yán xìng xià zhì liù shí sān.
炎兴下帙六十三。
qǐ shào xīng sì nián jiǔ yuè shí jiǔ rì yǐ chǒu, jǐn qí rì.
起绍兴四年九月十九日乙丑,尽其日。
jǐn cái shū xiàn yú yuán shuài jié xià mǒu děng qiè wén zì gǔ huáng wáng bù dé yǐ ér yòng bīng yī běn yú rén yì ér yǐ tuī rén yì zhī xīn ér xíng yú zhēng fá zhī jì zé jiān jiǎ lì bīng nǎi fēi xiōng qì fá pàn fú róu nǎi fēi wēi shì kè zhì shī zhōng zhī jí zhōng chéng bǎo dà zhī gōng shì dào yě. yáo shùn yǐ shì ér dì tāng wǔ yǐ shì ér wáng zì zī yǐ jiàng wǔ bà zhī shì chóng shàng zhà lì bù rén bú yì wú zú yán zhě gōng wéi yuán shuài zhōng líng yuè dú yùn xiù xuán jī yīng yǒng jué lún zhì lüè fú còu yuán zhěng liù shī zhēng fá sì kè fēng gōng wěi jī kūn dǐng yí suī gǔ hán bái wèi huò zhī tú fāng zhī miè rú yě. mǒu děng bù nìng bǐ yīn shǐ mìng dé fú xià fēng dé wàng lǚ xì qīn wén zhì jiào jù wèi dà guó jǔ shī yǐ rén yì wèi běn yǐ shēng líng wèi yì gù zì lǜ shī rù jìng jìn tú lù zhǐ fú qiú qiáo fū mù ér qiū háo wú fàn shēn rén hòu dé xiá ěr yuè fù shì yí pín nián yǐ lái tà dì wàn lǐ bāo kuò yǔ zhòu xūn yè lóng dà chāo jīn guàn gǔ ér wú yǔ wéi bǐ yě. mǒu děng xiāng yǔ tuì ér tàn yǒng yǎng fú dà guó zhī rén qí sòng yuán shuài zhī dé bù néng yǐ yǐ. zhé gǎn mào jìn gǔ yán fú wéi zhí shì liú tīng qiè yǐ dà guó dé zé rén ēn bù mào huán yǔ fán rì yuè suǒ zhào zhōu chē suǒ tōng wú bù zhān gài dú jiāng nán pì lòu zhào shì shè jì yǔ yī fāng shēng líng wèi méng jiā huì dài fēi jià jìn jǔ yuǎn yī shì tóng rén zhī yì qǐng zhě fú méng dà guó cè rán yǒu cún fǔ bì yì zhī yì xǔ tōng shǐ mìng suì méng chéng xiàng dōu yuán shuài cì yǐ qīng cí xǔ yǐ lì guó jiāng nán jūn chén gǎn fú zhì yì shì chuán zǐ sūn bù gǎn wàng huái ěr hòu jiāng nán yǐ sān qiǎn shǐ wèi huò chéng mìng zì zhāng yì bèi huí jí mìng mǒu děng zài fèng shǐ zhǐ yú jūn qián qīng bù chéng kǔn yù bǎo shǒu jiàn cún zhī dì jié piān fāng bù nà zhī fù suì suì gòng xiàn yǐ biǎo shì dà zhī lǐ. qiě yǐ èr shèng fù huán jiāng biǎo yáo chē zài tú jù wén dà guó jǔ bīng rù jìng jiāng nán shàng xià huǎng rán yí jù yǐ wèi fāng shēn kěn qǐng nǎi méng jiàn fá bù shěn hé yǐ dé zuì ér zhì yú cǐ mǒu děng bù gǎn tuì huǎn zhé mào wàn sǐ qí qū xiǎn zǔ tiān yǔ zhī xìng zǎo dé dá mìng yú huī xià guò méng yǔ jìn bù cì bìn jué zhūn zhūn huì chì zhì chéng cè dá yóu yǒu cún wáng jì jué zhī yì zé jiāng nán zài zào shàng yǒu wàng yān. suī rán dà jūn yā jìng yǐ fù yú yuè shǐ rén dá mìng yì zài jiā xún ér wèi zhī suǒ chǔ qǐ zī shì tǐ zhòng dà xiáng lǜ shú jì xún móu qiān tóng ér hòu bào yé yì yǒu lín guó róng xīn yú qí xián mì jiāng jī nù dà guó ér bù yù zhōng qí huì yú bì yì cǐ bù kě dé ér zhī yě. wén liú lín zài yòu yuán shuài jūn yīn bù shēn yán qiè yǐ jiāng nán xiǎo guó yuè zài hǎi yú zhōng xián xiàn yǐ qí jìng fán yù fù sù wú lù zì dá gù bù. ruò lín bāng mì ěr shàng guó gǒu yǒu suǒ yán wú shì bù kě fú wàng zhí shì shǎo jiā chá yān yì. yòu wén zhī gǔ zhě dà guó zhī fá xiǎo guó yě. yī wèi yù qí tǔ dì èr wèi yù qí chén fú jīn dà guó yuǎn qín shì mǎ láo fèi bù zī suǒ de tǔ dì jí jǔ yǐ yú rén ér. yòu jiāng nán zhī yì chéng xīn kěn fú fāng. qiě yuàn chén shì ér bù dé.
