jì lú shuǐ hàn xiāng bān shī fá zhōng yuán wǔ hòu shàng biǎo
祭瀘水漢相班師 伐中原武侯上表
què shuō kǒng míng bān shī huí guó, mèng huò lǜ yǐn dà xiǎo dòng zhǔ qiú zhǎng, jí zhū bù luò, luó bài xiāng sòng. qián jūn zhì lú shuǐ, shí zhí jiǔ yuè qiū tiān, hū rán yīn yún bù hé, kuáng fēng zhòu qǐ bīng bù néng dù, huí bào kǒng míng. kǒng míng suì wèn mèng huò, huò yuē: cǐ shuǐ yuán yǒu chāng shén zuò huò, wǎng lái zhě bì xū jì zhī. kǒng míng yuē: yòng hé wù jì xiǎng? huò yuē: jiù shí guó zhōng yīn chāng shén zuò huò, yòng qī qī sì shí jiǔ kē rén tóu bìng hēi niú bái yáng jì zhī, zì rán fēng tián làng jìng, gèng jiān lián nián fēng rěn. kǒng míng yuē: wú jīn shì yǐ píng dìng, ān kě wàng shā yī rén? suì zì dào lú shuǐ àn biān guān kàn. guǒ jiàn yīn fēng dà qǐ, bō tāo xiōng yǒng, rén mǎ jiē jīng. kǒng míng shén yí, jí xún tǔ rén wèn zhī. tǔ rén gào shuō: zì chéng xiàng jīng guò zhī hòu, yè yè zhǐ wén dé shuǐ biān guǐ kū shén hào. zì huáng hūn zhí zhì tiān xiǎo, kū shēng bù jué. zhàng yān zhī nèi, yīn guǐ wú shù. yīn cǐ zuò huò, wú rén gǎn dù. kǒng míng yuē: cǐ nǎi wǒ zhī zuì qiān yě. qián zhě mǎ dài yǐn shǔ bīng qiān yú, jiē sǐ yú shuǐ zhōng gèng jiān shā sǐ nán rén, jǐn qì cǐ chù. kuáng hún yuàn guǐ, bù néng jiě shì, yǐ zhì rú cǐ. wú jīn wǎn dāng qīn zì wǎng jì. tǔ rén yuē: xū yī jiù lì, shā sì shí jiǔ kē rén tóu wèi jì, zé yuàn guǐ zì sàn yě. kǒng míng yuē: běn wèi rén sǐ ér chéng yuàn guǐ, qǐ kě yòu shā shēng rén yé? wú zì yǒu zhǔ yì. huàn xíng chú zǎi shā niú mǎ huó miàn wèi jì, sù chéng rén tóu, nèi yǐ niú yáng děng ròu dài zhī, míng yuē mán tóu. dāng yè yú lú shuǐ àn shàng, shè xiāng àn, pù jì wù, liè dēng sì shí jiǔ zhǎn, yáng fān zhāo hún jiāng mán tóu děng wù, chén shè yú dì. sān gēng shí fēn, kǒng míng jīn guān hè chǎng, qīn zì lín jì, lìng dǒng jué dú jì wén. qí wén yuē: wéi dà hàn jiàn xìng sān nián qiū jiǔ yuè yī rì, wǔ xiāng hóu lǐng yì zhōu mù chéng xiàng zhū gé liàng, jǐn chén jì yí, xiǎng yú gù mò wáng shì shǔ zhōng jiāng xiào jí nán rén wáng zhě yīn hún yuē: wǒ dà hàn huáng dì, wēi shèng wǔ bà, míng jì sān wáng. zuó zì yuǎn fāng qīn jìng, yì sú qǐ bīng zòng chài wěi yǐ xìng yāo, dào láng xīn ér chěng luàn. wǒ fèng wáng mìng, wèn zuì xiá huāng dà jǔ pí xiū, xī chú lóu yǐ xióng jūn yún jí, kuáng kòu bīng xiāo cái wén pò zhú zhī shēng, biàn shì shī yuán zhī shì. dàn shì zú ér láng, jǐn shì jiǔ zhōu háo jié guān liáo jiāng xiào, jiē wèi sì hǎi yīng xióng: xí wǔ cóng róng, tóu míng shì zhǔ, mò bù tóng shēn sān lìng, gòng zhǎn qī qín qí jiān fèng guó zhī chéng, bìng xiào zhōng jūn zhī zhì. hé qī rǔ děng ǒu shī bīng jī, yuán luò jiān jì: huò wèi liú shǐ suǒ zhōng, hún yǎn quán tái huò wèi dāo jiàn suǒ shāng, pò guī zhǎng yè: shēng zé yǒu yǒng, sǐ zé chéng míng, jīn kǎi gē yù hái, xiàn fú jiāng jí. rǔ děng yīng líng shàng zài, qí dǎo bì wén: suí wǒ jīng qí, zhú wǒ bù qǔ, tóng huí shàng guó, gè rèn běn xiāng, shòu gǔ ròu zhī zhēng cháng, lǐng jiā rén zhī jì sì mò zuò tā xiāng zhī guǐ, tú wèi yì yù zhī hún. wǒ dāng zòu zhī tiān zǐ, shǐ rǔ děng gè jiā jǐn zhān ēn lù, nián gěi yī liáng, yuè cì lǐn lù. yòng zī chóu dá, yǐ wèi rǔ xīn. zhì yú běn jìng tǔ shén, nán fāng wáng guǐ, xuè shí yǒu cháng, píng yī bù yuǎn shēng zhě jì lǐn tiān wēi, sǐ zhě yì guī wáng huà, xiǎng yí níng tiē, wú zhì hào táo. liáo biǎo dān chéng, jìng chén jì sì. wū hū, āi zāi! fú wéi shàng xiǎng! dú bì jì wén, kǒng míng fàng shēng dà kū, jí qí tòng qiè, qíng dòng sān jūn, wú bù xià lèi. mèng huò děng zhòng, jǐn jiē kū qì. zhǐ jiàn chóu yún yuàn wù zhī zhōng, yǐn yǐn yǒu shù qiān guǐ hún, jiē suí fēng ér sàn. yú shì kǒng míng lìng zuǒ yòu jiāng jì wù jǐn qì yú lú shuǐ zhī zhōng. cì rì, kǒng míng yǐn dà jūn jù dào lú shuǐ nán àn, dàn jiàn yún shōu wù sàn, fēng jìng làng píng. shǔ bīng ān rán jǐn dù lú shuǐ, guǒ rán biān qiāo jīn dèng xiǎng, rén chàng kǎi gē hái. xíng dào yǒng chāng, kǒng míng liú wáng kàng lǚ kǎi shǒu sì jùn fā fù mèng huò lǐng zhòng zì huí, zhǔ qí qín zhèng yù xià, shàn fǔ jū mín, wù shī nóng wù. mèng huò tì qì bài bié ér qù.
