cáo máo qū chē sǐ nán què jiāng wéi qì liáng shèng wèi bīng
曹髦驅車死南闕 姜維棄糧勝魏兵
què shuō jiāng wéi chuán lìng tuì bīng, liào huà yuē: jiāng zài wài, jūn mìng yǒu suǒ bù shòu. jīn suī yǒu zhào, wèi kě dòng yě. zhāng yì yuē: shǔ rén wèi dà jiāng jūn lián nián dòng bīng, jiē yǒu yuàn wàng bù rú chéng cǐ dé shèng zhī shí, shōu huí rén mǎ, yǐ ān mín xīn, zài zuò liáng tú. wéi yuē: shàn. suì lìng gè jūn yī fǎ ér tuì. mìng liào huà zhāng yì duàn hòu, yǐ fáng wèi bīng zhuī xí. què shuō dèng ài yǐn bīng zhuī gǎn, zhǐ jiàn qián miàn shǔ bīng qí zhì zhěng qí, rén mǎ xú xú ér tuì. ài tàn yuē: jiāng wéi shēn dé wǔ hòu zhī fǎ yě! yīn cǐ bù gǎn zhuī gǎn, lēi jūn huí qí shān zhài qù le. qiě shuō jiāng wéi zhì chéng dū, rù jiàn hòu zhǔ, wèn zhào huí zhī gù. hòu zhǔ yuē: zhèn wèi qīng zài biān tíng, jiǔ bù hái shī, kǒng láo jūn shì, gù zhào qīng huí cháo, bié wú tā yì. wéi yuē: chén yǐ dé qí shān zhī zhài, zhèng yù shōu gōng, bù qī bàn tú ér fèi. cǐ bì zhōng dèng ài fǎn jiān zhī jì yǐ. hòu zhǔ mò rán bù yǔ. jiāng wéi yòu zòu yuē: chén shì tǎo zéi, yǐ bào guó ēn. bì xià xiū tīng xiǎo rén zhī yán, zhì shēng yí lǜ. hòu zhǔ liáng jiǔ nǎi yuē: zhèn bù yí qīng qīng qiě huí hàn zhōng, qí wèi guó yǒu biàn, zài fá zhī kě yě. jiāng wéi tàn xī chū cháo, zì tóu hàn zhōng qù qì.
卻說姜維傳令退兵,廖化曰:「將在外,君命有所不受。今雖有詔,未可動也。」張翼曰:「蜀人為大將軍連年動兵,皆有怨望;不如乘此得勝之時,收回人馬,以安民心,再作良圖。」維曰:「善。」遂令各軍依法而退。命廖化、張翼斷後,以防魏兵追襲。卻說鄧艾引兵追趕,只見前面蜀兵旗幟整齊,人馬徐徐而退。艾嘆曰:「姜維深得武侯之法也!」因此不敢追趕,勒軍回祁山寨去了。且說姜維至成都,入見後主,問召回之故。後主曰:「朕為卿在邊庭,久不還師,恐勞軍士,故詔卿回朝,別無他意。」維曰:「臣已得祁山之寨,正欲收功,不期半途而廢。此必中鄧艾反間之計矣。」後主默然不語。姜維又奏曰:「臣誓討賊,以報國恩。陛下休聽小人之言,致生疑慮。」後主良久乃曰:「朕不疑卿;卿且回漢中,俟魏國有變,再伐之可也。」姜維嘆息出朝,自投漢中去訖。
què shuō dǎng jūn huí dào qí shān zhài zhōng, bào zhī cǐ shì. dèng ài yǔ sī mǎ wàng yuē: jūn chén bù hé, bì yǒu nèi biàn. jiù lìng dǎng jūn rù luò yáng, bào zhī sī mǎ zhāo. zhāo dà xǐ, biàn yǒu tú shǔ zhī xīn, nǎi wèn zhōng hù jūn jiǎ chōng yuē: wú jīn fá shǔ, rú hé? chōng yuē: wèi kě fá yě. tiān zǐ fāng yí zhǔ gōng, ruò yī dàn qīng chū, nèi nán bì zuò yǐ. jiù nián huáng lóng liǎng jiàn yú níng líng jǐng zhōng, qún chén biǎo hè, yǐ wèi xiáng ruì tiān zǐ yuē: fēi xiáng ruì yě. lóng zhě jūn xiàng, nǎi shàng bù zài tiān, xià bù zài tián, qū yú jǐng zhōng, shì yōu kùn zhī zhào yě. suì