yǐn tiān zǐ juān yīn juān shān zhī shàng.
飲天子蠲（音涓）山之上。

wù yín, tiān zǐ běi zhēng, nǎi jué zhāng shuǐ jué, yóu jié yě. zhāng shuǐ, jīn zài yè xiàn.
戊寅，天子北征，乃絕漳水（絕，猶截也。漳水，今在鄴縣）。

gēng chén, zhì yú shāng tiān zǐ yú pán shí zhī shàng shāng zhě, suǒ yǐ jìn jiǔ, yīn yún shāng ěr, tiān zǐ nǎi zòu guǎng lè shǐ jì yún: zhào jiǎn zi jí, bù zhī rén qī rì ér wù yuē: wǒ zhī dì suǒ, shén lè, yǔ bǎi shén yóu yú jūn tiān, guǎng lè jiǔ zòu wàn wǔ, bù lèi sān dài zhī lè, qí shēng dòng xīn. guǎng lè yì jiàn cǐ, zài lì bù shě yán zài chē shàng lì bù xià yě, zhì yú xíng cháng zhī xià yàn zhào wèi shān jǐ wèi xíng, jí jǐng xíng shān yě, jīn zài cháng shān shí yì xiàn. xíng yīn xíng.
庚辰，至於□觴天子於盤石之上（觴者，所以進酒，因雲觴耳），天子乃奏廣樂（《史記》云：趙簡子疾，不知人七日而寤曰：我之帝所，甚樂，與百神遊於鈞天，廣樂九奏萬舞，不類三代之樂，其聲動心。廣樂義見此），載立不舍（言在車上立不下也），至於鈃常之下（燕趙謂山脊為鈃，即井鈃山也，今在常山石邑縣。鈃音邢）。

guǐ wèi, yǔ xuě, tiān zǐ liè yú xíng shān zhī xī ā ā, shān bēi yě. yú shì de jué xíng shān zhī duì duì, wèi gǔ zhōng xiǎn zǔ dào yě, yīn suì, běi xún hū tuó zhī yáng hū tuó hé, jīn zài yàn mén lǔ chéng xiàn yáng shuǐ běi. tuó, yīn tuó tuó zhī tuó.
癸未，雨雪，天子獵於鈃山之西阿（阿，山陂也）。於是得絕鈃山之隊（隊，謂谷中險阻道也，音遂），北循虖沱之陽（虖沱河，今在雁門鹵城縣陽水北。沲，音橐駝之駝）。

yǐ yǒu, tiān zǐ běi shēng yú, tiān zǐ běi zhēng yú quǎn róng guó yǔ yuē: mù wáng jiāng zhēng quǎn róng, jì fù gōng móu fù jiàn, bù cóng, suì zhēng zhī. dé sì bái láng sì bái lù yǐ guī, zì shì huāng fú bù zhì. jì nián yòu yuē: qǔ qí wǔ wáng yǐ dōng, quǎn róng hú shāng tiān zǐ yú dāng shuǐ zhī yáng, tiān zǐ nǎi lè, cì qī cuì zhī shì zhàn cuì, jí yě, jù yě, yì yóu chuán yǒu qī yú. dài fū jiē jù jí yǒu zhì lì zhě, wèi wáng zhī zhǎo yá yě.
乙酉，天子北升於□，天子北征於犬戎（《國語》曰：穆王將征犬戎，祭阝公謀父諫，不從，遂征之。得四白狼、四白鹿以歸，自是荒服不至。《紀年》又曰：取其五王以東），犬戎□胡觴天子於當水之陽，天子乃樂，□賜七萃之士戰（萃，集也，聚也，亦猶傳有七輿。大夫皆聚集有智力者，為王之爪牙也）。

