yán xìng xià zhì bā shí wǔ.
炎兴下帙八十五。
qǐ shào xīng bā nián shí yī yuè èr rì jiǎ shēn, jǐn èr shí rì rén yín.
起绍兴八年十一月二日甲申,尽二十日壬寅。
shí yī yuè èr rì jiǎ shēn zhāng jiè zòu lùn jīn rén yí shǐ zhào yù jiāng nán shì.
十一月二日甲申张戒奏论金人遗使诏谕江南事。
jīn rén qiǎn zhāng tōng gǔ wèi jiāng nán zhào yù xiāo zhào wèi míng wēi jiāng jūn yǐ fù zhī cháo tíng qiǎn qǐ jū shè rén fàn tóng wèi jiē bàn shǐ. qiě rù jìng jiǎ shēn zhāng jiè yǐ tái zhè shōu běn zhí shàng diàn yīn jìn zhā zi yún: chén zuó shū shí èr shì bì xià suī jiā nà cháo tíng wèi cháng shī xíng shì ruò zhāo wǔ lǐ zài bì rán wáng lún jù huí lǔ gǎi zuò jīn shǐ suì yǒu jiāng nán zhào yù shǐ jí míng wēi jiāng jūn zhī hào bù yún: guó ér zhí yún: jiāng nán shì yǐ wǒ tài zǔ dài lǐ shì wǎn nián zhī lǐ yě. céng bù dé wèi sūn quán hū! yī zé míng wēi yī zé zhào yù cǐ èr zhě hé yì lǔ gǎi zuò jīn yún: zhào yù chén bù zhī suǒ yù zhě hé shì lǔ gǎi zuò bǐ. ruò guǒ yù hé zé dāng yǐ yì hé zhī míng lái ér hé zhào yù zhī yǒu chén guān lǔ gǎi zuò jīn shǐ jīn rì zhī shì yǔ qián rì dà yì lǐ bì bù qū shì bì bù cóng chén wèi cháo tíng jì shàng cè mò rú jùn cí jù zhī jī cì. qiě wù lìng jù dù jiāng xiān wèn qí guān míng hé yì zhào yù hé shì lǐ jié shì mù yì dìng dé qí shí ér hòu jìn tuì zhī shàng kě shǎo hū hū!. yòu yuē: chén zì yǐ mǎo suì lùn zhàn bì bài qù qiū zhì jīn fán sān nián ér hòu yàn chén jīn shuāng wèi hé wú chéng qǐ wéi wú chéng zhōng bì zhāo kòu gǎi zuò zhì wǔ yì yuàn bì xià jì zhī shì rì wǔ lòu jiè zài jù zòu yuē: chén zuó shí qī rì miàn zòu chén guān jīn rì cháo tíng cuò zhì tài hòu suī.
金人遣张通古为江南诏谕萧诏为明威将军以副之朝廷遣起居舍人范同为接伴使。且入境甲申张戒以台这收本职上殿因进劄子云:臣昨疏十二事陛下虽嘉纳朝廷未尝施行示弱招侮理在必然王伦遽回虏(改作金)使遂有江南诏谕使及明威将军之号不云:国而直云:江南是以我太祖待李氏晚年之礼也。曾不得为孙权乎!一则明威一则诏谕此二者何意虏(改作金)云:诏谕臣不知所谕者何事虏(改作彼)。若果欲和则当以议和之名来而何诏谕之有臣观虏(改作金)使今日之事与前日大异礼必不屈事必不从臣为朝廷计上策莫如峻辞拒之基次。且勿令遽渡江先问其官名何意诏谕何事礼节事目议定得其实而後进退之尚可少忽乎!。又曰:臣自乙卯岁论战必败(去秋至今)凡三年而後验臣今双谓和无成岂惟无成终必招寇(改作致侮)亦愿陛下记之是日午漏戒再具奏曰:臣昨十七日面奏臣观今日朝廷措置太后虽。
yǒu kě guī zhī jī wèi bì yǒu de guī zhī lǐ méng shèng wèn hé gù chén zòu qǐ hòu wáng lún huí rì wèi bì xià móu zhī. yòu yún: zhǔ zhàn zhǔ hé zhèng rú yī zhě xǐ yòng dà hán dà rè yào fū hán rè, qǐ kě zhuān yòng yī wù yòng yào guì duì bìng yì lùn guì zhōng lǐ chén wèi jīn rì hé zhàn èr yì suī bù kě jǐn fèi yào bù kě zhuān zhǔ dú yǒu yán bīng jǐn shǒu cǐ yì kě zhuān zhǔ ěr.
有可归之机未必有得归之理蒙圣问何故臣奏乞候王伦回日为陛下谋之。又云:主战主和政如医者喜用大寒大热药夫寒热,岂可专用一物用药贵对病议论贵中理臣谓今日和战二议虽不可尽废要不可专主独有严兵谨守此议可专主耳。
sān rì yǐ yǒu zhāng jiè zòu lùn hé yì lì hài.
三日乙酉张戒奏论和议利害。
yǐ yǒu zhāng jiè zài jù zòu yún: rén chén wèi móu guó zhǐ dāng zì miǎn bù kě jiǎo xìng tōu ān guǒ dé tōu ān yóu kě dàn kǒng qū rǔ yǐ shèn ér tōu ān yì bù dé ěr jiǎng hé ér shì zé kě yǐ xī bīng fēi zé yì kě yǐ zhāo kòu gǎi zuò zhì wǔ yě..
乙酉张戒再具奏云:人臣谓谋国只当自勉不可侥幸偷安果得偷安犹可但恐屈辱已甚而偷安亦不得耳讲和而是则可以息兵非则亦可以招寇(改作致侮)也。。
lǐ bù shì láng céng kāi zòu lùn bù dàng jiǎng hé.
