strong zhàn máng shān yǔ wén tài bài kuì xìng fó sì liáng zhǔ yǎn shě shēn strong
戰邙山宇文泰敗潰 幸佛寺梁主衍捨身
què shuō xī wèi lì róu rán nǚ yù jiǔ lǘ shì wèi hòu, shì dà tǒng sì nián jiān shì. yuè nián fèi hòu yǐ fú shì, suí zi wù chū jū qín zhōu. yòu yuè nián èr yuè, róu rán rù fàn, jǔ guó nán lái, zhí dǐ xià zhōu. xī wèi zhǔ bǎo jù, miǎn bù dé qiǎn shǐ jié wèn, jiū wèi hé shì xìng bīng? róu rán zhǔ tóu bīng kè hán, wèi yī guó bù néng yǒu èr hòu, xī wèi gù hòu shàng cún, jiāng lái réng nǐ fù fēng, wǒ nǚ zǒng yào bèi chù, suǒ yǐ xìng shī wèn zuì yún yún. kàn guān, shì xiǎng róu rán yuǎn jū sài wài, rú hé xiǎo dé wèi gōng zhōng qíng shì? zhè wú fēi shì yù jiǔ lǘ shì, wén zhī yǐ fú shì lín bié, yóu xī wèi zhǔ zhǔ tā xù fà, suǒ yǐ àn zhōng huái dù, tōng bào róu rán, jiào tā xìng bīng nèi bī, hǎo bǎ gù hòu chú qù, miǎn yí hòu huàn. xī wèi zhǔ bǎo jù, jiē dé qù shǐ hái bào, chóu chú le hǎo duō shí, biàn tàn xī dào: qǐ yǒu bǎi wàn fān bīng, wèi yī nǚ zǐ dà jǔ? dàn zhèn ruò bù kěn gē ài, zì zhāo kòu huàn, yì yǒu hé miàn mù zì jiàn zhū jiāng shuài ne! wài rén yào nǐ shā qī, nǐ biàn jiāng ài qī shā què, ruò jiào nǐ zì shā, nǐ jiāng nài hé? nǎi qiǎn zhōng cháng shì cáo chǒng, jī shǒu chì fù qín zhōu, lìng yǐ fú shì zì jǐn. yǐ fú shì sǎ lèi, qì yǔ cáo chǒng dào: yuàn zhì zūn xiǎng qiān wàn suì, tiān xià kāng níng. wǒ sǐ wú hèn! shuō zhe, zhào cì zǐ wǔ dū wáng wù zhì qián, zhǔ tā hòu shì. qiě lìng chuán yǔ huáng tài zǐ, shàn shì ā fù, wù niàn shēng mǔ, yǔ duō qī chuàng, cǎn bù rěn wén. zuǒ yòu jiē chuí tì shī shēng, mò néng yǎng shì. shí yǐ fú shì yǐ xù fà lián lián, yīn fù zhào sēng gòng fó, zài xiàng fó xiàng qián luò fà, shǐ rù shì fú dú, yǐn bèi zì fù ér mò, nián sān shí yī.
卻說西魏立柔然女郁久閭氏為後,是大統四年間事。越年廢后乙弗氏,隨子戊出居秦州。又越年二月,柔然入犯,舉國南來,直抵夏州。西魏主寶炬,免不得遣使詰問,究為何事興兵?柔然主頭兵可汗,謂一國不能有二後,西魏故後尚存,將來仍擬復封,我女總要被黜,所以興師問罪云云。看官,試想柔然遠居塞外,如何曉得魏宮中情事?這無非是郁久閭氏,聞知乙弗氏臨別,由西魏主囑她蓄髮,所以暗中懷妒,通報柔然,叫他興兵內逼,好把故後除去,免貽後患。西魏主寶炬,接得去使還報,躊躇了好多時,便嘆息道:「豈有百萬番兵,為一女子大舉?但朕若不肯割愛,自招寇患,亦有何面目自見諸將帥呢!」外人要你殺妻,你便將愛妻殺卻,若叫你自殺,你將奈何?乃遣中常侍曹寵,齎手敕赴秦州,令乙弗氏自盡。乙弗氏灑淚,泣語曹寵道:「願至尊享千萬歲,天下康寧。我死無恨!」說着,召次子武都王戊至前,囑他後事。且令傳語皇太子,善事阿父,勿念生母,語多悽愴,慘不忍聞。左右皆垂涕失聲,莫能仰視。時乙弗氏已蓄髮鬑鬑,因復召僧供佛,再向佛像前落髮,始入室服毒,引被自覆而歿,年三十一。
dāng xià záo mài jī yá wèi kān, liàn guān gào biǎn, jiù jiāng rù xué, yǒu èr cóng yún xiān rù kān zhōng. yī miè yī chū, rén jiē chà wèi yì shì, hòu lái hào wèi jì líng. cáo chǒng hái dōu fù mìng, xī wèi zhǔ yòu qiǎn rén bào gào róu rán, tóu bīng kè hán, nǎi yǐn bīng tuì qù.
當下鑿麥積崖為龕,殮棺告窆,柩將入穴,有二叢雲先入龕中。一滅一出,人皆詫為異事,後來號為寂陵。曹寵還都復命,西魏主又遣人報告柔然,頭兵可汗,乃引兵退去。
shì nián yù jiǔ lǘ shì huái rèn jiāng chǎn, jū yáo huá diàn, zhé wén gǒu fèi shēng, xīn shén bù ān. jì ér lín pén zuò rù, bāo jiǔ bù xià, yī wū xiāng jì zhào jí, huò wèi zhěn zhì, huò wèi qí dǎo, yù jiǔ lǘ shì wéi shuāng zhēng fèng mù, mǎn kǒu zhān yán, hū yán yǒu shèng shì fù rén rù shì, hū yán fù rén lì zài chuáng biān, yòng wù jī wǒ, yī wū jiē wú suǒ jiàn, dōu xià dé máo gǔ sēn shù, chǐ yá jiē zhèn. hǎo róng yì chǎn xià yī ér, nà yù jiǔ lǘ shì yǐ liǎng mù yī fān, wū hū āi zāi, nián zhǐ shí liù. dāng shí gōng jìn nèi wài, tǒng shuō shì gù hòu wèi suì, yīn zhì chǎn wáng. róng huò yǒu zhī. xī wèi zhǔ bǎo jù, mìng jiāng yí hái ān zàng shǎo líng yuán, bù xiāo xì shù.
是年郁久閭氏懷妊將產,居瑤華殿,輒聞狗吠聲,心甚不安。繼而臨盆坐蓐,胞久不下,醫巫相繼召集,或為診治,或為祈禱,郁久閭氏惟雙睜鳳目,滿口譫言,忽言有盛飾婦人入室,忽言婦人立在床邊,用物擊我,醫巫皆無所見,都嚇得毛骨森豎,齒牙皆震。好容易產下一兒,那郁久閭氏已兩目一翻,嗚呼哀哉,年只十六。當時宮禁內外,統說是故後為祟,因致產亡。容或有之。西魏主寶炬,命將遺骸安葬少陵原,不消細述。
dōng wèi jiē lián gǎi yuán, shǐ yīn nán yǎn zhōu huò dé jù xiàng, chēng wèi zhēn xiáng. jí gǎi nián yuán xiàng, yuè nián cè lì gāo huān cì nǚ wèi huáng hòu, yíng lì xīn gōng, fù gǎi yuán xìng hé. jìn mín jiān lì sì, gǎi tíng nián gé, mìng bǎi guān jiù lín zhǐ gé yì dìng xīn zhì, hào wèi lín zhǐ gé, bān chì shī xíng. mìng hóu jǐng wèi lì bù shàng shū, jiān shàng shū pú shè, chū rèn hé nán dà xíng tái, suí jī fáng yù.
