strong fèng strong
鳳

shān hǎi jīng: nán yú zhī shān yǒu fèng huáng yuān chú. nán yú zhě, wèi luó shān zhī nán pān yú zhī dōng yě. zhuāng zi yún, yuān chú fā nán hǎi fēi yú běi hǎi shì yě. yǒu shān fèng huáng zhě, yì fèng zhī lèi, dà rú é yàn. fú luǎn shí, xióng zhě yǐ mù zhī zá shān táo jiāo fēng qí cí yú cháo, ér liú yī qiào, xióng fēi qiú shí yǐ sì zhī, zi chéng, fā fēng, fǒu zé zhì zhī. yòu yǒu dà tóu fèng luǎn yú shí, jī chái fēng zhī, chú zé jué shí ér qǐ. tōng zhì yún, bó bái lù hán zhī shān duō fèng, yǒu gāo sān chǐ zhě, wǔ cǎi guān shì jīn bēi, tiān qíng zé shuāng fēi, ér zhòng niǎo suí zhī. yòu yǒu dà rú é zhě, wěi shén zhǎng, yǔ shēng méng méng, xiǎng ruò lún zhuǎn. zhū niǎo jiàn zhī, liǎn yì fǔ shǒu, fú bù gǎn míng, míng dà tóu fèng. yáo tóng jiān shè dé zhī, ròu bèi zhòng měi. duǒ niáng wò bīng zhě duō yǐ qí máo wèi qiú, huò yǐ sù shuāng yǔ dài zhī. sè jiǔ yú xiān, niè ér fú zǐ. xiǎo fèng fán shù zhǒng. yǒu yuē tóng huā fèng, dān bì chéng wén, yǔ máo zhēn yì. qí jū bù lí tóng huā, yǐn bù lí lù. tóng huā kāi zé chū, luò zé cáng. gài yǐ tóng huā wèi tāi, yǐ lù wèi mìng zhě yě. ér nǚ zǐ bǔ zhī, yǐn yǐ mì shuǐ, yòng xiāng chuán wán. yú yáng yǒu cí yún: láng shì tóng huā, qiè shì tóng huā fèng, wèi cǐ yě. cǐ zhǒng shǔ zhōng yì yǒu. yòu yǒu fèng tóu què, dà xiǎo máo piàn jiē rú yàn, wéi tóu zuò fèng guān ér wěi hóng. ér nǚ yǎng zhī xún fàng qù, yī èr rì fù lái. yǒu yuē jīn fèng, chū dān zhōu, dà rú zhǐ xǔ, shēn wǔ sè, guān shǒu xiū wěi, yǎn rú chāi shàng jīn fèng huā. yǒu yuē fèng jī, máo sè huā bān, shì ān chún ér xiǎo. wěi duǎn shēn yuán, dù zhī jǐn jí lì zhī dà. zú jìng wēi xì rú yī fā, niǎo niǎo yù duàn. suì shí yuè, cóng luó fú fēi zhì xīn ān tián shàng, huò zhì dōng guǎn chá jiào. rén yǐ hóng sī wèi wǎng, jiàn zhé jīng rén. chù jiǔ xún xí, rán wèi hán, zhì là yuè bì sǐ. qí shēng pō shì jī chú, gù míng yuē jī. hóu xiǎo, gǔ mài bù néng jìn, shí wéi zhī má bài mǐ ér yǐ. duō cháo huā è zhōng, yì tóng huā fèng zhī lèi.
《山海經》：南禺之山有鳳凰、鵷雛。南禺者，謂羅山之南番禺之東也。《莊子》雲，「鵷雛發南海飛於北海」是也。有山鳳凰者，亦鳳之類，大如鵝雁。伏卵時，雄者以木枝雜山桃膠封其雌於巢，而留一竅，雄飛求食以飼之，子成，發封，否則窒之。又有大頭鳳卵於石，積柴封之，雛則抉石而起。《通志》雲，博白淥含之山多鳳，有高三尺者，五彩冠似金杯，天晴則雙飛，而眾鳥隨之。又有大如鵝者，尾甚長，羽聲甍甍，響若輪轉。諸鳥見之，斂翼俯首，伏不敢鳴，名大頭鳳。徭僮間射得之，肉備眾美。嚲娘握兵者多以其毛為裘，或以鷫鷞羽代之。色久逾鮮，涅而弗滓。小鳳凡數種。有曰桐花鳳，丹碧成文，羽毛珍異。其居不離桐花，飲不離露。桐花開則出，落則藏。蓋以桐花為胎，以露為命者也。兒女子捕之，飲以蜜水，用相傳玩。漁洋有詞云：「郎似桐花，妾似桐花鳳」，謂此也。此種蜀中亦有。又有鳳頭雀，大小毛片皆如燕，惟頭作鳳冠而尾紅。兒女養之馴放去，一二日復來。有曰金鳳，出儋州，大如指許，身五色，冠首修尾，儼如釵上金鳳花。有曰鳳雞，毛色花班，似鵪鶉而小。尾短身圓，度之僅及荔支大。足脛微細如一發，裊裊欲斷。歲十月，從羅浮飛至新安田上，或至東莞茶滘。人以紅絲為網，見輒驚人。畜久馴習，然畏寒，至臘月必死。其聲頗似雞雛，故名曰雞。喉小，谷麥不能進，食惟芝麻、稗米而已。多巢花萼中，亦桐花鳳之類。

