strong rèn zhū jiāng xī qín fù shī xíng nèi chán nán lè yù xìng strong
任諸將西秦復失 行內禪南樂聿興
huà shuō xiū zhī zōng zhī zhī dōng jūn dà shàng, liú yù zì lái, suì hé bīng wǔ wàn, lín jiāng àn zhì zhèn, yǐ jù lái shī. àn gāo shù zhàng, qí bì rú xuē, zhèn qián qiāng dāo mì bù, shǐ shí liè pái, zhēn rú tóng qiáng tiě bì, wú xiè kě jī. yù qū bīng zhí jìn, xià lìng yuē: xiān dēng zhě yǒu shǎng. yú shì zhòng lì tóng fèn. nǎ zhī dēng wèi jí bàn, shàng miàn jiàn rú yǔ xià, fēn fēn jù zhuì, sǐ zhě xiāng jì, wú yī néng dēng àn zhě. yù nù, pī jiǎ yù zì dēng, zhū jiāng quàn zhǐ bù cóng, zhǔ bù xiè huì qū qián bào zhù bù fàng. yù chōu jiàn zhǐ huì yuē: wǒ zhǎn qīng. huì yuē: tiān xià kě wú huì, bù kě wú gōng. yù nǎi zhǐ. shí hú fān lǐng yóu bīng wǎng lái jiāng jīn, yù hū zhī shǐ dēng, fān yǒu nán sè, bù jí jù shàng. yù dà nù, lì shēng hū zuǒ yòu shōu lái zhǎn zhī. fān jiàn zuǒ yòu chí dāo gǎn lái, gù ér wèi yuē: zhèng yù jī zéi, bù dé fèng jiào. nǎi yǐ dāo tóu chuān àn, shǎo róng zú zhǐ, téng shēn ér shàng, lián shā shù rén, yóu shì suí zhī zhě shāo duō, dà jūn yīn ér chéng zhī, suì jiē dēng àn. hū shēng dòng dì, wú bù yī yǐ dāng bǎi, xī jūn dà kuì. zōng zhī xiū zhī zǒu, yù huī zhū jiāng zhuī zhī. zhuī xià shù lǐ, hū jiàn yī zhī jūn hǎn shā ér lái, dǎng zhù qù lù. zhuī zhě jiàn yǒu jiē yīng rén mǎ, biàn àn bīng bù zhuī. nǐ dào jiē yīng zhě hé rén? nǎi shì lǔ guǐ zài hòu. zhī qián jūn jiāo zhàn, kǒng fáng yǒu shī, gǎn lái xiāng zhù, qià hǎo jiù le bài cán rén mǎ. xiū zhī zōng zhī jiàn lǔ guǐ bīng dào, xīn xià shāo ān, shōu jí táo wáng, zài zhěng jūn mǎ, yǐ sàng shí fēn zhī sān. xiū zhī yù tuì bǎo jiāng líng. guǐ qǐng zài shēn yī zhàn, yǐ jué shèng fù, nǎi fù jié zhèn yǐ dài. què shuō tán dào jì cóng bié lù chū shī, tàn dé jīng xiāng zhī bīng, jǐn jù jiāng shàng, běn zhōu wú bèi, nǎi yǐn bīng tū zhì jiāng líng. mìng yǒng jiāng xuē tóng gāo jìn zhī chéng yè bā chéng ér rù, yī gǔ xià zhī. jì kè jiāng líng, fù jìn bīng xiāng yáng. xiāng yáng shǒu jiāng lǐ yīng zhī, kāi mén chū jiàng, yú shì jīng yōng jiē dé. sī shí xiū zhī fāng tú zài zhàn, hū wén gēn běn yǐ qīng, jīng dé hún bù fù tǐ, wèi zuǒ yòu yuē: qián yǒu qiáng dí, tuì wú guī lù, ruò hé ér kě? zuǒ yòu quàn qí běi zǒu, suì tóng zōng zhī fén yíng guān dùn. xíng wèi shù rì, jūn shì bù lè běi xíng, sàn wáng dài jǐn. kuī dé xiū zhī píng sù ài mín, mín jiàn qí bài, zhēng wèi zhī wèi sòng chū jìng. wáng zhèn è zhuī zhī, bù jí ér hái. yú shì xiū zhī zōng zhī děng bìng jiàng yú wèi. yù jiā dào jì zhī gōng, jiā hào zhèn běi jiāng jūn, liú shǒu jīng yōng, ér bān shī yǐ guī. dāng shì shí, yù gōng yè rì lóng, qiáng fān jǐn miè. fán zōng shì zhī yǒu cái wàng zhě, jiē jù jiàn hài, chū bēn yì guó. rán yù yì zhōng yù qí guān lǒng píng dìng, rán hòu shòu chán, gù yóu cún jìn shuò. yī rì, wén qín zhǔ yáo xìng sǐ, zi hóng lì, zhū zi gòu nán, guān zhōng dà luàn, yù xǐ wèi mù zhī yuē: wú jīn rì jǔ qín bì yǐ. nǎi xià lìng jiè yán, yǐ shì zǐ yì fú wèi zhōng jūn jiāng jūn, jiān tài wèi liú fǔ shì, mù zhī wèi zuǒ pú shè, rù jū dōng fǔ, zǒng shè nèi wài, xú xiàn zhī fù zhī. dīng yǐ, yù fā jiàn kāng, mìng wáng zhèn è jiāng bù jūn yī wàn wèi qián fēng, zì huái féi xiàng luò tán dào jì jí hú fān, jiāng bīng qū yáng chéng shěn tián zǐ yǔ fù hóng zhī, jiāng bīng qū wǔ guān shěn lín zi tóng wáng zhòng dé, jiāng shuǐ jūn chū shí mén, zì biàn rù hé shēn tǒng dà jūn