gēng yín, běi fēng yǔ xuě shī yuē: běi fēng qí liáng, yǔ xuě qí pāng. tiān zǐ yǐ hán zhī gù, mìng wáng shǔ xiū lìng wáng zhī tú shǔ xiū xī yě.
庚寅，北風雨雪（《詩》曰：北風其涼，雨雪其雱）。天子以寒之故，命王屬休（令王之徒屬休息也）。

jiǎ wǔ, tiān zǐ xī zhēng, nǎi jué shù zhī guān dèng. dèng, bǎn yě. yí cǐ wèi běi líng xī shù. shù, yàn mén shān yě, yīn yú.
甲午，天子西征，乃絕隃之關隥。（隥，阪也。疑此謂北陵、西隃。隃，雁門山也，音俞）。

jǐ hài, zhì yú yān jū yú zhī zhī píng yí jiē guó míng.
己亥，至於焉居愚知之平（疑皆國名）。

xīn chǒu, tiān zǐ xī zhēng, zhì yú bēng fù rén. bēng fù, guó míng. yīn pǒ kěn qiè. hé zōng zhī zǐ sūn bēng fù bǎi xù bó jué, xù míng, gǔ bó zì duō cóng mù, qiě nì tiān zǐ yú zhì zhī xiān bào pí shí, liáng mǎ èr liù gǔ zhě wèi lǐ, jiē yǒu yǐ xiān zhī, chuán yuē: xiān jìn chéng wéi, tiān zǐ shǐ jǐng lì shòu zhī jǐng lì, mù wáng zhī bì chén.
辛丑，天子西征，至於崩阝人。（崩阝，國名。音叵肯切）。河宗之子孫崩阝柏絮（伯爵，絮名，古伯字多從木），且逆天子於智之□先豹皮十，良馬二六（古者為禮，皆有以先之，《傳》曰：先進乘韋），天子使井利受之（井利，穆王之嬖臣）。

guǐ yǒu, tiān zǐ shě yú qī zé yī xiǔ wèi shě, nǎi xī diào yú hé, yǐ guān zhì zhī.
癸酉，天子舍於漆澤（一宿為舍），乃西釣於河，以觀□智之□。

jiǎ chén, tiān zǐ liè yú shèn zé, yú shì de bái hú xuán hé yān, yǐ jì yú hé zōng yǐ jiāng yǒu shì yú hé qí cǐ huò, gù yòng zhī. hàn wǔ dì jiāo sì, dé yī jiǎo bái lù, yǐ wèi xiáng ruì, yì jiāng liào jì zhī lèi.
甲辰，天子獵於滲澤，於是得白狐玄狢焉，以祭於河宗（以將有事於河、奇此獲，故用之。漢武帝郊祀，得一角白鹿，以為祥瑞，亦將燎祭之類）。

bǐng wǔ, tiān zǐ yǐn yú hé shuǐ zhī ā ā, shuǐ yá yě, tiān zǐ shǔ liù shī zhī rén yú bēng fù bāng zhī nán, shèn zé zhī shàng shǔ yóu huì yě.
丙午，天子飲於河水之阿（阿，水崖也），天子屬六師之人於崩阝邦之南，滲澤之上（屬猶會也）。

wù yín, tiān zǐ xī zhēng, wù xíng zhì yú yáng yū zhī shān wù yóu chí yě. yū yīn ǒu, hé bó wú yí zhī suǒ dōu jū wú yí, féng yí yě. shān hǎi jīng yún bīng yí, shì wéi hé zōng shì hé, sì dú zhī zōng, zhǔ hé zhě yīn yǐ wèi shì. hé zōng bǎi yāo nì tiān zǐ yàn rán zhī shān bó yāo, zì yě, láo yòng shù bó jiā bì láo, jiāo láo yě. wǔ liǎng wèi yī shù, liǎng, jīn zhī èr zhàng. xiān bái tiān zǐ shǐ jì fù fù shòu zhī jì fù fù, jì fù gōng móu fù, zuò qí zhāo zhī shī zhě.
戊寅，天子西征，鶩行至於陽紆之山（鶩猶馳也。紆音嘔），河伯無夷之所都居（無夷，馮夷也。《山海經》雲冰夷），是惟河宗氏（河，四瀆之宗，主河者因以為氏）。河宗柏夭逆天子燕然之山（伯夭，字也），勞用束帛加璧（勞，郊勞也。五兩為一束，兩，今之二丈）。先白□天子使祭阝父受之（祭阝父，祭阝公謀父，作《祈招》之詩者）。