strong kǒng què strong
孔雀

kǒng què chǎn gāo lián léi luó dìng zhū chù. jié qí wěi, biān liè píng zhōng, zú gōng wán shì. nán yì yì wù zhì yún zì bèi jí wěi jiē zuò yuán wén, wǔ sè xiàng rào, rú dài qiān qián. yú héng zhì wèi xióng zhě wěi zhǎng shù chǐ, jīn bì huǎng yào, shí fèn zhāng qí wěi, tuán rú jǐn lún. lǐng nán zá jì yún qí máo yǔ chū chūn ér shēng, sì yuè hòu fù diāo, yǔ huā xiāng róng shuāi. zì ài qí wěi, yù qī xī bì xiān zé zhì wěi zhī dì. bǔ zhě xiān shī wǎng gǔ, qí qí liǎng wěi lù ér zhòng, bù néng gāo xiáng, jí luó wǎng gǔ, bù kěn wàng fēi. tǔ rén qǔ qí wěi, měi shù shí jīng zhǎng duǎn xiāng zá wèi yī, jià yì bù shèn guì. qí biàn shēn cuì máo jí wěi máo zhī pò suì zhě, qǔ yǐ zhī bǔ fú.
孔雀產高、廉、雷、羅定諸處。截其尾，編列瓶中，足供玩飾。《南裔異物志》雲自背及尾皆作圓文，五色相繞，如帶千錢。《虞衡志》謂雄者尾長數尺，金碧晃耀，時奮張其尾，團如錦輪。《嶺南雜記》雲其毛羽初春而生，四月後復凋，與花相榮衰。自愛其尾，欲棲息必先擇置尾之地。捕者先施網罟，俟其兩尾露而重，不能高翔，即羅網罟，不肯妄飛。土人取其尾，每數十莖長短相雜為一，價亦不甚貴。其遍身毳毛及尾毛之破碎者，取以織補服。

strong cuì yǔ strong
翠羽

ěr yǎ zhù, cuì yù shì yàn, gàn sè. shēng yù lín, qí yǔ kě wèi shì. àn cuì yǔ diǎn fù rén shǒu shì, sè zuì xiān míng, sú chēng guǎng cuì.
《爾雅注》，翠鷸似燕，紺色。生鬱林，其羽可為飾。按翠羽點婦人首飾，色最鮮明，俗稱廣翠。