礼部侍郎曾开奏论不当讲和。
yǒu bào jīn rén qiǎn zhāng tōng gǔ chí zhào ér lái lǐ bù shì láng céng kāi yǐ wèi bù dàng wàng chóu chóu ér jiǎng hé hǎo nǎi jù zhā zòu rì chén wén yuè wáng gōu jiàn yīn fū jiāo zhī bài qī yú kuài jī qiè chǐ fèn chén bù wàng bào shǎng wǔ suī bēi cí hòu lǐ chén qiè yú wú fèng bì dài sù wài shì shuāi ruò rán láo shēn jiāo sī zuò wò cháng dǎn zhé jié xià shì yīn wèi bīng bèi zhě èr shí yǒu èr nián chéng wú zhī xì yī jǔ ér miè zhī huì zhū hóu ér zhì gòng yú zhōu héng xíng jiāng huái hào chēng bà zhǔ cǐ wú tā jiān dà zhì ér móu xiān dìng gù yě. chǔ dì fāng qiān lǐ dài jiǎ bǎi wàn zhàn shèng gōng qǔ cháng xióng yú zhū hóu ér huò yú zhāng yí zhī yán tān shāng yú zhī dì dōng jué qiáng qí zhī hǎo xī shòu bào qín zhī qī huái wáng rù guān ér bù guī qǐng wáng táo guī ér bù chǐ gān xīn qīn wǔ rì yì diān cuò tǔ dì cù xuē guó zuò shuāi wēi zhōng zhì bìng tūn qǔ xiào hòu shì cǐ wú tā tān jìn lì ér wàng yuǎn tú gù yě. jīn nǚ zhēn gǎi zuò jīn rén zhī yú guó jiā yǒu qín rén qī chǔ zhī shì ér wǒ zhī dài bǐ yě. wú yuè rén bào wú zhī xīn xìn qí guǐ móu jiǎo xìng jiǎng hé jī zhī qián gǔ wèi kě yōu kǎo zhī jīn shì wéi nán xìn ér cháo tíng bù sī yǒu yǐ fá qí fāng. qiě wàng dà rǔ gān chén qiè biǎn chēng hào sǔn jīn bó yǐ nán de zhī shí wéi wú yì zhī shì kě bù wéi tòng kū liú tì zāi! shū yuē: bù zuò wú yì hài yǒu yì. yòu yuē: zhèn zhì xiān dìng xún móu qiān tóng guǐ shén qí yī miǎn shì xié cóng jīn yù gǒng gù zōng shè bǎo shǒu jiāng yǔ ān jí lí yuán jīng huà guó shì. ruò bì xià bù xuǎn yī zhì bù qù wú yì qí hé yǐ chéng gōng hū! fū róng dí chái láng bù kě bǎo yě. shān fū róng zhì cǐ jiǔ zì zì yòng bīng yǐ lái xìn shǐ fāng zhì bīng zhé suí zhī jiē yǐ rán shén míng zhī yàn bù dài kǎo zhū gǔ ér kě zhī kuàng jīn lǔ gǎi zuò dí qiú zhī zài jīng shī zhě fāng jiàn zhèn nán zhī hào zēng tún shù zhī shǒu zhì zhàn jiàn bèi qiǔ liáng jiǎn shuāng dīng wú fēi wéi rù kòu gǎi zuò shēn rù zhī jì ér wǒ nǎi rì xī jì wàng hé yì zhī chéng, qǐ bù huò yé gōng wéi bì xià rén xiào chéng zhì āi mù shēn qiè zé yíng fèng zǐ gōng zhī shǐ bù dé bù qiǎn jīn jì zài wǎng yǐ. zǐ gōng zhī lái yǎo rán wú qī ér tuō yǐ yì hé xū fèi shí yuè shǐ bǐ kě jué hé bì fēn fēn wèi tā shuō hū! qiè wén lǔ gǎi zuò jīn shǐ fāng zé wǒ yǐ zhāo xiáng zhī shì shì qiú xìn xì, qǐ fēi zì qǔ zāi! fú wàng bì xià yǐ yuè wèi xīn yǐ chǔ wèi jiè wú wàng dà chǐ wú huò hé yì jiān xīn dìng.
有报金人遣张通古持诏而来礼部侍郎曾开以谓不当忘仇雠而讲和好乃具劄奏日臣闻越王勾践因夫椒之败棲於会稽切齿忿忱不忘报晌午虽卑辞厚礼臣妾於吴奉币贷粟外示衰弱然劳身焦思坐卧尝胆折节下士阴为兵备者二十有二年乘吴之隙一举而灭之会诸侯而致贡於周横行江淮号称霸主此无他坚大志而谋先定故也。楚地方千里带甲百万战胜攻取尝雄於诸侯而惑於张仪之言贪商於之地东绝强齐之好西受暴秦之欺怀王入关而不归顷王逃归而不耻甘心侵侮日益颠错土地蹙削国祚衰微终至并吞取笑後世此无他贪近利而忘远图故也。今女真(改作金人)之於国家有秦人欺楚之势而我之待彼也。无越人报吴之心信其诡谋侥幸讲和稽之前古为可忧考之今事为难信而朝廷不思有以伐其方。且忘大辱甘臣妾贬称号损金帛以难得之时为无益之事可不为恸哭流涕哉!《书》曰:不作无益害有益。又曰:朕志先定询谋佥同鬼神其依黾筮协从今欲巩固宗社保守疆圉安辑黎元经画国事。若陛下不选一志不去无益其何以成功乎!夫戎狄豺狼不可保也。(删夫戎至此九字)自用兵以来信使方至兵辄随之皆已然甚明之验不待考诸古而可知况今虏(改作敌酋之在京师者方建镇南之号增屯戍之守置战舰备糗粮简双丁无非为入寇(改作深入)之计而我乃日夕冀望和议之成,岂不惑耶恭惟陛下仁孝诚至哀慕深切则迎奉梓宫之使不得不遣今既再往矣。梓宫之来杳然无期而托以议和虚费时月使彼可决何必纷纷为他说乎!窃闻虏(改作金)(使方责我以招降之事是求衅隙,岂非自取哉!伏望陛下以越为心以楚为戒无忘大耻无惑和议坚心定。
zhì yī yú tú zhì shǐ zhèng shì xiū yú nèi bīng jiāng qiáng yú wài zé suī bù qiú ér zì hé yǐ. jīn huáng chén qiè jiàn lǔ gǎi zuò běi shǐ zhī lái suǒ xì shén dà nèi wài chén liáo zhāng shū zhā zi jiē lùn jí cǐ shì zhě yuàn bì xià xī yǐ jiàng fù sān xǐng shū mì yuàn shǐ fǔ bì dà chén jí shì cóng guān yù jiā shú yì shǐ yìng chóu zhī xián bù zhì shī wù shù wú hòu huǐ.