guǐ chǒu, tiān zǐ dà cháo yú yàn rán zhī shān, hé shuǐ zhī ā gài cháo huì, qún guān gào jiāng lǐ hé yě. nǎi mìng jǐng lì liáng gù liáng gù dài fū, yù jiāng liù shī yù yóu yuē yě. tiān zǐ mìng jí rì wù wǔ shī yuē: jí rì gēng wǔ. tiān zǐ dà fú: miǎn huī miǎn, guān. huī, yī, gài wáng hòu zhī shàng fú. jīn dì fú zhī suǒ wèi xiáng. huī, yīn huī bō dài bō, bì yě, tiān zǐ chì. bō yīn fú, jìn hū hū zhǎng sān chǐ, zhù shàng chuí tóu, yī míng tǐng, yì wèi zhī dà guī. jìn, yóu dài yě. hū yīn hū jiā pèi zuǒ yòu liǎng pèi fèng bì, nán miàn lì yú hán xià shòu hé zōng yě. hán xià, wèi xiáng. céng zhù zuǒ zhī céng, zhòng yě. chuán yuē céng chén yǎn, guān rén chén shēng quán wǔ jù niú yáng zhī pǐn yuē shēng, tǐ wán yuē quán. huò yuē quán, sè chún yě. chuán yuē: shēng quán féi tú. tiān zǐ shòu hé zōng bì. hé zōng bó yāo shòu bì, xī xiàng chén bì yú hé hé wèi zài kūn lún, zài bài qǐ shǒu qǐ shǒu, shǒu zhì dì yě. zhù chén niú mǎ shǐ yáng, hé zōng mìng yú huáng tiān zǐ jiā huáng zhě, zūn shàng zhī. hé bó hào zhī hū mù wáng dì yuē: mù mǎn yǐ míng yīng, qiān yě. yán shì, gài hòu jì shì zhě zhī cí, nǚ dāng yǒng zhì yòng shí shì yǔ mù wáng dāng zhǎng gàn lǐ shì shì yě. nán xiàng zài bài mù wáng bài. hé zōng yòu hào zhī dì yuē: mù mǎn, shì nǚ chōng shān zhī bǎo shān hǎi jīng chōng zì zuò zhōng, yīn tóng ěr. yán cǐ shān duō zhēn bǎo qí guài, zhào nǚ kūn lún shě sì, píng quán qī shí yí jiē shuō kūn lún shān shàng shì wù, nǎi zhì yú kūn lún zhī qiū, yǐ guān chōng shān zhī bǎo jiē hé bó yǔ mù wáng cí yǔ, cì nǚ huì yuè zhōng wèi huì, yán cì nǚ shòu zhōng fú, tiān zǐ shòu mìng, nán xiàng zài bài shòu hé bó mìng. jǐ wèi, tiān zǐ dà cháo yú huáng zhī shān jiāng lǐ hé ér qù. nǎi pī tú shì diǎn, zhōu guān tiān zǐ zhī bǎo qì shěng hé suǒ shì lǐ tú, yuē: tiān zǐ zhī bǎo yuē hé tú cí yě yù guǒ shí shì měi yù, suǒ wèi nǚ guǒ zhě yě xuán zhū xuán, yù lèi yě, yīn xuán zhú yín yín yǒu jīng guāng rú zhú huáng jīn zhī gāo jīn gāo, yì yóu yù gāo, jiē qí jīng zhuó yě. tiān zǐ zhī bǎo wàn jīn, bǎo bǎi jīn, shì zhī bǎo wǔ shí jīn, shù rén zhī bǎo shí jīn zì wàn jīn