jìng kāng zhōng zhì wǔ shí wǔ.
靖康中帙五十五。
qǐ jìng kāng èr nián èr yuè shí yī rì xīn wèi, jǐn shí sān rì guǐ yǒu.
起靖康二年二月十一日辛未,尽十三日癸酉。
shí yī rì xīn wèi huáng hòu tài zǐ chū yì jūn qián.
十一日辛未皇后太子出诣军前。
xuān hé lù yuē: shì rì jīn rén qǔ huáng hòu tài zǐ shén jí wǔ jiān huáng hòu tài zǐ chū mén chē fán shí liǎng bǎi guān jūn mín bēn suí hào qì bài yú zhōu qiáo zhī nán pān yuán hào tòng wǎng wǎng yǔn jué yú dì zhì nán xūn mén dà xué zhū shēng yōng bài chē qián kū shēng zhèn tiān zhōng yǒu yī rén dà kū pǐ yǒng yú shàng qí tā wǎng wǎng jiē qì sāi lèi jǐn wú néng kū zhě shí sì bó mù jiāng jìn mén yóu wén chē zhōng hū yún: bǎi xìng jiù wǒ lǔ qiú gǎi zuò jīn rén zài mén xià zhě pò xíng fàn qióng xiān yǐ wēi yán zhé wèi shì rán hòu yì bīng yōng huáng hòu tài zǐ chū dōu rén fèn jí. yòu yuē: xiān shì zhēng yuè shàng zài xìng lǔ gǎi zuò jīn rén zhài yǐ sūn fù jiān tài zǐ tài fù yǐ bǎo hù dōng gōng jí lǔ gǎi zuò jīn rén suǒ tài shàng fù zhī bì lái suǒ huáng hòu tài zǐ fù yù liú dōng gōng tài zǐ bù qiǎn mì móu yǐ huáng jīn wǔ qiān liǎng shǐ rén nì tài zǐ yú mín jiān bié yǐ zhuàng lèi tài zǐ bìng huàn zhě èr rén jī shā bìng lù dāng sǐ zhě shù rén yǐ qí shǒu bìng tóng sǐ huàn zhě shī sòng zhì jūn zhōng gào yǐ huàn zhě qiè tài zǐ yù tóu jūn qián dōu rén zhēng zhī jī shā huàn zhě wù shāng tài zǐ yīn yǐ bīng tǎo shā qí wèi luàn zhě gǒu shì lù yù shēn yǐ yī sǐ dàng zhī zì chū qī rì zhì shí yī rì wú dāng zhī zhě fù fǔ yīng dà tòng yuē: bù wèi zhōng guó wú yī nán zǐ. qiě shàng méng chén tuō gū yú fù, qǐ kě zì tuō.
宣和录曰:是日金人取皇后太子甚急午间皇后太子出门车凡十两百官军民奔随号泣拜於州桥之南攀辕号恸往往陨绝於地至南薰门大学诸生拥拜车前哭声振天中有一人大哭擗踊於上其他往往皆气塞泪尽无能哭者时巳薄暮将近门犹闻车中呼云:百姓救我虏酋(改作金人)在门下者迫行范琼先以危言詟卫士然後益兵拥皇后太子出都人愤疾。又曰:先是正月上再幸虏(改作金人)寨以孙傅兼太子太傅以保护东宫及虏(改作金人)索太上傅知必来索皇后太子傅欲留东宫太子不遣密谋以黄金五千两使人匿太子於民间别以状类太子并宦者二人击杀并戮当死者数人以其首并同死宦者尸送至军中告以宦者窃太子欲投军前都人争之击杀宦者误伤太子因以兵讨杀其为乱者苟事露欲身以一死当之自初七日至十一日无当之者傅抚膺大恸曰:不谓中国无一男子。且上蒙尘托孤於傅,岂可自脱。
fēn fù yú rén wú tài zǐ tài fù yì dāng yǔ tài zǐ tóng sǐ shēng jīn zhǔ rǔ chén sǐ zhī shí lǔ gǎi zuò jīn rén rén suī bù suǒ wú wú dāng cóng tài zǐ xíng qiú jiàn èr qiú gǎi zuò shuài yǐ yì zé zhī yǐ qí wàn yī rán hòu jiù sǐ zhòng wěi qí yán èr qiú gǎi zuò shuài yǐ yì zé zhī yǐ qí wàn yī rán hòu jiù sǐ zhòng wěi qí yán shí fāng zài huáng chéng cì hou tài zǐ tóng chū fù zhī zǐ yīn lái shěng fù fù chì zhī yuē: shǐ. ruò wù lái ér jìng lái yé wú fēn sǐ guó yǐ. suī rǔ cáo bǎi bèi lái wú xīn bù kě yí yě. chì shǐ sù qù wù luàn rén yì fù zhī zǐ yì yuē: dà rén yǐ shēn xùn guó mǒu hé yán zāi! yuàn dà rén lì bǎo tài zǐ suì yǐ liú shǒu sī yìn fù cì guān lì bù shàng shū wáng shí yōng yǒu qǐng chuán cóng zhū hòu tài zǐ zhì nán xūn mén qiú jiàn èr qiú gǎi zuò shuài shǒu mén hú shān cǐ zì rén yuē: jūn zhōng wéi yù de huáng hòu tài zǐ liú shǒu hé wéi chū yé fù yuē: zhǔ shàng chū rǔ tài zǐ fù chū wǒ sòng rén zhī dà chén. qiě tài zǐ fù shàng jì bù huí dāng yǐ sǐ cóng tài zǐ zǎi wèi sù bái yuán shuài hú gǎi zuò dí rén xǔ wèi bǐng zhī fù shì yè sù mén xià bù dòng lí míng hú gǎi zuò dí rén kāi mén yǐ zhān hǎn gǎi zuò ní kān mìng zhào fù rù shí sān rì bìng jiā shǔ qǔ qù.
