kǒng míng dìng jì zhuō zhāng rèn yáng fù jiè bīng pò mǎ chāo
孔明定計捉張任 楊阜借兵破馬超
què shuō zhāng fēi wèn jì yú yán yán, yán yuē: cóng cǐ qǔ luò chéng, fán shǒu yù guān ài, dōu shì lǎo fū suǒ guǎn, guān jūn jiē chū yú zhǎng wò zhī zhōng. jīn gǎn jiāng jūn zhī ēn, wú kě yǐ bào, lǎo fū dāng wèi qián bù, suǒ dào zhī chù, jǐn jiē huàn chū bài jiàng. zhāng fēi chēng xiè bù yǐ. yú shì yán yán wèi qián bù, zhāng fēi lǐng jūn suí hòu. fán dào zhī chù, jǐn shì yán yán suǒ guǎn, dōu huàn chū tóu xiáng. yǒu chí yí wèi jué zhě, yán yuē: wǒ shàng qiě tóu xiáng, hé kuàng rǔ hū? zì shì wàng fēng guī shùn, bìng bù céng sī shā yī chǎng.
卻說張飛問計於嚴顏,顏曰:「從此取雒城,凡守御關隘,都是老夫所管,官軍皆出於掌握之中。今感將軍之恩,無可以報,老夫當為前部,所到之處,盡皆喚出拜降。」張飛稱謝不已。於是嚴顏為前部,張飛領軍隨後。凡到之處,儘是嚴顏所管,都喚出投降。有遲疑未決者,顏曰:「我尚且投降,何況汝乎?」自是望風歸順,並不曾廝殺一場。
què shuō kǒng míng yǐ jiāng qǐ chéng rì qī shēn bào xuán dé, jiào dōu huì jù luò chéng. xuán dé yǔ zhòng guān shāng yì: jīn kǒng míng yì dé fēn liǎng lù qǔ chuān, huì yú luò chéng, tóng rù chéng dū. shuǐ lù zhōu chē, yǐ yú qī yuè èr shí rì qǐ chéng, cǐ shí jiāng jí dài dào. jīn wǒ děng biàn kě jìn bīng. huáng zhōng yuē: zhāng rèn měi rì lái nuò zhàn, jiàn chéng zhōng bù chū, bǐ jūn xiè dài, bù zuò zhǔn bèi, jīn rì yè jiān fēn bīng jié zhài, shèng rú bái zhòu sī shā. xuán dé cóng zhī, jiào huáng zhōng yǐn bīng qǔ zuǒ, wèi yán yǐn bīng qǔ yòu, xuán dé qǔ zhōng lù. dāng yè èr gēng, sān lù jūn mǎ qí fā. zhāng rèn guǒ rán bù zuò zhǔn bèi. hàn jūn yōng rù dà zhài, fàng qǐ huǒ lái, liè yàn téng kōng. shǔ bīng bēn zǒu, lián yè zhí gǎn dào luò chéng, chéng zhōng bīng jiē yīng rù qù. xuán dé hái zhōng lù xià zhài cì rì, yǐn bīng zhí dào luò chéng, wéi zhù gōng dǎ. zhāng rèn àn bīng bù chū. gōng dào dì sì rì, xuán dé zì tí yī jūn gōng dǎ xī mén, lìng huáng zhōng wèi yán zài dōng mén gōng dǎ, liú nán mén běi mén fàng jūn xíng zǒu. yuán lái nán mén yī dài dōu shì shān lù, běi mén yǒu fú shuǐ: yīn cǐ bù wéi. zhāng rèn wàng jiàn xuán dé zài xī mén, qí mǎ wǎng lái, zhǐ huī dǎ chéng, cóng chén zhì wèi, rén mǎ jiàn jiàn lì fá. zhāng rèn jiào wú lán léi tóng èr jiāng yǐn bīng chū běi mén, zhuǎn dōng mén, dí huáng zhōng wèi yán zì jǐ què yǐn jūn chū nán mén, zhuǎn xī mén, dān yíng xuán dé. chéng nèi jǐn bō mín bīng shàng chéng, léi gǔ zhù hǎn. què shuō xuán dé jiàn hóng rì píng xī, jiào hòu jūn xiān tuì. jūn shì fāng huí shēn, chéng shàng yī piàn shēng hǎn qǐ, nán mén nèi jūn mǎ tū chū. zhāng rèn jìng lái jūn zhōng zhuō xuán dé, xuán dé jūn zhōng dà luàn. huáng zhōng wèi yán yòu bèi wú lán léi tóng dí zhù. liǎng xià bù néng xiāng gù. xuán dé dí bú zhù zhāng rèn, bō mǎ wǎng shān pì xiǎo lù ér zǒu. zhāng rèn cóng bèi hòu zhuī lái, kàn kàn gǎn shàng. xuán dé dú zì yī rén yī mǎ. zhāng rèn yǐn shù qí gǎn lái. xuán dé zhèng wàng qián jǐn lì jiā biān ér xíng, hū shān lù yī jūn chōng lái. xuán dé mǎ shàng jiào kǔ yuē: qián yǒu fú bīng, hòu