谨裁书献於元帅节下某等窃闻自古皇王不得已而用兵一本於仁义而已推仁义之心而行於征伐之际则坚甲利兵乃非凶器伐叛服柔乃非危事克致师中之吉终成保大之功是道也。尧舜以是而帝汤武以是而王自兹以降五霸之事崇尚诈力不仁不义无足言者恭惟元帅锺灵岳渎孕秀璇玑英勇绝伦智略辐凑爰整六师征伐四克丰功伟绩焜鼎彝虽古韩白卫霍之徒方之蔑如也。某等不佞比因使命得伏下风得望履舄钦闻至教具谓大国举师以仁义为本以生灵为意故自率师入境禁屠戮止俘囚樵夫牧儿秋毫无犯深仁厚德遐迩悦附是宜频年以来拓地万里包括宇宙勋业隆大超今冠古而无与为比也。某等相与退而叹咏仰服大国之仁祇诵元帅之德不能已矣。辄敢冒进瞽言伏惟执事留听窃以大国德泽仁恩不冒寰宇凡日月所照舟车所通无不霑溉独江南僻陋赵氏社稷与一方生灵未蒙加惠殆非驾近举远一视同仁之义顷者伏蒙大国恻然有存抚敝邑之意许通使命遂蒙丞相都元帅赐以青词许以立国江南君臣感服至意誓传子孙不敢忘怀尔後江南已三遣使未获成命自章谊辈回即命某等再奉使指於军前倾布诚悃欲保守见存之地竭偏方不肭之赋岁岁贡献以表事大之礼。且以二圣复还江表轺车在途遽闻大国举兵入境江南上下恍然疑惧以谓方伸恳请乃蒙见伐不审何以得罪而至於此某等不敢退缓辄冒万死崎岖险阻天与之幸早得达命於麾下过蒙与进不赐摈绝谆谆诲敕至诚恻怛犹有存亡继绝之意则江南再造尚有望焉。虽然大军压境已复踰月使人达命亦再浃旬而未知所处岂兹事体重大详虑熟计询谋佥同而後报耶抑有邻国容心於其闲密将激怒大国而不欲终其惠於敝邑此不可得而知也。(闻刘麟在右元帅军因不深言)窃以江南小国越在海隅中闲限以齐境凡欲赴诉无路自达固不。若邻邦密迩上国苟有所言无适不可伏望执事少加察焉抑。又闻之古者大国之伐小国也。一为欲其土地二为欲其臣服今大国远勤士马劳费不赀所得土地即举以与人而。又江南之意诚心恳服方。且愿臣事而不得。
zé shì èr zhě jiē fēi dà guó chū shī zhī běn yì ér. qiě yǐ shēng líng wèi niàn zé yáo shùn tāng wǔ zhī yòng xīn bù guò shì yě. mǒu děng yuàn zǎo dé zhí shì yī yán guī bào jiāng nán, shù jī sù dìng dà jì jiāng jiàn zài dà jūn bīng bù xuè rèn ér zuò xiǎng chéng gōng tiān xià shēng líng zǎo dé tài píng ēn zhān sì biǎo míng chuí wàn shì, qǐ bù xiū zāi! rú qí bù méng jīn dài hán shù zhèn léi jīng máo suǒ lín rú lā kū xiǔ shǐ zhào shì shè jì jì tuō wú suǒ yī fāng shēng líng gān nǎo tú dì zhì dà guó ēn zé zhōng bù bèi yú xiá zōu jí shì mǒu děng fèng shǐ wú zhuàng wú bǔ jiā guó yuàn xiān wū fǔ yuè yǐ bào zhǔ ēn. qiě yǐ wéi yì rì fèng shǐ zhī jiè zhòng niàn mǒu děng yī jiè zhī wēi bèi mìng cǐ lái fú méng zhí shì jià guǎn shòu cān zhǒng zhǒng zhōu xī ēn yù shén hòu xīn fēi mù shí níng bù zhī gǎn yǐ dài mìng zhī jiǔ jūn yōu chén rǔ shí. qiě bù huáng shì yòng liè zì lì xuè pī lù wēi kěn gǎn jǐn bù yú xià zhí shì jìn tuì wéi mìng gān fàn wēi yán bù shèng zhàn kǒng zhī zhì bù xuān tuō yù xìng tóu zhī yù xìng yún: wèi dé zhǐ huī bù gǎn shōu jí lìng chāi rén qù fù láng jūn yù xìng. yòu yún: yù xìng běn shì shū mì yuàn lìng shǐ běn cháo lìng shǐ jiē yǐ jìn shì wèi zhī yīn yuán shuài xíng jūn bèi chà qián qù chū bù yǔ jūn zhōng rén xiāng shí jí dào cǐ yǔ xiāo tuán liàn tóng shì cǐ rén jí chún shí kě ài suì yǐ zhì chéng xiāng dài yù xìng jīn lái fāng gǎn dú zì yǔ shì láng tuán liàn xiāng jiàn. yòu yún: shùn xī wàn biàn gǔ xiǎng guó zhī shèng wú rú táng shì běn cháo mù jīn zhì dù bìng yī táng zhì yī fú guān zhì zhī lèi jiē shì yǔ wén xiàng gōng gòng cài tài xué bìng běn cháo shí shù rén xiāng yǔ píng yì mǒu děng wèn cài tài xué jiàn rèn dá yuē: rèn fū wén gé dài zhì tā ér zi cài sōng nián jiàn zài sān tài zǐ chù zuò lìng shǐ jìn lái běn cháo. yòu wèi yú yān shān fǔ yòng yī wàn guàn qián mǎi yī suǒ zhái zi cài tài xué yún: yóu yú tā biàn jīng zhái zi. yòu yún: chéng xiàng dé yǔ wén xiàng gōng zhí shì xǐ huān cháng shuō dào dé biàn jīng shí huān xǐ yóu bù rú dé xiàng gōng shí huān xǐ rú jīn zhí shì tōng jiā wǎng lái shí fù zhī cì zhái kù guǒ dōu mǎn yě. kē děng yún: dà guó chéng xiàng shà shì zhī rén yù xìng. yòu yún: zuó rì yuán shuài shū cí shā hǎo zú jiàn zhōng xiào shì láng rú shì tuán liàn míng jiā shì nèn dì zhōng xiào bì yǒu měi shì mǒu děng yún: zhōng xiào shì chén zǐ hé zuò dǐ shì mǒu děng suī yú mèi bù gǎn bù miǎn yīn kòu wèn xíng qī hé rì dìng kě dé bào yù xìng yuē: bì fēi wǎn yě.. yòu yún: yuán shuài xìng shì pī zhú jiāng lái shǐ huí xū shì fēn háo bù kě yí bù rú cǐ dìng shì jìn bīng mǒu děng yún: jì shì dà guó xǔ cóng hé yì yì xū shì shǐ jiāng nán kě yǐ cóng zhě. ruò dà guó gù wéi nán cóng zhī shuō zé jiāng nán hé yǐ zì chǔ gèng wàng shǎo jiān wǎn zhuǎn xiāng chéng yīn dé fēi xì. yòu dá yún: yì rì zì zhī èr shí liù rì fú míng hè lù gǎi zuò hè lū lìng rén chuán yǔ mǒu děng yuán shuài yǒu zhǐ huī lìng fèng shǐ jí jīn qǐ fā huí qù hè lù gǎi zuò hè lū yù xìng yún: děng yī xíng qǐ fā yù xìng yǔ mǒu děng mǎ chà jìn yù yǔ mì yǔ yún: shì láng tuán liàn què huí yě. rú suì yǔ shǐ yá jūn bīng xíng èr lǐ yú jiàn tà lǎn gǎi zuò dá lán yōng sān bǎi yú qí qián lái xiāng xiōng zhì lù cì yǔ mǒu děng xiāng jiàn yì zhě shǒu yún: huái nán zhōu jùn jiē shì běn cháo jīng lüè liǎo dàng hé gù hòu lái shàn zì.