卻說孔明班師回國,孟獲率引大小洞主酋長,及諸部落,羅拜相送。前軍至瀘水,時值九月秋天,忽然陰雲布合,狂風驟起;兵不能渡,回報孔明。孔明遂問孟獲,獲曰:「此水原有猖神作禍,往來者必須祭之。」孔明曰:「用何物祭享?」獲曰:「舊時國中因猖神作禍,用七七四十九顆人頭並黑牛白羊祭之,自然風恬浪靜,更兼連年豐稔。」孔明曰:「吾今事已平定,安可妄殺一人?」遂自到瀘水岸邊觀看。果見陰風大起,波濤洶湧,人馬皆驚。孔明甚疑,即尋土人問之。土人告說:「自丞相經過之後,夜夜只聞得水邊鬼哭神號。自黃昏直至天曉,哭聲不絕。瘴煙之內,陰鬼無數。因此作禍,無人敢渡。」孔明曰:「此乃我之罪愆也。前者馬岱引蜀兵千餘,皆死於水中;更兼殺死南人,盡棄此處。狂魂怨鬼,不能解釋,以致如此。吾今晚當親自往祭。」土人曰:「須依舊例,殺四十九顆人頭為祭,則怨鬼自散也。」孔明曰:「本為人死而成怨鬼,豈可又殺生人耶?吾自有主意。」喚行廚宰殺牛馬;和面為劑,塑成人頭,內以牛羊等肉代之,名曰「饅頭」。當夜於瀘水岸上,設香案,鋪祭物,列燈四十九盞,揚幡招魂;將饅頭等物,陳設於地。三更時分,孔明金冠鶴氅,親自臨祭,令董厥讀祭文。其文曰:「維大漢建興三年秋九月一日,武鄉侯、領益州牧、丞相諸葛亮,謹陳祭儀,享於故歿王事蜀中將校及南人亡者陰魂曰:我大漢皇帝,威勝五霸,明繼三王。昨自遠方侵境,異俗起兵;縱蠆尾以興妖,盜狼心而逞亂。我奉王命,問罪遐荒;大舉貔貅,悉除螻蟻;雄軍雲集,狂寇冰消;才聞破竹之聲,便是失猿之勢。但士卒兒郎,儘是九州豪傑;官僚將校,皆為四海英雄:習武從戎,投明事主,莫不同申三令,共展七擒;齊堅奉國之誠,並效忠君之志。何期汝等偶失兵機,緣落奸計:或為流矢所中,魂掩泉台;或為刀劍所傷,魄歸長夜:生則有勇,死則成名,今凱歌欲還,獻俘將及。汝等英靈尚在,祈禱必聞:隨我旌旗,逐我部曲,同回上國,各認本鄉,受骨肉之蒸嘗,領家人之祭祀;莫作他鄉之鬼,徒為異域之魂。我當奏之天子,使汝等各家盡霑恩露,年給衣糧,月賜廩祿。用茲酬答,以慰汝心。至於本境土神,南方亡鬼,血食有常,憑依不遠;生者既凜天威,死者亦歸王化,想宜寧帖,毋致號啕。聊表丹誠,敬陳祭祀。嗚呼,哀哉!伏惟尚饗!」讀畢祭文,孔明放聲大哭,極其痛切,情動三軍,無不下淚。孟獲等眾,盡皆哭泣。只見愁雲怨霧之中,隱隱有數千鬼魂,皆隨風而散。於是孔明令左右將祭物盡棄於瀘水之中。次日,孔明引大軍俱到瀘水南岸,但見雲收霧散,風靜浪平。蜀兵安然盡渡瀘水,果然「鞭敲金鐙響,人唱凱歌還」。行到永昌,孔明留王伉、呂凱守四郡;發付孟獲領眾自回,囑其勤政馭下,善撫居民,勿失農務。孟獲涕泣拜別而去。
kǒng míng zì yǐn dà jūn huí chéng dū. hòu zhǔ pái luán jià chū guō sān shí lǐ yíng jiē, xià niǎn lì yú dào bàng, yǐ hòu kǒng míng. kǒng míng huāng xià chē fú dào ér yán yuē: chén bù néng sù píng nán fāng, shǐ zhǔ shàng huái yōu, chén zhī zuì yě. hòu zhǔ fú qǐ kǒng míng, bìng chē ér huí, shè tài píng yán huì, zhòng shǎng sān jūn. zì cǐ yuǎn bāng jìn gòng lái cháo zhě èr bǎi yú chù. kǒng míng zòu zhǔn hòu zhǔ, jiāng mò yú wáng shì zhě zhī jiā, yī yī yōu xù. rén xīn huān yuè, cháo yě qīng píng. què shuō wèi zhǔ cáo pī, zài wèi qī nián, jí shǔ hàn jiàn xìng sì nián yě. pī xiān nà fū rén zhēn shì, jí yuán shào cì zǐ yuán xī zhī fù, qián pò yè chéng shí suǒ de. hòu shēng yī zi, míng ruì, zì yuán zhòng, zì yòu cōng míng, pī shén ài zhī. hòu pī yòu nà ān píng guǎng zōng rén guō yǒng zhī nǚ wèi guì fēi, shén yǒu yán sè qí fù cháng yuē: wú nǚ nǎi nǚ zhōng zhī wáng yě. gù hào wèi nǚ wáng. zì pī nà wèi guì fēi, yīn zhēn fū rén shī chǒng, guō guì fēi yù móu wèi hòu, què yǔ xìng chén zhāng tāo shāng yì. shí pī yǒu jí, tāo nǎi zhà chēng yú zhēn fū rén gōng zhōng jué dé tóng mù ǒu rén, shàng shū tiān zǐ nián yuè rì shí, wèi yǎn zhèn zhī shì. pī dà nù, suì jiāng zhēn fū rén cì sǐ, lì guō guì fēi wèi hòu. yīn wú chū, yǎng cáo ruì wèi jǐ zi. suī shén ài zhī, bù lì wèi sì.
