yán xìng xià zhì liù shí sì.
炎兴下帙六十四。
qǐ shào xīng sì nián jiǔ yuè èr shí qī rì guǐ yǒu, jǐn shí yī yuè shí sì rì yǐ wèi.
起绍兴四年九月二十七日癸酉,尽十一月十四日已未。
jiǔ yuè èr shí qī rì guǐ yǒu zhào dǐng wèi shàng shū yòu pú yè tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì jiān shū mì yuàn shì.
九月二十七日癸酉赵鼎为尚书右仆射同中书门下平章事兼枢密院事。
cháo tíng fāng chú zhào dǐng dū du chuān shǎn jīng xiāng zhū jūn shì wèi xíng wěi qí móu dà jǔ zǎi xiàng zhū shèng fēi qǐ chí yú fú bà qù suì liú dǐng bài xiāng réng jiàng zhào fǔ yù sì chuān zhào yuē: zhèn gù huái shǔ dào lǚ kùn dí bīng xuǎn jiàn shū chén wǎng jiā dū hù fāng xuǎn rì yǐ lín yí ǒu fáng qiū ér jiè yán nǎi mìng yǐ zǎi xiàng jū zhōng réng yáo lǐng xī nán jūn wù jì zǒng jú shì yú cháo zhèng yì zēng zhòng yú shǐ quán qí lái chūn gǎi tú jìn bì suí ěr zhòng shì yīng fù zhèn huái bǐ mìng shǔ liáo jiù xuān dé yì.
朝廷方除赵鼎都督川陕荆襄诸军事未行伪齐谋大举宰相朱胜非乞持馀服罢去遂留鼎拜相仍降诏抚谕四川诏曰:朕顾怀蜀道屡困敌兵选建枢臣往加督护方选日以临遗偶防秋而戒严乃命以宰相居中仍遥领西南军务既总局事於朝政益增重於使权俟来春改图近弼绥尔众士膺副朕怀比命属僚就宣德意。
zhī dǐng zhōu chéng chāng yù shàng miào táng shū jí lùn qiǎn shǐ dū du chuān shǎn jīng xiāng wèi biàn.
知鼎州程昌寓;上庙堂书极论遣使都督川陕荆襄未便。
chéng chāng yù wèi chú zhào dǐng dū du chuān shǎn jīng xiāng wèi biàn dǐng suī bài zǎi xiàng bù xíng shēn lǜ bié yì qiǎn shǐ nǎi shāng què qí lì hài jí lùn qí suǒ yǐ wèi biàn zhě chāng yù cháng wèi gǔ jīn lì hài tè zài yú míng shí zhī xián shì zé shí gù yǒu lì wú hài xùn míng yǒu hài wú lì chāng yù cháng shēn jiū qí yuán fēi wèi cháo tíng qiǎn shǐ lè yú xùn míng yì fēi fèng shǐ zhě qí cái bù néng zé shí shì shǐ rán ěr shǐ mìng yī chū zhāng guān zhì lì bù xià shù bǎi yuán yǔ fū tún shī jù bīng zhī fèi dāng qǔ gěi yú zhōu xiàn zhōu xiàn bǐ nián suǒ zhì kuì fá cháng fù zhī rù céng bù zú yǐ zì shàn shěn yǒu yú zī yǐ gōng shǐ mìng zhī yòng yī bèi dū zé bì lìng bàn jù bù guò zhòng fèi biān pǔ qǔ zhī yú mín guān lì lì gǒu fēi qí rén yín yuán wèi jiān dài yǒu bù shèng qí rǎo zhě zhì yú zhū lù bīng lì chū bù zú shì shǐ mìng yī chū yú suǒ bù jūn mǎ. yòu xū chōu zhāi suí háng fù zhì sī qù chù zhōu xiàn yī huò yǒu jǐng bù guò gào jí yú shǐ sī xiāng qù jì yuǎn yìng jiē měi bù jí yǐ zhì diào fā rén fū zhēng qǔ cái fù xíng guò jùn yì cāng kù yī kōng yìng bào wén yí rì bù xiá jǐ qí xián zhì yǒu jiāng nuò bīng jiāo shāo wú jì lǜ zé zī zhǎng zéi gǎi zuò dí shì wéi hài yī fāng. yòu yǒu wèi yì yán zhě rú shì zé shǐ mìng zhī chū jiāng yǐ bǎo zhōu xiàn ér zhōu xiàn fǎn bèi qí rǎo jiāng yǐ fǔ bǎi xìng ér bǎi xìng fǎn shòu qí bì jiāng yǐ zhì dào zéi ér dào zéi yù zhǎng qí è kě wèi yǒu hài wú lì yǐ. cháo tíng fán shǐ shì zhī bì yì cháng jì qí suì yuè suǒ fèi yǐ jiào gòng lì hài duō guǎ kē bǐ zhě fú dǔ qiǎn dū du chuān shǎn jīng xiāng zhū jūn shì dé zhī dào tú wèi cháo tíng yīn xiàn yán zhě yǐ jīn rì dà jì zài yú tú qín gù tè qiǎn dà chén chū lǐng shǐ shì chāng yù qiè wèi cháo tíng jí yú yuán zhì chuò shū chén shǐ yuǎn fāng gù kě yǐ yīng zhòng rèn ér chéng dà gōng rán yǐ qí shì kǎo zhī, qǐ néng shǐ zhī zé shí suī fù yī zhōu bù shì chū zhī cái kǒng wèi miǎn xùn míng ér yǒu hài wú lì yě. chāng yù bèi yuán wǔ líng shǒu wěi wǔ nián chuān shǎn shì tǐ cū wén qí lüè shì yán zhī. qiě zhāng xuān fǔ rù.