東魏接連改元,始因南兗州獲得巨象,稱為禎祥。及改年元象,越年冊立高歡次女為皇后,營立新宮,復改元興和。禁民間立寺,改停年格,命百官就麟趾閣議定新制,號為麟趾格,頒敕施行。命侯景為吏部尚書,兼尚書僕射,出任河南大行台,隨機防禦。
shì běi yù zhōu cì shǐ gāo zhòng mì, yīn móu wài pàn. gāo huān qiǎn jiāng xī shòu xìng dài zhǎng jūn shì, zhòng mì jìng zhí zhù shòu xìng, tōng kuǎn xī wèi, yǐ hǔ láo wèi zhì yí. yuán lái zhòng mì wèi gāo áo cáo cì xiōng, jiàn qián. běn lái shì zhōng shì dōng wèi, guān bài yù shǐ zhōng wèi, yù shì gǎn yán, pō yǒu zhí shēng. sì yīn yǔ qī shì fǎn mù, jiāng qī xiū qì, suì zhì yǔ qī jiù cuī xiān yǒu xián. suǒ xuǎn yù shǐ, jūn bèi xiān pái qù, miǎn bù dé yàng yàng shī wàng, yuàn jí cháo tíng. xiān wèi gāo chéng xīn fù, yǔ chéng tóng zài yè zhōng, jiàn wǔ shí sì huí. chéng wèi dà chéng xiàng shì zǐ, zǐ rù wèi hòu, yòu qǔ dōng wèi zhǔ mèi féng yì gōng zhǔ wèi qī, zhēn shì yuán xūn guì qī, quán yàn xūn tiān. cuī xiān yǐ zuò dǎng yuán, dāng rán shì zhǐ huī rú yì, tā mèi bèi zhòng mì xiū qì hòu, jí yóu chéng chū wèi méi jiè, bié jià xiǎn huàn, gé wài bèi yí. zhòng mì yì qǔ yī jì qī lǐ shì, měi yàn gōng wén, chéng jiè hè xǐ wèi míng, qīn wǎng shěn shì, guǒ rán shì fēng zī chuò yuē, bǐ zhòng bù tóng. sì shì àn dì chuí xián, cì zhòng mì wài chū shí, jìng chí zhì gāo zhái, tiāo yòu lǐ shì. lǐ shì jù jué bù cóng, chéng jìng yòng chū qiáng bào shǒu duàn, yìng xié lǐ shì rù shì, wèi qiáng jiān jì. dāng yóu gāo shì jiā rén, fēi bào zhòng mì, zhòng mì liáng qiāng guī jiā, chéng nǎi zì qù. lǐ shì yī shang pò liè, qì gào zhòng mì, zhòng mì huái hèn yì shēn, suì qǐ qǐng wài diào, chū wèi běi yù zhōu cì shǐ, qiè juàn fù zhèn, qián tōng xī wèi. kě qiǎo gāo huān jī biàn, suǒ xìng míng mù zhāng dǎn, bèi dōng guī xī. zhòng mì wú gù qì qī, rě chū xǔ duō huò suì, zhè yě zì yí yī qī, bù néng jǐn jiù tā rén.
適北豫州刺史高仲密,陰謀外叛。高歡遣將奚壽興代掌軍事,仲密竟執住壽興,通款西魏,以虎牢為贄儀。原來仲密為高敖曹次兄,見前。本來是忠事東魏,官拜御史中尉,遇事敢言,頗有直聲。嗣因與妻室反目,將妻休棄,遂致與妻舅崔暹有嫌。所選御史,均被暹排去,免不得怏怏失望,怨及朝廷。暹為高澄心腹,與澄同在鄴中,見五十四回。澄為大丞相世子,姊入為後,又娶東魏主妹馮翊公主為妻,真是元勛貴戚,權焰熏天。崔暹倚作黨援,當然是指揮如意,他妹被仲密休棄後,即由澄出為媒介,別嫁顯宦,格外備儀。仲密亦娶一繼妻李氏,美艷工文,澄借賀喜為名,親往審視,果然是丰姿綽約,比眾不同。嗣是暗地垂涎,伺仲密外出時,竟馳至高宅,挑誘李氏。李氏拒絕不從,澄竟用出強暴手段,硬脅李氏入室,為強姦計。當由高氏家人,飛報仲密,仲密踉蹌歸家,澄乃自去。李氏衣裳破裂,泣告仲密,仲密懷恨益深,遂乞請外調,出為北豫州刺史,挈眷赴鎮,潛通西魏。可巧高歡激變,索性明目張胆,背東歸西。仲密無故棄妻,惹出許多禍祟,這也自貽伊戚,不能盡咎他人。
gāo huān wén zhòng mì pàn qù, shì chū cuī xiān, jí zhào xiān fù jìn yáng, jiāng jiā sǐ zuì. rú hé bù zhī zi è? xiān máng xiàng gāo chéng qǐ lián, chéng nì xiān fǔ zhōng, měi rén shuō huān, yī zài qǐng miǎn, huān nǎi yòu xiān bù wèn. sì wén xī wèi shòu zhòng mì wèi shì zhōng sī tú, bìng yóu yǔ wén tài dū shuài zhū jūn, lái shōu hǔ láo, qiě jìn wéi hé qiáo nán chéng, huān yīn fā bīng shí wàn, qīn zhì hé běi, yù yǔ wén tài. tài tuì jūn shàng, lìng jūn shì jià zhōu, zòng huǒ shàng liú, yù huǐ hé qiáo. dōng wèi jiāng hú lǜ jīn, shǐ xíng tái láng zhōng zhāng liàng, yòng xiǎo tǐng bǎi yú sōu, zǔ jié dí chuán, yòng liàn héng hé, xì yǐ zhǎng suǒ, dīng zhù liǎng àn, dí rén bù dé jìn qiáo, qiáo shǐ huò quán. huān dù hé jù máng shān, yī xiǎn lì yíng, shù rì bù jìn. tài zài qū liú zhù zī zhòng, chéng yè xí huān, zhēn qí chí bào huān yíng, huān xiào dào: zéi jù wǒ sì shí lǐ, yín yè qián lái, bì huàn jī kě, wǒ zhèng hǎo yǐ yì dài láo ne. nǎi zhěng zhèn dài zhe. hòu zhì lí míng, tài jūn guǒ rán chí dào. huān jiāng péng lè, bù qí tài jūn liè zhèn, biàn lǜ shù qiān jīng qí, chōng jiāng guò qù. tài jūn jiàn huān yǒu bèi, yǐ shì jīng huáng, gèng yù zhe xiāo yǒng shàn zhàn de péng lè, zhí zhe yī gān zhǎng dāo, zuǒ yòu luàn pī, dàn jiàn tóu lú gǔn gǔn, fēi zhì kōng zhōng, bù yóu de páng guān gǔ lì, fēn fēn táo huí. tài yì zhǐ hǎo tuì zǒu. huān jūn jiàn péng lè dé shèng, tǒng shàng qián lì zhuī, shā sǐ tài jūn wú shù. péng lè qiě yī mǎ dāng xiān, zhuī zhì shàng, chuài rù tài yíng, tài qì yíng zài dùn. xī wèi shì zhōng dà dū dū lín táo wáng yuán jiǎn, shǔ jùn wáng yuán róng zōng, jiāng xià wáng yuán shēng, jù lù wáng yuán chǎn, qiào jùn wáng yuán liàng, zhān shì zhào shàn děng, cāng cù bù jí dùn táo, jù bèi lǔ qù. tài zhèng cè mǎ xī bēn, hū bèi hòu yǒu rén dà hū dào: hēi tǎ xiū zǒu! tài jí fǎn gù, jiàn yī dí jiāng wēi fēng lǐn lǐn, shā qì téng téng, jīn bú zhù yī shēn lěng hàn, miǎn qiáng àn dìng le shén, xú shēng yǔ yǔ dào: rǔ fēi dà jiāng péng lè me? cóng tài kǒu zhōng hū chū péng lè, bǐ shì hǎo bù píng. yī gè wěi nán zǐ, kě xī tài dāi, shì xiǎng jīn rì wú wǒ, míng rì qǐ shàng yǒu rǔ me? hé bù jí sù hái yíng, shōu qǔ jīn bǎo! péng lè wén yán, yě jué yǒu lǐ, suì tíng zhù bù gǎn, tài dé tuō qù.
