lù xùn yíng shāo qī bǎi lǐ kǒng míng qiǎo bù bā zhèn tú
陸遜營燒七百里 孔明巧布八陣圖
què shuō hán dāng zhōu tài tàn zhī xiān zhǔ yí yíng jiù liáng, jí lái bào zhī lù xùn. xùn dà xǐ, suì yǐn bīng zì lái guān kàn dòng jìng zhǐ jiàn píng dì yī tún, bù mǎn wàn yú rén, dà bàn jiē shì lǎo ruò zhī zhòng, dà shū xiān fēng wú bān qí hào. zhōu tài yuē: wú shì cǐ děng bīng rú ér xì ěr. yuàn tóng hán jiāng jūn fēn liǎng lù jī zhī. rú qí bù shèng, gān dāng jūn lìng. lù xùn kàn le liáng jiǔ, yǐ biān zhǐ yuē: qián miàn shān gǔ zhōng. yǐn yǐn yǒu shā qì qǐ qí xià bì yǒu fú bīng, gù yú píng dì shè cǐ ruò bīng, yǐ yòu wǒ ěr. zhū gōng qiè bù kě chū. zhòng jiāng tīng le, jiē yǐ wèi nuò.
卻說韓當、周泰探知先主移營就涼,急來報知陸遜。遜大喜,遂引兵自來觀看動靜;只見平地一屯,不滿萬餘人,大半皆是老弱之眾,大書「先鋒吳班」旗號。周泰曰:「吾視此等兵如兒戲耳。願同韓將軍分兩路擊之。如其不勝,甘當軍令。」陸遜看了良久,以鞭指曰:「前面山谷中。隱隱有殺氣起;其下必有伏兵,故於平地設此弱兵,以誘我耳。諸公切不可出。」眾將聽了,皆以為懦。
cì rì, wú bān yǐn bīng dào guān qián nuò zhàn, yào wǔ yáng wēi, rǔ mà bù jué duō yǒu jiě yī xiè jiǎ, chì shēn luǒ tǐ, huò shuì huò zuò. xú shèng dīng fèng rù zhàng bǐng lù xùn yuē: shǔ bīng qī wǒ tài shèn! mǒu děng yuàn chū jī zhī! xùn xiào yuē: gōng děng dàn shì xuè qì zhī yǒng, wèi zhī sūn wú miào fǎ, cǐ bǐ yòu dí zhī jì yě: sān rì hòu bì jiàn qí zhà yǐ. xú shèng yuē: sān rì hòu, bǐ yí yíng yǐ dìng, ān néng jī zhī hū? xùn yuē: wú zhèng yù lìng bǐ yí yíng yě. zhū jiāng shěn xiào ér tuì. guò sān rì hòu, huì zhū jiāng yú guān shàng guān wàng, jiàn wú bān bīng yǐ tuì qù. xùn zhǐ yuē: shā qì qǐ yǐ. liú bèi bì cóng shān gǔ zhōng chū yě. yán wèi bì, zhǐ jiàn shǔ bīng jiē quán zhuāng guàn shù, yōng xiān zhǔ ér guò. wú bīng jiàn le, jǐn jiē dǎn liè. xùn yuē: wú zhī bù tīng zhū gōng jī bān zhě, zhèng wèi cǐ yě. jīn fú bīng yǐ chū, xún rì zhī nèi, bì pò shǔ yǐ. zhū jiāng jiē yuē: pò shǔ dāng zài chū shí, jīn lián yíng wǔ liù bǎi lǐ, xiāng shǒu jīng qī bā yuè, qí zhū yào hài, jiē yǐ gù shǒu, ān néng pò hū? xùn yuē: zhū gōng bù zhī bīng fǎ. bèi nǎi shì zhī xiāo xióng, gèng duō zhì móu, qí bīng shǐ jí, fǎ dù jīng zhuān jīn shǒu zhī jiǔ yǐ, bù dé wǒ biàn, bīng pí yì zǔ, qǔ zhī zhèng zài jīn rì. zhū jiāng fāng cái tàn fú. hòu rén yǒu shī zàn yuē: hǔ zhàng tán bīng àn liù tāo, ān pái xiāng ěr diào jīng áo. sān fēn zì shì duō yīng jùn, yòu xiǎn jiāng nán lù xùn gāo. què shuō lù xùn yǐ dìng le pò shǔ zhī cè, suì xiū jiān qiǎn shǐ zòu wén sūn quán, yán zhǐ rì kě yǐ pò shǔ zhī yì. quán lǎn bì, dà xǐ yuē: jiāng dōng fù yǒu cǐ yì rén, gū hé yōu zāi! zhū jiāng jiē shàng shū yán qí nuò, gū dú bù xìn, jīn guān qí yán, guǒ fēi nuò yě. yú shì dà qǐ wú bīng lái jiē yīng. què shuō xiān zhǔ yú xiāo tíng jǐn qū shuǐ jūn, shùn liú ér xià, yán jiāng tún zā shuǐ zhài, shēn rù wú jìng. huáng quán jiàn yuē: shuǐ jūn yán jiāng ér xià, jìn zé yì, tuì zé nán. chén yuàn wèi qián qū. bì xià yí zài hòu zhèn, shù wàn wú yī shī. xiān zhǔ yuē: wú zéi dǎn luò, zhèn zhǎng qū dà jìn, yǒu hé ài hū? zhòng guān kǔ jiàn, xiān zhǔ bù cóng. suì fēn bīng liǎng lù: mìng huáng quán dū jiāng běi zhī bīng, yǐ fáng wèi kòu xiān zhǔ zì dū jiāng nán zhū jūn, jiā jiāng fēn lì yíng zhài, yǐ tú jìn qǔ. xì zuò tàn zhī, lián yè