jí biān xiǎng wǔ shì. qǐng zhào yòng zōu yuán biāo zhào nán xīng wáng dé wán, fàng tíng jī hái tián lǐ. jiē bù bào.
马孟祯,字泰符,桐城人。万历二十六年进士。授分宜知县。将内召,以征赋不及四分,为户部尚书赵世卿所劾,诏镌二秩。甫三日,而民逋悉完。邹元标、万国钦辈亟称之。续授御史。文选郎王永光、仪制郎张嗣诚、都给事中姚文蔚、陈治则,以附政府擢京卿,南京右都御史沈子木年几八十未谢政,孟祯并疏论之。大学士李廷机被劾奏辨,言入仕以来,初无大谬。孟祯驳之曰:“廷机在礼部昵邪妄司官彭遵古,而聂云翰建言忤时,则抑之至死。秉政未几,姜士昌、宋焘、郑振先皆得罪。姚文蔚等滥授京堂,陈用宾等屡拟宽旨。犹不谓之谬哉?”王锡爵辞召,密疏痛诋言者。孟祯及南京给事中段然并上疏极论。寻陈佥商之害,发工部郎陈民志、范钫黩货罪。又陈通壅蔽、录直臣、决用舍、恤民穷、急边饷五事。请召用邹元标、赵南星、王德完,放廷机还田里。皆不报。
sān shí jiǔ nián xià, yí shén diàn zāi. mèng zhēn yán:" èr shí nián lái, jiāo miào cháo jiǎng zhào duì miàn yì jù fèi, tōng xià qíng zhě wéi zhāng zòu. ér shū rù zhǐ chū xī yóu nèi shì, qí chè yù lǎn yǔ guǒ chū shèng yì fǒu, bù dé ér zhī, cǐ cháo zhèng kě lǜ yě. chén zǐ fēn liú bié hù, rù zhǔ chū nú, ài zēng yóu xīn, cí huáng xìn kǒu, liú yán fēi yǔ, téng rù jìn tíng, cǐ shì xí kě lǜ yě. jī fǔ shān dōng shān xī hé nán, bǐ suì hàn jī. mín jiān mài nǚ yù ér, shí qī dàn zi, tǐng ér zǒu xiǎn, jí hé néng zé. yī hū sì yīng, zé xiǎo dào hé qún, jiāng wèi háo jié zhī jí, cǐ mín qíng kě lǜ yě." dì yì bù xǐng.
三十九年夏,怡神殿灾。孟祯言:“二十年来,郊庙、朝讲、召对、面议俱废,通下情者惟章奏。而疏入旨出悉由内侍,其彻御览与果出圣意否,不得而知,此朝政可虑也。臣子分流别户,入主出奴,爱憎由心,雌黄信口,流言蜚语,腾入禁庭,此士习可虑也。畿辅、山东、山西、河南,比岁旱饥。民间卖女鬻儿,食妻啖子,铤而走险,急何能择。一呼四应,则小盗合群,将为豪杰之藉,此民情可虑也。”帝亦不省。
lì bù shì láng xiāo yún jǔ zuǒ jīng chá, yǒu suǒ bì, mèng zhēn shǒu shū gōng zhī. lùn zhě rì zhòng, yún jǔ yǐn qù. shān hǎi shēn jiāng lǐ huò yáng wǔ shuì jiān, xià yù sǐ, mèng zhēn wèi sòng yuān, yīn qǐng dài biàn kǒng shí wáng bāng cái mǎn cháo jiàn lǐ sì shàn děng zhī zài yù zhě, qiě yán:" chǔ zōng yī yù, sǐ zhě yǐ duō, jīn bèi gù gāo qiáng zhě, shuí fēi gāo huáng dì zǐ sūn, nǎi lìng zhì shì." jiē fú tīng. sì shí èr nián dōng, kǎo xuǎn kē dào, zhōng shū shè rén zhāng guāng fáng zhī xiàn zhào yùn chāng zhāng tíng gǒng kuàng míng luán pú zhōng yù, yǐ yán lùn wǔ shí, yì bù dé yǔ. mèng zhēn bù píng, jù shū lùn zhī. shì shí sān dǎng shì zhāng, jì mèng zhēn dǎng zhí, chū wèi guǎng dōng fù shǐ. yí jí bù fù. tiān qǐ chū, qǐ nán jīng guāng lù shǎo qīng, zhào gǎi tài pú. yǐ yōu guī. wèi zhōng xián dé zhì, wèi yù shǐ wáng yè hào suǒ lùn, suì xuē jí. chóng zhēn chū, fù guān.