分付与人吾太子太傅义当与太子同死生今主辱臣死之时虏(改作金人)人虽不索吾吾当从太子行求见二酋(改作帅)以义责之以祈万一然後就死众伟其言二酋(改作帅)以义责之以祈万一然後就死众伟其言时方在皇城伺候太子同出傅之子因来省傅傅叱之曰:使。若勿来而竟来耶吾分死国矣。虽汝曹百辈来吾心不可移也。叱使速去勿乱人意傅之子亦曰:大人以身徇国某何言哉!愿大人力保太子遂以留守司印付次官吏部尚书王时雍有顷传从朱后太子至南薰门求见二酋(改作帅)守门胡(删此字)人曰:军中惟欲得皇后太子留守何为出耶傅曰:主上出辱太子复出我宋人之大臣。且太子傅上既不回当以死从太子宰为速白元帅胡(改作敌)人许为禀之傅是夜宿门下不动黎明胡(改作敌)人开门以粘罕(改作尼堪)命召傅入十三日并家属取去。
yí shǐ yuē: wú gé jiàn tài shàng huáng jí liù gōng jiē chū chéng bēi tòng bù yǐ yǐ rù nèi bái liú shǒu sūn fù yuē: shàng huáng yè yǐ chū chéng qǐ lì liú huáng hòu huáng tài zǐ gēng wǔ gé dùn shǒu yán èr dì chū jiāo jià wèi bì huí yuàn bì xià jiān bì yǐ gù guó běn sūn fù yuē: hé cí yǐ jù zhī gé yuē: yǒu yī nèi chén mào lèi tài zǐ lǔ rén huò yāo qǐng zé bào yǐ dēng chē chū zhū què mén mì fěng bǎi xìng yāo liú bù kě zé duò zhī chē xià yǐ sǐ gào fèng shī yǐ wǎng réng yǐ zhèn jiù jī fá wéi míng zhāo zhōng yǒng zhì zhī shì jié wèi duì wǔ tài zǐ wēi fú jūn zhōng kuì wéi chū zhī bù cóng huáng hòu jí huáng tài zǐ suì xíng xiān shì yàn wáng yuè wáng chū mén yǒu bǎi xìng lán jié chēng guó zhōng wú zhǔ yù liú zhī bù lìng qù wèi fàn qióng suǒ lù shì rì qióng kǒng bǎi xìng xuān luàn nǎi lǐng bīng wǎng lái nèi qián gào yù bǎi xìng yuē: zhào shì sì shī guó jūn qián jiàn yì bié lì yì xìng jīn wǎn huáng hòu jí huáng tài zǐ jǐn chū bù dé yāo zǔ dài wǎn huáng hòu jí huáng tài zǐ tóng chē zài yǐ xíng bǎi guān wàn xìng kū sòng yú dào tài xué zhū shēng yì kū sòng yú mén tài zǐ chuán lìng zhì bié āi háo mǎ zhī shēng zhèn dòng tiān dì shì shí gōng pín bèi yǒu tú bù suí jūn zhě zì huáng hòu ér xià zhǐ yǒu bèi bǔ suí háng shì shù páng guān xīn gān yǔn kuì.
遗史曰:吴革见太上皇及六宫皆出城悲痛不已已入内白留守孙傅曰:上皇业已出城乞力留皇后皇太子庚午革顿首言二帝出郊驾未必回愿陛下坚避以固国本孙傅曰:何辞以拒之革曰:有一内臣貌类太子虏人或邀请则抱以登车出朱雀门密讽百姓邀留不可则堕之车下以死告奉尸以往仍以振救饥乏为名招忠勇智之士结为队伍太子微服军中溃围出之不从皇后及皇太子遂行先是燕王越王出门有百姓拦截称国中无主欲留之不令去为范琼所戮是日琼恐百姓喧乱乃领兵往来内前告谕百姓曰:赵氏巳失国军前见议别立异姓今晚皇后及皇太子尽出不得邀阻迨晚皇后及皇太子同车载以行百官万姓哭送於道太学诸生亦哭送於门太子传令致别哀号码之声震动天地是时宫嫔辈有徒步随军者自皇后而下止有被补随行士庶旁观心肝殒溃。
shí èr rì rén shēn jié hǎn gǎi zuò ní kān zhào sūn fù zhāng shū yè fù jūn qián.