bào zhī wèi zhǔ, yán shǔ bīng fá wú, shù shān lián yíng, zòng héng qī bǎi yú lǐ, fēn sì shí yú tún, jiē bàng shān lín xià zhài jīn huáng quán dū bīng zài jiāng běi àn, měi rì chū shào bǎi yú lǐ, bù zhī hé yì. wèi zhǔ wén zhī, yǎng miàn xiào yuē: liú bèi jiāng bài yǐ! qún chén qǐng wèn qí gù. wèi zhǔ yuē: liú xuán dé bù xiǎo bīng fǎ qǐ yǒu lián yíng qī bǎi lǐ, ér kě yǐ jù dí zhě hū? bāo yuán xí xiǎn zǔ tún bīng zhě, cǐ bīng fǎ zhī dà jì yě. xuán dé bì bài yú dōng wú lù xùn zhī shǒu, xún rì zhī nèi, xiāo xī bì zhì yǐ. qún chén yóu wèi xìn, jiē qǐng bō bīng bèi zhī. wèi zhǔ yuē: lù xùn ruò shèng, bì jǐn jǔ wú bīng qù qǔ xī chuān wú bīng yuǎn qù, guó zhōng kōng xū, zhèn xū tuō yǐ bīng zhù zhàn, lìng sān lù yī qí jìn bīng, dōng wú tuò shǒu kě qǔ yě. zhòng jiē bài fú. wèi zhǔ xià lìng, shǐ cáo rén dū yī jūn chū rú xū, cáo xiū dū yī jūn chū dòng kǒu, cáo zhēn dū yī jūn chū nán jùn: sān lù jūn mǎ huì hé rì qī, àn xí dōng wú. zhèn suí hòu zì lái jiē yīng. diào qiǎn yǐ dìng. bù shuō wèi bīng xí wú. qiě shuō mǎ liáng zhì chuān, rù jiàn kǒng míng, chéng shàng tú běn ér yán yuē: jīn yí yíng jiā jiāng, héng zhàn qī bǎi lǐ, xià sì shí yú tún, jiē yī xī bàng jiàn, lín mù mào shèng zhī chù. huáng shàng lìng liáng jiāng tú běn lái yǔ chéng xiàng guān zhī. kǒng míng kàn qì, pāi àn jiào kǔ yuē: shì hé rén jiào zhǔ shàng rú cǐ xià zhài? kě zhǎn cǐ rén! mǎ liáng yuē: jiē zhǔ shàng zì wèi, fēi tā rén zhī móu. kǒng míng tàn yuē: hàn cháo qì shù xiū yǐ! liáng wèn qí gù. kǒng míng yuē: bāo yuán xí xiǎn zǔ ér jié yíng, cǐ bīng jiā zhī dà jì. tǎng bǐ yòng huǒ gōng, hé yǐ jiě jiù? yòu, qǐ yǒu lián yíng qī bǎi lǐ ér kě jù dí hū? huò bù yuǎn yǐ! lù xùn jù shǒu bù chū, zhèng wèi cǐ yě. rǔ dāng sù qù jiàn tiān zǐ, gǎi tún zhū yíng, bù kě rú cǐ. liáng yuē: tǎng jīn wú bīng yǐ shèng, rú zhī nài hé? kǒng míng yuē: lù xùn bù gǎn lái zhuī, chéng dū kě bǎo wú yú. liáng yuē: xùn hé gù bù zhuī? kǒng míng yuē: kǒng wèi bīng xí qí hòu yě. zhǔ shàng ruò yǒu shī, dāng tóu bái dì chéng bì zhī. wú rù chuān shí, yǐ fú xià shí wàn bīng zài yú fù pǔ yǐ. liáng dà jīng yuē: mǒu yú yú fù pǔ wǎng lái shù cì, wèi cháng jiàn yī zú, chéng xiàng hé zuò cǐ zhà yǔ? kǒng míng yuē: hòu lái bì jiàn, bù láo duō wèn. mǎ liáng qiú le biǎo zhāng, huǒ sù tóu yù yíng lái. kǒng míng zì huí chéng dū, diào bō jūn mǎ jiù yīng. què shuō lù xùn jiàn shǔ bīng xiè dài, bù fù dī fáng, shēng zhàng jù dà xiǎo jiāng shì tīng lìng yuē: wú zì shòu mìng yǐ lái, wèi cháng chū zhàn. jīn guān shǔ bīng, zú zhī dòng jìng, gù yù xiān qǔ jiāng nán àn yī yíng. shuí gǎn qù qǔ? yán wèi bì, hán dāng zhōu tài líng tǒng děng yīng shēng ér chū yuē: mǒu děng yuàn wǎng. xùn jiào jiē tuì bù yòng, dú huàn jiē xià mò jiāng chún yú dān yuē: wú yǔ rǔ wǔ qiān jūn, qù qǔ jiāng nán dì sì yíng: shǔ jiāng fù tóng suǒ shǒu. jīn wǎn jiù yào chéng gōng. wú zì tí bīng jiē yīng. chún yú dān yǐn bīng qù le, yòu huàn xú shèng dīng fèng yuē: rǔ děng gè lǐng bīng sān qiān, tún yú zhài wài wǔ lǐ, rú chún yú dān bài huí, yǒu bīng gǎn lái, dāng chū jiù zhī, què bù kě zhuī qù. èr jiāng zì yǐn jūn qù le.