则是二者皆非大国出师之本意而。且以生灵为念则尧舜汤武之用心不过是也。某等愿早得执事一言归报江南,庶几速定大计将见在大军兵不血刃而坐享成功天下生灵早得太平恩沾四表名垂万世,岂不休哉!如其不蒙矜贷含恕震雷旌旄所临如拉枯朽使赵氏社稷寄托无所一方生灵肝脑涂地致大国恩泽终不被於遐陬即是某等奉使无状无补家国愿先污斧钺以报主恩。且以为异日奉使之戒重念某等一介之微被命此来伏蒙执事假馆授餐种种周悉恩遇甚厚心非木石甯不知感以待命之久君忧臣辱食。且不遑是用裂眦沥血披露危恳敢尽布於下执事进退惟命干犯威严不胜战恐之至不宣托肀兴投之聿兴云:未得指挥不敢收即令差人去复郎君聿兴。又云:聿兴本是枢密院令史本朝令史皆以进士为之因元帅行军被差前去初不与军中人相识及到此与萧团练同事此人极纯实可爱遂以至诚相待聿兴今来方敢独自与侍郎团练相见。又云:瞬息万变古享国之盛无如唐室本朝目今制度并依唐制衣服官制之类皆是宇文相公共蔡太学并本朝十数人相与评议某等问蔡太学见任答曰:任敷文阁待制他儿子蔡松年见在三太子处作令史近来本朝。又为於燕山府用一万贯钱买一所宅子蔡太学云:犹於他汴京宅子。又云:丞相得宇文相公直是喜欢尝说道得汴京时欢喜尤不如得相公时欢喜如今直是通家往来时复支赐宅库裹都满也。苛等云:大国丞相煞是知人聿兴。又云:昨日元帅书词煞好足见忠孝侍郎儒士团练名家似恁地忠孝必有美事某等云:忠孝是臣子合做底事某等虽愚昧不敢不勉因叩问行期何日定可得报聿兴曰:必非晚也。。又云:元帅性似劈竹将来使回须是分毫不可遗不如此定是进兵某等云:既是大国许从和议亦须是使江南可以从者。若大国故为难从之说则江南何以自处更望少监宛转相成阴德非细。又答云:异日自知二十六日拂明褐禄(改作赫噜)令人传语某等元帅有指挥令奉使即今起发回去褐禄(改作赫噜)聿兴云:等一行起发聿兴与某等马差近聿与密语云:侍郎团练却回也。如遂与使牙军兵行二里馀见挞懒(改作达兰)拥三百馀骑前来相凶至路次与某等相见译者首云:淮南州郡皆是本朝经略了当何故後来擅自。
zhàn jù jīn dà bīng yǐ dào cǐ què. yòu jiào hán shì zhōng qián lái yǎn xí zhuō jiāng wǒ rén qù. yòu què qiǎn shǐ qiú hé yì shì rú hé mǒu děng dá yún: shǎn lái méng chéng xiàng huì shū zhǐ shì shuō huái nán bù dé tún zhù jūn mǎ jí bù céng jiàn shuō zhàn jù zhī shì jiāng nán suì yī bǐng zhǐ huī bù gǎn yú huái nán tún zhù rén mǎ suǒ yǐ fèng chéng dà guó zhī mìng bù gǎn yǒu wéi yì zhě qù jūn mǎ què wéi shèn dà jūn dào lái hán shì zhōng què zài yáng zhōu mǒu děng dá yún: hán shì zhōng shì huái nán xuān fǔ wén de jìng shàng yǒu jūn mǎ shì tā zhí shì bù dé bù zì wèi bèi jīn lái jì shì dà guó zhī bīng bì bù gǎn wàng dòng jiān shǐ rén cǐ lái yī xīn zhǐ wàng hé yì zǎo dìng rú jiàng shuài tān gōng shēng shì shǐ rén děng qǐ dé yù zhī yì zhě yún: jì yù jiǎng hé xū shì zhì chéng bù kě jiān zhà jiān shì xiē xiǎo yǎn xí bù jì shì rú yù sī dǎ xiān yuē dìng yī rì liǎng jūn duì dí zé hǎo wǒ zhè shí zhǐ yòng rén yì xíng bīng. ruò yī miàn jiǎng hé. yòu lìng rén lái yǎn bù bèi rú cǐ zhōng kǒng wù shì zhǐ kǒng nǐ jiāng nán zhōng bèi jiāng chén wù shì rú qián huí dà bīng dào biàn jīng yáo píng zhòng jié zhài shì kě jiàn běn cháo shì tǐ qín huì yǔ zhāng dǐ yī yī zhī dé. ruò wèi xìn shí yǔ yán wèn tā men. yòu yún: wǒ cǐ zhōng zhuō dé nǐ nà lǐ rén bìng bù céng shā nǐ nà lǐ rén zhuō dé wǒ rén qù yì bú yào shā què jiān tā men hé zuì kuàng dà shì bù zài cǐ mǒu děng dá yún: jīn lái dà jūn yā jìng gèng méng yuán shuài jīn chá jiāng nán lìng wú tā yì xǔ lì hé yì shí wèi gǎn xìng qǐ kěn gèng gǎn xū zhà bù shí jí hú luàn shā lù yì zhě. yòu yún: rú guó shū zhōng shuō de shà shì shǐ rén shuō de yì shā hǎo zhǐ shì píng xìn bù dé mǒu děng dá yún: jiāng nán qiǎn shǐ qián lái kěn dà guó yù dìng hé yì wú fēi chū yú zhì chéng yì zhě yún: wǒ zhè lǐ jūn mǎ nǐ men xiǎng biàn jiàn mò zhǐ shì lái kuī tàn xū shí fǒu mǒu yún: dà fán yù tàn lá xū shí jiē shì guó shì xiāng dí wèi