吏部侍郎萧云举佐京察,有所庇,孟祯首疏攻之。论者日众,云举引去。山海参将李获阳忤税监,下狱死,孟祯为讼冤,因请贷卞孔时、王邦才、满朝荐、李嗣善等之在狱者,且言:“楚宗一狱,死者已多,今被锢高墙者,谁非高皇帝子孙,乃令至是。”皆弗听。四十二年冬,考选科道,中书舍人张光房、知县赵运昌、张廷拱、旷鸣鸾、濮中玉,以言论忤时,抑不得与。孟祯不平,具疏论之。是时三党势张,忌孟祯谠直,出为广东副使。移疾不赴。天启初,起南京光禄少卿,召改太仆。以忧归。魏忠贤得志,为御史王业浩所论,遂削籍。崇祯初,复官。
mèng zhēn shǎo pín. jì tōng xiǎn, jiā wú yíng zī. wéi xián zhào shì qīng yì jǐ, jì rù tái jí shū hé shì qīng, rén yǐ wéi ài.
孟祯少贫。既通显,家无赢资。惟衔赵世卿抑己,既入台即疏劾世卿,人以为隘。
wāng ruò lín, zì shí fǔ, guāng zhōu rén. fù zhì, bǎo dìng zhī fǔ. ruò lín jǔ wàn lì èr shí nián jìn shì, shòu xíng rén. sān shí sān nián, zhuó hù kē jǐ shì zhōng. yán" yǒu sī tān cán, lǜ cóng qīng lùn, fēi lǜ biān lì jié zhī gāo, wài mèi dí, nèi mèi yào jīn, ér jīng jūn shí wàn bàn xū mào, fēi jì." bīng bù shàng shū xiāo dà hēng bèi hé qiú qù, lì bù yì liú, ruò lín lì dǐ bù yì. yún nán mín biàn, shā shuì shǐ yáng róng, zhào cóng xún fǔ chén yòng bīn yán, mìng sì chuān qiū chéng yún jiān lǐng. ruò lín yán:" yòng bīn yǎng chéng róng è, jīn bù zhí qǐng bà shuì, ér chàng yì lǐng yú sì chuān, fù guó shén. qǐ jí chì yòng bīn, zhuī qǐn qián mìng." jiē bù bào.