yǒu zhuī bīng, tiān wáng wǒ yě! zhǐ jiàn lái jūn dāng tóu yī yuán dà jiāng, nǎi shì zhāng fēi. yuán lái zhāng fēi yǔ yán yán zhèng cóng nà tiáo lù shàng lái, wàng jiàn chén āi qǐ, zhī yǔ chuān bīng jiāo zhàn. zhāng fēi dāng xiān ér lái, zhèng zhuàng zhe zhāng rèn, biàn jiù jiāo mǎ. zhàn dào shí yú hé, bèi hòu yán yán yǐn bīng dà jìn. zhāng rèn huǒ sù huí shēn. zhāng fēi zhí gǎn dào chéng xià. zhāng rèn tuì rù chéng, zhuāi qǐ diào qiáo. zhāng fēi huí jiàn xuán dé yuē: jūn shī sù jiāng ér lái, shàng qiě wèi dào, fǎn bèi wǒ duó le tóu gōng. xuán dé yuē: shān lù xiǎn zǔ, rú hé wú jūn zǔ dāng, zhǎng qū dà jìn, xiān dào yú cǐ? zhāng fēi yuē: yú lù guān ài sì shí wǔ chù, jiē chū lǎo jiāng yán yán zhī gōng, yīn cǐ yú lù bìng bù céng fèi fēn háo zhī lì. suì bǎ yì shì yán yán zhī shì, cóng tóu shuō le yī biàn, yǐn yán yán jiàn xuán dé. xuán dé xiè yuē: ruò fēi lǎo jiāng jūn, wú dì ān néng dào cǐ? jí tuō shēn shàng huáng jīn suǒ zi jiǎ yǐ cì zhī. yán yán bài xiè. zhèng dài ān pái yàn yǐn, hū wén shào mǎ huí bào: huáng zhōng wèi yán hé chuān jiāng wú lán léi tóng jiāo fēng, chéng zhōng wú yì liú guī yòu yǐn bīng zhù zhàn, liǎng xià jiā gōng, wǒ jūn dǐ dí bú zhù, wèi huáng èr jiāng bài zhèn tóu dōng qù le. zhāng fēi tīng dé, biàn qǐng xuán dé fēn bīng liǎng lù, shā qù jiù yuán. yú shì zhāng fēi zài zuǒ, xuán dé zài yòu, shā bēn qián lái. wú yì liú guī jiàn hòu miàn hǎn shēng qǐ, huāng tuì rù chéng zhōng. wú lán léi tóng zhǐ gù yǐn bīng zhuī gǎn huáng zhōng wèi yán, què bèi xuán dé zhāng fēi jié zhù guī lù. huáng zhōng wèi yán yòu huí mǎ zhuǎn gōng. wú lán léi tóng liào dí bú zhù, zhǐ de jiāng běn bù jūn mǎ qián lái tóu xiáng. xuán dé zhǔn qí jiàng, shōu bīng jìn chéng xià zhài. què shè zhāng rèn shī le èr jiāng, xīn zhōng yōu lǜ. wú yì liú guī yuē: bīng shì shén wēi, bù jué yī sǐ zhàn, rú hé dé bīng tuì? yī miàn chāi rén qù chéng dū jiàn zhǔ gōng gào jí, yī miàn yòng jì dí zhī. zhāng rèn yuē: wú lái rì lǐng yī jūn nuò zhàn, zhà bài, yǐn zhuǎn chéng běi chéng nèi zài yǐ yī jūn chōng chū, jié duàn qí zhōng: kě huò shèng yě. wú yì yuē: liú jiāng jūn xiāng fǔ gōng zǐ shǒu chéng, wǒ yǐn bīng chōng chū zhù zhàn. yuē huì yǐ dìng. cì rì, zhāng rèn yǐn shù qiān rén mǎ, yáo qí nà hǎn, chū chéng nuò zhàn. zhāng fēi shàng mǎ chū yíng, gèng bù dǎ huà, yǔ zhāng rèn jiāo fēng. zhàn bù shí yú hé, zhāng rèn zhà bài, rào chéng ér zǒu. zhāng fēi jǐn lì zhuī zhī. wú yì yī jūn jié zhù, zhāng rèn yǐn jūn fù huí, bǎ zhāng fēi wéi zài gāi xīn, jìn tuì bù dé. zhèng méi nài hé, zhǐ jiàn yī duì jūn cóng jiāng biān shā chū. dāng xiān yī yuán dà jiāng, tǐng qiāng yuè mǎ, yǔ wú yì jiāo fēng zhǐ yī hé, shēng qín wú yì, zhàn tuì dí jūn, jiù chū zhāng fēi. shì zhī, nǎi zhào yún yě. fēi wèn: jūn shī hé zài? yún yuē: jūn shī yǐ zhì, xiǎng cǐ shí yǐ yǔ zhǔ gōng xiāng jiàn le yě. èr rén qín wú yì huí zhài. zhāng rèn zì tuì rù dōng mén qù le.
