zhī xū, huáng dì zhī lǘ, nǎi xiān wáng jiǔ guān, yǐ zhào hòu shì cǐ fù shì dēng míng shān yǒu suǒ míng lēi fēng jiàn yě. cán quē zì duō bù kě tuī kǎo ěr.
之虛,皇帝之閭,乃□先王九觀,以詔後世(此復是登名山有所銘勒封建也。殘缺字多不可推考耳)。
jǐ sì, tiān zǐ zhēng, shě yú jū tái.
己巳,天子□征,舍於菹台。
xīn wèi, liè jū zhī shòu guǎn zǐ yuē jū cài zhī rǎng, jīn wú rén hū tián liè rōng cǎo dì wèi jū, yīn jū, yú shì bái lù yī, yì chū zǒu yán tū wéi chū. wǔ, chù yě, huò yuē suǒ jià lù wù, yóu jīng yě. tiān zǐ chéng qú huáng zhī chéng yān zì cǐ yǐ shàng, yí shuō zhú dé lù zhī zhuàng. tiān zǐ qiū zhī qiū, wèi wèi zhī míng hào, fāng yán ěr, shì yuē wǔ lù guān rén zhī shì qiū, qí pí shì yuē pí, qí pú shì yuē pú. tiān zǐ yǐn yú luò shuǐ zhī shàng luò shuǐ, jīn jì yīn luò yīn xiàn, yīn dá, guān rén shàn lù, xiàn zhī tiān zǐ. tiān zǐ měi zhī, shì yuē gān zì cǐ yǐ shàng, jiē yīn lù yǐ míng suǒ zài dì, yòng jì zhī yě. jīn yuán chéng xiàn dōng guō yǒu wǔ lù xū, jìn wén gōng suǒ qǐ shí yú yě rén chù zhě yě.
辛未,獵菹之獸(《管子》曰「菹菜之壤」,今吳人呼田獵茸草地為菹,音罝),於是白鹿一,逸出走(言突圍出。牾,觸也,或曰所駕鹿迕,猶驚也)。天子乘渠黃之乘□焉(自此已上,疑說逐得鹿之狀)。天子丘之(丘,謂為之名號,方言耳),是曰五鹿官人之□是丘,□其皮是曰□皮,□其脯是曰□脯。天子飲於漯水之上(漯水,今濟陰漯陰縣,音沓),官人膳鹿,獻之天子。天子美之,是曰甘(自此以上,皆因鹿以名所在地,用記之也。今元城縣東郭有五鹿墟,晉文公所乞食於野人處者也)。
guǐ yǒu, tiān zǐ nán jì bái lù yú luò, nǎi yǐn yú cǎo zhōng cǎo yě zhī zhōng, dà zòu guǎng lè dà, wèi shèng zuò zhī yě, shì yuē lè rén yì yǐ jì zhī.
癸酉,天子南祭白鹿於漯,□乃飲於草中(草野之中),大奏廣樂(大,謂盛作之也),是曰樂人(亦以紀之)。
jiǎ xū, tiān zǐ xī běi, jī xìng yě, shèng bǎi zhī zǐ yě shèng, guó míng. yí shàng shuō jī shì, gōng yáng chuán yuē chéng zhě hé? shèng yě zhě, wèi huì zhī shèng, huì miè tóng xìng yě, tiān zǐ cì zhī shàng jī zhī zhǎng jīn shèng bǎi wèi jī xìng zhī zhǎng. wèi, wèi zài shàng yě, shì yuē shèng mén. tiān zǐ nǎi wèi zhī tái wèi shèng jī zhú tái yě, shì yuē zhòng bì zhī tái yán tái zhuàng rú lěi bì.