zuò qián lóng shī yī shǒu. shī zhōng zhī yì, míng míng dào zhe zhǔ gōng. qí shī yuē: shāng zāi lóng shòu kùn, bù néng yuè shēn yuān. shàng bù fēi tiān hàn, xià bù jiàn yú tián. pán jū yú jǐng dǐ, qiū shàn wǔ qí qián. cáng yá fú zhǎo jiǎ, jiē wǒ yì tóng rán! sī mǎ zhāo wén zhī dà nù, wèi jiǎ chōng yuē: cǐ rén yù xiào cáo fāng yě! ruò bù zǎo tú, bǐ bì hài wǒ. chōng yuē: mǒu yuàn wèi zhǔ gōng zǎo wǎn tú zhī. shí wèi gān lù wǔ nián xià sì yuè, sī mǎ zhāo dài jiàn shàng diàn, máo qǐ yíng zhī. qún chén jiē zòu yuē: dà jiāng jūn gōng dé wēi wēi, hé wèi jìn gōng, jiā jiǔ xī. máo dī tóu bù dá. zhāo lì shēng yuē: wú fù zǐ xiōng dì sān rén yǒu dà gōng yú wèi, jīn wèi jìn gōng, dé wú bù yí yé? máo nǎi yīng yuē: gǎn bù rú mìng? zhāo yuē: qián lóng zhī shī, shì wú děng rú qiū shàn, shì hé lǐ yě? máo bù néng dá. zhāo lěng xiào xià diàn, zhòng guān lǐn rán. máo guī hòu gōng, zhào shì zhōng wáng shěn shàng shū wáng jīng sàn qí cháng shì wáng yè sān rén, rù nèi jì yì. máo qì yuē: sī mǎ zhāo jiāng huái cuàn nì, rén suǒ gòng zhī! zhèn bù néng zuò shòu fèi rǔ, qīng děng kě zhù zhèn tǎo zhī! wáng jīng zòu yuē: bù kě. xī lǔ zhāo gōng bù rěn jì shì, bài zǒu shī guó jīn zhòng quán yǐ guī sī mǎ shì jiǔ yǐ, nèi wài gōng qīng, bù gù shùn nì zhī lǐ, ē fù jiān zéi, fēi yī rén yě. qiě bì xià sù wèi guǎ ruò, wú yòng mìng zhī rén. bì xià ruò bù yǐn rěn, huò mò dà yān. qiě yí huǎn tú, bù kě zào cì. máo yuē: shì kě rěn yě, shú bù kě rěn yě! zhèn yì yǐ jué, biàn sǐ hé jù! yán qì, jí rù gào tài hòu. wáng shěn wáng yè wèi wáng jīng yuē: shì yǐ jí yǐ. wǒ děng bù kě zì qǔ miè zú zhī huò, dāng wǎng sī mǎ gōng fǔ xià chū shǒu, yǐ miǎn yī sǐ. jīng dà nù yuē: zhǔ yōu chén rǔ, zhǔ rǔ chén sǐ, gǎn huái èr xīn hū? wáng shěn wáng yè jiàn jīng bù cóng, jìng zì wǎng bào sī mǎ zhāo qù le. shǎo qǐng, wèi zhǔ cáo máo chū nèi, lìng hù wèi jiāo bó, jù jí diàn zhōng sù wèi cāng tóu guān tóng sān bǎi yú rén, gǔ zào ér chū. máo zhàng jiàn shēng niǎn, chì zuǒ yòu jìng chū nán què. wáng jīng fú yú niǎn qián, dà kū ér jiàn yuē: jīn bì xià lǐng shù bǎi rén fá zhāo, shì qū yáng ér rù hǔ kǒu ěr, kōng sǐ wú yì. chén fēi xī mìng, shí jiàn shì bù kě xíng yě! máo yuē: wú jūn yǐ xíng, qīng wú zǔ dāng. suì wàng yún lóng mén ér lái.