次日,吳班引兵到關前搦戰,耀武揚威,辱罵不絕;多有解衣卸甲,赤身裸體,或睡或坐。徐盛、丁奉入帳稟陸遜曰:「蜀兵欺我太甚!某等願出擊之!」遜笑曰:「公等但恃血氣之勇,未知孫、吳妙法,此彼誘敵之計也:三日後必見其詐矣。」徐盛曰:「三日後,彼移營已定,安能擊之乎?」遜曰:「吾正欲令彼移營也。」諸將哂笑而退。過三日後,會諸將於關上觀望,見吳班兵已退去。遜指曰:「殺氣起矣。劉備必從山谷中出也。」言未畢,只見蜀兵皆全裝慣束,擁先主而過。吳兵見了,盡皆膽裂。遜曰:「吾之不聽諸公擊班者,正為此也。今伏兵已出,旬日之內,必破蜀矣。」諸將皆曰:「破蜀當在初時,今連營五六百里,相守經七八月,其諸要害,皆已固守,安能破乎?」遜曰:「諸公不知兵法。備乃世之梟雄,更多智謀,其兵始集,法度精專;今守之久矣,不得我便,兵疲意阻,取之正在今日。」諸將方才嘆服。後人有詩讚曰:「虎帳談兵按《六韜》,安排香餌釣鯨鰲。三分自是多英俊,又顯江南陸遜高。」卻說陸遜已定了破蜀之策,遂修箋遣使奏聞孫權,言指日可以破蜀之意。權覽畢,大喜曰:「江東復有此異人,孤何憂哉!諸將皆上書言其懦,孤獨不信,今觀其言,果非懦也。」於是大起吳兵來接應。卻說先主於猇亭盡驅水軍,順流而下,沿江屯紥水寨,深入吳境。黃權諫曰:「水軍沿江而下,進則易,退則難。臣願為前驅。陛下宜在後陣,庶萬無一失。」先主曰:「吳賊膽落,朕長驅大進,有何礙乎?」眾官苦諫,先主不從。遂分兵兩路:命黃權督江北之兵,以防魏寇;先主自督江南諸軍,夾江分立營寨,以圖進取。細作探知,連夜報知魏主,言「蜀兵伐吳,樹柵連營,縱橫七百餘里,分四十餘屯,皆傍山林下寨;今黃權督兵在江北岸,每日出哨百餘里,不知何意。」魏主聞之,仰面笑曰:「劉備將敗矣!」群臣請問其故。魏主曰:「劉玄德不曉兵法;豈有連營七百里,而可以拒敵者乎?包原隰險阻屯兵者,此兵法之大忌也。玄德必敗於東吳陸遜之手,旬日之內,消息必至矣。」群臣猶未信,皆請撥兵備之。魏主曰:「陸遜若勝,必盡舉吳兵去取西川;吳兵遠去,國中空虛,朕虛托以兵助戰,令三路一齊進兵,東吳唾手可取也。」眾皆拜服。魏主下令,使曹仁督一軍出濡須,曹休督一軍出洞口,曹真督一軍出南郡:「三路軍馬會合日期,暗襲東吳。朕隨後自來接應。」調遣已定。不說魏兵襲吳。且說馬良至川,入見孔明,呈上圖本而言曰:「今移營夾江,橫占七百里,下四十餘屯,皆依溪傍澗,林木茂盛之處。皇上令良將圖本來與丞相觀之。」孔明看訖,拍案叫苦曰:「是何人教主上如此下寨?可斬此人!」馬良曰:「皆主上自為,非他人之謀。」孔明嘆曰:「漢朝氣數休矣!」良問其故。孔明曰:「包原隰險阻而結營,此兵家之大忌。倘彼用火攻,何以解救?又,豈有連營七百里而可拒敵乎?禍不遠矣!陸遜拒守不出,正為此也。汝當速去見天子,改屯諸營,不可如此。」良曰:「倘今吳兵已勝,如之奈何?」孔明曰:「陸遜不敢來追,成都可保無虞。」良曰:「遜何故不追?」孔明曰:「恐魏兵襲其後也。主上若有失,當投白帝城避之。吾入川時,已伏下十萬兵在魚腹浦矣。」良大驚曰:「某於魚腹浦往來數次,未嘗見一卒,丞相何作此詐語?」孔明曰:「後來必見,不勞多問。」馬良求了表章,火速投御營來。孔明自回成都,調撥軍馬救應。卻說陸遜見蜀兵懈怠,不復提防,升帳聚大小將士聽令曰:「吾自受命以來,未嘗出戰。今觀蜀兵,足知動靜,故欲先取江南岸一營。誰敢去取?」言未畢,韓當、周泰、凌統等應聲而出曰:「某等願往。」遜教皆退不用,獨喚階下末將淳于丹曰:「吾與汝五千軍,去取江南第四營:蜀將傅彤所守。今晚就要成功。吾自提兵接應。」淳于丹引兵去了,又喚徐盛、丁奉曰:「汝等各領兵三千,屯於寨外五里,如淳于丹敗回,有兵趕來,當出救之,卻不可追去。」二將自引軍去了。
què shuō chún yú dān yú huáng hūn shí fēn, lǐng bīng qián jìn, dào shǔ zhài shí, yǐ sān gēng zhī hòu. dān lìng zhòng jūn gǔ zào ér rù. shǔ yíng nèi fù tóng yǐn jūn shā chū, tǐng qiāng zhí qǔ chún yú dān dān dí bú zhù, bō mǎ biàn huí. hū rán hǎn shēng dà zhèn, yī biāo jūn lán zhù qù lù: wèi shǒu dà jiāng zhào róng. dān duó lù ér zǒu, zhé bīng dà bàn, zhèng zǒu zhī jiān, shān hòu yī biāo mán bīng lán zhù: wèi shǒu fān jiāng shā mó kē. dān sǐ zhàn dé tuō, bèi hòu sān lù jūn gǎn lái. bǐ jí lí yíng wǔ lǐ, wú jūn xú shèng dīng fèng èr rén liǎng xià shā lái, shǔ bīng tuì qù, jiù le chún yú dān huí yíng. dān dài jiàn rù jiàn lù xùn qǐng zuì. xùn yuē: fēi rǔ zhī guò yě. wú yù shì dí rén zhī xū shí ěr. pò shǔ zhī jì, wú yǐ dìng yǐ. xú shèng dīng fèng yuē: shǔ bīng shì dà, nán yǐ pò zhī, kōng zì sǔn bīng zhé jiāng ěr. xùn xiào yuē: wú zhè tiáo jì, dàn mán bù guò zhū gé liàng ěr. tiān xìng cǐ rén bù zài, shǐ wǒ chéng dà gōng yě. suì jí dà xiǎo jiāng shì tīng lìng: shǐ zhū rán yú shuǐ lù jìn bīng, lái rì wǔ hòu dōng nán fēng dà zuò, yòng chuán zhuāng zài máo cǎo, yī jì ér xíng hán dāng yǐn yī jūn gōng jiāng běi àn, zhōu tài yǐn yī jūn gōng jiāng nán àn, měi rén shǒu zhí máo cǎo yī bǎ, nèi cáng liú huáng yàn xiāo, gè dài