strong wǔ sè què strong
五色雀

luó fú zhū chù yǒu wǔ sè què. luó fú zhì yún, chǎn luó zhě yǐ tiě guān wèi zhǎng. sū gōng zài hǎi nán jiàn zhě cháng yǐ liǎng jiàng zhě wèi zhǎng. yòu, yì yuàn yún shān jī ài qí máo, yìng shuǐ zé wǔ. wèi wǔ shí, nán fāng xiàn zhī. fěi cuì shān jī, jiē chū zhào qìng. jiù shǔ nán hǎi jùn.
羅浮諸處有五色雀。《羅浮志》雲，產羅者以鐵冠為長。蘇公在海南見者常以兩絳者為長。又，《異苑》雲山雞愛其毛，映水則舞。魏武時，南方獻之。翡翠、山雞，皆出肇慶。舊屬南海郡。

strong yīng wǔ strong
鸚鵡

yīng wǔ chū huì zhōu jí wú chuān shí chéng zhū chù. nán fāng yì wù zhì yún yīng wǔ yǒu sān: yī zhǒng qīng, yī zhǒng bái, yī zhǒng wǔ sè. fán niǎo sì zhǐ, sān xiàng qián, yī xiàng hòu, qí mù xià jiǎn zhǎ shàng. cǐ niǎo liǎng zhǐ xiàng qián, liǎng zhǐ xiàng hòu, liǎng jiǎn jù rú rén mù. guǎng yú jì, xīn xìng yǒu liù zhēn yuàn, cài què biǎn xīn zhōu, yù cǐ. yǒu shì jī míng pí pá, chù yīng wǔ shén huì, měi wèi què huàn pí pá. jí pí pá sǐ, yīng wǔ yóu hū qí míng. què fù shī shāng zhī. yǒu chún hóng zhě, bái fān guó lái.
鸚鵡出惠州及吳川、石城諸處。《南方異物志》雲鸚鵡有三：一種青，一種白，一種五色。凡鳥四指，三向前，一向後，其目下瞼眨上。此鳥兩指向前，兩指向後，兩瞼俱如人目。《廣輿記》，新興有六真院，蔡確貶新州，寓此。有侍姬名琵琶，畜鸚鵡甚慧，每為確喚琵琶。及琵琶死，鸚鵡猶呼其名。確賦詩傷之。有純紅者，白番國來。

strong dào guà niǎo strong
倒掛鳥

luó fú zhì: dào guà niǎo yī míng me fèng. dōng pō cí dào guà lǜ máo me fèng shì yě. lǐ zhī yí yún cǐ niǎo yǐ shí èr yuè lái, yǒu shōu xiāng dào guà zi cǎi xiāng shǐ zhū míng. sū shī péng lái gōng zhōng huā niǎo shǐ, lǜ yī dào guà fú sāng tūn. zì zhù yún: lǐng nán zhēn qín yǒu dào guà zi, lǜ yī hóng zuǐ, shì yīng wǔ ér xiǎo. bái hǎi dōng lái, fēi chén āi zhōng wù yě. niǎo shòu kǎo yún, rì jiān hǎo fén xiāng cáng zhī yǔ yì jiān, yè zhāng wěi yì dào guà yǐ fàng xiāng. gù gāo qǐ shī yún: lǜ yī xiǎo fèng tí chóu bà, shòu yǐng fān xuán guà zhī xià. fú róng zhàng lǐ zhuàn yān xiāo, jiě liǎn yú xiāng sàn zhōng yè. liú jī fēi xuě lù yún, jí tóng huā fèng.
《羅浮志》：倒掛鳥一名麼鳳。東坡詞「倒掛綠毛麼鳳」是也。李之儀雲此鳥以十二月來，有收香、倒掛子、采香使諸名。蘇詩「蓬萊宮中花鳥使，綠衣倒掛扶桑暾」。自注云：「嶺南珍禽有倒掛子，綠衣紅嘴，似鸚鵡而小。白海東來，非塵埃中物也。」《鳥獸考》雲，日間好焚香藏之羽翼間，夜張尾翼倒掛以放香。故高啟詩云：「綠衣小鳳啼愁罷，瘦影翻懸掛枝下。芙蓉帳里篆煙消，解斂余香散中夜。」劉績《霏雪錄》雲，即桐花鳳。