孔明自引大軍回成都。後主排鑾駕出郭三十里迎接,下輦立於道傍,以候孔明。孔明慌下車伏道而言曰:「臣不能速平南方,使主上懷憂,臣之罪也。」後主扶起孔明,並車而回,設太平筵會,重賞三軍。自此遠邦進貢來朝者二百餘處。孔明奏准後主,將歿於王事者之家,一一優恤。人心歡悅,朝野清平。卻說魏主曹丕,在位七年,即蜀漢建興四年也。丕先納夫人甄氏,即袁紹次子袁熙之婦,前破鄴城時所得。後生一子,名睿,字元仲,自幼聰明,丕甚愛之。後丕又納安平廣宗人郭永之女為貴妃,甚有顏色;其父嘗曰:「吾女乃女中之王也。」故號為「女王」。自丕納為貴妃,因甄夫人失寵,郭貴妃欲謀為後,卻與幸臣張韜商議。時丕有疾,韜乃詐稱於甄夫人宮中掘得桐木偶人,上書天子年月日時,為魘鎮之事。丕大怒,遂將甄夫人賜死,立郭貴妃為後。因無出,養曹睿為己子。雖甚愛之,不立為嗣。
ruì nián zhì shí wǔ suì, gōng mǎ shú xián. dāng nián chūn èr yuè, pī dài ruì chū liè. xíng yú shān wù zhī jiān, gǎn chū zǐ mǔ èr lù, pī yī jiàn shè dào mǔ lù, huí guān xiǎo lù chí yú cáo ruì mǎ qián. pī dà hū yuē: wú ér hé bù shè zhī? ruì zài mǎ shàng qì gào yuē: bì xià yǐ shā qí mǔ, chén ān rěn fù shā qí zi yě. pī wén zhī, zhì gōng yú dì yuē: wú ér zhēn rén dé zhī zhǔ yě! yú shì suì fēng ruì wèi píng yuán wáng.
睿年至十五歲,弓馬熟嫻。當年春二月,丕帶睿出獵。行於山塢之間,趕出子母二鹿,丕一箭射倒母鹿,回觀小鹿馳於曹睿馬前。丕大呼曰:「吾兒何不射之?」睿在馬上泣告曰:「陛下已殺其母,臣安忍復殺其子也。」丕聞之,擲弓於地曰:「吾兒真仁德之主也!」於是遂封睿為平原王。
xià wǔ yuè, pī gǎn hán jí, yī zhì bù quán, nǎi zhào zhōng jūn dà jiāng jūn cáo zhēn zhèn jūn dà jiāng jūn chén qún fǔ jūn dà jiāng jūn sī mǎ yì sān rén rù qǐn gōng. pī huàn cáo ruì zhì, zhǐ wèi cáo zhēn děng yuē: jīn zhèn bìng yǐ chén zhòng, bù néng fù shēng. cǐ zi nián yòu, qīng děng sān rén kě shàn fǔ zhī, wù fù zhèn xīn. sān rén jiē gào yuē: bì xià hé chū cǐ yán? chén děng yuàn jié lì yǐ shì bì xià, zhì qiān qiū wàn suì. pī yuē: jīn nián xǔ chāng chéng mén wú gù zì bēng, nǎi bù xiáng zhī zhào, zhèn gù zì zhī bì sǐ yě. zhèng yán jiān, nèi shì zòu zhēng dōng dà jiāng jūn cáo xiū rù gōng wèn ān. pī zhào rù wèi yuē: qīng děng jiē guó jiā zhù shí zhī chén yě, ruò néng tóng xīn fǔ zhèn zhī zǐ, zhèn sǐ yì míng mù yǐ! yán qì, duò lèi ér hōng. shí nián sì shí suì, zài wèi qī nián. yú shì cáo zhēn chén qún sī mǎ yì cáo xiū děng, yī miàn jǔ āi, yī miàn yōng lì cáo ruì wèi dà wèi huáng dì. shì fù pī wèi wén huáng dì, shì mǔ zhēn shì wèi wén zhāo huáng hòu. fēng zhōng yáo wèi tài fù, cáo zhēn wèi dà jiāng jūn, cáo xiū wèi dà sī mǎ, huá xīn wèi tài wèi, wáng lǎng wèi sī tú, chén qún wèi sī kōng, sī mǎ yì wèi biāo qí dà jiāng jūn. qí yú wén wǔ guān liáo, gè gè fēng zèng. dà shè tiān xià. shí yōng liáng èr zhōu quē rén shǒu bǎ, sī mǎ yì shàng biǎo qǐ shǒu xī liáng děng chù. cáo ruì cóng zhī, suì fēng yì tí dū yōng liáng děng chù bīng mǎ. lǐng zhào qù qì.
夏五月,丕感寒疾,醫治不痊,乃召中軍大將軍曹真、鎮軍大將軍陳群、撫軍大將軍司馬懿三人入寢宮。丕喚曹睿至,指謂曹真等曰:「今朕病已沉重,不能復生。此子年幼,卿等三人可善輔之,勿負朕心。」三人皆告曰:「陛下何出此言?臣等願竭力以事陛下,至千秋萬歲。」丕曰:「今年許昌城門無故自崩,乃不祥之兆,朕故自知必死也。」正言間,內侍奏征東大將軍曹休入宮問安。丕召入謂曰:「卿等皆國家柱石之臣也,若能同心輔朕之子,朕死亦瞑目矣!」言訖,墮淚而薨。時年四十歲,在位七年。於是曹真、陳群、司馬懿、曹休等,一面舉哀,一面擁立曹睿為大魏皇帝。諡父丕為文皇帝,諡母甄氏為文昭皇后。封鍾繇為太傅,曹真為大將軍,曹休為大司馬,華歆為太尉,王朗為司徒,陳群為司空,司馬懿為驃騎大將軍。其餘文武官僚,各各封贈。大赦天下。時雍、涼二州缺人守把,司馬懿上表乞守西涼等處。曹睿從之,遂封懿提督雍、涼等處兵馬。領詔去訖。
zǎo yǒu xì zuò fēi bào rù chuān. kǒng míng dà jīng yuē: cáo pī yǐ sǐ, rú zǐ cáo ruì jí wèi, yú jiē bù zú lǜ: sī mǎ yì shēn yǒu móu lüè, jīn dū yōng liáng bīng mǎ, tǎng xùn liàn chéng shí, bì wèi shǔ zhōng zhī dà huàn. bù rú xiān qǐ bīng fá zhī. cān jūn mǎ sù yuē: jīn chéng xiàng píng nán fāng huí, jūn mǎ pí bì, zhǐ yí cún xù, qǐ kě fù yuǎn zhēng? mǒu yǒu yī jì, shǐ sī mǎ yì zì sǐ yú cáo ruì zhī shǒu, wèi zhī chéng xiàng jūn yì yǔn fǒu? kǒng míng wèn shì hé jì, mǎ sù yuē: sī mǎ yì suī shì wèi guó dà chén, cáo ruì sù huái yí jì. hé bù mì qiǎn rén wǎng luò yáng yè jùn děng chù, bù sàn liú yán, dào cǐ rén yù fǎn gèng zuò sī mǎ yì gào shì tiān xià bǎng wén, biàn tiē zhū chù. shǐ cáo ruì xīn yí, bì rán shā cǐ rén yě. kǒng míng cóng zhī, jí qiǎn rén mì xíng cǐ jì qù le.