wèi hòu jì. mù zhī wèi zhèn è yuē: gōng jīn wěi qīng yǐ fá qín zhī rèn, qīng qí miǎn zhī. zhèn è yuē: cǐ xíng bù kè guān zhōng, shì bù fù jì jiāng . jiǔ yuè, zhū jiāng rù qín jìng, suǒ xiàng jiē jié. qín zhī zhū tún shǒu bīng, jiē wàng fēng jiàng fù. jì miàn jìn gōng luò yáng, kè zhī. yǐn bīng jìng qián, zhí dǐ tóng guān. qín zhǔ jù. mìng yáo shào wèi dà jiāng jūn. dū bù qí wǔ wàn shǒu tóng guān. zhèn è děng bù dé qián, jiǔ zhī, jūn zhōng fá shí, zhòng xīn wēi jù, huò yù qì zī zhòng hái fù dà jūn. shěn lín zi àn jiàn nù yuē: xiàng gōng zhì qīng liù hé , jīn xǔ luò yǐ dìng, guān yòu jiāng píng, shì zhī jì fǒu, xì yú qián fēng, nài hé jǔ chéng shèng zhī qì, qì chuí chéng zhī gōng hū? qiě dà jūn zài yuǎn, zéi zhòng shàng qiáng, suī yù qiú hái, qǐ kě dé hū? xià guān shòu mìng bù gù, jīn rì zhī shì, yǒu jìn wú tuì, běn zhī èr sān jūn zǐ, jiāng hé miàn mù yǐ jiàn xiàng gōng zhī qí gǔ yé? zhòng wén qí yán, nǎi bù gǎn tuì. zhèn è qīn zhì hóng nóng, shuō yù bǎi xìng. bǎi xìng jìng sòng yì zū, jūn shí fù zhèn. jìn gōng qín jūn, dà pò zhī, suì kè tóng guān, yáo shào bēn hái. shí sān nián wǔ yuè, yù dà jūn zhì shǎn. shěn tián zǐ fù hóng zhī yì kè wǔ guān, rù gōng yáo liǔ, qín zhǔ yù zì jiāng jù yù, ér kǒng tián zǐ děng xí qí hòu, yù xiān jī miè tián zǐ, rán hòu qīng guó dōng chū. nǎi lǜ bù qí shù wàn, yǎn zhì qīng ní. tián zǐ yù zhàn, fù hóng zhī yǐ zhòng guǎ bù dí, zhǐ zhī. tián zǐ yuē: bīng guì yòng qí, bù bì zài zhòng. qiě jīn zhòng guǎ xiāng xuán, shì bù liǎng lì, ruò bǐ jié wéi jì gù, zé wǒ wú suǒ táo yǐ. bù rú chéng qí shǐ zhì, yíng zhèn wèi lì, xiān wǎng báo zhī, kě yǐ yǒu gōng. suì lǜ suǒ lǐng xiān jìn, fù hóng zhī jì zhī. qín bīng hé wéi shù zhòng, tián zǐ fǔ wèi shì zú yuē: zhū jūn mào xiǎn yuǎn lái, zhèng qiú jīn rì zhī zhàn, sǐ shēng yī jué, fēng hóu zhī yè, yú cǐ zài yǐ. shì zú wén zhī, jiē yǒng yuè gǔ zào, zhí duǎn bīng fèn jī, qín jūn dà bài, zhǎn shǒu wàn yú jí. qín zhǔ bēn hái, yǔ yáo pī gòng shǒu bà shàng.
話說休之、宗之知東軍大上,劉裕自來,遂合兵五萬,臨江 岸置陣,以拒來師。岸高數丈,其壁如削,陣前槍刀密布,矢石列排,真如銅牆鐵壁,無懈可擊。裕驅兵直進,下令曰:「先登者有賞。」於是眾力同奮。那知登未及半,上面箭如雨下,紛紛俱墜,死者相繼,無一能登岸者。裕怒,披甲欲自登,諸將勸止不從,主簿謝晦趨前抱住不放。裕抽劍指晦曰:「我斬卿。」晦曰:「天下可無晦,不可無公。」裕乃止。時胡 藩領游兵往來江 津,裕呼之使登,藩有難色,不即遽上。裕大怒,厲聲呼左右收來斬之。藩見左右持刀趕來,顧而謂曰:「正欲擊賊,不得奉教。」乃以刀頭穿岸,少容足指,騰身而上,連殺數人,由是隨之者稍多,大軍因而乘之,遂皆登岸。呼聲動地,無不一以當百,西軍大潰。宗之、休之走,裕揮諸將追之。追下數里,忽見一支軍喊殺而來,擋住去路。追者見有接應人馬,便按兵不追。你道接應者何人?乃是魯軌在後。知前軍交 戰,恐防有失,趕來相助,恰好救了敗殘人馬。休之、宗之見魯軌兵到,心下稍安,收集逃亡,再整軍馬,已喪十分之三。休之欲退保江 陵。軌請再申一戰,以決勝負,乃復結陣以待。卻說檀道濟從別路出師,探得荊、襄之兵,盡聚江 上,本州無備,乃引兵突至江 陵。命勇將薛彤、高進之乘夜扒城而入,一鼓下之。既克江 陵,復進兵襄陽。襄陽守將李應之,開門出降,於是荊、雍皆得。斯時休之方圖再戰,忽聞根本已傾,驚得魂不附體,謂左右曰:「前有強敵,退無歸路,若何而可?」左右勸其北走,遂同宗之焚營官遁。行未數日,軍士不樂北行,散亡殆盡。虧得休之平素愛民,民見其敗,爭為之衛送出境。王鎮惡追之,不及而還。於是休之、宗之等並降於魏。裕嘉道濟之功,加號鎮北將軍,留守荊、雍,而班師以歸。當是時,裕功業日隆,強藩盡滅。凡宗室之有才望者,皆懼見害,出奔異國。然裕意中欲俟關、隴平定,然後受禪,故猶存晉朔。一日,聞秦主姚興死,子泓立,諸子構難,關中大亂,裕喜謂穆之曰:「吾今日舉秦必矣。」乃下令戒嚴,以世子義符為中軍將軍,監太尉留府事,穆之為左僕射,入居東府,總攝內外,徐羨之副之。丁已,裕發建康,命王鎮惡將步軍一萬為前鋒,自淮、淝向洛;檀道濟及胡 藩,將兵趨陽城;沈田子與傅宏之,將兵趨武關;沈林子同王仲德,將水軍出石門,自汴入河;身統大軍為後繼。穆之謂鎮惡曰:「公今委卿以伐秦之任,卿其勉之。」鎮惡曰:「此行不克關中,誓不復濟江 。」九月,諸將入秦境,所向皆捷。秦之諸屯守兵,皆望風降附。既面進攻洛陽,克之。引兵徑前,直抵潼關。秦主懼。命姚紹為大將軍。督步騎五萬守潼關。鎮惡等不得前,久之,軍中乏食,眾心危懼,或欲棄輜重還赴大軍。沈林子按劍怒曰:「相公志清六合 ,今許洛已定,關右將平,事之濟否,繫於前鋒,奈何沮乘勝之氣,棄垂成之功乎?且大軍在遠,賊眾尚強,雖欲求還,豈可得乎?下官授命不顧,今日之事,有進無退,本知二三君子,將何面目以見相公之旗鼓耶?」眾聞其言,乃不敢退。鎮惡親至宏農,說諭百姓。百姓競送義租,軍食復振。進攻秦軍,大破之,遂克潼關,姚紹奔還。十三年五月,裕大軍至陝。沈田子、傅宏之亦克武關,入攻嶢、柳,秦主欲自將拒裕,而恐田子等襲其後,欲先擊滅田子,然後傾國東出。乃率步騎數萬,奄至青泥。田子欲戰,傅宏之以眾寡不敵,止之。田子曰:「兵貴用奇,不必在眾。且今眾寡相懸,勢不兩立,若彼結圍既固,則我無所逃矣。不如乘其始至,營陣未立,先往薄之,可以有功。」遂率所領先進,傅宏之繼之。秦兵合圍數重,田子撫慰士卒曰:「諸君冒險遠來,正求今日之戰,死生一決,封侯之業,於此在矣。」士卒聞之,皆踴躍鼓譟,執短兵奮擊,秦軍大敗,斬首萬餘級。秦主奔還,與姚丕共守灞上。