cè xū shí fāng qiǎn shǐ tàn lá jīn dà guó bīng wēi rú cǐ zì lái suǒ zhī hé dài tàn lá ér hòu zhī yě. yì zhě fù yún: shǐ rén suǒ yǐ liú zhì bié wú tā yì dàn wèi děng hòu zuǒ yuán shuài xiāng jiàn dāng miàn yì dìng fāng dé qiǎn huí mǒu děng yún: shǐ rén lái cǐ suǒ zhāi guó shū yǐ xiān nà qì jiàn yǒu shàng dà jīn huáng dì biǎo èr shèng èr hòu biǎo chéng xiàng yuán shuài wù lù liù fēng qǐ liú jūn qián yì zhě yún: dà jīn huáng dì biǎo liú xià qí yú wén zì jiāng qù wù lù zhōng wù bù yòng dé rú jīn sī shā hòu. ruò wǒ men bài shí wù yě. zuò zhǔ bù dé wǒ men guò hé qù hòu bù zhǐ yào zhèi xiē wù mǒu děng suì zhǐ yǐ dà jīn biǎo shòu zhī mǒu děng. yòu yún: yuán shuài qiǎn huí shǐ rén jiāng nán bì zài yí cóng shì lín qǐ yī qī xiàn yì zhě yún: nǐ men zì shuō qī xiàn mǒu děng yún: jí xiàn bàn yuè hòu wàng zài yǒu shǐ lái bù lái yì bù fáng guǒ yǒu shǐ lái cóng shén lù lái mǒu děng yún: qǔ yuán shuài zhǐ huī yì zhě yún: zhǐ shì cóng yáng zhōu lái. yòu yún: dào jiāng nán chuán yǔ huáng dì xiāng bié hòu shà shì sī niàn dōng hán bǎo zhòng mǒu děng zài yī zhì xiè suì shòu mǒu zuǒ yuán shuài shū yī fēng mǒu děng dāng miàn kàn guò suì cí ér tuì jiàn mǎ qián yī rén zhe hè zhù sī zhàn páo guǒ tóu gōng xuē xié yí shì wú sū wèn zhī guǒ rán. yòu jiàn yī rén nián yuē liù.
占据今大兵已到此却。又教韩世忠前来掩袭捉将我人去。又却遣使求和意是如何某等答云:闪来蒙丞相惠书止是说淮南不得屯驻军马即不曾见说占据之事江南遂依禀指挥不敢於淮南屯驻人马所以奉承大国之命不敢有违译者去军马却为甚大军到来韩世忠却在扬州某等答云:韩世忠是淮南宣抚闻得境上有军马是他职事不得不自为备今来既是大国之兵必不敢妄动兼使人此来一心只望和议早定如将帅贪功生事使人等岂得预知译者云:既欲讲和须是至诚不可奸诈兼是些小掩袭不济事如欲厮打先约定一日两军对敌则好我这时只用仁义行兵。若一面讲和。又令人来掩不备如此终恐误事只恐你江南终被将臣误事如前回大兵到汴京姚平仲刦寨事可见本朝事体秦桧与张底一一知得。若未信时语言问他们。又云:我此中捉得你那里人并不曾杀你那里人捉得我人去亦不要杀却兼他们何罪况大事不在此某等答云:今来大军压境更蒙元帅矜察江南另无他意许立和议实为感幸岂肯更敢虚诈不实及胡乱杀戮译者。又云:如国书中说得煞是使人说得亦煞好只是凭信不得某等答云:江南遣使前来恳大国欲定和议无非出於至诚译者云:我这里军马你们想变见莫只是来窥探虚实否某云:大凡欲探剌虚实皆是国势相敌未测虚实方遣使探剌今大国兵威如此自来所知何待探剌而後知也。译者复云:使人所以留滞别无他意但为等候左元帅相见当面议定方得遣回某等云:使人来此所斋国书已先纳讫见有上大金皇帝表二圣二后表丞相元帅物录六封乞留军前译者云:大金皇帝表留下其馀文字将去物录中物不用得如今厮杀後。若我们败时物也。做主不得我们过河去後不止要这些物某等遂止以大金表授之某等。又云:元帅遣回使人江南必再遗从事鳞乞一期限译者云:你们自说期限某等云:急限半月後望再有使来不来亦不妨果有使来从甚路来某等云:取元帅指挥译者云:只是从扬州来。又云:到江南传语皇帝相别後煞是思念冬寒保重某等再一致谢遂授某左元帅书一封某等当面看过遂辞而退见马前一人著褐纻丝战袍裹头弓靴鞋疑是吴苏问之果然。又见一人年约六。
shí yú suì qí mǎ zài tà lǎn gǎi zuò dá lán hòu wèn páo lù gǎi zuò hè lū yún: shì tà lǎn gǎi zuò dá lán xiōng yù xìng yún: shì lái yuán shuài zhǐ huī bù xiāo de qián lù qù suì yǔ mǒu děng xiāng bié shǎo qǐng shàng mǎ yǒu tiě qí sān shí yú rén suí hòu shè ér bèi jǐn gǎi zuò niè liè bèi lè sòng xíng dào zhèn jiāng fǔ jiàn hán shì zhōng jù yǐ suǒ dāng yù wén zhě yǔ zhī dāng rì zhèn jiāng fǔ chà dào qiān jià rén dì fū jí shí chéng zhōu lí zhèn jiāng fǔ èr shí bā rì yè zhì cháng zhōu jiàn zhāng jùn yì yǐ lǔ gǎi zuò dí zhōng dà yì gào zhī èr shí jiǔ rì yè zhì hǔ shì guān zhāng jùn yǐ zhōu jí àn suì wǎng qǐng jiàn zhōu zhōng