早有細作飛報入川。孔明大驚曰:「曹丕已死,孺子曹睿即位,余皆不足慮:司馬懿深有謀略,今督雍、涼兵馬,倘訓練成時,必為蜀中之大患。不如先起兵伐之。」參軍馬謖曰:「今丞相平南方回,軍馬疲敝,只宜存恤,豈可復遠征?某有一計,使司馬懿自死於曹睿之手,未知丞相鈞意允否?」孔明問是何計,馬謖曰:「司馬懿雖是魏國大臣,曹睿素懷疑忌。何不密遣人往洛陽、鄴郡等處,布散流言,道此人慾反;更作司馬懿告示天下榜文,遍貼諸處。使曹睿心疑,必然殺此人也。」孔明從之,即遣人密行此計去了。
què shuō yè chéng mén shàng. hū yī rì jiàn tiē xià gào shì yī dào. shǒu mén zhě jiē le, lái zòu cáo ruì. ruì guān zhī, qí wén yuē: biāo qí dà jiāng jūn zǒng lǐng yōng liáng děng chù bīng mǎ shì sī mǎ yì, jǐn yǐ xìn yì bù gào tiān xià: xī tài zǔ wǔ huáng dì, chuàng lì jī yè, běn yù lì chén sī wáng zǐ jiàn wèi shè jì zhǔ bù xìng jiān chán jiāo jí, suì jiǔ qián lóng. huáng sūn cáo ruì, sù wú dé xíng, wàng zì jū zūn, yǒu fù tài zǔ zhī yí yì. jīn wú yīng tiān shùn rén, kè rì xìng shī, yǐ wèi wàn mín zhī wàng. gào shì dào rì, gè yí guī mìng xīn jūn. rú bù shùn zhě, dāng miè jiǔ zú! xiān cǐ gào wén, xiǎng yí zhī xī.
卻說鄴城門上。忽一日見貼下告示一道。守門者揭了,來奏曹睿。睿觀之,其文曰:「驃騎大將軍總領雍、涼等處兵馬事司馬懿,謹以信義布告天下:昔太祖武皇帝,創立基業,本欲立陳思王子建為社稷主;不幸奸讒交集,歲久潛龍。皇孫曹睿,素無德行,妄自居尊,有負太祖之遺意。今吾應天順人,克日興師,以慰萬民之望。告示到日,各宜歸命新君。如不順者,當滅九族!先此告聞,想宜知悉。」
cáo ruì lǎn bì, dà jīng shī sè, jí wèn qún chén. tài wèi huá xīn zòu yuē: sī mǎ yì shàng biǎo qǐ shǒu yōng liáng, zhèng wèi cǐ yě. xiān shí tài zǔ wǔ huáng dì cháng wèi chén yuē: sī mǎ yì yīng shì láng gù, bù kě fù yǐ bīng quán jiǔ bì wèi guó jiā dà huò. jīn rì fǎn qíng yǐ méng, kě sù zhū zhī. wáng lǎng zòu yuē: sī mǎ yì shēn míng tāo lüè, shàn xiǎo bīng jī, sù yǒu dà zhì ruò bù zǎo chú, jiǔ bì wèi huò. ruì nǎi jiàng zhǐ, yù xìng bīng yù jià qīn zhēng. hū bān bù zhōng shǎn chū dà jiāng jūn cáo zhēn zòu yuē: bù kě. wén huáng dì tuō gū yú chén děng shù rén, shì zhī sī mǎ zhòng dá wú yì zhì yě. jīn shì wèi zhī zhēn jiǎ, jù ěr jiā bīng, nǎi bī zhī fǎn ěr. huò zhě shǔ wú jiān xì xíng fǎn jiān zhī jì, shǐ wǒ jūn chén zì luàn, bǐ què chéng xū ér jī, wèi kě zhī yě. bì xià xìng chá zhī. ruì yuē: sī mǎ yì ruò guǒ móu fǎn, jiāng nài hé? zhēn yuē: rú bì xià xīn yí, kě fǎng hàn gāo wěi yóu yún mèng zhī jì. yù jià xìng ān yì, sī mǎ yì bì rán lái yíng guān qí dòng jìng, jiù chē qián qín zhī, kě yě. ruì cóng zhī, suì mìng cáo zhēn jiān guó, qīn zì lǐng yù lín jūn shí wàn, jìng dào ān yì. sī mǎ yì bù zhī qí gù, yù lìng tiān zǐ zhī qí wēi yán, nǎi zhěng bīng mǎ, lǜ jiǎ shì shù wàn lái yíng. jìn chén zòu yuē: sī mǎ yì guǒ lǜ bīng shí yú wàn, qián lái kàng jù, shí yǒu fǎn xīn yǐ. ruì huāng mìng cáo xiū xiān lǐng bīng yíng zhī. sī mǎ yì jiàn bīng mǎ qián lái, zhǐ yí chē jià qīn zhì, fú dào ér yíng. cáo xiū chū yuē: zhòng dá shòu xiān dì tuō gū zhī zhòng, hé gù fǎn yé? yì dà jīng shī sè, hàn liú biàn tǐ, nǎi wèn qí gù. xiū bèi yán qián shì. yì yuē: cǐ wú shǔ jiān xì fǎn jiān zhī jì, yù shǐ wǒ jūn chén zì xiāng cán hài, bǐ què chéng xū ér xí. mǒu dāng zì jiàn tiān zǐ biàn zhī. suì jí tuì le jūn mǎ, zhì ruì chē qián fǔ fú qì zòu yuē: chén shòu xiān dì tuō gū zhī zhòng, ān gǎn yǒu yì xīn? bì shì wú shǔ zhī jiān jì. chén qǐng tí yī lǚ zhī shī, xiān pò shǔ, hòu fá wú, bào xiān dì yǔ bì xià, yǐ míng chén xīn. ruì yí lǜ wèi jué. huá xīn zòu yuē: bù kě fù zhī bīng quán. kě jí bà guī tián lǐ. ruì