十二日壬申结罕(改作尼堪)召孙傅张叔夜赴军前。
yí shǐ yuē: zhāng shū yè fù jūn qián jiàn zhān hǎn gǎi zuò ní kān zhào shū yè dài zhī yuē: sūn fù bù lì yì xìng sì shā zhī gōng nián lǎo dà jiā zú fán shèng, qǐ kě yǔ sūn fù tóng sǐ yé kě gòng zhuàng shū yè yuē: lěi shì yǐ guó hòu ēn shì yǔ guó jiā fù cún wáng shí bù yuàn lì yì xìng pò zhī shù huí zhōng bù cóng wéi qǐng sǐ ér yǐ jīn rén jiē yì zhī.
遗史曰:张叔夜赴军前见粘罕(改作尼堪)召叔夜绐之曰:(孙傅不立)异姓巳杀之公年老大家族繁盛,岂可与孙傅同死耶可供状叔夜曰:累世椅国厚恩誓与国家复存亡实不愿立异姓迫之数回终不从唯请死而已金人皆义之。
wú kāi mò chóu zì jūn qián rù chéng yì shì.
吴开莫俦自军前入城议事。
shì rì wǎn kāi chóu yǐ èr qiú gǎi zuò shuài wén zì lái liú shǒu sī xiǎo shì bǎng jīn yuè shí èr rì wú chéng zhǐ mò nèi hàn zì jūn qián lái jī dào dà jīn yuán shuài fǔ zhǐ huī qǐng jí sù gōu jí zài nèi dà xiǎo guān yuán bù xiàn sì wèi shì gòng.
是日晚开俦以二酋(改作帅)文字来留守司晓示榜今月十二日吴承旨莫内翰自军前来赍到大金元帅府指挥请疾速勾集在内大小官员不限巳未仕共。
shí bìng sēng dào qí lǎo jūn mín děng gèng qì shuō yù shāng yì gòng bìng jǔ zhāng bāng chāng jí biàn lián shǔ gè yú běn xián qīn shū qí míng bèi hòu míng xià yā zì réng yú nián yuè zhǐ fèng yòng zài shàng guān yìn xiàn shí sān rì shēn shàng biàn yǔ cè lì rù jīng rú bié yǒu yì jiàn bié jù zhuàng shēn zhǐ bù xǔ yǐn rě zhào shì. ruò bié jǔ xián rén zhě yì bù xǔ zǔ gǎn yǒu dòu liú bù fù yì suǒ zhě dāng àn jūn lìng shì yè sān gǔ yù shǐ tái gào bào wén wǔ bǎi guān bù xiàn dà xiǎo shǐ chén suī zhì shì zài jīng gōng guàn jí sēng dào qí lǎo jūn mín bān xiàn shí sān rì jué zǎo bìng fù xuān dé mén jí yì nèi xǐng guān yuán bù lái jù zhuàng shēn yuán shuài fǔ yī jūn fǎ qǐng wù zhù zhì yòu lù èr yuè shí èr rì yè yuán shuài fǔ zhǐ huī zài qián jīn xiǎo shì gè lìng zhī xī.
识并僧道耆老军民等更讫说谕商议共并举张邦昌即便连署各於本衔亲书其名背後名下押字仍於年月纸缝用在上官印限十三日申上便与册立入京如别有异见别具状申只不许引惹赵氏。若别举贤人者亦不许阻敢有逗留不赴议所者当按军令是夜三鼓御史台告报文武百官不限大小使臣虽致仕在京宫观及僧道耆老军民班限十三日绝早并赴宣德门集议内省官员不来具状申元帅府依军法请勿住滞右录二月十二日夜元帅府指挥在前今晓示各令知悉。
shí sān rì guǐ yǒu kāi fēng fǔ bǎng zhǔn liú shǒu sī zhā zi gōu jí wén wǔ guān yuán sēng dào jūn mín bìng fù xuān dé mén jí yì.