卻說黨均回到祁山寨中,報知此事。鄧艾與司馬望曰:「君臣不和,必有內變。」就令黨均入洛陽,報知司馬昭。昭大喜,便有圖蜀之心,乃問中護軍賈充曰:「吾今伐蜀,如何?」充曰:「未可伐也。天子方疑主公,若一旦輕出,內難必作矣。舊年黃龍兩見於寧陵井中,群臣表賀,以為祥瑞;天子曰:『非祥瑞也。龍者君象,乃上不在天,下不在田,屈於井中,是幽困之兆也。』遂作《潛龍詩》一首。詩中之意,明明道着主公。其詩曰:『傷哉龍受困,不能躍深淵。上不飛天漢,下不見于田。蟠居於井底,鰍鱔舞其前。藏牙伏爪甲,嗟我亦同然!』」司馬昭聞之大怒,謂賈充曰:「此人慾效曹芳也!若不早圖,彼必害我。」充曰:「某願為主公早晚圖之。」時魏甘露五年夏四月,司馬昭帶劍上殿,髦起迎之。群臣皆奏曰:「大將軍功德巍巍,合為晉公,加九錫。」髦低頭不答。昭厲聲曰:「吾父子兄弟三人有大功於魏,今為晉公,得毋不宜耶?」髦乃應曰:「敢不如命?」昭曰:「《潛龍》之詩,視吾等如鰍鱔,是何禮也?」髦不能答。昭冷笑下殿,眾官凜然。髦歸後宮,召侍中王沈、尚書王經、散騎常侍王業三人,入內計議。髦泣曰:「司馬昭將懷篡逆,人所共知!朕不能坐受廢辱,卿等可助朕討之!」王經奏曰:「不可。昔魯昭公不忍季氏,敗走失國;今重權已歸司馬氏久矣,內外公卿,不顧順逆之理,阿附奸賊,非一人也。且陛下宿衛寡弱,無用命之人。陛下若不隱忍,禍莫大焉。且宜緩圖,不可造次。」髦曰:「是可忍也,孰不可忍也!朕意已決,便死何懼!」言訖,即入告太后。王沈、王業謂王經曰:「事已急矣。我等不可自取滅族之禍,當往司馬公府下出首,以免一死。」經大怒曰:「主憂臣辱,主辱臣死,敢懷二心乎?」王沈、王業見經不從,徑自往報司馬昭去了。少頃,魏主曹髦出內,令護衛焦伯,聚集殿中宿衛蒼頭官僮三百餘人,鼓譟而出。髦仗劍升輦,叱左右徑出南闕。王經伏於輦前,大哭而諫曰:「今陛下領數百人伐昭,是驅羊而入虎口耳,空死無益。臣非惜命,實見事不可行也!」髦曰:「吾軍已行,卿無阻當。」遂望雲龍門而來。
zhǐ jiàn jiǎ chōng róng fú chéng mǎ, zuǒ yǒu chéng cuì, yòu yǒu chéng jì, yǐn shù qiān tiě jiǎ jìn bīng, nà hǎn shā lái. máo zhàng jiàn dà hē yuē: wú nǎi tiān zǐ yě! rǔ děng tū rù gōng tíng, yù shì jūn yé? jìn bīng jiàn le cáo máo, jiē bù gǎn dòng. jiǎ chōng hū chéng jì yuē: sī mǎ gōng yǎng nǐ hé yòng? zhèng wèi jīn rì zhī shì yě! jì nǎi chuò jǐ zài shǒu, huí gù chōng yuē: dāng shā yé? dāng fù yé? chōng yuē: sī mǎ gōng yǒu lìng zhǐ yào sǐ de. chéng jì niǎn jǐ zhí bèn niǎn qián. máo dà hē yuē: pǐ fū gǎn wú lǐ hū! yán wèi qì, bèi chéng jì yī jǐ cì zhòng qián xiōng, zhuàng chū niǎn lái zài yī jǐ, rèn cóng bèi shàng tòu chū, sǐ yú niǎn bàng. jiāo bó tǐng qiāng lái yíng, bèi chéng jì yī jǐ cì sǐ. zhòng jiē táo zǒu. wáng jīng suí hòu gǎn lái, dà mà jiǎ chōng yuē: nì zéi ān gǎn shì jūn yé! chōng dà nù, chì zuǒ yòu fù dìng, bào zhī sī mǎ zhāo. zhāo rù nèi, jiàn máo yǐ sǐ, nǎi yáng zuò dà jīng zhī zhuàng, yǐ tóu zhuàng niǎn ér kū, lìng rén bào zhī gè dà chén.
