yáo jī chuán zhǔ jiǎng zhōng shān
◎姚姬传主讲钟山
yáo jī chuán zhǔ jiǎng zhōng shān, shí yuán jiǎn zhāi yǐ shī hào zhào hòu jìn, xiān shēng yǔ yì qū, ér wǎng lái wú jiàn. jiǎn zhāi cháng yǐ mén rén mǒu shǔ xiān shēng, yuàn zhí zhì jū mén xià, xiān shēng jiān cí zhī. jí jiǎn zhāi sǐ, rén duō quàn xiān shēng wù wèi zuò mù zhì, qí rén lǜ jiē shēng zé yī tuō qǔ míng, mò ér qióng jí gòu lì. xiān shēng yuē:" shè yú kāng xī jiān wèi zhū xī chàng máo dà kě zuò zhì, jūn xǔ zhī hū?" yuē:" shì gù yí yě." xiān shēng yuē:" suí yuán zhèng zhū máo yī lì ěr. qí wén cǎi fēng liú yǒu kě qǔ, yì hé hài yú zuò zhì?" àn xiù shuǐ xiāo shān èr xiān shēng, qí xué wèn yǒu gēn dǐ, qí lì shēn chǔ shì yì wèi kěn suí zhú bō liú, suí yuán shì wēi yǒu bù lèi. rán ér yáo xiān shēng zhī yán, gōng yán yě.
姚姬传主讲钟山,时袁简斋以诗号召后进,先生与异趋,而往来无间。简斋尝以门人某属先生,愿执贽居门下,先生坚辞之。及简斋死,人多劝先生勿为作墓志,其人率皆生则依托取名,殁而穷极诟厉。先生曰:“设余康熙间为朱锡鬯、毛大可作志,君许之乎?”曰:“是固宜也。”先生曰:“随园正朱、毛一例耳。其文采风流有可取,亦何害于作志?”按秀水、萧山二先生,其学问有根柢,其立身处世亦未肯随逐波流,随园似微有不类。然而姚先生之言,公言也。
yáo jī chuán zài jīng shī
◎姚姬传在京师
yáo jī chuán zài jīng shī, yǔ liáo dōng zhū xiào chún zi yǐng dān tú wáng wén zhì mèng lóu, zuì chēng shēn yǒu. yī rì tiān hán wēi xuě, xié guò hēi yáo chǎng, zhì jiǔ zòng tán, yǒng gē jī jié, páng ruò wú rén, míng rì shèng chuán dū xià. jì ér wáng zì yún nán bà guān xuán lǐ, zhū wèi liǎng huái yùn shǐ, wén jī chuán guī, sān rén zhě xiāng yuē fù jù yú yáng zhōu. zhū tè xiū shū yuàn méi huā lǐng cè, yī xī zhí méi wǔ bǎi zhū, yán jī chuán zhǔ jiǎng xí, jí méi huā shū yuàn suǒ zì shǐ àn: jiāng yīn yì yǒu méi huā shū yuàn, zài jūn shān dǐng.
姚姬传在京师,与辽东朱孝纯子颖、丹徒王文治梦楼,最称深友。一日天寒微雪,偕过黑窑厂,置酒纵谈,咏歌击节,旁若无人,明日盛传都下。既而王自云南罢官旋里,朱为两淮运使,闻姬传归,三人者相约复聚于扬州。朱特修书院梅花岭侧,一夕植梅五百株,延姬传主讲席,即梅花书院所自始(按:江阴亦有梅花书院,在君山顶)。
yuán zi cái xíng shì àn yǔ gǔ hé
◎袁子才行事暗与古合
yuán jiǎn zhāi xiān shēng yī shēng bù yán shì shì, měi yóu sì zhōng, sēng rén zhé qǐng bài fó, xiān shēng yǐ wéi kě yàn. nǎi zì shū wǔ yán sì jù yú shàn tóu yún:" féng sēng bì zuò lǐ, jiàn fú wǒ bù bài. bài fó fú wú zhī, lǐ sēng sēng jiàn zài." shì shēn tōng fó fǎ zhě. yòu, xiān shēng yī shēng bù jiǎng shuō wén, yī rì yàn huì, jiā rén shàng yáng ròu, kè yǒu bù shí zhě, xiān shēng yuē:" cǐ wù shì wèi zhōng zuì měi, zhū gōng hé yǐ bù shí yé? shì kàn gǔ rén zào zì zhī yóu, měi zì cóng yáng, xiān zì cóng yáng, shàn zì cóng yáng, gēng zì cóng yáng, jí jí xiáng zì yì cóng yáng, yáng jí xiáng yě." mǎn zuò dà xiào, shì yòu shēn tōng shuō wén zhě. jiē kě yǐ kāi fā rén zhī xīn sī.