十三日癸酉开封府榜准留守司劄子勾集文武官员僧道军民并赴宣德门集议。
kāi fēng fǔ bǎng liú shǒu sī zhā zi jīn yuè shí èr rì wǎn wú chéng zhǐ mò nèi hàn zì jūn qián huí chuán dà yuán shuài tái zhǐ lìng liú shǒu kāi fēng yǐn lián yè gōu jí wén wǔ guān yuán suī zhì shì zài jīng jí gōng guàn rén sēng dào qí lǎo jūn mín yú jīn yuè shí sān rì mǎo shí bìng fù xuān dé jí yì qiè lǜ hùn zá wú yǐ fēn bié zhā fù běn fǔ jiāng wén wǔ bǎi guān jí zhì shì zài jīng gōng guàn rù bìng fēn bō fù mì shū shěng sēng dào fù xuān dé mén wài xī guān tíng jūn yuán fù dà chéng fǔ jí yì bù guǎn shāo quē xū zhì zhǐ huī yòu chū bǎng xuān dé mén zhāng guà gè lìng zhī xī bǎi guān fù mì shū shěng shì shù fù dōng duǒ lóu sēng dào fù xī lóu jūn yuán fù dà chéng fǔ jí yì tuī dài zhāng bāng chāng shì bǎi guān gè qū fù jì bì jí yǎng jí bì mì shū shěng mén wài huán yǐ bīng nǎi lìng lián xián jǔ jiàn zhāng bāng chāng jiān yǒu xiān yù zhī qí yì bù fù yì suǒ zhě wáng shí yōng. yòu lìng fàn qióng bǎ shěng mén yǐ jǔ jiàn zhāng bāng chāng shì shuō yù jūn mín děng yú nèi qián fǔ lì tái lì fèn hū lìng hái jù míng xián tuī dài yì yì zhě yā fù jūn qián ér jūn mín qí lǎo sēng dào huí gù wú yán wěi wěi ér tuì dú tài xué zhū shēng duì yǐ mǒu děng suǒ jiàn yì dài bù rán qióng lǜ jūn mín shì xiào nǎi gāo shēng zhé zhòng yuē: dāng jīn wèi zhōng bù kě zhǐ kě wèi xiào suì lìng tóng rén guī xué shí sūn fù zhāng shū yè sì chū dú shí yōng zhǔ qí shì wǎn bǎi xìng jī dàn jiàn chū bái zhǐ yī fú lìng shū zhí wèi xìng míng ér tuì zhuàng cí mì zhī bù yǐ shì zhòng bó mù kāi chóu jiǎo zhuàng yǐ chū.
开封府榜留守司劄子今月十二日晚吴承旨莫内翰自军前回传大元帅台旨令留守开封尹连夜勾集文武官员虽致仕在京及宫观人僧道耆老军民於今月十三日卯时并赴宣德集议窃虑混杂无以分别劄付本府将文武百官及致仕在京宫观入并分拨赴秘书省僧道赴宣德门外西关亭军员赴大晟府集议不管稍阙须至指挥右出榜宣德门张挂各令知悉百官赴秘书省士庶赴东朵楼僧道赴西楼军员赴大晟府集议推戴张邦昌事百官各趋赴既毕集仰即闭秘书省门外环以兵乃令连衔举荐张邦昌间有先预知其意不赴议所者王时雍。又令范琼把省门以举荐张邦昌事说谕军民等於内前府吏台吏奋呼令还具名衔推戴异议者押赴军前而军民耆老僧道回顾无言唯唯而退独太学诸生对以某等所见意殆不然琼虑军民视效乃高声折众曰:当今为忠不可只可为孝遂令同人归学时孙傅张叔夜巳出独时雍主其事晚百姓饥但见出白纸一幅令书职位姓名而退状词秘之不以示众薄暮开俦缴状以出。
zuǒ sī yuán wài láng sòng qí yù shū zhāng bāng chāng zì yǐ shì zhòng.
左司员外郎宋齐愈书张邦昌字以示众。
yí shǐ yuē: jīn yì yù lì zhāng bāng chāng lìng wú kāi mò chóu jī wén zì rù chéng zhōng lìng bǎi guān sēng dào qí lǎo děng gòng yì bié lì yì xìng yǐ zhì guó shì bìng bù dé yǐn rě zhào shì kāi fēng fǔ yù shǐ tái jí bǎi guān yú mì shū shěng jù yì wén chén chéng wù láng wǔ chén chéng xìn láng yǐ shàng xī fù yì nǎi jí yì yú huáng chéng sī wáng shí yōng děng yǐ xià jiē zài sì xiě tuī jǔ zhuàng cǎo dàn kōng xìng míng wèi tián zhòng jiē yì shān cǐ zì wèi gǎn fā zuǒ sī yuán wài láng sòng qí yù zì wài zhì wèn shí yōng jǔ shuí shí yōng yuē: jīn rén lìng wú kāi lái mì yù yì jǔ zhāng bāng chāng jīn sì xiě xià wén zì wèi tián xìng míng qí yù yīn jì jīn rén xiān.