只見賈充戎服乘馬,左有成倅,右有成濟,引數千鐵甲禁兵,吶喊殺來。髦仗劍大喝曰:「吾乃天子也!汝等突入宮庭,欲弒君耶?」禁兵見了曹髦,皆不敢動。賈充呼成濟曰:「司馬公養你何用?正為今日之事也!」濟乃綽戟在手,回顧充曰:「當殺耶?當縛耶?」充曰:「司馬公有令;只要死的。」成濟撚戟直奔輦前。髦大喝曰:「匹夫敢無禮乎!」言未訖,被成濟一戟刺中前胸,撞出輦來;再一戟,刃從背上透出,死於輦傍。焦伯挺槍來迎,被成濟一戟刺死。眾皆逃走。王經隨後趕來,大罵賈充曰:「逆賊安敢弒君耶!」充大怒,叱左右縛定,報知司馬昭。昭入內,見髦已死,乃佯作大驚之狀,以頭撞輦而哭,令人報知各大臣。
shí tài fù sī mǎ fú rù nèi, jiàn máo shī, shǒu zhěn qí gǔ ér kū yuē: shì bì xià zhě, chén zhī zuì yě! suì jiāng máo shī yòng guān guǒ shèng zhù, tíng yú piān diàn zhī xī. zhāo rù diàn zhōng, zhào qún chén huì yì. qún chén jiē zhì, dú yǒu shàng shū pú shè chén tài bù zhì. zhāo lìng tài zhī jiù shàng shū xún yǐ zhào zhī. tài dà kū yuē: lùn zhě yǐ tài bǐ jiù, jīn jiù shí bù rú tài yě. nǎi pī má dài xiào ér rù, kū bài yú líng qián. zhāo yì yáng kū ér wèn yuē: jīn rì zhī shì, hé fǎ chù zhī? tài yuē: dú zhǎn jiǎ chōng, shǎo kě yǐ xiè tiān xià ěr. zhāo chén yín liáng jiǔ, yòu wèn yuē: zài sī qí cì? tài yuē: wéi yǒu jìn yú cǐ zhě, bù zhī qí cì. zhāo yuē: chéng jì dà nì bù dào, kě guǎ zhī, miè qí sān zú. jì dà mà zhāo yuē: fēi wǒ zhī zuì, shì jiǎ chōng chuán rǔ zhī mìng! zhāo lìng xiān gē qí shé. jì zhì sǐ jiào qū bù jué. dì chéng cuì yì zhǎn yú shì, jǐn miè sān zú. hòu rén yǒu shī tàn yuē: sī mǎ dāng nián mìng jiǎ chōng, shì jūn nán què zhě páo hóng. què jiāng chéng jì zhū sān zú, zhī dào jūn mín jǐn ěr lóng.
時太傅司馬孚入內,見髦屍,首枕其股而哭曰:「弒陛下者,臣之罪也!」遂將髦屍用棺槨盛貯,停於偏殿之西。昭入殿中,召群臣會議。群臣皆至,獨有尚書僕射陳泰不至。昭令泰之舅尚書荀顗召之。泰大哭曰:「論者以泰比舅,今舅實不如泰也。」乃披麻帶孝而入,哭拜於靈前。昭亦佯哭而問曰:「今日之事,何法處之?」泰曰:「獨斬賈充,少可以謝天下耳。」昭沉吟良久,又問曰:「再思其次?」泰曰:「惟有進於此者,不知其次。」昭曰:「成濟大逆不道,可剮之,滅其三族。」濟大罵昭曰:「非我之罪,是賈充傳汝之命!」昭令先割其舌。濟至死叫屈不絕。弟成倅亦斬於市,盡滅三族。後人有詩嘆曰:「司馬當年命賈充,弒君南闕赭袍紅。卻將成濟誅三族,只道軍民盡耳聾。」
zhāo yòu shǐ rén shōu wáng jīng quán jiā xià yù. wáng jīng zhèng zài tíng wèi tīng xià, hū jiàn fù qí mǔ zhì. jīng kòu tóu dà kū yuē: bù xiào zǐ lěi jí cí mǔ yǐ! mǔ dà xiào yuē: rén shuí bù sǐ? zhèng kǒng bù de sǐ suǒ ěr! yǐ cǐ qì mìng, hé hèn zhī yǒu! cì rì, wáng jīng quán jiā jiē yā fù dōng shì. wáng jīng mǔ zǐ hán xiào shòu xíng. mǎn chéng shì shù, wú bù chuí lèi. hòu rén yǒu shī yuē: hàn chū kuā fú jiàn, hàn mò jiàn wáng jīng: zhēn liè xīn wú yì, jiān gāng zhì gèng qīng. jié rú tài huá zhòng, mìng shì hóng máo qīng. mǔ zǐ shēng míng zài, yīng tóng tiān dì qīng. tài fù sī mǎ fú qǐng yǐ wáng lǐ zàng cáo máo, zhāo xǔ zhī. jiǎ chōng děng quàn sī mǎ zhāo shòu wèi chán, jí tiān zǐ wèi. zhāo yuē: xī wén wáng sān fēn tiān xià yǒu qí èr, yǐ fú shi yīn, gù shèng rén chēng wèi zhì dé. wèi wǔ dì bù kěn shòu chán yú hàn, yóu wú zhī bù kěn shòu chán yú wèi yě. jiǎ chōng děng wén yán, yǐ zhī sī mǎ zhāo liú yì yú zi sī mǎ yán yǐ, suì bù fù quàn jìn. shì nián liù yuè, sī mǎ zhāo lì cháng dào xiāng gōng cáo huáng wèi dì, gǎi yuán jǐng yuán yuán nián. huáng gǎi míng cáo huàn, zì jǐng míng. nǎi wǔ dì cáo cāo zhī sūn, yàn wáng cáo yǔ zhī zǐ yě. huàn fēng zhāo wèi xiāng guó jìn gōng, cì qián shí wàn juàn wàn pǐ. qí wén wǔ duō guān, gè yǒu fēng shǎng. zǎo yǒu xì zuò bào rù shǔ zhōng. jiāng wéi wén sī mǎ zhāo shì le cáo máo, lì le cáo huàn, xǐ yuē: wú jīn rì fá wèi, yòu yǒu míng yǐ. suì fā shū rù wú, lìng qǐ bīng wèn sī mǎ zhāo shì jūn zhī zuì yī miàn zòu zhǔn hòu zhǔ, qǐ bīng shí wǔ wàn, chē chéng shù qiān liàng, jiē zhì bǎn xiāng yú shàng lìng liào huà zhāng yì wèi xiān fēng: huà qǔ zǐ wǔ gǔ, yì qǔ luò gǔ wéi zì qǔ xié gǔ, jiē yào chū qí shān zhī qián qǔ qí. sān lù bīng bìng qǐ, shā bēn qí shān ér lái. shí dèng ài zài qí shān zhài zhōng, xùn liàn rén mǎ, wén bào shǔ bīng sān lù shā dào, nǎi jù zhū jiāng jì yì. cān jūn wáng guàn yuē: wú yǒu yī jì, bù kě míng yán, xiàn xiě zài cǐ, jǐn chéng jiāng jūn tái lǎn. ài jiē lái zhǎn kàn bì, xiào yuē: cǐ jì suī miào, zhǐ pà mán bù guò jiāng wéi. guàn yuē: mǒu yuàn shě mìng qián qù. ài yuē: gōng zhì ruò jiān, bì néng chéng gōng. suì bō wǔ qiān bīng yǔ guàn. guàn lián yè cóng xié gǔ yíng lái, zhèng zhuàng shǔ bīng qián duì shào mǎ. guàn jiào yuē: wǒ shì wèi guó jiàng bīng, kě bào yǔ zhǔ shuài.
昭又使人收王經全家下獄。王經正在廷尉廳下,忽見縛其母至。經叩頭大哭曰:「不孝子累及慈母矣!」母大笑曰:「人誰不死?正恐不得死所耳!以此棄命,何恨之有!」次日,王經全家皆押赴東市。王經母子含笑受刑。滿城士庶,無不垂淚。後人有詩曰:「漢初夸伏劍,漢末見王經:真烈心無異,堅剛志更清。節如泰華重,命似鴻毛輕。母子聲名在,應同天地傾。」太傅司馬孚請以王禮葬曹髦,昭許之。賈充等勸司馬昭受魏禪,即天子位。昭曰:昔文王三分天下有其二,以服事殷,故聖人稱為至德。魏武帝不肯受禪於漢,猶吾之不肯受禪於魏也。」賈充等聞言,已知司馬昭留意於子司馬炎矣,遂不復勸進。是年六月,司馬昭立常道鄉公曹璜為帝,改元景元元年。璜改名曹奐,字景明。乃武帝曹操之孫,燕王曹宇之子也。奐封昭為相國、晉公,賜錢十萬、絹萬匹。其文武多官,各有封賞。早有細作報入蜀中。姜維聞司馬昭弒了曹髦,立了曹奐,喜曰:「吾今日伐魏,又有名矣。」遂發書入吳,令起兵問司馬昭弒君之罪;一面奏准後主,起兵十五萬,車乘數千輛,皆置板箱於上;令廖化、張翼為先鋒:化取子午谷,翼取駱谷;維自取斜谷,皆要出祁山之前取齊。三路兵並起,殺奔祁山而來。時鄧艾在祁山寨中,訓練人馬,聞報蜀兵三路殺到,乃聚諸將計議。參軍王瓘曰:「吾有一計,不可明言,現寫在此,謹呈將軍台覽。」艾接來展看畢,笑曰:「此計雖妙,只怕瞞不過姜維。」瓘曰:「某願捨命前去。」艾曰:「公志若堅,必能成功。」遂撥五千兵與瓘。瓘連夜從斜谷迎來,正撞蜀兵前隊哨馬。瓘叫曰:「我是魏國降兵,可報與主帥。」
shào jūn bào zhī jiāng wéi, wéi lìng lán zhù yú bīng, zhǐ jiào wèi shǒu de jiāng lái jiàn. guàn bài fú yú dì yuē: mǒu nǎi wáng jīng zhī zhí wáng guàn yě. jìn jiàn sī mǎ zhāo shì jūn, jiāng shū fù yī mén jiē lù, mǒu tòng hèn rù gǔ. jīn xìng jiāng jūn xìng shī wèn zuì, gù tè yǐn běn bù bīng wǔ qiān lái jiàng. yuàn cóng diào qiǎn, jiǎo chú jiān dǎng, yǐ bào shū fù zhī hèn. wéi dà xǐ, wèi guàn yuē: rǔ jì chéng xīn lái jiàng, wú qǐ bù chéng