程昌寓;谓除赵鼎都督川陕荆襄未便鼎虽拜宰相不行深虑别议遣使乃商榷其利害极论其所以未便者昌寓;尝谓古今利害特在於名实之闲事责实故有利无害徇名有害无利昌寓;尝深究其源非谓朝廷遣使乐於徇名亦非奉使者其才不能责实势使然耳使命一出张官置吏不下数百员与夫屯师聚兵之费当取给於州县州县比年所至匮乏常赋之入曾不足以自赡矧有馀赀以供使命之用一被督责必令办具不过重费鞭朴取之於民官吏吏苟非其人夤缘为奸殆有不胜其扰者至於诸路兵力初不足恃使命一出於所部军马。又须抽摘随行赴置司去处州县一或有警不过告急於使司相去既远应接每不及以至调发人夫征取财赋行过郡邑仓库一空应报文移日不暇给其闲至有将懦兵骄稍无纪律则滋长贼(改作敌)势为害一方。又有未易言者如是则使命之出将以保州县而州县反被其扰将以抚百姓而百姓反受其弊将以治盗贼而盗贼愈长其恶可谓有害无利矣。朝廷凡使事之毕亦尝计其岁月所费以较共利害多寡科比者伏睹遣都督川陕荆襄诸军事得之道涂谓朝廷因献言者以今日大计在於图秦故特遣大臣出领使事昌寓;窃谓朝廷急於圆治辍枢臣使远方固可以膺重任而成大功然以其势考之,岂能使之责实虽负伊周不世出之才恐未免徇名而有害无利也。昌寓;备员武陵首尾五年川陕事体粗闻其略试言之。且张宣抚入。
shǔ zhī chū zé rèn fēi bù zhuān shì lì fēi bù shèng cái yòng fēi bù fù shì mǎ fēi bù qiáng dāng shí rén xīn. yòu jiē gǔ yǒng lè yú fù gōng ér lěi nián zhī xián qì wú gōng xiào tú shàng xià yuàn hàn yǐ wèi sì chuān chū hūn dào zéi gǎi zuò gān gē zhī rǎo zhǐ yuán xuān fǔ shǐ rù shǔ yǐ rǎo zhī xuān fǔ rù shǔ ér rén bèi qí rǎo yì qǐ wèi xuān fǔ zhě gù yù zhòng kùn zhōu xiàn hū! gài zhāng guān zhì lì tún shī jù bīng guān lì zhī suǒ shàn gěi jiàng shì zhī suǒ kào láo suǒ guò suǒ liú zhēng qiú diào fā shì yǒu bù dé bù rán zhě ěr kuàng jīn wǔ lù xiàn méi sì chuān wēi dòng mín lì yǐ kùn cái yòng yǐ jié qiáng hú gǎi zuò dí chuí xián. qiě yǒu tūn shǔ zhī yì yǐ jīn shì shì jiào zhī zhāng xuān fǔ rù shǔ zhī chū wèi hé rú zhōu xiàn diāo bì shì yì jí yǐ. nǎi yù yǐ dà chén chū shǐ jiāng dài guān lì zhāi chōu zhū jūn shuāng rù shǔ dì zhēng qiú diào fā hào yuē: tú qín qiè kǒng qín wèi xiá tú ér fù xīn zhǒu yè zhī biàn xiān qǐ yǐ. chāng yù suǒ yǐ wàng yì wèi wèi yì zé shí jìn yú xùn míng ér bù yǒu hài wú lì yě. yì cháng wén nǎi zhě fù píng zhī zhàn qí bīng fán shí wǔ wàn shì mǎ yì kě wèi qiáng yǐ. ér jìng zhì bài nǜ jīn sì chuān shì mǎ bù guò wú jiè jiāo xiǎng qǔ ěr hé suǒ shì yǐ tú qín hū! xī cáo cāo yǐ bǎi wàn zhī zhòng shùn liú ér xià wú zhī qún chén yǐ wèi yíng jiàng zhī shuō cāo yú tú wú shì. ruò kě bì yǐ. zhōu yú yǐ wèi jīn shǐ běi tǔ tǔ cāo wú nèi yōu nǎi néng kuàng rì chí jiǔ lái zhēng jiāng chǎng jīn běi tǔ jì wèi píng dìng jiā mǎ chāo hán suì shàng zài guān xī wèi cāo hòu huàn. yòu jīn shèng hán mǎ wú gǎo cǎo qū zhōng guó shì zhòng yuǎn shè jiāng hú bù xí shuǐ tǔ bì shēng jí bìng cǐ shù zhě yòng bīng zhī huàn ér cāo mào xíng zhī qín cāo yí zài jīn rì qí hòu cāo guǒ yǒu chì bì zhī bài jīn dū du zhī lái tú qín yě. dōng tǔ yǐ ān ér guǒ rán wú nèi yōu hū! nán kòu yǐ píng ér guǒ wú hòu huàn hū! zhōng guó shì zhòng guǒ néng xí shuǐ tǔ miàn bù shēng jí bìng hū! chāng yù yuàn cháo tíng jiàn cǐ shěn chǔ lì hài ér xíng zhī wú lìng qīng jǔ wàng dòng jìn yú xùn míng ér wú shí yě. zhì rú jìn fù xiāng dèng děng zhōu dū du zhī xíng jiù dāng cuò zhì bō jūn tún shǒu jūn shì yù fēn xī lǚ méng wèi sūn quán lùn xú zhōu yuē: jīn cāo yuǎn zài hé běi bù