huǒ zhǒng, gè zhí qiāng dāo, yī qí ér shàng, dàn dào shǔ yíng, shùn fēng jǔ huǒ shǔ bīng sì shí tún, zhǐ shāo èr shí tún, měi jiān yī tún shāo yī tún. gè jūn yù dài gān liáng, bù xǔ zàn tuì, zhòu yè zhuī xí, zhǐ qín le liú bèi fāng zhǐ. zhòng jiāng tīng le jūn lìng, gè shòu jì ér qù. què shuō xiān zhǔ zhèng zài yù yíng xún sī pò wú zhī jì, hū jiàn zhàng qián zhōng jūn qí fān, wú fēng zì dào. nǎi wèn chéng jī yuē: cǐ wèi hé zhào? jī yuē: jīn yè mò fēi wú bīng lái jié yíng? xiān zhǔ yuē: zuó yè shā jǐn, ān gǎn zài lái? jī yuē: tǎng shì lù xùn shì dí, nài hé? zhèng yán jiān, rén bào shān shàng yuǎn yuǎn wàng jiàn wú bīng jǐn yán shān wàng dōng qù le. xiān zhǔ yuē: cǐ shì yí bīng. lìng zhòng xiū dòng, mìng guān xìng zhāng bāo gè yǐn wǔ bǎi qí chū xún. huáng hūn shí fēn, guān xìng huí zòu yuē: jiāng běi yíng zhōng huǒ qǐ. xiān zhǔ jí lìng guān xìng wǎng jiāng běi, zhāng bāo wǎng jiāng nán, tàn kàn xū shí: tǎng wú bīng dào shí, kě jí huí bào. èr jiāng lǐng mìng qù le.
卻說淳于丹於黃昏時分,領兵前進,到蜀寨時,已三更之後。丹令眾軍鼓譟而入。蜀營內傅彤引軍殺出,挺槍直取淳于丹;丹敵不住,撥馬便回。忽然喊聲大震,一彪軍攔住去路:為首大將趙融。丹奪路而走,折兵大半,正走之間,山後一彪蠻兵攔住:為首番將沙摩柯。丹死戰得脫,背後三路軍趕來。比及離營五里,吳軍徐盛、丁奉二人兩下殺來,蜀兵退去,救了淳于丹回營。丹帶箭入見陸遜請罪。遜曰:「非汝之過也。吾欲試敵人之虛實耳。破蜀之計,吾已定矣。」徐盛、丁奉曰:「蜀兵勢大,難以破之,空自損兵折將耳。」遜笑曰:「吾這條計,但瞞不過諸葛亮耳。天幸此人不在,使我成大功也。」遂集大小將士聽令:使朱然於水路進兵,來日午後東南風大作,用船裝載茅草,依計而行;韓當引一軍攻江北岸,周泰引一軍攻江南岸,每人手執茅草一把,內藏硫黃焰硝,各帶火種,各執槍刀,一齊而上,但到蜀營,順風舉火;蜀兵四十屯,只燒二十屯,每間一屯燒一屯。各軍預帶乾糧,不許暫退,晝夜追襲,只擒了劉備方止。眾將聽了軍令,各受計而去。卻說先主正在御營尋思破吳之計,忽見帳前中軍旗幡,無風自倒。乃問程畿曰:「此為何兆?」畿曰:「今夜莫非吳兵來劫營?」先主曰:「昨夜殺盡,安敢再來?」畿曰:「倘是陸遜試敵,奈何?」正言間,人報山上遠遠望見吳兵盡沿山望東去了。先主曰:「此是疑兵。」令眾休動,命關興、張苞各引五百騎出巡。黃昏時分,關興回奏曰:「江北營中火起。」先主急令關興往江北,張苞往江南,探看虛實:「倘吳兵到時,可急回報。」二將領命去了。
chū gēng shí fēn, dōng nán fēng zhòu qǐ. zhǐ jiàn yù yíng zuǒ tún huǒ fā. fāng yù jiù shí, yù yíng yòu tún yòu huǒ qǐ. fēng jǐn huǒ jí, shù mù jiē zhe, hǎn shēng dà zhèn. liǎng tún jūn mǎ qí chū, bēn lí yù yíng zhōng, yù yíng jūn zì xiāng jiàn tà, sǐ zhě bù zhī qí shù. hòu miàn wú bīng shā dào, yòu bù zhī duō shǎo jūn mǎ. xiān zhǔ jí shàng mǎ, bēn féng xí yíng shí, xí yíng zhōng huǒ guāng lián tiān ér qǐ. jiāng nán jiāng běi, zhào yào rú tóng bái rì. féng xí huāng shàng mǎ yǐn shù shí qí ér zǒu, zhèng féng wú jiāng xú shèng jūn dào, dí zhù sī shā. xiān zhǔ jiàn le, bō mǎ tóu xī biàn zǒu. xú shèng shě le féng xí, yǐn bīng zhuī lái. xiān zhǔ zhèng huāng, qián miàn yòu yī jūn lán zhù, nǎi shì wú jiāng dīng fèng, liǎng xià jiā gōng. xiān zhǔ dà jīng, sì miàn wú lù. hū rán hǎn shēng dà zhèn, yī biāo jūn shā rù zhòng wéi, nǎi shì zhāng bāo, jiù le xiān zhǔ, yǐn yù lín jūn bēn zǒu. zhèng xíng zhī jiān, qián miàn yī jūn yòu dào, nǎi shǔ jiāng fù tóng yě, hé bīng yī chù ér xíng. bèi hòu wú bīng zhuī zhì. xiān zhǔ qián dào yī shān, míng mǎ ān shān. zhāng bāo fù tóng qǐng xiān zhǔ shàng de shān shí, shān xià hǎn shēng yòu qǐ: lù xùn dà duì rén mǎ, jiāng mǎ ān