卻說孔明已將起程日期申報玄德,教都會聚雒城。玄德與眾官商議:「今孔明、翼德分兩路取川,會於雒城,同入成都。水陸舟車,已於七月二十日起程,此時將及待到。今我等便可進兵。」黃忠曰:「張任每日來搦戰,見城中不出,彼軍懈怠,不做準備,今日夜間分兵劫寨,勝如白晝廝殺。」玄德從之,教黃忠引兵取左,魏延引兵取右,玄德取中路。當夜二更,三路軍馬齊發。張任果然不做準備。漢軍擁入大寨,放起火來,烈焰騰空。蜀兵奔走,連夜直趕到雒城,城中兵接應入去。玄德還中路下寨;次日,引兵直到雒城,圍住攻打。張任按兵不出。攻到第四日,玄德自提一軍攻打西門,令黃忠、魏延在東門攻打,留南門北門放軍行走。原來南門一帶都是山路,北門有涪水:因此不圍。張任望見玄德在西門,騎馬往來,指揮打城,從辰至未,人馬漸漸力乏。張任教吳蘭、雷銅二將引兵出北門,轉東門,敵黃忠、魏延;自己卻引軍出南門,轉西門,單迎玄德。城內盡撥民兵上城,擂鼓助喊。卻說玄德見紅日平西,教後軍先退。軍士方回身,城上一片聲喊起,南門內軍馬突出。張任徑來軍中捉玄德,玄德軍中大亂。黃忠、魏延又被吳蘭、雷銅敵住。兩下不能相顧。玄德敵不住張任,撥馬往山僻小路而走。張任從背後追來,看看趕上。玄德獨自一人一馬。張任引數騎趕來。玄德正望前盡力加鞭而行,忽山路一軍衝來。玄德馬上叫苦曰:「前有伏兵,後有追兵,天亡我也!」只見來軍當頭一員大將,乃是張飛。原來張飛與嚴顏正從那條路上來,望見塵埃起,知與川兵交戰。張飛當先而來,正撞着張任,便就交馬。戰到十餘合,背後嚴顏引兵大進。張任火速回身。張飛直趕到城下。張任退入城,拽起吊橋。張飛回見玄德曰:「軍師溯江而來,尚且未到,反被我奪了頭功。」玄德曰:「山路險阻,如何無軍阻當,長驅大進,先到於此?」張飛曰:「於路關隘四十五處,皆出老將嚴顏之功,因此於路並不曾費分毫之力。」遂把義釋嚴顏之事,從頭說了一遍,引嚴顏見玄德。玄德謝曰:「若非老將軍,吾弟安能到此?」即脫身上黃金鎖子甲以賜之。嚴顏拜謝。正待安排宴飲,忽聞哨馬回報:「黃忠、魏延和川將吳蘭、雷銅交鋒,城中吳懿、劉璝又引兵助戰,兩下夾攻,我軍抵敵不住,魏、黃二將敗陣投東去了。」張飛聽得,便請玄德分兵兩路,殺去救援。於是張飛在左,玄德在右,殺奔前來。吳懿、劉璝見後面喊聲起,慌退入城中。吳蘭、雷銅只顧引兵追趕黃忠、魏延,卻被玄德、張飛截住歸路。黃忠、魏延又回馬轉攻。吳蘭、雷銅料敵不住,只得將本部軍馬前來投降。玄德准其降,收兵近城下寨。卻設張任失了二將,心中憂慮。吳懿、劉璝曰:「兵勢甚危,不決一死戰,如何得兵退?一面差人去成都見主公告急,一面用計敵之。」張任曰:「吾來日領一軍搦戰,詐敗,引轉城北;城內再以一軍衝出,截斷其中:可獲勝也。」吳懿曰:「劉將軍相輔公子守城,我引兵衝出助戰。」約會已定。次日,張任引數千人馬,搖旗吶喊,出城搦戰。張飛上馬出迎,更不打話,與張任交鋒。戰不十餘合,張任詐敗,繞城而走。張飛盡力追之。吳懿一軍截住,張任引軍復回,把張飛圍在垓心,進退不得。正沒奈何,只見一隊軍從江邊殺出。當先一員大將,挺槍躍馬,與吳懿交鋒;只一合,生擒吳懿,戰退敵軍,救出張飛。視之,乃趙雲也。飛問:「軍師何在?」雲曰:「軍師已至,想此時已與主公相見了也。」二人擒吳懿回寨。張任自退入東門去了。
zhāng fēi zhào yún huí zhài zhōng, jiàn kǒng míng jiǎn yōng jiǎng wǎn yǐ zài zhàng zhōng. fēi xià mǎ lái cān jūn shī. kǒng míng jīng wèn yuē: rú hé dé xiān dào? xuán dé jù shù yì shì yán yán zhī shì. kǒng míng hè yuē: zhāng jiāng jūn néng yòng móu, jiē zhǔ gōng zhī hóng fú yě. zhào yún jiě wú yì jiàn xuán dé. xuán dé yuē: rǔ jiàng fǒu? wú yì yuē: wǒ jì bèi zhuō, rú hé bù jiàng? xuán dé dà xǐ, qīn jiě qí fù. kǒng míng wèn: chéng zhōng yǒu jǐ rén shǒu chéng? wú yì yuē: yǒu liú jì yù zhī zǐ liú xún, fǔ jiāng liú guī zhāng rèn. liú guī bù dǎ jǐn zhāng rèn nǎi shǔ jùn rén, jí yǒu dǎn lüè, bù kě qīng dí. kǒng míng yuē: xiān zhuō zhāng rèn, rán hòu qǔ luò chéng. wèn: chéng dōng zhè zuò qiáo míng wèi hé qiáo? wú yì yuē: jīn yàn qiáo. kǒng míng suì chéng mǎ zhì qiáo biān, rào hé kàn le yī biàn, huí dào zhài zhōng, huàn huáng zhōng wèi yán tīng lìng yuē: lí jīn yàn qiáo nán wǔ liù lǐ, liǎng àn dōu shì lú wěi jiān jiā, kě yǐ mái fú. wèi yán yǐn yī qiān qiāng shǒu fú yú zuǒ, dān chuō mǎ shàng jiāng huáng zhōng yǐn yī qiān dāo shǒu fú yú yòu, dān kǎn zuò xià mǎ. shā sàn bǐ jūn, zhāng rèn bì tóu shān dōng xiǎo lù ér lái. zhāng yì dé yǐn yī qiān jūn fú zài nà lǐ, jiù bǐ chù qín zhī. yòu huàn zhào yún fú yú jīn yàn qiáo běi: dài wǒ yǐn zhāng rèn guò qiáo, nǐ biàn jiāng qiáo chāi duàn, què lè bīng yú qiáo běi, yáo wèi zhī shì, shǐ zhāng rèn bù gǎn wàng běi zǒu, tuì tóu nán qù, què hǎo zhōng jì. diào qiǎn yǐ dìng, jūn shī zì qù yòu dí.
