huán jiē zì bó xù, zhǎng shā lín xiāng rén yě. shì jùn gōng cáo. tài shǒu sūn jiān jǔ jiē xiào lián, chú shàng shū láng. fù sàng hái xiāng lǐ. huì jiān jī liú biǎo zhàn sǐ, jiē mào nán yì biǎo qǐ jiān sàng, biǎo yì ér yǔ zhī. hòu tài zǔ yǔ yuán shào xiāng jù yú guān dù, biǎo jǔ zhōu yǐ yīng shào. jiē shuō qí tài shǒu zhāng xiàn yuē: fū jǔ shì ér bù běn yú yì, wèi yǒu bù bài zhě yě. gù qí huán lǜ zhū hóu yǐ zūn zhōu, jìn wén zhú shū dài yǐ nà wáng. jīn yuán shì fǎn cǐ, ér liú mù yīng zhī, qǔ huò zhī dào yě. míng fǔ bì yù lì gōng míng yì, quán fú yuǎn huò, bù yí yǔ zhī tóng yě. xiàn yuē: rán zé hé xiàng ér kě? jiē yuē: cáo gōng suī ruò, zhàng yì ér qǐ, jiù cháo tíng zhī wēi, fèng wáng mìng ér tǎo yǒu zuì, shú gǎn bù fú? jīn ruò jǔ sì jùn bǎo sān jiāng yǐ dài qí lái, ér wèi zhī nèi yīng, bù yì kě hū! xiàn yuē: shàn. nǎi jǔ zhǎng shā jí páng sān jùn yǐ jù biǎo, qiǎn shǐ yì tài zǔ. tài zǔ dà yuè. huì shào yǔ tài zǔ lián zhàn, jūn wèi dé nán. ér biǎo jí gōng xiàn, xiàn bìng sǐ. chéng xiàn, jiē suì zì nì. jiǔ zhī, liú biǎo pì wèi cóng shì jì jiǔ, yù qī yǐ qī mèi cài shì. jiē zì chén yǐ jié hūn, jù ér bù shòu, yīn cí jí gào tuì.
桓階字伯緒,長沙臨湘人也。仕郡功曹。太守孫堅舉階孝廉,除尚書郎。父喪還鄉里。會堅擊劉表戰死,階冒難詣表乞堅喪,表義而與之。後太祖與袁紹相拒於官渡,表舉州以應紹。階說其太守張羨曰:「夫舉事而不本於義,未有不敗者也。故齊桓率諸侯以尊周,晉文逐叔帶以納王。今袁氏反此,而劉牧應之,取禍之道也。明府必欲立功明義,全福遠禍,不宜與之同也。」羨曰:「然則何向而可?」階曰:「曹公雖弱,仗義而起,救朝廷之危,奉王命而討有罪,孰敢不服?今若舉四郡保三江以待其來,而為之內應,不亦可乎!」羨曰:「善。」乃舉長沙及旁三郡以拒表,遣使詣太祖。太祖大悅。會紹與太祖連戰,軍未得南。而表急攻羨,羨病死。城陷,階遂自匿。久之,劉表闢為從事祭酒,欲妻以妻妹蔡氏。階自陳已結婚,拒而不受,因辭疾告退。
tài zǔ dìng jīng zhōu, wén qí wèi zhāng xiàn móu yě, yì zhī, pì wèi chéng xiàng yuàn zhǔ bù, qiān zhào jùn tài shǒu. wèi guó chū jiàn, wèi hǔ bì zhōng láng jiāng shì zhōng. shí tài zǐ wèi dìng, ér lín zāi hóu zhí yǒu chǒng. jiē shù chén wén dì dé yōu chǐ zhǎng, yí wèi chǔ fù, gōng guī mì jiàn, qián hòu kěn zhì. yòu máo jiè xú yì yǐ gāng jiǎn shǎo dǎng, ér wèi xī cáo yuàn dīng yí suǒ bù shàn, yí lǚ yán qí duǎn, lài jiē zuǒ yòu yǐ zì quán bǎo. qí jiāng shùn kuāng jiù, duō cǐ lèi yě. qiān shàng shū, diǎn xuǎn jǔ. cáo rén wèi guān yǔ suǒ wéi, tài zǔ qiǎn xú huǎng jiù zhī, bù jiě. tài zǔ yù zì nán zhēng, yǐ wèn qún xià. qún xià jiē wèi: wáng bù jí xíng, jīn bài yǐ. jiē dú yuē: dài wáng yǐ rén děng wèi zú yǐ liào shì shì bù yě? yuē: néng. dài wáng kǒng èr rén yí lì xié? yuē: bù rán zé hé wèi zì wǎng? yuē: wú kǒng lǔ zhòng duō, ér huǎng děng shì bù biàn ěr. jiē yuē: jīn rén děng chù zhòng wéi zhī zhōng ér shǒu sǐ wú èr zhě, chéng yǐ dài wáng yuǎn wèi zhī shì yě. fū jū wàn sǐ zhī dì, bì yǒu sǐ zhēng zhī xīn nèi huái sǐ zhēng, wài yǒu qiáng jiù, dài wáng àn liù jūn yǐ shì yú lì, hé yōu yú bài ér yù zì wǎng? tài zǔ shàn qí yán, zhù jūn yú mó bēi. zéi suì tuì.