strong le gē strong
了哥

běn cǎo gāng mù shì míng: qín jí le jí le gē yě. lǐng nán róng guǎn lián yōng zhū shān dòng zhōng, jiē yǒu zhī. rú qú yù néng xiào rén yán. guǎng zhōu zhì yún yǒu sān zhǒng: yǎn huáng zhě jīn le, wèi shàng yǎn bái zhě yín le, wèi cì yǎn hēi zhě, tiě le, wèi xià. chǎn qióng zhōu. táng zhì: kāi yuán chū, guǎng zhōu xiàn zhī, yán yīn pō xióng zhòng, néng shí rén qíng, huì yú yīng wǔ. lǐng nán lù yì jì wèi: yǒu lián zhōu mín huò chì bái jí le gè yī tóu, xiàn yú cì shǐ. táng huì yào wèi le gē xíng sì yīng wǔ ér sè bái, dǐng wēi huáng, dǐng máo yǒu fèng rú rén fēn fā. chū dù báo zhōu qín chóng shù, wèi shēng qín zhōng. yuán zhěn shī hóng luó zhe yā zhú shí xīn, jí le huā shā nèn miàn chén, wèi shā sè xiàng shì yě.
《本草綱目·釋名》：秦吉了即了哥也。嶺南容、管、廉、邕諸山峒中，皆有之。如鴝鵒能效人言。《廣州志》雲有三種：眼黃者金了，為上；眼白者銀了，為次；眼黑者，鐵了，為下。產瓊州。《唐志》：開元初，廣州獻之，言音頗雄重，能識人情，慧於鸚鵡。《嶺南錄異記》謂：有廉州民獲赤白吉了各一頭，獻於刺史。《唐會要》謂了哥形似鸚鵡而色白，頂微黃，頂毛有縫如人分發。出杜薄州《禽蟲述》，謂生秦中。元稹詩「紅羅着壓逐時新，吉了花紗嫩面塵」，謂紗色相似也。

strong cháo jī strong
潮雞

cháo jī chǎn nán hǎi. shù yì jì wèi zhī cì cháo jī. shěn yuē xiù zhōng jì yún: cháo jī míng zhǎng qiě qīng, qí shēng rú jiǎo. měi cháo zhì jí míng. lǐ zàn huáng shī: sān gēng yáng lì bào cháo jī. yú wǔ xī yì yún: kè tīng cháo jī mí zǎo yè. zì zhù yuē: pān yú jī sān gēng jí míng. nán yuè yòu chǎn zhǎng míng jī. yōu míng lù yún sòng chù zōng mǎi dé zhǎng míng jī, ài yǎng shèn zhì. héng lóng zhì chuāng jiān, jī suì zuò rén yǔ, yǔ chù zōng tán lùn, jí yǒu shēn zhì, zhōng rì bù chuò. chù zōng yīn cǐ gōng yè dà jìn. jī míng zhú yè, jiàn cuī bào gǔ jīn zhù.
潮雞產南海。《述異記》謂之伺潮雞。沈約《袖中記》云：潮雞鳴長且清，其聲如角。每潮至即鳴。李贊皇詩：「三更洋吏報潮雞。」余武溪亦云：「客聽潮雞迷早夜。」自注曰：「番禺雞三更即鳴。」南越又產長鳴雞。《幽冥錄》雲宋處宗買得長鳴雞，愛養甚至。恆籠置窗間，雞遂作人語，與處宗談論，極有深致，終日不輟。處宗因此功業大進。雞名燭夜，見崔豹《古今注》。

