qí mín yào shù: fán zhǒng má, yòng bái má zǐ. bái má zǐ wèi xióng má, yán sè suī bái, niè pò kū zào wú gāo rùn zhě, bǐ zǐ yě, yì bù zhōng zhǒng. shì dí zhě, kǒu hán shǎo shí, yán sè rú jiù zhě, jiā rú biàn hēi zhě, āi. má yù de liáng tián, bù yòng gù xū. gù xū tài liáng, yǒu huǒ yè yāo zhé zhī huàn, bù rèn zuò bù yě. huǒ, dīng pò fǎn, cǎo yè huài yě. dì báo zhě fèn zhī. fèn yí shú. wú shú zhě, yòng xiǎo dòu dǐ yì dé. cuī shí yuē:" zhēng yuè fèn chóu." chóu, má tián yě. gēng bù yàn shú. zòng héng qī biàn yǐ shàng, zé má wú yè yě. tián yù suì yì. pāo zi zhǒng, zé jié gāo. liáng tián yī mǔ, yòng zi sān shēng bó tián èr shēng. gài zé xì ér bù zhǎng, xī zé wēi ér pí è. xià zhì qián shí rì, wèi shàng shí, zhì rì, wèi zhōng shí, zhì hòu shí rì, wéi xià shí." mài huáng zhǒng má, má huáng zhǒng mài", yì liáng hòu yě. yàn yuē:" xià zhì hòu, bù méi gǒu." huò dá yuē:" dàn yǔ duō, méi tuó tuó." yòu yàn yuē:" wǔ yuè jí zé, fù zǐ bù xiāng jiè." yán jí zé jí, shuō fēi cí yě. xià zhì hòu zhě, fěi wéi qiǎn duǎn, pí yì qīng bó. cǐ yì chèn shí, bù kě shī yě. fù zǐ zhī jiān, shàng bù xiāng jiǎ jiè, ér kuàng tā rén zhě yě? zé duō zhě, xiān zì má zi lìng yá shēng. qǔ yǔ shuǐ jìn zhī, shēng yá jí, yòng jǐng shuǐ zé shēng chí. jìn fǎ: zhe shuǐ zhōng, rú chuī liǎng shí mǐ qǐng, lù chū, zhe xí shàng, bù lìng hòu sān sì cùn. shù jiǎo zhī, lìng jūn de dì qì, yī xiǔ jí yá chū. shuǐ ruò pāng pèi, shí rì yì bù shēng. dài dì bái bèi, lóu jiǎng, màn zhì zi, kōng yè láo. jié yǔ jiǎo jí zhǒng zhě, dì shī, má shēng shòu dài bái bèi zhě, má shēng féi. zé shǎo zhě, zàn jìn jí chū, bù dé dài shēng yá, lóu tóu zhōng xià zhī. bù láo yè tà. má shēng shù rì zhōng, cháng qū què. yè qīng nǎi zhǐ. bù yè ér chú. pín fán zài biàn zhǐ. gāo ér chú zhě, biàn shāng má. chóu ruò bù kān zhě, bá qù. bó rú huī biàn yì. yì bá, gè suí xiāng fǎ. wèi bó zhě shōu pí bù chéng fàng bó bù shōu, jí lí. fán, gǔ diǎn fǎn, xiǎo shù yě. yù xiǎo, qìng pǔ hú fǎn. yù báo, wèi qí yì gàn. yī xiǔ zhé fān zhī. dé shuāng lù, zé pí huáng yě. huò yù jìng. yǒu yè zhě xǐ làn. ōu yù qīng shuǐ, shēng shú hé yí. zhuó shuǐ zé má hēi shuǐ shǎo zé má cuì shēng zé nán bō dà làn zé bù rèn. nuǎn quán bù bīng dòng, dōng rì ōu zhě, zuì wéi róu péng yě.
《齐民要术》:凡种麻,用白麻子。白麻子为雄麻,颜色虽白,啮破枯燥无膏润者,秕子也,亦不中种。市籴者,口含少时,颜色如旧者,佳;如变黑者,哀。麻欲得良田,不用故墟。故墟太良,有夥叶夭折之患,不任作布也。夥,丁破反,草叶坏也。地薄者粪之。粪宜熟。无熟者,用小豆底亦得。崔寔曰:“正月粪畴。”畴,麻田也。耕不厌熟。纵横七遍已上,则麻无叶也。田欲岁易。抛子种,则节高。良田一亩,用子三升;薄田二升。概则细而不长,稀则危而皮恶。夏至前十日,为上时,至日,为中时,至后十日,为下时。“麦黄种麻,麻黄种麦”,亦良候也。谚曰:“夏至后,不没狗。”或答曰:“但雨多,没橐駞。”又谚曰:“五月及泽,父子不相借。”言及泽急,说非辞也。夏至后者,匪唯浅短,皮亦轻薄。此亦趁时,不可失也。父子之间,尚不相假借,而况他人者也?泽多者,先渍麻子令芽生。取雨水浸之,生芽疾,用井水则生迟。浸法:著水中,如炊两石米顷,漉出,著席上,布令厚三四寸。数搅之,令均得地气,一宿即芽出。水若滂沛,十日亦不生。待地白背,耧耩,漫掷子,空曳劳。截雨脚即种者,地湿,麻生瘦;待白背者,麻生肥。泽少者,暂浸即出,不得待生芽,耧头中下之。不劳曳挞。麻生数日中,常驱雀。叶青乃止。布叶而锄。频烦再遍止。高而锄者,便伤麻。稠弱不堪者,拔去。勃如灰便刈。刈、拔,各随乡法。未勃者收皮不成;放勃不收,即骊。蘩,古典反,小束也。欲小,箐普胡反。欲薄,为其易干。一宿辄翻之。得霜露,则皮黄也。获欲净。有叶者喜烂。沤欲清水,生熟合宜。浊水则麻黑;水少则麻脆;生则难剥;大烂则不任。暖泉不冰冻,冬日沤者,最为柔朋也。
fàn shèng zhī shū yuē: zhǒng xǐ, tài zǎo, zé gāng jiān, hòu pí duō jié wǎn, zé pí bù jiān. níng shī yú zǎo, bù shī yú wǎn. xià zhì hòu èr shí rì ōu xǐ, xǐ hé rú sī.
《氾胜之书》曰:种枲,太早,则刚坚,厚皮多节;晚,则皮不坚。宁失于早,不失于晚。夏至后二十日沤枲,枲和如丝。