高歡聞仲密叛去,事出崔暹,即召暹赴晉陽,將加死罪。如何不知子惡?暹忙向高澄乞憐,澄匿暹府中,浼人說歡,一再請免,歡乃宥暹不問。嗣聞西魏授仲密為侍中司徒,並由宇文泰督率諸軍,來收虎牢,且進圍河橋南城,歡因發兵十萬,親至河北,御宇文泰。泰退軍上,令軍士駕舟,縱火上流,欲毀河橋。東魏將斛律金,使行台郎中張亮,用小艇百餘艘,阻截敵船,用鏈橫河,系以長鎖,釘住兩岸,敵人不得近橋,橋始獲全。歡渡河據邙山,依險立營,數日不進。泰在曲留住輜重,乘夜襲歡,偵騎馳報歡營,歡笑道:「賊距我四十里,夤夜前來,必患饑渴,我正好以逸待勞呢。」乃整陣待着。候至黎明,泰軍果然馳到。歡將彭樂,不俟泰軍列陣,便率數千精騎,沖將過去。泰軍見歡有備,已是驚惶,更遇着驍勇善戰的彭樂,執着一杆長刀,左右亂劈,但見頭顱滾滾,飛擲空中,不由的旁觀股慄,紛紛逃回。泰亦只好退走。歡軍見彭樂得勝,統上前力追,殺死泰軍無數。彭樂且一馬當先,追至上,踹入泰營,泰棄營再遁。西魏侍中大都督臨洮王元柬,蜀郡王元榮宗,江夏王元升,巨鹿王元闡,譙郡王元亮,詹事趙善等,倉猝不及遁逃,俱被擄去。泰正策馬西奔,忽背後有人大呼道:「黑獺休走!」泰急返顧,見一敵將威風凜凜,殺氣騰騰,禁不住一身冷汗,勉強按定了神,徐聲與語道:「汝非大將彭樂麼?從泰口中呼出彭樂,筆勢好不平。一個偉男子,可惜太呆,試想今日無我,明日豈尚有汝麼?何不急速還營,收取金寶!」彭樂聞言,也覺有理,遂停住不趕,泰得脫去。
lè hái rù tài yíng, dé tài jīn dài yī náng, xié qù guī yíng. zhū jiāng gè shōu jūn hái bào, zài guī jiǎ zhàng, bù kě shèng jì. huān shēng zhàng jì gōng, yǐ yǒu rén bào lè zòng tài. jí lè rù zhàng fù mìng, qiě xíng qiě hū dào: hēi tǎ lòu rèn dùn qù, dàn yǐ shì pò dǎn le! huān bù jīn nù qǐ, bó rán lí zuò dào: rǔ gǎn lái qī wǒ ma? lè běn yǐ xīn xū, huāng máng fú dì, huān qīn shuāi lè tóu, sān jǔ sān xià, bá chū pèi jiàn, zhì zhū lè jǐng, zé tā sī zòng hēi tǎ, bìng qián rì shā yuàn yī yì qīng zhàn zhì bài de zuì zhuàng. lè niè rú dào: yuàn qǐ wǔ qiān qí shì, zài wèi wáng qín qǔ hēi tǎ! huān yì nù chì dào: rǔ zòng tā shǐ qù, shàng shuō hǎo qín qǔ me? shuō zhì cǐ, yòu qǔ jiàn yù zhuó, jiāng xià wèi xià, gòng jì sān cì. zhū jiāng yǐ kuī tòu huān yì, jūn shàng qián qǐ qíng, hēi yā yā de guì mǎn zuò xià. huān nǎi hái zuò, lìng zuǒ yòu qǔ juàn sān qiān pǐ, yā lè bèi shàng, lè wū zì fù zhù, bù wén qì chuǎn. huān yòu dào: yǒu lì bù zhōng, yě shì tú rán! jīn rì ráo rǔ, rǔ yīng zì zhī qián qiān, xiào lì shú zuì! lè lián shēng zūn lìng, huān yīn mìng jiāng juàn xiè xià, réng cì yǔ lè, bù méi qián qū de gōng láo. hǎo quán shù. lè bài xiè ér tuì.
樂還入泰營,得泰金帶一囊,攜去歸營。諸將各收軍還報,載歸甲仗,不可勝計。歡升帳記功,已有人報樂縱泰。及樂入帳復命,且行且呼道:「黑獺漏刃遁去,但已是破膽了!」歡不禁怒起,勃然離座道:「汝敢來欺我嗎?」樂本已心虛,慌忙伏地,歡親摔樂頭,三舉三下,拔出佩劍,置諸樂頸,責他私縱黑獺,並前日沙苑一役輕戰致敗的罪狀。樂囁嚅道:「願乞五千騎士,再為王擒取黑獺!」歡益怒叱道:「汝縱他使去,尚說好擒取麼?」說至此,又取劍欲斫,將下未下,共計三次。諸將已窺透歡意,均上前乞情,黑壓壓的跪滿座下。歡乃還座,令左右取絹三千匹,壓樂背上,樂兀自負住,不聞氣喘。歡又道:「有力不忠,也是徒然!今日饒汝,汝應自知前愆,效力贖罪!」樂連聲遵令,歡因命將絹卸下,仍賜與樂,不沒前驅的功勞。好權術。樂拜謝而退。
yuè rì fù yǔ yǔ wén tài jiāo zhàn, tài zì jiāng zhōng jūn, lǐng jūn ruò gān huì ruò gān xì fù xìng. wèi yòu jūn, liǎng lù jiā jī huān jūn, huān jūn bài jī, suǒ yǒu bù zú, xī wèi tài jūn suǒ qín. huān luò huāng dōng zǒu, suí yuán zhǐ yǒu qī rén, hòu miàn zhuī bīng dà zhì, dū du wèi xìng qìng fèn rán dào: wáng sù qù! xìng qìng yāo pèi bǎi jiàn, shàng zú shā dí bǎi rén. huān nǎi liú xìng qìng jù zhàn, zòng pèi jí bēn, xìng qìng dú jié zhuī bīng, shǐ jǐn ér sǐ.