zhèn è yǐn jūn rù wèi, yǐ qū zhǎng ān, chéng méng chōng xiǎo jiàn, xíng chuán zhě jiē zài jiàn nèi. qín rén jiàn jiàn jìn ér wú xíng chuán zhě, jiē jīng yǐ wèi shén. zhèn è zhì wèi qiáo, lìng jūn shì shí bì, chí zhàng dēng àn, hòu dēng zhě zhǎn. zhòng jiē dēng, zhèn è àn shǐ rén xī duàn jiàn lǎn, wèi shuǐ xùn jí, jiàn jiē suí liú qù, shū hū bù zhī suǒ zài. shí qín bīng shàng yǒu shù wàn, zhèn è yù shì zú yuē: wú shǔ bìng jiā zài jiāng nán, cǐ wèi zhǎng ān běi mén, qù jiā wàn lǐ. zhōu jí yī liáng, jiē yǐ suí liú ér qù. jīn jìn shèng zé gōng míng jù xiǎn, bù shèng zé hái gǔ bù fǎn, wú tā qí yǐ, qīng děng miǎn zhī. nǎi shēn xiān shì zú, jìn jī qín jūn. zhòng zhàn shì wú bù shèng yǒng kǒng hòu, dà pò yáo pī yú wèi qiáo. qín zhǔ hóng yǐn hòu jūn lái yuán, fǎn wèi bài zú suǒ róu jiàn, bù zhàn ér kuì, zuǒ yòu qīn jiāng jiē sǐ, dān mǎ hái gōng. zhèn è chéng shèng, chí rù píng shuò mén, jìn wéi qí gōng. hóng tì qì wú jì, jiāng chū jiàng. qí zi fú niàn nián shí yī, wèi fù yuē: jìn rén jiāng tuì qí yù, suī jiàng bì bù miǎn, bù rú yǐn jué. hóng wǔ rán bù yīng. fú niàn, dēng gōng qiáng zì tóu ér sǐ. guǐ hài, hóng lǜ qī zǐ qún chén, yì zhèn è lěi mén qǐng jiàng. zhèn è shōu yǐ shǔ lì, chéng zhōng yí jìn liù wàn yú hù, zhèn è yǐ guó ēn fǔ wèi, hào lìng yán sù, bǎi xìng ān dǔ. qī yuè, yù zhì zhǎng ān, zhèn è yíng yú bà shàng, yù láo zhī yuē: chéng wú bà yè zhě, qīng yě! zhèn è zài bài xiè yuē: míng gōng zhī wēi, qīng jiāng zhī lì, zhèn è hé gōng zhī! yù rù qín gōng, shōu yí qì hún tiān yí tǔ guī děng, qí yú jīn yù zēng bó zhēn bǎo, jiē yǐ bān cì jiāng shì. qín dōng píng gōng yáo zàn, lǜ qí zōng zú yì yù jiàng, yù jiē shā zhī. sòng qín zhǔ yáo hóng zhì jīng shī, zhǎn yú shì. yù jì píng qín, yù liú zhǎng ān, jīng lüè xī běi. yī rì, wén bào liú mù zhī zú, rú shī zuǒ yòu shǒu, wèi zhū jiāng yuē: běn yù yǔ zhū jūn gòng shì zhōng yuán, jīn gēn běn wú tuō, bù dé bù guī yǐ. nǎi liú cì zǐ yì zhēn zhèn guān zhōng, yǐ wáng xiū wáng zhèn è shěn tián zǐ máo dé zǔ sì rén fǔ zhī, ér shēn dōng hái. shí yì zhēn nián shí èr yě. xiān shì xià wáng bó bó wén yù fá qín, wèi qún chén yuē: yáo hóng fēi yù dí yě, qiě qí xiōng dì nèi pàn, ān néng jù rén? yù qǔ guān zhōng bì yǐ. rán yù bù néng jiǔ liú, bì jiāng nán guī, liú zǐ dì jí zhū jiāng shǒu zhī, wú qǔ zhī rú shí jiè ěr. nǎi mò mǎ lì bīng, jìn jù ān dìng. jí wén yù hái jiāng nán, fèn jué dà xǐ, jí mìng qí zi hè lián guī wèi qián fēng, lǜ bù gǎn jìn qí èr wàn xiàng zhǎng ān, shēn dū dà jūn wèi hòu jì. shěn tián zǐ chū bīng jù zhī, wèi qí zhòng shèng bù gǎn jìn. wáng zhèn è wèi wáng xiū yuē: gōng yǐ shí suì ér fù wú cáo, dāng gòng sī jié lì, ér yōng bīng bù jìn, lǔ hé yóu tuì? qǐng zì chū jī. zhì jūn, zé tián zǐ bù jìn. tián zǐ sù yǔ zhèn è bù mù, yǐ qí shì gōng jiāo zòng, hèn zhī qiè chǐ, zhì shì yì nù. yòu jūn zhōng é yán, zhèn è yù jǐn shā nán rén, jù guān zhōng fǎn. nǎi tuō yǐ yì shì, qǐng zhì jūn zhōng, zhǎn zhī mù xià, jiǎo chēng shòu yù lìng zhū zhī. bào zhì zhǎng ān, qǐng jiāng jiē dà jīng. yì zhēn yǔ wáng xiū bèi jiǎ dēng chéng, yǐ chá qí biàn. é ér tián zǐ lǜ shù shí qí zhì, yán zhèn è fǎn, xiū mìng zhí zhī, shù yǐ zhuān lù zuì zhǎn zhī. xià bīng zhì, xiū tóng fù hóng zhī chū jù, lián zhàn jiē shèng, hè lián guī nǎi tuì.