xiá dōng gù wǎng zì kě kè rán dì shì tōng lù xiāo qí suǒ chěng jīn dé xú zhōu cāo hòu bì lái zhēng suī yǐ qī bā wàn rén shǒu zhī yóu dāng huái yōu bù rú qǔ guān yǔ quán jù cháng jiāng xíng shì yì zhāng quán yòng qí cè hòu guǒ qín yǔ jīn zhāo tíng fù xiāng dèng zhōu yì yóu quán zhī qǔ xú zhōu yě. qǔ zhī wèi yì shǒu zhī shí nán néng bǎo qiáng lǔ gǎi zuò dí zhī bù zhēng hū! shú. ruò mìng dà chén huò dà jiàng yì zhòng bīng jù zī liáng shǒu jīng zhōu yǐ jù cháng jiāng zhī xiǎn jīn tiān xià gēn běn dà shì shí zài cháng jiāng bǎo shǒu cháng jiāng yǐ gù gēn běn rán hòu kě yǐ tú qín bǎo shǔ liào lǐ xiāng hàn jīng lüè zhōng yuán suí yí dù shì yǐ cì shī shè jīn gēn běn bù gù jù yù chuò dà chén yú shù qiān lǐ zhī wài yǐ gū jūn kàng qiáng lǔ gǎi zuò dí qī yǐ fù xī qín cán pò zhī jiāng chāng yù wèi sì chuān mín cái yǐ jié bīng lì yǐ ruò rén xīn yǐ dòng ér dū du. yòu jiāng rù shǔ wàn yī qiáng lǔ gǎi zuò dí chéng wǒ xián xì huò yā yǐ zhòng bīng huò chuán yǐ wěi xí zé shì yǒu wèi yì yán zhě qí suǒ xì qǐ xiǎo zāi! chāng yù chū wén shū xiāng zhào gōng chū shǐ zhào jìn shì wěi rén yě. zhōng yì jī áng.
蜀之初责任非不专事力非不盛财用非不富士马非不强当时人心。又皆鼓勇乐於赴功而累年之闲迄无功效徒上下怨憾以谓四川初婚盗贼(改作干戈)之扰止缘宣抚使入蜀以扰之宣抚入蜀而人被其扰亦岂为宣抚者固欲重困州县乎!盖张官置吏屯师聚兵官吏之所赡给将士之所犒劳所过所留征求调发势有不得不然者耳况今五路陷没四川危动民力已困财用已竭强胡(改作敌)垂涎。且有吞蜀之意以今事势较之张宣抚入蜀之初为何如州县彫弊似亦极矣。乃欲以大臣出使将带官吏摘抽诸军双入蜀地征求调发号曰:图秦窃恐秦未暇图而腹心肘腋之变先起矣。昌寓;所以妄意谓未易责实近於徇名而不有害无利也。抑尝闻乃者富平之战骑兵凡十五万士马亦可谓强矣。而竟致败衄今四川士马不过吴玠交响曲耳何所恃以图秦乎!昔曹操以百万之众顺流而下吴之群臣已为迎降之说操於图吴势。若可必矣。周瑜以谓今使北土土操无内忧(乃能旷日持久来争疆场今北土既未平定加马超韩遂尚在关西为操後患。又今盛寒马无藁草驱中国士众远涉江湖不习水土必生疾病此数者用兵之患而操冒行之擒操宜在今日其後操果有赤壁之败今都督之来图秦也。东土已安而果然无内忧乎!南寇已平而果无後患乎!中国士众果能习水土面不生疾病乎!昌寓;愿朝廷鉴此审处利害而行之无令轻举妄动近於徇名而无实也。至如近复襄邓等州都督之行就当措置拨军屯守军势愈分昔吕蒙为孙权论徐州曰:今操远在河北不暇东顾往自可克然地势通陆骁骑所骋今得徐州操後必来争虽以七八万人守之尤当怀忧不如取关羽全据长江形势益张权用其策後果擒羽今朝廷复襄邓州亦犹权之取徐州也。取之为易守之实难能保强虏(改作敌)之不争乎!孰。若命大臣或大将益重兵聚赀粮守荆州以据长江之险今天下根本大势实在长江保守长江以固根本然後可以图秦保蜀料理襄汉经略中原随宜度势以次施设今根本不固遽欲辍大臣於数千里之外以孤军抗强虏(改作敌)期以复西秦残破之疆昌寓;谓四川民财已竭兵力已弱人心已动而都督。又将入蜀万一强虏(改作敌)乘我闲隙或压以重兵或传以伪檄则事有未易言者其所系岂小哉!昌寓;初闻枢相赵公出使赵近世伟人也。忠义激昂。
kǎi rán yǒu kāng jì sì hǎi zhī zhì rán shì shì rú qián suǒ chén chāng yù shí yōu qí xíng qiè yì shū xiāng dòng dá lì hài yǐ jiǔ shēn wéi dà chén yì dāng xùn guó bù gǎn cí bì ěr jīn wén dà bài tuō huò bié yì qiǎn shǐ yuàn shì yǐ chāng yù suǒ chén gèng jiā tǎo lùn shú jì lì hài ér xíng zhī. qiě mìng dà chén huò dà jiàng shǒu jīng zhōu yǐ gù gēn běn zài jīn fēi shàng cè yì cè yì shì tè bù dé yǐ ér yòng zhī bīng fēi yǒu wǔ wàn zhī zhòng qián liáng fēi yǒu sān nián zhī chǔ. qiě jiāng bù jiǎ suì yuè zé yǐ jìn xiào biàn, qǐ néng shǐ zhī shèng qí rèn yě. jīng wú rén tàn wā shàng liú shì xū yì bīng yě. chāng yù yǐ shì gàn guó jì bù gǎn jiān mò, huò wèi chāng yù yán qīng bù zú xìn fú wàng gèng jiā cǎi fǎng zì shì bù lìng qiǎn shǐ.
