jiàn xìng xià zhì sì.
建兴下帙四。
qǐ jiàn yán yuán nián wǔ yuè shí liù rì yǐ sì, jǐn liù yuè èr rì gēng shēn.
起建炎元年五月十六日乙巳,尽六月二日庚申。
shí liù rì yǐ sì jīng dōng zhuǎn yùn pàn guān lǘ qiū shēng zé shòu pú zhōu tuán liàn fù shǐ fēng zhōu ān zhì.
十六日乙巳京东转运判官闾邱升责授濮州团练副使封州安置。
zhì yuē: shì dài fū suǒ yán zhě míng fēn cháo tíng suǒ shì zhě jì gāng tǎng yú rǎo rǎng wèi dìng zhī jiān jí wéi zhuān zhé zì biàn zhī jì guó yú hé yǒu yì zé kě zhī ěr chū wú tā zhǎng zhuān xǐ zì yòng bǐ yǐ rén cái zhī fá bì zhī yí lù zhī quán suǒ jì xīng shī yǐ shí fù yuán ér chóu chú sì gù yǎn jiǎn bù qián dǎi wú mù fǔ zhī kāi shǒu lì yuán mén zhī lìng fú wēi zài sì xíng zhǐ sì qíng fán jīn tái hé zhī suǒ chén jiē xī dào tú zhī qīn jiàn qí juān jué zhì tóu bì yào huāng shàng jiān xún shěng zhī xīn wú fù shēng quán zhī cì.
制曰:士大夫所严者名分朝廷所恃者纪纲傥於扰攘未定之间即为专辄自便之计国於何有意则可知尔初无他长专喜自用比以人材之乏畀之一路之权所冀兴师以时赴援而踌躇四顾偃蹇不前逮吾幕府之开首戾辕门之令福威在巳行止肆情凡今台劾之所陈皆昔道涂之亲见其镌爵秩投畀要荒尚坚循省之心无负生全之赐。
xiǎn mó gé zhí xué shì zhī dōng píng fǔ lú yì luò zhí gōng guàn.
显谟阁直学士知东平府卢益落职宫观。
zhì yuē: zhèn wéi guó jiā yǒu tiān xià jǐ èr bǎi nián suǒ shì yǐ ān cún zhě xì zhōng wài shì dài fū xiāng yǔ wéi chí zhī lì yī dàn shì chū cāng cù shè jì diàn wēi ér sì fāng fān chén fù yuán zhě wú jǐ zhèn shén shāng zhī jù guān mǒu chū wú tā zhǎng zǎo fú xiǎn shì guāng bèi lèi cháo zhī juàn jìn dēng cháng bó zhī zhī zài rén chén yǒu jiàn wēi zhì mìng zhī zhōng zài fāng miàn yǒu zhèn lǚ qín wáng zhī yì ér dīng níng mí gù hān yǐn zì rú dǎi yǔ jiàn zuò zhī chū qiǎo zuò móu shēn zhī jì jìn chén rú cǐ wèi shū yuǎn hé qí juān yán gé zhī zī wǎng shí zhēn cí zhī lù zī.
制曰:朕惟国家有天下几二百年所恃以安存者系中外士大夫相与维持之力一旦事出仓卒社稷阽危而四方藩臣赴援者无几朕甚伤之具官某初无他长早服显仕光被累朝之眷进登常伯之知在人臣有见危致命之忠在方面有振旅勤王之义而丁甯靡顾酣饮自如逮予践阼之初巧作谋身之计近臣如此谓疏远何其镌延閤之资往食真祠之禄兹。
wèi kuān diǎn wú zhòng hòu qiān.
为宽典无重後愆。
jīn rén xiàn hé zhōng fǔ zhī jūn fǔ shì hǎo zhòng lián bèi shā.
金人陷河中府知军府事郝仲连被杀。
shí qī rì bǐng wǔ tiān zhāng gé dài zhì zhī tóng zhōu táng zhòng shàng shū.
十七日丙午天章阁待制知同州唐重上书。
chén yú jīn yuè shí qī rì gōng pěng chū yī rì huáng dì dēng bǎo wèi shè shū wàng quē xuān dú rén rén gǎn kǎi liú tì dāng guó bù duō jiān zhī jì hū wén zhào yīn yǐ dìng shén qì zōng miào shè jì bù quē jì sì sì hǎi shēng líng bù wàng jiù dài chéng qiān wàn shì zhī xìng lèi rì zhī sòng chóu yì cí zhǐ qí zhōng yǒu yún: shào zǔ zōng chuí chuàng zhī jī huái fù xiōng bō qiān zhī nán zú zhāng yún: cì hou liǎng gōng zhī fù zhōng tú wàn shì zhī ān qí yán āi tòng shēn qiè qì xuè míng xīn tuī yuán dé yì ér shī zhī wéi kǒng fèng zhào bù qín bù mǐn yǐ gū xīn zhèng fèi shén xiāo cháo bài bà cháng píng gěi sàn xiàn wài yìn qì é wài bō fàng dào sēng huán sú zhě gěi jù shāng gǔ fù fàn zhě miǎn shuì rú cǐ děng shì yú cháo zhèng fēi dà ān wēi yě. yú guó tǐ fēi dà lì hài yě. yú rén qíng fēi dà xiū qī yě. bì xià zhì zhào zhī yì yù shào zǔ zōng chuí chuàng zhī jī bì sī suǒ yǐ xīng fù zhī cè jì huái fù xiōng bō qiān zhī nán bì sī suǒ yǐ jiù nán zhī fāng cǐ nǎi dà ān wēi yě. dà lì hài yě. dà xiū qī yě. chéng tiān xià dà jì yě. rán zǔ zōng chuí yù zhī jī yǐ jīng shī wèi gēn