志一於图治使政事修於内兵将强於外则虽不求而自和矣。巾黄臣窃见虏(改作北)使之来所系甚大内外臣僚章疏劄子皆论及此事者愿陛下悉以降付三省枢密院使辅弼大臣集侍从官预加熟议使应酬之闲不至失误庶无後悔。
shí jiǔ rì xīn chǒu lìng shì cóng tái jiàn shuō sī jiǎng hé lì hài tiáo zòu.
十九日辛丑令侍从台谏说思讲和利害条奏。
jīn guó shǐ zhāng tōng gǔ xiāo zhé rù jìng shàng yù qū yǐ jiù hé yǐ yǔ qín huì yì dìng gēng lìng shì cóng tái jiàn xiáng sī tiáo zòu nǎi jiàng zhǐ yuē: yǒu dà jīn qiǎn shǐ zhì jìng zhèn yǐ zǐ gōng wèi hái mǔ yī zài yuǎn líng qǐn gōng què jiǔ jī huì guī xiōng dì zōng zú wèi dé huì jù nán běi jūn mín shí yú nián xián bù dé xiū xī yù qū yǐ jiù hé zài tíng shì cóng tái jiàn zhī chén qí xiáng sī suǒ yí tiáo zòu lái shàng xiàn yī rì jìn rù.
金国使张通古箫哲入境上欲屈已就和已与秦桧议定更令侍从台谏详思条奏乃降旨曰:有大金遣使至境朕以梓宫未还母一在远陵寝宫阙久稽会归兄弟宗族未得会聚南北军民十馀年闲不得休息欲屈已就和在廷侍从台谏之臣其详思所宜条奏来上限一日进入。
lǐ bù shì láng céng kāi zòu bù dàng jiǎng hé.
礼部侍郎曾开奏不当讲和。
yòu chén fú fèng jīn yuè èr shí rì zhào zhǐ yún yún, chén méng qì shǐ dāo mào shì cóng dài zuì lǐ sī yù jìn yī yán tè jiàn yī lùn zé chén yǒu jiàn yuè zhī zuì jīn chén xìng méng zhào xùn tiáo jù lì biàn yǐ wén chén bù bì fǔ yuè zhī zhū hǎi zǔ zhī zuì jí yán qiè lùn zhī. qiě lǔ gǎi zuò jīn rén zhī lùn yì bì bù chū cǐ cè yù qióng wǒ guó yù màn wǒ shì yù ruò wǒ bīng jiǎng hé ér yòng shì shì yuàn yǐ xīng shī chén kǒng cǐ jī mí zhī dào dāng sī xuě fèn zhī chǐ chén fú jiàn bì xià sān qiǎn wáng lún yíng zǐ gōng fèi hào jù yì zhōng wú zǐ gōng zhī hái chén zǐ mò bù tīng xìn qiú lǔ gǎi zuò bǐ guó, qǐ yǒu jiǎng hé zhī yì shì gù suì zhōng liǎng qiǎn shǐ zhě lái lín yù yì gē dì zhī lǐ jīn zhāo tíng xìn cǐ děng zhī lùn gù qīng xīn dài zhī jīn bì xià jiàng ruì zhǐ tiáo jù lái shàng yún: yù shǐ bì xià wěi zhì yú tā rén xī wèi zǔ yù bìng sūn wú wú zhǔ jiàng yù yíng zhī lǔ sù jiàn cè yú sūn quán yuē: sù kě yíng zhī jiāng ān guī hū!. qiě yī sūn quán shàng sī yī zhàn zhōng zhì wú guó kuàng bì xià chéng yì zǔ bō luàn kān dìng zhī qū bǐng liè shèng shǒu chéng xiū wén zhī yè miàn bù kuí cǐ chǐ yě. jīn zéi gǎi zuò dí jiàn yì zēng suì bì zhī yǔ. yòu shì jiān zhà yě. shì gù zéi gǎi zuò dí zéi gǎi zuò dí jiàn yì zēng suì bì zhī yǔ. yòu shì jiān zhà yě. shì gù zéi gǎi zuò dí suì zhōng duō lái cǐ guān wǒ xìn ér cāo wǒ cè, qǐ bù jié wǒ lì ér màn wǒ bīng zāi! chén wèi yù qí yán yě.. qiě suì bì nǎi bāng fù zhī yú zé kě màn wǒ bīng zāi! chén wèi yù qí yán yě.. qiě suì bì nǎi bāng fù zhī yú zé kě yǐ gōng zhī xī zhāng shèng bù yù jié wǒ lì ér fù zhī lǔ cǐ zì gǎi zuò qì dān fù bì nǎi yì què chǎng zhī huò bǎi yǒu wǔ shí wàn suǒ shōu nǎi qí dì suǒ rù zhāng shèng gù chū shèng duàn jīn jù dé zhī gù jiāng fèi yòng jǐ hé bì xià jié mín zhī gāo xuè ér jī lǐ zhī jīng shī nǎi zhū xià qǐ tǎo zuò lì guó zhī běn yě. bì xià, qǐ bù yù dōu yǐ zhèng rén jūn zhī hào lì zōng shè ér qīng gōng shì xiū yuán qǐn ér yíng yuān shèng xiāo tiáo zhī yú gōng cǐ bù zī zhī fèi jǐ nián ér dé ān hé nián ér zhēn zhì pò yú guó yòng shāo yǒu bù qián zé liú yù shì qí guī mó yě. chén yuàn bì xià ruì duàn cuò qí lái shǐ, qǐ bù xìng zāi! chén wèi bì xià cè zhī jīn wǒ bīng gé jiān lì yǒu fèn wēi zhī yǒng xiào sǐ zhī lì cháng dǎn sī fèn shì gù zéi gǎi zuò dí yǒu hé zhī yì yuàn bì xià jiè zhū jūn jiāng zēng xiū wǔ bèi láo gù biān chuí fā yáng zhēng tǎo zhī lìng, qǐ bù rén rén dí chǎng jì wǒ zēng xiū wǔ shì yǐ guān qí xìn chéng jī jìn bīng yú dū yì fēi zéi gǎn èr zì gǎi zuò bǐ yǒu yě. yǒu quē zì yì rán zé bì xià suī bù jù jué qí shǐ dàn yǐ gǔ lǐ ér dài zhī zé yì bù kě fèi bīng ér zhuān hòu yú tā yě. huáng tiān zhào lín cǐ xīn shì wú bù jì yǐ.. ruò qū zhì yú zéi gǎi zuò dí chén yuàn xiān wěn jǐng yǐ xiè zhòng yì yuàn bì xià chá zhī yān chén jù cǐ shù yán wèi jǐn yú xīn xù dāng miàn xiè jìn chéng yǐ wén jǐn zòu jiù xiào yún: jīn bì xià jiàng ruì zhǐ tiáo jù xià yí yǒu quē wén.