鎮惡引軍入渭,以趨長安,乘蒙沖小艦,行船者皆在艦內。秦人見艦進而無行船者,皆驚以為神。鎮惡至渭橋,令軍士食畢,持仗登岸,後登者斬。眾皆登,鎮惡暗使人悉斷艦纜,渭水迅急,艦皆隨流去,倏忽不知所在。時秦兵尚有數萬,鎮惡諭士卒曰:「吾屬並家在江 南,此為長安北門,去家萬里。舟楫衣糧,皆已隨流而去。今進勝則功名俱顯,不勝則骸骨不返,無他歧矣,卿等勉之。」乃身先士卒,進擊秦軍。眾戰士無不勝踴恐後,大破姚丕於渭橋。秦主泓引後軍來援,反為敗卒所蹂踐,不戰而潰,左右親將皆死,單馬還宮。鎮惡乘勝,馳入平朔門,進圍其宮。泓涕泣無計,將出降。其子佛念年十一,謂父曰:「晉人將退其欲,雖降必不免,不如引決。」泓憮然不應。佛念,登宮牆自投而死。癸亥,泓率妻子群臣,詣鎮惡壘門請降。鎮惡收以屬吏,城中夷晉六萬餘戶,鎮惡以國恩撫慰,號令嚴肅,百姓安堵。七月,裕至長安,鎮惡迎於灞上,裕勞之曰:「成吾霸業者,卿也!」鎮惡再拜謝曰:「明公之威,清將之力,鎮惡何功之!」裕入秦宮,收彝器、渾天儀、土圭等,其餘金玉、繒帛、珍寶,皆以頒賜將士。秦東平公姚贊,率其宗族詣裕降,裕皆殺之。送秦主姚泓至京師,斬於市。裕既平秦,欲留長安,經略西北。一日,聞報劉穆之卒,如失左右手,謂諸將曰:「本欲與諸君共事中原,今根本無托,不得不歸矣。」乃留次子義真鎮關中,以王修、王鎮惡、沈田子、毛德祖四人輔之,而身東還。時義真年十二也。先是夏王勃勃聞裕伐秦,謂群臣曰:「姚泓非裕敵也,且其兄弟內叛,安能拒人?裕取關中必矣。然裕不能久留,必將南歸,留子弟及諸將守之,吾取之如拾芥耳。」乃秣馬礪兵,進據安定。及聞裕還江 南,奮決大喜,即命其子赫連璝為前鋒,率不敢進騎二萬向長安,身督大軍為後繼。沈田子出兵拒之,畏其眾盛不敢進。王鎮惡謂王修曰:「公以十歲兒付吾曹,當共思竭力,而擁兵不進,虜何由退?」請自出擊。至軍,責田子不進。田子素與鎮惡不睦,以其恃功驕縱,恨之切齒,至是益怒。又軍中訛言,鎮惡欲盡殺南人,據關中反。乃托以議事,請至軍中,斬之幕下,矯稱受裕令誅之。報至長安,請將皆大驚。義真與王修被甲登城,以察其變。俄而田子率數十騎至,言鎮惡反,修命執之,數以專戮罪斬之。夏兵至,修同傅宏之出拒,連戰皆勝,赫連璝乃退。
yòu yì zhēn nián shào, shǎng cì zuǒ yòu wú jié, wáng xiū měi cái yì zhī. zuǒ yòu jiē yuàn, nǎi zèn xiū yú yì zhēn yuē: tián zǐ shā zhèn è, zuò yǐ fǎn zuì shā zhī. jīn xiū shā tián zǐ, shì yì fǎn yě. yì zhēn xìn yǐ wèi shí, suì shā xiū. yóu shì rén qíng lí hài, mò xiāng tǒng yī. xià bīng fù lái, yì zhēn xī zhào wài bīng rù zhǎng ān, bì mén jù shǒu. guān zhōng jùn xiàn, xī jiàng yú xià. yù chū wén tián zǐ shā zhèn è, wáng xiū shā tián zǐ, ér yì zhēn yòu shā xiū, dà hài. jì wén bó bó jìn gōng zhǎng ān, liào yì zhēn bì bù néng shǒu, nǎi mìng zhū líng shí fù zhǎng ān dài zhī.
又義真年少,賞賜左右無節,王修每裁抑之。左右皆怨,乃譖修於義真曰:「田子殺鎮惡,坐以反罪殺之。今修殺田子,是亦反也。」義真信以為實,遂殺修。由是人情離駭,莫相統壹。夏兵復來,義真悉召外兵入長安,閉門拒守。關中郡縣,悉降於夏。裕初聞田子殺鎮惡,王修殺田子,而義真又殺修,大駭。繼聞勃勃進攻長安,料義真必不能守,乃命朱齡石赴長安代之。
jiè zhī yuē: qīng zhì, chì yì zhēn qīng zhuāng sù fā, jì chū guān, sī kě xú xíng. ruò guān yòu bì bù kě shǒu, kě yǔ jù guī. nǎ zhī líng shí wèi zhì zhǎng ān, yì zhēn yǐ qì chéng ér dōng. hè lián guī lǜ zhòng sān wàn zào zhī. líng shí yù zhī yú tú, wèi yì zhēn yuē: sù xíng nǎi kě yǐ miǎn, jīn zài huò bǎo zī zhòng, rì xíng bù guò shí lǐ, lǔ zhì hé yǐ dài zhī? yì zhēn bù cóng. é ér xià bīng dà zhì, fù hóng zhī děng duàn hòu, lì zhàn lián rì, zhì qīng ní dà bài, hóng zhī líng shí jí zhū jiāng jiē sǐ. huì rì mù, xià bīng bù qióng zhuī, yì zhēn zuǒ yòu dài jǐn, dú táo cǎo zhōng. cān jūn duàn hóng dān qí zhuī xún, yuán dào hū zhī, yì zhēn shí qí shēng, nǎi cóng cǎo zhōng chū kǒu: jūn fēi duàn zhōng bīng yé? shēn zài cǐ, rán bù néng guī yǐ. kě wěn shēn tóu yǐ nán, shǐ jiā jūn wàng jué. hóng qì yuē: sǐ shēng gòng zhī, xià guān bù rěn. nǎi shù yì zhēn yú bèi, dān mǎ ér guī. yù wèn qīng ní bài, wèi shí yì zhēn cún wáng, dà nù, kè rì běi fá. xiè huì jiàn yuē: shì zú diāo bì, qǐng hóu tā nián. bù cóng, huì dé duàn hóng qǐ, zhī yì zhēn dé miǎn, nǎi zhǐ.