běn yǐ liǎng hé wèi gǔ gōng jīn rén zài fàn gǎi zuò zhì jīng quē zé gēn běn yáo cháng qū liǎng hé zé gǔ gōng bìng yǐ. suǒ yǐ wéi xīng fù zhī cè zhě hé rú yě. bì xià yǐ tài shàng huáng wèi fù yǐ sì jūn huáng dì wèi xiōng jīn rén yī jǔ ér yāo liǎng gōng dāng bèi fā yīng guān ér wǎng jiù zhī yǐ. wèi jiù nán zhī fāng zhě hé rú yě. zì gǔ yí dí zhī qīn shān cǐ sì zì zhōng guó xià tiān zhī huò wèi yǒu rú cǐ zhī kù rán qí tūn shì zhī yù shàng wèi yàn yě. qí píng líng zhī shì shàng wèi yǐ yě. qián rì zhì kòu zhī yīn bì xià cháng tōng zhī zhī hū! jīn rì yù kòu zhī shù bì xià yì shú jì zhī hū! jì bù zhī sì ér. yòu bù zhī bǐ zhě bì dài jì bù néng qiáng ér. yòu bù néng ruò zhě bì wēi bì xià dù bǐ sì zhī shí zé zhī suǒ yǐ zì zhì yǐ. cài qiáng ruò zhī lǐ zé dé suǒ yǐ cháng shèng yǐ. cǐ tiān xià zhī dà jì yě. bì xià suǒ yǐ yǔ shān cǐ zì dà jì tiān xià zhě gù yǐ sù dìng fēi chén suǒ de ér nǐ yì yě. rán yǐ jīn rì zhī wù yǒu sì ér qí lì shén bó dà huàn yǒu wǔ ér qí huò bù kě shèng yán chén wèi bì xià jǔ qí lüè ér shì chén zhī dìng dū guān zhōng jù shān hé bǎi èr zhī shì yǐ zhí gēn běn zhī dì suǒ yǐ dù guā fēn zhī jiàn yě. jiàn mù dà fān zhòng zōng zi wéi chéng zhī jì yǐ gù pán shí zhī jī suǒ yǐ jiù wǎ jiě zhī shī yě. tōng xià guó zhī hǎo ér shǒu fǔ jiù jiāng suǒ yǐ jiǎng hǎo xī mín yě. lì qīng táng zhī hòu ér fēng yǐ gù dì suǒ yǐ xīng miè jì jué yě. cǐ sì zhě qiān wàn shì zhī dà lì yě. suī qiān wàn yán ér mò jiū, qǐ fēi jīn rì zhī jí wù hū!.. ruò fú dà huàn yǒu wǔ ér jiù huàn yì bù kě huǎn fǎ lìng zī zhāng ér lì yuán wèi jiān yù jiù cǐ zhě mò xiān yú shǒu zǔ zōng chéng xiàn shí cháo gāng wěi mǐ ér bù zhèn gù shì dài fū xiāng xí ér dàn mán yù jiù cǐ zhě mò xiān yú dēng yòng zhōng zhí jūn gǎn bài huài ér bù jǔ gù bīng jiàng xiàng shān ér bēn kuì yù jiù cǐ zhě mò xiān yú dà zhèng xíng shǎng guó yòng jié yǐ. ér lì yuán. yòu shī yù jiù cǐ zhě mò xiān yú xuǎn jiāng.
臣於今月十七日恭捧初一日皇帝登宝位赦书望阙宣读人人感慨流涕当国步多艰之际忽闻诏音以定神器宗庙社稷不缺祭祀四海生灵不忘旧戴诚千万世之幸累日祗诵紬绎词旨其中有云:绍祖宗垂创之基怀父兄播迁之难卒章云:伺候两宫之复终图万世之安其言哀痛深切泣血铭心推原德意而施之惟恐奉诏不勤不敏以辜新政废神霄朝拜罢常平给散限外印契额外拨放道僧还俗者给据商贾负贩者免税如此等事於朝政非大安危也。於国体非大利害也。於人情非大休戚也。陛下制诏之意欲绍祖宗垂创之基必思所以兴复之策既怀父兄播迁之难必思所以救难之方此乃大安危也。大利害也。大休戚也。诚天下大计也。然祖宗垂裕之基以京师为根本以两河为股肱金人再犯(改作至)京阙则根本摇长驱两河则股肱病矣。所以为兴复之策者何如也。陛下以太上皇为父以嗣君皇帝为兄金人一举而邀两宫当被发缨冠而往救之矣。为救难之方者何如也。自古夷狄之侵(删此四字)中国(下添之祸)未有如此之酷然其吞噬之欲尚未厌也。其凭陵之势尚未已也。前日致寇之因陛下尝通知之乎!今日御寇之术陛下亦熟计之乎!既不知巳而。又不知彼者必殆既不能强而。又不能弱者必危陛下度彼巳之实则知所以自治矣。蔡强弱之理则得所以常胜矣。此天下之大计也。陛下所以与(删此字)大计天下者固以素定非臣所得而拟议也。然以今日之务有四而其利甚博大患有五而其祸不可胜言臣为陛下举其略而试陈之定都关中据山河百二之势以植根本之地所以杜瓜分之渐也。建牧大藩重宗子维城之计以固磐石之基所以救瓦解之失也。通夏国之好而守抚旧疆所以讲好息民也。立青唐之後而封以故地所以兴灭继绝也。此四者千万世之大利也。虽千万言而莫究,岂非今日之急务乎!。。若夫大患有五而救患亦不可缓法令滋彰而吏缘为奸欲救此者莫先於守祖宗成宪时朝纲委靡而不振故士大夫相习而诞谩欲救此者莫先於登用忠直军敢败坏而不举故兵将相煽而奔溃欲救此者莫先於大正刑赏国用竭矣。而利源。又失欲救此者莫先於选将。