strong gē strong
鴿

gē zhī dà zhě yuē dì bái, guǎng zhōu rén chēng gē jiē yuē bái gē, bù yuē bó gē. dì bái wéi xíng dì, bù néng tiān fēi, gù yuē dì bái. rén jiā duō xǐ chù zhī, yǐ zhì bái yǐ, yì yǐ qí duō zǐ, kě cháng shí qí zi. měi sì shí rì yī rǔ, rǔ shí xióng zhě cān mǐ, zhì yàn mǐ chéng jiāng yè, nǎi tǔ chū yǐ wèi qí zi. cí fù shòu yùn, xìng jué yín, cí cháng chéng xióng, gù duō rǔ. fù zhě chù zhì shù bǎi tóu, wéi suǒ zhǐ shǐ yǐ gǔ lìng jiù zhǎng sì zhī. gē yǒu gāo xià zhī shū, qí yì zài mù. mù yǒu hēi dǐ tiān qīng zhě hēi dǐ chā huáng zhě huáng yóu bái qì zhě jiāo yóu zhě, yǐ cǐ sì zhǒng wèi shàng. qí jīng qīng ér shēn, yǒu zhòng yūn, yǐ rì zhào zhī, jīng guāng sì shǎn. yūn biān fù yǒu xuè lì rú shí liu zǐ, zé jí cōng huì zhě yǐ. qí tóu yí xiǎo, wěi yí duǎn, yì yí yǔ wěi qí. yì yǔ wěi qí zé fēi gāo, fēi gāo zé kě miǎn yīng jī zhī huàn. gù gē zhī jiā zhě, jià zhī qīng zhòng yǔ jīn děng. yì fán dà máo shí èr jīng, měi chū gǔ zhì èr sān yuè zé diào máo. sì diào wǔ diào liù qī diào, yuē chū wáng, zé kě yòng, diào zhì shí yī shí èr, zé lǎo. diào zhě hé? tuō qí tāi máo, gēng shēng xīn zhě, gù yuē diào.
鴿之大者曰地白，廣州人稱鴿皆曰白鴿，不曰鵓鴿。地白惟行地，不能天飛，故曰地白。人家多喜畜之，以治白蟻，亦以其多子，可嘗食其子。每四十日一乳，乳時雄者餐米，至咽米成漿液，乃吐出以餵其子。雌復受孕，性絕淫，雌嘗乘雄，故多乳。富者畜至數百頭，惟所指使以谷令就掌飼之。鴿有高下之殊，其異在目。目有黑底天青者、黑底插黃者、黃油白氣者、焦油者，以此四種為上。其睛清而深，有重暈，以日照之，精光四閃。暈邊復有血粒如石榴子，則極聰慧者矣。其頭宜小，尾宜短，翼宜與尾齊。翼與尾齊則飛高，飛高則可免鷹擊之患。故鴿之佳者，價之輕重與金等。翼凡大毛十二莖，每出股至二三月則調毛。四調、五調、六七調，曰初王，則可用，調至十一十二，則老。調者何？脫其胎毛，更生新者，故曰調。

strong zhè gū strong
鷓鴣

zhè gū, yù zhāng yǐ nán zhū jùn jiē yǒu zhī. cǎi lán zá zhì: yī míng huā zhì. kāi chì zhī shǐ, bì xiān nán zhù. yǒu yáng zá zǔ yún, fēi zhú yuè shù, rú zhēng yuè yī yuē fēi ér zhǐ, dàn fú cháo zhōng bù néng qǐ yǐ. zhì shí èr yuè shí èr rì qǐ, zuì nán cǎi, shè wǎng qǔ zhī. sēng qí yǐ shī: hǎo tīng zhè gū tí yǔ chù, mù lán zhōu wǎn pō chūn tán. lǐ qún yù shī: dòu kòu huā rù chuán, zhè gū tí sòng kè. zhèng gǔ shī: zuò zhōng yì yǒu jiāng nán kè, mò xiàng chūn fēng chàng zhè gū. lè zhāng jí zhù yún: zhèng píng diào yǒu zhè gū tiān. àn gǔ jīn zhù, zhè gū, qí míng zì hū. guǎng zhì yán: zhè gū míng yún, dàn nán bù běi. nán yuè zhì yún: qí míng zì hào. dù báo zhōu wéi běn cǎo shuō míng yún: gōu zhōu gé zhé. yòu yún: xíng bù dé gē ge.
鷓鴣，豫章以南諸郡皆有之。《采蘭雜誌》：一名花豸。開翅之始，必先南翥。《酉陽雜俎》雲，飛逐月數，如正月一曰飛而止，但伏巢中不能起矣。至十二月十二日起，最難采，設網取之。僧齊已詩：「好聽鷓鴣啼雨處，木蘭舟晚泊春潭。」李群玉詩：「豆蔻花入船，鷓鴣啼送客。」鄭谷詩：「座中亦有江南客，莫向春風唱鷓鴣。」《樂章集注》云：正平調有《鷓鴣天》。按《古今注》，鷓鴣，其名自呼。《廣志》言：鷓鴣鳴雲，但南不北。《南越志》云：其名自號。杜薄州惟本草說鳴云：「鈎輈格磔。」又云：「行不得哥哥。」

