yáo jī chuán zhǔ jiǎng zhōng shān
◎姚姬傳主講鐘山

yáo jī chuán zhǔ jiǎng zhōng shān, shí yuán jiǎn zhāi yǐ shī hào zhào hòu jìn, xiān shēng yǔ yì qū, ér wǎng lái wú jiān. jiǎn zhāi cháng yǐ mén rén mǒu shǔ xiān shēng, yuàn zhí zhì jū mén xià, xiān shēng jiān cí zhī. jí jiǎn zhāi sǐ, rén duō quàn xiān shēng wù wèi zuò mù zhì, qí rén lǜ jiē shēng zé yī tuō qǔ míng, mò ér qióng jí gòu lì. xiān shēng yuē: shè yú kāng xī jiān wèi zhū xī chàng máo dà kě zuò zhì, jūn xǔ zhī hū? yuē: shì gù yí yě. xiān shēng yuē: suí yuán zhèng zhū máo yī lì ěr. qí wén cǎi fēng liú yǒu kě qǔ, yì hé hài yú zuò zhì? àn xiù shuǐ xiāo shān èr xiān shēng, qí xué wèn yǒu gēn dǐ, qí lì shēn chù shì yì wèi kěn suí zhú bō liú, suí yuán shì wēi yǒu bù lèi. rán ér yáo xiān shēng zhī yán, gōng yán yě.
姚姬傳主講鐘山，時袁簡齋以詩號召後進，先生與異趨，而往來無間。簡齋嘗以門人某屬先生，願執贄居門下，先生堅辭之。及簡齋死，人多勸先生勿為作墓誌，其人率皆生則依託取名，歿而窮極詬厲。先生曰：「設余康熙間為朱錫鬯、毛大可作志，君許之乎？」曰：「是固宜也。」先生曰：「隨園正朱、毛一例耳。其文採風流有可取，亦何害於作志？」按秀水、蕭山二先生，其學問有根柢，其立身處世亦未肯隨逐波流，隨園似微有不類。然而姚先生之言，公言也。

yáo jī chuán zài jīng shī
◎姚姬傳在京師

yáo jī chuán zài jīng shī, yǔ liáo dōng zhū xiào chún zi yǐng dān tú wáng wén zhì mèng lóu, zuì chēng shēn yǒu. yī rì tiān hán wēi xuě, xié guò hēi yáo chǎng, zhì jiǔ zòng tán, yǒng gē jī jié, páng ruò wú rén, míng rì shèng chuán dū xià. jì ér wáng zì yún nán bà guān xuán lǐ, zhū wèi liǎng huái yùn shǐ, wén jī chuán guī, sān rén zhě xiāng yuē fù jù yú yáng zhōu. zhū tè xiū shū yuàn méi huā lǐng cè, yī xī zhí méi wǔ bǎi zhū, yán jī chuán zhǔ jiǎng xí, jí méi huā shū yuàn suǒ zì shǐ àn: jiāng yīn yì yǒu méi huā shū yuàn, zài jūn shān dǐng.
姚姬傳在京師，與遼東朱孝純子穎、丹徒王文治夢樓，最稱深友。一日天寒微雪，偕過黑窯廠，置酒縱談，詠歌擊節，旁若無人，明日盛傳都下。既而王自雲南罷官旋里，朱為兩淮運使，聞姬傳歸，三人者相約復聚於揚州。朱特修書院梅花嶺側，一夕植梅五百株，延姬傳主講席，即梅花書院所自始（按：江陰亦有梅花書院，在君山頂）。

