gēng chén, zhì yú tāo shuǐ. zhuó yáo shì zhī suǒ shí shān hǎi jīng yuē yǒu chuān míng yuē sān nào, kūn wú zhī suǒ shí yì cǐ lèi.
庚辰，至於滔水。濁繇氏之所食（《山海經》曰「有川名曰三淖，昆吾之所食」亦此類）。

xīn sì, tiān zǐ dōng zhēng.
辛巳，天子東征。

guǐ wèi, zhì yú sū gǔ. gǔ zhān shì zhī suǒ yì pī yán gǔ zhōng yǒu cǎo mù pí, kě yǐ wèi yì pī, nǎi suì nán zhēng, dōng hái.
癸未，至於蘇谷。骨飦氏之所衣被（言谷中有草木皮，可以為衣被），乃遂南征，東還。

bǐng xū, zhì yú zhǎng, zhòng shì zhī xī jiāng jiāng, jiè yě.
丙戌，至於長，重氏之西疆（疆，界也）。

dīng hài, tiān zǐ shēng yú zhǎng, nǎi suì dōng zhēng.
丁亥，天子升於長，乃遂東征。

gēng yín, zhì yú zhòng shì hēi shuǐ zhī ā. yuán yǒu yě mài zì rán shēng yě, yuán yǒu dā jǐn qí jǐn èr yīn, xī mó zhī suǒ wèi mù hé mù hé, gǔ lèi yě. zhǎng wǔ xún, dà wǔ wéi. jiàn shān hǎi jīng. zhòng shì zhī suǒ shí. yuán yǒu cǎi shí zhī shān chū wén cǎi zhī shí yě, zhòng shì zhī suǒ shǒu, yuē: zhī sī, xuán guī xuán guī, yù míng. zuǒ chuán yuē: zèng wǒ yǐ xuán guī. xuán huí liǎng yīn. yáo yì yù míng, yáo yīn yáo, láng gān shí shì zhū yě. láng gàn liǎng yīn, jiān jiē yù míng, zì jiē wú wén. jiān yīn qián zhì, yú qí yù shǔ yě, yú qí èr yīn, wěi wú wén yān, fán hǎo shí zhī qì yú shì chū jǐn chū cǐ shān.
庚寅，至於重氏黑水之阿。爰有野麥（自然生也），爰有荅堇（祇謹二音），西膜之所謂木禾（木禾，穀類也。長五尋，大五圍。見《山海經》）。重氏之所食。爰有採石之山（出文采之石也），重氏之所守，曰：枝斯，璿瑰（璿瑰，玉名。《左傳》曰：贈我以璿瑰。旋迴兩音）。瑤（亦玉名，瑤音遙），琅玕（石似珠也。琅干兩音），玪（皆玉名，字皆無聞。玪音鈐瓆），玗琪（玉屬也，於其二音），尾（無聞焉），凡好石之器於是出（盡出此山）。

mèng qiū guǐ sì, tiān zǐ mìng zhòng shì gòng shí tiān zǐ zhī shǔ yīn gōng, yán bù jí liù shī yě. wǔ rì dīng yǒu, tiān zǐ shēng yú cǎi shí zhī shān, yú shì qǔ cǎi shí yān. tiān zǐ shǐ zhòng zhī mín, zhù yǐ chéng qì yú hēi shuǐ zhī shàng jīn wài guó rén suǒ zhù zuò qì zhě, yì jiē shí lèi yě. qì fú wù pèi hǎo wú jiāng, yuē: tiān zǐ yī yuè xiū. qiū guǐ hài, tiān zǐ shāng zhòng zhī rén, nǎi cì zhī huáng jīn zhī yīng èr jiǔ, yín wū yī zhī, bèi dài wǔ shí, zhū qī bǎi guǒ, jiàn guì jiāng bǎi, sī diāo guān. nǎi mó bài ér shòu.
孟秋癸巳，天子命重氏共食天子之屬（音供，言不及六師也）。五日丁酉，天子升於採石之山，於是取採石焉。天子使重之民，鑄以成器於黑水之上（今外國人所鑄作器者，亦皆石類也）。器服物佩好無疆，曰：天子一月休。秋癸亥，天子觴重之人，乃賜之黃金之罌二九，銀烏一隻，貝帶五十，朱七百裹，箭桂姜百，絲雕官。乃膜拜而受。