越日復與宇文泰交戰,泰自將中軍,領軍若干惠若干系複姓。為右軍,兩路夾擊歡軍,歡軍敗績,所有步卒,悉為泰軍所擒。歡落荒東走,隨員只有七人,後面追兵大至,都督尉興慶奮然道:「王速去!興慶腰佩百箭,尚足殺敵百人。」歡乃留興慶拒戰,縱轡急奔,興慶獨截追兵,矢盡而死。
tài liào huān dōng bēn bù yuǎn, gèng zhào jiàn zú sān qiān rén, lìng zhí duǎn bīng, yòng hè bá shèng wèi tǒng jiāng, zài wǎng zhuī huān. shèng yǔ huān běn lái xiāng shí, zhí shuò dāng xiān, jìng dé zhuī jí. huān jiàn shèng dào lái, qū mǎ jí bēn, shèng lǜ shí sān qí lì gǎn, chí zhì shù lǐ, shuò yǐ jí huān mǎ wěi, biàn dà hū dào: hè liù hún! jīn rì zài hè bá pò hú shǒu zhōng, shì bì shā rǔ! shèng zì pò hú, gù zì chēng biǎo zì. huān xià dé dǎn luò, zhuì luò mǎ xià. shèng zhèng tǐng shuò cì huān, bù fáng zuò mǎ yī jué, yě jiāng shèng xiān luò chén āi. yuán lái dōng wèi jiāng jūn duàn sháo zhèng lái jiù huān, jiàn huān mìng zài xū yú, máng wān gōng shè shèng, zhèng zhōng shèng mǎ yīn cǐ shèng yì pū dì. jí shèng yuè qǐ, sháo yǐ chí zhì, fú huān shàng mǎ, xiàng dōng yì qù. shèng yì mǎ zài zhuī, fù yǒu dōng wèi hé zhōu cì shǐ liú hóng huī, yǐn bīng lán zǔ, lián shè èr shǐ, bì shèng cóng qí èr rén. shèng zhī bù néng dé huān, biàn jí zhǎng tàn dào: jīn rì bù zhí gōng shǐ, qǐ fēi tiān yì! tài yù péng lè, huān yù hè bá shèng, zhōng dé tuō miǎn, bù kě wèi fēi tiān yì. nǎi yǐn qí xī hái.
泰料歡東奔不遠,更召健卒三千人,令執短兵,用賀拔勝為統將,再往追歡。勝與歡本來相識,執槊當先,竟得追及。歡見勝到來,驅馬急奔,勝率十三騎力趕,馳至數里,槊已及歡馬尾,便大呼道:「賀六渾!今日在賀拔破胡手中,誓必殺汝!」勝字破胡,故自稱表字。歡嚇得膽落,墜落馬下。勝正挺槊刺歡,不防坐馬一蹶,也將勝掀落塵埃。原來東魏將軍段韶正來救歡,見歡命在須臾,忙彎弓射勝,正中勝馬;因此勝亦仆地。及勝躍起,韶已馳至,扶歡上馬,向東逸去。勝易馬再追,復有東魏河州刺史劉洪徽,引兵攔阻,連射二矢,斃勝從騎二人。勝知不能得歡,便即長嘆道:「今日不執弓矢,豈非天意!」泰遇彭樂,歡遇賀拔勝,終得脫免,不可謂非天意。乃引騎西還。
wéi dōng wèi qí bīng shàng néng zài zhàn, jiāng jūn gěng lìng guì zhěng zhòng fù chū, tū rù dí zhèn, fēng rèn luàn xià, shā shāng xiāng jì. xī wèi jiāng shì bù fáng yǒu cǐ huí mǎ bīng, duō bàn xiè dài, zěn jìn de lìng guì chōng rù, shì hǔ shì láng, shà shí jiān qí mí zhé luàn. xī wèi jiāng zhào guì děng jìn è bú zhù, yě jù huí cuàn. yǔ wén tài qīn zì chū jù, jiāo zhàn shù hé, nà dōng wèi bīng lù xù zǎn jí, qì shì shén ruì, nòng dé tài yì wú fǎ lán zǔ, méi nài hé cè mǎ fǎn bēn. dōng wèi bīng gǔ yǒng zhuī niè, xìng kuī xī wèi jiāng dú gū xìn yú jǐn děng shōu jí sàn zú, cóng hòu rào chū, dà hū shā zéi, zhuī bīng yě páng huáng jīng gù, dào tuì xià qù, xī wèi gè jūn, cái dé bǎo quán. ruò gān huì qiě jiàn qí míng jiǎo, xú xú yǐn hái.
惟東魏騎兵尚能再戰,將軍耿令貴整眾復出,突入敵陣,鋒刃亂下,殺傷相繼。西魏將士不防有此回馬兵,多半懈怠,怎禁得令貴沖入,似虎似狼,霎時間旗靡轍亂。西魏將趙貴等禁遏不住,也俱回竄。宇文泰親自出拒,交戰數合,那東魏兵陸續攢集,氣勢甚銳,弄得泰亦無法攔阻,沒奈何策馬返奔。東魏兵鼓勇追躡,幸虧西魏將獨孤信、于謹等收集散卒,從後繞出,大呼殺賊,追兵也徬徨驚顧,倒退下去,西魏各軍,才得保全。若干惠且建旗鳴角,徐徐引還。
tài zǒu rù guān zhōng, tún bīng wèi shàng, huān jìn zhì shǎn chéng. tài shǐ dá xī wǔ jù shǒu, dōng wèi xíng tái láng zhōng fēng zǐ huì bái huān dào: hùn yī dōng xī, zhèng zài jīn rì. xī wèi tài zǔ píng hàn zhōng, bù chéng shèng qǔ bā shǔ, shī zài chí yí, hòu huǐ wú jí. yuàn dài wáng bù yǐ wèi yí! huān diǎn shǒu chēng shàn, jí zhū jiāng huì yì jìn zhǐ. zhū jiāng duō shuō yě wú qīng cǎo, rén mǎ pí shòu, bù kě yuǎn zhuī. huān nǎi shōu jūn dōng guī, dàn lìng hóu jǐng děng shōu fù hǔ láo.