慨然有康济四海之志然事势如前所陈昌寓;实忧其行窃意枢相洞达利害已久身为大臣义当徇国不敢辞避耳今闻大拜脱或别议遣使愿试以昌寓;所陈更加讨论熟计利害而行之。且命大臣或大将守荆州以固根本在今非上策亦策易事特不得已而用之兵非有五万之众钱粮非有三年之储。且将不假岁月责以近效变,岂能使之胜其任也。荆无人探挖上流势须益兵也。昌寓;以事干国计不敢缄默,或谓昌寓;言轻不足信伏望更加采访自是不另遣使。
jīn rén guān gǎi zuò xí chéng zhōu zhī chǔ zhōu fán xù bīn qì chéng ér zǒu jiù xiào yún: àn sòng shǐ jīn rén dù huái chǔ zhōu shǒu chén fán xù bīn qì chéng qù zài jiǔ yuè èr shí liù rì rén shēn dāng zài xiāng zhào dǐng qián yī rì shì. ruò jīn rén gōng chéng zhōu zài shí yuè shí sì rì zhī gàn yí wù.
金人冠(改作袭)承州知楚州樊叙宾弃城而走(旧校云:按宋史金人渡淮楚州守臣樊(叙宾)弃城去在九月二十六日壬申当在相赵鼎前一日事。若金人攻承州在十月十四日支干疑误)。
shì shí gǎi gāo yóu jūn wèi chéng zhōu jīn rén fàn gǎi zuò gōng chéng zhōu ér chǔ zhōu shǒu chén dùn zǒu yě..
是时改高邮军为承州金人犯(改作攻)承州而楚州守臣遁走也。。
shí yuè zhū shī liàng jūn yú míng zhōu.
十月朱师亮军於明州。
liú yù shēng yán qiǎn xú wén lái fàn hǎi dào nǎi mìng shī liàng yǐ bīng yī qiān tún yú míng zhōu.
刘豫声言遣徐文来犯海道乃命师亮以兵一千屯於明州。
zhāng jùn wèi zhè jiāng dōng xī xuān fǔ sī jūn yú zhèn jiāng fǔ.
张俊为浙江东西宣抚司军於镇江府。
biān bào jīn rén yǔ liú yù hé jūn dà jǔ yù qīn huái diān qiǎn hán shì zhōng yǐ bīng dù jiāng fā zhāng jùn bīng zhù yú zhèn jiāng fǔ jūn shì duō duó qǔ gàn mín zhōu chuán rú bèi kòu dào shì yì yě. wù shù gǎi zuò wū zhū tún yú tiān cháng jūn liú lín tún yú xū yí jūn.
边报金人与刘豫合军大举欲侵淮甸遣韩世忠以兵渡江发张俊兵驻於镇江府军士多夺取干民舟船如被寇盗是役也。兀术(改作乌珠)屯於天长军刘麟屯於盱眙军。
mèng yǔ wèi xíng yíng liú shǒu lán zhěng biān shùn lín ān fǔ tán yā guān jiù xiào yún: mèng yǔ wèi xíng yíng liú shǒu zài shí yuè chū èr rì dīng chǒu.
孟庾为行营留守兰整边顺临安府弹压官(旧校云:孟庾为行营留守在十月初二日丁丑)。
zhào dǐng jiàn qīn zhēng zhī yì nǎi chà liú shǒu jí tán yā guān shì shí qīn zhēng zhī yì yóu wèi dìng yě..
赵鼎建亲征之议乃差留守及弹压官是时亲征之议犹未定也。。
zhào zhāng jùn wèi zī zhèng diàn dà xué shì jiān shì dú jiù xiào yún: zhāng jùn wèi zī zhèng diàn dà xué shì zài shí yuè chū bā rì guǐ wèi.
召张浚为资政殿大学士兼侍读(旧校云:张浚为资政殿大学士在十月初八日癸未)。
chē jià xìng píng jiāng zhào zhāng jùn rèn shì suì yǐ zī zhèng diàn xué shì tí jǔ wàn shòu guān jiān shì dú zhào bù xǔ cí miǎn rì xià qǐ fā shǒu shū cì jùn yuē: qīng qù guó lěi yuè wèi cháng mí wàng kǎo yán xún shì jiǎn zài zhèn xīn xiǎng qīng zhì zài wáng shì yì shū chóu cè mǔ yōng gù cí biàn kě jiù dào sù yè zào cháo jiā mó jiā yóu zhù qīng rù gào.
车驾幸平江召张浚任事遂以资政殿学士提举万寿观兼侍读诏不许辞免日下起发手书赐浚曰:卿去国累月未尝弥忘考言询事简在朕心想卿志在王室益纾筹策母庸固辞便可就道夙夜造朝嘉谟嘉猷伫卿入告。
shí sān rì wù zǐ hán shì zhōng bài jīn rén yú dà yí zhèn.
十三日戊子韩世忠败金人於大仪镇。
hán shì zhōng yǐ dǒng lín jūn yú tiān cháng yǐ jiè yuán jūn tún yú gāo yóu qīn yǔ hū yán tōng lǜ shí yú qí chuò lù qù dà yí zhèn shí shù lǐ yù jīn rén tiě qí èr bǎi yú shì zhōng yǔ tōng fāng lì mǎ yì suǒ yǐ dài zhī yǒu sān sì shí qí zhí wèi shì zhōng shì zhōng yǔ zhàn bù lì jīn rén yǒu xiāo jiàng dú zhàn shì zhōng.