zuò yǔ shén jiǔ jiān yì lüè jí shǐ zhǐ jùn yún: shì wén de fèng shǐ huí suì yù tóng yì xíng zài xú sī zhī kǒng rén yí huò rú èr gōng dào cháo tíng bì zì yǒu suǒ yǐ chù mǒu jiàn hǔ shì xún jiǎn chà dào rén fū jí shí jiě zhōu zhì shí èr yuè chū yī rì fú míng dào píng jiāng fǔ wài jiàn zhào shěn hú sān rén xù cì wèn zhào yún: qiě shuō yīn shén fàng guò èr gōng lái liáng chén zhèng sè yuē: qiě róng lüè xù běn mò yīn bù gù zhào zhǐ xiàng shěn hú zhào nǎi tuì bù zhì zuò xí shěn yuē: dà jiā. qiě zuò fāng diǎn chá jiē bù yǔ liáng yá qǐ yuē: mǒu tuō shēn wàn sǐ jīn yù fù sù yú cháo tíng shǒu xiān duō nù chéng xiàng liáng chén rì yuàn jiù dōu táng qǐng sǐ zhào yuē: kǒng dǐng bù hé gàn yù. qiě qǐng cān zhèng shū mì qǐng èr gōng zhā zi zhōng shuō huà huì yuē: shì wèi shì láng duì chéng xiàng fēi gǎn shī lǐ róng dàn bèi sù jiān kǔ. qiě wàng chéng xiàng yōu róng shǐ bì gòng shuō zhào yuē: mǒu zhī tā chī le rén duō shǎo yán yǔ zhèng suǒ wèi tuò qí miàn shǐ zì gān zhě shì lái wú tā rú èr gōng láo kǔ bù dài yán ér zì zhī suǒ yǐ rú cǐ wèn zhě yù sù zhī shì zhī yào lǐng ěr fú cí shǎo hé nǎi wèn qū zhé kàn guó shū ér tuì hòu shěng zhū cóng guān chuán yǔ qǐng xiāng jiàn suì jiàn shí wáng jū zhèng táng huī sūn jìn liú cén zài yān liáng chén fù lì shēng yuē: mǒu suǒ yǐ fèn bù gù shēn zhǐ niàn zài tíng chén liáo jiē yǒu fù mǔ qī zǐ dú zhǔ shàng gū lì yú cǐ rú cháo tíng dé liáng chén bèi, qǐ néng shǐ rén yīn dà tòng zhòng jiē è rán. qiě yuē: liáng chén bì qì sù yú shàng qián suì tuì yīn jiàn lì bù wāng sī wēn wáng chún dù zhī lǐ yuán lún jīn bù wú kāi jiē liáng chén tóng shě huì yì wú kāi jiù tóng guān zhòng wèn lǔ gǎi zuò jīn bīng duō shǎo jù suǒ jiàn bù jí èr wàn rén jù lá tàn jí miáo gǎi zuò dí rén shuō sì lù yǒu rén měi lù shí wàn rán jiē bù céng jiàn shí liáng chén fèn nù wèi yǐ wāng sī wēn yuē: bù xū rú cǐ mǒu jìng gù jiàn gōng fēi dāng píng qí qì shì rì wǔ kè yǒu zhǐ zhào duì nèi diàn shàng wèn láo shèng yǔ wēn hòu liáng chén děng jiē zhì gǎn qì shàng wèn guò jiè shì jiē rú yǔ lù duì shàng wěi qū wèn zéi gǎi zuò dí shì huì yuē: chén suǒ jiàn zì tiān cháng zhì chén zhōu tà lǎn gǎi zuò dá lán dà zhài wǔ zhài gòng yǒu èr wàn rén huò yún: sān tài zǐ sì tài zǐ liú lín sì tóu xiàng chén jiē bù céng qīn jiàn yǒu zhàn chuán sān bǎi yú zhǐ dà xiǎo bù yī rén yì bù shèn jīng ruì chén wén hàn gāo zǔ nù hán wáng xìn fǎn yù yǔ xiōng nú gòng jī hàn zì jiāng jī zhī qián hòu qiǎn shǐ shí yú bèi jiē yǐ wéi kě jī jì qiǎn lóu jìng dú yǐ wéi bù kě yuē: liǎng guó xiāng jī cǐ yí jīn kuā jiàn suǒ zhǎng jīn wǎng jiàn léi jí lǎo ruò cǐ bì jiàn duǎn fú qí bīng yǐ zhēng lì yú wèi bù kě jī nǎi xiè xì lóu jìng wǎng zú kùn yú píng chéng chén gù bì xià wù qīng cǐ zéi gǎi zuò dí chén. yòu wén.