甲戌,天子西北□,姬姓也,盛柏之子也(盛,國名。疑上說姬事,《公羊傳》曰「成者何?盛也者,為諱之盛,諱滅同姓也」),天子賜之上姬之長(今盛柏為姬姓之長。位,位在上也),是曰盛門。天子乃為之台(為盛姬築台也),是曰重璧之台(言台狀如壘璧)。
wù yín, tiān zǐ dōng tián yú zé zhōng, féng hán jí yán shèng jī zài cǐ yù fēng hán dé jí. tiān zǐ shě yú zé zhōng, shèng jī gào bìng, tiān zǐ lián zhī, zé yuē hán shì yǐ míng zé yě. shèng jī qiú yǐn, tiān zǐ mìng rén qǔ jiāng ér gěi dé zhī sù yě. chuán yuē hé qí gěi yě, shì yuē hú chuán hú, qì míng. chuán, yīn chuán, sù yě, yǔ chuán tóng. tiān zǐ xī zhì yú zhòng bì zhī tái, shèng jī gào bìng, tiān zǐ āi zhī shàng yí shuō shèng jī sǐ yě, shì yuē āi cì kū qì zhī wèi cì. tiān zǐ nǎi bìn shèng jī yú gǔ qiū zhī miào xiān wáng zhī miào yǒu zài cǐ zhě, hàn shì yì suǒ zài yǒu miào yān. rén yín, tiān zǐ mìng kū lìng qún chén dà lín yě, qǐ wèi zhǔ wèi zhī sàng zhǔ, jí xià yī hù yě. shàng qǐ yí wèi kāi bìn chū guān yě. jì fù fù bīn sàng bīn, zàn lǐ yí, tiān zǐ wáng nǚ shū wèi zhǔ shū, mù wáng zhī nǚ yě, yīn cuó. tiān zǐ bīn zhī mìng zhōng sàng lǐ lìng chí sàng zhōng lǐ yě, yú shì shāng sì ér kū shāng, wèi chéng sàng, shèng jī nián shào yě, nèi shǐ zhí cè suǒ yǐ shū zèng fèng zhī shì. nèi shǐ, zhǔ cè mìng zhě. guān rén jī zhí céng zhù fū yán xí shè jǐ fū, yóu pù yě, zhōu lǐ yuē sàng shì réng jǐ, shèng kuì jù kuì jù, diàn yě, fèi yán gēng ròu yě, dāng yǐ yīn xíng, zì dà luán pú zǎo zhōu qīng yě, yīn yí hǎi ròu jiàng yě yú là gān yú qiǔ hán zhōu yě jiǔ jiǔ jū, bǎi wù yán bèi yǒu yě, nǎi chén xīng zǔ shí èr, gān dòu jiǔ shí, dǐng dūn hú zūn sì shí dūn shì pán, yīn duī, qì zá qì mǐn yě, céng zhù jì shí lǐ, suī sàng jì, jiē jì shí, shì yǒu suǒ xiān yě, jìn fèi yán, jì jiǔ yǐ fèi shou ruǎn yán zhōng yǐ jì, suǒ wèi zhèn jì yě, lǐ yǐ fèi, jiàn shǎo láo kuì shí yě. nǎi xiàn sàng zhǔ yī hù, yī hù bài shòu, jì nǚ, yòu xiàn nǚ zhǔ shū. shū bài shòu. jì zhù bào jì shāng dà shī lè guān, nǎi kū jí wèi jiù sàng wèi yě, bì kū, nèi shǐ cè ér kū cè shàng yí zuò dú jì xī lǐ yuē zhǔ rén zhī shǐ dú fèng shì yě, céng zhù pěng kuì ér kū pěng, liǎng shǒu chí yě, yù zhě qí ér kū dài yù zhě, lǐ yuē yù zhě rù yù, kàng zhě shāng xī ér kū kàng, yóu jǔ yě. lǐ jì yuē xiǎo chén sì rén kàng qīn yě, zuǒ zhě chéng dòu ér kū zuǒ liǎn zhě yě. dòu, zhēn shuǐ biāo yě, zuǒ zhě zuǒ yǐn shí zhě yī qīn pèi ér kū, lè rén chén qín sè yú yí yú shàng yí zuò shēng, shēng yì yú shǔ, yuè rú dí, sān kǒng, dí jīn jǐ lì suǒ chuī zhě, guǎn guǎn rú bìng liǎng dí, yīn guǎn ér kū. bǎi zhòng guān rén gè qí zhí shì yǐ kū bǎi zhòng, yóu bǎi zú yě, yuē: shì nǚ cuò yǒng jiǔ nǎi zhōng cuò, hù yě, kū zé sān yǒng, sān kū ér jiǔ yǒng, suǒ wèi chéng yǒng zhě yě, sàng zhǔ yī hù, kū chū zào shě yǐ lú yě, fù xiōng zōng xìng jí zài wèi zhě cóng zhī. zuǒ zhě kū zuǒ liǎn zhě yě, qiě chè kuì, jí hú dǐng zǔ dòu jiē zuǒ zhě zhǔ wèi zhī, zhòng guān rén gè qí zhí, jiē kū ér chū shì bì, jǐng lì shì hòu chū ér shōu jǐng lì suǒ yǐ dú hòu chū zhě, diǎn sàng jì qì wù shōu liǎn zhī yě. huò yuē jǐng lì jī màn, chū bù jí niǎn, gù shōu fù zhī.