太祖定荊州,聞其為張羨謀也,異之,闢為丞相掾主簿,遷趙郡太守。魏國初建,為虎賁中郎將侍中。時太子未定,而臨菑侯植有寵。階數陳文帝德優齒長,宜為儲副,公規密諫,前後懇至。又毛玠、徐奕以剛蹇少黨,而為西曹掾丁儀所不善,儀屢言其短,賴階左右以自全保。其將順匡救,多此類也。遷尚書,典選舉。曹仁為關羽所圍,太祖遣徐晃救之,不解。太祖欲自南征,以問群下。群下皆謂:「王不亟行,今敗矣。」階獨曰:「大王以仁等為足以料事勢不也?」曰:「能。」「大王恐二人遺力邪?」曰:「不」「然則何為自往?」曰:「吾恐虜眾多,而晃等勢不便耳。「階曰:「今仁等處重圍之中而守死無貳者,誠以大王遠為之勢也。夫居萬死之地,必有死爭之心;內懷死爭,外有強救,大王案六軍以示餘力,何憂於敗而欲自往?」太祖善其言,駐軍於摩陂。賊遂退。
wén dì jiàn zuò, qiān shàng shū lìng, fēng gāo xiāng tíng hòu, jiā shì zhōng. jiē jí bìng, dì zì lín shěng, wèi yuē: wú fāng tuō liù chǐ zhī gū, jì tiān xià zhī mìng yú qīng. miǎn zhī! xǐ fēng ān lè xiāng hóu, yì liù bǎi hù, yòu cì jiē sān zǐ jué guān nèi hóu, yòu yǐ sì zǐ bù fēng, bìng zú, yòu zhuī zèng guān nèi hóu. hòu jiē jí dǔ, qiǎn shǐ zhě jí bài tài cháng, hōng, dì wèi zhī liú tì, shì yuē zhēn hóu. zi jiā sì. yǐ jiē dì zuǎn wèi sàn qí shì láng, cì jué guān nèi hóu. jiā shàng shēng qiān tíng gōng zhǔ. huì jiā píng zhōng, yǐ lè ān tài shǒu yǔ wú zhàn yú dōng guān, jūn bài, méi, shì yuē zhuàng hóu. zi yì sì.
文帝踐阼,遷尚書令,封高鄉亭侯,加侍中。階疾病,帝自臨省,謂曰:「吾方託六尺之孤,寄天下之命於卿。勉之!」徙封安樂鄉侯,邑六百戶,又賜階三子爵關內侯,祐以嗣子不封,病卒,又追贈關內侯。後階疾篤,遣使者即拜太常,薨,帝為之流涕,諡曰貞侯。子嘉嗣。以階弟纂為散騎侍郎,賜爵關內侯。嘉尚升遷亭公主。會嘉平中,以樂安太守與吳戰於東關,軍敗,沒,諡曰壯侯。子翊嗣。
chén qún zì zhǎng wén, yǐng chuān xǔ chāng yě. zǔ fù shí, fù jì, shū fù chén, jiē yǒu shèng míng. qún wèi ér shí, shí cháng qí yì zhī, wèi zōng rén fù lǎo yuē: cǐ ér bì xìng wú zōng. lǔ guó kǒng róng gāo cái jù ào, nián zài jì qún zhī jiān, xiān yǔ jì yǒu, hòu yǔ qún jiāo, gèng wèi jì bài, yóu shì xiǎn míng. liú bèi lín yù zhōu, pì qún wèi bié jià. shí táo qiān bìng sǐ, xú zhōu yíng bèi, bèi yù wǎng, qún shuō bèi yuē: yuán shù shàng qiáng, jīn dōng, bì yǔ zhī zhēng. lǚ bù ruò xí jiāng jūn zhī hòu, jiāng jūn suī dé xú zhōu, shì bì wú chéng. bèi suì dōng, yǔ yuán shù zhàn. bù guǒ xí xià pī, qiǎn bīng zhù shù, dà pò bèi jūn, bèi hèn bù yòng qún yán. jǔ mào cái, chú zhè lìng, bù xíng, suí jì bì nán xú zhōu. shǔ lǚ bù pò, tài zǔ pì qún wèi sī kōng xī cáo yuàn shǔ. shí yǒu jiàn lè ān wáng mó xià pī zhōu kuí zhě, tài zǔ pì zhī. qún fēng hái jiào, yǐ wèi mó kuí huì dé, zhōng bì bài, tài zǔ bù tīng. hòu mó kuí jiē zuò jiān guǐ zhū, tài zǔ yǐ xiè qún. qún jiàn guǎng líng chén jiǎo dān yáng dài gān, tài zǔ jiē yòng zhī. hòu wú rén pàn, gān zhōng yì sǐ nán, jiǎo suì wèi míng chén, shì yǐ qún wèi zhī rén. chú xiāo zàn zhǎng píng lìng, fù zú qù guān. hòu yǐ sī tú yuàn jǔ gāo dì, wèi zhì shū shì yù shǐ, zhuǎn cān chéng xiàng jūn shì. wèi guó jì jiàn, qiān wèi yù shǐ zhōng chéng.