遗史曰:金意欲立张邦昌令吴开莫俦赍文字入城中令百官僧道耆老等共议别立异姓以治国事并不得引惹赵氏开封府御史台集百官於秘书省聚议文臣承务郎武臣承信郎以上悉赴议乃集议於皇城司王时雍等以下皆在巳写推举状草但空姓名未填众皆议(删此字)未敢发左司员外郎宋齐愈自外至问时雍举谁时雍曰:金人令吴开来密谕意举张邦昌今巳写下文字未填姓名齐愈因记金人先。
sì yǒu wén shū yún: qǐng jǔ jūn qián nán guān wèi shì bāng chāng wú yí yòng qǔ bǐ shū zhāng bāng chāng sān zì jiāng shì shí yōng yuē: shì. yòu shì zhòng yì guān jiē wú yǔ nǎi yú xiě xià wén zì tián zhāng bāng chāng xìng míng zhuàng shēn fēn fù yǔ kāi chóu jī wén zì chū chéng qù.
巳有文书云:请举军前南官谓是邦昌无疑用取笔书张邦昌三字将示时雍曰:是。又示众议官皆无语乃於写下文字填张邦昌姓名状申分付与开俦赍文字出城去。
cháo yě qiān yán yuē: jīn rén bǎng yún: yòu sūn fù děng jǔ qián tài zǎi zhāng bāng chāng zhuàng zài qián jí gōu jí zài jīng dà xiǎo zhí guān jūn mín sēng dào děng bìng yú mì shū shěng jí yì jǔ zhāng bāng chāng jí biàn shū xián wèi xìng míng yā zì réng yú nián yuè rì zhǐ fèng yòng guān yìn xiàn bù guò cǐ yuè shí sān rì shēn shàng biàn yǔ cè lì rù jīng bù xǔ yǐn rě zhào shì. ruò bié yǒu yì yì jù zhuàng gǎn dòu liú bù fù yì zhě dāng àn jūn fǎ yī shí bǎi guān guān shì bǎng wú bù tì qì.
朝野佥言曰:金人榜云:右孙傅等举前太宰张邦昌状在前疾勾集在京大小职官军民僧道等并於秘书省集议举张邦昌即便书衔位姓名押字仍於年月日纸缝用官印限不过此月十三日申上便与册立入京不许引惹赵氏。若别有异议具状敢逗留不赴议者当按军法一时百官观是榜无不涕泣。
yù shǐ zhōng chéng qín huì dú jiǎo zhuàng shēn lùn liè wèi bāng chāng fǔ xiāng wú zhuàng bù néng jìn rén chén zhī jié yǐ shì èr guó zhī nán bù zú yǐ dài zhào shì qíng yuàn qǐ yā fù jūn qián miàn lùn.
御史中丞秦桧独缴状申论列谓邦昌辅相无状不能尽人臣之节以释二国之难不足以代赵氏情愿乞押赴军前面论。
guì zhuàng yuē: yòu guì qiè yuán zì zǔ fù yǐ lái qī shì shì sòng shēn wéi jìn cóng zhí dāng tái jiàn hé guó hòu ēn shén kuì wú bào jīn dà jīn yōng zhòng bīng lín yǐ bá zhī chéng cāo shēng shā zhī bǐng sì zhì guān lì jūn mín děng bì yù miè sòng ér yì xìng guì jiā jǐn sǐ yǐ biàn qí lǐ fēi tè zhōng qí zhǔ yě.. qiě míng liǎng cháo zhī lì hài ěr zhào shì zì zǔ zōng yǐ zhì sì jūn yī bǎi qī shí yú zài gōng dé jī xù bǐ lóng hàn táng shí yì liǎng jìn qǐng yuán jiān chén yú méng jié yuàn lín guó móu chén shī jì wù zhǔ sàng shī suì shǐ shēng líng bèi hài jīng chéng shī shǒu shàng huáng sì jūn zhì gōng chū jiāo qiú hé yú jūn qián liǎng yuán shuài jì yǔn qí yì sì bù wén yú zhōng wài yǐ.. qiě kōng jié tǎng zàng jū mín zhī suǒ jī zhuī qǔ luán yú fú yù zhī suǒ yòng gē jiāo hé běi zhī dì gōng wèi chén zǐ jīn nǎi biàn yì qián yì zì bài sī méng zhì èr zhǔ xián yuān miào shè jiāng qīng wèi chén zǐ zhī yì ān néng rěn sǐ ér bù lùn zāi!. qiě sòng zhī yú zhōng guó hào lìng yī tǒng mián dì shù wàn lǐ fù zài zhī nèi jiāng yù wèi dà zǐ sūn fán yǎn chōng rèn sì hǎi dé zé jiā yú bǎi xìng qián gǔ wèi yǒu xīng wáng zhī mìng suī zài tiān yǒu shù yān kě yǐ yī chéng ér jué fèi lì zāi! xī xī hàn jué yú xīn shì ér guāng wǔ nǎi xìng dōng hàn jué yú cáo shì ér liú bèi jù shǔ táng wèi zhū wēn cuàn duó ér lǐ kè yòng fù zǐ yóu tuī qí shì xù ér jì zhī gài jì shì zhī hòu dé zài rén zhě shēn qí jī guǎng yè jù shì suī líng tì sì hǎi yīng xióng bì fù qí nán tiān xià zhī shì bù gǎn kuī qí wèi suǒ wèi jī guǎng zé nán qīng gēn dà zé nán bá cǐ zhī wèi yě. xī jìn wǔ dì yīn xuān jǐng zhī quán yǐ qiè wèi zhī shén qì dé zé zài rén zhě qiǎn jiā yǐ huì dì hūn luàn wǔ wáng zhēng bǐng zì xiāng cán lù gù liú yuān shí lè dé yǐ jù zhōng yuán yóu lài wáng dǎo wēn jiào bèi fǔ yì yuán huáng jiāng zuǒ zhī shèng yú yú xī jīng shí jìn qī tiān wǎng mín jiāo jié wài bāng yǐ cuàn qí zhǔ qí yú tiān xià yě. dé zhī yǐ qì dān shī zhī yǐ qì dān kuàng shǎo zhǔ shī dé rèn yòng fēi rén ér wàng dà ēn céng wú dé zé xià jí lí shù tè yǐ zhōng guó fān lí zhī dì yǐ lù yí rén gǎi zuò qì dān tiān xià qí hé sī zhī zāi! cǐ qì dān zhī suǒ yǐ néng miè jìn yě. sòng zhī yǒu tiān xià jiǔ shì yòu dé bǐ lóng hàn.