韩世忠以董临军於天长以解元军屯於高邮亲与呼延通率十馀骑绰路去大仪镇十数里遇金人铁骑二百馀世忠与通方立马议所以待之有三四十骑直卫世忠世忠与战不利金人有骁将独战世忠。
lì pí tōng zì hòu jī lǔ gǎi zuò dí jiàng shì zhōng zhuì mǎ jǐ bèi zhí tōng jiù zhǐ zhī shì zhōng fù dé mǎ huí gù jīn rén bǎi yú qí tōng qǐng shì zhōng jù bēi bǎn wā qí lù yǐ gōng jiàn dāng zhī shì zhōng dé hái zòu tōng zhī gōng qǐ yōu yì tuī ēn shòu wǔ gōng dài fū jí zhōu cì shǐ shì zhōng jiǎo qí gào mìng zài zòu qǐ zhòng shǎng tōng yǐ quàn jiàng shì suì luò guān jiē shòu jí zhōu cì shǐ.
力疲通自後击虏(改作敌)将世忠坠马几被执通救止之世忠复得马回顾金人百馀骑通请世忠据陂坂挖其路以弓箭当之世忠得还奏通之功乞优异推恩授武功大夫吉州刺史世忠缴其诰命再奏乞重赏通以劝将士遂落官阶授吉州刺史。
jiè yuán bài jīn rén yú gāo yóu jūn jǐn fú zhí yǐ guī.
解元败金人於高邮军尽俘执以归。
jiè yuán jí zài gāo yóu jīn rén lái qīn wèi zhì sān sì shí lǐ yuán xiān zhī zhī nì liào jīn rén yì rì shí shí bì zhì chéng xià nǎi fú bǎi rén yú yào lù zhī cè. yòu fú bǎi rén yú chéng zhī dōng běi yuè miào xià zì yǐn sì bǎi rén fú yú lù zhī yī yú lìng yuē: jīn rén yǐ gāo yóu wú bīng bù zhī wǒ zài gāo yóu jí qīng yì ér jìn qí jīn rén guò wǒ dāng xiān chū yǎn zhī fú yào lù zhě jiàn wǒ huī qí zé lì zhì yǐ dài jīn rén jìn tuì wú lù bì qǔ yuè miào lù zǒu yǐ.. ruò guǒ rán zé fú zhě chū zhòng jiē nuò. yòu mì shǐ rén fú fán liáng qí jīn rén guò zé jué hé àn yǐ zǔ qí guī lù shí shí jīn rén guǒ jìng qū chéng xià yuán mì shù zhī yǒu yī bǎi wǔ shí qí nǎi yǐ fú bīng chū huī qí yǐ zhāo fú yào lù zhě fú bīng jiē lì zhì yǐ dài jīn rén dà jīng chóu chú wú lù suì xiàng yuè miào zǒu yuán lǜ bīng zhuī zhī jīn rén qián yù fú bīng wú suǒ shī qí jì jǐn bèi qín fán dé yī bǎi sì shí bā rén jí jīn pái yín pái yǔ zhí shì jū qí bàn shì shí dǒng jiǎo zài tiān cháng yì yǒu gōng yuán yǔ jiǎo gè jiā zhèng rèn guān chá shǐ.
解元及在高邮金人来侵未至三四十里元先知之逆料金人翌日食时必至城下乃伏百人於要路之侧。又伏百人於城之东北岳庙下自引四百人伏於路之一隅令曰:金人以高邮无兵不知我在高邮即轻易而进俟金人过我当先出掩之伏要路者见我麾旗则立帜以待金人进退无路必取岳庙路走矣。。若果然则伏者出众皆诺。又密使人伏樊良俟金人过则决河岸以阻其归路食时金人果径趋城下元密数之有一百五十骑乃以伏兵出麾旗以招伏要路者伏兵皆立帜以待金人大惊踌躇无路遂向岳庙走元率兵追之金人前遇伏兵无所施其技尽被擒凡得一百四十八人及金牌银牌与执事居其半是时董皎在天长亦有功元与皎各加正任观察使。
mǎ kuò fù yuán guān chú shū mì yuàn shì dōu chéng zhǐ.
马扩复元官除枢密院事都承旨。
mǎ kuò zài róng zhōu xiān xī yě. zhāng jùn dū du shǎn yòu bù yuǎn wàn lǐ qiǎn rén chí shū bì zhāo zhī shū zhōng zhuān yǐ tóng jì guó shì wèi yán. qiě yuē: shàng zhī dài gōng bù qīng suī yuán chán huǐ zhōng bì bǎo quán gōng hé shèng ēn rú cǐ kě bù tú bào hū! mǎ yǐ liú zǐ yǔ xī nián zài zhēn dìng yǒu xì jīn zài xuān fǔ mù bù wǎng fù shū xiè zhī shào xīng sān nián zhào wèi dū du fǔ cān yì guān dào yù jí gài cí sì nián fèng cí jū xìn zhōu jiǔ yuè zhào fù chuān shǎn dū du fǔ bǐng yì chà chōng xiáng yì guān yǐn jiàn shàng diàn zòu duì chèn zhǐ nǎi fù yuán guān gǒng wèi dài fū lì zhōu guān chá shǐ chú shū mì fù dōu chéng zhǐ.