汪若霖,字时甫,光州人。父治,保定知府。若霖举万历二十年进士,授行人。三十三年,擢户科给事中。言“有司贪残,率从轻论,非律;边吏竭脂膏,外媚敌,内媚要津,而京军十万半虚冒,非计。”兵部尚书萧大亨被劾求去,吏部议留,若霖力诋部议。云南民变,杀税使杨荣,诏从巡抚陈用宾言,命四川丘乘云兼领。若霖言:“用宾养成荣恶,今不直请罢税,而倡议领于四川,负国甚。乞亟斥用宾,追寝前命。”皆不报。
jìn lǐ kē yòu jǐ shì zhōng. zì zhēng yuè zhì sì yuè bù yǔ, ruò lín shàng shū yuē:" chén jī hóng fàn chuán, yán zhī bù cóng, shì wèi bù jùn, jué fá héng yáng. jīn jiāo miào yí qīn, cháo huì yí jǔ, dōng gōng jiǎng xí yí kāi, cǐ xià lèi yán zhī, ér shàng bù cóng zhě yě. yòu yǒu shàng yán zhī ér zhōng biàn zhě: shuì wù guī yǒu sī, quán dāng yóu qīn duó qǐ fèi yǒu míng zhào, qǐ shì yóu chén gé shì yě. yǒu shàng lǚ yán zhī ér jiǔ bù jué xià shù yán zhī ér shàng bù duàn zhě: zhōng wài dà liáo zhī tuī bǔ, bèi hé zhū chén zhī jìn tuì shì yě. fán cǐ jiē yán bù cóng zhī lèi. jī yù chéng zāi, tiān rén héng lǐ. bì xià ān dé mò rán ér yǐ zāi!" shí nán jīng hù gōng èr bù quē shàng shū, lǐ bù quē shì láng, tíng tuī gù shàng shū xú yuán tài guì zhōu xún fǔ guō zi zhāng gù zhān shì fàn chún jìng. ruò lín yán:" sān rén bù zú rèn, qiě jǔ zhě bù néng wú sī. qǐng zì jīn tíng tuī wù yǐ yī rén zhǔ chí, zhòng jiē huà nuò. yí jí jǔ zhǔ xìng míng, fù zǔ zōng lián zuò zhī fǎ." zhào shēn chì rú ruò lín yán, suǒ tuī xī bào qǐn. bīng bù zhǔ shì zhāng rǔ lín, dà xué shì zhū gēng xù yě. diǎn shì shān dōng, suǒ qǔ shì yǒu piān zhāng bù jù zhě. ruò lín shū hé zhī, tíng qí fèng. zhōng guān yáng zhì zhōng wǎng fǎ kǎo shā zhǐ huī zhèng guāng zhuó, ruò lín lǜ tóng guān liè qí shí zuì, bù bào. zhū gēng dú xiāng, cháo shì yì chí. ruò lín yán:" bì xià dú xiāng yī gēng, ér yòu huà jiē wú wén, bǔ dú mò yīng, cǐ zuì dà huàn yě. fāng jīn jì gāng huài, zhèng shì yōng, rén cái hào, shù zhí kōng, mín lì qióng, biān fāng fèi, huàn shù héng, dào zéi fán, shì dài fū jǐ wàng lián chǐ lǐ yì, ér xiǎo mín chóu kǔ yuān tòng zhī shēng chè yú yǔ nèi. fǔ chén yí kǎi rán rèn tiān xià zhòng, shōu shí rén xīn, yǐ xiào zhī dāng níng. rú tú qiān ràng wèi huáng, huò yǐ rén yán, qīng huái qù jiù, zé bì xià hé lài yān?" gēng nǎi yuán ruò lín zhǐ, lì qǐng dì jí xíng xīn zhèng. dì yì bù xǐng. wǔ yuè shuò, dà yǔ báo. ruò lín wèi yòng rén bù guǎng, dà chén zhuān quán zhī xiàng, jù shū qiè yán zhī. yǐ ér jīng shī jiǔ yǔ, huài tián lú. ruò lín fù yán dà chén bǐ zhōu xiāng yǐ, xiǎo chén qū fēng, qí liú yì shén yì fù dǐ gēng jí xīn fǔ lǐ tíng jī bèi yě. sān shí liù nián, xún shì kù cáng, jiàn lǎo kù zhǐ yín bā wàn, ér wài kù xiāo rán, zhū biān jūn xiǎng bū zhì bǎi yú wàn. shū qǐng jí yì cháng cè, yì liú zhōng.