yǐ chǒu, tiān zǐ dōng zhēng, sòng tiān zǐ zhì yú zhǎng shā zhī shān. zhǐ, tiān zǐ shǐ bǎi yāo shòu zhī. bǎi yāo yuē: zhòng shì zhī xiān, sān miáo shì zhī chù, yǐ huáng mù yín cǎi, nǎi mó bài ér shòu sān miáo, shùn suǒ cuàn yú sān wēi shān zhě.
乙丑，天子東征，送天子至於長沙之山。□只，天子使柏夭受之。柏夭曰：重氏之先，三苗氏之□處，以黃木銀采，□乃膜拜而受（三苗，舜所竄於三危山者）。

bǐng yín, tiān zǐ dōng zhēng, nán hái.
丙寅，天子東征，南還。

jǐ sì, zhì yú wén shān, xī mó zhī suǒ wèi, shāng tiān zǐ yú wén shān. xī mó zhī rén nǎi xiàn shí mǎ sān bǎi, niú yáng èr qiān, jì mǐ qiān chē, tiān zǐ shǐ bì jǔ shòu zhī, yuē: tiān zǐ sān rì yóu yú wén shān. yú shì qǔ cǎi shí yǐ yǒu cǎi shí, gù hào wén shān.
己巳，至於文山，西膜之所謂□，觴天子於文山。西膜之人乃獻食馬三百，牛羊二千，穄米千車，天子使畢矩受之，曰：□天子三日游於文山。於是取採石（以有採石，故號文山）。

rén yín, tiān zǐ yǐn yú wén shān zhī xià, wén shān zhī rén guī yí guī yí, míng yě nǎi xiàn liáng mǎ shí sì sì mǎ wèi sì, yòng niú sān bǎi, shǒu gǒu jiǔ shí, fāng niú èr bǎi, yǐ xíng liú shā cǐ niú néng xíng liú shā zhōng, rú tuó tuó. tiān zǐ zhī háo mǎ háo niú háo, yóu máo yě. shān hǎi jīng yún máo mǎ rú mǎ, zú sì jié jiē yǒu máo, máng gǒu máng, méng róng, wèi měng gǒu. huò yuē máng yì gǒu míng. háo yáng, shì máo niú yǐ sān shí jì wén shān. yòu cì zhī huáng jīn zhī yīng èr jiǔ, bèi dài sān shí, zhū sān bǎi guǒ, guì jiāng bǎi, guī yí nǎi mó bài ér shòu.
壬寅，天子飲於文山之下，文山之人歸遺（歸遺，名也）乃獻良馬十駟（四馬為駟），用牛三百，守狗九十，牥牛二百，以行流沙（此牛能行流沙中，如橐駝）。天子之豪馬豪牛（豪，猶髦也。《山海經》雲「髦馬如馬，足四節皆有毛」），尨狗（尨，尨茸，謂猛狗。或曰尨亦狗名）。豪羊，（似髦牛）以三十祭文山。又賜之黃金之罌二九，貝帶三十，朱三百裹，桂姜百，歸遺乃膜拜而受。