马扩在融州仙溪也。张浚都督陕右不远万里遣人持书币招之书中专以同济国事为言。且曰:上之待公不轻虽缘谗毁终必保全公荷圣恩如此可不图报乎!马以刘子羽昔年在真定有隙今在宣抚幕不往复书谢之绍兴三年召为都督府参议官道遇疾丐祠四年奉祠居信州九月召赴川陕都督府禀议差充详议官引见上殿奏对称旨乃复元官拱卫大夫利州观察使除枢密副都承旨。
niú gāo xú qìng bài jīn rén yú lú zhōu chéng xià.
牛皋徐庆败金人於庐州城下。
jīn rén yǔ wěi qí lián bīng chēng bīng fàn gǎi zuò gōng huái xī ān fǔ shǐ chóu yù jǐn fā xuān sī shù jūn yī qiān yǐ jù zhī jì ér bài wáng wú yī bù zhě jí qǐ shī yú hú běi yuè fēi fēi qiǎn fù xīn jiāng xú qìng niú gāo wèi yuán gāo qìng yǐn shí sān qí xiān zhì chéng xià rù chéng yè yù zuò wèi dìng kuò hòu bào jīn rén wǔ shí yú qí jiāng bī chéng shí hú běi jūn mǎ wèi dào yù sè dòng bù ān gāo yuē: wú wèi yě. wèi gōng tuì zhī jí yǔ qìng chū chéng yíng jiàn dí jūn yáo wèi zhī yuē: niú gāo zài zài cǐ ěr děng ān gǎn lái fān yóu gǎi zuò dí shuài yuē: wǒ zhī niú gōng zài hú běi lù yǐ fù zhào mìng cǐ zhōng ān dé niú gōng gāo nǎi miǎn zhòu zhāng qí zhì dí rén xiāng shì shī sè gāo chá qí yǒu jù yì wǔ qiāng xiān dēng dí rén bēn kuì gāo yǐ shí sān qí xí wǔ shí lǐ shì shí fān wěi gǎi zuò jīn qí dà jūn shí yú wàn qù lú zhōu bǎi lǐ ér tún yī xī jiē dùn yù hài tàn. qiě qīn shū bǎo míng shān cǐ èr zì zàn qí.
金人与伪齐连兵称兵犯(改作攻)淮西安抚使仇悆尽发宣司戍军一千以拒之既而败亡无一不者即乞师於湖北岳飞飞遣腹心将徐庆牛皋为援皋庆引十三骑先至城下入城谒悆坐未定扩堠报金人五十馀骑将逼城时湖北军马未到悆色动不安皋曰:无畏也。为公退之即与庆出城迎见敌军遥谓之曰:牛皋在在此尔等安敢来番猷(改作敌帅)曰:我知牛公在湖北路已赴诏命此中安得牛公皋乃免胄张旗帜敌人相视失色皋察其有惧意舞枪先登敌人奔溃皋以十三骑袭五十里是时番伪(改作金齐)大军十馀万去庐州百里而屯一夕皆遁悆骇叹。且亲书保明(删此二字)赞其。
wēi wàng shén yǒng xiè yú yuè fēi fēi bù yuè ér shān cǐ sì zì xià tiān gāo yuàn yí qí gōng yǐ bì qìng gāo yì shān cǐ èr zì wú qiàn sè huái xī rén yǐ wéi hèn shān cǐ liù zì.
威望神勇谢於岳飞飞不悦而(删此四字下添皋愿)移其功以畀庆皋亦(删此二字)无慊色淮西人以为恨(删此六字)。
èr shí sān rì wù xū zhào xìng jiāng shàng fǔ jūn.
二十三日戊戌诏幸江上抚军。
jīn rén zài huái diān zhāng jùn jūn zhèn jiāng fǔ cù dù jiāng chū zhàn yǒu chí yí wèi dù zhī yì cháo yě jīng kǒng qīn zhēng zhī yì qǐ yú zhào dǐng jiàn shàng lǚ qǐng chē jià zǎo xìng jiāng shàng shàng mián shǒu kěn zhī jì tuì jí wéi zhōng guān zǔ zhǐ zhì shì dǐng quàn shàng qīn zhēng. qiě yuē: jūn mín bǎi xìng jiē wàng bì xià qīn zhēng wéi zhōng guān wèi kěn xíng. ruò bì yān xìng jiāng shàng zé zhū jūn jiē jìn lì yù dí yǐ. zhōng guān wèi jiàn bì xià qīn zhēng zhī lì yě. chén yù qǐ bì xià fā qiǎn jìn shàng zhōng guān fù dōu táng chén jù jiǔ lǐ dài zhī yù yǐ huò fú rán hòu qīn zhēng kě jué shàng cóng zhī suì fā zuǒ yòu qīn jìn shí shù rén yì dōu táng dǐng jù jiǔ lǐ yǐ zōng miào shè jì ān wēi zhī jì yù zhī. qiě yuē: zhū gōng jiàn shàng kě yǐ zàn chéng qí shì qí tuì dí huí luán zé gòng xiǎng ān yì zhī zhǔ zhòng nuò zhī yì suì dìng jí mìng cǎo zhào zhào yuē: tiān dì zhī dà yì mò zhòng yú yáo shùn zhī zhì rén wú xiān yú xiào tì yī zì yì guān nán dù hú mǎ gǎi zuò dí qí běi qīn wǔ pǐn fú míng liǎng gōng wèi fǎn niàn yǒu guó yǒu jiā zhī dào bì zài zhèng míng jǐn shì fù shì xiōng zhī chéng jù yí ān chǔ jiāng shí xún yú jùn guó yǐ zhōu shì yú jūn shī ěr děng qí shèn shǒu fēng qí yán jiè qīn rǎo qián gòng nǎi zhí jǐn qí zhèn xíng.