袁简斋先生一生不言释氏,每游寺中,僧人辄请拜佛,先生以为可厌。乃自书五言四句于扇头云:“逢僧必作礼,见佛我不拜。拜佛佛无知,礼僧僧见在。”似深通佛法者。又,先生一生不讲《说文》,一日宴会,家人上羊肉,客有不食者,先生曰:“此物是味中最美,诸公何以不食耶?试看古人造字之由,美字从羊,鲜字从羊,善字从羊,羹字从羊,即吉祥字亦从羊,羊即祥也。”满座大笑,似又深通《说文》者。皆可以开发人之心思。
pān cì gēng xué xíng
◎潘次耕学行
pān cì gēng lěi, yòu shí yú rén dǔ jì, qǔ lì rì shì zhī, shǒu wěi guò mù, bù yí yī zì. xú qí zhāi méi, wú chǐ cùn zhī chǎn, jǔ shuāng fù gū sūn yǐ tuō, cì gēng xù zhī zhōng qí shēn.
潘次耕耒,幼时与人赌记,取历日试之,首尾过目,不遗一字。徐俟斋没,无尺寸之产,举孀妇孤孙以托,次耕恤之终其身。
zhāng wén duān yǎng xīn fǎ
◎张文端养心法
tóng chéng zhāng wén duān cháng yún:" wǔ liù nián lái de yī fǎ, yī shēn wǔ guān bǎi hái, tīng qí yǔ yōu xǐ fán kǔ xiāng chán mián, dú shǒu fāng cùn líng fǔ zhī dì, zhì wèi yī chéng, jiān bì sì mén, bù xǔ yōu xǐ róng rǔ jìn tuì shēng chén láo kǔ shēng sǐ dé shī yī qiè zhī niàn, lán rù qí zhōng. huò shāo shū yú, dǎ rù piàn kè, jí máng qū zhú, réng qián jiān shǒu. ruò cǐ wài zhī shēng yīn xiào mào, wéi yǒu tīng qí bō wěi yún shǔ, yǔ yōu xǐ xiāng fú chén ér yǐ. gèng yǒu ān xīn yī fǎ, fēi lǐ shì jué bù zuò, fèi lì wǎn huí shì jué bù zuò, bài huài shēng píng bù kě gào rén shì jué bù zuò. yá mén zhōng shì yī qiè yīn wù fù wù, yī shì dāng qián, zhǐ wǎng wěn chù xiǎng, bù jiāng yíng yú shì qián, bù liú zhì yú shì hòu, yòng yǐ měi wò zhé hān, dāng shí zhé bǎo, shì dǒu shì rú qiān yán wàn hè. zhú xià zhuó jiǔ yī bēi, yǐ jiě jī qú qīng qín yī qǔ, yǐ diào xīn qì. cǐ zé yī èr nián lái zhī yòu yī jìn jìng, jiào zhī xī shí jí yú jìn tuì, yǐ zhì xíng shén jiāo kùn zhě, zé chà shèng yě."
桐城张文端尝云:“五六年来得一法,一身五官百骸,听其与忧喜烦苦相缠绵,独守方寸灵府之地,制为一城,坚闭四门,不许忧喜、荣辱、进退、升沉、劳苦、生死、得失一切之念,阑入其中。或稍疏虞,打入片刻,即忙驱逐,仍前坚守。若此外之声音笑貌,惟有听其波委云属,与忧喜相浮沉而已。更有安心一法,非理事决不做,费力挽回事决不做,败坏生平、不可告人事决不做。衙门中事一切因物付物,一事当前,只往稳处想,不将迎于事前,不留滞于事后,用以每卧辄酣,当食辄饱,视斗室如千岩万壑。烛下浊酒一杯,以解饥劬;清琴一曲,以调心气。此则一二年来之又一进境,较之昔时急于进退,以致形神交困者,则差胜也。”