泰走入關中,屯兵渭上,歡進至陝城。泰使達奚武拒守,東魏行台郎中封子繪白歡道:「混一東西,正在今日。昔魏太祖平漢中,不乘勝取巴蜀,失在遲疑,後悔無及。願大王不以為疑!」歡點首稱善,集諸將會議進止。諸將多說野無青草,人馬疲瘦,不可遠追。歡乃收軍東歸,但令侯景等收復虎牢。
shí gāo zhòng mì yì suí tài rù guān, jiā shǔ shàng zài hǔ láo chéng nèi. liú piān jiāng wèi guāng jū shǒu. yǔ wén tài qiǎn dié jī shū, sòng gěi wèi guāng, lìng tā gù shǒu dài yuán. zhōng tú wèi hóu jǐng suǒ huò, sōu dé shū zhá, gǎi yì shù zì, jiào tā sù qù. nǎi fù jiāng shū fā hái, zòng dié rù chéng. guāng jiàn shū jí yín yè dùn zǒu. jǐng huī jūn rù chéng, bǔ dé zhòng mì qī zǐ, jiè sòng yè dōu. gāo chéng dé bào, bù jīn xǐ chū wàng wài, máng shèng fú chū chéng, wǎng yíng zhòng mì hòu qī zhào shì. dài le bàn rì, fāng jiàn xīn shàng rén ér, bèi jūn shì yā zhì, huā róng cǎn dàn, yún bìn péng sōng, yuè jué kě lián kě ài, dāng jí lìng jūn shì shì fù, zài yǐ liáng mǎ, dǎo rù dōu zhōng sī dì, zhào jí bì ǎo, tì zhào shì mù yù shū zhuāng. dào le huáng hūn, yǐn guò jiāo bēi jiǔ, lǒu rù hé huān chuáng, jué chù féng shēng de zhào měi rén, shēn bù yóu zhǔ, zhǐ de rèn tā suǒ wèi. cóng cǐ zhòng mì qī biàn zuò gāo chéng qiè, yòu lìng shì yī fān tiān dì le. qiān gǔ jiān nán wéi yī sǐ, shāng xīn qǐ dú xī fū rén!
時高仲密亦隨泰入關,家屬尚在虎牢城內。留偏將魏光居守。宇文泰遣諜齎書,送給魏光,令他固守待援。中途為侯景所獲,搜得書札,改易數字,叫他速去。乃復將書發還,縱諜入城。光見書即夤夜遁走。景麾軍入城,捕得仲密妻子,解送鄴都。高澄得報,不禁喜出望外,忙盛服出城,往迎仲密後妻趙氏。待了半日,方見心上人兒,被軍士押至,花容慘澹,雲鬢蓬鬆,越覺可憐可愛,當即令軍士釋縛,載以良馬,導入都中私第,召集婢媼,替趙氏沐浴梳妝。到了黃昏,飲過交杯酒,摟入合歡床,絕處逢生的趙美人,身不由主,只得任他所為。從此仲密妻變作高澄妾,又另是一番天地了。千古艱難惟一死,傷心豈獨息夫人!
gāo huān yīn gāo gān yǒu yì xūn, gāo áo cáo sǐ wáng shì, jiā shǔ jiē miǎn lián zuò. shàng yǒu zhòng mì yòu dì jì shì, céng xíng jìn zhōu shì, zhèn shǒu yǒng ān, zhì shì xiān yì jìn yáng qǐng zuì, huān yì xiāng dài rú chū. wéi gāo chéng jiè fù wēi shì, dé shēng rèn dà jiāng jūn, lǐng zhōng shū jiān, yí mén xià jī shì, zǒng guī zhōng shū, wén wǔ shǎng fá, jiē yóu chéng zhǔ zhāng. xiǎng shì ròu zhàn de gōng láo. shì zhōng sūn téng zì shì wèi gāo chéng fù zhí, bù kěn jìng chéng. chéng chì zuǒ yòu qiān téng zhì jiē, zhú yǐ dāo huán, shǐ lì mén xià. dìng zhōu cì shǐ kù dí gàn, wèi chéng gū fū, zì dìng zhōu rù yè, lì mén xià sān rì, shǐ dé xiāng jiàn. shàng shū lìng sī mǎ zi rú, tài shī xián yáng wáng tǎn, wèi chéng xīn fù cuī xiān suǒ hé, shuō tā tān dú wú yàn, bìng xuē guān jué. gāo huān fǎn yǔ yè zhōng zhū guì shū, lüè yán ér nián jìn zhǎng, gōng děng bù yí yīng fēng, jí rú xián yáng wáng sī mǎ lìng liǎng rén, jiē wǒ gù jiāo, tóng shí huò zuì, wǒ shàng bù dé xiāng jiù, tā rén gèng bù bì lùn le. zòng róng ér zi, yī zhì yú cǐ. zì shì gōng qīng yǐ xià, wú bù dàn chéng. chéng yòu shòu cuī xiān wèi yù shǐ zhōng wèi, sòng yóu dào wèi shàng shū zuǒ chéng. èr rén jù xì gāo chéng yīng quǎn, suǒ yǒu dàn zhāng, wú bù zhào xíng, huò chù huò sǐ, jǐ nán shèng shù. chéng wēi quán jǐ guò nǎi fù, dōng wèi zhǔ shàn jiàn, jiǎn zhí shì gè mù ǒu, háo wú néng lì, tú yōng xū míng bà le. wèi běi qí cuàn wèi zhāng běn.
高歡因高乾有義勛,高敖曹死王事,家屬皆免連坐。尚有仲密幼弟季式,曾行晉州事,鎮守永安,至是先詣晉陽請罪,歡亦相待如初。惟高澄借父威勢,得升任大將軍,領中書監,移門下機事,總歸中書,文武賞罰,皆由澄主張。想是肉戰的功勞。侍中孫騰自恃為高澄父執,不肯敬澄。澄叱左右牽騰至階,築以刀環,使立門下。定州刺史庫狄干,為澄姑夫,自定州入謁,立門下三日,始得相見。尚書令司馬子如,太師咸陽王坦,為澄心腹崔暹所劾,說他貪黷無厭,並削官爵。高歡反與鄴中諸貴書,略言兒年濅長,公等不宜攖鋒,即如咸陽王司馬令兩人,皆我故交,同時獲罪,我尚不得相救,他人更不必論了。縱容兒子,一至於此。自是公卿以下,無不憚澄。澄又授崔暹為御史中尉,宋游道為尚書左丞。二人俱系高澄鷹犬,所有彈章,無不照行,或黜或死,幾難勝數。澄威權幾過乃父,東魏主善見,簡直是個木偶,毫無能力,徒擁虛名罷了。為北齊篡位張本。
xī wèi chéng xiàng yǔ wén tài zì máng shān bài hòu, fāng dàn dōng lüè, bìng qiě tài shī hè bá shèng huǐ hèn zhì jí, yòu fù qù shì, guó zhōng shī yī dà jiāng, yù jué huī xīn. shèng dì yuè zǎo bèi shā guān zhōng, jiàn wǔ shí èr huí. xiōng yǔn liú guān luò yáng, wèi gāo huān suǒ jì, bì zhì yī shì, jìng zhì è sǐ. shèng zhū zi yì duō wèi huān suǒ shā. shèng jì huǐ shī huān, yòu tòng fù jiā, yīn cǐ bù dé yǒng nián. lín sǐ shí, zì xiě yí shū zhì yǔ wén tài, shū zhōng lüè yún: shèng wàn lǐ zhàng cè, guī shēn què tíng, měi wàng yǔ gōng sǎo chú bǔ kòu, bù xìng yǔn bì, wēi zhì bù shēn, sǐ ruò yǒu zhī, shàng dāng hún fēi zéi tíng, jiè bào ēn yù děng yǔ. tài lǎn shū liú tì, biǎo qǐng zèng shèng wèi tài zǎi, lù shàng shū shì, yǔ shì zhēn xiàn. hè bá shì sān dì xiōng cóng cǐ jiē wáng, hòu lái hè bá yuè zi wěi, nà yǔ wén tài nǚ wèi qī, shòu fēng huò guó gōng, dé chéng zōng sì, shì qiě màn biǎo. qián duàn le guò gāo zhòng mì xiōng dì, cǐ duàn le guò hè bá shèng xiōng dì, liǎng rén guān xì jiào dà, gù tè biǎo míng shǐ mò.