戒之曰:「卿至,敕義真輕裝速發,既出關,斯可徐行。若關右必不可守,可與俱歸。」那知齡石未至長安,義真已棄城而東。赫連璝率眾三萬造之。齡石遇之於途,謂義真曰:「速行乃可以免,今載貨寶輜重,日行不過十里,虜至何以待之?」義真不從。俄而夏兵大至,傅宏之等斷後,力戰連日,至青泥大敗,宏之、齡石及諸將皆死。會日暮,夏兵不窮追,義真左右殆盡,獨逃草中。參軍段宏單騎追尋,緣道呼之,義真識其聲,乃從草中出口:「君非段中兵耶?身在此,然不能歸矣。可刎身頭以南,使家君望絕。」宏泣曰:「死生共之,下官不忍。」乃束義真於背,單馬而歸。裕問青泥敗,未識義真存亡,大怒,刻日北伐。謝晦諫曰:「士卒凋敝,請侯他年。」不從,會得段宏啟,知義真得免,乃止。
shí sì nián dōng shí yuè, zhào jìn sòng gōng jué wèi wáng, zēng shí jùn, jiàn sòng wáng fǔ yú jīng kǒu. zì zhì xiāng guó yǐ xià guān shǔ, jiā shū lǐ, jìn xiāo tài fēi wèi tài hòu, shì zǐ wèi tài zǐ. xiān shì, wáng yǐ chèn yán yún: chāng míng zhī hòu, shàng yǒu èr dì. shǐ chuán láng wáng sháo zhī jié dì zuǒ yòu, mì móu shì dì. dì jì bēng, nǎi chēng yí zhào, fèng láng yá wáng dé wén jí huáng dì wèi, gǎi yuán yuán xī, shì wèi gōng dì. gōng lì yī zài, wáng yù shòu yàng ér yòu nán yú fā yán, nǎi jí cháo chén yàn yǐn, cóng róng yán yuē: huán xuán cuàn wèi, dǐng mìng yǐ yí. wǒ shǒu chàng dà yì, xìng fù dì shì, nán zhēng běi fá, píng dìng sì hǎi, gōng chéng yè zhe, suì hé jiǔ xī. jīn nián jiāng shuāi mù, chóng jí rú cǐ, wù jì shèng mǎn, fēi kě jiǔ ān. jīn yù fèng hái jué wèi, guī lǎo jīng shī, qīng děng yǐ wèi hé rú? qún chén shèng chēng gōng dé, mò yù qí yì.
十四年冬十月,詔進宋公爵為王,增十郡,建宋王府於京口。自置相國以下官屬,加殊禮,進蕭太妃為太后,世子為太子。先是,王以讖言云:昌明之後,尚有二帝。使傳郎王韶之結帝左右,密謀弒帝。帝既崩,乃稱遺詔,奉琅玡王德文即皇帝位,改元元熙,是為恭帝。恭立一載,王欲受樣而又難於發言,乃集朝臣宴飲,從容言曰:「桓玄篡位,鼎命已移。我首倡大義,興復帝室,南征北伐,平定四海,功成業著,遂荷九錫。今年將衰暮,崇極如此,物忌盛滿,非可久安。今欲奉還爵位,歸老京師,卿等以為何如?」群臣盛稱功德,莫喻其意。
rì wǎn zuò sàn, zhōng shū lìng fù liàng zhì wài, huǎng rán wù yuē: wáng yù zì dì yǐ, wū kě bù chéng qí yè! suì fù rén, xíng zhì gōng mén, ér mén yǐ bì, nǎi kòu fēi qǐng jiàn. wáng mìng kāi mén jiàn zhī. liàng rù, dàn yuē: chén zàn hái dōu. wáng jiě qí yì, wú fù tā yán, wéi yún: qīng huì xū jǐ rén xiāng sòng? liàng yuē: shù shí rén kě yě. jí shí fèng cí, liàng chū, shí yǐ èr gǔ, jiàn zhǎng xīng jìng tiān, bào qún tàn yuē: wú cháng bù xìn tiān wén, jīn shǐ yàn yǐ. xià sì yuè, liàng zhì jiàn kāng, yǐ nèi chán shì yù qún chén, qún chén jiē fǔ shǒu tīng mìng, yú shì xià zhào zhēng wáng rù cháo.
日晚坐散,中書令傅亮至外,恍然悟曰:「王欲自帝矣,烏可不成其業!」遂復人,行至宮門,而門已閉,乃叩扉請見。王命開門見之。亮入,但曰:「臣暫還都。」王解其意,無復他言,唯云:「卿會須幾人相送?」亮曰:「數十人可也。」即時奉辭,亮出,時已二鼓,見長星竟天,報群嘆曰:「吾嘗不信天文,今始驗矣。」夏四月,亮至建康,以內禪事諭群臣,群臣皆俯首聽命,於是下詔征王入朝。
zài shuō gōng dì jí wèi yǐ lái, míng zhī cǐ zuò bù jiǔ, cháng huái yí jù. yī rì, fù liàng kòu jiān lái jiàn, dì zuò biàn diàn jiàn zhī. liàng rù zài bài, qǐ yú dì yuē: lái wáng gōng dé lóng zhòng, rén xīn jiǔ guī, yuàn bì xià fǎ yáo chán shùn, yǐ yīng tiān mìng. dì yuē: rú shì, dāng zuò chán wén. liàng jí xiù zhōng qǔ cǎo chéng shàng, qǐng dì zì shū. dì xīn rán cāo bǐ, wèi zuǒ yòu yuē: huán xuán zhī shí, jìn shì yǐ wú tiān xià, zhòng wèi liú gōng suǒ yán, jiāng èr shí zài. jīn rì zhī shì, běn suǒ gān xīn. suì shū chì shū wèi zhào. zhào yuē:
再說恭帝即位以來,明知此座不久,常懷疑懼。一日,傅亮叩間來見,帝坐便殿見之。亮入再拜,啟於帝曰:「來王功德隆重,人心久歸,願陛下法堯禪舜,以應天命。」帝曰:「如是,當作禪文。」亮即袖中取草呈上,請帝自書。帝欣然操筆,謂左右曰:「桓玄之時,晉氏已無天下,重為劉公所延,將二十載。今日之事,本所甘心。」遂書赤書為詔。詔曰:
líng tì wú cháng qī, chán dài fēi yī zú, guàn zhī bǎi wáng, yóu lái shàng yǐ. jìn dào líng chí, réng shì duō gù, yuán jī yuán xìng, huò nán jì jī. ān huáng bō yuè, zōng sì duò mǐn, zé wǒ xuān yuán zhī zuò, yǐ duò yú dì. xiāng guó sòng wáng, tiān zòng shèng dé, líng wǔ xiù shì, yī kuāng tuí yùn, zài zào qū xià, gù yǐ xìng miè jì jué yǐ. nǎi sān fú wěi zhǔ, kāi dí wǔ dōu, diāo yán huì fú zhī xiāng, lóng huāng shuò mò zhī zhǎng, mò bù huí shǒu cháo yáng, mù yù xuán zé.