桧状曰:右桧窃缘自祖父以来七世事宋身为禁从职当台谏荷国厚恩甚愧无报今大金拥重兵临已拔之城操生杀之柄肆制官吏军民等必欲灭宋而易姓桧家尽死以辨其理非特忠其主也。。且明两朝之利害耳赵氏自祖宗以至嗣君一百七十馀载功德基绪比隆汉唐实异两晋顷缘奸臣渝盟结怨邻国谋臣失计误主丧师遂使生灵被害京城失守上皇嗣君致躬出郊求和於军前两元帅既允其议巳布闻於中外矣。。且空竭帑藏居民之所积追取銮舆服御之所用割交河北之地恭为臣子今乃变易前议自败斯盟致二主衔冤庙社将倾为臣子之义安能忍死而不论哉!。且宋之於中国号令一统绵地数万里覆载之内疆域为大子孙繁衍充牣四海德泽加於百姓前古未有兴亡之命虽在天有数焉可以一城而决废立哉!昔西汉绝於新室而光武乃兴东汉绝於曹氏而刘备据蜀唐为朱温篡夺而李克用父子犹推其世序而继之盖继世之後德在人者深其基广业巨势虽陵替四海英雄必赴其难天下之士不敢窥其位所谓基广则难倾根大则难拔此之谓也。西晋武帝因宣景之权以窃魏之神器德泽在人者浅加以惠帝昏乱五王争柄自相残戮故刘渊石勒得以据中原犹赖王导温峤辈辅翼元皇江左之盛逾於西京石晋欺天罔民交结外邦以篡其主其於天下也。得之以契丹失之以契丹况少主失德任用非人而忘大恩曾无德泽下及黎庶特以中国藩篱之地以赂夷人(改作契丹)天下其何思之哉!此契丹之所以能灭晋也。宋之有天下九世宥德比隆汉。
táng shí yì xī jìn dà jīn fèi lì zhī yì kě bù míng tiān dì zhī yì yǐ kǎo gǔ jīn zhī jī zāi! qiè guān dà jīn jīn rì jì yì zhī shì duō qián rì dà liáo wáng guó zhī chén huà chóu dìng jì suǒ yǐ bì miè sòng zhě fēi zhōng yú dà jīn yě. jiǎ wēi dà jīn yǐ bào qí yuàn ěr céng bù zhī miè dà liáo zhě dà jīn dà sòng gòng wèi zhī yě. dà sòng jì miè dà jīn dé bù fáng xián qí rén hū! qǐng shàng huáng wù tīng jiān chén yīn lǐ liáng sì fù xiōng zhī yuàn miè qì dān méng hǎo zhī guó nǎi yǒu jīn rì zhī nán rán zé yīn rén zhī yuàn yǐ miè rén zhī guó zhě qí huò, qǐ kě shèng yán zāi! wèi jì yì zhě bì yù miè sòng zhī cè gǎi zuò guó zài jué liǎng hé huái jiù zhī sī chú lín guó fù chóu zhī huàn ér sì. yòu yuē: dà jīn bīng wēi wú dí tiān xià zhōng guó zhī mín kě zhǐ huī ér dìng. ruò dà jīn guǒ néng miè sòng liǎng hé huái jiù zhī sī yì bù néng wàng guǒ néng miè sòng tú shǐ sòng zhī zōng shǔ xián dé zhī shì chàng yì tiān xià jié guó lì yǐ běi xiàng zé liǎng hé zhī mín yì rì fǔ dìng zhī hòu yì jiāng qù jīn rén ér guī sòng yǐ.. qiě tiān shēng nán běi zhī guó fāng yù zhī yì yě. jìn wèi qì dān suǒ miè zhōu shì zōng fù dìng sān guān shì wèi jìn suǒ gǎi zuò ér bào hèn rán zé jīn rì zhī miè zhào shì qǐ bì zhào shì rán hòu fù chóu yě. suī zhōng guó yīng xióng yì jiāng fù zhōng guó zhī hèn yǐ. guì jīn jié gān dǎn juān qū mìng wèi yuán shuài yán fèi lì