cáo zhī chén mín xīn lí yǐ. ér diào fā fāng xìng yù jiù cǐ zhě mò xiān yú zé xún liáng zhī lì cǐ wǔ zhě fēi tiān xià zhī tōng huàn hū! jīn rì zhī wù yǒu sì ér qí lì shén bó dà huàn yǒu wǔ ér qí huò bù kě shèng yán jiē zhào zhǐ zhī suǒ jí chén yú bù rěn jiān mò yǐ gǒu róng gǎn jié yú ér wàng yǒu chén yān tiān xià zhī dà jì yì bù xuán zhǒng ér tóu jī zhī huì jiān bù róng fà bì xià dú duàn ér zǎo tú zhī yǐ qǐ zhōng xīng zhī yùn ér chéng zài zào zhī gōng zé zǔ zōng chuí chuàng zhī jī yú cǐ kě shào ér liǎng gōng bō qiān zhī nán yú cǐ kě fù yǐ. cǐ chéng tiān xià zhī dà jì yě. chén nǎng dāo jiàn shěng lǚ chén zhì kòu zhī yīn zuò shì chì zhú chéng fá shǒu tǔ lèi shàng yù róng zhī lüè yán jiē yǒu zhèng qǐng zhě wén bì xià yǐ dà yuán shuài zhī jié kān dìng guó nàn chén cháng jù zhā zi chén shù sān cè qǐ yí guān zhōng yǐ fú zhòng wàng chén qū qū zhī yú sì chén qí gěng gài yǐ. zī zhě gōng chéng zhào zhǐ xǔ chén shù xiáng jù lì hài chén shù yǔ yán dǐ jié yì bù jiā zuì yǐ cǐ jiàn bì xià chéng yǒu tīng yán zhī yì shǒu kāi qiú yán zhī lù yǒu jūn rú cǐ qí rěn fù zhī chén gàng yú xùn guó bù shí jì huì gǎn sì wēi yán yǐ sāi míng zhào jìn tuì cún wáng zhī jǐ chén yú cǐ bo yān bì xià bù yǐ chén yú bù xiào xǔ fù xíng zài dé zhǔ cùn dì yǐ pī lù gān dǎn, shù jī huò bǔ yú jīng lún zhī wàn yī chén zhī yuàn yě. chén fēi zì wèi móu yě. shí wèi tiān xià guó jiā jì yě. wéi bì xià cái zhī.
漕之臣民心离矣。而调发方兴欲救此者莫先於择循良之吏此五者非天下之通患乎!今日之务有四而其利甚博大患有五而其祸不可胜言皆诏旨之所及臣愚不忍缄默以苟容敢竭愚而妄有陈焉天下之大计议不旋踵而投机之会间不容发陛下独断而早图之以起中兴之运而成再造之功则祖宗垂创之基於此可绍而两宫播迁之难於此可复矣。此诚天下之大计也。臣曩叨谏省屡陈致寇之因坐是斥逐承乏守土累上御戎之略言皆有证顷者闻陛下以大元帅之节戡定国难臣尝具劄子陈述三策乞移关中以符众望臣区区之愚巳陈其梗概矣。兹者恭承诏旨许臣庶详具利害陈述语言诋讦亦不加罪以此见陛下诚有听言之意首开求言之路有君如此其忍负之臣戆愚徇国不识忌讳敢肆危言以塞明诏进退存亡之几臣於此卜焉陛下不以臣愚不肖许赴行在得主寸地以披露肝胆,庶几或补於经纶之万一臣之愿也。臣非自为谋也。实为天下国家计也。惟陛下裁之。
èr shí yī rì gēng xū zī zhèng diàn xué shì wáng xiāng zhào yě bìng luò zhí zé shòu dà zhōng dài fū mì shū shǎo jiān fēn sī jū zhù.
二十一日庚戌资政殿学士王襄赵野并落职责授大中大夫秘书少监分司居住。
chén liáo shàng yán yī dàn lǔ gǎi zuò jīn rén zài kòu gǎi zuò zhì wéi shū yè zì nán yáng yǐn bīng zhí qū jīng chéng jīng zhōng tǐng rán hú zhí rú shēn mào shǐ shí jié lì qián jìn suī bài bèi zhí qí zhì kě mǐn wéi wáng xiāng zhào yě gù wàng pái huái dào lù dùn bīng kuàng rì chí jiǔ wú fù nàn zhī yì xiāng zǒng xī dào fǎn zì luò yáng yǐn bīng qū dèng zhōu què xíng nán dào yě zǒng běi dào fǎn zì dà míng yǐn bīng qū guǎng jì dān zhōu nán jīng què xíng dōng dào. yòu xiāng qǐ bīng zhī rì jīn rén sì bī luò yáng jì bù néng zhí qū jīng chéng yǐ jiù jūn fù zhī jí. yòu bù kěn zhù jūn luò yáng yǐ bì yī fāng zhī mín qí lǐng bīng ér nán yě. luò yáng sì xiàn. yòu dèng zhōu qūn xún yù bài fù huí qí kuì sàn bèi hài shén guǎng jí wén bì xià sì yǒu shén qì jí shōu shí pí léi xuán wèi yíng luán zhī jì zhì yú zhào yě qí zuì yóu zhe suǒ zhì zòng bīng dà lüè zhì guǎng jì jūn xī wèi bīng yōng jìn jí dān zhōu jiē bèi cán pò. yòu zhì nán jīng měi rì qiǎn bīng zú jì jié mín cái fēng shēng sì chū cāng jì zhōu yě jiē suǒ wèi dào bǎi xìng sù yè zhuì lì wéi kǒng yě jūn zhī lái fán yě suǒ guò mín jū wéi cún qiáng bì ér sì bǎi xìng yuàn hèn jiē yú bì shàng tí yún: zhào xiàng gōng cán pò qù chǔ zài zài biàn mǎn fū shè zǒng guǎn běn yǐ yù dào ér yě jū qí wèi fǎn yǐ wéi dào cǐ bù kě shè yǐ chéng jiè lái zhě fèng shèng zhǐ wáng xiāng zhào yě bìng zé shòu dà zhōng dài fū mì shū shǎo jiān xiāng fēn sī běi jīng xiāng yáng fǔ jū zhù yě fēn sī xī jīng qīng zhōu jū zhù.