陵替無常期,禪代非一族,貫之百王,由來尚矣。晉道陵遲,仍世多故,爰稽元興,禍難既積。安皇播越,宗祀墮泯,則我宣、元之祚,已墮於地。相國宋王,天縱聖德,靈武秀世,一匡頹運,再造區夏,固以興滅繼絕矣。乃三孚偽主,開滌五都,雕顏卉服之鄉,龍荒朔漠之長,莫不回首朝陽,沐浴玄澤。
gù sì líng xiào ruì, chuān yuè qǐ tú, jiā xiáng zá hái, xiū yīng bǐng zhù. xuán xiàng biǎo gé mìng zhī qī, huá yí zhe lè tuī zhī yuàn, dài dé zhī fú, zhe yú yōu xiǎn. zhān niǎo yuán zhǐ, yǔn jí míng zhé. fū qǐ yán kāng yǒu guī, chéng xī gào xiè ér yǐ zāi? zhèn suī yōng àn, mèi yú dà dào, yǒng jiàn fèi xìng. wèi rì yǐ jiǔ. niàn sì dài zhī gāo yì, jī tiān rén zhī zhì wàng, yǔ qí xùn wèi bié guān, guī chán yú sòng, yī shǐ táng yú hàn wèi gù shì.
故四靈效瑞,川岳啟圖,嘉祥雜還,休應炳著。玄象表革命之期,華夷著樂推之願,代德之符,著於幽顯。瞻鳥爰止,允集明哲。夫豈延康有歸,成熙告謝而已哉?朕雖庸暗,昧於大道,永鑒廢興。為日已久。念四代之高義,稽天人之至望,予其遜位別官,歸禪於宋,一使唐虞、漢魏故事。
chán zhào jì xià, qún chén qǐng dì chū gōng, yǐ ràng xīn tiān zǐ jí wèi, dì bái: tiān xià yóu fēi wú liàn, kuàng yī gōng hū!
禪詔既下,群臣請帝出宮,以讓新天子即位,帝白:「天下猶非吾戀,況一宮乎!」
jiǎ zǐ, dì xùn jū yú láng yá jiù dì, bǎi guān bài cí. mì shū jiān xú guǎng, liú tì āi tòng, xiè huì wèi zhī yuē: xú gōng dé wú guò wēi? guǎng yuē: jūn wèi sòng cháo zuǒ mìng, shēn shì jìn shì yí lǎo, bēi huān zhī shì, gù bù tóng yě. dīng mǎo, sòng wáng yù zhì shí tóu, qún chén jìn xǐ shòu, nǎi wèi tán yú nán jiāo, jí huáng dì wèi. wén wǔ bǎi liáo cháo hè bì, zì shí tóu bèi fǎ jià, rù jiàn kāng gōng, lín tài jí diàn, jiàn hào dà sòng, gǎi yuán yǒng chū. fèng dì wèi líng líng wáng, jiàng zhū hòu wèi fēi. yōu chóng zhī lǐ, jiē yī jìn chū gù shì. jiàn gōng yú fēng mò líng xiàn, yǐ bīng shǒu zhī. gēng wǔ, lì qī miào, zhuī zūn fù qiào wèi xiào mù huáng dì, bǐ zhào shì wèi xiào mù huáng hòu. shàng shì jì mǔ xiāo tài hòu sù jǐn, chūn qiū yǐ gāo, měi dàn rù cháo, wèi cháng shī shí kè. jí jí wèi, zūn wèi huáng tài hòu. yòu dà fēng gōng chén zōng shì, zēng cì cóng xiōng huái jìng shí yì wǔ bǎi hù, bào qí mǔ rǔ bǔ zhī ēn yě. fù liàng xú xiàn zhī tán dào jì děng, jù zēng wèi jìn jué. zhuī fēng yǐ gù zuǒ pú shè liú mù zhī wèi nán kāng jùn gōng, zuǒ jiāng jūn wáng zhèn è wèi lóng yáng xiàn hòu.
甲子,帝遜居於琅玡舊第,百官拜辭。秘書監徐廣,流涕哀慟,謝晦謂之曰:「徐公得毋過威?」廣曰:「君為宋朝佐命,身是晉室遺老,悲歡之事,固不同也。」丁卯,宋王裕至石頭,群臣進璽綬,乃為壇於南郊,即皇帝位。文武百僚朝賀畢,自石頭備法駕,入建康宮,臨太極殿,建號大宋,改元永初。奉帝為零陵王,降諸後為妃。優崇之禮,皆依晉初故事。建宮於風秣陵縣,以兵守之。庚午,立七廟,追尊父翹為孝穆皇帝,妣趙氏為孝穆皇后。上事繼母蕭太后素謹,春秋已高,每旦入朝,未嘗失時刻。及即位,尊為皇太后。又大封功臣宗室,增賜從兄懷敬食邑五百戶,報其母乳哺之恩也。傅亮、徐羨之、檀道濟等,俱增位進爵。追封已故左僕射劉穆之為南康郡公,左將軍王鎮惡為龍陽縣候。
shàng sī niàn mù zhī bù zhì, wèi zuǒ yòu yuē: mù zhī bù sǐ, dāng zhù wǒ zhì tiān xià. kě wèi rén zhī yún wáng, bāng guó zhēn cuì. yòu yuē: mù zhī sǐ, rén qīng yì wǒ. qí zi liú yōng, suī xí fù jué, ér shàng bù zhòng yòng, zuǒ yòu huò yán yú shàng, shàng yuē: wú qǐ bù zhī yōng wèi mù zhī ér? dàn qí rén yǒu qí pǐ, fēi rén qíng, bù kě jìn. gài yōng shì shí chuāng jiā, yǐ wèi wèi shì fù yú. chū wèi nán kāng jùn, qí lì yì èr bǎi xǔ rén, bù wèn yǒu zuì wú zuì, biān zhī jiàn xuè, jié jiā bì sòng jìn, qǔ yǐ gōng shàn. cháng yì mèng líng xiū, líng xiū xiān huàn zhì chuāng, jiā luò zài chuáng , yōng qǔ shí zhī. líng xiū dà jīng, wèn: hé shí cǐ bù jié? yōng yuē: wú xìng shì cǐ. líng xiū yīn jiāng jiā zhī wèi luò zhě, jǐn bō qǔ yǐ gěi zhī. yōng qù, yīn yǔ yǒu rén shū yuē: liú chāng xiàng gù jiàn dàn, biàn tǐ liú xiě. wén zhě jiē yǐ wèi xiào, yǐ gù jiàn è yú dì.