張飛、趙雲回寨中,見孔明、簡雍、蔣琬已在帳中。飛下馬來參軍師。孔明驚問曰:「如何得先到?」玄德具述義釋嚴顏之事。孔明賀曰:「張將軍能用謀,皆主公之洪福也。」趙雲解吳懿見玄德。玄德曰:「汝降否?」吳懿曰:「我既被捉,如何不降?」玄德大喜,親解其縛。孔明問:「城中有幾人守城?」吳懿曰:「有劉季玉之子劉循,輔將劉璝、張任。劉璝不打緊;張任乃蜀郡人,極有膽略,不可輕敵。」孔明曰:「先捉張任,然後取雒城。」問:「城東這座橋名為何橋?」吳懿曰:「金雁橋。」孔明遂乘馬至橋邊,繞河看了一遍,回到寨中,喚黃忠、魏延聽令曰:「離金雁橋南五六里,兩岸都是蘆葦蒹葭,可以埋伏。魏延引一千槍手伏於左,單戳馬上將;黃忠引一千刀手伏於右,單砍坐下馬。殺散彼軍,張任必投山東小路而來。張翼德引一千軍伏在那裡,就彼處擒之。」又喚趙雲伏於金雁橋北:「待我引張任過橋,你便將橋拆斷,卻勒兵於橋北,遙為之勢,使張任不敢望北走,退投南去,卻好中計。」調遣已定,軍師自去誘敵。
què shuō liú zhāng chà zhuō yīng zhāng yì èr jiāng, qián zhì luò chéng zhù zhàn. zhāng rèn jiào zhāng yì yǔ liú guī shǒu chéng, zì yǔ zhuō yīng wèi qián hòu èr duì, rèn wèi qián duì, yīng wèi hòu duì, chū chéng tuì dí. kǒng míng yǐn yī duì bù zhěng bù qí jūn, guò jīn yàn qiáo lái, yǔ zhāng rèn duì zhèn. kǒng míng chéng sì lún chē, lún jīn yǔ shàn ér chū, liǎng biān bǎi yú qí cù pěng, yáo zhǐ zhāng rèn yuē: cáo cāo yǐ bǎi wàn zhī zhòng, wén wú zhī míng, wàng fēng ér zǒu jīn rǔ hé rén, gǎn bù tóu xiáng? zhāng rèn kàn jiàn kǒng míng jūn wǔ bù qí, zài mǎ shàng lěng xiào yuē: rén shuō zhū gé liàng yòng bīng rú shén, yuán lái yǒu míng wú shí! bǎ qiāng yī zhāo, dà xiǎo jūn xiào qí shā guò lái. kǒng míng qì le sì lún chē, shàng mǎ tuì zǒu guò qiáo. zhāng rèn cóng bèi hòu gǎn lái. guò le jīn yàn qiáo, jiàn xuán dé jūn zài zuǒ, yán yán jūn zài yòu, chōng shā jiāng lái. zhāng rèn zhī shì jì, jí huí jūn shí, qiáo yǐ chāi duàn le yù tóu běi qù, zhǐ jiàn zhào yún yī jūn gé àn bǎi kāi, suì bù gǎn tóu běi, jìng wǎng nán rào hé ér zǒu. zǒu bú dào wǔ qī lǐ, zǎo dào lú wěi cóng zá chù. wèi yán yī jūn cóng lú zhōng hū qǐ, dōu yòng zhǎng qiāng luàn chuō. huáng zhōng yī jūn fú zài lú wěi lǐ, yòng zhǎng dāo zhǐ duò mǎ tí. mǎ jūn jǐn dào, jiē bèi zhí fù, bù jūn nà lǐ gǎn lái? zhāng rèn yǐn shù shí qí wàng shān lù ér zǒu, zhèng zhuàng zhe zhāng fēi. zhāng rèn fāng yù tuì zǒu, zhāng fēi dà hē yī shēng, zhòng jūn qí shàng, jiāng zhāng rèn huó zhuō le. yuán lái zhuō yīng jiàn zhāng rèn zhōng jì, yǐ tóu zhào yún jūn qián jiàng le, yī fā dōu dào dà zhài. xuán dé shǎng le zhuō yīng. zhāng fēi jiě zhāng rèn zhì. kǒng míng yì zuò yú zhàng zhōng. xuán dé wèi zhāng rèn yuē: shǔ zhōng zhū jiāng, wàng fēng ér jiàng, rǔ hé bù zǎo tóu xiáng? zhāng rèn zhēng mù nù jiào yuē: zhōng chén qǐ kěn shì èr zhǔ hū? xuán dé yuē: rǔ bù shí tiān shí ěr. jiàng jí miǎn sǐ. rèn yuē: jīn rì biàn jiàng, jiǔ hòu yě bù jiàng! kě sù shā wǒ! xuán dé bù rěn shā zhī. zhāng rèn lì shēng gāo mà. kǒng míng mìng zhǎn zhī yǐ quán qí míng. hòu rén yǒu shī zàn yuē: liè shì qǐ gān cóng èr zhǔ, zhāng jūn zhōng yǒng sǐ yóu shēng. gāo míng zhèng shì tiān biān yuè, yè yè liú guāng zhào luò chéng. xuán dé gǎn tàn bù yǐ, lìng shōu qí shī shǒu, zàng yú jīn yàn qiáo cè, yǐ biǎo qí zhōng. cì rì, lìng yán yán wú yì děng yī bān shǔ zhōng jiàng jiāng wèi qián bù. zhí zhì luò chéng, dà jiào: zǎo kāi mén shòu xiáng, miǎn yī chéng shēng líng shòu kǔ! liú guī zài chéng shàng dà mà. yán yán fāng dài qǔ jiàn shè zhī, hū jiàn chéng shàng yī jiāng, bá jiàn kǎn fān liú guī, kāi mén tóu xiáng. xuán dé jūn mǎ rù luò chéng, liú xún kāi xī mén zǒu tuō, tóu chéng dū qù le. xuán dé chū bǎng ān mín. shā liú guī zhě, nǎi wǔ yáng rén zhāng yì yě.