guǐ yǒu, tiān zǐ mìng jià bā jùn zhī chéng, yòu fú liú yí huá liú zì ér zuǒ lǜ ěr, yòu cān chì gǔ jì zì ér zuǒ bái rén é gǔ yì zì. tiān zǐ zhǔ chē, zào fù wèi yù, wèi yòu. cì chē zhī chéng cì chē, fù chē, yòu fú qú huáng ér zuǒ yú lún, yòu cān dào lí ér zuǒ shān zǐ. bǎi yāo zhǔ chē, cān bǎi wèi yù, bēn róng wèi yòu, tiān zǐ nǎi suì dōng nán xiáng xíng, chí qū qiān lǐ yī jǔ pèi qiān lǐ, xíng rú fēi xiáng, zhì yú jù sōu shì, jù sōu zhī rén nú, nǎi xiàn bái hú zhī xuè, yǐ yǐn tiān zǐ yǐn xuè suǒ yǐ yì rén qì lì, yīn jù niú yáng zhī dòng dòng, rǔ yě. jīn jiāng nán rén yì hū rǔ wèi dòng. yīn hán dòng fǎn, yǐ xǐ tiān zǐ zhī zú lìng jī fū huá, jí èr chéng zhī rén wèi zhǔ tiān zǐ chē jí fù chē zhě yě.
癸酉，天子命駕八駿之乘，右服騮（疑華騮字）而左綠耳，右驂赤（古驥字）而左白亻莪（古義字）。天子主車，造父為御，為右。次車之乘（次車，副車），右服渠黃而左踰輪，右驂盜驪而左山子。柏夭主車，參百為御，奔戎為右，天子乃遂東南翔行，馳驅千里（一舉轡千里，行如飛翔），至於巨蒐氏，巨蒐之人奴，乃獻白鵠之血，以飲天子（飲血所以益人炁力），因具牛羊之湩（湩，乳也。今江南人亦呼乳為湩。音寒凍反），以洗天子之足（令肌膚滑），及二乘之人（謂主天子車及副車者也）。

jiǎ xū, jù sōu zhī nú shāng tiān zǐ yú fén liú zhī shān. nǎi xiàn mǎ sān bǎi, niú yáng wǔ qiān, qiū mài qiān chē qiū mài, hé yě, mó jì sān shí chē jì, sù yě. mó wèi wén. tiān zǐ shǐ bǎi yāo shòu zhī. hǎo xiàn zhī sī zhī yīng sì shí jīng zhě wèi yīng, bì pèi bǎi zhī, láng gān sì shí, shí qiè yí cǐ zhù gé zhī shǔ, tiān zǐ shǐ zào fù shòu zhī, nǎi cì zhī yín mù cǎi, huáng jīn zhī yīng èr jiǔ, bèi dài sì shí, zhū sān bǎi guǒ, guì jiāng bǎi. nú nǎi mó bài ér shòu. yǐ hài, tiān zǐ nán zhēng yáng yū zhī dōng wěi wěi, shān hòu yě. nǎi suì jué zhī gǔ. yǐ zhì yú hé zhī shuǐ běi ā. yuán yǒu sōu zhī hé bó zhī sūn jīn xī yǒu qú sōu guó, yí qú zì, shì huáng tiān zǐ zhī shān. yǒu mó jǐn, qí yè shì shí míng hòu mó jǐn, mù míng. hòu, jūn yě. jǐn, yīn jǐn. tiān zǐ jiā zhī, cì yǐ pèi yù yī zhī, bǎi yāo zài bài qǐ shǒu.
甲戌，巨蒐之奴觴天子於焚留之山。乃獻馬三百，牛羊五千，秋麥千車（秋麥，禾也），膜稷三十車（稷，粟也。膜未聞）。天子使柏夭受之。好獻枝斯之英四十（精者為英），珌佩百隻，琅玕四十，十篋（疑此紵葛之屬）， 天子使造父受之，□乃賜之銀木采，黃金之罌二九，貝帶四十，朱三百裹，桂姜百。奴乃膜拜而受。乙亥，天子南征陽紆之東尾（尾，山後也）。乃遂絕之谷。已至於河之水北阿。爰有溲之□河伯之孫（今西有渠搜國，疑渠字），事皇天子之山。有模堇，其葉是食明後（模堇，木名。後，君也。堇，音謹）。天子嘉之，賜以佩玉一隻，柏夭再拜稽首。

guǐ chǒu, tiān zǐ dōng zhēng. bǎi yāo sòng tiān zǐ zhì yú bēng fù rén. bēng fù bó xù shāng tiān zǐ yú zǎo zé zhī shàng, duō zhī ruì ruì, shuǐ yá, hé shuǐ zhī suǒ nán hái hái, huí yě. yīn xuán. yuē: tiān zǐ wǔ rì xiū yú zǎo zé zhī shàng. yǐ dài liù shī zhī rén.
癸丑，天子東征。柏夭送天子至於崩阝人。崩阝伯絮觴天子於澡澤之上，多之汭（汭，水涯），河水之所南還（還，回也。音旋）。曰：天子五日休於澡澤之上。以待六師之人。