进礼科右给事中。自正月至四月不雨,若霖上疏曰:“臣稽《洪范传》,言之不从,是谓不晙,厥罚恒旸。今郊庙宜亲,朝会宜举,东宫讲习宜开,此下累言之,而上不从者也。又有上言之而中变者:税务归有司,权珰犹侵夺;起废有明诏,启事犹沉阁是也。有上屡言之而久不决、下数言之而上不断者:中外大僚之推补,被劾诸臣之进退是也。凡此皆言不从之类。积郁成灾,天人恒理。陛下安得漠然而已哉!”时南京户、工二部缺尚书,礼部缺侍郎,廷推故尚书徐元泰、贵州巡抚郭子章、故詹事范醇敬。若霖言:“三人不足任,且举者不能无私。请自今廷推勿以一人主持,众皆画诺。宜籍举主姓名,复祖宗连坐之法。”诏申饬如若霖言,所推悉报寝。兵部主事张汝霖,大学士朱赓婿也。典试山东,所取士有篇章不具者。若霖疏劾之,停其俸。中官杨致中枉法拷杀指挥郑光擢,若霖率同官列其十罪,不报。朱赓独相,朝事益弛。若霖言:“陛下独相一赓,而又画接无闻,补牍莫应,此最大患也。方今纪纲坏,政事壅,人才耗,庶职空,民力穷,边方废,宦竖横,盗贼繁,士大夫几忘廉耻礼义,而小民愁苦冤痛之声彻于宇内。辅臣宜慨然任天下重,收拾人心,以效之当宁。如徒谦让未遑,或以人言,轻怀去就,则陛下何赖焉?”赓乃缘若霖指,力请帝急行新政。帝亦不省。五月朔,大雨雹。若霖谓用人不广,大臣专权之象,具疏切言之。已而京师久雨,坏田庐。若霖复言大臣比周相倚,小臣趋风,其流益甚;意复诋赓及新辅李廷机辈也。三十六年,巡视库藏,见老库止银八万,而外库萧然,诸边军饷逋至百余万。疏请集议长策,亦留中。
xiān shì, lì bù liè shàng kǎo xuǎn yīng shòu kē dào zhě, zhī xiàn xīn jiàn wāng yuán gōng jìn xián huáng rǔ hēng nán chāng huáng yī téng yǔ yān. gēng dǎng jǐ shì zhōng chén zhì zé tuī gǔ yuán gōng rǔ hēng. ruò lín hé èr rén xiāo jìng, lì bù yīn gǎi nǐ bù cáo. zhì zé nù hé yī téng jiāo gòu. dì yǐ yán guān fēn zhēng, liú bù shū. tíng chén lǚ qǐng nǎi xià, ér zé ruò lín shǒu chāng fán yán, bìng yuán gōng rǔ hēng yī téng gè biǎn yī jí, chū zhī wài. tíng chén lùn jiù, jiē bù xǐng. ruò lín suì chū wèi yǐng zhōu pàn guān, zú.
先是,吏部列上考选应授科道者,知县新建汪元功、进贤黄汝亨、南昌黄一腾与焉。赓党给事中陈治则推毂元功、汝亨。若霖劾二人嚣竞,吏部因改拟部曹。治则怒劾一腾交构。帝以言官纷争,留部疏。廷臣屡请乃下,而责若霖首昌烦言,并元功、汝亨、一腾各贬一级,出之外。廷臣论救,皆不省。若霖遂出为颍州判官,卒。
zàn yuē: míng zhì zhōng yè yǐ hòu, jiàn yán zhě fēn cáo wèi péng, lǜ shì gé chén wèi jìn tuì. yī ā qǔ chǒng zé yǔ zhī bǐ, fǎn shì zé zhēng. bǐ zhě bù róng yú qīng yì, ér zhēng zé míng gāo. gù qí shí duān kuí zhī dì, suì wèi pēng jī zhī cóng, ér guó shì xiáo yǐ. suī rán, suǒ yán zhī shì fēi, gé chén zhī xián fǒu, hēi bái pàn rán, gù fēi sī yuàn è zhī suǒ de ér jiā, yì fēi kě jǐn wěi zhī gū zhí hǎo shì, wèi rén yán zhī bù zú xù yě.
赞曰:明至中叶以后,建言者分曹为朋,率视阁臣为进退。依阿取宠则与之比,反是则争。比者不容于清议,而争则名高。故其时端揆之地,遂为抨击之丛,而国是淆矣。虽然,所言之是非,阁臣之贤否,黑白判然,固非私怨恶之所得而加,亦非可尽委之沽直好事,谓人言之不足恤也。