西魏丞相宇文泰自邙山敗後,方憚東略,並且太師賀拔勝悔恨致疾,又復去世,國中失一大將,愈覺灰心。勝弟岳早被殺關中,見五十二回。兄允留官洛陽,為高歡所忌,閉置一室,竟致餓死。勝諸子亦多為歡所殺。勝既悔失歡,又痛覆家,因此不得永年。臨死時,自寫遺書致宇文泰,書中略云:「勝萬里杖策,歸身闕廷,每望與公掃除捕寇,不幸殞斃,微志不伸,死若有知,尚當魂飛賊庭,借報恩遇」等語。泰覽書流涕,表請贈勝為太宰,錄尚書事,予諡貞獻。賀拔氏三弟兄從此皆亡,後來賀拔岳子緯,納宇文泰女為妻,受封霍國公,得承宗祀,事且慢表。前段了過高仲密兄弟,此段了過賀拔勝兄弟,兩人關係較大,故特表明始末。
qiě shuō liáng zhǔ yǎn zhōng dà tōng qī nián, fù gǎi yuán dà tóng, jiāng nán wú shì, zuò xiǎng chéng píng. suī yǔ běi fāng lǚ yǒu jiāo shè, dàn běi wèi zhèng dōng fēn xī liè, wú xiá gù jí jiāng huái, qiě dōng wèi yǔ liáng xiū hé, biān jìng ān níng, gèng jué dé náng gōng jí shǐ, sì jìng fēng yān. liáng zhǔ yǎn zhèng gōng duō xiá, jìng yù guī yī fó jiào, wèi cān chán jì. tè zài dū xià zhú yī tóng tài sì, gōng shè lián zuò, bǎo xiāng wēi é, diàn yǔ hóng chǎng, tā jí qīn xìng sì zhōng, shè sì bù wú zhē dà huì, jū rán pī fú zī yī, fū zuò pú pǔ, bàn zuò yī gè lǎo hé shàng, zì hào sān bǎo nú, jiào zuò shě shēn wèi sēng. yóu kě xiào de shì gōng qīng yǐ xià, jù qián yī yì, nà rù sì zhōng, tì liáng zhǔ shú shēn hái gōng. zhè zhǒng fǎ zhì, hǎo sì cóng píng kāng lǐ zhōng cǎi lái. jì ér yòu shě shēn tóng tài sì, réng rán dài pí lú mào, chuān huáng jiā shā, qīn shēng fǎ zuò, wèi sì bù zhòng jiǎng niè pán jīng, shuō dé tiān huā luàn zhuì, yǒu tiáo yǒu lǐ. qí shí tǒng shì fú xué pí máo, wèi dé dà chéng zhēn dì. jiù shǐ shí dé zhēn dì, yì yǔ zhì dào wú guān. jiǎng bì yǐ hòu, nǐ zài sì zhōng jū zhù, bù fù hái gōng, zài jīng qún chén chū qián fèng shú, biǎo qǐng fǎn jià. dì yī èr biǎo hái bù kěn cóng, sān biǎo nǎi xǔ. zuò chū shén me guǐ tài! nán yìn dù sēng pú tí dá mó, dé xī liáng cháo zhòng fú, cóng hǎi lù háng zhì guǎng zhōu. liáng zhǔ wén yǒu gāo sēng dào lái, jí mìng dì fāng yǒu sī, hù sòng rù dōu, zhào jiàn nèi diàn, cì tā páng zuò, qiě wǎn wèn dào: zhèn yù duō zào fó sì, xiě jīng dù sēng, kě yǒu gōng dé fǒu? dá mó dá dào: méi yǒu shèn me gōng dé, cān chán bù zài xíng jī, xū yóu jìng shēng zhì, yóu zhì shēng míng, cóng kōng jì zhōng tǐ huì chū lái, fāng yǒu gōng dé kě yán! liáng zhǔ fù dào: zhèn zài huá lín yuán zhōng, zǒng jí xǔ duō jīng diǎn, gāo sēng qián lái, kě néng wèi zhèn zhú rì jiǎng jiě, zhǐ wù jué mí fǒu? dá mó wēi xiào dào: fú xué zài xīn bù zài kǒu, yī luò yán lùn, réng fēi shàng chéng, suǒ yǐ míng xīn jiàn xìng, zì néng chéng fó, bù zài qū qū jīng lùn ne. què yǒu zhì lǐ. liáng zhǔ bèi tā liǎng fān bó chì, fǎn nòng dé yǎ kǒu wú yán. dá mó biàn qǐ shēn gào cí, liáng zhǔ yì bù wǎn liú, yóu tā zì qù. tā nǎi dù jiāng běi xíng, zhì sōng shān shǎo lín sì zhōng, miàn bì shí nián, fāng cái rù jì, shì wèi zhōng guó chán zōng dì yī zǔ. dì zǐ huì kě chéng shòu yī bō, zhè què shì fú xué zhēn chuán.
且說梁主衍中大通七年,復改元大同,江南無事,坐享承平。雖與北方屢有交涉,但北魏正東分西裂,無暇顧及江淮,且東魏與梁修和,邊境安寧,更覺得囊弓戢矢,四靜烽煙。梁主衍政躬多暇,竟欲皈依佛教,為參禪計。特在都下築一同泰寺,供設蓮座,寶相巍峨,殿宇弘敞,他即親幸寺中,設四部無遮大會,居然披服緇衣,趺坐蒲圃,扮做一個老和尚,自號三寶奴,叫做捨身為僧。尤可笑的是公卿以下,醵錢一億,納入寺中,替梁主贖身還宮。這種法制,好似從平康里中采來。既而又捨身同泰寺,仍然戴毘盧帽,穿黃袈裟,親升法座,為四部眾講涅槃經,說得天花亂墜,有條有理。其實統是佛學皮毛,未得大乘真諦。就使識得真諦,亦與治道無關。講畢以後,擬在寺中居住,不復還宮,再經群臣出錢奉贖,表請返駕。第一、二表還不肯從,三表乃許。做出甚麼鬼態!南印度僧菩提達摩,得悉梁朝重佛,從海路航至廣州。梁主聞有高僧到來,亟命地方有司,護送入都,召見內殿,賜他旁坐,且婉問道:「朕欲多造佛寺,寫經度僧,可有功德否?」達摩答道:「沒有甚麼功德,參禪不在形跡,須由靜生智,由智生明,從空寂中體會出來,方有功德可言!」梁主復道:「朕在華林園中,總集許多經典,高僧前來,可能為朕逐日講解,指誤覺迷否?」達摩微笑道:「佛學在心不在口,一落言論,仍非上乘,所以明心見性,自能成佛,不在區區經論呢。」確有至理。梁主被他兩番駁斥,反弄得啞口無言。達摩便起身告辭,梁主亦不挽留,由他自去。他乃渡江北行,至嵩山少林寺中,面壁十年,方才入寂,是為中國禪宗第一祖。弟子慧可承受衣缽,這卻是佛學真傳。
nà liáng zhǔ yǎn dàn zūn sú sēng huì yuē wèi shī, qīn zì shòu jiè, bìng lìng tài zǐ wáng gōng yǐ xià, yì jiē shī shì huì yuē, shòu jiè zhì wǔ wàn rén. jiū jìng fú xué hóng zhǐ, wú yī liǎo jiě, tú rán kāi kǒu tán jīng, bì kǒu zuò chán, yǒu hé yì chù? kuàng qiě liáng zhǔ shì shēn wèi tiān zǐ, yī rì wàn jǐ, zěn de wú duān nìng fú, fǎn jiāng zhèng shì gē qǐ? wèi zhè yī wù, suì shǐ cháo gāng fèi chí, xiāo xiǎo nòng quán. xián xiāng zhōu shě xú miǎn děng, yòu xiāng jì shì shì. shì zhōng zhū yì, shàng shū lìng hé jìng róng, biǎo lǐ yòng shì. jìng róng hái yǒu xiē pǔ shí, yì cái zú jì jiān, biàn néng huò zhǔ, rèn guān sān shí nián, guǎng nà huì lù, méng bì gōng tíng, suǒ yǒu yuán zhái wán hǎo, yǐn shàn shēng sè, jūn jí huá bèi. xìng yòu shén qí, bù kěn shī shě, chú xià zhēn xiū fǔ làn, měi yuè cháng qì shí yú chē. liáng zhǔ yǎn què fēi cháng chǒng juàn, yán tīng jì cóng, yú shì shǎng fá wú zhāng, yǐn shēng luàn huò. bìng yīn liáng zhǔ hǎo fú, shàng xíng xià xiào, shì dài fū zhēng xiàng kōng tán, bù xí wǔ shì.