臣寮上言一旦虏(改作金)人再寇(改作至)唯叔夜自南阳引兵直趋京城精忠挺然胡直孺身冒矢石竭力前进虽败被执其志可悯惟王襄赵野顾望徘徊道路顿兵旷日持久无赴难之意襄总西道反自洛阳引兵趋邓州却行南道野总北道反自大名引兵趋广济单州南京却行东道。又襄起兵之日金人巳逼洛阳既不能直趋京城以救君父之急。又不肯驻军洛阳以庇一方之民其领兵而南也。洛阳巳陷。又邓州逡巡遇败复回其溃散被害甚广及闻陛下嗣有神器即收拾疲羸旋为迎銮之计至於赵野其罪尤著所至纵兵大略至广济军悉为兵拥进及单州皆被残破。又至南京每日遣兵卒计劫民财风声四出沧济州野皆所未到百姓夙夜惴栗惟恐野军之来凡野所过民居唯存墙壁而巳百姓怨恨皆於壁上题云:赵相公残破去处在在遍满夫设总管本以御盗而野居其位反以为盗此不可赦以惩戒来者奉圣旨王襄赵野并责授大中大夫秘书少监襄分司北京襄阳府居住野分司西京清州居住。
zhì yuē: wàng shēn xùn guó zhě chén zǐ zhī zhōng shǎng miǎn fá tōu zhě cháo tíng zhī bǐng shěn zài jiān wēi zhī jì yóu xiān zōng hé zhī gōng jù guān mǒu zǎo bèi juàn zhī yǔ.
制曰:忘身徇国者臣子之忠赏勉罚偷者朝廷之柄矧在艰危之际尤先综核之公具官某早被眷知与。
wén jī zhèng zuó shǔ yì yí gǎi zuò dōu jī zhī rǎo dà fēn fāng miàn zhī quán bǐ gè zhuān zhēng mí cóng zhōng fù liè zhū tún zhī zú chéng jiāng nèi píng yú jīng shī shù zhí fēng chén jí qū jiāo diān, qǐ yǒu liǎng jūn zhī zài yě céng wú yī qí zhī rù guān gù qǔ yū tú yǐ wéi dùn jì jì wú yǐ shàng shū guó nàn fù bù néng liú bì jū mín gōng zòng piān bì sì wèi zéi hài dǎi zhèn zuǎn chéng zhī shǐ wù zhāo hán dài zhī rén rú rǔ děng lún zhì ér bù wèn rán rén yán jiàn zhì gōng lùn mí róng qí fēn wù yú bié dōu yòng shǎo shēn yú bāng xiàn yǐ chéng bù kè yǐ jǐng wú liáng shàng shēn xún shěng zhī sī wú zhòng huǐ yóu zhī jī.
闻机政昨属裔夷(改作都畿)之扰大分方面之权俾各专征靡从中覆列诸屯之卒乘将内屏於京师庶值风尘即趋郊甸,岂有两君之在野曾无一骑之入关故取迂途以为遁计既无以上纾国难复不能留庇居民公纵偏裨肆为贼害逮朕纂承之始务昭含贷之仁如汝等伦置而不问然人言荐至公论靡容其分务於别都用少伸於邦宪以惩不恪以警无良尚深循省之思无重悔尤之积。
lǐ xiào zhōng xiàn xiāng yáng fǔ ān fǔ shǐ huáng shū áo qì chéng zǒu luò zhí jiàng liǎng guān yǔ jiān dāng chāi yí.
李孝忠陷襄阳府安抚使黄叔敖弃城走落职降两官与监当差遗。
lǐ xiào zhōng zhě jīng shī bǎi sī jiàn ér yě. dū chéng xiàn lǐ xiào zhōng suí zhòng bēn cuàn chū wàn shèng mén dé tuō zǒu jīng xī yán lù jù zhòng yǒu yì xiōng dì shí rén ér xìng lǐ zhě jiē lì míng lián xiào zì xiào zhōng wéi shǒu. yòu yǒu xiào yì xiào chéng xiào xìn fán bā rén dì jiǔ rén nǎi zhāng shì yě. yǐ zhòng kòu xiāng yáng fǔ jīng xī ān fǔ shǐ huáng shū áo qì chéng zǒu xiào zhōng zì nán mén rù chéng sì fén jié lǔ zǐ nǚ qū yōng jīng zhuàng wèi jūn suì jù qí chéng ér bù qù yì zhě qǐng zuì shū áo qì chéng zhī zuì gù yǒu shì mìng zhì yuē: zhèn wéi guó jiā fēn fāng miàn zhī quán yú píng rì lín shuài chén zhī xuǎn fù qiān lǐ bīng mín zhī jì yán liè chéng jié zhì zhī wēi yì wéi shì chū yú fēi cháng zé dāng xiào sǐ ér bù qù shěn xiāng yáng dōu huì zhī yù shí hàn jìn yòng bīng zhī jiāo fāng lǔ gǎi zuò dí fāng píng líng shì wèi píng bì, qǐ yǒu huáng chí zhī nèi wǔ jù juān chéng shǒu yǐ chū bēn zuò shǐ mào ní jiē wèi yú ròu jī qí zhì huò ān suǒ táo zhū niàn gèng zhào zào zhī ēn gū zhì wéi qīng zhī diǎn xuē duó míng chǒng chì zhī rǒng guān wǎng sī mín yuān tòng zì chéng ài.