陳群字長文,潁川許昌也。祖父寔,父紀,叔父諶,皆有盛名。群為兒時,寔常奇異之,謂宗人父老曰:「此兒必興吾宗。」魯國孔融高才倨傲,年在紀、群之間,先與紀友,後與群交,更為紀拜,由是顯名。劉備臨豫州,辟群為別駕。時陶謙病死,徐州迎備,備欲往,群說備曰:「袁術尚強,今東,必與之爭。呂布若襲將軍之後,將軍雖得徐州,事必無成。「備遂東,與袁術戰。布果襲下邳,遣兵助術,大破備軍,備恨不用群言。舉茂才,除柘令,不行,隨紀避難徐州。屬呂布破,太祖辟群為司空西曹掾屬。時有薦樂安王模、下邳周逵者,太祖辟之。群封還教,以為模、逵穢德,終必敗,太祖不聽。後模、逵皆坐奸宄誅,太祖以謝群。群薦廣陵陳矯、丹陽戴乾,太祖皆用之。後吳人叛,乾忠義死難,矯遂為名臣,世以群為知人。除蕭、贊、長平令,父卒去官。後以司徒掾舉高第,為治書侍御史,轉參丞相軍事。魏國既建,遷為御史中丞。
shí tài zǔ yì fù ròu xíng, lìng yuē: ān dé tōng lǐ jūn zǐ dá yú gǔ jīn zhě, shǐ píng sī shì hū! xī chén hóng lú yǐ wèi sǐ xíng yǒu kě jiā yú rén ēn zhě, zhèng wèi cǐ yě. yù shǐ zhōng chéng néng shēn qí fù zhī lùn hū? qún duì yuē: chén fù jì yǐ wèi hàn chú ròu xíng ér zēng jiā chī, běn xìng rén cè ér sǐ zhě gèng zhòng, suǒ wèi míng qīng ér shí zhòng zhě yě. míng qīng zé yì fàn, shí zhòng zé shāng mín. shū yuē:' wéi jìng wǔ xíng, yǐ chéng sān dé.' yì zhe yì yuè miè zhǐ zhī fǎ, suǒ yǐ fǔ zhèng zhù jiào, chéng è xī shā yě. qiě shā rén cháng sǐ, hé yú gǔ zhì zhì yú shāng rén, huò cán huǐ qí tǐ ér cái jiǎn máo fà, fēi qí lǐ yě. ruò yòng gǔ xíng, shǐ yín zhě xià cán shì, dào zhě yuè qí zú, zé yǒng wú yín fàng chuān yú zhī jiān yǐ. fū sān qiān zhī shǔ, suī wèi kě xī fù, ruò sī shù zhě, shí zhī suǒ huàn, yí xiān shī yòng. hàn lǜ suǒ shā shū sǐ zhī zuì, rén suǒ bù jí yě, qí yú dǎi sǐ zhě, kě yǐ xíng shā. rú cǐ, zé suǒ xíng zhī yǔ suǒ shēng zú yǐ xiāng mào yǐ. jīn yǐ chī sǐ zhī fǎ yì bù shā zhī xíng, shì zhòng rén zhī tǐ ér qīng rén qū mìng yě. shí zhōng yáo yǔ qún yì tóng, wáng lǎng jí yì zhě duō yǐ wèi wèi kě xíng. tài zǔ shēn shàn yáo qún yán, yǐ jūn shì wèi bà, gù zhòng yì, gù qiě qǐn.
時太祖議復肉刑,令曰:「安得通理君子達於古今者,使平斯事乎!昔陳鴻臚以為死刑有可加於仁恩者,正謂此也。御史中丞能申其父之論乎?」群對曰:「臣父紀以為漢除肉刑而增加笞,本興仁惻而死者更眾,所謂名輕而實重者也。名輕則易犯,實重則傷民。書曰:'惟敬五刑,以成三德。'易著劓、刖、滅趾之法,所以輔政助教,懲惡息殺也。且殺人償死,合於古制;至於傷人,或殘毀其體而裁翦毛髮,非其理也。若用古刑,使淫者下蠶室,盜者刖其足,則永無淫放穿窬之奸矣。夫三千之屬,雖未可悉復,若斯數者,時之所患,宜先施用。漢律所殺殊死之罪,仁所不及也,其餘逮死者,可以刑殺。如此,則所刑之與所生足以相貿矣。今以笞死之法易不殺之刑,是重人支體而輕人軀命也。」時鍾繇與群議同,王朗及議者多以為未可行。太祖深善繇、群言,以軍事未罷,顧眾議,故且寢。
qún zhuǎn wèi shì zhōng, lǐng chéng xiàng dōng xī cáo yuàn. zài cháo wú shì wú mò, yǎ zhàng míng yì, bù yǐ fēi dào jiǎ rén. wén dì zài dōng gōng, shēn jìng qì yān, dài yǐ jiāo yǒu zhī lǐ, cháng tàn yuē: zì wú yǒu huí, mén rén rì yǐ qīn. jí jí wáng wèi, fēng qún chāng wǔ tíng hòu, xǐ wèi shàng shū. zhì jiǔ pǐn guān rén zhī fǎ, qún suǒ jiàn yě. jí jiàn zuò, qiān shàng shū pú shè, jiā shì zhōng, xǐ shàng shū lìng, jìn jué yǐng xiāng hóu. dì zhēng sūn quán, zhì guǎng líng, shǐ qún lǐng zhōng lǐng jūn. dì hái, jiǎ jié, dū du shuǐ jūn. hái xǔ chāng, yǐ qún wèi zhèn jūn dà jiāng jūn, lǐng zhōng hù jūn, lù shàng shū shì. dì qǐn jí, qún yǔ cáo zhēn sī mǎ xuān wáng děng bìng shòu yí zhào fǔ zhèng. míng dì jí wèi, jìn fēng yǐng yīn hóu, zēng yì wǔ bǎi, bìng qián qiān sān bǎi hù, yǔ zhēng dōng dà jiāng jūn cáo xiū zhōng jūn dà jiāng jūn cáo zhēn fǔ jūn dà jiāng jūn sī mǎ xuān wáng bìng kāi fǔ. qǐng zhī, wèi sī kōng, gù lù shàng shū shì.