右臣伏奉今月二十日诏旨云云,臣蒙器使叨冒侍从待罪礼司欲进一言特建一论则臣有僭越之罪今臣幸蒙诏训条具利便以闻臣不避斧钺之诛醢俎之罪极言切论之。且虏(改作金)人之论议必不出此策欲穷我国欲慢我势欲弱我兵讲和而用事释怨以兴师臣恐此羁縻之道当思雪愤之耻臣伏见陛下三遣王伦迎梓宫费耗巨亿终无梓宫之还臣子莫不听信酋虏(改作彼国),岂有讲和之议是故岁中两遣使者来临欲议割地之礼今朝廷信此等之论故倾心待之今陛下降睿旨条具(来上)云:欲使陛下委质於他人昔魏祖欲并孙吴吴主将欲迎之鲁肃建策於孙权曰:肃可迎之将安归乎!。且一孙权尚思一战终峙吴国况陛下承艺祖拨乱戡定之区秉列圣守成修文之业面不揆此耻也。今贼(改作敌)建议增岁币之语。又是奸诈也。是故贼(改作敌)贼(改作敌)建议增岁币之语。又是奸诈也。是故贼(改作敌)岁中多来此观我衅而操我策,岂不竭我力而慢我兵哉!臣未喻其言也。。且岁币乃邦赋之馀则可慢我兵哉!臣未喻其言也。。且岁币乃邦赋之馀则可以供之昔章圣不欲竭我力而付之虏(此字改作契丹)富弼乃议榷场之货百有五十万所收乃其地所入章圣故出圣断今遽得之故疆费用几何陛下竭民之膏血而缉理之京师乃诸夏(乞讨作立国)之本也。陛下,岂不欲都以正人君之号立宗社而清宫室修园寝而迎渊圣萧条之馀供此不赀之费几年而得安何年而臻治迫於国用稍有不前则刘豫是其规模也。臣愿陛下睿断挫其来使,岂不幸哉!臣为陛下策之今我兵革坚利有愤威之勇效死之力尝胆思奋是故贼(改作敌)有和之议愿陛下戒诸军将增修武备牢固边陲发扬征讨之令,岂不人人敌场既我增修武事以观其衅乘机进兵於都邑非贼敢(二字改作彼)有也。(有阙字)议然则陛下虽不遽绝其使但以古礼而待之则亦不可费兵而专候於他也。皇天照临此心事无不济矣。。若屈志於贼(改作敌)臣愿先刎颈以谢众议愿陛下察之焉臣具此数言未尽愚心续当面谢进呈以闻谨奏(旧校云:今陛下降睿旨条具下疑有阙文)。
lǐ bù shì láng céng kāi bà wèi bǎo wén gé dài zhì gōng cí.
礼部侍郎曾开罢为宝文阁待制宫祠。
céng kāi zòu lùn bù dàng jiǎng hé yǔ yí dí gòng shì shān cǐ wǔ zì bù bào kāi jiàn qín huì jù yán bù kě tōng hé zhī zhuàng guì bù dá kāi yǐn shí jìn fèng qì dān zhī huò yǐ zhèng zhé zhī guì nù yuē: shì láng zhī gù shì guì dú bù zhī yé kāi yǐ yán bù cóng jí qǐ bà qù suì chú bǎo wén gé dài zhì gōng cí.
曾开奏论不当讲和与夷狄共事(删此五字)不报开见秦桧具言不可通和之状桧不答开引石晋奉契丹之祸以证折之桧怒曰:侍郎知故事桧独不知耶开以言不从即乞罢去遂除宝文阁待制宫祠。
yǐn tūn chú lǐ bù shì láng jiān shì jiǎng.
尹焞除礼部侍郎兼侍讲。
zhì yuē: dé yí xián ér wàn bāng níng jǔ yì mín ér tiān xià fú zì jì lù yuán xiàn yú yóu yì yǐ zhēng xiān ér jiǎng xǔ xuē fāng yì chēng shù zhī wèi guǎng liú fēng jì yuǎn cǐ dào qǐn shuāi wǒ dé qí rén jī zhū jìn liè jù guān yǐn tūn kǒu sòng bǎi shì fù sì jiǔ jīng xiān wáng yí yán wén zhū shī xùn jūn zǐ suǒ yǎng dé zì gōng xíng gài dòng jìng zhī yǒu cháng yǐ jìn tuì zhī kě dù shēn gōng yǐ lǎo lǚ cí bì zhī zhāo péi xiù jū shēn shí fù zhuī fēng zhī zhào fèng piān dié shàng shèng dào yì míng gù wǒ hé tuó zhī bān móu rén yì xián zhī dì jué jū zōng bó réng shì jīn huá wǎng qí qīn zāi! fú wǒ xiū mìng yǐn tūn yǐ tài cháng shǎo qīng jiān chóng zhèng diàn shuō jiù tūn fāng yǐ jí gào zài zhōng lǐ bù shì láng céng kāi yǐ dài zhì gōng cí bà qù suì chú tūn wèi lǐ bù shì láng chú zhāng xuàn wèi tài cháng shǎo qīng tūn jí yǐ tài cháng shǎo qīng zhí shì jiāo dài yǔ xuàn lì cí miǎn nǎi yǐ dài zhì tí jǔ wàn shòu guān.