xīn xiāng dài? wú jūn zhōng suǒ huàn zhě, bù guò liáng ěr. jīn yǒu liáng chē shù qiān, xiàn zài chuān kǒu, rǔ kě yùn fù qí shān. wú zhǐ jīn qù qǔ qí shān zhài yě. guàn xīn zhōng dà xǐ, yǐ wèi zhōng jì, xīn rán lǐng nuò. jiāng wéi yuē: rǔ qù yùn liáng, bù bì yòng wǔ qiān rén, dàn yǐn sān qiān rén qù, liú xià èr qiān rén yǐn lù, yǐ dǎ qí shān. guàn kǒng wéi yí huò, nǎi yǐn sān qiān bīng qù le. wéi lìng fù qiān yǐn èr qiān wèi bīng suí zhēng tīng yòng. hū bào xià hóu bà dào. bà yuē: dū du hé gù zhǔn xìn wáng guàn zhī yán yě? wú zài wèi, suī bù zhī bèi xì, wèi wén wáng guàn shì wáng jīng zhī zhí. qí zhōng duō zhà, qǐng jiāng jūn chá zhī. wéi dà xiào yuē: wǒ yǐ zhī wáng guàn zhī zhà, gù fēn qí bīng shì, jiāng jì jiù jì ér xíng. bà yuē: gōng shì yán zhī. wéi yuē: sī mǎ zhāo jiān xióng bǐ yú cáo cāo, jì shā wáng jīng, miè qí sān zú, ān kěn cún qīn zhí yú guān wài lǐng bīng? gù zhī qí zhà yě. zhòng quán zhī jiàn, yǔ wǒ àn hé. yú shì jiāng wéi bù chū xié gǔ, què lìng rén yú lù àn fú, yǐ fáng wáng guàn jiān xì. bù xún rì, guǒ rán fú bīng zhuō dé wáng guàn huí bào dèng ài xià shū rén lái jiàn. wéi wèn le qíng jié, sōu chū sī shū, shū zhōng yuē yú bā yuè èr shí rì, cóng xiǎo lù yùn liáng sòng guī dà zhài, què jiào dèng ài qiǎn bīng yú tán shān gǔ zhōng jiē yīng. wéi jiāng xià shū rén shā le, què jiāng shū zhōng zhī yì, gǎi zuò bā yuè shí wǔ rì, yuē dèng ài zì lǜ dà bīng, yú tán shān gǔ zhōng jiē yīng. yī miàn lìng rén bàn zuò wèi jūn wǎng wèi yíng xià shū yī miàn lìng rén jiāng xiàn yǒu liáng chē shù bǎi liàng xiè le liáng mǐ, zhuāng zài gān chái máo cǎo yǐn huǒ zhī wù, yòng qīng bù zhào zhī, lìng fù qiān yǐn èr qiān yuán jiàng wèi bīng, zhí dǎ yùn liáng qí hào. wéi què yǔ xià hóu bà gè yǐn yī jūn, qù shān gǔ zhōng mái fú. lìng jiǎng shū chū xié gǔ, liào huà zhāng yì jù gè jìn bīng, lái qǔ qí shān. què shuō dèng ài dé le wáng guàn shū xìn, dà xǐ, jí xiě huí shū, lìng lái rén huí bào. zhì bā yuè shí wǔ rì, dèng ài yǐn wǔ wàn jīng bīng jìng wǎng tán shān gǔ zhōng lái, yuǎn yuǎn shǐ rén píng gāo tiào tàn, zhǐ jiàn wú shù liáng chē, jiē lián bù duàn, cóng shān āo zhōng ér xíng. ài lēi mǎ wàng zhī, guǒ rán jiē shì wèi bīng. zuǒ yòu yuē: tiān yǐ hūn mù, kě sù jiē yīng wáng guàn chū gǔ kǒu. ài yuē: qián miàn shān shì yǎn yìng, tǎng yǒu fú bīng, jí nán tuì bù zhǐ kě zài cǐ děng hòu. zhèng yán jiān, hū liǎng qí mǎ zhòu zhì, bào yuē: wáng jiāng jūn yīn jiāng liáng cǎo guò jiè, bèi hòu rén mǎ gǎn lái, wàng zǎo jiù yīng. ài dà jīng, jí cuī bīng qián jìn.