群轉為侍中,領丞相東西曹掾。在朝無適無莫,雅杖名義,不以非道假人。文帝在東宮,深敬器焉,待以交友之禮,常嘆曰:「自吾有回,門人日以親。」及即王位,封群昌武亭侯,徙為尚書。制九品官人之法,群所建也。及踐阼,遷尚書僕射,加侍中,徙尚書令,進爵穎鄉侯。帝征孫權,至廣陵,使群領中領軍。帝還,假節,都督水軍。還許昌,以群為鎮軍大將軍,領中護軍,錄尚書事。帝寢疾,群與曹真、司馬宣王等並受遺詔輔政。明帝即位,進封潁陰侯,增邑五百,並前千三百戶,與征東大將軍曹休、中軍大將軍曹真、撫軍大將軍司馬宣王並開府。頃之,為司空,故錄尚書事。
shì shí, dì chū lì zhèng, qún shàng shū yuē: shī chēng' yí xíng wén wáng, wàn bāng zuò fú' yòu yuē' xíng yú guǎ qī, zhì yú xiōng dì, yǐ yù yú jiā bāng'. dào zì jìn shǐ, ér huà qià yú tiān xià. zì sàng luàn yǐ lái, gān gē wèi jí, bǎi xìng bù shí wáng jiào zhī běn, jù qí líng chí sì shén. bì xià dāng shèng wèi zhī lóng, hé èr zǔ zhī yè, tiān xià xiǎng wàng zhì zhì, wéi yǒu yǐ chóng dé bù huà, huì xù lí shù, zé zhào mín xìng shèn. fū chén xià léi tóng, shì fēi xiāng bì, guó zhī dà huàn yě. ruò bù hé mù zé yǒu chóu dǎng, yǒu chóu dǎng zé huǐ yù wú duān, huǐ yù wú duān zé zhēn wěi shī shí, bù kě bù shēn fáng bèi, yǒu yǐ jué qí yuán liú. tài hé zhōng, cáo zhēn biǎo yù shù dào fá shǔ, cóng xié gǔ rù. qún yǐ wèi tài zǔ xī dào yáng píng gōng zhāng lǔ, duō shōu dòu mài yǐ yì jūn liáng, lǔ wèi xià ér shí yóu fá. jīn jì wú suǒ yīn, qiě xié gǔ zǔ xiǎn, nán yǐ jìn tuì, zhuǎn yùn bì jiàn chāo jié, duō liú bīng shǒu yào, zé sǔn zhàn shì, bù kě bù shú lǜ yě. dì cóng qún yì. zhēn fù biǎo cóng zǐ wǔ dào. qún yòu chén qí bù biàn, bìng yán jūn shì yòng dù zhī jì. zhào yǐ qún yì xià zhēn, zhēn jù zhī suì xíng. huì lín yǔ jī rì, qún yòu yǐ wèi yí zhào zhēn hái, dì cóng zhī.