李孝忠者京师百司健儿也。都城陷李孝忠随众奔窜出万胜门得脱走京西沿路聚众有义兄弟十人而姓李者皆立名连孝字孝忠为首。又有孝义孝成孝信凡八人第九人乃张世也。以众寇襄阳府京西安抚使黄叔敖弃城走孝忠自南门入城肆焚劫虏子女驱拥经壮为军遂据其城而不去议者请罪叔敖弃城之罪故有是命制曰:朕惟国家分方面之权於平日遴帅臣之选付千里兵民之寄严列城节制之威亦惟事出於非常则当效死而不去矧襄阳都会之域实汉晋用兵之郊方虏(改作敌方)凭陵恃为屏蔽,岂有潢池之内侮遽捐城守以出奔坐使旄倪皆为鱼肉迹其致祸安所逃诛念更肇造之恩姑置惟轻之典削夺名宠斥之冗官往思民冤痛自惩艾。
wēng yàn guó yǐ fù liǎn bèi zuì.
翁彦国以赋敛被罪。
wēng yàn guó bào fù héng liǎn zhì luàn dōng nán qí dǎng wú fǎng wèi qí fù xīn zhù nüè dé zhuǎn yùn pàn guān wù lùn fèi téng ér mò gǎn yán qí rén wú liáo shēng zhì yǒu jī dēng wén gǔ yǐ sù zhě shàng shǐ zhī ér jí bà èr rén. qiě jiàng zhào yǐn jiù yǐ wèi qí mín zǎi xiàng lǐ gāng yǐ yīn dǎng nì yàn guó bì zhī zhì zhì tiē gǎi zhào shū dú zuì fǎng ér bù jí yàn guó zhōng shū shè rén zhū shèng fēi yán shě qú kuí ér zé zhī dǎng chén yú suǒ wèi yù yě., yú shì zú zhèng yàn guó zuì.
翁彦国暴赋横敛致乱东南其党吴昉为其腹心助虐得转运判官物论沸腾而莫敢言其人无聊生至有击登闻鼓以诉者上始知而亟罢二人。且降诏引咎以慰其民宰相李纲以姻党昵彦国庇之至至贴改诏书独罪昉而不及彦国中书舍人朱胜非言舍渠魁而责支党臣愚所未谕也。,於是卒正彦国罪。
sūn fù zhāng shū yè yáo shòu guān wén diàn dà xué shì.
孙傅张叔夜遥授观文殿大学士。
lǐ. ruò shuǐ cì zèng guān wén diàn xué shì.
李。若水赐赠观文殿学士。
chì gù lì bù shì láng lǐ. ruò shuǐ lì shēn xùn guó zhī sǐ bù jù zhōng yì zhī jié wú yǔ bǐ lún dá hū! zhèn wén wèi zhī liú tì kě tè zèng guān wén diàn xué shì yǔ zǐ sūn ēn zé wǔ rén cì yín juàn wǔ bǎi pǐ liǎng.
敕故吏部侍郎李。若水立身徇国之死不惧忠义之节无与比伦达乎!朕闻为之流涕可特赠观文殿学士与子孙恩泽五人赐银绢五百匹两。
gěng nán zhòng luò guān wén diàn xué shì tí jǔ háng zhōu dòng xiāo gōng.
耿南仲落观文殿学士提举杭州洞霄宫。
zhì yuē: bīng jiā zhī suàn suǒ guì fá móu láng miào zhī chén qǐ róng wù guó tǎng huò xìn cháng tán yú zhǐ shàng bù zhī duò xiá lǔ gǎi zuò jiǎo xiá zhī jì zhōng gǒu tōu suì yuè zhī ān xún zhì guó jiā zhī huò rén yán jiàn zhì bāng fǎ hé táo jù guān gěng nán zhòng qǐng wěi zhèng jī shì dàng biān jǐng cháo tíng kě fǒu wéi yǔ jiù xué zhī píng tiān.
制曰:兵家之算所贵伐谋廊庙之臣岂容误国倘或信常谈於纸上不知堕黠虏(改作狡黠)之计中苟偷岁月之安驯致国家之祸人言荐至邦法何逃具官耿南仲顷委政机适当边警朝廷可否唯予旧学之评天。
xià ān wēi shì ěr lǎo chéng zhī zhòng wèi dāng jué féi shuǐ zhī zhàn nǎi zhuān zhǔ píng liáng zhī méng zuò shǐ zhōng yuán jǐ wèi zuǒ rèn gǎi zuò chéng zī dà biàn zhèn tòng fū èr shèng zhī shòu kǎo xī zhě qún chén zhī yán shuí zhì luàn jiē rǔ wèi róng shǒu gū sūn mì diàn zhī zhì yǐ zhèng jù chén zhī zhū shàng shěng jué gōng mǔ wàng yǔ jiè chén liáo yán nán zhòng zhuān jiǎng hé zhī zuì gù yǒu shì mìng.
下安危恃尔老成之重谓当决淝水之战乃专主平凉之盟坐使中原几为左衽(改作成兹大变)朕痛夫二圣之狩考昔者群臣之言谁致乱阶汝为戎首姑飧秘殿之秩以正具臣之诛尚省厥躬母忘予戒臣寮言南仲专讲和之罪故有是命。
èr shí wǔ rì jiǎ yín shào pǔ luò zhí jīng dū xiǎo jùn.