卻說劉璋差卓鷹、張翼二將,前至雒城助戰。張任教張翼與劉璝守城,自與卓膺為前後二隊,任為前隊,膺為後隊,出城退敵。孔明引一隊不整不齊軍,過金雁橋來,與張任對陣。孔明乘四輪車,綸巾羽扇而出,兩邊百餘騎簇捧,遙指張任曰:「曹操以百萬之眾,聞吾之名,望風而走;今汝何人,敢不投降?」張任看見孔明軍伍不齊,在馬上冷笑曰:「人說諸葛亮用兵如神,原來有名無實!」把槍一招,大小軍校齊殺過來。孔明棄了四輪車,上馬退走過橋。張任從背後趕來。過了金雁橋,見玄德軍在左,嚴顏軍在右,衝殺將來。張任知是計,急回軍時,橋已拆斷了;欲投北去,只見趙雲一軍隔岸擺開,遂不敢投北,徑往南繞河而走。走不到五七里,早到蘆葦叢雜處。魏延一軍從蘆中忽起,都用長槍亂戳。黃忠一軍伏在蘆葦里,用長刀只剁馬蹄。馬軍盡倒,皆被執縛,步軍那裡敢來?張任引數十騎望山路而走,正撞着張飛。張任方欲退走,張飛大喝一聲,眾軍齊上,將張任活捉了。原來卓膺見張任中計,已投趙雲軍前降了,一發都到大寨。玄德賞了卓膺。張飛解張任至。孔明亦坐於帳中。玄德謂張任曰:「蜀中諸將,望風而降,汝何不早投降?」張任睜目怒叫曰:「忠臣豈肯事二主乎?」玄德曰:「汝不識天時耳。降即免死。」任曰:「今日便降,久後也不降!可速殺我!」玄德不忍殺之。張任厲聲高罵。孔明命斬之以全其名。後人有詩讚曰:「烈士豈甘從二主,張君忠勇死猶生。高明正似天邊月,夜夜流光照雒城。」玄德感嘆不已,令收其屍首,葬於金雁橋側,以表其忠。次日,令嚴顏、吳懿等一班蜀中降將為前部。直至雒城,大叫:「早開門受降,免一城生靈受苦!」劉璝在城上大罵。嚴顏方待取箭射之,忽見城上一將,拔劍砍翻劉璝,開門投降。玄德軍馬入雒城,劉循開西門走脫,投成都去了。玄德出榜安民。殺劉璝者,乃武陽人張翼也。
xuán dé dé le luò chéng, zhòng shǎng zhū jiāng. kǒng míng yuē: luò chéng yǐ pò, chéng dū zhī zài mù qián wéi kǒng wài zhōu jùn bù níng, kě lìng zhāng yì wú yì yǐn zhào yún fǔ wài shuǐ jiāng yáng jiān wèi děng chù suǒ shǔ zhōu jùn, lìng yán yán zhuō yīng yǐn zhāng fēi fǔ bā xī dé yáng suǒ shǔ zhōu jùn, jiù wěi guān àn zhì píng jìng, jí lè bīng huí chéng dū qǔ qí. zhāng fēi zhào yún lǐng mìng, gè zì yǐn bīng qù le. kǒng míng wèn: qián qù yǒu hé chù guān ài? shǔ zhōng jiàng jiāng yuē: zhǐ mián zhú yǒu zhòng bīng shǒu yù ruò dé mián zhú, chéng dū tuò shǒu kě dé. kǒng míng biàn shāng yì jìn bīng. fǎ zhèng yuē: luò chéng jì pò, shǔ zhōng wēi yǐ. zhǔ gōng yù yǐ rén yì fú zhòng, qiě wù jìn bīng. mǒu zuò yī shū shàng liú zhāng, chén shuō lì hài, zhāng zì rán jiàng yǐ. kǒng míng yuē: xiào zhí zhī yán zuì shàn. biàn lìng xiě shū qiǎn rén jìng wǎng chéng dū.
玄德得了雒城,重賞諸將。孔明曰:「雒城已破,成都只在目前;惟恐外州郡不寧,可令張翼、吳懿引趙雲撫外水江陽、犍為等處所屬州郡,令嚴顏、卓膺引張飛撫巴西德陽所屬州郡,就委官按治平靖,即勒兵回成都取齊。」張飛、趙雲領命,各自引兵去了。孔明問:「前去有何處關隘?」蜀中降將曰:「止綿竹有重兵守御;若得綿竹,成都唾手可得。」孔明便商議進兵。法正曰:「雒城既破,蜀中危矣。主公欲以仁義服眾,且勿進兵。某作一書上劉璋,陳說利害,璋自然降矣。」孔明曰:「孝直之言最善。」便令寫書遣人徑往成都。
què shuō liú xún táo huí jiàn fù, shuō luò chéng yǐ xiàn, liú zhāng huāng jù zhòng guān shāng yì. cóng shì zhèng dù xiàn cè yuē: jīn liú bèi suī gōng chéng duó dì, rán bīng bù shèn duō, shì zhòng wèi fù, yě gǔ shì zī, jūn wú zī zhòng. bù rú jǐn qū bā xī zǐ tóng mín, guò fú shuǐ yǐ xī. qí cāng lǐn yě gǔ, jǐn jiē shāo chú, shēn gōu gāo lěi, jìng yǐ dài zhī. bǐ zhì qǐng zhàn, wù xǔ. jiǔ wú suǒ zī, bù guò bǎi rì, bǐ bīng zì zǒu. wǒ chéng xū jī zhī, bèi kě qín yě. liú zhāng yuē: bù rán. wú wén jù dí yǐ ān mín, wèi wén dòng mín yǐ bèi dí yě. cǐ yán fēi bǎo quán zhī jì. zhèng yì jiān, rén bào fǎ zhèng yǒu shū zhì. liú zhāng huàn rù. chéng shàng shū. zhāng chāi kāi shì zhī. qí lüè yuē: zuó méng qiǎn chà jié hǎo jīng zhōu, bù yì zhǔ gōng zuǒ yòu bù dé qí rén, yǐ zhì rú cǐ. jīn jīng zhōu juàn niàn jiù qíng, bù wàng zú yì. zhǔ gōng ruò dé fān rán guī shùn, liàng bù bó dài. wàng sān sī cái shì. liú zhāng dà nù, chě huǐ qí shū, dà mà: fǎ zhèng mài zhǔ qiú róng, wàng ēn bèi yì zhī zéi! zhú qí shǐ zhě chū chéng. jí shí qiǎn qī dì fèi guān, tí bīng qián qù shǒu bǎ mián zhú. fèi guān jǔ bǎo nán yáng rén xìng lǐ, míng yán, zì zhèng fāng, yī tóng lǐng bīng.