金人在淮甸张俊军镇江府促渡江出战有迟疑未渡之意朝野惊恐亲征之议起於赵鼎见上屡请车驾早幸江上上绵首肯之既退即为中官阻止至是鼎劝上亲征。且曰:军民百姓皆望陛下亲征唯中官未肯行。若陛焉幸江上则诸军皆尽力御敌矣。中官未见陛下亲征之利也。臣欲乞陛下发遣近上中官赴都堂臣具酒礼待之谕以祸福然後亲征可决上从之遂发左右亲近十数人诣都堂鼎具酒礼以宗庙社稷安危之计谕之。且曰:诸公见上可以赞成其事俟退敌回銮则共享安逸之主众诺之议遂定即命草诏诏曰:天地之大义莫重於尧舜之至仁无先於孝悌一自衣冠南渡胡马(改作敌骑)北侵五品弗明两宫未返念有国有家之道必在正名尽事父事兄之诚讵宜安处将时巡於郡国以周视於军师尔等其慎守封圻严戒侵扰虔共乃职谨俟朕行。
jiè yù zhōu xiàn zhào jiù xiào yún: shì zhào shěn yǔ qiú zhuàn.
戒谕州县诏(旧校云:是诏沈与求撰)。
zhèn yǐ nì chén liú yù chēng bīng nán xiàng kòu gǎi zuò fēng jǐng jì wén shén rén gòng fèn zhèn bù gǎn fù dǎo wǎng zhé wèi tuì bì zì ān zhī jì ér zhòng yí jiāng zhè chì zǐ liú lí tú lù zhī huò nǎi xià zuì yǐ zhào qīn zǒng liù shī lín xìng jiāng bīn dū lì jiàng shì rán xīng shī shí wàn rì fèi qiān jīn dòng zhòng láo rén jù suǒ bù miǎn měi yī niàn cǐ cè rán jiù huái shàng jì jiān sī shuài chén yǔ fū jùn yì dà xiǎo zhī chén sù yè jiū xīn tǐ zhèn cǐ yì fán jiè dài cuī kē yǒu xū yú zhòng zhě mǔ huò zòng lì bìng yuán wèi jiān fán dào zéi jiān guǐ zhé shēng kuī sì zhě wù jué qí méng mǔ lìng qiè fā qí huò chéng shí qiǎng rǎng zì wú míng zhī liǎn róng jiān wán kòu gǎi zuò dí shī jī chá zhī fāng zhì shǐ wú mín héng lí kùn kǔ yǒu yī yú cǐ bì fá wú shè hòu jūn shì shāo píng dāng qiǎn tíng chén xún xíng jùn guó.
朕以逆臣刘豫称兵南向寇(改作烽)警既闻神人共愤朕不敢复蹈往辙为退避自安之计而重贻江浙赤子流离屠戮之祸乃下罪已诏亲总六师临幸江滨督励将士然兴师十万日费千金动众劳人惧所不免每一念此恻然疚怀尚冀监司帅臣与夫郡邑大小之臣夙夜究心体朕此意凡借贷催科有须於众者母或纵吏并缘为奸凡盗贼奸宄辄生窥伺者务绝其萌母令窃发其或乘时抢攘恣无名之敛容奸玩寇(改作敌)失讥察之方至使吾民横罹困苦有一於此必罚无赦候军事稍平当遣廷臣循行郡国。
èr shí sì rì yǐ hài chē jià fā lín ān fǔ.
二十四日已亥车驾发临安府。
chē jià jìn fā zhū dà jiàng yǒu xiàn fú yú xíng zài zhě lù yú xiù zhōu mào zhāng shǒu fāng zhī fú zhōu wén ér shàng shū yuē: fán suǒ xiàn fú shǐ jiē jīn rén huò wài guó dài lǐ zhù zé yí yù chú bǐ wú yí yù zhì yú liǎng hé shān dōng zhū lù zhī mín jiē bì xià chì zǐ yě. liú yù qū pò yǐ lái chéng fēi děi yǐ chén wèi fú nèi yǒu qiān jūn yí yù yǐ ēn xìn yǐ shì bù shā dài ér guī zhī huò yuàn liú zhě tīng qí biàn bù wéi dé xiān wáng xié cóng wǎng zhì zhī yì ér liú yù zhī bīng kě shǐ bù zhàn ér zì kuì suī rì shā ér qū zhī qián yán fù wèi yòng yǐ. cóng zhī xiāng jì zhū jiàng jìn jī jīn rén bài nǜ ér qù.
车驾进发诸大将有献俘於行在者戮於秀州冒张守方知福州闻而上疏曰:凡所献俘使皆金人或外国代理助则宜谕除俾无遗育至於两河山东诸路之民皆陛下赤子也。刘豫驱迫以来诚非得已臣谓俘内有签军宜谕以恩信以示不杀贷而归之或愿留者听其便不惟得先王胁从罔治之义而刘豫之兵可使不战而自溃虽日杀而驱之前沿复为用矣。从之相继诸将进击金人败衄而去。
èr shí qī rì rén yín xìng píng jiāng fǔ jiā zèng chén dōng ōu yáng chè mì gé xiū zhuàn yǔ ēn zé liǎng zī cì tián shí qǐng.