戊寅,天子東田於澤中,逢寒疾(言盛姬在此遇風寒得疾)。天子舍於澤中,盛姬告病,天子憐之,□澤曰寒氏(以名澤也)。盛姬求飲,天子命人取漿而給(得之速也。《傳》曰「何其給也」),是曰壺輲(壺,器名。輲,音遄,速也,與遄同)。天子西至於重璧之台,盛姬告病,□天子哀之(上疑說盛姬死也),是曰哀次(哭泣之位次)。天子乃殯盛姬於穀丘之廟(先王之廟有在此者,漢氏亦所在有廟焉)。□壬寅,天子命哭(令群臣大臨也),啟為主(為之喪主,即下伊扈也。上啟疑為開殯出棺也)。祭阝父賓喪(儐,贊禮儀),天子王女叔為主(叔,穆王之女也,音痤)。天子□賓之命終喪禮(令持喪終禮也),於是殤祀而哭(殤,未成喪,盛姬年少也),內史執策(所以書贈賵之事。內史,主冊命者)。官人□丌職曾祝敷筵席設幾(敷,猶鋪也,《周禮》曰「喪事仍幾」),盛饋具(饋具,奠也),肺鹽羹(肉也,當以音行),胾(大臠)脯、棗、(粥清也,音移)、醢(肉醬也)、魚臘(乾魚)、糗(寒粥也)、韭(韭菹),百物(言備有也),乃陳腥俎十二,乾豆九十,鼎敦壺尊四十(敦似盤,音堆),器(雜器皿也),曾祝祭食(禮,雖喪祭,皆祭食,示有所先也),進肺鹽,祭酒(以肺扌耎鹽中以祭,所謂振祭也,禮以肺,見《少牢饋食》也)。乃獻喪主伊扈,伊扈拜受,□祭女,又獻女主叔。叔拜受。祭□祝報祭觴大師(樂官),乃哭即位(就喪位也),畢哭,內史□策而哭(策上宜作讀《既夕禮》曰「主人之史讀賵」是也),曾祝捧饋而哭(捧,兩手持也),御者□祈而哭(待御者,《禮》曰「御者入浴」),抗者觴夕而哭(抗,猶舉也。《禮記》曰「小臣四人抗衾也」),佐者承斗而哭(佐斂者也。斗,斟水杓也),佐者(佐飲食者)衣衾佩□而哭,樂□人陳琴瑟□竽(疑竽上宜作笙,笙亦竽屬),籥(如笛,三孔),{狄}(今戟吏所吹者),筦(筦如並兩笛,音管)而哭。百□眾官人各□其職事以哭(百眾,猶百族也),曰:士女錯踴九□乃終(錯,互也,哭則三踴,三哭而九踴,所謂成踴者也),喪主伊扈,哭出造舍(倚廬也),父兄宗姓及在位者從之。佐者哭(佐斂者也),且徹饋,及壺鼎俎豆(皆佐者主為之),眾官人各□其職,皆哭而出(事畢),井利□事後出而收(井利所以獨後出者,典喪祭器物收斂之也。或曰井利稽慢,出不及輦,故收縛之)。
guǐ mǎo, dà kū shāng sì ér zài zài, zǔ zài yě.