是時,帝初蒞政,群上疏曰:「詩稱'儀刑文王,萬邦作孚';又曰'刑於寡妻,至於兄弟,以御於家邦'。道自近始,而化洽於天下。自喪亂已來,干戈未戢,百姓不識王教之本,懼其陵遲巳甚。陛下當盛魏之隆,荷二祖之業,天下想望至治,唯有以崇德布化,惠恤黎庶,則兆民幸甚。夫臣下雷同,是非相蔽,國之大患也。若不和睦則有讎黨,有讎黨則毀譽無端,毀譽無端則真偽失實,不可不深防備,有以絕其源流。」太和中,曹真表欲數道伐蜀,從斜谷入。群以為」太祖昔到陽平攻張魯,多收豆麥以益軍糧,魯未下而食猶乏。今既無所因,且斜谷阻險,難以進退,轉運必見鈔截,多留兵守要,則損戰士,不可不熟慮也「。帝從群議。真復表從子午道。群又陳其不便,並言軍事用度之計。詔以群議下真,真據之遂行。會霖雨積日,群又以為宜詔真還,帝從之。
hòu huáng nǚ shū hōng, zhuī fēng shì píng yuán yì gōng zhǔ. qún shàng shū yuē: zhǎng duǎn yǒu mìng, cún wáng yǒu fèn. gù shèng rén zhì lǐ, huò yì huò zhì, yǐ qiú jué zhōng. fáng mù yǒu bù xiū zhī jiǎn, yíng bó yǒu bù guī zhī hún. fū dà rén dòng hé tiān dì, chuí zhī wú qióng, yòu dà dé bù yú xián, dòng wèi shī biǎo gù yě. bā suì xià shāng, lǐ suǒ bù bèi, kuàng wèi qī yuè, ér yǐ chéng rén lǐ sòng zhī, jiā wèi zhì fú, jǔ cháo sù yī, zhāo xī kū lín, zì gǔ yǐ lái, wèi yǒu cǐ bǐ. ér nǎi fù zì wǎng shì líng, qīn lín zǔ zài. yuàn bì xià yì gē wú yì yǒu sǔn zhī shì, dàn xī tīng qún chén sòng zàng, qǐ chē jià bù xíng, cǐ wàn guó zhī zhì wàng yě. wén chē jià yù xìng mó bēi, shí dào xǔ chāng, èr gōng shàng xià, jiē xī jù dōng, jǔ cháo dà xiǎo, mò bù jīng guài. huò yán yù yǐ bì shuāi, huò yán yù yú biàn chù yí diàn shě, huò bù zhī hé gù. chén yǐ wèi jí xiōng yǒu mìng, huò fú yóu rén, yí xǐ qiú ān, zé yì wú yì. ruò bì dāng yí bì, shàn zhì jīn yōng chéng xī gōng, jí mèng jīn bié gōng, jiē kě quán shí fēn zhǐ. kě wú jǔ gōng bào lù yě cì, fèi sǔn shèng jié cán nóng zhī yào. yòu zéi dì wén zhī, yǐ wèi dà shuāi, jiā suǒ fán fèi, bù kě jì liàng. qiě jí shì xián rén, dāng shèng shuāi, chù ān wēi, bǐng dào xìn mìng, fēi xǐ qí jiā yǐ níng, xiāng yì cóng qí fēng huà, wú kǒng jù zhī xīn. kuàng nǎi dì wáng wàn guó zhī zhǔ, jìng zé tiān xià ān, dòng zé tiān xià rǎo xíng zhǐ dòng jìng, qǐ kě qīng tuō zāi? dì bù tīng.
後皇女淑薨,追封諡平原懿公主。群上疏曰:「長短有命,存亡有分。故聖人制禮,或抑或致,以求厥中。防墓有不脩之儉,嬴、博有不歸之魂。夫大人動合天地,垂之無窮,又大德不踰閑,動為師表故也。八歲下殤,禮所不備,況未期月,而以成人禮送之,加為制服,舉朝素衣,朝夕哭臨,自古已來,未有此比。而乃復自往視陵,親臨祖載。願陛下抑割無益有損之事,但悉聽群臣送葬,乞車駕不行,此萬國之至望也。聞車駕欲幸摩陂,實到許昌,二宮上下,皆悉俱東,舉朝大小,莫不驚怪。或言欲以避衰,或言欲於便處移殿舍,或不知何故。臣以為吉凶有命,禍福由人,移徙求安,則亦無益。若必當移避,繕治金墉城西宮,及孟津別宮,皆可權時分止。可無舉宮暴露野次,廢損盛節蠶農之要。又賊地聞之,以為大衰,加所煩費,不可計量。且吉士賢人,當盛衰,處安危,秉道信命,非徙其家以寧,鄉邑從其風化,無恐懼之心。況乃帝王萬國之主,靜則天下安,動則天下擾;行止動靜,豈可輕脫哉?」帝不聽。
qīng lóng zhōng, yíng zhì gōng shì, bǎi xìng shī nóng shí. qún shàng shū yuē: yǔ chéng táng yú zhī shèng, yóu bēi gōng shì ér è yī fú, kuàng jīn sàng luàn zhī hòu, rén mín zhì shǎo, bǐ hàn wén jǐng zhī shí, bù guò yī dà jùn. jiā biān jìng yǒu shì, jiāng shì láo kǔ, ruò yǒu shuǐ hàn zhī huàn, guó jiā zhī shēn yōu yě. qiě wú shǔ wèi miè, shè jì bù ān. yí jí qí wèi dòng, jiǎng wǔ quàn nóng, yǒu yǐ dài zhī. jīn shě cǐ jí ér xiān gōng shì, chén jù bǎi xìng suì kùn, jiāng hé yǐ yīng dí? xī liú bèi zì chéng dū zhì bái shuǐ, duō zuò chuán shě, xìng fèi rén yì, tài zǔ zhī qí pí mín yě. jīn zhōng guó láo lì, yì wú shǔ zhī suǒ yuàn. cǐ ān wēi zhī jī yě, wéi bì xià lǜ zhī. dì dá yuē: wáng zhě gōng shì, yì yí bìng lì. miè zéi zhī hòu, dàn dāng bà shǒu ěr, qǐ kě fù xìng yì xié? shì gù jūn zhī zhí, xiāo hé zhī dà lüè yě. qún yòu yuē: xī hàn zǔ wéi yǔ xiàng yǔ zhēng tiān xià, yǔ yǐ miè, gōng shì shāo fén, shì yǐ xiāo hé jiàn wǔ kù tài cāng, jiē shì yào jí, rán yóu fēi qí zhuàng lì. jīn èr lǔ wèi píng, chéng bù yí yǔ gǔ tóng yě. fū rén zhī suǒ yù, mò bù yǒu cí, kuàng nǎi tiān wáng, mò zhī gǎn wéi. qián yù huài wǔ kù, wèi bù kě bù huài yě hòu yù zhì zhī, wèi bù kě bù zhì yě. ruò bì zuò zhī, gù fēi chén xià cí yán suǒ qū ruò shǎo liú shén, zhuō rán huí yì, yì fēi chén xià zhī suǒ jí yě. hàn míng dì yù qǐ dé yáng diàn, zhōng lí yì jiàn, jí yòng qí yán, hòu nǎi fù zuò zhī diàn chéng, wèi qún chén yuē:' zhōng lí shàng shū zài, bù dé chéng cǐ diàn yě.' fū wáng zhě qǐ dàn yī chén, gài wèi bǎi xìng yě. jīn chén céng bù néng shǎo níng shèng tīng, bù jí yì yuǎn yǐ. dì yú shì yǒu suǒ jiǎn shěng.