shān wéi zhù. zhāng bāo fù tóng sǐ jù shān kǒu. xiān zhǔ yáo wàng biàn yě huǒ guāng bù jué, sǐ shī zhòng dié, sāi jiāng ér xià. cì rì, wú bīng yòu sì xià fàng huǒ shāo shān, jūn shì luàn cuàn, xiān zhǔ jīng huāng. hū rán huǒ guāng zhōng yī jiāng yǐn shù qí shā shàng shān lái, shì zhī, nǎi guān xìng yě. xìng fú dì qǐng yuē: sì xià huǒ guāng bī jìn, bù kě jiǔ tíng. bì xià sù bēn bái dì chéng, zài shōu jūn mǎ kě yě. xiān zhǔ yuē: shuí gǎn duàn hòu? fù tóng zòu yuē: chén yuàn yǐ sǐ dāng zhī! dāng rì huáng hūn, guān xìng zài qián, zhāng bāo zài zhōng, liú fù tóng duàn hòu, bǎo zhe xiān zhǔ, shā xià shān lái. wú bīng jiàn xiān zhǔ bēn zǒu, jiē yào zhēng gōng, gè yǐn dà jūn, zhē tiān gài dì, wǎng xī zhuī gǎn, xiān zhǔ lìng jūn shì jǐn tuō páo kǎi, sāi dào ér fén, yǐ duàn hòu jūn. zhèng bēn zǒu jiān, hǎn shēng dà zhèn, wú jiāng zhū rán yǐn yī jūn cóng jiāng àn biān shā lái, jié zhù qù lù. xiān zhǔ jiào yuē: zhèn sǐ yú cǐ yǐ! guān xìng zhāng bāo zòng mǎ chōng tū, bèi luàn jiàn shè huí, gè dài zhòng shāng, bù néng shā chū. bèi hòu hǎn shēng yòu qǐ, lù xùn yǐn dà jūn cóng shān gǔ zhōng shā lái.
初更時分,東南風驟起。只見御營左屯火發。方欲救時,御營右屯又火起。風緊火急,樹木皆着,喊聲大震。兩屯軍馬齊出,奔離御營中,御營軍自相踐踏,死者不知其數。後面吳兵殺到,又不知多少軍馬。先主急上馬,奔馮習營時,習營中火光連天而起。江南、江北,照耀如同白日。馮習慌上馬引數十騎而走,正逢吳將徐盛軍到,敵住廝殺。先主見了,撥馬投西便走。徐盛舍了馮習,引兵追來。先主正慌,前面又一軍攔住,乃是吳將丁奉,兩下夾攻。先主大驚,四面無路。忽然喊聲大震,一彪軍殺入重圍,乃是張苞,救了先主,引御林軍奔走。正行之間,前面一軍又到,乃蜀將傅彤也,合兵一處而行。背後吳兵追至。先主前到一山,名馬鞍山。張苞、傅彤請先主上的山時,山下喊聲又起:陸遜大隊人馬,將馬鞍山圍住。張苞、傅彤死據山口。先主遙望遍野火光不絕,死屍重疊,塞江而下。次日,吳兵又四下放火燒山,軍士亂竄,先主驚慌。忽然火光中一將引數騎殺上山來,視之,乃關興也。興伏地請曰:「四下火光逼近,不可久停。陛下速奔白帝城,再收軍馬可也。」先主曰:「誰敢斷後?」傅彤奏曰:「臣願以死當之!」當日黃昏,關興在前,張苞在中,留傅彤斷後,保着先主,殺下山來。吳兵見先主奔走,皆要爭功,各引大軍,遮天蓋地,往西追趕,先主令軍士盡脫袍鎧,塞道而焚,以斷後軍。正奔走間,喊聲大震,吳將朱然引一軍從江岸邊殺來,截住去路。先主叫曰:「朕死於此矣!」關興、張苞縱馬衝突,被亂箭射回,各帶重傷,不能殺出。背後喊聲又起,陸遜引大軍從山谷中殺來。
xiān zhǔ zhèng huāng jí zhī jiān, cǐ shí tiān sè yǐ wēi míng, zhǐ jiàn qián miàn hǎn shēng zhèn tiān, zhū rán jūn fēn fēn luò jiàn, gǔn gǔn tóu yán: yī biāo jūn shā rén, qián lái jiù jià. xiān zhǔ dà xǐ, shì zhī, nǎi cháng shān zhào zi lóng yě. shí zhào yún zài chuān zhōng jiāng zhōu, wén wú shǔ jiāo bīng, suì yǐn jūn chū hū jiàn dōng nán yī dài huǒ guāng chōng tiān, yún xīn jīng, yuǎn yuǎn tàn shì, bù xiǎng xiān zhǔ bèi kùn, yún fèn yǒng chōng shā ér lái. lù xùn wén shì zhào yún, jí lìng jūn tuì. yún zhèng shā zhī jiān, hū yù zhū rán, biàn yǔ jiāo fēng bù yī hé, yī qiāng cì zhū rán yú mǎ xià, shā sàn wú bīng, jiù chū xiān zhǔ, wàng bái dì chéng ér zǒu. xiān zhǔ yuē: zhèn suī dé tuō, zhū jiāng shì jiāng nài hé? yún yuē: dí jūn zài hòu, bù kě jiǔ chí. bì xià qiě rù bái dì chéng xiē xī, chén zài yǐn bīng qù jiù yīng zhū jiāng. cǐ shí xiān zhǔ jǐn cún bǎi yú rén rù bái dì chéng. hòu rén yǒu shī zàn lù xùn yuē: chí máo jǔ huǒ pò lián yíng, xuán dé qióng bēn bái dì chéng. yī dàn wēi míng jīng shǔ wèi, wú wáng níng bù jìng shū shēng.