strong huà méi niǎo strong
畫眉鳥

huà méi niǎo, cǎo táng shī yú yòu míng huáng méi niǎo. mǐn shū yún hǎo dòu shàn míng. yuè zhì wèi méi zhǎng ér bù luàn zhě shàn míng, xiōng máo duǎn zhě shàn dòu. yòu bì yuè liǎng rì yī yù, shǐ máo yǔ guāng zé, shēn bù shēng cì, zé qí yīn liú lì. ōu yáng xiū shī yún: bǎi zhuàn qiān shēng suí yì yí, shān huā hóng zǐ zì gāo dī. gāo zhù shī yún: chūn sè mǎn shān guī bù dé, cì tóng huā lǐ huà méi tí. guǎng zhōng duō cì tóng, měi xíng zhū xiá zhōng, qín yīn xìn shèng tā chù.
畫眉鳥，《草堂詩餘》又名黃眉鳥。《閩書》雲好鬥善鳴。《粵志》謂眉長而不亂者善鳴，胸毛短者善斗。又必越兩日一浴，使毛羽光澤，身不生螆，則其音流麗。歐陽修詩云：「百囀千聲隨意移，山花紅紫自高低。」高翥詩云：「春色滿山歸不得，刺桐花里畫眉啼。」廣中多刺桐，每行諸峽中，禽音信勝他處。

strong méng tóng niǎo strong
鸏（童鳥）

méng tóng niǎo yī míng yuè wáng niǎo. dà rú kǒng què, yǒu huáng bái hēi sè, huì zhǎng chǐ xǔ, zhuàng rú yuān. kǒu jù mò kě shòu èr shēng xǔ, nán rén yǐ wèi jiǔ jué, zhēn yú wén luó. bù jiàn dì, bù yǐn jiāng hú, bù shà bǎi cǎo, bù ěr chóng yú, wéi dàn fēng nán zhū mù yè. gù qí fèn xiāng shì xūn lù, shān rén yǐ wèi xiāng mò, yòu zhì zá chuāng. qí míng yī yuē xiàng diāo, yì yuē yuè wáng diāo, yán qí dà yě. gǔ shī shān niǎo zhuàng rú rén, wèi cǐ.
鸏（童鳥）一名越王鳥。大如孔雀，有黃白黑色，喙長尺許，狀如鳶。口句末可受二升許，南人以為酒爵，珍於文螺。不踐地，不飲江湖，不唼百草，不餌蟲魚，惟啖楓楠諸木葉。故其糞香似熏陸，山人以為香末，又治雜瘡。其名一曰象雕，亦曰越王雕，言其大也。古詩「山鳥狀如人」，謂此。

strong dān gē strong
丹歌

hǎi nán hè jiē huī sè, bái zhě zé xiǎo, qù dǐng èr cùn xǔ, máo shǐ dān. yì néng míng wǔ. yǒu shuǐ hè yì xiǎo, zhuàng lèi bái lù. qí xìng tōng fēng yǔ, yǒu fēng yǔ zé míng ér shàng shān, fǒu zé míng ér xià hǎi. xún cháng duō zài róng shù. guǎng rén yǐ qí dǐng dān kě guì, gù yuē dān gē. yǒu dān gē shí yǐn wǔ zhī jù.
海南鶴皆灰色，白者則小，去頂二寸許，毛始丹。亦能鳴舞。有水鶴亦小，狀類白鷺。其性通風雨，有風雨則鳴而上山，否則鳴而下海。尋常多在榕樹。廣人以其頂丹可貴，故曰丹歌。有「丹歌時引舞」之句。