十馀岁骑马在挞懒(改作达兰)後问袍禄(改作赫噜)云:是挞懒(改作达兰)兄聿兴云:适来元帅指挥不消得前路去遂与某等相别少顷上马有铁骑三十馀人随後摄儿孛堇(改作聂哷贝勒)送行到镇江府见韩世忠具以所当预闻者语之当日镇江府差到牵驾人地夫即时乘舟离镇江府二十八日夜至常州见张俊亦以虏(改作敌)中大意告之二十九日夜至浒市关张浚舣舟集岸遂往请见舟中坐语甚久兼亦略及使指浚云:适闻得奉使回遂欲同诣行在徐思之恐人疑惑如二公到朝廷必自有所以处某见浒市巡检差到人夫即时解舟至十二月初一日拂明到平江府外见赵沈胡三人叙次问赵云:且说因甚放过二公来良臣正色曰:且容略叙本末因不顾赵只向沈胡赵乃退步至坐席沈曰:大家。且坐方点茶皆不语良牙起曰:某脱身万死今欲赴愬於朝廷首先掇怒丞相良臣日愿就都堂请死赵曰:恐鼎不合干预。且请参政枢密请二公劄子中说话绘曰:适魏侍郎对丞相非敢失礼容但备诉艰苦。且望丞相优容使毕共说赵曰:某知他喫了人多少言语正所谓唾其面使自乾者适来无他如二公劳苦不待言而自知所以如此问者欲速知事之要领耳茯辞少和乃问曲折看国书而退後省诸从官传语请相见遂见时王居正唐辉孙近刘岑在焉良臣复厉声曰:某所以奋不顾身止念在廷臣寮皆有父母妻子独主上孤立於此如朝廷得良臣辈,岂能使人因大恸众皆愕然。且曰:良臣必泣诉於上前遂退因见吏部汪思温王纯度支李元伦金部吴开皆良臣同舍绘亦吴开旧同官众问虏(改作金)兵多少据所见不及二万人据剌探及瞄(改作敌)人说四路有人每路十万然皆不曾见时良臣愤怒未已汪思温曰:不须如此某静故见公非当平其气是日午刻有旨召对内殿上问劳圣语温厚良臣等皆至感泣上问过界事皆如语录对上委曲问贼(改作敌)势绘曰:臣所见自天长至辰州挞懒(改作达兰)大寨五寨共有二万人或云:三太子四太子刘麟四头项臣皆不曾亲见有战船三百馀只大小不一人亦不甚精锐臣闻汉高祖怒韩王信反欲与匈奴共击汉自将击之前後遣使十馀辈皆以为可击继遣娄敬独以为不可曰:两国相击此宜矜誇见所长今往见羸瘠老弱此必见短伏奇兵以争利愚谓不可击乃械系娄敬往卒困於平城臣顾陛下勿轻此贼(改作敌)臣。又闻。
zhāng yí yǐ wéi rén chén gē qí zhǔ zhī dì yǐ qiú jiāo tōu qǔ yī shí zhī gōng ér bù gù qí hòu wài pò gōng jiā miàn chéng sī mén chén sǐ bù gǎn wéi cǐ wéi shèng zhǔ shěn duó shì qíng yīn shí zhì yí kě bǎo wàn quán shàng yuē: qīng suǒ lùn jí shì qīng děng jiàn tà lǎn gǎi zuò dá lán zhuàng mào rú hé liáng chén rì chén děng sù bù shí zhī qí shēn cháng dà miàn wēi chì sè rú huàn fēng jí chén děng chū jiàn zhī shǒu yán jīng chéng xià céng duì bì xià yán yǐ gài fáng wū wèi yù shàng è rán yuē: shàng néng jì cǐ shuō shì rì zì fàn suǒ hòu duì rì chū rù táng zhōng zài zhào yǔ shěn hú dà diàn shàng xiàng jiàn wèn láo shén hòu gài yǒu cóng guān yán shǐ rén yuǎn guī cháo tíng rú cǐ xiāng dài hòu lái hé yǐ shǐ rén suì yǒu shì lǐ yì rì jí zuò bù xiū zhì zhuàng jì ér táng zhōng qǐng liáng chén wèn sì lù zhī shù liáng chén yuē: què shì fù shǐ céng yǔ wú kāi shuō. ruò suǒ wén shěn dí dàng xū zòu zhī qǐ gǎn bù bái zhī cháo tíng wú kāi wáng chún děng yǐ chán zèn shǐ rén yú zhào bù liǎng yuè sān rén tóng rì gào cú jí zhèng. ruò yī hào shì zhě, huò yǐ wéi bào yìng mǒu děng zhì shì zhuàng xiān guī gào liáng chén yuē: bì duì shí shèng yǔ rú cǐ shì wèi jiàn zǎi zhí zhī yǔ cì rì zhū gōng duì shì bì bù rán yí sù wèi qù jiù liáng chén yuē: mǒu yǐ qǐ cóng biàn jì ér hán shì zhōng qiǎn háo zhài guān zhāng zhá wǎng jūn qián xià wén zì huí qiān guān chá shǐ suì mù lǔ gǎi zuò dí tuì yán zhāng lùn liè mǎ chéng jiā bìng jí wèi liáng chén jiē bà. yòu lùn bù dù jiāng rén zhuī jiǎn ēn lì bìng suǒ de ēn zé yì yǒu yán zhāng jiē yuán zhào dǐng chū bù zhǔ hé yì shì shǐ fù guī rì zhào yǐ dāng jú mǒu jì qǐ xiū zhì ér liáng chén yì qǐ gōng cí ér guī qí hòu xiáng xī gèng bù lù yān huì fù zhòng wèi xuān fǔ shǐ fù rì yǒu shū yán shí bù kě jīn fù yú hòu yún:
张仪以为人臣割其主之地以求交偷取一时之功而不顾其後外破公家面成私门臣死不敢为此惟圣主审度事情因时制宜可保万全上曰:卿所论极是卿等见挞懒(改作达兰)状貌如何良臣日臣等素不识之其身长大面微赤色如患风疾臣等初见之首言京城下曾对陛下言以盖房屋为喻上愕然曰:尚能记此说是日自泛索後对日出入堂中再召与沈胡大殿上相见问劳甚厚盖有从官言使人远归朝廷如此相待後来何以使人遂有是礼翌日疾作不休致状继而堂中请良臣问四路之数良臣曰:却是副使曾与吴开说。若所闻审的当须奏知岂敢不白知朝廷吴开王纯等以谗谮使人於赵不两月三人同日告殂疾症。若一好事者,或以为报应某等(致仕)状先归告良臣曰:陛对时圣语如此是未见宰执之语次日诸公对事必不然宜速为去就良臣曰:某已乞从便继而韩世忠遣壕寨官张札往军前下文字回迁观察使岁暮虏(改作敌)退言章论列马承家并及魏良臣皆罢。又论不渡江人追减恩例并所得恩泽亦有言章皆缘赵鼎初不主和议适使副归日赵已当局某既乞休致而良臣亦乞宫祠而归其後详悉更不录焉绘父仲为宣抚使副日有书言十不可今附於後云:
wǔ yuè èr shí wǔ rì gǒng wèi dài fū píng hǎi jūn chéng xuān shǐ jiān lián fǎng zǒu mǎ gōng shì wáng zhòng tōng jǐn zhāi mù cái shū zài bài xiàn yú lǐng yuàn shǎo shī xiàng gōng wén běi dí gǎi zuò jīn rén wéi zhōng yuán huàn jiǔ yǐ. qí shèng shuāi qiáng ruò wèi shǐ yǒu cháng qí sú yǐ xù yǎng wèi yè suí zhú shuǐ cǎo xí yú gōng zhàn cǐ tiān xìng yě. zhōng guó gǎi zuò zhī suǒ yǐ zhì róng dí cǐ èr zì gǎi zuò wài zhě fēi zhǎng gōng yuǎn tǎo dǎo qí cháo xué ér hòu wèi gōng yě. bèi wú zhī biān jiāng yǐ yù zhī ér yǐ gù jiǎ bīng bù kě bù wán chéng yì bù kě bù gù liáng shí bù kě bù qì rú cháo tíng qián hòu jiè chì biān chén jiǎng huà wǔ bèi cháng. ruò kòu zhì kě wèi bù shì qí bù lái shì wú yǒu yǐ dài zhī gòng qiè kòu zhī fāng wú shàn yú cǐ mǒu fú dǔ cháo tíng jí mìng shū jìn dà chén jí qǐ fā zhū lù bīng mǎ jìng qū hé běi mǒu cháng wén qí huán gōng yǔ guǎn zhòng móu fá jǔ móu wèi fā ér wén yú guó gù yuē: jūn zǐ shàn móu xiǎo rén shàn yì mǒu suī bù zhī cháo tíng shēn móu mì jì guān huán gōng móu dài jǔ zhī shì kě yǐ yì de wàn yī wú shì zé xìng yǐ. rú huò bié yǒu cuò zhì yǒu bù kě zhě shí yù yǐ chéng píng zhī rì jiǔ wèi jí shèng zhī shí tiān zǐ fāng chuí yī gǒng shǒu xiǎng sì hǎi zhī zhǔ rú fù pén zhī wú shì, qǐ bù měi yú shī lǚ yī dòng zé yǒu běi gù zhī yōu chù ān lǜ wēi dé bù shèn zhī yī bù kě yě. shí jìn gē shí liù zhōu yǐ shì dí rén gǎi zuò qì dān ér zhōu shì zōng yóu néng bù xuè rèn ér dìng sān guān kuàng zhǔ shàng ruì móu shén wǔ wáng shī suǒ.