哨軍報知姜維,維令攔住余兵,只教為首的將來見。瓘拜伏於地曰:「某乃王經之侄王瓘也。近見司馬昭弒君,將叔父一門皆戮,某痛恨入骨。今幸將軍興師問罪,故特引本部兵五千來降。願從調遣,剿除奸黨,以報叔父之恨。」維大喜,謂瓘曰:「汝既誠心來降,吾豈不誠心相待?吾軍中所患者,不過糧耳。今有糧車數千,現在川口,汝可運赴祁山。吾只今去取祁山寨也。」瓘心中大喜,以為中計,忻然領諾。姜維曰:「汝去運糧,不必用五千人,但引三千人去,留下二千人引路,以打祁山。」瓘恐維疑惑,乃引三千兵去了。維令傅僉引二千魏兵隨征聽用。忽報夏侯霸到。霸曰:「都督何故准信王瓘之言也?吾在魏,雖不知備細,未聞王瓘是王經之侄。其中多詐,請將軍察之。」維大笑曰:「我已知王瓘之詐,故分其兵勢,將計就計而行。」霸曰:「公試言之。」維曰:「司馬昭奸雄比於曹操,既殺王經,滅其三族,安肯存親侄於關外領兵?故知其詐也。仲權之見,與我暗合。」於是姜維不出斜谷,卻令人於路暗伏,以防王瓘奸細。不旬日,果然伏兵捉得王瓘回報鄧艾下書人來見。維問了情節,搜出私書,書中約於八月二十日,從小路運糧送歸大寨,卻教鄧艾遣兵於壇山谷中接應。維將下書人殺了,卻將書中之意,改作八月十五日,約鄧艾自率大兵,於壇山谷中接應。一面令人扮作魏軍往魏營下書;一面令人將現有糧車數百輛卸了糧米,裝載乾柴茅草引火之物,用青布罩之,令傅僉引二千原降魏兵,執打運糧旗號。維卻與夏侯霸各引一軍,去山谷中埋伏。令蔣舒出斜谷,廖化、張翼俱各進兵,來取祁山。卻說鄧艾得了王瓘書信,大喜,急寫回書,令來人回報。至八月十五日,鄧艾引五萬精兵徑往壇山谷中來,遠遠使人憑高眺探,只見無數糧車,接連不斷,從山凹中而行。艾勒馬望之,果然皆是魏兵。左右曰:「天已昏暮,可速接應王瓘出谷口。」艾曰:「前面山勢掩映,倘有伏兵,急難退步;只可在此等候。」正言間,忽兩騎馬驟至,報曰:「王將軍因將糧草過界,背後人馬趕來,望早救應。」艾大驚,急催兵前進。
shí zhí chū gēng, yuè míng rú zhòu, zhǐ tīng dé shān hòu nà hǎn, ài zhī dào wáng guàn zài shān hòu sī shā. jìng bēn guò shān hòu shí, hū shù lín hòu yī biāo jūn zhuàng chū, wèi shǒu shǔ jiāng fù qiān, zòng mǎ dà jiào yuē: dèng ài pǐ fū! yǐ zhōng wú zhǔ jiāng zhī jì, hé bù zǎo zǎo xià mǎ shòu sǐ! ài dà jīng, lēi huí mǎ biàn zǒu. chē shàng huǒ jǐn zhe, nà huǒ biàn shì hào huǒ. liǎng shì xià shǔ bīng jǐn chū, shā dé wèi bīng qī duàn bā xù, dàn wén sì xià shān shàng zhǐ jiào: ná zhù dèng ài de, shǎng qiān jīn, fēng wàn hù hóu! hǔ dé dèng ài qì jiǎ diū kuī, piē le zuò xià mǎ, zá zài bù jūn zhī zhōng, pá shān yuè lǐng ér táo. jiāng wéi xià hóu bà zhǐ wàng mǎ shàng wèi shǒu de jìng lái qín zhuō, bù xiǎng dèng ài bù xíng zǒu tuō. wéi lǐng dé shèng bīng qù jiē wáng guàn liáng chē. què shuō wáng guàn mì yuē dèng ài, xiān qī jiāng liáng cǎo chē zhàng, zhěng bèi tíng dāng, zhuān hòu jǔ shì. hū yǒu xīn fù rén bào: shì yǐ xiè lòu, dèng jiāng jūn dà bài, bù zhī xìng mìng rú hé. guàn dà jīng, lìng rén shào tàn, huí bào sān lù bīng wéi shā jiāng