卻說劉循逃回見父,說雒城已陷,劉璋慌聚眾官商議。從事鄭度獻策曰:「今劉備雖攻城奪地,然兵不甚多,士眾未附,野谷是資,軍無輜重。不如盡驅巴西梓潼民,過涪水以西。其倉廩野谷,盡皆燒除,深溝高壘,靜以待之。彼至請戰,勿許。久無所資,不過百日,彼兵自走。我乘虛擊之,備可擒也。」劉璋曰:「不然。吾聞拒敵以安民,未聞動民以備敵也。此言非保全之計。」正議間,人報法正有書至。劉璋喚入。呈上書。璋拆開視之。其略曰:「昨蒙遣差結好荊州,不意主公左右不得其人,以致如此。今荊州眷念舊情,不忘族誼。主公若得幡然歸順,量不薄待。望三思裁示。」劉璋大怒,扯毀其書,大罵:「法正賣主求榮,忘恩背義之賊!」逐其使者出城。即時遣妻弟費觀,提兵前去守把綿竹。費觀舉保南陽人姓李,名嚴,字正方,一同領兵。
dāng xià fèi guān lǐ yán diǎn sān wàn jūn lái shǒu mián zhú. yì zhōu tài shǒu dǒng hé, zì yòu zǎi, nán jùn zhī jiāng rén yě, shàng shū yǔ liú zhāng, qǐng wǎng hàn zhōng jiè bīng. zhāng yuē: zhāng lǔ yǔ wú shì chóu, ān kěn xiāng jiù? hé yuē: suī rán yǔ wǒ yǒu chóu, liú bèi jūn zài luò chéng, shì zài wēi jí, chún wáng zé chǐ hán, ruò yǐ lì hài shuō zhī, bì rán kěn cóng. zhāng nǎi xiū shū qiǎn shǐ qián fù hàn zhōng. què shuō mǎ chāo zì bīng bài rù qiāng, èr zài yǒu yú, jié hǎo qiāng bīng, gōng bá lǒng xī zhōu jùn. suǒ dào zhī chù, jǐn jiē guī jiàng wéi jì chéng gōng dǎ bù xià. cì shǐ wéi kāng, lèi qiǎn rén qiú jiù yú xià hóu yuān. yuān bù dé cáo cāo yán yǔ, wèi gǎn dòng bīng. wéi kāng jiàn jiù bīng bù lái, yǔ zhòng shāng yì: bù rú tóu xiáng mǎ chāo. cān jūn yáng fù kū jiàn yuē: chāo děng pàn jūn zhī tú, qǐ kě jiàng zhī? kāng yuē: shì shì zhì cǐ, bù jiàng hé dài? fù kǔ jiàn bù cóng. wéi kāng dà kāi chéng mén, tóu bài mǎ chāo. chāo dà nù yuē: rǔ jīn shì jí qǐng jiàng, fēi zhēn xīn yě! jiāng wéi kāng sì shí yú kǒu jǐn zhǎn zhī, bù liú yī rén. yǒu rén yán: yáng fù quàn wéi kāng xiū jiàng, kě zhǎn zhī. chāo yuē: cǐ rén shǒu yì, bù kě zhǎn yě. fù yòng yáng fù wèi cān jūn. fù jiàn liáng kuān zhào qú èr rén, chāo jǐn yòng wèi jūn guān.
當下費觀、李嚴點三萬軍來守綿竹。益州太守董和,字幼宰,南郡枝江人也,上書與劉璋,請往漢中借兵。璋曰:「張魯與吾世仇,安肯相救?」和曰:「雖然與我有仇,劉備軍在雒城,勢在危急,唇亡則齒寒,若以利害說之,必然肯從。」璋乃修書遣使前赴漢中。卻說馬超自兵敗入羌,二載有餘,結好羌兵,攻拔隴西州郡。所到之處,盡皆歸降;惟冀城攻打不下。刺史韋康,累遣人求救於夏侯淵。淵不得曹操言語,未敢動兵。韋康見救兵不來,與眾商議:「不如投降馬超。」參軍楊阜哭諫曰:「超等叛君之徒,豈可降之?」康曰:「事勢至此,不降何待?」阜苦諫不從。韋康大開城門,投拜馬超。超大怒曰:「汝今事急請降,非真心也!」將韋康四十餘口盡斬之,不留一人。有人言:「楊阜勸韋康休降,可斬之。」超曰:「此人守義,不可斬也。」復用楊阜為參軍。阜薦梁寬、趙衢二人,超盡用為軍官。
yáng fù gào mǎ chāo yuē: fù qī sǐ yú lín táo, qǐ gào liǎng gè yuè jiǎ, guī zàng qí qī biàn huí. mǎ chāo cóng zhī. yáng fù guò lì chéng, lái jiàn fǔ yí jiāng jūn jiāng xù. xù yǔ fù shì gū biǎo xiōng dì: xù zhī mǔ shì fù zhī gū, shí nián yǐ bā shí èr. dāng rì, yáng fù rù jiāng xù nèi zhái, bài jiàn qí gū, kū gào yuē: fù shǒu chéng bù néng bǎo, zhǔ wáng bù néng sǐ, kuì wú miàn mù jiàn gū. mǎ chāo pàn jūn, wàng shā jùn shǒu, yī zhōu shì mín, wú bù hèn zhī. jīn wú xiōng zuò jù lì chéng, jìng wú tǎo zéi zhī xīn, cǐ qǐ rén chén zhī lǐ hū? yán bà, lèi liú chū xuè. xù mǔ wén yán, huàn jiāng xù rù, zé zhī yuē: wéi shǐ jūn yù hài, yì ěr zhī zuì yě. yòu wèi fù yuē: rǔ jì jiàng rén, qiě shí qí lù, hé gù yòu xìng xīn tǎo zhī? fù yuē: wú cóng zéi zhě, yù liú cán shēng, yǔ zhǔ bào yuān yě. xù yuē: mǎ chāo yīng yǒng, jí nán tú zhī. fù yuē: yǒu yǒng wú móu, yì tú yě. wú yǐ àn yuē xià liáng kuān zhào qú. xiōng ruò kěn xìng bīng, èr rén bì wèi nèi yīng. xù mǔ yuē: rǔ bù zǎo tú, gèng dài hé shí, shuí bù yǒu sǐ, sǐ yú zhōng yì, sǐ dé qí suǒ yě. wù yǐ wǒ wèi niàn. rǔ ruò bù tīng yì shān zhī yán, wú dāng xiān sǐ, yǐ jué rǔ niàn.