青龍中,營治宮室,百姓失農時。群上疏曰:「禹承唐、虞之盛,猶卑宮室而惡衣服,況今喪亂之後,人民至少,比漢文、景之時,不過一大郡。加邊境有事,將士勞苦,若有水旱之患,國家之深憂也。且吳、蜀未滅,社稷不安。宜及其未動,講武勸農,有以待之。今舍此急而先宮室,臣懼百姓遂困,將何以應敵?昔劉備自成都至白水,多作傳舍,興費人役,太祖知其疲民也。今中國勞力,亦吳、蜀之所願。此安危之機也,惟陛下慮之。「帝答曰:「王者宮室,亦宜並立。滅賊之後,但當罷守耳,豈可復興役邪?是故君之職,蕭何之大略也。」群又曰:「昔漢祖唯與項羽爭天下,羽已滅,宮室燒焚,是以蕭何建武庫、太倉,皆是要急,然猶非其壯麗。今二虜未平,誠不宜與古同也。夫人之所欲,莫不有辭,況乃天王,莫之敢違。前欲壞武庫,謂不可不壞也;後欲置之,謂不可不置也。若必作之,固非臣下辭言所屈;若少留神,卓然回意,亦非臣下之所及也。漢明帝欲起德陽殿,鍾離意諫,即用其言,後乃復作之;殿成,謂群臣曰:'鍾離尚書在,不得成此殿也。'夫王者豈憚一臣,蓋為百姓也。今臣曾不能少凝聖聽,不及意遠矣。「帝於是有所減省。
chū, tài zǔ shí, liú yì zuò dì yǔ wèi fěng móu fǎn, dāng zhū. qún yán zhī tài zǔ, tài zǔ yuē: yì, míng chén yě, wú yì yù shè zhī. nǎi fù wèi. yì shēn dé qún, qún yuē: fū yì xíng wèi guó, fēi wèi sī yě qiě zì míng zhǔ zhī yì, wú hé zhī yān? qí hóng bó bù fá, jiē cǐ lèi yě. qīng lóng sì nián hōng, shì yuē jìng hóu. zi tài sì. dì zhuī sī qún gōng dé, fēn qún hù yì, fēng yī zi liè hóu.
初,太祖時,劉廙坐弟與魏諷謀反,當誅。群言之太祖,太祖曰:「廙,名臣也,吾亦欲赦之。」乃復位。廙深德群,群曰:「夫議刑為國,非為私也;且自明主之意,吾何知焉?」其弘博不伐,皆此類也。青龍四年薨,諡曰靖侯。子泰嗣。帝追思群功德,分群戶邑,封一子列侯。
tài zì xuán bó. qīng lóng zhōng, chú sàn qí shì láng. zhèng shǐ zhōng, xǐ yóu jī jiāng jūn, wèi bīng zhōu cì shǐ, jiā zhèn wēi jiāng jūn, shǐ chí jié, hù xiōng nú zhōng láng jiāng, huái róu yí mín, shén yǒu wēi huì. jīng yì guì rén duō jì bǎo huò, yīn tài shì nú bì, tài jiē guà zhī yú bì, bù fā qí fēng, jí zhēng wèi shàng shū, xī yǐ hái zhī. jiā píng chū, dài guō huái wèi yōng zhōu cì shǐ, jiā fèn wēi jiāng jūn. shǔ dà jiāng jūn jiāng wéi lǜ zhòng yī qū shān zhú èr chéng, shǐ yá mén jiāng jù ān lǐ xīn děng shǒu zhī, jù qiāng hú zhì rèn děng kòu bī zhū jùn. zhēng xī jiāng jūn guō huái yǔ tài móu suǒ yǐ yù zhī, tài yuē: qū chéng suī gù, qù shǔ xiǎn yuǎn, dāng xū yùn liáng. qiāng yí huàn wéi láo yì, bì wèi kěn fù. jīn wéi ér qǔ zhī, kě bù xuè rèn ér bá qí chéng suī qí yǒu jiù, shān dào zǔ xiǎn, fēi xíng bīng zhī dì yě. huái cóng tài jì, shǐ tài lǜ tǎo shǔ hù jūn xú zhì nán ān tài shǒu dèng ài děng jìn bīng wéi zhī, duàn qí yùn dào jí chéng wài liú shuǐ. ān děng tiāo zhàn, bù xǔ, jiāng shì kùn jiǒng, fēn liáng jù xuě yǐ jī rì yuè. wéi guǒ lái jiù, chū zì niú tóu shān, yǔ tài xiāng duì. tài yuē: bīng fǎ guì zài bù zhàn ér qū rén. jīn jué niú tóu, wéi wú fǎn dào, zé wǒ zhī qín yě. chì zhū jūn gè jiān lěi wù yǔ zhàn, qiǎn shǐ bái huái, yù zì nán dù bái shuǐ, xún shuǐ ér dōng, shǐ huái qù niú tóu, jié qí hái lù, kě bìng qǔ wéi, bù wéi ān děng ér yǐ. huái shàn qí cè, jìn lǜ zhū jūn jūn táo shuǐ. wéi jù, dùn zǒu, ān děng gū xiàn, suì jiē jiàng.