zhī yì yǐ míng liǎng cháo zhī lì hài fú wàng yuán shuài bù xù qún yì shēn sī guó jì yǐ biàn zhī yú cháo. ruò yòng chán yán yǐ jīn yǐ zhè gōng néng fēi tè shāng dí guó zhī yì yì yí huàn yú yì rì yǐ.. yòu kuàng huò mò dà yú miè rén zhī guó xī qín miè liù guó ér liù guó miè zhī fú jiān miè yàn ér yàn miè zhī xiàng tóng guàn cài yōu tān tǔ dì yǐ fèng zhǔ yù yíng sī ér wàng guó jì tún bīng jìng shàng yù miè liáo yǐ qǔ yàn yún: zhī dì fāng shì shí yě. qì dān zhī shǐ jiāo chí jiē zhǒng qí qǐng yú qián wèi guàn yōu zhī jì zhě dāng sī guó jì yǐ cóng qí qǐng nǎi yù yāo gōng yè yǐ jiān rén zhī dì suì yí huàn yú zhǔ ér zōng shè diàn wēi jīn shān cǐ zì suī fén shī lù zú. yòu hé yì zāi! jīn yuán shuài wēi zhèn zhōng yuán gōng gāo zài xī nǎi yù yòng lí jiàn zhī lùn ér jīn yī jǐ zhī gōng qí wèi guó jì yì sì shī yǐ. guàn yōu zhī jì kě bù jiàn zāi! zì gǔ bīng zhī qiáng zhě gù bù zú shì liú cōng shí lè wēi zú yǐ zhì mǐn huái ér cuò yú lǐ jǔ shù qiān rén zhī zhòng fú jiān yǐ bǎi wàn zhī shī nǜ yú féi shuǐ zhī lǚ shì bīng qiáng ér bù zú shì yě. dà jīn zì qù suì wèn zuì zhōng yuán rù jìng zhēng zhàn sì yú suì yǐ. rán suǒ gōng bì kè zhě wú tā yǐ dà jīn jiǔ xí bīng gé zhōng guó chéng píng bǎi nián shì zú hǎn liàn jiàng shuài wèi dé qí rén yě. zì gǔ zhōng guó dì tǔ jiǎ bīng zhī wēi sì lín wú yǒu jiàng xiàng yīng xióng shì bù fá cái shǐ yì rì shì zú jīng liàn. ruò táng fān zhèn zhī bīng jiàng xiàng dé rén. ruò táng dài sù zhī chén dà jīn zhī yú zhōng guó néng bì qí shèng zāi!. qiě shì zhī xìng wáng yǐ yǒu dé ér dài wú dé yǐ yǒu dào ér dài wú dào rán hòu huáng tiān yòu zhī sì hǎi guī zhī. ruò bāng chāng zhě zài shàng huáng cháo zhuān shì yàn yóu bù wù guī jiàn fù huì quán xìng zhī chén gòng wèi dù guó zhī zhèng jīn rì shè jì qīng wēi shēng mín tú tàn suī fēi yī rén suǒ zhì yì bāng chāng wèi zhī lì yě. tiān xià zhī rén fāng jí zhī. ruò chóu. ruò fù yǐ tǔ dì shǐ zhǔ rén mín yīng xióng bì jǐn.