先主正慌急之間,此時天色已微明,只見前面喊聲震天,朱然軍紛紛落澗,滾滾投岩:一彪軍殺人,前來救駕。先主大喜,視之,乃常山趙子龍也。時趙雲在川中江州,聞吳、蜀交兵,遂引軍出;忽見東南一帶火光沖天,雲心驚,遠遠探視,不想先主被困,雲奮勇衝殺而來。陸遜聞是趙雲,急令軍退。雲正殺之間,忽遇朱然,便與交鋒;不一合,一槍刺朱然於馬下,殺散吳兵,救出先主,望白帝城而走。先主曰:「朕雖得脫,諸將士將奈何?」雲曰:「敵軍在後,不可久遲。陛下且入白帝城歇息,臣再引兵去救應諸將。」此時先主僅存百餘人入白帝城。後人有詩讚陸遜曰:「持矛舉火破連營,玄德窮奔白帝城。一旦威名驚蜀魏,吳王寧不敬書生。」
què shuō fù tóng duàn hòu, bèi wú jūn bā miàn wéi zhù. dīng fèng dà jiào yuē: chuān bīng sǐ zhě wú shù, jiàng zhě jí duō, rǔ zhǔ liú bèi yǐ bèi qín huò, jīn rǔ lì qióng shì gū, hé bù zǎo jiàng! fù tóng chì yuē: wú nǎi hàn jiāng, ān kěn jiàng wú gǒu hū! tǐng qiāng zòng mǎ, lǜ shǔ jūn fèn lì sǐ zhàn, bù xià bǎi yú hé, wǎng lái chōng tū, bù néng dé tuō. tóng zhǎng tàn yuē: wú jīn xiū yǐ! yán qì, kǒu zhōng tù xiě, sǐ yú wú jūn zhī zhōng. hòu rén zàn fù tóng shī yuē: yí líng wú shǔ dà jiāo bīng, lù xùn shī móu yòng huǒ fén. zhì sǐ yóu rán mà wú gǒu, fù tóng bù kuì hàn jiāng jūn.
卻說傅彤斷後,被吳軍八面圍住。丁奉大叫曰:「川兵死者無數,降者極多,汝主劉備已被擒獲,今汝力窮勢孤,何不早降!」傅彤叱曰:「吾乃漢將,安肯降吳狗乎!」挺槍縱馬,率蜀軍奮力死戰,不下百餘合,往來衝突,不能得脫。彤長嘆曰:「吾今休矣!」言訖,口中吐血,死於吳軍之中。後人贊傅彤詩曰:「彝陵吳蜀大交兵,陸遜施謀用火焚。至死猶然罵「吳狗」,傅彤不愧漢將軍。」
shǔ jì jiǔ chéng jī, pǐ mǎ bēn zhì jiāng biān, zhāo hū shuǐ jūn fù dí, wú bīng suí hòu zhuī lái, shuǐ jūn sì sàn bēn táo. jī bù jiāng jiào yuē: wú bīng zhì yǐ! chéng jì jiǔ kuài zǒu bà! jī nù yuē: wú zì cóng zhǔ shàng chū jūn, wèi cháng fù dí ér táo! yán wèi bì, wú bīng zhòu zhì, sì xià wú lù, jī bá jiàn zì wěn. hòu rén yǒu shī zàn yuē: kāng kǎi shǔ zhōng chéng jì jiǔ, shēn liú yī jiàn dá jūn wáng. lín wēi bù gǎi píng shēng zhì, bó de shēng míng wàn gǔ xiāng. shí wú bān zhāng nán jiǔ wéi yí líng chéng, hū féng xí dào, yán shǔ bīng bài, suì yǐn jūn lái jiù xiān zhǔ, sūn huán fāng cái dé tuō. zhāng féng èr jiāng zhèng xíng zhī jiān, qián miàn wú bīng shā lái, bèi hòu sūn huán cóng yí líng chéng shā chū, liǎng xià jiā gōng. zhāng nán féng xí fèn lì chōng tū, bù néng dé tuō, sǐ yú luàn jūn zhī zhōng. hòu rén yǒu shī zàn yuē: féng xí zhōng wú èr, zhāng nán yì shǎo shuāng. shā chǎng gān zhàn sǐ, shǐ cè gòng liú fāng.