strong táo é strong
淘鵝

táo é jí tí hú, yī míng táo hé. yáng jiāng rén wèi zhī shuǐ liú é, yǐ qí dà rú é, néng chén shuǐ qǔ yú yě. huò jié xiǎo shuǐ qǔ yú. yí xià yǒu pí dài, cháng shèng shuǐ èr shēng xǔ yǐ yǎng yú, suí shuǐ fú yóu, měi táo hé yī cì, kě chōng shù rì zhī shí. yú tóng yáo yún: shuǐ liú é, mò táo hé, wǒ yú shǎo, ěr yú duō. zhú gōng yù shè rǔ, nài rǔ huì táo hé. qí cí pō jìn lè fǔ.
淘鵝即鵜鶘，一名逃河。陽江人謂之水流鵝，以其大如鵝，能沉水取魚也。或竭小水取魚。頤下有皮袋，嘗盛水二升許以養魚，隨水浮游，每淘河一次，可充數日之食。漁童謠云：「水流鵝，莫淘河，我魚少，爾魚多。竹弓欲射汝，奈汝會逃何。」其詞頗近樂府。

strong bái xián strong
白鷳

bái xián jí bái zhì. zhōu chéng wáng shí, yuè shang gòng bái zhì. jiàn wǔ zhōng, nán yuè jiǎo wài mán xiàn bái zhì. táng sù zōng shí, rì nán jiǎo wài mán xiàn bái zhì, jiē bái xián yě. sù zhì, hēi zhāng, huì dān. xióng zhě yǒu zhū guān, jiē chún bái, fù yǒu hēi máo, wěi zhǎng èr sān chǐ, shí xián zhī yǐ zì jīn. shén mào qīng xián, bù yǔ zhòng niǎo zá, gù yuē xián. gěng jiè bù yù jìn rén, gù yuē zhì. zhì, zhì yě. cí xióng zhì ér yǒu bié, zhōng rì bìng yóu, rén wèi cháng jiàn qí chéng jū ér pǐ chù. cí xióng bù xiāng xì xiá, ruò péng yǒu rán, gù yuē. zhì cí zhě duō zhū máo, bái zhōng yóu zhū ér biàn wèi chún bái, yì yǐ hēi wèi biān lán, rú shuǐ bō xíng. qí yīn zhòu zhòu, cáng hóu jiān shén yǐn ér wēi.
白鷳即白雉。周成王時，越裳貢白雉。建武中，南越徼外蠻獻白雉。唐肅宗時，日南徼外蠻獻白雉，皆白鷳也。素質，黑章，喙丹。雄者有朱冠，皆純白，腹有黑毛，尾長二三尺，時銜之以自矜。神貌清閒，不與眾鳥雜，故曰鷳。耿介不欲近人，故曰雉。雉，摯也。雌雄摯而有別，終日並游，人未嘗見其乘居而匹處。雌雄不相戲狎，若朋友然，故曰。雉雌者多朱毛，白中由朱而變為純白，亦以黑為邊襴，如水波形。其音「咮咮」，藏喉間甚隱而微。

strong shān hú niǎo strong
珊瑚鳥

shān hú niǎo yī míng shān hú. xìng jìng shì huà méi, yóu yì chù. qí tiě jiǎo zhě yǎn chì ér tū zhě, shàn dòu. yì jiān yǒu hēi máo yī piàn yuán xiǎo ér zhǎng zhě, shàn míng. xióng zhě wěi zhǎng, cí wěi duǎn. xióng zhě yīn zhǎng, cí yīn duǎn.
珊瑚鳥一名山鶘。性靜似畫眉，尤易畜。其鐵腳者、眼赤而突者，善斗。臆間有黑毛一片、圓小而長者，善鳴。雄者尾長，雌尾短。雄者音長，雌音短。