五月二十五日拱卫大夫平海军承宣使兼廉访走马公事王仲通谨斋沐裁书再拜献於领院少师相公闻北狄(改作金人)为中原患久矣。其盛衰强弱未始有常其俗以畜养为业随逐水草习於攻战此天性也。中国(改作之)所以制戎狄(此二字改作外)者非长攻远讨擣其巢穴而後为功也。备吾之边疆以御之而已故甲兵不可不完城邑不可不固粮食不可不弃如朝廷前後戒饬边臣讲画武备常。若寇至可谓不恃其不来恃吾有以待之共窃寇之方无善於此某伏睹朝廷亟命枢近大臣及起发诸路兵马径趋河北某尝闻齐桓公与管仲谋伐莒谋未发而闻於国故曰:君子善谋小人善意某虽不知朝廷深谋秘计观桓公谋代莒之事可以意得万一无事则幸矣。如或别有措置有不可者十御以承平之日久为极盛之时天子方垂衣拱手享四海之主如覆盆之无事,岂不美欤师旅一动则有北顾之忧处安虑危得不慎之一不可也。石晋割十六州以事狄人(改作契丹)而周世宗犹能不血刃而定三关况主上睿谋神武王师所。
xiàng wú bù kè jié jīn liǎng cháo tōng zhī shī chū wú míng èr bù kě yě. nǚ zhēn yuǎn yí cǐ sì zì gǎi zuò jīn rén zhǎng yú zhàn dòu běi lǔ yòng bīng shān cǐ sì zì qīn duó xià tiān huì dān jùn yì jǐ èr shí yú zhōu. yòu yù qǔ hàn gù dì xiàn nà cháo tíng gǒu shǐ lì néng píng dàng shuō yì shí fù yǔ nǚ zhēn wèi dí guó yǐ. shì miè yī yí dí gǎi zuò dí. yòu shēng yī yí dí èr zì gǎi zuò dí. qiě wú bǎi nián shì yuē kě shǒu néng hé qí zhòng bù fàn wǒ zāi! sān bù kě yě. běi jiè zhǒng lèi gǎi zuò bù luò duō yǐ. rú qì dān xī rén bó hǎi qí dì jiē bù máo suī jí hàn rén gǎi zuò nèi dì jìng tǔ wèi yī shí zhǒng yǎng zhī yuán yī dàn shōu zhī jué qí suì lù jī hán kě lì ér dài bǐ dāng bì zhēng zhì yòng bīng bù yǐ tiān xià sāo dòng sì bù kě yě. běi dào shù qiān lǐ wú xiǎn yào kě shì jiē píng yuán guǎng yě yòng zhòng zhī dì guǎ gù bù kě yǐ dí zhòng jīn zhú lù zhàn zú gè bù guò shù wàn rén bǐ. ruò qīng guó yǐ yìng dí xī chán yuān zhī yì qīn hào zhī huàn ān kě wàng zhī wǔ bù kě yě. dāng xī fēng zhī cháo tiān xià fēng fù fǔ kù yú cái guàn xiǔ mò xiào tài cāng zhī sù chén fǔ xiāng yīn shén zōng huáng dì hán róng wèi yù qīng jǔ zhě yù xiān shōu líng wǔ yǐ dà hé wèi jiè duàn xiōng nú yòu bì jīn líng wǔ shàng zài xī xià wèi chún chǐ zhī guó dé bù zhù zhī hū! gōng zhī zé lǐ yí bì jiù jiù zhī zé fù bèi shòu dí liù bù kě yě. xià guó duō yòng hàn cǐ zì gǎi zuò nèi dì rén liú wén guī jì cè cháng yǒu yì shēn rù yīn liáng cǎo xū fá wèi kuài qí yù jīn yǐ guān shǎn zhū lù jīng bīng bèi běi yòng zé gù wèi kě yǐ. yú xī zé dà wéi kě lǜ zhòng cǐ hū bǐ qī bù kě yě. jù rén yuē: cái suī yǒu jīn chéng tāng chí fēi sù bù shǒu rú cái bù zú yòng yǐ tiān xià zhī fù zhuǎn gěi wèi bù nán zhì yǐ gǔ sù kuì fá qǐ róng cāng cù ér néng jiù yě.. gài wén gè biān chǔ xù bù guǎng qiān lǐ kuì liáng shì yǒu jī sè bā bù kě yě. shēng chǐ fán huǒ mín xiān jī jù suì yǒu shuǐ hàn zé liú lí bù kě shèng jì guó jiā fā cāng lǐn yǐ zhèn zhī réng néng shǎo jì jīn. ruò xiǎo yǒu shì yí kē pèi bǎi chū shǐ wú kě bàn shú kěn shù shǒu dài fǎ bì zhuǎn ér wèi kòu rǎng jiǔ bù kě yě. bīng zhě xiōng qì bù dé yǐ ér yòng zhī chóu kǔ zhī qì shāng yīn yáng zhī hé lǎo shì suǒ wèi dà bīng zhī hòu bì yǒu xiōng nián jīn xìng pín nián fēng rěn mín lì shàng wèi yōu yù yī yǒu huāng qiàn hé yǐ mǐ níng shí bù kě yě. mǒu suǒ lùn yuán lì bìng zhuó rán wéi kǒng wèi yǒu rén wéi cháo tíng yán zhě mǒu jiǔ zài mù shǒu hé guó hòu ēn huǐ yǒu suǒ jiàn mò mò bù yán shì dà bù zhōng yě. fāng jīn lǐng yuàn shǎo shī xiàng gōng wèi guó yuán lǎo nǎi xīn wáng shì dà lài míng zhé kāng jì shēng rén tiān xià dà shì wú dà yú cǐ mǒu cháng cǎi zhòng yì rú chū yī kǒu dàn wèi huò mò gǎn chū wèi ér yán mǒu yǎng shì mǒu guān zhì chéng zhì zhōng gǎn qìng zhuō zhí wéi jì gāo míng zǎo wèi tiān zǐ fǎn fù kāi chén gǒu hé dì xīn yī xià méng fú zhōng xiào gōng yè làn rán guāng míng qū qū zhī yì shí zài yú cǐ mào dú zūn wēi zhàn lì zhī zhì.