制曰:得遗贤而万邦甯举逸民而天下服自季路原宪於游艺以争先而蒋诩薛方亦称述之未广流风既远此道寝衰我得其人跻诸近列具官尹焞口诵百氏腹笥九经先王遗言闻诸师训君子所养得自躬行盖动静之有常以进退之可度申公已老屡辞璧之招裴秀居申时赴追锋之召奉篇迭上圣道益明顾我荷橐之班谋人佚贤之地攫居宗伯仍侍金华往其钦哉!服我休命尹焞以太常少卿兼崇政殿说旧焞方以疾告在中礼部侍郎曾开以待制宫祠罢去遂除焞为礼部侍郎除张绚为太常少卿焞即以太常少卿职事交代与绚力辞免乃以待制提举万寿观。
èr shí rì rén yín bīng bù shì láng jiān quán lì bù shàng shū zhāng dào tiáo zòu qū yǐ jiù hé lì hài.
二十日壬寅兵部侍郎兼权吏部尚书张焘条奏屈已就和利害。
bīng bù shì láng zhāng dào zòu zhǔn dōu shěng sòng dào zhā zi yī dào yún yún, chén qiè wéi lǔ gǎi zuò jīn shǐ zhī lái yù yì hé hǎo jiāng guī wǒ zǐ gōng guī wǒ yuān shèng guī wǒ mǔ hòu guī wǒ zōng zú guī wǒ tǔ dì rén mín qí yì shén shàn qí yán shén gān yǐ wéi xìn rán qiè kǎo qí shuō gài yǐ wèi bǐ fēi wèi wǒ jiǎ bīng zhī shèng yě. dàn wǒ tǔ dì xíng shì zhī qiáng yě. ér jù yǒu cǐ yì qí láng zǐ yě shān cǐ sān zì xīn wèi yì cè yě. lùn zhě wèi zhōng yuán zhī dì bǐ zì zhī jué bù néng yǒu yě. gù yǒu cǐ yì. yòu wèi bǐ yīn fèi liú yù rén xīn suì yí jù wǒ chéng xián huī fù tǔ dì gù yǒu cǐ yì. yòu wèi qì dān lín yá jiàn yǒu xīng fù zhī shì bǐ jì yǔ wǒ wèi shēn chóu fēi shī dà ēn yú wǒ wú yǐ jié wú qióng zhī yuán yě. gù yǒu cǐ yì. yòu wèi bǐ guó zhǔ yàn bīng wèi rì jiǔ yǐ. gū wù xiū xī gù yǒu cǐ yì. yòu wèi lǔ qiú èr zì gǎi zuò wū qí mài yǐ sǐ xīn qiú zhī gǎi zuò qí zhǔ xīn lì jù bù gǎn dāng tuī bì zài guó yǔ guó rén yuē bì jǐn guī wǒ fù mǔ.
兵部侍郎张焘奏准都省送到劄子一道云云,臣窃惟虏(改作金)使之来欲议和好将归我梓宫归我渊圣归我母后归我宗族归我土地人民其意甚善其言甚甘以为信然窃考其说盖以谓彼非畏我甲兵之盛也。惮我土地形势之强也。而遽有此议其狼子野(删此三字)心未易测也。论者谓中原之地彼自知决不能有也。故有此议。又谓彼因废刘豫人心遂疑惧我乘闲恢复土地故有此议。又谓契丹林牙渐有兴复之势彼既与我为深仇非施大恩於我无以结无穷之援也。故有此议。又谓彼国主厌兵为日久矣。姑务休息故有此议。又谓虏酋(二字改作乌奇迈)已死新酋之(改作其主新)立惧不敢当推避再国与国人约必尽归我父母。
zōng zú guó rén xǔ zhī rán hòu gǎn lì gù yǒu cǐ yì fán shì shù zhě yán jiē yǒu lǐ lǔ gǎi zuò dí jì guǒ chū yú cǐ kě wèi shàn zì wéi móu yǐ. cǐ bì xià suǒ yǐ bì xìn wú yí yù qū yǐ ér tīng zhī yě. rán zī shì tǐ zhì dà zhèn gǔ suǒ wú qǐ lǔ gǎi zuò bǐ néng wéi shí guān tiān yì chén qǐng yī wàn bì xià tuī yuán zhī chuán yuē: tiān jiàng xìng zhī shuí néng fèi zhī. yòu yuē: tiān zhī suǒ huài bù kě zhī yě. rán zé zì gǔ yǒu tiān xià guó jiā zhě qí zhì luàn xīng fèi hé cháng bù běn hū! tiān wǒ zǔ zōng shòu mìng yú tiān guāng yǒu tiān xià yì shì dài dé bǎi shù shí nián bù xìng zhì xuān hé xián tiān xià zhī luàn jí yǐ. tiān yòng jiàng huò yú wǒ guó jiā yǐ zhì jìng kāng zhī biàn èr dì bō qiān jiǔ zú zhuǎn xǐ zōng miào huī fèi líng qǐn qiū xū tǔ dì xiàn mò tiān xià bǎn dàng shì qǐ rén lì zhī suǒ néng wéi zāi! shàng tiān jiǎ shǒu yú lǔ gǎi zuò bǐ ér yǐ yǐ. jīn lǔ gǎi zuò bǐ yī dàn jǐn yù yǐ guī yú wǒ yì qǐ rén lì zhī suǒ néng wéi zāi! gāo gāo zài shàng bì yǒu jiān cǐ zhě yǐ. yóu shì yán zhī jīn rì zhī yì shǐ tiān wèi huǐ huò zé wèi jiàn qí kě shǐ tiān jì huǐ huò zé wú cǐ zì gǎi zuò yì hé suǒ bù kě qǐ kuáng lǔ suǒ néng qīng shān cǐ liù zì zāi! chén qǐng kǎo rén shì yǐ yàn tiān yì bì xià fēi lóng jì zhōu tiān