癸卯,大哭殤祀而載(載,祖載也)。
jiǎ chén, tiān zǐ nán zàng shèng jī yú lè chí zhī nán jí xuán chí yě. tiān zǐ nǎi mìng shèng jī zhī sàng, shì huáng hòu zhī zàng fǎ shì, yóu bǐ yě. yì bù bài hòu yú zhū hóu yí zì cuò wù, suǒ wèi xiáng yě. hé jì zhī jiān gòng shì gōng, gěi sàng shì yě, wéi gǔ huáng chéng sān bāng zhī shì niǎn sàng niǎn, wèi wǎn chūn chē. fā sān guó zhī zhòng, yǐ shì róng chǐ, qī cuì zhī shì kàng zhě jí chē jǔ guān yǐ jiù chē, céng zhù xiān sàng dǎo yě, dà jiàng yù guān wèi guān yù yě. zhōu lǐ yuē sàng zhù wèi yù, lǐ jì yuē zhū hóu yù jiù yǐ yǔ bǎo, wèi zài qián wèi xíng zhǐ zhī jié, rì yuè zhī qí, qī xīng zhī wén yán qí shàng huà rì yuè jí běi dǒu qī xīng yě. zhōu lǐ yuē: rì yuè wèi cháng, qí yì tōng míng, gǔ zhōng yǐ zàng, lóng qí yǐ, niǎo yǐ jiàn gǔ, shòu yǐ jiàn zhōng. lóng yǐ jiàn qí. yuē sàng zhī xiān hòu jí kū yǒng zhě zhī jiān, bì yǒu zhōng qí bǎi wù sàng qì, jǐng lì diǎn zhī, liè yú sàng xíng, mí yǒu bù bèi xíng, háng wǔ. jī gǔ yǐ xíng sàng, jǔ qí yǐ quàn zhī lìng jǐn āi yě, jī zhōng yǐ zhǐ kū, mí qí yǐ jié zhī wèi jié, yīn jié. mí, yóu dī yě, yuē sì dà kū jiǔ ér zhōng sàng. chū yú mén, sàng zhǔ jí wèi jiù kū wèi yě. zhōu shì fù xiōng zi sūn bèi zhī bèi, bèi liè wèi yě. zhū hóu shǔ zi zōng shǔ qún zǐ, wáng lì bèi zhī. wài guān wáng shǔ qī cuì zhī shì bèi zhī wài guān, suǒ zhǔ zài wài zhě. jī xìng zǐ dì bèi zhī shèng jī zhī zú shǔ yě. zhí zhí zhī rén bèi zhī zhí zhí, yóu zhí shì yě. bǎi guān zhòng rén bèi zhī. kū zhě qī bèi zhī liè qī zhòng, yǒng zhě sān shí háng, xíng cuì bǎi rén bǎi rén wèi yī bèi. cuì, jù yě. nǚ zhǔ jí wèi, bì rén qún nǚ bèi zhī bì rén, wáng suǒ xìng ài zhě. wáng chén jī xìng zhī nǚ bèi zhī yí tóng xìng zhī nǚ wèi dài fū shì qī zhě, suǒ wèi nèi zōng yě. gōng guān rén bèi zhī gōng guān wèi nèi yě, gōng xián shù qiè bèi zhī shù qiè, zhòng sàn qiè yě. kū zhě wǔ bèi, yǒng zhě cì cóng yǐ cì xiāng cóng, yuē: tiān zǐ mìng sàng, yī lǐ ér jī zhōng zhǐ kū. yuē jiàng rén kū yú chē shàng yù guān bù dé xià yě, céng zhù kū yú sàng qián, qī cuì zhī shì kū yú sàng suǒ. yuē xiǎo kū, cuò yǒng, sān yǒng ér xíng, wǔ lǐ ér cì cì, yóu zhǐ yě. yuē sàng sān shè zhì yú āi cì, wǔ shě zhì yú zhòng bì zhī tái sān shí lǐ wèi shě yě. chuán yuē bì jūn sān shè, nǎi xiū xiū, zhù yě. tiān zǐ nǎi zhōu gū yáo zhī shuǐ yǐ huán sàng chē jué shuǐ zhōu rào zhī yě. yáo, yīn yáo. huán, yīn yuán. shì yuē huán chē yǐ hào shuǐ yě, yuē shāng sì zhī yú cǐ fù jì.