yuán zi cái xíng shì àn yǔ gǔ hé
◎袁子才行事暗與古合

yuán jiǎn zhāi xiān shēng yī shēng bù yán shì shì, měi yóu sì zhōng, sēng rén zhé qǐng bài fó, xiān shēng yǐ wèi kě yàn. nǎi zì shū wǔ yán sì jù yú shàn tóu yún: féng sēng bì zuò lǐ, jiàn fú wǒ bù bài. bài fó fú wú zhī, lǐ sēng sēng jiàn zài. shì shēn tōng fó fǎ zhě. yòu, xiān shēng yī shēng bù jiǎng shuō wén, yī rì yàn huì, jiā rén shàng yáng ròu, kè yǒu bù shí zhě, xiān shēng yuē: cǐ wù shì wèi zhōng zuì měi, zhū gōng hé yǐ bù shí yé? shì kàn gǔ rén zào zì zhī yóu, měi zì cóng yáng, xiān zì cóng yáng, shàn zì cóng yáng, gēng zì cóng yáng, jí jí xiáng zì yì cóng yáng, yáng jí xiáng yě. mǎn zuò dà xiào, shì yòu shēn tōng shuō wén zhě. jiē kě yǐ kāi fā rén zhī xīn sī.
袁簡齋先生一生不言釋氏，每游寺中，僧人輒請拜佛，先生以為可厭。乃自書五言四句於扇頭云：「逢僧必作禮，見佛我不拜。拜佛佛無知，禮僧僧見在。」似深通佛法者。又，先生一生不講《說文》，一日宴會，家人上羊肉，客有不食者，先生曰：「此物是味中最美，諸公何以不食耶？試看古人造字之由，美字從羊，鮮字從羊，善字從羊，羹字從羊，即吉祥字亦從羊，羊即祥也。」滿座大笑，似又深通《說文》者。皆可以開發人之心思。

pān cì gēng xué xíng
◎潘次耕學行

pān cì gēng lěi, yòu shí yǔ rén dǔ jì, qǔ lì rì shì zhī, shǒu wěi guò mù, bù yí yī zì. xú qí zhāi méi, wú chǐ cùn zhī chǎn, jǔ shuāng fù gū sūn yǐ tuō, cì gēng xù zhī zhōng qí shēn.
潘次耕耒，幼時與人賭記，取曆日試之，首尾過目，不遺一字。徐俟齋沒，無尺寸之產，舉孀婦孤孫以托，次耕恤之終其身。

zhāng wén duān yǎng xīn fǎ
◎張文端養心法

tóng chéng zhāng wén duān cháng yún: wǔ liù nián lái dé yī fǎ, yī shēn wǔ guān bǎi hái, tīng qí yǔ yōu xǐ fán kǔ xiāng chán mián, dú shǒu fāng cùn líng fǔ zhī dì, zhì wèi yī chéng, jiān bì sì mén, bù xǔ yōu xǐ róng rǔ jìn tuì shēng chén láo kǔ shēng sǐ dé shī yī qiè zhī niàn, lán rù qí zhōng. huò shāo shū yú, dǎ rù piàn kè, jí máng qū zhú, réng qián jiān shǒu. ruò cǐ wài zhī shēng yīn xiào mào, wéi yǒu tīng qí bō wěi yún shǔ, yǔ yōu xǐ xiāng fú chén ér yǐ. gèng yǒu ān xīn yī fǎ, fēi lǐ shì jué bù zuò, fèi lì wǎn huí shì jué bù zuò, bài huài shēng píng bù kě gào rén shì jué bù zuò. yá mén zhōng shì yī qiè yīn wù fù wù, yī shì dāng qián, zhǐ wǎng wěn chù xiǎng, bù jiāng yíng yú shì qián, bù liú zhì yú shì hòu, yòng yǐ měi wò zhé hān, dāng shí zhé bǎo, shì dǒu shì rú qiān yán wàn hè. zhú xià zhuó jiǔ yī bēi, yǐ jiě jī qú qīng qín yī qǔ, yǐ diào xīn qì. cǐ zé yī èr nián lái zhī yòu yī jìn jìng, jiào zhī xī shí jí yú jìn tuì, yǐ zhì xíng shén jiāo kùn zhě, zé chà shèng yě.
桐城張文端嘗云：「五六年來得一法，一身五官百骸，聽其與憂喜煩苦相纏綿，獨守方寸靈府之地，制為一城，堅閉四門，不許憂喜、榮辱、進退、升沉、勞苦、生死、得失一切之念，闌入其中。或稍疏虞，打入片刻，即忙驅逐，仍前堅守。若此外之聲音笑貌，惟有聽其波委雲屬，與憂喜相浮沉而已。更有安心一法，非理事決不做，費力挽回事決不做，敗壞生平、不可告人事決不做。衙門中事一切因物付物，一事當前，只往穩處想，不將迎於事前，不留滯於事後，用以每臥輒酣，當食輒飽，視斗室如千岩萬壑。燭下濁酒一杯，以解飢劬；清琴一曲，以調心氣。此則一二年來之又一進境，較之昔時急於進退，以致形神交困者，則差勝也。」