suǒ mìng yě. lǔ gǎi zuò dí qí lǚ fàn gǎi zuò kuī xíng quē zú yǐ wú lǜ tiān suǒ bǎo yě. suì zài jiǎ yín yī zhàn ér bài lǔ gǎi zuò dí shī tiān suǒ zàn yě. suì zài bǐng chén zài zhàn ér què liú yù yì tiān suǒ zàn yě. suì zài dīng sì lì qióng suī pàn nǎi wèi wěi qí fèi miè zhī zī yì tiān suǒ zàn yě. shì gài bì xià gōng lǚ jiān nán cè shēn xiū xíng bù dé lì zhèng shàng dàng tiān yì ér tiān yòu zhī suǒ zhì yě. chén yǐ shì zhī shàng tiān huǐ huò gài yǒu rì yǐ. zhōng xīng zhī qī yì bù yuǎn yǐ. yuān yuàn bì xià gū shǎo rěn zhī yì wù zì xiū yì wù zì zhì shǎn yì wù zì qiáng yǐ xiǎng tiān xīn yǐ tīng tiān mìng yǐ qí tiān shí shí zhī jì zhì yán wú bù lì zé hé zhàn bù shèng hé gōng bù kè hé wéi bù chéng hé gōng bù lì zǐ gōng hé huàn hū! bù hái yuān shèng hé huàn hū! bù fǎn mǔ hòu hé huàn hū! bù guī zōng zú hé huàn hū! bù fù zōng miào líng qǐn hé huàn hū! bù néng shàn xiū nán běi zhī mín hé huàn hū! bù néng hùn yī jīn cǐ xuān yì wéi gū tīng zhī ér wú bì xìn kě yě. bǐ shǐ jì yǐ jí jìng shì gù nán jù mìng míng qí guǒ yǒu yuàn hé zhī yì rú qián suǒ chén rú wǒ suǒ yù shì bì tiān yòu qí zhōng shǐ zhī huǐ zuì bì bù fù qiáng wǒ yǐ nán xíng zhī shàn zé zài wǒ zhě jiāng yǐ jì xíng zhī lǐ dài zhī zé shì hé huàn hū! bù chéng.. ruò qí chū wú cǐ xīn èr sān zhī shuō zé wǒ bì bù kě xíng zhī lǐ ér yào wǒ bì bù kě cóng zhī shì qí bāo cáng hé suǒ bù yǒu ān zhī fēi shàng tiān jiān wǒ fù chóu zhī zhì biàn dāng mìng jiāng qǐ ér yīng zhī cǐ chén qū qū zhī yú jiàn yě. qí tā lì hài qún chén shù néng yán zhī chén bù fù chén fú yuàn bì xià duàn zì yuān zhōng mǔ qǔ bì yú lǔ xī yí lǔ shān cǐ èr zì běi miàn ér chén shì zhī yǐ shì ér jì hé yì zhī bì chéng fēi chén suǒ gǎn zhī yě. shàng lǎn zòu yuē: zhèn fēi bù zhī cǐ dì xīng bīng yǐ lái dài jiāng yī jì wú gū zhī mín gān ài nán běi shí suǒ bù rěn gù bù dàn qū shēn yǐ chéng hé qīng dì sī zhī dào suì tuì suì yǒu zài shàng zhāng zhī yì.
宗族国人许之然後敢立故有此议凡是数者言皆有理虏(改作敌)计果出於此可谓善自为谋矣。此陛下所(以必)信无疑欲屈已而听之也。然兹事体至大振古所无岂虏(改作彼)能为实关天意臣请一万陛下推原之《传》曰:天将兴之谁能废之。又曰:天之所坏不可支也。然则自古有天下国家者其治乱兴废曷尝不本乎!天我祖宗受命於天光有天下奕世戴德百数十年不幸至宣和闲天下之乱极矣。天用降祸於我国家以致靖康之变二帝播迁九族转徙宗庙隳废陵寝邱墟土地陷殁天下板荡是岂人力之所能为哉!上天假手於虏(改作彼)而已矣。今虏(改作彼)一旦尽欲以归於我亦岂人力之所能为哉!高高在上必有监此者矣。由是言之今日之议使天未悔祸则未见其可使天既悔祸则无(此字改作亦何)所不可岂狂虏所能轻(删此六字)哉!臣请考人事以验天意陛下飞龙济州天所命也。虏(改作敌)骑屡犯(改作窥)行阙卒以无虑天所保也。岁在甲寅一战而败虏(改作敌)师天所赞也。岁在丙辰再战而却刘豫亦天所赞也。岁在丁巳郦琼虽叛乃为伪齐废灭之资亦天所赞也。是盖陛下躬履艰难侧身修行布德立政上当天意而天佑之所致也。臣以是知上天悔祸盖有日矣。中兴之期亦不远矣。渊愿陛下姑少忍之益务自修益务自治闪益务自强以享天心以听天命以俟天时时之既至言无不利则何战不胜何攻不克何为不成何功不立梓宫何患乎!不还渊圣何患乎!不返母后何患乎!不归宗族何患乎!不复宗庙陵寝何患乎!不能缮修南北之民何患乎!不能混一今此宣议惟姑听之而无必信可也。彼使既已及境势固难拒命名其果有愿和之意如前所陈如我所欲是必天诱其衷使之悔罪必不复强我以难行之扇则在我者将以既行之礼待之)则事何患乎!不成。。若其初无此心二三之说责我必不可行之礼而要我必不可从之事其包藏何所不有安知非上天坚我复雠之志便当命将起而应之此臣区区之愚见也。其他利害群臣数能言之臣不复陈伏愿陛下断自渊衷母取必於虏(膝夷虏(删此二字)北面而臣事之以是而觊和议之必成非臣所敢知也。上览奏曰:朕非不知此第兴兵以来殆将一纪无辜之民肝爱南北实所不忍故不惮屈身以成和卿第思之焘遂退遂有(再上)章之意。
lì bù shì láng wèi gāng tiáo zòu qū yǐ jiù hé lì hài.