lái, bèi hòu yòu jiàn chén tóu dà qǐ, sì xià wú lù. guàn chì zuǒ yòu lìng fàng huǒ, jǐn shāo liáng cǎo chē liàng. yī shà shí, huǒ guāng tū qǐ, liè huǒ shāo kōng. guàn dà jiào yuē: shì yǐ jí yǐ! rǔ děng yí sǐ zhàn! nǎi tí bīng wàng xī shā chū. bèi hòu jiāng wéi sān lù zhuī gǎn. wéi zhī dào wáng guàn shě mìng zhuàng huí wèi guó, bù xiǎng fǎn shā rù hàn zhōng ér qù. guàn yīn bīng shǎo, zhǐ kǒng zhuī bīng gǎn shàng, suì jiāng zhàn dào bìng gè guān ài jǐn jiē shāo huǐ. jiāng wéi kǒng hàn zhōng yǒu shī, suì bù zhuī dèng ài, tí bīng lián yè chāo xiǎo lù lái zhuī shā wáng guàn. guàn bèi sì miàn shǔ bīng gōng jī, tóu hēi lóng jiāng ér sǐ. yú bīng jǐn bèi jiāng wéi kēng zhī. wéi suī rán shèng le dèng ài, què zhé le xǔ duō liáng chē, yòu huǐ le zhàn dào, nǎi yǐn bīng hái hàn zhōng. dèng ài yǐn bù xià bài bīng, táo huí qí shān zhài nèi, shàng biǎo qǐng zuì, zì biǎn qí zhí. sī mǎ zhāo jiàn ài shù yǒu dà gōng, bù rěn biǎn zhī, fù jiā hòu cì. ài jiāng yuán cì cái wù, jǐn fēn gěi bèi hài jiāng shì zhī jiā. zhāo kǒng shǔ bīng yòu chū, suì tiān bīng wǔ wàn, yǔ ài shǒu yù. jiāng wéi lián yè xiū le zhàn dào, yòu yì chū shī. zhèng shì: lián xiū zhàn dào bīng lián chū, bù fá zhōng yuán sǐ bù xiū.
時值初更,月明如晝,只聽得山後吶喊,艾只道王瓘在山後廝殺。徑奔過山後時,忽樹林後一彪軍撞出,為首蜀將傅僉,縱馬大叫曰:「鄧艾匹夫!已中吾主將之計,何不早早下馬受死!」艾大驚,勒回馬便走。車上火盡着,那火便是號火。兩勢下蜀兵盡出,殺得魏兵七斷八續,但聞四下山上只叫:「拿住鄧艾的,賞千金,封萬戶侯!」唬得鄧艾棄甲丟盔,撇了坐下馬,雜在步軍之中,爬山越嶺而逃。姜維、夏侯霸只望馬上為首的徑來擒捉,不想鄧艾步行走脫。維領得勝兵去接王瓘糧車。卻說王瓘密約鄧艾,先期將糧草車仗,整備停當,專候舉事。忽有心腹人報:「事已泄漏,鄧將軍大敗,不知性命如何。」瓘大驚,令人哨探,回報三路兵圍殺將來,背後又見塵頭大起,四下無路。瓘叱左右令放火,盡燒糧草車輛。一霎時,火光突起,烈火燒空。瓘大叫曰:「事已急矣!汝等宜死戰!」乃提兵望西殺出。背後姜維三路追趕。維只道王瓘捨命撞回魏國,不想反殺入漢中而去。瓘因兵少,只恐追兵趕上,遂將棧道並各關隘盡皆燒毀。姜維恐漢中有失,遂不追鄧艾,提兵連夜抄小路來追殺王瓘。瓘被四面蜀兵攻擊,投黑龍江而死。余兵盡被姜維坑之。維雖然勝了鄧艾,卻折了許多糧車,又毀了棧道,乃引兵還漢中。鄧艾引部下敗兵,逃回祁山寨內,上表請罪,自貶其職。司馬昭見艾數有大功,不忍貶之,復加厚賜。艾將原賜財物,盡分給被害將士之家。昭恐蜀兵又出,遂添兵五萬,與艾守御。姜維連夜修了棧道,又議出師。正是:連修棧道兵連出,不伐中原死不休。
wèi zhī shèng fù rú hé, qiě kàn xià wén fēn jiě.
未知勝負如何,且看下文分解。