wù wǔ, tiān zǐ dōng zhēng. gù mìng bǎi yāo guī yú jī bāng. tiān zǐ yuē: hé zōng zhèng yě. bǎi yāo zài bài qǐ shǒu cí qù yě. tiān zǐ nán hái, shēng yú zhǎng sōng zhī dèng bǎn yǒu zhǎng sōng.
戊午，天子東征。顧命柏夭歸於丌邦。天子曰：河宗正也。柏夭再拜稽首（辭去也）。天子南還，升於長松之隥（坂有長松）。

mèng dōng rén xū, tiān zǐ zhì yú léi shǒu léi shǒu, shān míng, jīn zài hé dōng pú bǎn xiàn nán yě, quǎn róng hú shāng tiān zǐ yú léi shǒu zhī ā, nǎi xiàn shí mǎ sì liù. tiān zǐ shǐ kǒng yá shòu zhī, yuē: léi shuǐ zhī píng hán guǎ rén jù quǎn mǎ yáng niú. yuán yǒu hēi niú bái jiǎo, yuán yǒu hēi yáng bái xuè jì yì yě.
孟冬壬戌，天子至於雷首（雷首，山名，今在河東蒲坂縣南也），犬戎胡觴天子於雷首之阿，乃獻食馬四六。天子使孔牙受之，曰：雷水之平寒寡人具犬馬羊牛。爰有黑牛白角，爰有黑羊白血（記異也）。

guǐ hài, tiān zǐ nán zhēng, shēng yú zī zhī dèng yīn zī.
癸亥，天子南征，升於髭之隥（音訾）。

bǐng yín, tiān zǐ zhì yú xíng shān zhī duì, dōng shēng yú sān dào zhī dèng, nǎi sù yú èr biān. mìng máo bān máo bān, máo bó wèi zhī xiān yě páng gù xiān zhì yú zhōu, yǐ dài tiān zhī mìng.
丙寅，天子至於鈃山之隊，東升於三道之隥，乃宿於二邊。命毛班（毛班，毛伯衛之先也）、逄固先至於周，以待天之命。

guǐ yǒu, tiān zǐ mìng jià bā jùn zhī chéng, chì jì zhī sì, zào fù wèi yù, nán zhēng xiáng xíng, jìng jué dí dào dí dào, zài lǒng xī, wèi jié lǒng bǎn guò, shēng yú tài xíng, nán jì yú hé. chí qū qiān lǐ, suì rù yú zōng zhōu. guān rén jìn bái hú zhī xuè, yǐ yǐn tiān zǐ, yǐ xǐ tiān zǐ zhī zú yì wèi rǔ yě. zào fù nǎi jù yáng zhī xuè, yǐ yǐn sì mǎ zhī chéng yī yǔ wáng tóng chē, yù yòu zhī shǔ. zuǒ chuán suǒ wèi sì chéng shì yě.
癸酉，天子命駕八駿之乘，赤驥之駟，造父為御，南征翔行，逕絕翟道（翟道，在隴西，謂截隴坂過），升於太行，南濟於河。馳驅千里，遂入於宗周。官人進白鵠之血，以飲天子，以洗天子之足（亦謂乳也）。造父乃具羊之血，以飲四馬之乘一（與王同車，御右之屬。《左傳》所謂四乘是也）。