蜀祭酒程畿,匹馬奔至江邊,招呼水軍赴敵,吳兵隨後追來,水軍四散奔逃。畿部將叫曰:「吳兵至矣!程祭酒快走罷!」畿怒曰:「吾自從主上出軍,未嘗赴敵而逃!」言未畢,吳兵驟至,四下無路,畿拔劍自刎。後人有詩讚曰:「慷慨蜀中程祭酒,身留一劍答君王。臨危不改平生志,博得聲名萬古香。」時吳班、張南久圍彝陵城,忽馮習到,言蜀兵敗,遂引軍來救先主,孫桓方才得脫。張、馮二將正行之間,前面吳兵殺來,背後孫桓從彝陵城殺出,兩下夾攻。張南、馮習奮力衝突,不能得脫,死於亂軍之中。後人有詩讚曰:「馮習忠無二,張南義少雙。沙場甘戰死,史冊共流芳。」
wú bān shā chū zhòng wéi, yòu yù wú bīng zhuī gǎn xìng de zhào yún jiē zhe, jiù huí bái dì chéng qù le. shí yǒu mán wáng shā mó kē, pǐ mǎ bēn zǒu, zhèng féng zhōu tài, zhàn èr shí yú hé, bèi tài suǒ shā. shǔ jiāng dù lù, liú níng jǐn jiē jiàng wú. shǔ yíng yī yīng liáng cǎo qì zhàng, chǐ cùn bù cún. shǔ jiāng chuān bīng, jiàng zhě wú shù. shí sūn fū rén zài wú, wén xiāo tíng bīng bài, é chuán xiān zhǔ sǐ yú jūn zhōng, suì qū chē zhì jiāng biān, wàng xī yáo kū, tóu jiāng ér sǐ. hòu rén lì miào jiāng bīn, hào yuē xiāo jī cí. shàng lùn zhě zuò shī tàn zhī yuē: xiān zhǔ bīng guī bái dì chéng, fū rén wén nán dú juān shēng. zhì jīn jiāng pàn yí bēi zài, yóu zhe qiān qiū liè nǚ míng. què shuō lù xùn dà huò quán gōng, yǐn de shèng zhī bīng, wǎng xī zhuī xí. qián lí kuí guān bù yuǎn, xùn zài mǎ shàng kàn jiàn qián miàn lín shān bàng jiāng, yī zhèn shā qì, chōng tiān ér qǐ suì lēi mǎ huí gù zhòng jiāng yuē: qián miàn bì yǒu mái fú, sān jūn bù kě qīng jìn. jí dào tuì shí yú lǐ, yú dì shì kōng kuò chù, pái chéng zhèn shì, yǐ yù dí jūn jí chà shào mǎ qián qù tàn shì. huí bào bìng wú jūn tún zài cǐ, xùn bù xìn, xià mǎ dēng gāo wàng zhī, shā qì fù qǐ. xùn zài lìng rén zǐ xì tàn shì, shào mǎ huí bào, qián miàn bìng wú yī rén yī qí. xùn jiàn rì jiāng xī chén, shā qì yuè jiā, xīn zhōng yóu yù, lìng xīn fù rén zài wǎng tàn kàn. huí bào jiāng biān zhǐ yǒu luàn shí bā jiǔ shí duī, bìng wú rén mǎ. xùn dà yí, lìng xún tǔ rén wèn zhī. xū yú, yǒu shù rén dào. xùn wèn yuē: hé rén jiāng luàn shí zuō duī? rú hé luàn shí duī zhōng yǒu shā qì chōng qǐ? tǔ rén yuē: cǐ chù dì míng yú fù pǔ. zhū gé liàng rù chuān zhī shí, qū bīng dào cǐ, qǔ shí pái chéng zhèn shì yú shā tān zhī shàng. zì cǐ cháng cháng yǒu qì rú yún, cóng nèi ér qǐ. lù xùn tīng bà, shàng mǎ yǐn shù shí qí lái kàn shí zhèn, lì mǎ yú shān pō zhī shàng, dàn jiàn sì miàn bā fāng, jiē yǒu mén yǒu hù. xùn xiào yuē: cǐ nǎi huò rén zhī shù ěr, yǒu hé yì yān! suì yǐn shù qí xià shān pō lái, zhí rù shí zhèn guān kàn. bù jiāng yuē: rì mù yǐ, qǐng dū du zǎo huí. xùn fāng yù chū zhèn, hū rán kuáng fēng dà zuò, yī shà shí, fēi shā zǒu shí, zhē tiān gài dì. dàn jiàn guài shí cuó é, chá yā shì jiàn héng shā lì tǔ, zhòng dié rú shān jiāng shēng làng yǒng, yǒu rú jiàn gǔ zhī shēng. xùn dà jīng yuē: wú zhōng zhū gé zhī jì yě! jí yù huí shí, wú lù kě chū. zhèng jīng yí jiān, hū jiàn yī lǎo rén lì yú mǎ qián, xiào yuē: jiāng jūn yù chū cǐ zhèn hū? xùn yuē: yuàn zhǎng zhě yǐn chū. lǎo rén cè zhàng xú xú ér xíng, jìng chū shí zhèn, bìng wú suǒ ài, sòng zhì shān pō zhī shàng. xùn wèn yuē: zhǎng zhě hé rén? lǎo rén dá yuē: lǎo fū nǎi zhū gé kǒng míng zhī yuè fù huáng chéng yàn yě. xī xiǎo xù rù chuān zhī shí, yú cǐ bù xià shí zhèn, míng bā zhèn tú. fǎn fù bā mén, àn dùn jiǎ xiū shēng shāng dù jǐng sǐ jīng kāi. měi rì měi shí, huà wú duān, kě bǐ shí wàn jīng bīng. lín qù zhī shí, céng fēn fù lǎo fū dào: hòu yǒu dōng wú dà jiāng mí yú zhèn zhōng, mò yào yǐn tā chū lái. lǎo fū shì yú shān yán zhī shàng, jiàn jiāng jūn cóng sǐ mén ér rù, liào xiǎng bù shí cǐ zhèn, bì wèi suǒ mí. lǎo fū píng shēng hǎo shàn, bù rěn jiāng jūn xiàn méi yú cǐ, gù tè zì shēng mén yǐn chū yě. xùn yuē: gōng céng xué cǐ zhèn fǎ fǒu? huáng chéng yàn yuē: biàn huà wú qióng, bù néng xué yě. xùn huāng máng xià mǎ bài xiè ér huí. hòu dù gōng bù yǒu shī yuē: gōng gài sān fēn guó, míng chéng bā zhèn tú. jiāng liú shí bù zhuǎn, yí hèn shī tūn wú. lù xùn huí zhài, tàn yuē: kǒng míng zhēn wò lóng yě! wú bù néng jí! yú shì xià lìng bān shī. zuǒ yòu yuē: liú bèi bīng bài shì qióng, kùn shǒu yī chéng, zhèng hǎo chéng shì jī zhī jīn jiàn shí zhèn ér tuì, hé yě? xùn yuē: wú fēi jù shí zhèn ér tuì wú liào wèi zhǔ cáo pī, qí jiān zhà yǔ fù wú yì, jīn zhī wú zhuī gǎn shǔ bīng, bì chéng xū lái xí. wú ruò shēn rù xī chuān, jí nán tuì yǐ. suì lìng yī jiāng duàn hòu, xùn lǜ dà jūn ér huí. tuì bīng wèi jí èr rì, sān chù rén lái fēi bào: wèi bīng cáo rén chū rú xū, cáo xiū chū dòng kǒu, cáo zhēn chū nán jùn: sān lù bīng mǎ shù shí wàn, xīng yè zhì jìng, wèi zhī hé yì. xùn xiào yuē: bù chū wú zhī suǒ liào. wú yǐ lìng bīng jù zhī yǐ. zhèng shì: xióng xīn fāng yù tūn xī shǔ, shèng suàn hái xū yù běi cháo.