二十五日甲寅邵溥落职京都小郡。
zhì yuē: chén zǐ shì jūn dāng shǒu xiǎn yí zhī yī jié guó jiā duō nàn qǐ róng gù bì zhī liǎng duān jù guān mǒu fú zài jìn tú jiǔ gèng qì shǐ zuó kàng zhāng ér qǐng jìn jì yōu zhào yǐ fǔ cóng wén yǒu chū jiāng zhī xíng nǎi wèi zé dì zhī jì huái xuān rú cǐ wèi ěr chàng rán qí jí jiě yú jìn bān yòng chù lín yú xiǎo jùn zī wèi kuān yòu mǔ fèi shěng xún.
制曰:臣子事君当守险夷之一节国家多难岂容顾避之两端具官某服在近途久更器使昨抗章而请觐既优诏以俯从闻有出疆之行乃为择地之计怀谖如此为尔怅然其亟解於近班用黜临於小郡兹为宽宥母废省循。
èr shí bā rì dīng sì qiǎn shǐ fǔ yù zhū lù.
二十八日丁巳遣使抚谕诸路。
shàng wèi huáng qián shàn wāng bó yàn yuē: jīn rén sì dú zhōng guó shēng líng tú tàn zhèn bù dé sì ér xùn tiān xià zhī qíng èr shèng běi qù jì xù xuě chǐ sī suǒ yǐ zhuī fèng luán yú zhě bì sī suǒ yǐ ān rén xīn qiú suǒ yǐ ān rén xīn zhě bì qiú gǎi zuò sī suǒ yǐ qù gǎi zuò qiú mín mò bǐ suī xià zhào duō fāng fán jīng cán pò zhōu xiàn yōu jiā xún xù. ruò wèi jǐn yě. kě qiǎn shǐ zhū lù fǔ yù jí zhào chuān shǎn chéng dū jīng zhào fǔ jīng xī xiāng dèng zhōu jīng hú tán zhōu jīng nán fǔ jiāng níng fǔ yáng zhōu yǎng zhú cáo chén jī jù qián liáng shuài shǒu xiū zhì chéng lěi gōng shì guān shě yǐ bèi shí xún shěng guān fēng sú réng lìng wù cóng jiǎn yuē wù zhèng xié wěi yuán sāo rǎo sān xǐng shū mì yuàn fèng yǐ shī xíng.
上谓黄潜善汪伯彦曰:金人肆毒中国生灵涂炭朕不得巳而徇天下之情二圣北去继序雪耻思所以追奉銮舆者必思所以安人心求所以安人心者必求(改作思)所以去(改作求)民瘼比虽下诏多方凡经残破州县优加循恤。若未尽也。可遣使诸路抚谕及诏川陕成都京兆府京西襄邓州荆湖潭州荆南府江(甯府)扬州仰逐漕臣积聚钱粮帅守修治城垒宫室官舍以备时巡省观风俗仍令务从俭约勿政协委员骚扰三省枢密院奉以施行。
jiě zhōu mín shào xìng jù shén jì shān lǚ yǔ jīn rén dà zhàn pò qí jūn.
解州民邵兴据神稷山屡与金人大战破其军。
shào xìng zì jìn qīng jiě zhōu ān yì rén yě. jìng kāng chū jīn rén fàn gǎi zuò zhì jìn jiàng xìng yīn qǐ bīng wèi dào rén hū wèi shào dà bó jù jiě zhōu shén jì shān lǚ yǔ jīn rén zhàn jīn rén zhí qí dì yì yǐ zhāo zhī xìng bù gù qí dì yǐn qì sǐ zhàn dà pò jīn rén zhī jūn.
邵兴字晋卿解州安邑人也。靖康初金人犯(改作至)晋绛兴因起兵为盗人呼为邵大伯据解州神稷山屡与金人战金人执其弟翼以招之兴不顾其弟饮泣死战大破金人之军。
liù yuè chū yī rì sì wèi shuò zhào zhāng bāng chāng yī yuè liǎng fù dōu táng.
六月初一日巳未朔诏张邦昌一月两赴都堂。
zhào yuē: zhāng bāng chāng zhī jǐ dá biàn xūn zài shè jì zhèn zūn zhū lùn dào zhī dì chǒng yǐ wáng jué yù yǔ rì yǐn tóng cháo gòng lǐ wàn wù ér lì kěn láo bì yǎ zhì mò duó zhèn yǐ chóng dé bào gōng mǐn láo yǐ shì ér yǎng mín bǎo guó shí lài tú wéi suī sì duàn lái zhāng xuān fù dōu táng zhì shì wèi jí bāo chóng zhī diǎn kǎo zǔ zōng gù shí wéi yuán yòu jiān wén yàn bó yǐ lèi cháo xūn dé lǐ jué qún chén yī yuè liǎng fù dōu táng píng zhāng zhòng shì zuì wéi yì shù jīn bāng chāng sì jiàng zhǐ huī cān jué dà zhèng zhǔ wàng yóu zhòng kě yī wén yàn bó yī yuè liǎng fù dōu táng réng bù xiàn shí kè chū shěng jí sù dà zhèng xǔ zǎi zhí tóng jiù dì shāng yì yǐ chēng zhèn yōu jiǎ hé lài zhī yì chū bāng chāng lèi qǐng tuì bù xǔ nǎi jiàng shì zhào.