那梁主衍但尊俗僧慧約為師,親自受戒,並令太子王公以下,亦皆師事慧約,受戒至五萬人。究竟佛學弘旨,無一了解,徒然開口談經,閉口坐禪,有何益處?況且梁主是身為天子,一日萬幾,怎得無端佞佛,反將政事擱起?為這一誤,遂使朝綱廢弛,宵小弄權。賢相周舍、徐勉等,又相繼逝世。侍中朱異,尚書令何敬容,表里用事。敬容還有些樸實,異才足濟奸,辯能惑主,任官三十年,廣納賄賂,蒙蔽宮廷,所有園宅玩好,飲膳聲色,均極華備。性又甚齊,不肯施捨,廚下珍羞腐爛,每月嘗棄十餘車。梁主衍卻非常寵眷,言聽計從,於是賞罰無章,隱生亂禍。並因梁主好佛,上行下效,士大夫爭向空談,不習武事。
dān yáng chù shì táo hóng jǐng shào nián hǎo xué, yǒu zhì yǎng shēng, qí gāo dì xiāo dào chéng cháng zhào wèi zhū wáng shì dú, suī yīng mìng rù dōu, réng rán xiè jué jiāo yóu, bù yuàn yǔ wén cháo shì, xuán jí shàng biǎo cí lù, guī yǐn máo shān. liáng zhǔ yǎn zǎo yǔ xiāng shí, jí wèi hòu tōng wèn bù jué, dà shì bì tán, qiě quàn lìng chū shān. hóng jǐng pō wèi xiàn tì, wéi zhōng bù jiù zhēng, dāng shí hào wèi shān zhōng zǎi xiàng. liáng zhǔ měi dé fù shū, zhé fén xiāng qián shòu, yáo shēn jìng lǐ. tài zǐ gāng wèi wèi chǔ èr shí, céng chū dū nán xú zhōu, xiǎng wàng fēng cǎi, yán hóng jǐng zhì hòu táng, tán lùn shù rì, cái xǔ cí qù. hóng jǐng nián bā shí, dé pì gǔ dǎo yǐn zhū shù, shàng yǒu zhuàng róng, yòu yuè wǔ nián nǎi mò. mí liú shí shàng kǒu zhàn yī shī dào: yí fǔ jí jìn wáng yǎn, rèn sàn dàn, píng shū shàn lùn kōng, píng shū jí jìn hé yàn zì. qǐ wù zhāo yáng diàn, suì zuò dān yú gōng! shí rén wèi hóng jǐng cǐ shī, míng míng shì jī fěng shí shì, qiě wèi hóu jǐng luàn liáng de yù chèn. kě xī liáng tíng bù wù, zú zhì dà luàn, liáng zhǔ yǎn wén hóng jǐng sàng fù, tè zèng zhōng sàn dài fū, shì yuē zhēn bái xiān shēng. qián shù dá mó, cǐ shù táo hóng jǐng, jī rén gāo shì, yì bì chǎn yáng, shì zuò zhě běn yì.
丹陽處士陶弘景少年好學,有志養生,齊高帝蕭道成嘗召為諸王侍讀,雖應命入都,仍然謝絕交遊,不願與聞朝事,旋即上表辭祿,歸隱茅山。梁主衍早與相識,即位後通問不絕,大事必談,且勸令出山。弘景頗為獻替,惟終不就征,當時號為山中宰相。梁主每得復書,輒焚香虔受,遙申敬禮。太子綱未為儲貳時,曾出督南徐州,想望風采,延弘景至後堂,談論數日,才許辭去。弘景年八十,得辟穀導引諸術,尚有壯容,又越五年乃歿。彌留時尚口占一詩道:「夷甫即晉王衍,任散誕,平叔善論空,平叔即晉何晏字。豈悟昭陽殿,遂作單于宮!」時人謂弘景此詩,明明是譏諷時事,且為侯景亂梁的預讖。可惜梁廷不悟,卒致大亂,梁主衍聞弘景喪訃,特贈中散大夫,諡曰貞白先生。前述達摩,此述陶弘景,畸人高士,亦必闡揚,是作者本意。
dà tóng bā nián, ān chéng jùn mín liú jìng gōng yāo yán huò zhòng, zhú qù jùn lì xiāo shuō, jù jùn zào fǎn. gōng lú líng, xiàn yù zhāng, dǎng tú duō zhì shù wàn, jìn bī xīn gàn chái sāng. shì yóu liáng tíng nìng fú, gǎn zhào chū lái. liáng zhǔ dì qī zǐ xiāng dōng wáng yì, fāng chū wèi jiāng zhōu cì shǐ, jí qiǎn zhōng bīng cān jūn cáo zi yǐng, fǔ sī mǎ wáng sēng biàn, yǐn bīng wǎng tǎo. nán fāng jiǔ chí bīng gé, jiǎ shì yǔ duò, xìng sēng biàn pō yǒu zhì jì, liú jìng gōng zhòng jiē wū hé, yīn cǐ yī gǔ dàng píng.