吳班殺出重圍,又遇吳兵追趕;幸得趙雲接着,救回白帝城去了。時有蠻王沙摩柯,匹馬奔走,正逢周泰,戰二十餘合,被泰所殺。蜀將杜路,劉寧盡皆降吳。蜀營一應糧草器仗,尺寸不存。蜀將川兵,降者無數。時孫夫人在吳,聞猇亭兵敗,訛傳先主死於軍中,遂驅車至江邊,望西遙哭,投江而死。後人立廟江濱,號曰梟姬祠。尚論者作詩嘆之曰:「先主兵歸白帝城,夫人聞難獨捐生。至今江畔遺碑在,猶著千秋烈女名。」卻說陸遜大獲全功,引得勝之兵,往西追襲。前離夔關不遠,遜在馬上看見前面臨山傍江,一陣殺氣,沖天而起;遂勒馬回顧眾將曰:「前面必有埋伏,三軍不可輕進。」即倒退十餘里,於地勢空闊處,排成陣勢,以禦敵軍;即差哨馬前去探視。回報並無軍屯在此,遜不信,下馬登高望之,殺氣復起。遜再令人仔細探視,哨馬回報,前面並無一人一騎。遜見日將西沉,殺氣越加,心中猶豫,令心腹人再往探看。回報江邊止有亂石八九十堆,並無人馬。遜大疑,令尋土人問之。須臾,有數人到。遜問曰:「何人將亂石作堆?如何亂石堆中有殺氣衝起?」土人曰:「此處地名魚腹浦。諸葛亮入川之時,驅兵到此,取石排成陣勢於沙灘之上。自此常常有氣如雲,從內而起。」陸遜聽罷,上馬引數十騎來看石陣,立馬於山坡之上,但見四面八方,皆有門有戶。遜笑曰:「此乃惑人之術耳,有何益焉!」遂引數騎下山坡來,直入石陣觀看。部將曰:「日暮矣,請都督早回。」遜方欲出陣,忽然狂風大作,一霎時,飛沙走石,遮天蓋地。但見怪石嵯峨,槎枒似劍;橫沙立土,重疊如山;江聲浪涌,有如劍鼓之聲。遜大驚曰:「吾中諸葛之計也!」急欲回時,無路可出。正驚疑間,忽見一老人立於馬前,笑曰:「將軍欲出此陣乎?」遜曰:「願長者引出。」老人策杖徐徐而行,徑出石陣,並無所礙,送至山坡之上。遜問曰:「長者何人?」老人答曰:「老夫乃諸葛孔明之岳父黃承彥也。昔小婿入川之時,於此布下石陣,名『八陣圖』。反覆八門,按遁甲休、生、傷、杜、景、死、驚、開。每日每時,化無端,可比十萬精兵。臨去之時,曾分付老夫道:後有東吳大將迷於陣中,莫要引他出來。老夫適於山岩之上,見將軍從『死門』而入,料想不識此陣,必為所迷。老夫平生好善,不忍將軍陷沒於此,故特自『生門』引出也。」遜曰:「公曾學此陣法否?」黃承彥曰:「變化無窮,不能學也。」遜慌忙下馬拜謝而回。後杜工部有詩曰:「功蓋三分國,名成八陣圖。江流石不轉,遺恨失吞吳。」陸遜回寨,嘆曰:「孔明真『臥龍』也!吾不能及!」於是下令班師。左右曰:「劉備兵敗勢窮,困守一城,正好乘勢擊之;今見石陣而退,何也?」遜曰:「吾非懼石陣而退;吾料魏主曹丕,其奸詐與父無異,今知吾追趕蜀兵,必乘虛來襲。吾若深入西川,急難退矣。」遂令一將斷後,遜率大軍而回。退兵未及二日,三處人來飛報:「魏兵曹仁出濡須,曹休出洞口,曹真出南郡:三路兵馬數十萬,星夜至境,未知何意。」遜笑曰:「不出吾之所料。吾已令兵拒之矣。」正是:雄心方欲吞西蜀,勝算還須御北朝。
wèi zhī rú hé tuì bīng, qiě kàn xià wén fēn jiě.
未知如何退兵,且看下文分解。