yī yán, jiāng sī mǎ yì xuē zhí huí xiāng, mìng cáo xiū zǒng dū yōng liáng jūn mǎ. cáo ruì jià huí luò yáng. què shuō xì zuò tàn zhī cǐ shì, bào rù chuān zhōng. kǒng míng wén zhī dà xǐ yuē: wú yù fá wèi jiǔ yǐ, nài yǒu sī mǎ yì zǒng yōng liáng zhī bīng. jīn jì zhōng jì zāo biǎn, wú yǒu hé yōu! cì rì, hòu zhǔ zǎo cháo, dà huì guān liáo, kǒng míng chū bān, shàng chū shī biǎo yī dào. biǎo yuē: chén liàng yán: xiān dì chuàng yè wèi bàn, ér zhōng dào bēng cú jīn tiān xià sān fēn, yì zhōu bà bì, cǐ chéng wēi jí cún wáng zhī qiū yě. rán shì wèi zhī chén, bù xiè yú nèi zhōng zhì zhī shì, wàng shēn yú wài zhě: gài zhuī xiān dì zhī shū yù, yù bào zhī yú bì xià yě. chéng yí kāi zhāng shèng tīng, yǐ guāng xiān dì yí dé, huī hóng zhì shì zhī qì bù yí wàng zì fěi bó, yǐn yù shī yì, yǐ sāi zhōng jiàn zhī lù yě. gōng zhōng fǔ zhōng, jù wèi yī tǐ zhì fá zāng pǐ, bù yí yì tóng. ruò yǒu zuò jiān fàn kē, jí wèi zhōng shàn zhě, yí fù yǒu sī, lùn qí xíng shǎng, yǐ zhāo bì xià píng míng zhī zhì bù yí piān sī, shǐ nèi wài yì fǎ yě. shì zhōng shì láng guō yōu zhī fèi yī dǒng yǔn děng, cǐ jiē liáng shí, zhì lǜ zhōng chún, shì yǐ xiān dì jiǎn bá yǐ yí bì xià. yú yǐ wèi gōng zhōng zhī shì, shì wú dà xiǎo, xī yǐ zī zhī, rán hòu shī xíng, bì děi bì bǔ què lòu, yǒu suǒ guǎng yì. jiāng jūn xiàng chǒng, xìng xíng shū jūn, xiǎo chàng jūn shì, shì yòng zhī yú xī rì, xiān dì chēng zhī yuē néng, shì yǐ zhòng yì jǔ chǒng yǐ wèi dū. yú yǐ wèi yíng zhōng zhī shì, shì wú dà xiǎo, xī yǐ zī zhī, bì néng shǐ xíng zhèn hé mù, yōu liè dé suǒ yě. qīn xián chén, yuǎn xiǎo rén, cǐ xiān hàn suǒ yǐ xìng lóng yě qīn xiǎo rén, yuǎn xián chén, cǐ hòu hàn suǒ yǐ qīng tuí yě. xiān dì zài shí, měi yǔ chén lùn cǐ shì, wèi cháng bù tàn xī tòng hèn yú huán líng yě! shì zhōng shàng shū zhǎng shǐ cān jūn, cǐ xī zhēn liàng sǐ jié zhī chén yě, yuàn bì xià qīn zhī xìn zhī, zé hàn shì zhī lóng, kě jì rì ér dài yě. chén běn bù yī, gōng gēng nán yáng, gǒu quán xìng mìng yú luàn shì, bù qiú wén dá yú zhū hóu. xiān dì bù yǐ chén bēi bǐ, wěi zì wǎng qū, sān gù chén yú cǎo lú zhī zhōng, zī chén yǐ dāng shì zhī shì, yóu shì gǎn jī, suì xǔ xiān dì yǐ qū chí. hòu zhí qīng fù, shòu rèn yú bài jūn zhī jì, fèng mìng yú wēi nán zhī jiān: ěr lái èr shí yǒu yī nián yǐ. xiān dì zhī chén jǐn shèn, gù lín bēng jì chén yǐ dà shì yě. shòu mìng yǐ lái, sù yè yōu lǜ, kǒng fù tuō bù xiào, yǐ shāng xiān dì zhī míng gù wǔ yuè dù lú, shēn rù bù máo. jīn nán fāng yǐ dìng, jiǎ bīng yǐ zú, dāng jiǎng shuài sān jūn, běi dìng zhōng yuán, shù jié nǔ dùn, rǎng chú jiān xiōng, xìng fù hàn shì, hái yú jiù dōu: cǐ chén suǒ yǐ bào xiān dì ér zhōng bì xià zhī zhí fēn yě. zhì yú zhēn zhuó sǔn yì, jìn jǐn zhōng yán, zé yōu zhī yī yǔn zhī rèn yě. yuàn bì xià tuō chén yǐ tǎo zéi xìng fù zhī xiào, bù xiào zé zhì chén zhī zuì, yǐ gào xiān dì zhī líng ruò wú xìng fù zhī yán, zé zé yōu zhī yī yǔn děng zhī zī, yǐ zhāng qí màn. bì xià yì yí zì móu, yǐ zī zōu shàn dào, chá nà yǎ yán, shēn zhuī xiān dì yí zhào. chén bù shèng shòu ēn gǎn jī! jīn dāng yuǎn lí, lín biǎo tì qì, bù zhī suǒ yún.