吏部侍郎魏矼条奏屈已就和利害。
lì bù shì láng wèi gāng zòu chén zhǔn shū mì yuàn zhā zi shèng zhǐ yǐ dà jīn qiǎn shǐ zhì jìng yì yù qū yǐ jiù hé lìng shì cóng tái jiàn xiáng sī suǒ yí tiáo zòu lái shàng chén pěng dú zài sì bù jué tì sì zhī héng yì yě. yǎng wéi bì xià dào zǐ gōng zhī wèi hái niàn mǔ hòu zhī zài yuǎn shāng líng qǐn gōng què zhī jiǔ jī huì sào sī xiōng dì zōng zú zhī wèi dé huì jù tòng nán běi bīng mín zhī wèi dé xiū xī yì yù qū jǐ jiù hé chéng yǒu bù dé yǐ zhě rán chén wén tiān xià dà jiè èr shì qīn wéi xiào shì jūn wéi zhōng suǒ yí fèng yǐ zhōu xuán bù kě shī zhuì zhě yě. bì xià wèi qīn ér qū xiào chéng zhì yǐ. qún chén shì bì xià qí dé bù jìn zhōng hū! chén sù bù shú lǔ gǎi zuò dí qíng bù zhī shǐ rén suǒ ǎn zhě hé lǐ bì xià suǒ yǐ qū jǐ zhě hé shì wén zhū dào lù zhī yán wèi jīn rén qǐng lì wěi qí shǐ zhī qū xī lìng shòu běi miàn zhī lǐ mí suǒ bù zhì suì shí zhī gòng mí suǒ bù qǔ jīn xū yú wǒ wèi bì jìn rán yǐ shì liào zhī qí xián bì yǒu bù kě cóng zhě rú qū xī shòu lìng zé dà bù kě cóng zhě yě. zéi yù běn pǐ fū ěr jì wèi jīn rén suǒ lì ēn mò dà yān běi miàn bài wǔ lǐ yì yí zhī bì xià chéng yī zǔ qī zōng jī yè hǎi nèi ài dài yī jì yú zī tiān mìng yǒu guī hé jí yú jīn guó hū! chuán wén fèng shǐ zhī guī wèi jīn rén xī cóng wǒ suǒ yù bù fù yǒu suǒ xū qí chéng rán yé bì wú nán xíng zhī lǐ yǐ zhòng kùn wǒ bì xià hé yòng guò wèi bēi rǔ yǐ qǔ qīng wǔ hū! rú huò gù wèi bù kě cóng zhī shì xiān yǒu suǒ yào zé qí guǐ zhà zhī shān cǐ sān zì qíng gù kě jiàn yǐ. tǎng huò qīng yì cóng zhī qū xī shòu lìng tā shí fǎn wèi suǒ zhì hào lìng fèi zhì jiāng chū qí shǒu yī yǒu bù cóng biàn shēng bīng yǔ duó zài bǐ fēi jì zhī de yě. nán shǐ hái wǒ kòng dì rú zhī hé ér kě bǎo nán yù qǐn bīng rú zhī hé ér kě qǐn suī yù xī mín rú zhī hé ér kě xī chǔ rén zhōng jiǎ tǔ bō jié méng qián shǐ zài zhī xiáng yǐ. yōng dé bù lǜ hū!. qiě lǐ jīng fù chóu zhī yì chén wèi xiá lùn yě. gū yǐ rén zhǔ zhī xiào lùn zhī kǒng zǐ chēng míng wáng zhī xiào zhì tiān xià zé yuē: tiān xià hé píng zāi hài bù shēng huò luàn bù zuò gù yǐ yī rén yǒu qìng zhào mín lài zhī wèi tiān zǐ zhī xiào fāng jīn zōng miào shè jì wéi bì xià shì yī tiān xià shēng líng wéi bì xià shì lài bì xià jì yù wèi qīn shǎo qū gèng yù shěn sī zōng shè ān wēi zhī jī yǔ fū tiān xià zhì luàn zhī suǒ xì kǎo zhī gǔ yì zhuó zhī qún qíng zé qí jīng jiǔ kě xíng zhě xíng zhī qí bù kě cóng zhě yǐ guó rén zhī yì jù zhī, shù jī jūn mín zhī xīn bù zhì huái fèn. qiě wú shì qí zhī huǐ yě. zōng shè ān ér guó jiā kě bǎo cǐ fēi tiān zǐ zhī xiào hū! shào xīng sān nián lǔ gǎi zuò jīn shǐ jù zhì cháo tíng shù qiǎn guān bào pìn míng nián shǐ rén fāng. qiě jiāo chí ér hú lǔ gǎi zuò jīn bīng qīn huái diān yǐ. tiān qǐ bì xià zhī xīn liù shī lín cì jiāng shàng lì wèi zhàn shǒu zhī jù qí dōng wèi liáng chén děng yǐ shǐ shì huí lǔ gǎi zuò jīn rén yuē zài qiǎn shǐ dà wéi fěi bàng zhī yǔ bì xià wù qí jiān shān cǐ zì jì shǐ bù fù qiǎn lǔ gǎi zuò jīn suì yǐn qù chén shì shí yǐ jū yán lù lǚ chén zì zhì zhī cè qián hòu shù qiān yán bù guò nèi xiū zhèng shì wài rǎng yí dí shān bù guò zhì cǐ shí zì zhāng shū jù zài kě kǎo ér zhī jīn bì xià yīn lǔ gǎi zuò jīn shǐ zhī lái.