诏曰:张邦昌知几达变勋在社稷朕尊诸论道之地宠以王爵欲与日引同朝共理万物而沥恳牢避雅志莫夺朕以崇德报功悯劳以事而养民保国实赖图维虽巳断来章宣赴都堂治事未极褒崇之典考祖宗故实惟元祐间文彦博以累朝勋德礼绝群臣一月两赴都堂平章重事最为异数今邦昌巳降指挥参决大政属望尤重可依文彦博一月两赴都堂仍不限时刻出省急速大政许宰执同就第商议以称朕优假荷赖之意初邦昌累请退不许乃降是诏。
xīn chú shàng shū yòu pú yè jiān zhōng shū shì láng lǐ gāng zhì nán jīng xíng zài.
新除尚书右仆射兼中书侍郎李纲至南京行在。
shì rì lǐ gāng dào nán jīng xíng zài yǒu zhǐ xuān zhào gāng dāng fù nèi diàn qǐ jū yīn zòu yuē: chén wèi dào xíng zài shí lǐ jiān yù shǐ zhōng chéng yán qí fēng shì lùn chén zhāng shū dà yì wèi zhāng bāng chāng wèi jīn rén suǒ xǐ gèng yí zēng zhòng qí lǐ.
是日李纲到南京行在有旨宣召纲当赴内殿起居因奏曰:臣未到行在十里间御史中丞颜岐封示论臣章疏大意谓张邦昌为金人所喜更宜增重其礼。
chén wèi jīn rén zhī suǒ bù xǐ yí zhì zhī jiān dì bù dàng wèi xiàng rú chén yú chǔn dàn zhī yǒu zhào shì bù zhī yǒu jīn rén gù yí wèi suǒ lùn rán qí zhī lùn chén wèi cái bù zú yǐ rèn zǎi xiàng zé kě wèi wèi jīn rén suǒ è bù dàng wèi xiāng zé bù kě chén yú bù zhī jīn rén yǔ zhào wèi chóu dí qí suǒ xǐ zhě wèi zhào shì yé qí suǒ è zhě wèi zhào shì yé. qiě wèi zhào shì zhī chén ér jīn rén xǐ zhī cǐ bì yǒu yǐ dé qí xīn zhě ér fǎn yòng yǐ wéi xiāng zé zì gǔ mài guó yǐ yú rén zhě jiē wèi zhōng chén yǐ. jīn bì xià duàn zì yuān zhōng tè dá yòng chén ér wài tíng zhī lùn rú cǐ chén qǐ gǎn dāng cǐ rèn yuàn qǐ shēn yǐ guī tián lǐ zhì yú bì xià mìng xiāng yú jīn rén suǒ xǐ suǒ è zhī jiān gèng wàng shèng lǜ yǒu yǐ shěn chǔ shàng xuān yù yuē: qí cháng yǒu cǐ yán zhèn gào zhī yǐ rú zhèn zhī lì kǒng yì fēi jīn rén zhī suǒ xǐ zhě qí wú cí ér tuì cǐ bù zú xù qiǎn yù yào shào chéng zhāng xuān yā fù dōu táng zhì shì jiù xiào yún: zì shì rì zhì cǐ jí běn gōng suǒ zhuàn jiàn yán shí zhèng zhì ér jié qǔ zhě.
臣为金人之所不喜宜置之间地不当为相如臣愚蠢但知有赵氏不知有金人固宜为所论然岐之论臣谓材不足以任宰相则可谓为金人所恶不当为相则不可臣愚不知金人与赵为仇敌其所喜者为赵氏耶其所恶者为赵氏耶。且为赵氏之臣而金人喜之此必有以得其心者而反用以为相则自古卖国以与人者皆为忠臣矣。今陛下断自渊衷特达用臣而外廷之论如此臣岂敢当此任愿乞身以归田里至於陛下命相於金人所喜所恶之间更望圣虑有以审处上宣谕曰:岐尝有此言朕告之以如朕之立恐亦非金人之所喜者岐无辞而退此不足恤遣御药邵成章宣押赴都堂治事(旧校云:自是日至此即本公所撰建炎时政志而节取者)。
èr rì gēng shēn lǐ gāng jìn zhā zi lùn shí shì.
二日庚申李纲进劄子论十事。
qí yī yì guó shì qí èr yì xún xìng dà lüè wèi chē jià dāng yí dào jīng shī jiàn zōng miào wèi dōu rén zhī xīn dù wèi kě jū zé wèi xún xìng zhī jì yǐ tiān xià xíng shì guān zhī cháng ān wèi shàng xiāng yáng cì zhī jiàn kāng. yòu cì zhī yí zhào yǒu sī yù wèi zhī bèi qí sān yì shè lìng dà lüè wèi zǔ zōng dēng jí shè lìng jiē yǒu cháng shì qián rì shè shū yī qiè yǐ zhāng bāng chāng wěi shè shū wèi fǎ rú shè è nì xuǎn rén xún zī zé jiàng zuì fèi guān jǐn fù guān zhí jiē fàn làn bù kě xíng wèi dāng gǎi zhèng yǐ fǎ zǔ zōng qí sì yì jiàn nì dà lüè wèi zhāng bāng chāng wèi guó dà chén bù néng lín nàn sǐ jié ér xié jīn rén zhī shì yì xìng jiàn hào shēn chǔ gōng jìn nán miàn yǐ cháo qí hòu qín wáng zhī shī jí pò bù dé sì nǎi shǐ fèng yíng cháo tíng chóng zhī wèi sān gōng zhēn wáng cān yù dà zhèng fēi shì yí zhèng diǎn xíng chuí jiè wàn shì qí wǔ yì wěi mìng dà lüè wèi guó jiā gèng dà biàn gù xiān zhàng jié sǐ yì zhī shì ér fèng zéi gǎi zuò dí zhǐ shòu wěi guān qū xī yú qí tíng zhě bù kě shèng shǔ xī táng sù zōng píng zéi ér wū wěi mìng zhě yǐ liù děng dìng zuì jīn yí fǎng zhī yǐ lì shì fēng qí liù yì zhàn dà lüè wèi jūn zhèng jiǔ fèi shì qì qiè duò yí yī xīn jì lǜ xìn shǎng bì fá yǐ zuò qí qì qí qī yì shǒu dà lüè wèi zéi gǎi zuò dí qíng jiǎo kuài shì xū fù lái yí yú yán hé jiāng huái cuò zhì kòng yù yǐ è qí chōng qí bā yì běn zhèng dà lüè wèi chóng guān yǐ lái zhèng chū sī mén gāng jì wěn luàn yí yī guī zhī yú zhōng shū zé cháo tíng zūn qí jiǔ yì jiǔ rèn dà lüè wèi jìng kāng jiān jìn tuì dà chén zhòng duō ér tài sù gōng xiào miè zhe yí shěn zé ér jiǔ rèn zhī yǐ zé chéng gōng qí shí yì xiū dé dà lüè wèi shǐ yīng tiān mìng yí yì xiū xiào tì gōng jiǎn zhī dé yǐ gǎn tiān rén zhī xīn zhì zhōng xīng zhī yè dé zhǐ jiē liú tà shàng hòu xiáng guān yǒu dāng shī xíng zhě jiàng chū shì rì jiàng chū yì guó shì xún xìng shè lìng zhàn shǒu wǔ zhā zi yú jiē liú zhōng jiù xiào yún: cǐ yì běn shí zhèng zhì.