yǐ xià, yí cì yán zhū hóu zhī bǎo qiān jīn, dài fū zhī bǎo bǎi jīn. cǐ shū cán quē, jí lù zhě bù xù, yǐ jiàn què wén ěr. tiān zǐ zhī gōng shè rén, bù jiàn niú mǎ, xī qì qiān jīn bù jiàn, yí bù guāng zhī jiàn yě. xī shì shuǐ niú, bì jiǎo, jiǎo yǒu sān tí, hēi sè. tiān zǐ zhī mǎ zǒu qiān lǐ, shèng rén měng shòu yán qì shì jié hài yě. tiān zǐ zhī gǒu zǒu bǎi lǐ, zhí hǔ bào yán jīn lì zhuàng měng yě. bǎi yāo yuē: zhēng niǎo shǐ yì, yuē niǎo yuān yīn yuán yě, kūn jī fēi bā bǎi lǐ jí kūn jī, hóng hú shǔ yě. míng shòu shǐ zú, zǒu qiān lǐ, suān ní yě mǎ zǒu wǔ bǎi lǐ suān ní, shī zi, yì shí hǔ bào. yě mǎ, yì rú mǎ ér xiǎo. suān yīn jùn, ní yīn ní, qióng qióng jù xū zǒu bǎi lǐ yì mǎ shǔ. shī zǐ yuē: jù xū bù zé dì ér zǒu. shān hǎi jīng yún: qióng qióng jù xū. bìng yán zhī ěr, mí èr shí lǐ zì mí yǐ shàng, shì cì dì shòu néng zǒu lǐ shù yuǎn jìn. yuē: bǎi yāo jì zhì hé, diǎn diǎn, lǐ yě. zì cǐ yǐ shàng, shì wù jiē hé tú shù zài, hé bó yǐ wèi lǐ, lǐ mù wáng yě. nǎi chéng qú huáng zhī chéng, wèi tiān zǐ xiān xiān qū dǎo lù yě, yǐ jí xī tǔ jí, jìng.
癸丑，天子大朝於燕然之山，河水之阿（蓋朝會，群官告將禮河也）。乃命井利梁固（梁固大夫），聿將六師（聿猶曰也）。天子命吉日戊午（《詩》曰：吉日庚午）。天子大服：冕褘（冕，冠。褘，衣，蓋王后之上服。今帝服之所未詳。褘，音暉）、帗帶（帗，韠也，天子赤。帗音弗），搢曶（曶長三尺，杼上椎頭，一名珽，亦謂之大圭。搢，猶帶也。曶音忽）、夾佩（左右兩佩）、奉璧，南面立於寒下（受河宗也。寒下，未詳）。曾祝佐之（曾，重也。《傳》曰曾臣偃），官人陳牲全五□具（牛羊之品曰牲，體完曰全。或曰全，色純也。《傳》曰：牲全肥腯）。天子授河宗璧。河宗伯夭受璧，西向沉璧於河（河位載崑崙），再拜稽首（稽首，首至地也）。祝沉牛馬豕羊，河宗□命於皇天子（加皇者，尊上之）。河伯號之（呼穆王）帝曰：穆滿（以名應，謙也。言諡，蓋後記事者之辭），女當永致用旹事（語穆王當長幹理世事也）。南向再拜（穆王拜）。河宗又號之帝曰：穆滿，示女舂山之珤（《山海經》舂字作鍾，音同耳。言此山多珍寶奇怪），詔女崑崙□舍四，平泉七十（疑皆說崑崙山上事物），乃至於崑崙之丘，以觀舂山之珤（皆河伯與穆王詞語），賜女晦（月終為晦，言賜女受終福），天子受命，南向再拜（受河伯命）。己未，天子大朝於黃之山（將禮河而去）。乃披圖視典，周觀天子之珤器（省河所視禮圖），曰：天子之珤（曰《河圖》辭也）、玉果（石似美玉，所謂女果者也）、璿珠（璿，玉類也，音旋）、燭銀（銀有精光如燭）、黃金之膏（金膏，亦猶玉膏，皆其精汋也）。天子之珤萬金，□珤百金，士之珤五十金，庶人之珤十金（自萬金以下，宜次言諸侯之珤千金，大夫之珤百金。此書殘缺，集錄者不續，以見闕文耳）。天子之弓射人，步劍牛馬，犀□器千金（步劍，疑步光之劍也。犀似水牛，庳腳，腳有三蹄，黑色）。天子之馬走千里，勝人猛獸（言炁勢傑駭也）。天子之狗走百里，執虎豹（言筋力壯猛也）。柏夭曰：征鳥使翼，曰□鳥鳶（音緣也），鶤雞飛八百里（即鵾雞，鴻鵠屬也）。名獸使足，□走千里，狻猊□野馬走五百里（狻猊，師子，亦食虎豹。野馬，亦如馬而小。狻音俊，猊音倪），邛邛距虛走百里（亦馬屬。《尸子》曰：距虛不擇地而走。《山海經》云：邛邛距虛。並言之耳），麋□二十里（自麋已上，似次第獸能走里數遠近）。曰：柏夭既致河，典（典，禮也。自此以上，事物皆《河圖》數載，河伯以為禮，禮穆王也）。乃乘渠黃之乘，為天子先（先驅導路也），以極西土（極，競）。