strong qīng zhuī strong
青鵻

qīng zhuī zhuàng rú gē. qīng sè, xǐ shí gǎn lǎn. wū zhě hú lún tūn zhī, ròu làn nǎi tǔ qí hé. yī míng gǎn lǎn zhuī. qiū shēn zì yuè xī lái, chūn bàn nǎi qù. sù zé dào xuán yī zú shù miǎo. yì dé zhī, ròu hòu wèi yú. qí shēng yú bīn láng lín zhě, yuē bīn láng zhuī. xǐ shí bīn láng zhī wèi shú zhě, xìng yì xiāng lèi.
青鵻狀如鴿。青色，喜食橄欖。烏者囫圇吞之，肉爛乃吐其核。一名橄欖鵻。秋深自粵西來，春半乃去。宿則倒懸一足樹杪。弋得之，肉厚味腴。其生於檳榔林者，曰檳榔鵻。喜食檳榔之未熟者，性亦相類。

strong shí yàn strong
石燕

shí yàn qī xī qiáo shān zhī yán xué zhōng. dà rú rǔ yàn, zú shēng yì mò. shān rén xiǎo ér léi shòu, qǔ shí zhī. yàn yuē: yīng ér shòu, tàn shí kòu. xiāng shān yǒu shān yàn, hēi ér jiàn jí, zhòng niǎo wèi zhī, sǔn yě. yǔ cǐ èr lèi.
石燕棲西樵山之岩穴中。大如乳燕，足生翼末。山人小兒羸瘦，取食之。諺曰：「嬰兒瘦，探石鷇。」香山有山燕，黑而健疾，眾鳥畏之，隼也。與此二類。

strong xiāng sī zǐ zǎi strong
相思仔仔

xiāng sī zǐ zǎi yī míng qiǎo fù niǎo, jí jiāo liáo. shī suǒ wèi táo chóng yě. yīn cǐ chóng ér biàn, gù qí xíng xiǎo. xìng jué jīng qiǎo, yǐ máo wěi yǔ cuì wèi fáng, huò yī huò èr, huò jī luǎn dà. yǐ má fā xuán xì shù zhī, suī dà fēng yǔ bù duàn. jiǔ chù zhī, kě shǐ wèi xì jí zhān guà, míng hé hú guà. qí shēn xiǎo, qí yuē xiāng sī zǐ zǎi zhě, xiǎo yě. xiāng sī zhě, shēn hóng hēi xiāng jiān, rú hóng dòu. hóng dòu zhě, xiāng sī zǐ yě.
相思仔仔一名巧婦鳥，即鷦鷯。《詩》所渭桃蟲也。因此蟲而變，故其形小。性絕精巧，以茅葦羽毳為房，或一或二，或雞卵大。以麻發懸系樹枝，雖大風雨不斷。久畜之，可使為戲及占卦，名「和鵠卦」。其身小，其曰相思仔仔者，小也。相思者，身紅黑相間，如紅豆。紅豆者，相思子也。

strong jí diào què strong
吉吊雀

jí diào què yī míng dōu dōu, chǎn dōng guǎn dà xī shān zhōng. zhuàng rú qú yù ér dà, qīng shǒu cuì hé, qí míng zì hū, yuē dōu dōu. qí chū zé fēng.
吉吊雀一名兜兜，產東莞大奚山中。狀如鴝鵒而大，青首翠翮，其名自呼，曰「兜兜」。其出則風。

strong yuán gōu què strong
元鈎雀

yuán gōu què chǎn gāo míng sù zhài shān zhōng, měi míng bì yǔ.
元鈎雀產高明粟砦山中，每鳴必雨。

strong gōu gē què strong
鈎割雀

gōu gē què sì wǔ yuè yè bàn xiàng dōng fēi míng, rú yún gōu gē, zé nián fēng: gōu gōu gē, zé nián bì qiàn.
鈎割雀四五月夜半向東飛鳴，如雲「鈎割」，則年豐：「鈎鈎割」，則年必歉。