唐实异西晋大金废立之议可不明天地之意以考古今之迹哉!窃观大金今日计议之士多前日大辽亡国之臣画筹定计所以必灭宋者非忠於大金也。假威大金以报其怨耳曾不知灭大辽者大金大宋共为之也。大宋既灭大金得不防闲其人乎!顷上皇误听奸臣因李良嗣父兄之怨灭契丹盟好之国乃有今日之难然则因人之怨以灭人之国者其祸,岂可胜言哉!为计议者必欲灭宋之策(改作国)在绝两河怀旧之思除邻国复仇之患而巳。又曰:大金兵威无敌天下中国之民可指麾而定。若大金果能灭宋两河怀旧之思亦不能忘果能灭宋徒使宋之宗属贤德之士倡义天下竭国力以北向则两河之民异日抚定之後亦将去金人而归宋矣。。且天生南北之国方域之异也。晋为契丹所灭周世宗复定三关是为晋所(改作而)报恨然则今日之灭赵氏岂必赵氏然後复仇也。虽中国英雄亦将复中国之恨矣。桧今竭肝胆捐躯命为元帅言废立之议以明两朝之利害伏望元帅不恤群议深思国计以辨之於朝。若用谗言以矜已这功能非特伤敌国之义亦贻患於异日矣。。又况祸莫大於灭人之国昔秦灭六国而六国灭之苻坚灭燕而燕灭之项童贯蔡攸贪土地以奉主欲营私而忘国计屯兵境上欲灭辽以取燕云:之地方是时也。契丹之使交驰接踵祈请於前为贯攸之计者当思国计以从其请乃欲邀功业以兼人之地遂贻患於主而宗社垫危今(删此字)虽焚尸戮族。又何益哉!今元帅威震中原功高在昔乃欲用离间之论而矜一己之功其为国计亦巳失矣。贯攸之计可不鉴哉!自古兵之强者固不足恃刘聪石勒威足以制愍怀而挫於李矩数千人之众苻坚以百万之师衄於淝水之旅是兵强而不足恃也。大金自去岁问罪中原入境征战巳逾岁矣。然所攻必克者无他以大金久习兵革中国承平百年士卒罕练将帅未得其人也。自古中国地土甲兵之威四邻无有将相英雄世不乏才使异日士卒精练。若唐藩镇之兵将相得人。若唐代肃之臣大金之於中国能必其胜哉!。且世之兴王以有德而代无德以有道而代无道然後皇天祐之四海归之。若邦昌者在上皇朝专事燕游不务规谏附会权幸之臣共为蠹国之政今日社稷倾危生民涂炭虽非一人所致亦邦昌为之力也。天下之人方疾之。若仇。若付以土地使主人民英雄必尽。
qǐ ér zhū zhī fēi tè bù zú yǐ dài sòng yì bù zú wèi dà jīn píng hàn yǐ. dà jīn bì yù miè sòng ér lì bāng chāng zé jīng shī zhī mín kě fú ér tiān xià zhī mín bù kě fú jīng shī zhī zōng zi kě miè ér tiān xià zhī zōng zi bù kě miè guì bù gù fǔ yuè zhī zhū lù zú zhī huàn wèi yuán shuài yán liǎng cháo zhī lì hài fú wàng yuán shuài jī kǎo gǔ jīn shēn jiàn sī yán fù sì jūn zhī wèi yǐ ān sì fāng zhī mín fēi tè dà sòng méng fú shí dà jīn wàn shì zhī lì yě. bù rèn huáng jù kěn gào zhī zhì jǐn jù zhuàng shēn zì yú bǎi guān suǒ yì qí lüè yún: fèng dà jīn huáng dì zhào zhǐ èr yuán shuài lìng zhǐ yù lì tài zǎi zhāng bāng chāng wéi zhǔ mǒu děng huāng mí bù zhī suǒ cuò gǎn bù tuī dài rú gèng yù bié xuǎn xián rén yì qǔ zì jūn qián zhǐ huī.
起而诛之非特不足以代宋亦不足为大金屏翰矣。大金必欲灭宋而立邦昌则京师之民可服而天下之民不可服京师之宗子可灭而天下之宗子不可灭桧不顾斧钺之诛戮族之患为元帅言两朝之利害伏望元帅稽考古今深鉴斯言复嗣君之位以安四方之民非特大宋蒙福实大金万世之利也。不任惶惧恳告之至谨具状申自馀百官所议其略云:奉大金皇帝诏旨二元帅令旨欲立太宰张邦昌为主某等荒迷不知所措敢不推戴如更欲别选贤人亦取自军前指挥。
cì jìn shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān děng chù chéng xuān bù zhèng shǐ sī bù zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
赐进士出身头品顶戴四川等处承宣布政使司布政使清苑许涵度校刊。
juǎn bā shí jiào kān jì.
※卷八十校勘记。
chē fán yī shí liǎng tuō yī zì bié yǐ zhuàng lèi tài zǐ bìng huàn zhě èr rén jī shā zhī tuō zhī zì yǐ qí shǒu tóng shī bìng huàn zhě shī shàng shī zì wù zuō sǐ bìng zì wù zài shǒu xià shā qí wèi luàn shā yīng zuò zhǎn suì yǐ liú shǒu sī yìn fù cì guān yī zuò suì yǐ liú shǒu děng shì fù cì guān tián zhāng bāng chāng xìng míng zhuàng shēn zhuàng shēn yī zuò bié xiě shēn zhuàng gǎn yǒu dòu liú bù fù yì zhě tuō yǒu zì liǎng hé huái jiù zhī sī yì bù néng shǐ zhī wàng tuō shǐ zhī èr zì.
车凡一十两(脱一字)别以状类太子并宦者二人击杀之(脱之字)以其首同尸并宦者尸(上尸字误作死并字误在首下)杀其为乱(杀应作斩)遂以留守司印付次官(一作遂以留守等事付次官)填张邦昌姓名状申(状申一作别写申状)敢有逗留不赴议者(脱有字)两河怀旧之思亦不能使之忘(脱使之二字)。