向无不克捷今两朝通知师出无名二不可也。女真远夷(此四字改作金人)长於战斗北虏用兵(删此四字)侵夺(下添慧丹)郡邑几二十馀州。又欲取汉故地献纳朝廷苟使力能平荡说异时复与女真为敌国矣。是灭一夷狄(改作敌。又)生一夷狄(二字改作敌)。且无百年誓约可守能和其众不犯我哉!三不可也。北界种类(改作部落)多矣。如契丹奚人渤海其地皆不毛虽藉汉人(改作内地)境土为衣食种养之源一旦收之绝其岁赂饥寒可立而待彼当必争致用兵不已天下骚动四不可也。北道数千里无险要可恃皆平原广野用众之地寡固不可以敌众今逐路战卒各不过数万人彼。若倾国以应敌昔澶渊之役侵耗之患安可忘之五不可也。当熙丰之朝天下丰富府库馀财贯朽莫校太仓之粟陈腐相因神宗皇帝涵容未欲轻举者欲先收灵武以大河为界断匈奴右臂今灵武尚在西夏为唇齿之国得不助之乎!攻之则理宜必救救之则腹背受敌六不可也。夏国多用汉(此字改作内地)人刘文珪计策尝有意深入因粮草虚乏未快其欲今以关陕诸路精兵备北用则固为可矣。於西则大为可虑重此忽彼七不可也。聚人曰:财虽有金城汤池非粟不守如财不足用以天下之赋转给为不难至以谷粟匮乏岂容仓卒而能就也。。盖闻各边储蓄不广千里馈粮士有饥色八不可也。生齿繁夥民鲜积聚岁有水旱则流离不可胜计国家发仓廪以赈之仍能少济今。若小有事宜科配百出使无可办孰肯束手待法必转而为寇攘九不可也。兵者凶器不得已而用之愁苦之气伤阴阳之和老氏所谓大兵之後必有凶年今幸频年丰稔民力尚未优裕一有荒歉何以敉甯十不可也。某所论缘利病灼然惟恐未有人为朝廷言者某久在牧守荷国厚恩毁有所见默默不言是大不忠也。方今领院少师相公为国元老乃心王室大赖明哲康济生人天下大事无大於此某尝采众议如出一口但畏祸莫敢出位而言某仰恃某官至诚至忠敢罄拙直惟冀高明早为天子反复开陈苟合帝心一下蒙福忠孝功业烂然光明区区之意实在於此冒渎尊威战慄之至。
cì shì shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān děng chù chéng xuān bù zhèng shǐ sī bù zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
赐士士出身头品顶戴四川等处承宣布政使司布政使清苑许涵度校刊。
juǎn yī bǎi liù shí sān jiào kān jì.
※卷一百六十三校勘记。
qiě wèi dà guó jǔ shī. qiě wù zuò jù. qiě jì èr shèng fù huán jì wù zuò yǐ sǒng rán yí jù sǒng wù zuò huǎng shě nù zhèn léi nù wù zuò shù gǎn jǐn bù yú xià zhí shì xià zì yǎn hè lù yù xìng yún: děng yún: zì yǎn. ruò wèi xìn shí yǔ yán wèn tā men yīng zuò. ruò wèi xìn kě wèn tā men mǒu jìng gù jiàn gōng fēi dāng píng qí qì yī zuò shàng fāng zhào jiàn gōng. qiě píng qí qì yǐ dài zhī yù yǔ xiōng nú gòng jī zhī wù zuò yù yǔ xiōng nú gòng jī hàn zì jiāng jī zhī cǐ bì yù jiàn duǎn tuō yù zì rì rù chū táng zhōng chū wù zài rù shàng mǒu jí zuò yì rì xià xiū zhì zhuàng tuō mǒu zì zhì yú gǔ sù kuì fá yú wù zuò yǐ.
且谓大国举师(。且误作具)。且冀二圣复还(冀误作以)悚然疑惧(悚误作恍)舍怒震雷(怒误作恕)敢尽布於下执事(下字衍)褐禄聿兴云:等(云:字衍)。若未信时语言问他们(应作。若未信可问他们)某静故见公非当平其气(一作上方召见公。且平其气以待之)欲与匈奴共击之(误作欲与匈奴共击汉自将击之)此必欲见短(脱欲字)日入出堂中(出误在入上)某疾作翌日下休致状(脱某字)至於谷粟匮乏(於误作以)。