吏部侍郎魏矼奏臣准枢密院劄子圣旨以大金遣使至境意欲屈已就和令侍从台谏详思所宜条奏来上臣捧读再四不觉涕泗之横臆也。仰惟陛下悼梓宫之未还念母后之在远伤陵寝宫阙之久稽会埽思兄弟宗族之未得会聚痛南北兵民之未得休息意欲屈己就和诚有不得已者然臣闻天下大戒二事亲惟孝事君惟忠所宜奉以周旋不可失坠者也。陛下为亲而屈孝诚至矣。群臣事陛下其得不尽忠乎!臣素不熟虏(改作敌)情不知使人所埯者何礼陛下所以屈己者何事闻诸道路之言谓金人顷立伪齐使之屈膝令受北面之礼靡所不至岁时之贡靡所不取今需於我谓必尽然以事料之其闲必有不可从者如屈膝受令则大不可从者也。贼豫本匹夫尔既为金人所立恩莫大焉北面拜舞礼亦宜之陛下承一祖七宗基业海内爱戴一纪於兹天命有归何籍於金国乎!传闻奉使之归谓金人悉从我所欲不复有所需其诚然耶必无难行之礼以重困我陛下何用过为卑辱以取轻侮乎!如或故为不可从之事先有所要则其诡诈之(删此三字)情故可见矣。傥或轻易从之屈膝受令他时反为所制号令废置将出其手一有不从便生兵予夺在彼非计之得也。难使还我空地如之何而可保难欲寝兵如之何而可寝虽欲息民如之何而可息楚人衷甲吐蕃刦盟前史载之详矣。庸得不虑乎!。且礼经复雠之义臣未暇论也。姑以人主之孝论之孔子称明王之孝治天下则曰:天下和平灾害不生祸乱不作故以一人有庆兆民赖之为天子之孝方今宗庙社稷惟陛下是依天下生灵惟陛下是赖陛下既欲为亲少屈更欲审思宗社安危之机与夫天下治乱之所系考之古谊酌之群情择其经久可行者行之其不可从者以国人之意拒之,庶几军民之心不至怀愤。且无噬脐之悔也。宗社安而国家可保此非天子之孝乎!绍兴三年虏(改作金)使遽至朝廷数遣官报聘明年使人方。且交驰而胡虏(改作金兵)侵淮甸矣。天启陛下之心六师鳞次江上力为战守之具其冬魏良臣等以使事回虏(改作金)人约再遣使大为诽谤之语陛下悟其奸(删此字)计使不复遣虏(改作金)遂引去臣是时以居言路屡陈自治之策前後数千言不过内修政事外攘夷狄(删不过至此十字)章疏具在可考而知今陛下因虏(改作金)使之来。
bó xún zài tíng yú chū bù zhī hé yì qū zhé gù jiāng hé cí yǐ duì yì wén mèng zǐ yún: zuǒ yòu jiē yuē: bù kě wù tīng guó rén jiē yuē: bù kě rán hòu chá zhī jiàn bù kě yān rán hòu qù zhī rú cǐ rán hòu kě yǐ wéi mín fù mǔ suǒ wèi guó rén zhě bù guò wàn mín yǔ sān jūn ěr jìn shēn yǔ wàn mín yī tǐ dà jiàng yǔ sān jūn yī tǐ jīn bì xià xún yú jìn shēn mín qíng dà kě jiàn yǐ. wéi sān jūn zhī xīn wèi zhī suǒ xiàng hé róng guó zhī dà shì shān cǐ liù zì, qǐ kě bù fǎng zhī bīng jiāng hū! yù wàng shèng cí sù zhào dà jiàng gè dài suǒ bù jìn shàng tǒng guān shù rén tóng lái yǐ qū jǐ shì mù guǎng jiā fǎng zhī bīng jiāng hū! yù wàng shèng cí sù zhào dà jiàng gè dài suǒ bù jìn shàng tǒng zhì guān shù rén tóng lái yǐ qū jǐ shì mù guǎng jiā fǎng wèn yǐ sāi tā rì yì wài zhī yōu bǐ, huò yǐ wéi bù kě biàn néng gǔ zuò qí qì yì jiān shǒu yù zhī bèi yě. dì yáo jī yú zhòng shě jǐ cóng rén yǐ chéng dì yè fú jiān bù cóng jǔ guó zhī yán zhōng zhì féi shuǐ zhī bài lì hài jiào rán míng shén chén gù zhī bì xià xiào sī zhī qiè lì néng jiù hé ér chén suǒ yán rú cǐ chéng yǐ bì xià zhī shēn zhì bù gǎn yǒu yǐn yǐ wéi jǐ sī yě. mèng zǐ yuē: jūn rú bǐ hé zāi! qiáng wéi shàn ér jǐ wéi bì xià liú shén xìng chá.
博询在庭愚初不知和议曲折顾将何辞以对抑闻孟子云:左右皆曰:不可勿听国人皆曰:不可然後察之见不可焉然後去之如此然後可以为民父母所谓国人者不过万民与三军耳缙绅与万民一体大将与三军一体今陛下询於缙绅民情大可见矣。惟三军之心未知所向和戎国之大事(删此六字),岂可不访之兵将乎!欲望圣慈速召大将各带所部近上统官数人同来以屈己事目广加访之兵将乎!欲望圣慈速召大将各带所部近上统制官数人同来以屈己事目广加访问以塞他日意外之忧彼,或以为不可变能鼓作其气益坚守御之备也。帝尧稽於众舍己从人以成帝业苻坚不从举国之言终致淝水之败利害较然明甚臣固知陛下孝思之切力能就和而臣所言如此诚以陛下之深知不敢有隐以为己私也。孟子曰:君如彼何哉!强为善而己惟陛下留神幸察。
cì jìn shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān děng chù chéng xuān bù zhèng shǐ sī bù zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
赐进士出身头品顶戴四川等处承宣布政使司布政使清苑许涵度校刊。
juǎn yī bǎi bā shí wǔ jiào kān jì.
※卷一百八十五校勘记。
shì bì nán cóng nán wù zuò bù qiú lǔ, qǐ yǒu jiǎng hé zhī yì yì wù zuò yì wú zhǔ jiàng yù yíng zhī zhǔ yīng zuò zhū shì gù zéi yǒu jiǎng hé zhī yì tuō jiǎng zì wǒ jì zēng xiū wǔ shì wǒ jì wù zuò jì wǒ yú dū yì fēi zéi gǎn yǒu yě. yú zì yǎn suǒ wù zuò gǎn qǐ kuáng lǔ suǒ néng qīng zhòng zāi! tuō zhòng zì.
事必难从(难误作不)酋虏,岂有讲和之意(意误作议)吴主将欲迎之(主应作诸)是故贼有讲和之议(脱讲字)我既增修武事(我既误作既我)於都邑非贼敢有也。(於字衍所误作敢)岂狂虏所能轻重哉!(脱重字)。