曹睿覽畢,大驚失色,急問群臣。太尉華歆奏曰:「司馬懿上表乞守雍、涼,正為此也。先時太祖武皇帝嘗謂臣曰:司馬懿鷹視狼顧,不可付以兵權;久必為國家大禍。今日反情已萌,可速誅之。」王朗奏曰:「司馬懿深明韜略,善曉兵機,素有大志;若不早除,久必為禍。」睿乃降旨,欲興兵御駕親征。忽班部中閃出大將軍曹真奏曰:「不可。文皇帝託孤於臣等數人,是知司馬仲達無異志也。今事未知真假,遽爾加兵,乃逼之反耳。或者蜀、吳奸細行反間之計,使我君臣自亂,彼卻乘虛而擊,未可知也。陛下幸察之。」睿曰:「司馬懿若果謀反,將奈何?」真曰:「如陛下心疑,可仿漢高偽游雲夢之計。御駕幸安邑,司馬懿必然來迎;觀其動靜,就車前擒之,可也。」睿從之,遂命曹真監國,親自領御林軍十萬,徑到安邑。司馬懿不知其故,欲令天子知其威嚴,乃整兵馬,率甲士數萬來迎。近臣奏曰:「司馬懿果率兵十餘萬,前來抗拒,實有反心矣。」睿慌命曹休先領兵迎之。司馬懿見兵馬前來,只疑車駕親至,伏道而迎。曹休出曰:「仲達受先帝託孤之重,何故反耶?」懿大驚失色,汗流遍體,乃問其故。休備言前事。懿曰:「此吳、蜀奸細反間之計,欲使我君臣自相殘害,彼卻乘虛而襲。某當自見天子辨之。」遂急退了軍馬,至睿車前俯伏泣奏曰:「臣受先帝託孤之重,安敢有異心?必是吳、蜀之奸計。臣請提一旅之師,先破蜀,後伐吳,報先帝與陛下,以明臣心。」睿疑慮未決。華歆奏曰:「不可付之兵權。可即罷歸田裡。」睿依言,將司馬懿削職回鄉,命曹休總督雍;涼軍馬。曹睿駕回洛陽。卻說細作探知此事,報入川中。孔明聞之大喜曰:「吾欲伐魏久矣,奈有司馬懿總雍、涼之兵。今既中計遭貶,吾有何憂!」次日,後主早朝,大會官僚,孔明出班,上《出師表》一道。表曰:「臣亮言:先帝創業未半,而中道崩殂;今天下三分,益州罷敝,此誠危急存亡之秋也。然侍衛之臣,不懈於內;忠志之士,忘身於外者:蓋追先帝之殊遇,欲報之於陛下也。誠宜開張聖聽,以光先帝遺德,恢弘志士之氣;不宜妄自菲薄,引喻失義,以塞忠諫之路也。宮中府中,俱為一體;陟罰臧否,不宜異同。若有作奸犯科,及為忠善者,宜付有司,論其刑賞,以昭陛下平明之治;不宜偏私,使內外異法也。侍中、侍郎郭攸之、費禕、董允等,此皆良實,志慮忠純,是以先帝簡拔以遺陛下。愚以為宮中之事,事無大小,悉以咨之,然後施行,必得裨補闕漏,有所廣益。將軍向寵,性行淑均,曉暢軍事,試用之於昔日,先帝稱之曰「能」,是以眾議舉寵以為督。愚以為營中之事,事無大小,悉以咨之,必能使行陣和穆,優劣得所也。親賢臣,遠小人,此先漢所以興隆也;親小人,遠賢臣,此後漢所以傾頹也。先帝在時,每與臣論此事,未嘗不嘆息痛恨於桓、靈也!侍中、尚書、長史、參軍,此悉貞亮死節之臣也,願陛下親之、信之,則漢室之隆,可計日而待也。臣本布衣,躬耕南陽,苟全性命於亂世,不求聞達於諸侯。先帝不以臣卑鄙,猥自枉屈,三顧臣於草廬之中,諮臣以當世之事,由是感激,遂許先帝以驅馳。後值傾覆,受任於敗軍之際,奉命於危難之間:爾來二十有一年矣。先帝知臣謹慎,故臨崩寄臣以大事也。受命以來,夙夜憂慮,恐付託不效,以傷先帝之明;故五月渡瀘,深入不毛。今南方已定,甲兵已足,當獎帥三軍,北定中原,庶竭弩鈍,攘除奸凶,興復漢室,還於舊都:此臣所以報先帝而忠陛下之職分也。至於斟酌損益,進盡忠言,則攸之、禕、允之任也。願陛下托臣以討賊興復之效,不效則治臣之罪,以告先帝之靈;若無興復之言,則責攸之、禕、允等之咨,以彰其慢。陛下亦宜自謀,以諮諏善道,察納雅言,深追先帝遺詔。臣不勝受恩感激!今當遠離,臨表涕泣,不知所云。」
hòu zhǔ lǎn biǎo yuē: xiāng fù nán zhēng, yuǎn shè jiān nán fāng shǐ huí dōu, zuò wèi ān xí jīn yòu yù běi zhēng, kǒng láo shén sī. kǒng míng yuē: chén shòu xiān dì tuō gū zhī zhòng, sù yè wèi cháng yǒu dài. jīn nán fāng yǐ píng, kě wú nèi gù zhī yōu bù jiù cǐ shí tǎo zéi, huī fù zhōng yuán, gèng dài hé rì? hū bān bù zhōng tài shǐ qiào zhōu chū zòu yuē: chén yè guān tiān xiàng, běi fāng wàng qì zhèng shèng, xīng yào bèi míng, wèi kě tú yě. nǎi gù kǒng míng yuē: chéng xiàng shēn míng tiān wén, hé gù qiáng wèi? kǒng míng yuē: tiān dào biàn yì bù cháng, qǐ kě jū zhí? wú jīn qiě zhù jūn mǎ yú hàn zhōng, guān qí dòng jìng ér hòu xíng. qiào zhōu kǔ jiàn bù cóng. yú shì kǒng míng nǎi liú guō yōu zhī dǒng yǔn fèi yī děng wèi shì zhōng, zǒng shè gōng zhōng zhī shì. yòu liú xiàng chǒng wèi dà jiāng, zǒng dū yù lín jūn mǎ jiǎng wǎn wèi cān jūn zhāng yì wèi zhǎng shǐ, zhǎng chéng xiàng fǔ shì dù qióng wèi jiàn yì dài fū dù wēi yáng hóng wèi shàng shū mèng guāng lái mǐn wèi jì jiǔ yǐn mò lǐ zhuàn wèi bó shì xì zhèng fèi shī wèi mì shū qiào zhōu wèi tài shǐ. nèi wài wén wǔ guān liáo yī bǎi yú yuán, tóng lǐ shǔ zhōng zhī shì.