上思念穆之不置,謂左右曰:「穆之不死,當助我治天下。可謂人之雲亡,邦國珍瘁。」又曰:「穆之死,人輕易我。」其子劉邕,雖襲父爵,而上不重用,左右或言於上,上曰:「吾豈不知邕為穆之兒?但其人有奇癖,非人情,不可近。」蓋邕嗜食瘡痂,以為味似鰒魚。初為南康郡,其吏役二百許人,不問有罪無罪,鞭之見血,結痂必送進,取以供膳。嘗詣孟靈休,靈休先患炙瘡,痂落在床 ,邕取食之。靈休大驚,問:「何食此不潔?」邕曰:「吾性嗜此。」靈休因將痂之未落者,盡剝取以給之。邕去,因與友人書曰:「劉昌向顧見噉,遍體流血。」聞者皆以為笑,以故見惡於帝。
què shuō dì kǒng líng líng shàng cún, rén xīn wèi yī, mì yǐ dú jiǔ yī píng, shòu láng zhōng lìng zhāng wěi, shǐ wǎng zhèn zhī. wěi tàn yuē: zhèn jūn yǐ qiú shēng, bù rú sǐ. nǎi yú dào zì yǐn ér zú. xiān shì líng líng xùn wèi, shēn lǜ huò jí, yǔ pín fēi gòng chù yī shì, zì zhǔ shí yú chuáng qián. yǐn shí suǒ zī, jiē chū chǔ fēi zhī shǒu, gù sòng rén mò de cì qí xì. shì zhōng chǔ tán zhī, chǔ fēi xiōng yě. dì jīn tán zhī tàn fēi. fēi chū bié shì, yǔ xiōng xiāng jiàn. bīng shì suì yú yuán ér rù, jìn yào yú wáng. wáng bù kěn yǐn, yuē: fó jiào zì shā zhě, bù fù dé rén shēn. bīng rù yǐ bèi yǎn shā zhī. dì wén qí sǐ, lǜ bǎi guān lín cháo táng sān rì, zàng yǐ dì lǐ, shì yuē gōng dì. hòu rén yǒu shī dào zhī yuē:
卻說帝恐零陵尚存,人心未一,密以毒酒一瓶,授郎中令張偉,使往鴆之。偉嘆曰:「鴆君以求生,不如死。」乃於道自飲而卒。先是零陵遜位,深慮禍及,與嬪妃共處一室,自煮食於床 前。飲食所資,皆出褚妃之手,故宋人莫得伺其隙。侍中褚談之,褚妃兄也。帝今談之探妃。妃出別室,與兄相見。兵士遂逾垣而入,進藥於王。王不肯飲,曰:「佛教自殺者,不復得人身。」兵入以被掩殺之。帝聞其死,率百官臨朝堂三日,葬以帝禮,諡曰恭帝。後人有詩悼之曰:
xū hào chēng zūn jǐn yī nián, chuáng qián zhǔ shí jù kān lián.
虛號稱尊僅一年,床 前煮食劇堪憐。
jìn jiā qì shù yīng dāng jǐn, yī xiàn rú hé xǔ zài yán.
晉家氣數應當盡,一線如何許再延。
qiě shuō dì zì shòu chán yǐ lái, qín yú zhèng shì, lì jiǎo qián dài zhī bì, cóng cǐ rén mín lè lì, tiān xià yì ān. yī rì, dì shì cháo, bǎi guān jiē jí wèn yuē: dāng jīn zhī shì, hé zhě yí xiān? qún chén fǎng lì tài zǐ yǐ gù guó běn, dì cóng zhī. nǎi xiān fēng zhū zi, yì zhēn wèi lú líng gōng, yì lóng wèi yí dū wáng, yì kāng wèi péng chéng gōng, zhuī shì gù fēi zāng shì wèi jìng huáng hòu, ér lì yì fú wèi tài zǐ. chū, dì cháng zài jūn zhōng, zhàn zhēng wú xū rì, nián jìn wǔ shí, shàng wú zi. zhì jìn yì xī èr nián, shǐ shēng tài zǐ yú jīng kǒu, dé zhī shén xǐ. jí zhǎng, yǒu yǒng lì, shàn qí shè, jiě yīn lǜ, cháng mìng liú mù zhī fǔ zhī, liú shǒu jīng shī. rán xìng hǎo yín lè, duō yā qún xiǎo, dì yǐ qí zhǎng lì zhī, lǚ jiè bù jùn. yīn wèi xiè huì yuē: wú sī shén qì zhì zhòng, bù kě shǐ fù hé fēi cái. jīn tài zǐ duō shī, qīng yǐ wèi lú líng hé rú? huì yuē: bì xià jì sī cún wàn shì, qí shì bù kě bù shèn, chén qǐng wǎng ér guān zhī. chū zào lú líng, lú líng zhī huì cóng dì suǒ lái, yīn qín xiāng jiē, yǔ zhī zuò tán jīn gǔ, yì lùn fēng shēng, yǔ fēn fēn bù jué. huì mò rán xiāng xiàng, shù wèn shù bù dá. hái wèi dì yuē: dé qīng yú cái, fēi rén zhǔ yě. dì nǎi zhǐ, chǔ wèi dé bù yì. wèi jǐ, dì bù yù, xú xiàn zhī fù liàng xiè huì tán dào jì rù shì tāng yào. yuè shù yuè, dì jí shén, zhào tài zǐ jiè zhī yuē: tán dào jì suī yǒu gàn lüè, ér wú yuǎn zhì. xú xiàn zhī bó liàng dāng wú yì tú. xiè huì shù cóng zhēng fá, pō shí jī biàn, ruò yǒu tóng yì, bì cǐ rén yě. yòu wèi shǒu zhào yuē: hòu shì ruò yǒu yòu zhǔ, cháo shì yī wěi zǎi xiàng, mǔ hòu bù xǔ lín cháo. xú fù xiè tán sì rén, tóng shòu gù mìng. guǐ hài, dì cú yú xī diàn, xiǎng nián liù shí qī.