甲辰,天子南葬盛姬於樂池之南(即玄池也)。天子乃命盛姬□之喪,視皇后之葬法(視,猶比也)。亦不拜後於諸侯(疑字錯誤,所未詳也)。河濟之間共事(供,給喪事也),韋穀黃城三邦之事輦喪(輦,謂挽輴車。發三國之眾,以示榮侈),七萃之士抗者即車(舉棺以就車),曾祝先喪(導也),大匠御棺(為棺御也。《周禮》曰「喪祝為御」,《禮記》曰「諸侯御柩以羽葆」,謂在前為行止之節),日月之旗,七星之文(言旗上畫日月及北斗七星也。《周禮》曰:「日月為常」,旗亦通名),鼓鍾以葬,龍旗以□,鳥以建鼓,獸以建鍾。龍以建旗。曰喪之先後及哭踴者之間,畢有鍾旗□百物喪器,井利典之,列於喪行,靡有不備(行,行伍)。擊鼓以行喪,舉旗以勸之(令盡哀也),擊鍾以止哭,彌旗以節之(為節,音節。彌,猶低也),曰□祀大哭九而終喪。出於門,喪主即位(就哭位也)。周室父兄子孫倍之(倍,倍列位也)。諸侯屬子(宗屬群子),王吏倍之。外官王屬、七萃之士倍之(外官,所主在外者)。姬姓子弟倍之(盛姬之族屬也)。執職之人倍之(執職,猶執事也)。百官眾人倍之。哭者七倍之(列七重),踴者三十行,行萃百人(百人為一倍。萃,聚也)。女主即位,嬖人群女倍之(嬖人,王所幸愛者)。王臣姬姓之女倍之(疑同姓之女為大夫士妻者,所謂內宗也)。宮官人倍之(宮官為內也),宮賢庶妾倍之(庶妾,眾散妾也)。哭者五倍,踴者次從(以次相從),曰:天子命喪,一里而擊鍾止哭。曰匠人哭於車上(御棺不得下也),曾祝哭於喪前,七萃之士哭於喪所。曰小哭,錯踴,三踴而行,五里而次(次,猶止也)。曰喪三舍至於哀次,五舍至於重璧之台(三十里為舍也。《傳》曰「避君三舍」),乃休(休,駐也)。天子乃周姑繇之水以圜喪車(決水周繞之也。繇,音遙。圜,音員)。是曰圜車(以號水也),曰殤祀之(於此復祭)。
mèng dōng xīn hài, xíng hóu cáo hóu lái diào cáo guó, jīn jì yīn dìng táo xiàn shì yě, nèi shǐ jiāng zhī yǐ jiàn tiān zǐ, tiān zǐ gào bù yù ér cí yān bù yù, cí bìng yě. shàng shū yuē wǔ wáng bù yù. xíng hóu cáo hóu nǎi diào tài zǐ, tài zǐ kū, chū miào mén, yǐ yíng xíng hóu cáo hóu bù jìn, zài bài láo zhī wèn láo zhī yě, hóu bù dá bài qiān, bù gǎn yǔ tài zǐ kàng lǐ, xíng hóu yè kū yú miào yè, gào yě. tài zǐ xiān kū ér rù, xī xiàng jí wèi. nèi shǐ bīn hóu bīn, xiāng běi xiàng ér lì, dà kū jiǔ, xíng hóu cuò yǒng sān ér zhǐ yǔ tài zǐ shí yǒng. tài zǐ sòng xíng hóu zhì miào mén zhī wài, xíng hóu suì chū, tài zǐ zài bài, sòng zhī. cáo hóu miào diào rù kū, tài zǐ sòng zhī, yì rú xíng hóu zhī lǐ suī diào yì ér lǐ tóng.
孟冬辛亥,邢侯、曹侯來吊(曹國,今濟陰定陶縣是也),內史將之以見天子,天子告不豫而辭焉(不豫,辭病也。《尚書》曰「武王不豫」)。邢侯、曹侯乃吊太子,太子哭,出廟門,以迎邢侯(曹侯不進),再拜勞之(問勞之也),侯不答拜(謙,不敢與太子抗禮),邢侯謁哭於廟(謁,告也)。太子先哭而入,西向即位。內史賓侯(儐,相)北向而立,大哭九,邢侯厝踴三而止(與太子拾踴)。太子送邢侯至廟門之外,邢侯遂出,太子再拜,送之。曹侯廟吊入哭,太子送之,亦如邢侯之禮(雖吊異而禮同)。
rén zǐ, tiān zǐ jù guān jiàn xíng hóu cáo hóu jù guān, bèi lǐ xiāng jiàn, tiān zǐ hái fǎn jiāng guī, xíng hóu cáo hóu zhí jiàn bài tiān zǐ zhī wǔ yī yì suǒ wèi wén, tiān zǐ jiàn zhī. nǎi qiǎn xíng hóu cáo hóu guī yú qí bāng, wáng guān zhí lǐ gòng yú èr hóu rú gù yán bù yǐ sàng fèi lǐ, yuē: tiān zǐ chū xiàn xiàn, mìng, yǐ huò suì fèng cǐ yǐ shàng shì shuō fèng zèng shì, yī wù yuē suì, yīn suì.