楊阜告馬超曰:阜妻死於臨洮,乞告兩個月假,歸葬其妻便回。馬超從之。楊阜過歷城,來見撫彝將軍姜敘。敘與阜是姑表兄弟:敘之母是阜之姑,時年已八十二。當日,楊阜入姜敘內宅,拜見其姑,哭告曰:「阜守城不能保,主亡不能死,愧無面目見姑。馬超叛君,妄殺郡守,一州士民,無不恨之。今吾兄坐據歷城,竟無討賊之心,此豈人臣之理乎?」言罷,淚流出血。敘母聞言,喚姜敘入,責之曰:「韋使君遇害,亦爾之罪也。」又謂阜曰:「汝既降人,且食其祿,何故又興心討之?」阜曰:「吾從賊者,欲留殘生,與主報冤也。」敘曰:「馬超英勇,急難圖之。」阜曰:「有勇無謀,易圖也。吾已暗約下樑寬、趙衢。兄若肯興兵,二人必為內應。」敘母曰:「汝不早圖,更待何時,誰不有死,死於忠義,死得其所也。勿以我為念。汝若不聽義山之言,吾當先死,以絕汝念。」
xù nǎi yǔ tǒng bīng xiào wèi yǐn fèng zhào áng shāng yì. yuán lái zhào áng zhī zǐ zhào yuè, xiàn suí mǎ chāo wèi bì jiāng. zhào áng dāng rì yīng yǔn, guī jiàn qí qī wáng shì yuē: wú jīn rì yǔ jiāng xù yáng fù yǐn fèng yī chù shāng yì, yù bào wéi kāng zhī chóu. wú xiǎng zi zhào yuè xiàn suí mǎ chāo, jīn ruò xìng bīng, chāo bì xiān shā wú zi, nài hé? qí qī lì shēng yuē: xuě jūn fù zhī dà chǐ, suī sàng shēn yì bù xī, hé kuàng yī zi hū! jūn ruò gù zi ér bù xíng, wú dāng xiān sǐ yǐ! zhào áng nǎi jué. cì rì yī tóng qǐ bīng. jiāng xù yáng fù tún lì chéng, yǐn fèng zhào áng tún qí shān. wáng shì nǎi jǐn jiāng shǒu shì zī bó, qīn zì wǎng qí shān jūn zhōng, shǎng láo jūn shì, yǐ lì qí zhòng.
敘乃與統兵校尉尹奉、趙昂商議。原來趙昂之子趙月,現隨馬超為裨將。趙昂當日應允,歸見其妻王氏曰:「吾今日與姜敘、楊阜、尹奉一處商議,欲報韋康之仇。吾想子趙月現隨馬超,今若興兵,超必先殺吾子,奈何?」其妻厲聲曰:「雪君父之大恥,雖喪身亦不惜,何況一子乎!君若顧子而不行,吾當先死矣!」趙昂乃決。次日一同起兵。姜敘、楊阜屯歷城,尹奉、趙昂屯祁山。王氏乃盡將首飾資帛,親自往祁山軍中,賞勞軍士,以勵其眾。
mǎ chāo wén jiāng xù yáng fù huì hé yǐn fèng zhào áng jǔ shì, dà nù, jí jiāng zhào yuè zhǎn zhī lìng páng dé mǎ dài jǐn qǐ jūn mǎ, shā bēn lì chéng lái. jiāng xù yáng fù yǐn bīng chū. liǎng zhèn yuán chù, yáng fù jiāng xù yī bái páo ér chū, dà mà yuē: pàn jūn wú yì zhī zéi! mǎ chāo dà nù, chōng jiāng guò lái, liǎng jūn hùn zhàn. jiāng xù yáng fù rú hé dǐ dé mǎ chāo, dà bài ér zǒu. mǎ chāo qū bīng gǎn lái. bèi hòu hǎn shēng qǐ chù, yǐn fèng zhào áng shā lái. chāo jí huí shí, liǎng xià jiā gōng, shǒu wěi bù néng xiāng gù. zhèng dòu jiān, cì xié lǐ dà duì jūn mǎ shā lái. yuán lái shì xià hóu yuān dé le cáo cāo jūn lìng, zhèng lǐng jūn lái pò mǎ chāo. chāo rú hé dāng dé sān lù jūn mǎ, dà bài bēn huí.
馬超聞姜敘、楊阜會合尹奉、趙昂舉事,大怒,即將趙月斬之;令龐德、馬岱盡起軍馬,殺奔歷城來。姜敘、楊阜引兵出。兩陣圓處,楊阜、姜敘衣白袍而出,大罵曰:「叛君無義之賊!」馬超大怒,沖將過來,兩軍混戰。姜敘、楊阜如何抵得馬超,大敗而走。馬超驅兵趕來。背後喊聲起處,尹奉、趙昂殺來。超急回時,兩下夾攻,首尾不能相顧。正斗間,刺斜里大隊軍馬殺來。原來是夏侯淵得了曹操軍令,正領軍來破馬超。超如何當得三路軍馬,大敗奔回。
zǒu le yī yè, bǐ jí píng míng, dào de yì chéng jiào mén shí, chéng shàng luàn jiàn shè xià. liáng kuān zhào qú lì zài chéng shàng, dà mà mǎ chāo jiāng mǎ chāo qī yáng shì cóng chéng shàng yī dāo kǎn le, piē xià shī shǒu lái yòu jiāng mǎ chāo yòu zǐ sān rén, bìng zhì qīn shí yú kǒu, dōu cóng chéng shàng yī dāo yī gè, duò jiāng xià lái. chāo qì yē sāi xiōng, jǐ hū zhuì xià mǎ lái. bèi hòu xià hóu yuān yǐn bīng zhuī gǎn. chāo jiàn shì dà, bù qǔ liàn zhàn, yǔ páng dé mǎ dài shā kāi yī tiáo lù zǒu. qián miàn yòu zhuàng jiàn jiāng xù yáng fù, shā le yī zhèn chōng dé guò qù, yòu zhuàng zhe yǐn fèng zhào áng, shā le yī zhèn líng líng luò luò, shèng dé wǔ liù shí qí, lián yè bēn zǒu, sì gēng qián hòu, zǒu dào lì chéng xià, shǒu mén zhě zhī dào jiāng xù bīng huí, dà kāi mén jiē rù. chāo cóng chéng nán mén biān shā qǐ, jǐn xǐ chéng zhōng bǎi xìng. zhì jiāng xù zhái, ná chū