且說帝自受禪以來,勤於政事,力矯前代之弊,從此人民樂利,天下義安。一日,帝視朝,百官皆集;問曰:「當今之事,何者宜先?」群臣訪立太子以固國本,帝從之。乃先封諸子,義真為廬陵工,義隆為宜都王,義康為彭城工,追諡故妃臧氏為敬皇后,而立義符為太子。初,帝常在軍中,戰爭無虛日,年近五十,尚無子。至晉義熙二年,始生太子於京口,得之甚喜。及長,有勇力,善騎射,解音律,常命劉穆之輔之,留守京師。然性好婬樂,多押群小,帝以其長立之,屢戒不俊。因謂謝晦曰:「吾思神器至重,不可使負荷非才。今太子多失,卿以為廬陵何如?」晦曰:「陛下既思存萬世,其事不可不慎,臣請往而觀之。」出造廬陵,廬陵知晦從帝所來,殷勤相接,與之坐談今古,議論風生,語紛紛不絕。晦默然相向,數問數不答。還謂帝曰:「德輕於才,非人主也。」帝乃止,儲位得不易。未幾,帝不豫,徐羨之、傅亮、謝晦、檀道濟入侍湯藥。越數月,帝疾甚,召太子誡之曰:「檀道濟雖有幹略,而無遠志。徐羨之、博亮當無異圖。謝晦數從征伐,頗識機變,若有同異,必此人也。」又為手詔曰:「後世若有幼主,朝事一委宰相,母后不許臨朝。」徐、傅、謝、檀四人,同受顧命。癸亥,帝殂於西殿,享年六十七。
xiān shì dì jū dà wèi, jié jǐ ài rén, yán zhěng yǒu dù, mù bù shì zhū yù, hòu yán wú wán jī zhī fú, sī zhú zhī yīn. níng zhōu xiàn hǔ pò zhěn, guāng sè càn lì, dì dé zhī dà xǐ. zuǒ yòu yí qí ài zhī yě, dì yuē: wú wén hǔ pò néng zhì jīn chuàng, mìng dǎo ér suì zhī, yǐ gěi běi zhēng jiāng shì. píng qín zhī rì, dé yī měi rén, róng mào jué jiā, nǎi qín zhǔ xìng cóng mèi, dì nà zhī, chǒng ài wú bǐ, yīn zhī zǎo wò yàn qǐ, pō fèi zhèng shì. yī rì, xiè huì jìn jiàn, shí dì fāng yōng měi rén gòng qǐn, nèi shì bù gǎn bào. huì píng lì mén wài, hòu zhì rì wǔ, dì fāng qǐ. huì yīn jiàn yuē: bì xià yī dài yīng xióng, píng shēng bù hǎo nǚ sè, nián jìn chí mù, ér yǐ yǒu yòng zhī jīng shén hào yú wú yòng zhī dì, chén qiè yǐ wèi bù kě. dì lì wù, jí shí qiǎn chū. xìng yóu tǎn yì, chū rù yí wèi shén jiǎn. cháng zhe mù chǐ jī bù chū xī yē mén, xìng xú xiàn zhī zhái, zuǒ yòu cóng zhě bù guò shí yú rén. yòu wēi shí duō fú ruì, jí guì, shǐ guān shěn yǐ suǒ wén, yí zài zhī jiǎn cè, yǐ zhāo shì lái shì, dì jù ér bù dá. jí jì zhòng, qún chén qǐng dǎo shàng xià shén zhǐ, bù xǔ. wéi shǐ shì zhōng xiè fāng míng yǐ jí gào zōng miào ér yǐ, qí huō dá dà dù, yǒu lèi hàn gāo. gù néng zhū nèi jìng wài, gōng gé yǔ zhòu, wèi sòng gāo zǔ.
先是帝居大位,節己愛人,嚴整有度,目不視珠玉,後延無紈績之服,絲竹之音。寧州獻琥珀枕,光色燦麗,帝得之大喜。左右疑其愛之也,帝曰:「吾聞琥珀能治金創,命搗而碎之,以給北征將士。」平秦之日,得一美人,容貌絕佳,乃秦主興從妹,帝納之,寵 愛無比,因之早臥晏起,頗廢政事。一日,謝晦進見,時帝方擁美人共寢,內侍不敢報。晦屏立門外,候至日午,帝方起。晦因諫曰:「陛下一代英雄,平生不好女色,年近遲暮,而以有用之精神耗於無用之地,臣竊以為不可。」帝立悟,即時遣出。性尤坦易,出入儀衛甚簡。常着木齒屐步出西掖門,幸徐羨之宅,左右從者不過十餘人。又微時多符瑞,及貴,史官審以所聞,宜載之簡策,以昭示來世,帝拒而不答。疾既重,群臣請禱上下神衹,不許。惟使侍中謝方明以疾告宗廟而已,其豁達大度,有類漢高。故能誅內靖外,功格宇宙,為宋高祖。
gāo zǔ jì bēng, qún chén fèng tài zǐ jí wèi, shì wèi shǎo dì. dà shè, zūn huáng tài hòu wèi tài huáng tài hòu, lì fēi sī mǎ shì wèi hòu, xú xiàn zhī fù liàng wèi zuǒ yòu pú shè, xiè huì wèi wèi jiāng jūn, tóng zhǎng guó zhèng shí wèi shī nán qīn, mìng tán dào jì lǐng nán gǔn zhōu cì shǐ, zhèn guǎng líng yǐ jù zhī. shì shí xīn zhǔ dāng yáng, jiù chén zài wèi, jì gāng fǎ dù, yī zūn yǒng chū zhī zhèng, zhèng shì shàng xià xiāng ān, tiān xià cóng cǐ kě yǐ wú shì. nǎ zhī xīn zhǔ jí wèi wèi jǐ, yòu shēng chū yī fān biàn dòng lái, qiě tīng xià huí fēn jiě.
高祖既崩,群臣奉太子即位,是為少帝。大赦,尊皇太后為太皇太后,立妃司馬氏為後,徐羨之、傅亮為左右僕射,謝晦為衛將軍,同掌國政、時魏師南侵,命檀道濟領南袞州刺史,鎮廣陵以拒之。是時新主當陽,舊臣在位,紀綱法度,一遵永初之政,正是上下相安,天下從此可以無事。那知新主即位未幾,又生出一番變動來,且聽下回分解。
liú yù jì yǔ xiū zhī gòu nán, shì bù liǎng lì. ér jì móu zhī jié, jiāng shì zhī yǒng, xiū zhī bǎi bù néng jí, yān dé bù bài? qín zhǔ yáo xìng jì zǔ, sì zhǔ yòu dì xiōng rǎng duó, zhèng shì yǒu xì kě chéng, qǐ bīng wéi zhī dāng yǐ. jì yù shòu yàng, nán yú zì yán, fù liàng huì qí zhǐ, yī yán qì hé. jí gōng dì suǒ chán zhào, ér liàng chū zhī xiù zhōng, hé yǐ táo qiān gǔ shǐ chén zhī bǐ? ruò xú guǎng zhī liú tì, zhāng wěi zhī yǐn zhèn, zú yǐ kuì pàn jìn guī sòng zhī rén yǐ.
劉裕既與休之構難,勢不兩立。而計謀之捷,將士之勇,休之百不能及,焉得不敗?秦主姚興既祖,嗣主又弟兄攘奪,正是有隙可乘,起兵圍之當已。繼欲受樣,難於自言,傅亮會其旨,一言契合。及恭帝索禪詔,而亮出之袖中,何以逃千古史臣之筆?若徐廣之流涕,張偉之飲鴆,足以愧叛晉歸宋之人矣。