yǐ chǒu, tiān zǐ xī jì yú hé. yuán yǒu wēn gǔ lè dōu wēn gǔ, yán dōng nuǎn yě. yàn yǒu hán gǔ, bù shēng wǔ gǔ, hé zōng shì suǒ yóu jū bó yāo zhī bié zhōu yì.
乙丑，天子西濟於河。□爰有溫谷樂都（溫谷，言冬暖也。燕有寒谷，不生五穀），河宗氏所游居（伯夭之別州邑）。

bǐng yín, tiān zǐ shǔ guān xiào qì huì guān sī yuè suǒ de bǎo wù. nǎi mìng zhèng gōng jiāo fù zhèng gōng, wèi sān shàng gōng, tiān zǐ suǒ qǔ zhèng zhě, jiāo fù wèi zhī shòu chì xiàn xiàn, jiào lìng yě. guǎn zǐ yuē: jiē shòu xiàn, yòng shēn bā jùn zhī chéng bā jùn míng zài xià, yǐ yǐn yú zhī zhǐ zhī zhōng shuǐ qí chéng zhǐ, zhǐ, xiǎo zhǔ yě, yīn zhǐ, jī shí zhī nán hé jī shí, shān míng, jīn zài jīn chéng hé guān xiàn nán, hé chū běi shān ér dōng nán liú. tiān zǐ zhī jùn jùn zhě, mǎ zhī měi chēng: chì jì shì suǒ wèi qí jì dào lí wèi mǎ xì jǐng. lí, hēi sè yě bái yì yú lún shān zǐ qú huáng huá liú sè rú huá ér chì, jīn míng biāo chì zhě wèi zǎo liú. liú, chì mǎ yě lǜ ěr jì nián yuē: běi táng zhī jūn lái jiàn, yǐ yī lí mǎ, shì shēng lǜ ěr. wèi shí xiān bēi xiàn qiān lǐ mǎ, bái sè ér liǎng ěr huáng, míng yuē huáng ěr, jí cǐ lèi yě. bā jùn jiē yīn qí máo sè yǐ wèi míng hào ěr. àn shǐ jì zào fù wèi mù wáng dé dào lí huá liú lǜ ěr zhī mǎ, yù yǐ xī xún yóu, jiàn xī wáng mǔ, lè ér wàng guī, jiē yǔ cǐ tóng, ruò hé fú qì. gǒu: zhòng gōng chè zhǐ guàn jiā huáng nán lái bái jiē jùn gǒu zhī míng, yì yóu sòng què zhī lèi. tiān zǐ zhī yù: zào fù sān bǎi xià yún: sān bǎi wèi yù zhě gěng xiāo sháo jí zào fù shàn yù, mù wáng fēng