大同八年,安城郡民劉敬躬妖言惑眾,逐去郡吏蕭說,據郡造反。攻廬陵,陷豫章,黨徒多至數萬,進逼新淦、柴桑。是由梁廷佞佛,感召出來。梁主第七子湘東王繹,方出為江州刺史,亟遣中兵參軍曹子郢,府司馬王僧辯,引兵往討。南方久弛兵革,甲士窳惰,幸僧辯頗有智計,劉敬躬眾皆烏合,因此一鼓蕩平。
jiāo zhōu cì shǐ wǔ lín hóu xiāo zī, liáng zhǔ cóng zhí. kē bào shī mín xīn, jùn mín lǐ bì jiū zhòng wèi luàn. zī bù néng yù, yóu liáng tíng pài qiǎn gāo zhōu cì shǐ sūn jiǒng, xīn zhōu cì shǐ lú zi xióng, huì shī wǎng yuán. shì zhí chūn zhàng fāng qǐ, zhòng jiē kuì guī, zī wū zòu jiǒng yǔ zi xióng, tōng zéi dòu liú, bìng jiē cì sǐ. zi xióng dì zǐ lüè, wèi xiōng fù chóu, jǔ bīng gōng zī, zī bēn guǎng zhōu. gāo yào tài shǒu chén bà xiān, zhào jí jīng jiǎ sān qiān, kè rì chū tǎo, dà pò zi lüè, zi lüè zǒu sǐ. bà xiān yīn gōng jìn zhí gé jiāng jūn. liáng tíng zhào zī hái dōu, gǎi rèn yáng piǎo wèi jiāo zhōu cì shǐ, bà xiān shǔ fǔ sī mǎ, jìn zhēng lǐ bì. bì fāng zì chēng yuè dì, chuàng zhì bǎi guān, tún bīng sū lì jiāng kǒu, zǔ è guān jūn. piǎo tuī bà xiān wèi xiān fēng, zhí bī sū lì jiāng, bá qù chéng shān, suǒ xiàng cuī xiàn. bì zǒu jiā níng chéng, zhuǎn bēn diǎn chè hú, jù bèi bà xiān gōng rù. zài cuàn rù qū liáo dòng zhōng, yóu bà xiān yù lìng fù sòng, qū liáo zhǎn bì yǐ xiàn, chuán shǒu jiàn kāng, jiāo zhōu nǎi píng. sì shì bà xiān wēi míng, zhèn yào nán fāng.
交州刺史武林侯蕭諮,梁主從侄。苛暴失民心,郡民李賁糾眾為亂。諮不能御,由梁廷派遣高州刺史孫冏,新州刺史盧子雄,會師往援。適值春瘴方起,眾皆潰歸,諮誣奏冏與子雄,通賊逗留,並皆賜死。子雄弟子略,為兄復仇,舉兵攻諮,諮奔廣州。高要太守陳霸先,召集精甲三千,克日出討,大破子略,子略走死。霸先因功進直閤將軍。梁廷召諮還都,改任楊瞟為交州刺史,霸先署府司馬,進征李賁。賁方自稱越帝,創置百官,屯兵蘇歷江口,阻遏官軍。瞟推霸先為先鋒,直逼蘇歷江,拔去城柵,所向摧陷。賁走嘉寧城,轉奔典撤湖,俱被霸先攻入。再竄入屈獠洞中,由霸先諭令縛送,屈獠斬賁以獻,傳首建康,交州乃平。嗣是霸先威名,震耀南方。
bà xiān xì wú xìng rén, zì xìng guó, xiǎo zì fǎ shēng, zì yún wèi hàn tài qiū zhǎng chén shí hòu yì, shǎo yǒu dà zhì, bù shì shēng chǎn, jí zhǎng nǎi shè liè shǐ jí, hǎo dú bīng shū, shēn zhǎng qī chǐ wǔ cùn, rì jiǎo lóng yán, chuí shǒu guò xī. liáng zhǔ wén tā zhuàng mào guò rén, tè lìng tú xíng yǐ jìn, bìng yīn gèng zào jiàn gōng, chú bài xī jiāng dū hù, jiān gāo yào tài shǒu, dū du qī jùn jūn shì. chén bà xiān wáng sēng biàn jù wèi hòu lái zhòng yào rén wù, wéi bà xiān hòu wèi chén zǔ, gù xù shù chù xiáng lüè bù tóng. xiǎo zi yǒu shī tàn dào:
霸先系吳興人,字興國,小字法生,自云為漢太邱長陳實後裔,少有大志,不事生產,及長乃涉獵史籍,好讀兵書,身長七尺五寸,日角龍顏,垂手過膝。梁主聞他狀貌過人,特令圖形以進,並因更造建功,除拜西江督護,兼高要太守,都督七郡軍事。陳霸先、王僧辯俱為後來重要人物,惟霸先後為陳祖,故敘述處詳略不同。小子有詩嘆道:
shèng shuāi yǐ fú běn wú cháng, nìng fú róng jiān jí zhào wáng
盛衰倚伏本無常,佞佛容奸即兆亡;
luàn shì yǎn wén zhǐ shàng wǔ, dàn néng píng zéi biàn chēng qiáng.
亂世偃文只尚武,但能平賊便稱強。
yù zhī hòu shì rú hé, qiě kàn xià huí zài xù.
欲知後事如何,且看下回再敘。
shā yuàn bài ér gāo huān bù fù xī xíng, máng shān bài ér yǔ wén tài bù fù dōng chū, fēn jù zhī shì, zì shì suì dìng. yào zhī huān tài liǎng rén, zhì lì xiāng liè, gù hū shèng hū bài, biàn huàn mí cháng. wéi huān xìng hào sè, zòng zi yín bào, máng shān zhī zhàn, shí zì gāo chéng niàng chéng zhī. qí dé zhàn shèng yǔ wén, shí chū yī shí zhī jiǎo xìng, huò zhě yóu yǔ wén zhù pàn, míng yì wèi zhèng, gù yǒu cǐ cuò shī, bǐ gāo shì dé yǐ xìng shèng ěr. liáng zhǔ yǎn ān jù jiāng nán, bù chéng liǎng wèi xiāng zhēng zhī jì, xiū míng zhèng zhì, jiàn tú hùn yī, nǎi mí xìn shì jiào, shě shēn fó sì, yī rèn zhū yì shàn quán, wěn luàn cháo jì, hé qí kuì kuì nǎi ěr! fū liáng zhǔ yǎn shǒu zào bāng jiā, wèi shǐ fēi yī yīng wǔ zhǔ, qí suǒ yóu wù rù qí tú, gōng hū yì duān zhě, dé wú jiàn shěn yuē zhī sǐ, huò zuì qí hé, zì xǐng yì wèi miǎn duō jiù, nǎi yù jiè fó jiào yǐ tú chàn huǐ yé! rán ér yú shén! rán ér miù shén!
沙苑敗而高歡不復西行,邙山敗而宇文泰不復東出,分據之勢,自是遂定。要之歡、泰兩人,智力相埒,故忽勝忽敗,變幻靡常。惟歡性好色,縱子淫暴,邙山之戰,實自高澄釀成之。其得戰勝宇文,實出一時之僥倖,或者由宇文助叛,名義未正,故有此挫失,俾高氏得以幸勝耳。梁主衍安據江南,不乘兩魏相爭之際,修明政治,漸圖混一,乃迷信釋教,捨身佛寺,一任朱異擅權,紊亂朝紀,何其憒憒乃爾!夫梁主衍手造邦家,未始非一英武主,其所由誤入歧途,攻乎異端者,得毋鑒沈約之死,獲罪齊和,自省亦未免多疚,乃欲借佛教以圖懺悔耶!然而愚甚!然而謬甚!