泰字玄伯。青龍中,除散騎侍郎。正始中,徙游擊將軍,為并州刺史,加振威將軍,使持節,護匈奴中郎將,懷柔夷民,甚有威惠。京邑貴人多寄寶貨,因泰市奴婢,泰皆掛之於壁,不發其封,及徵為尚書,悉以還之。嘉平初,代郭淮為雍州刺史,加奮威將軍。蜀大將軍姜維率眾依麴山築二城,使牙門將句安、李歆等守之,聚羌胡質任等寇偪諸郡。征西將軍郭淮與泰謀所以御之,泰曰:「麴城雖固,去蜀險遠,當須運糧。羌夷患維勞役,必未肯附。今圍而取之,可不血刃而拔其城;雖其有救,山道阻險,非行兵之地也。」淮從泰計,使泰率討蜀護軍徐質、南安太守鄧艾等進兵圍之,斷其運道及城外流水。安等挑戰,不許,將士困窘,分糧聚雪以稽日月。維果來救,出自牛頭山,與泰相對。泰曰:「兵法貴在不戰而屈人。今絕牛頭,維無反道,則我之禽也。」敕諸軍各堅壘勿與戰,遣使白淮,欲自南渡白水,循水而東,使淮趣牛頭,截其還路,可並取維,不惟安等而已。淮善其策,進率諸軍軍洮水。維懼,遁走,安等孤縣,遂皆降。
huái hōng, tài dài wèi zhēng xī jiāng jūn, jiǎ jié dū du yōng liáng zhū jūn shì. hòu nián, yōng zhōu cì shǐ wáng jīng bái tài, yún jiāng wéi xià hóu bà yù sān dào xiàng qí shān shí yíng jīn chéng, qiú jìn bīng wèi chì, shǐ liáng zhōu jūn zhì bāo hǎn, tǎo shǔ hù jūn xiàng qí shān. tài liàng zéi shì zhōng bù néng sān dào, qiě bīng shì è fēn, liáng zhōu wèi yí yuè jìng, bào jīng: shěn qí dìng wèn, zhī suǒ qù xiàng, xū dōng xī shì hé nǎi jìn. shí wéi děng jiāng shù wàn rén zhì bāo hǎn, qù dí dào. tài chì jīng jìn tún dí dào, xū jūn dào, nǎi guī qǔ zhī. tài jìn jūn chén cāng. huì jīng suǒ tǒng zhū jūn yú gù guān yǔ zéi zhàn bù lì, jīng zhé dù táo. tài yǐ jīng bù jiān jù dí dào, bì yǒu tā biàn. bìng qiǎn wǔ yíng zài qián, tài lǜ zhū jūn jì zhī. jīng sì yǔ wéi zhàn, dà bài, yǐ wàn yú rén hái bǎo dí dào chéng, yú jiē bēn sàn. wéi chéng shèng wéi dí dào. tài jūn shàng guī, fēn bīng shǒu yào, chén yè jìn qián. dèng ài hú fèn wáng mì yì dào, jí yǔ ài mì děng fēn wèi sān jūn, jìn dào lǒng xī. ài děng yǐ wèi wáng jīng jīng zú pò nǜ yú xī, zéi zhòng dà shèng, chéng shèng zhī bīng jì bù kě dāng, ér jiāng jūn yǐ wū hé zhī zú, jì bài jūn zhī hòu, jiāng shì shī qì, lǒng yòu qīng dàng. gǔ rén yǒu yán:' fù shé shì shǒu, zhuàng shì jiě qí wàn.' sūn zǐ yuē:' bīng yǒu suǒ bù jī, dì yǒu suǒ bù shǒu.' gài xiǎo yǒu suǒ shī ér dà yǒu suǒ quán gù yě. jīn lǒng yòu zhī hài, guò yú fù shé, dí dào zhī dì, fēi tú bù shǒu zhī wèi. jiāng wéi zhī bīng, shì suǒ pì zhī fēng. bù rú gē xiǎn zì bǎo, guān xìn dài bì, rán hòu jìn jiù, cǐ jì zhī dé zhě yě. tài yuē: jiāng wéi tí qīng bīng shēn rù, zhèng yù yǔ wǒ zhēng fēng yuán yě, qiú yī zhàn zhī lì. wáng jīng dāng gāo bì shēn lěi, cuò qí ruì qì. jīn nǎi yǔ zhàn, shǐ zéi dé jì, zǒu pò wáng jīng, fēng zhī dí dào. ruò wéi yǐ zhàn kè zhī wēi, jìn bīng dōng xiàng, jù lì yáng