其一议国是其二议巡幸大略谓车驾当一到京师见宗庙慰都人之心度未可居则为巡幸之计以天下形势观之长安为上襄阳次之建康。又次之宜诏有司预为之备其三议赦令大略谓祖宗登极赦令皆有常式前日赦书一切以张邦昌伪赦书为法如赦恶逆选人循资责降罪废官尽复官职皆泛滥不可行谓当改正以法祖宗其四议僭逆大略谓张邦昌为国大臣不能临难死节而挟金人之势易姓建号身处宫禁南面以朝其後勤王之师集迫不得巳乃始奉迎朝廷崇之为三公真王参与大政非是宜正典刑垂戒万世其五议伪命大略谓国家更大变故鲜仗节死义之士而奉贼(改作敌)旨受伪官屈膝於其廷者不可胜数昔唐肃宗平贼而污伪命者以六等定罪今宜仿之以励士风其六议战大略谓军政久废士气怯惰宜一新纪律信赏必罚以作其气其七议守大略谓贼(改作敌)情狡狯势须复来宜於沿河江淮措置控御以扼其冲其八议本政大略谓崇观以来政出私门纲纪紊乱宜一归之於中书则朝廷尊其九议久任大略谓靖康间进退大臣众多而太速功效蔑著宜审择而久任之以责成功其十议修德大略谓始膺天命宜益修孝悌恭俭之德以感天人之心致中兴之业得旨皆留榻上候详观有当施行者降出是日降出议国是巡幸赦令战守五劄子馀皆留中(旧校云:此亦本时政志)。
cì jìn shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān děng chù chéng xuān bù zhèng shǐ sī bù zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
赐进士出身头品顶戴四川等处承宣布政使司布政使清苑许涵度校刊。
juǎn yī bǎi sì jiào kān jì.
※卷一百四校勘记。
wēi fú zài sì wēi fú wù zuò fú wēi jìn dēng cháng bó zhī zūn zūn wù zuò zhī bù wàng dài jiù dài jiù wù zuò jiù dài tuī yuán dé yì ér shī xíng zhī tuō xíng zì sēng dào huán sú zhě sēng dào wù zuò dào sēng suǒ yǐ wéi jiù nán zhī fāng zhě hé rú yě. tuō suǒ yǐ èr zì ér qí lì shén pǔ pǔ wù zuò bó xià tóng fǎ gōng zī zhāng zhāng wù zuò zhāng jiē zhào zhǐ zhī suǒ wèi jí tuō wèi zì ér jī huì zhī tóu wù zuò tóu jī zhī huì jiē yě suǒ wèi dào jiē yě wù zuò yě jiē suǒ zài biàn mǎn suǒ zài wù zuò zài zài ér mò gǎn yán qí zuì tuō zuì zì qí yī yì guó shì dà lüè wèi zhōng guó zhī yù yí dí néng shǒu ér hòu kě zhàn néng zhàn ér hòu kě hé ér jìng kāng zhī mò jiē shī zhī jīn yù zhàn zé bù zú yù hé zé bù kě mò ruò zì zhì zhuān yǐ shǒu wèi cè qí wú zhèng shì xiū shì qì zhèn rán hòu kě yǐ yì dà jǔ tuō dà lüè zhì cǐ liù shí sì zì dù wèi kě jū yí zuò xún xìng zhī jì yī zuò quán shí zhī yí zuò xún xìng zhī jì zhèng chū duō mén duō wù zuò sī.
威福在巳(威福误作福威)进登常伯之尊(尊误作知)不忘戴旧(戴旧误作旧戴)推原德意而施行之(脱行字)僧道还俗者(僧道误作道僧)所以为救难之方者何如也。(脱所以二字)而其利甚溥(溥误作博下同)法公滋张(张误作彰)皆诏旨之所未及(脱未字)而机会之投(误作投机之会)皆野所未到(皆野误作野皆)所在遍满(所在误作在在)而莫敢言其罪(脱罪字)其一议国是大略谓中国之御夷狄能守而後可战能战而後可和而靖康之末皆失之今欲战则不足欲和则不可莫若自治专以守为策俟吾政事修士气振然後可以议大举(脱大略至此六十四字)度未可居宜作巡幸之计(一作权时之宜作巡幸之计)政出多门(多误作私)。