二十七日壬寅幸平江府加赠陈东欧阳彻秘阁修撰与恩泽两资赐田十顷。
chē jià zhì píng jiāng fǔ zǎi xiàng zòu shì shàng yīn lùn huáng qián shàn wāng bó yàn dāng guó shā bù yī chén dōng ōu yáng chè shì shēn zì huǐ hèn yuē: zhèn zhì jīn tòng hèn zhī suī gè zèng wǔ guān bìng yǔ yǒu fú qīn ēn zé yóu wèi zú yǐ chēng zhèn huǐ wǎng zhī yì suì gè zèng cháo fèng láng mì gé xiū zhuàn gèng yǔ ēn zé liǎng zī bō cì tián shí qǐng. suī rán sǐ zhě bù kě fù shēng zhuī tòng wú yǐ.
车驾至平江府宰相奏事上因论黄潜善汪伯彦当国杀布衣陈东欧阳彻事深自悔恨曰:朕至今痛恨之虽各赠五官并与有服亲恩泽犹未足以称朕悔往之意遂各赠朝奉郎秘阁修撰更与恩泽两资拨赐田十顷。虽然死者不可复生追痛无已。
sān shí rì yǐ sì chóu yù kè shòu chūn fǔ.
三十日乙巳仇悆克寿春府。
chóu yù wèi huái xī ān fǔ shǐ liú yù qīn huái xī yù qiǎn jiàng huì shāng huì hé sūn huī bīng jī bài zhī fù qǔ shòu chūn fǔ.
仇悆为淮西安抚使刘豫侵淮西悆遣将会伤会合孙晖兵击败之复取寿春府。
shí yī yuè shí sān rì wù wǔ jīn rén xiàn chú zhōu.
十一月十三日戊午金人陷滁州。
jīn rén qīn rù, yú shì jù chú zhōu ér jū zhī shí sì rì jǐ wèi zhāng jùn zhī shū mì yuàn shì.
金人侵入,於是据滁州而居之十四日己未张浚知枢密院事。
xíng zhuàng yuē: shì rì chú shū mì yuàn shì zòu yuē: rén dào suǒ xiān wéi zhōng yǔ xiào yī kuī yú yǐ fù zài bù róng zì xī huái jiān qī jūn dù xián mài guó dāng shí lǘ xiàng xì mín mò bù shēn yuàn jí fèn yù shí qí ròu zhě zhì. ruò yī xīn shì shàng shǒu zhèng jìn zhōng suī tiān xià hòu shì jiē zhī qǐ mù chēng tàn sī jiàn qí rén yān gài yì lǐ rén xīn zhī suǒ tóng gù hào wù bù qī ér zì dìng chén yǐ qū qū qiǎn bó zhī cái yòu bèi jiā xùn cū zhī yì fāng píng jū lì shēn yǐ cǐ zì fù ǒu yuán zāo yù qǐn huò shǐ lìng bì xià rèn zhī tài zhuān dài zhī guò hòu ér yǒu yuàn yú chén zhě gōng huǐ zhī bèi zhì yǒu qiú yú chén zhě zé wàng zhī huò shēn shàng lài shèng zhì hé quán wēi qū chén fèng shǐ wú zhuàng, qǐ bù zì zhī zhì yú jiā chén yǐ dà è zhī míng xiàn yá yú bú yì zhī dì huī chén zǐ bǎi shì zhī jié yí shuāng qīn wàn lǐ zhī yōu yán zhī wū yè tòng fèn wú yǐ jīn bì xià chá qí qíng wěi bǎo bì gū zhōng xǔ yǐ rù shì xuán zhuó shū zì zài chén huǐ shǒu suì shēn wú yǐ lùn bào rán ér yǐ yì zhī suǒ hé xùn cí zhī suǒ jiè chuán zhī tiān xià fù zài shǐ guān chén fù hé yán gǎn diàn jìn liè, yú shì cì zhào.
行状曰:是日除枢密院事奏曰:人道所先惟忠与孝一亏於已覆载不容自昔怀奸欺君妒贤卖国当时闾巷细民莫不深怨嫉愤欲食其肉者至。若一心事上守正尽忠虽天下後世皆知企慕称叹思见其人焉盖义理人心之所同故好恶不期而自定臣以区区浅薄之才幼被家训粗知义方平居立身以此自负偶缘遭遇寝获使令陛下任之太专待之过厚而有怨於臣者攻毁之备至有求於臣者责望之或深上赖圣智何全微躯臣奉使无状,岂不自知至於加臣以大恶之名陷牙於不义之地隳臣子百世之节贻孀亲万里之忧言之呜咽痛愤无已今陛下察其情伪保庇孤忠许以入侍旋擢枢字在臣毁首碎身无以论报然而以议之所劾训辞之所戒传之天下副在史官臣复何颜敢玷近列,於是赐诏。
cì jìn shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān děng chù chéng xuān bù zhèng shǐ sī bù zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
赐进士出身头品顶戴四川等处承宣布政使司布政使清苑许涵度校刊。
juǎn yī bǎi liù shí sì jiào kān jì.
※卷一百六十四校勘记。
jīn gēn běn bù gù bù yīng zuò wèi wèi zhè jiāng dōng xī xuān fǔ shǐ shǐ wù zuò sī lán zhěng yī zuò lán zhěng tōng qǐng shì zhōng jù pō bǎn yī zuò jì dé shì pō bǎn jiè yuán jí zài gāo yóu jí zì yǎn gù qīng yì ér jìn gù wù zuò jí.
今根本不固(不应作未)为浙江东西宣抚使(使误作司)兰整(一作兰整)通请世忠据坡坂(一作计得世坡坂)解元及在高邮(及字衍)故轻易而进(故误作即)。