lǎo mǔ. mǔ quán wú jù sè, zhǐ mǎ chāo ér dà mà. chāo dà nù, zì qǔ jiàn shā zhī. yǐn fèng zhào áng quán jiā lǎo yòu, yì jǐn bèi mǎ chāo suǒ shā. áng qī wáng shì yīn zài jūn zhōng, dé miǎn yú nán. cì rì, xià hóu yuān dà jūn zhì, mǎ chāo qì chéng shā chū, wàng xī ér táo. xíng bù dé èr shí lǐ, qián miàn yī jūn bǎi kāi, wèi shǒu de shì yáng fù. chāo qiè chǐ ér hèn, pāi mǎ tǐng qiāng cì zhī. fù zōng dì qī rén, yī qí lái zhù zhàn. mǎ dài páng dé dí zhù hòu jūn. zōng dì qī rén, jiē bèi mǎ chāo shā sǐ. fù shēn zhōng wǔ qiāng, yóu rán sǐ zhàn. hòu miàn xià hóu yuān dà jūn gǎn lái, mǎ chāo suì zǒu. zhǐ yǒu páng dé mǎ dài wǔ qī qí hòu suí ér qù. xià hóu yuān zì xíng ān fǔ lǒng xī zhū zhōu rén mín, lìng jiāng xù děng gè gè fēn shǒu, yòng chē zài yáng fù fù xǔ dōu, jiàn cáo cāo. cāo fēng fù wèi guān nèi hóu. fù cí yuē: fù wú hàn nán zhī gōng, yòu wú sǐ nán zhī jié, yú fǎ dāng zhū, hé yán shòu zhí? cāo jiā zhī, zú yǔ zhī jué. què shuō mǎ chāo yǔ páng dé mǎ dài shāng yì, jìng wǎng hàn zhōng tóu zhāng lǔ. zhāng lǔ dà xǐ, yǐ wèi dé mǎ chāo, zé xī kě yǐ tūn yì zhōu, dōng kě yǐ jù cáo cāo, nǎi shāng yì yù yǐ nǚ zhāo chāo wèi xù. dà jiāng yáng bǎi jiàn yuē: mǎ chāo qī zǐ zāo cǎn huò, jiē chāo zhī yí hài yě. zhǔ gōng qǐ kě yǐ nǚ yǔ zhī? lǔ cóng qí yán, suì bà zhāo xù zhī yì. huò yǐ yáng bǎi zhī yán, gào zhī mǎ chāo. chāo dà nù, yǒu shā yáng bǎi zhī yì. yáng bǎi zhī zhī, yǔ xiōng yáng sōng shāng yì, yì yǒu tú mǎ chāo zhī xīn. zhèng zhí liú zhāng qiǎn shǐ qiú jiù yú zhāng lǔ, lǔ bù cóng. hū bào liú zhāng yòu qiǎn huáng quán dào. quán xiān lái jiàn yáng sōng, shuō: dōng xī liǎng chuān, shí wèi chún chǐ xī chuān ruò pò, dōng chuān yì nán bǎo yǐ. jīn ruò kěn xiāng jiù, dāng yǐ èr shí zhōu xiāng chóu. sōng dà xǐ, jí yǐn huáng quán lái jiàn zhāng lǔ, shuō chún chǐ lì hài, gèng yǐ èr shí zhōu xiāng xiè. lǔ xǐ qí lì, cóng zhī. bā xī yán pǔ jiàn yuē: liú zhāng yǔ zhǔ gōng shì chóu, jīn shì jí qiú jiù, zhà xǔ gē dì, bù kě cóng yě. hū jiē xià yī rén jìn yuē: mǒu suī bù cái, yuàn qǐ yī lǚ zhī shī, shēng qín liú bèi. wù yào gē dì yǐ hái. zhèng shì: fāng kàn zhēn zhǔ lái xī shǔ, yòu jiàn jīng bīng chū hàn zhōng.
走了一夜,比及平明,到得翼城叫門時,城上亂箭射下。梁寬、趙衢立在城上,大罵馬超;將馬超妻楊氏從城上一刀砍了,撇下屍首來;又將馬超幼子三人,並至親十餘口,都從城上一刀一個,剁將下來。超氣噎塞胸,幾乎墜下馬來。背後夏侯淵引兵追趕。超見勢大,不取戀戰,與龐德、馬岱殺開一條路走。前面又撞見姜敘、楊阜,殺了一陣;沖得過去,又撞着尹奉、趙昂,殺了一陣;零零落落,剩得五六十騎,連夜奔走,四更前後,走到歷城下,守門者只道姜敘兵回,大開門接入。超從城南門邊殺起,盡洗城中百姓。至姜敘宅,拿出老母。母全無懼色,指馬超而大罵。超大怒,自取劍殺之。尹奉、趙昂全家老幼,亦盡被馬超所殺。昂妻王氏因在軍中,得免於難。次日,夏侯淵大軍至,馬超棄城殺出,望西而逃。行不得二十里,前面一軍擺開,為首的是楊阜。超切齒而恨,拍馬挺槍刺之。阜宗弟七人,一齊來助戰。馬岱、龐德敵住後軍。宗弟七人,皆被馬超殺死。阜身中五槍,猶然死戰。後面夏侯淵大軍趕來,馬超遂走。只有龐德、馬岱五七騎後隨而去。夏侯淵自行安撫隴西諸州人民,令姜敘等各各分守,用車載楊阜赴許都,見曹操。操封阜為關內侯。阜辭曰:「阜無捍難之功,又無死難之節,於法當誅,何顏受職?」操嘉之,卒與之爵。卻說馬超與龐德、馬岱商議,徑往漢中投張魯。張魯大喜,以為得馬超,則西可以吞益州,東可以拒曹操,乃商議欲以女招超為婿。大將楊柏諫曰:「馬超妻子遭慘禍,皆超之貽害也。主公豈可以女與之?」魯從其言,遂罷招婿之議。或以楊柏之言,告知馬超。超大怒,有殺楊柏之意。楊柏知之,與兄楊松商議,亦有圖馬超之心。正值劉璋遣使求救於張魯,魯不從。忽報劉璋又遣黃權到。權先來見楊松,說:「東西兩川,實為唇齒;西川若破,東川亦難保矣。今若肯相救,當以二十州相酬。」松大喜,即引黃權來見張魯,說唇齒利害,更以二十州相謝。魯喜其利,從之。巴西閻圃諫曰:「劉璋與主公世仇,今事急求救,詐許割地,不可從也。」忽階下一人進曰:「某雖不才,願乞一旅之師,生擒劉備。務要割地以還。」正是:方看真主來西蜀,又見精兵出漢中。
wèi zhī qí rén shì shuí, qiě kàn xià wén fēn jiě.
未知其人是誰,且看下文分解。