壬子,天子具官見邢侯、曹侯(具官,備禮相見),天子還返(將歸),邢侯、曹侯執見拜天子之武一(義所未聞),天子見之。乃遣邢侯、曹侯歸於其邦,王官執禮共於二侯如故(言不以喪廢禮),曰:天子出憲(憲,命),以或襚賵(此以上似說賵贈事,衣物曰襚,音遂)。
guǐ chǒu, dà kū ér.
癸丑,大哭而□。
jiǎ yín, shāng sì, dà kū ér xíng. sàng wǔ shě yú dà cì, yuē sàng sān rì yú dà cì tíng sān rì yě, shāng sì rú chū.
甲寅,殤祀,大哭而行。喪五舍於大次,曰喪三日於大次(停三日也),殤祀如初。
xīn yǒu, dà chéng, bǎi wù jiē bèi sòng zàng zhī wù jù bèi.
辛酉,大成,百物皆備(送葬之物具備)。
rén shù, zàng shǐ lù yáo gǔ zhōng yǐ yì xià guān biǎn yě, qī cuì zhī shì shì nǚ cuò yǒng jiǔ, sàng xià xià wèi rù tǔ. mèi shuǎng, tiān zǐ shǐ bì rén suǒ ài xìng zhě, zèng yòng wén jǐn míng yī jiǔ lǐng wèi zhī míng yī, yán shén míng zhī yī, sàng zōng yī hù zèng yòng biàn shang zōng yì zhǔ, biàn shang, shang míng yě. nǚ zhǔ shū zèng yòng yīn zǔ yīn, rù, bǎi bì rén guān shī bì zèng yán jǐn yǒu suì fèng yě. guān shī, qún shì hào yě. lǐ jì yuē guān shī yī miào, jǐng lì nǎi cáng cáng zhī yú mù suǒ. bào kū yú dà cì bào, yóu fǎn yě. dà cì, yǒu cì shén cì yě, xiáng cí zhù sàng bà kū, cí yú yuǎn rén cí, xiè qiǎn guī. wèi shèng jī shì yuē āi shū rén gōng rén duǎn zhé yuē āi, tiān zǐ míng zhī wèi qiū zuò míng, shì yuē āi shū zhī qiū.
壬戍,葬史錄繇鼓鍾以亦下棺(窆也),七萃之士□士女錯踴九,□喪下(下謂入土)。昧爽,天子使嬖人(所愛幸者),贈用文錦明衣九領(謂之明衣,言神明之衣),喪宗伊扈贈用變裳(宗亦主,變裳,裳名也)。女主叔贈用茵組(茵,褥),百嬖人官師畢贈(言盡有襚賵也。官師,群士號也。《禮記》曰「官師一廟」),井利乃藏(藏之於墓所)。報哭於大次(報,猶反也。大次,有次神次也),祥祠□祝喪罷哭,辭於遠人(辭,謝遣歸)。為盛姬諡曰哀淑人(恭人短折曰哀),天子名之(為丘作名),是曰哀淑之丘。
yǐ chǒu, tiān zǐ dōng zhēng, shě yú wǔ lù, shū sī kū sī kū shèng jī, shì yuē nǚ zhī qiū yīn yǐ míng wǔ lù yě.
乙丑,天子東征,舍於五鹿,叔思哭(思哭盛姬),是曰女之丘(因以名五鹿也)。
dīng mǎo, tiān zǐ dōng zhēng, diào yú luò shuǐ, yǐ jì shū rén, shì yuē jì qiū.
丁卯,天子東征,釣於漯水,以祭淑人,是曰祭丘。
jǐ sì, tiān zǐ dōng zhēng, shí mǎ yú luò shuǐ zhī shàng. nǎi gǔ zhī jí, shì yuē mǎ zhǔ wèi xiáng suǒ yún.
己巳,天子東征,食馬於漯水之上。乃鼓之棘,是曰馬主(未詳所云)。
guǐ yǒu, tiān zǐ nán zhēng, zhì yú jū tái.