zhī yú zhào chéng, yú wèi wén yě. yuē: tiān zǐ shì yǔ chū rù sǒu, tián liè diào yì yì, jiǎo shè yě. tiān zǐ yuē: wū hū! yǔ yī rén bù yíng yú dé yíng, yóu chōng yě, ér biàn yú lè biàn zuò yóu lè zhī shì, hòu shì yì zhuī shù wú guò hū mù wáng yóu fàng guò dù, xíng zhé wàng guī, gù zuò cǐ yán yǐ zì jǐng yě! qī cuì zhī shì tiān zǐ yuē: hòu shì suǒ wàng, wú shī tiān cháng fèng tiān shí yě. nóng gōng jì dé suì fēng dēng yě, nán nǚ yī shí wú jī hán yě, bǎi xìng bǎo fù fù zhě, ān yě, guān rén zhí shì gè shì zhí shì. gù tiān yǒu shí sì shí, mín shì xiǎng yīn guó, hé móu yú lè yán bù guī lè ér lè zì jí! hé yì zhī wàng cháng shèn dé yě! yǔ mín gòng lì, shì yǐ wèi cháng yě. tiān zǐ jiā zhī shàn qí yǒu cí, cì yǐ zuǒ pèi yù huá yě yù huá zhī pèi, pèi zhī jīng yě. nǎi zài bài dùn shǒu.
丙寅，天子屬官效器（會官司閱所得珤物）。乃命正公郊父（正公，謂三上公，天子所取正者，郊父為之）受敕憲（憲，教令也。《管子》曰：皆受憲），用伸八駿之乘（八駿名在下），以飲於枝洔之中（水岐成洔，洔，小渚也，音止），積石之南河（積石，山名，今在金成河關縣南，河出北山而東南流）。天子之駿（駿者，馬之美稱）：赤驥（世所謂騏驥）、盜驪（為馬細頸。驪，黑色也）、白義、踰輪、山子、渠黃、華騮（色如華而赤，今名驃赤者為棗騮。騮，赤馬也）、綠耳（《紀年》曰：北唐之君來見，以一驪馬，是生綠耳。魏時鮮卑獻千里馬，白色而兩耳黃，名曰黃耳，即此類也。八駿皆因其毛色以為名號耳。案《史記》造父為穆王得盜驪、華騮、綠耳之馬，御以西巡遊，見西王母，樂而忘歸，皆與此同，若合符契）。狗：重工、徹止、雚猳、□黃、喃□、來白（皆駿狗之名，亦猶宋鵲之類）。天子之御：造父、三百（下云：三百為御者）、耿翛、芍及（造父善御，穆王封之於趙城，餘未聞也）。曰：天子是與出□入藪，田獵釣弋（弋，繳射也）。天子曰：於乎！予一人不盈於德（盈，猶充也），而辨於樂（辨作遊樂之事），後世亦追數吾過乎（穆王游放過度，行輒忘歸，故作此言以自警也）！七萃之士□天子曰：後世所望，無失天常（奉天時也）。農工既得（歲豐登也），男女衣食（無饑寒也），百姓珤富（富者，安也），官人執事（各視職事）。故天有旹（四時），民□氏響□（音國），何謀於樂（言不規樂而樂自及）！何意之忘（常慎德也）！與民共利，世以為常也。天子嘉之（善其有辭），賜以左佩玉華也（玉華之佩，佩之精也）。乃再拜頓首。