gēng chén, tiān zǐ dà cháo yú zōng zhōu zhī miào. nǎi lǐ xī tǔ zhī shù lǐ, wèi jì qí dào lǐ yě. jì nián yuē mù wáng xī zhēng, hái lǐ tiān xià, yì yǒu jiǔ wàn lǐ. yuē: zì zōng zhōu chán shuǐ yǐ xī chán shuǐ, jīn zài luò xī. luò jí chéng zhōu yě. yīn chán. zhì yú hé zōng zhī bāng, yáng yū zhī shān sān qiān yǒu sì bǎi lǐ. zì yáng yū xī zhì yú xī xià shì, èr qiān yòu wǔ bǎi lǐ. zì xī xià zhì yú zhū yú shì jí hé shǒu, qiān yòu wǔ bǎi lǐ. zì hé shǒu xiāng shān yǐ xī, nán zhì yú chōng shān zhū zé, kūn lún zhī qiū, qī bǎi lǐ. zì chōng shān yǐ xī, zhì yú chì wū shì chōng shān sān bǎi lǐ. dōng běi hái zhì yú qún yù zhī shān, jié chōng shān yǐ běi jié, yóu zǔ yě. zì qún yù zhī shān yǐ xī, zhì yú xī wáng mǔ zhī bāng sān qiān lǐ. zì xī wáng mǔ zhī bāng, běi zhì yú kuàng yuán zhī yě, fēi niǎo zhī suǒ jiě qí yǔ suǒ wèi jiě máo zhī chù, qiān yǒu jiǔ bǎi lǐ. zōng zhōu zhì yú xī běi dà kuàng yuán àn shān hǎi jīng yún qún niǎo suǒ jí zé yǒu liǎng chù, yī fāng bǎi lǐ, yī fāng qiān lǐ, jí cǐ dà kuàng yuán yě, wàn sì qiān lǐ. nǎi hái dōng nán, fù zhì yú yáng yū, qī qiān lǐ. hái guī yú zhōu, sān qiān lǐ. gè xíng jiān shù, sān wàn yǒu wǔ qiān lǐ. jí rì jiǎ shēn, tiān zǐ jì yú zōng zhōu zhī miào gào xíng fǎn yě. shū dà chuán yuē fǎn bì gào miào yě.
庚辰，天子大朝於宗周之廟。乃里西土之數（里，謂計其道里也。《紀年》曰「穆王西征，還里天下，億有九萬里」）。曰：自宗周瀍水以西（瀍水，今在洛西。洛即成周也。音纏）。至於河宗之邦，陽紆之山三千有四百里。自陽紆西至於西夏氏，二千又五百里。自西夏至於珠余氏及河首，千又五百里。自河首襄山以西，南至於舂山、珠澤，崑崙之丘，七百里。自舂山以西，至於赤烏氏舂山三百里。東北還至於群玉之山，截舂山以北（截，猶阻也）。自群玉之山以西，至於西王母之邦三千里。□自西王母之邦，北至於曠原之野，飛鳥之所解其羽（所謂解毛之處），千有九百里。□宗周至於西北大曠原（案《山海經》雲「群鳥所集澤有兩處，一方百里，一方千里」，即此大曠原也），萬四千里。乃還東南，復至於陽紆，七千里。還歸於周，三千里。各行兼數，三萬有五千里。吉日甲申，天子祭於宗周之廟（告行反也。《書·大傳》曰「反必告廟」也）。

yǐ yǒu, tiān zǐ liù shī zhī rén yú luò shuǐ zhī shàng.
乙酉，天子□六師之人於洛水之上。

dīng hài, tiān zǐ běi jì yú hé, dī zhī duì yǐ xī běi. shēng yú méng mén jiǔ hé zhī dèng méng mén shān, jīn zài hé běi. shī zǐ yuē hé chū yú méng mén zhī shàng, nǎi suì xī nán.
丁亥，天子北濟於河，□羝之隊以西北。升於盟門九河之隥（盟門山，今在河北。《尸子》曰「河出於盟門之上」），乃遂西南。

zhòng dōng rén chén, zhì shān zhī shàng, nǎi zòu guǎng lè, sān rì ér zhōng.
仲冬壬辰，至山之上，乃奏廣樂，三日而終。

jí rì dīng yǒu, tiān zǐ rù yú nán zhèng jīn jīng zhào zhèng xiàn yě. jì nián mù wáng yuán nián, zhú zhī gōng yú nán zhèng, chuán suǒ wèi wáng shì yǐ huò méi yú zhī gōng zhě.
吉日丁酉，天子入於南鄭（今京兆鄭縣也。《紀年》「穆王元年，築祗宮於南鄭」，《傳》所謂「王是以獲沒於祗宮者」）。