後主覽表曰:「相父南征,遠涉艱難;方始回都,坐未安席;今又欲北征,恐勞神思。」孔明曰:「臣受先帝託孤之重,夙夜未嘗有怠。今南方已平,可無內顧之憂;不就此時討賊,恢復中原,更待何日?」忽班部中太史譙周出奏曰:「臣夜觀天象,北方旺氣正盛,星曜倍明,未可圖也。」乃顧孔明曰:「丞相深明天文,何故強為?」孔明曰:「天道變易不常,豈可拘執?吾今且駐軍馬於漢中,觀其動靜而後行。」譙周苦諫不從。於是孔明乃留郭攸之、董允、費禕等為侍中,總攝宮中之事。又留向寵為大將,總督御林軍馬;蔣琬為參軍;張裔為長史,掌丞相府事;杜瓊為諫議大夫;杜微、楊洪為尚書;孟光、來敏為祭酒;尹默、李譔為博士;郤正、費詩為秘書;譙周為太史。內外文武官僚一百餘員,同理蜀中之事。
kǒng míng shòu zhào guī fǔ, huàn zhū jiāng tīng lìng:
孔明受詔歸府,喚諸將聽令:
qián dū bù zhèn běi jiāng jūn lǐng chéng xiàng sī mǎ liáng zhōu cì shǐ dōu tíng hòu wèi yán
前督部——鎮北將軍、領丞相司馬、涼州刺史、都亭侯魏延;
qián jūn dū du lǐng fú fēng tài shǒu zhāng yì
前軍都督——領扶風太守張翼;
yá mén jiāng bì jiāng jūn wáng píng
牙門將——裨將軍王平;
hòu jūn lǐng bīng shǐ ān hàn jiāng jūn lǐng jiàn níng tài shǒu lǐ huī,
後軍領兵使——安漢將軍、領建寧太守李恢,
fù jiāng dìng yuǎn jiāng jūn lǐng hàn zhōng tài shǒu lǚ yì
副將——定遠將軍、領漢中太守呂義;
jiān guǎn yùn liáng zuǒ jūn lǐng bīng shǐ píng běi jiāng jūn chén cāng hóu mǎ dài,
兼管運糧左軍領兵使——平北將軍、陳倉侯馬岱,
fù jiāng fēi wèi jiāng jūn liào huà
副將——飛衛將軍廖化;
yòu jūn lǐng bīng shǐ fèn wēi jiāng jūn bó yáng tíng hòu mǎ zhōng, fǔ róng jiāng jūn guān nèi hóu zhāng yí
右軍領兵使——奮威將軍、博陽亭侯馬忠,撫戎將軍、關內侯張嶷;
xíng zhōng jūn shī chē qí dà jiāng jūn dōu xiāng hóu liú yǎn
行中軍師——車騎大將軍、都鄉侯劉琰;
zhōng jiān jūn yáng wǔ jiāng jūn dèng zhī
中監軍——揚武將軍鄧芝;
zhōng cān jūn ān yuǎn jiāng jūn mǎ sù
中參軍——安遠將軍馬謖;
qián jiāng jūn dōu tíng hòu yuán chēn
前將軍——都亭侯袁綝;
zuǒ jiāng jūn gāo yáng hóu wú yì
左將軍——高陽侯吳懿;
yòu jiāng jūn xuán dōu hóu gāo xiáng
右將軍——玄都侯高翔;
hòu jiāng jūn ān lè hóu wú bān
後將軍——安樂侯吳班;
lǐng zhǎng shǐ suī jūn jiāng jūn yáng yí
領長史——綏軍將軍楊儀;
qián jiāng jūn zhēng nán jiāng jūn liú bā
前將軍——征南將軍劉巴;
qián hù jūn piān jiāng jūn hàn chéng tíng hòu xǔ yǔn
前護軍——偏將軍、漢城亭侯許允;
zuǒ hù jūn dǔ xìn zhōng láng jiāng dīng xián
左護軍——篤信中郎將丁咸;
yòu hù jūn piān jiāng jūn liú mǐn
右護軍——偏將軍劉敏;
hòu hù jūn diǎn jūn zhōng láng jiāng guān yōng
後護軍——典軍中郎將官雝;
xíng cān jūn zhāo wǔ zhōng láng jiāng hú jì
行參軍——昭武中郎將胡濟;
xíng cān jūn jiàn yì jiāng jūn yán yàn
行參軍——諫議將軍閻晏;
xíng cān jūn piān jiāng jūn cuàn xí
行參軍——偏將軍爨習;
xíng cān jūn bì jiāng jūn dù yì, wǔ lüè zhōng láng jiāng dù qí, suī róng dū wèi shèng bèi pū
行參軍——裨將軍杜義,武略中郎將杜祺,綏戎都尉盛孛攵;
cóng shì wǔ lüè zhōng láng jiāng fán qí
從事——武略中郎將樊岐;
diǎn jūn shū jì fán jiàn
典軍書記——樊建;
chéng xiàng lìng shǐ dǒng jué
丞相令史——董厥;
zhàng qián zuǒ hù wèi shǐ lóng xiāng jiāng jūn guān xìng
帳前左護衛使——龍驤將軍關興;
yòu hù wèi shǐ hǔ yì jiāng jūn zhāng bāo.
右護衛使——虎翼將軍張苞。
yǐ shàng yī yīng guān yuán, dōu suí zhe píng běi dà dū dū chéng xiàng wǔ xiāng hóu lǐng yì zhōu mù zhī nèi wài shì zhū gé liàng. fēn bō yǐ dìng, yòu xí lǐ yán děng shǒu chuān kǒu yǐ jù dōng wú. xuǎn dìng jiàn xìng wǔ nián chūn sān yuè bǐng yín rì, chū shī fá wèi.
以上一應官員,都隨着平北大都督、丞相、武鄉侯、領益州牧、知內外事諸葛亮。分撥已定,又檄李嚴等守川口以拒東吳。選定建興五年春三月丙寅日,出師伐魏。
hū zhàng xià yī lǎo jiāng, lì shēng ér jìn yuē: wǒ suī nián mài, shàng yǒu lián pō zhī yǒng, mǎ yuán zhī xióng. cǐ èr gǔ rén jiē bù fú lǎo, hé gù bù yòng wǒ yé? zhòng shì zhī, nǎi zhào yún yě. kǒng míng yuē: wú zì píng nán huí dōu, mǎ mèng qǐ bìng gù, wú shén xī zhī, yǐ wèi zhé yī bì yě. jīn jiāng jūn nián jì yǐ gāo, tǎng shāo yǒu cān chà, dòng yáo yī shì yīng míng, jiǎn què shǔ zhōng ruì qì. yún lì shēng yuē: wú zì suí xiān dì yǐ lái, lín zhèn bù tuì, yù dí zé xiān. dà zhàng fū de sǐ yú jiāng chǎng zhě, xìng yě, wú hé hèn yān? yuàn wèi qián bù xiān fēng! kǒng míng zài sān kǔ quàn bú zhù. yún yuē: rú bù jiào wǒ wèi xiān fēng, jiù zhuàng sǐ yú jiē xià! kǒng míng yuē: jiāng jūn jì yào wèi xiān fēng, xū dé yī rén tóng qù. yán wèi jǐn, yī rén yīng yuē: mǒu suī bù cái, yuàn zhù lǎo jiāng jūn xiān yǐn yī jūn qián qù pò dí. kǒng míng shì zhī, nǎi dèng zhī yě. kǒng míng dà xǐ, jí bō jīng bīng wǔ qiān. fù jiāng shí yuán, suí zhào yún dèng zhī qù qì.