癸酉,天子南征,至於菹台。
zhòng dōng jiǎ xū, tiān zǐ xī zhēng, zhì yú yīn shì guó míng. tiān zǐ nǎi diào yú hé, yǐ guān gū yáo zhī mù gū yáo, dà mù yě. shān hǎi jīng yún xún mù zhǎng qiān lǐ, shēng hé biān, wèi cǐ mù zhī lèi.
仲冬甲戌,天子西征,至於因氏(國名)。天子乃釣於河,以觀姑繇之木(姑繇,大木也。《山海經》雲「尋木長千里,生河邊」,謂此木之類)。
dīng chǒu, tiān zǐ běi zhēng.
丁丑,天子北征。
wù yín, shě yú hé shàng, nǎi zhì fù xiōng zǐ dì wáng chén jī xiáng cí bì kū shàng yún wáng chén jī xìng zhī nǚ, yí cǐ yì tóng yě, zhōng sàng yú xiāo shì fú è.
戊寅,舍於河上,乃致父兄子弟王臣姬□祥祠畢哭(上雲王臣姬姓之女,疑此亦同也),終喪於囂氏(服閼)。
jǐ mǎo, tiān zǐ xī jì yú hé, xiāo shì zhī suì.
己卯,天子西濟於河,囂氏之遂。
gēng chén, shě yú máo chǐ dì míng, yú shì yīn sì chú sàng. shǐ lè, sù fú ér guī āi wèi wàng yě, shì yuē sù shì, tiān zǐ suì xī nán.
庚辰,舍於茅尺(地名),於是禋祀除喪。始樂,素服而歸(哀未忘也),是曰素氏,天子遂西南。
guǐ wèi, zhì yú yě wáng jīn hé nèi xiàn.
癸未,至於野王(今河內縣)。
jiǎ shēn, tiān zǐ běi shēng yú dà běi zhī dèng yí cǐ tài háng shān yě, ér jiàng xiū yú liǎng bǎi zhī xià yǒu liǎng bǎi yě. tiān zǐ yǒng niàn shāng xīn, nǎi sī shū rén shèng jī, yú shì liú tì. qī cuì zhī shì yāo yù shàng jiàn yú tiān zǐ yuē: zì gǔ yǒu sǐ yǒu shēng, qǐ dú shū rén. tiān zǐ bù lè, chū yú yǒng sī. yǒng sī yǒu yì, mò wàng qí xīn yán sī zhī yǒu yì zhě, mò wàng gèng qiú xīn rén. tiān zǐ āi zhī, nǎi yòu liú tì wén cǐ yán, yù gèng zēng gǎn yě. shì rì chuò, jǐ wèi yǐ yǒu, tiān zǐ xī jué xíng dèng jí xíng shān zhī bǎn. yī yún guǐ sì yóu yú jǐng xíng zhī shān, jí rì guǐ sì, nǎi suì xī nán.
甲申,天子北升於大北之隥(疑此太行山也),而降休於兩柏之下(有兩柏也)。天子永念傷心,乃思淑人盛姬,於是流涕。七萃之士葽豫上諫於天子曰:自古有死有生,豈獨淑人。天子不樂,出於永思。永思有益,莫忘其新(言思之有益者,莫忘更求新人)。天子哀之,乃又流涕(聞此言,愈更增感也)。是日輟,己未乙酉,天子西絕鈃隥(即鈃山之坂。一雲癸巳游於井鈃之山,吉日癸巳),乃遂西南。
wù zǐ, zhì yú gǔ gǔ, yán chí, jīn zài hé dōng jiě xiàn. gǔ, yīn gǔ. jǐ chǒu, tiān zǐ nán dēng yú báo shān tián líng zhī dèng jīn qián qiáo xī nán xuán jué, zhōng yāng yǒu liǎng dào, nǎi sù yú yú yú, guó míng, jīn dà yáng xiàn.
戊子,至於盬(盬,鹽池,今在河東解縣。盬,音古)。己丑,天子南登於薄山窴軨之隥(今軡橋西南懸絕,中央有兩道),乃宿於虞(虞,國名,今大陽縣)。
gēng yín, tiān zǐ nán zhēng, jí rì xīn mǎo, tiān zǐ rù yú nán zhèng.
庚寅,天子南征,吉日辛卯,天子入於南鄭。