忽帳下一老將,厲聲而進曰:「我雖年邁,尚有廉頗之勇,馬援之雄。此二古人皆不服老,何故不用我耶?」眾視之,乃趙雲也。孔明曰:「吾自平南回都,馬孟起病故,吾甚惜之,以為折一臂也。今將軍年紀已高,倘稍有參差,動搖一世英名,減卻蜀中銳氣。」雲厲聲曰:「吾自隨先帝以來,臨陣不退,遇敵則先。大丈夫得死於疆場者,幸也,吾何恨焉?願為前部先鋒!」孔明再三苦勸不住。雲曰:「如不教我為先鋒,就撞死於階下!」孔明曰:「將軍既要為先鋒,須得一人同去。」言未盡,一人應曰:「某雖不才,願助老將軍先引一軍前去破敵。」孔明視之,乃鄧芝也。孔明大喜,即撥精兵五千。副將十員,隨趙雲、鄧芝去訖。
kǒng míng chū shī, hòu zhǔ yǐn bǎi guān sòng yú běi mén wài shí lǐ. kǒng míng cí le hòu zhǔ, jīng qí bì yě, gē jǐ rú lín, lǜ jūn wàng hàn zhōng yí lǐ jìn fā. què shuō biān tíng tàn zhī cǐ shì, bào rù luò yáng. shì rì cáo ruì shè cháo, jìn chén zòu yuē: biān guān bào chēng: zhū gé liàng lǜ lǐng dà bīng sān shí yú wàn, chū tún hàn zhōng, lìng zhào yún dèng zhī wèi qián bù xiān fēng, yǐn bīng rù jìng. ruì dà jīng, wèn qún chén yuē: shuí kě wèi jiāng, yǐ tuì shǔ bīng? hū yī rén yīng shēng ér chū yuē: chén fù sǐ yú hàn zhōng, qiè chǐ zhī hèn, wèi cháng dé bào. jīn shǔ bīng fàn jìng, chén yuàn yǐn běn bù měng jiāng, gèng qǐ bì xià cì guān xī zhī bīng, qián wǎng pò shǔ, shàng wèi guó jiā xiào lì, xià bào fù chóu, chén wàn sǐ bù hèn! zhòng shì zhī, nǎi xià hóu yuān zhī zǐ xià hóu mào yě. mào zì zi xiū, qí xìng zuì jí, yòu zuì lìn, zì yòu sì yǔ xià hóu dūn wèi zi. hòu xià hóu yuān wèi huáng zhōng suǒ zhǎn, cáo cāo lián zhī, yǐ nǚ qīng hé gōng zhǔ zhāo wèi fù mǎ, yīn cǐ cháo zhōng qīn jìng. suī zhǎng bīng quán, wèi cháng lín zhèn. dāng shí zì qǐng chū zhēng, cáo ruì jí mìng wèi dà dū dū, diào guān xī zhū lù jūn mǎ qián qù yíng dí. sī tú wáng lǎng jiàn yuē: bù kě. xià hóu fù mǎ sù bù céng jīng zhàn, jīn fù yǐ dà rèn, fēi qí suǒ yí. gèng jiān zhū gé liàng zú zhì duō móu, shēn tōng tāo lüè, bù kě qīng dí. xià hóu mào chì yuē: sī tú mò fēi jié lián zhū gé liàng, yù wèi nèi yīng yé? wú zì yòu cóng fù xué xí tāo lüè, shēn tōng bīng fǎ. rǔ hé qī wǒ nián yòu? wú ruò bù shēng qín zhū gé liàng, shì bù huí jiàn tiān zǐ! wáng lǎng děng jiē bù gǎn yán. xià hóu mào cí le wèi zhǔ, xīng yè dào zhǎng ān, diào guān xī zhū lù jūn mǎ èr shí yú wàn, lái dí kǒng míng. zhèng shì: yù bǐng bái máo mó jiāng shì, què jiào huáng wěn zhǎng bīng quán.
孔明出師,後主引百官送於北門外十里。孔明辭了後主,旌旗蔽野,戈戟如林,率軍望漢中迤邐進發。卻說邊庭探知此事,報入洛陽。是日曹睿設朝,近臣奏曰:「邊官報稱:諸葛亮率領大兵三十餘萬,出屯漢中,令趙雲、鄧芝為前部先鋒,引兵入境。」睿大驚,問群臣曰:「誰可為將,以退蜀兵?」忽一人應聲而出曰:「臣父死於漢中,切齒之恨,未嘗得報。今蜀兵犯境,臣願引本部猛將,更乞陛下賜關西之兵,前往破蜀,上為國家效力,下報父仇,臣萬死不恨!」眾視之,乃夏侯淵之子夏侯楙也。楙字子休,其性最急,又最吝,自幼嗣與夏侯惇為子。後夏侯淵為黃忠所斬,曹操憐之,以女清河公主招為駙馬,因此朝中欽敬。雖掌兵權,未嘗臨陣。當時自請出征,曹睿即命為大都督,調關西諸路軍馬前去迎敵。司徒王朗諫曰:「不可。夏侯駙馬素不曾經戰,今付以大任,非其所宜。更兼諸葛亮足智多謀,深通韜略,不可輕敵。」夏侯楙叱曰:「司徒莫非結連諸葛亮,欲為內應耶?吾自幼從父學習韜略,深通兵法。汝何欺我年幼?吾若不生擒諸葛亮,誓不回見天子!」王朗等皆不敢言。夏侯楙辭了魏主,星夜到長安,調關西諸路軍馬二十餘萬,來敵孔明。正是:欲秉白旄摩將士,卻教黃吻掌兵權。
wèi zhī shèng fù rú hé, qiě kàn xià wén fēn jiě.
未知勝負如何,且看下文分解。