jī gǔ zhī shí, fàng bīng shōu xiáng, zhāo nà qiāng hú, dōng zhēng guān lǒng, chuán xí sì jùn, cǐ wǒ zhī suǒ è yě. ér wéi yǐ chéng shèng zhī bīng, cuò jùn chéng zhī xià, ruì qì zhī zú, qū lì zhì mìng, gōng shǒu shì shū, kè zhǔ bù tóng. bīng shū yún' xiū lǔ fén yún, sān yuè nǎi chéng, jù yīn sān yuè ér hòu yǐ'. chéng fēi qīng jūn yuǎn rù, wéi zhī guǐ móu cāng zú suǒ bàn. xiàn jūn yuǎn qiáo, liáng gǔ bù jì, shì wǒ sù jìn pò zéi zhī shí yě, suǒ wèi jí léi bù jí yǎn ěr, zì rán zhī shì yě. táo shuǐ dài qí biǎo, wéi děng zài qí nèi, jīn chéng gāo jù shì, lín qí xiàng lǐng, bù zhàn bì zǒu. kòu bù kě zòng, wéi bù kě jiǔ, jūn děng hé yán rú cǐ? suì jìn jūn dù gāo chéng lǐng, qián xíng, yè zhì dí dào dōng nán gāo shān shàng, duō jǔ fēng huǒ, míng gǔ jiǎo. dí dào chéng zhōng jiāng shì jiàn jiù zhě zhì, jiē fèn yǒng. wéi shǐ wèi guān jiù bīng dāng xū zhòng jí nǎi fā, ér zú wén yǐ zhì, wèi yǒu qí biàn sù móu, shàng xià zhèn jù. zì jūn zhī fā lǒng xī yě, yǐ shān dào shēn xiǎn, zéi bì shè fú. tài guǐ cóng nán dào, wéi guǒ sān rì shī fú. dìng jūn qián xíng, zú chū qí nán. wéi nǎi yuán shān tū zhì, tài yǔ jiāo zhàn, wéi tuì hái. liáng zhōu jūn cóng jīn chéng nán zhì wò gàn bǎn. tài yǔ jīng gòng mì qī, dāng gòng xiàng qí hái lù, wéi děng wén zhī, suì dùn, chéng zhōng jiāng shì dé chū. jīng tàn yuē: liáng bù zhì xún, xiàng bù yīng jī, jǔ chéng tú liè, fù sàng yī zhōu yǐ. tài wèi láo jiāng shì, qián hòu qiǎn hái, gèng chà jūn shǒu, bìng zhì chéng lěi, hái tún shàng guī.
淮薨,泰代為征西將軍,假節都督雍、涼諸軍事。後年,雍州刺史王經白泰,雲姜維、夏侯霸欲三道向祁山、石營、金城,求進兵為翅,使涼州軍至枹罕,討蜀護軍向祁山。泰量賊勢終不能三道,且兵勢惡分,涼州未宜越境,報經:「審其定問,知所趣向,須東西勢合乃進。「時維等將數萬人至枹罕,趣狄道。泰敕經進屯狄道,須軍到,乃規取之。泰進軍陳倉。會經所統諸軍於故關與賊戰不利,經輒渡洮。泰以經不堅據狄道,必有他變。並遣五營在前,泰率諸軍繼之。經巳與維戰,大敗,以萬餘人還保狄道城,餘皆奔散。維乘勝圍狄道。泰軍上邽,分兵守要,晨夜進前。鄧艾、胡奮、王秘亦到,即與艾、秘等分為三軍,進到隴西。艾等以為「王經精卒破衄於西,賊眾大盛,乘勝之兵既不可當,而將軍以烏合之卒,繼敗軍之後,將士失氣,隴右傾盪。古人有言:'蝮蛇螫手,壯士解其腕。'孫子曰:'兵有所不擊,地有所不守。'蓋小有所失而大有所全故也。今隴右之害,過於蝮蛇,狄道之地,非徒不守之謂。姜維之兵,是所辟之鋒。不如割險自保,觀釁待弊,然後進救,此計之得者也。「泰曰:「姜維提輕兵深入,正欲與我爭鋒原野,求一戰之利。王經當高壁深壘,挫其銳氣。今乃與戰,使賊得計,走破王經,封之狄道。若維以戰克之威,進兵東向,據櫟陽積穀之實,放兵收降,招納羌、胡,東爭關、隴,傳檄四郡,此我之所惡也。而維以乘勝之兵,挫峻城之下,銳氣之卒,屈力致命,攻守勢殊,客主不同。兵書雲'脩櫓轒榲,三月乃成,拒堙三月而後已'。誠非輕軍遠入,維之詭謀倉卒所辦。縣軍遠僑,糧谷不繼,是我速進破賊之時也,所謂疾雷不及掩耳,自然之勢也。洮水帶其表,維等在其內,今乘高據勢,臨其項領,不戰必走。寇不可縱,圍不可久,君等何言如此?「遂進軍度高城嶺,潛行,夜至狄道東南高山上,多舉烽火,鳴鼓角。狄道城中將士見救者至,皆憤踴。維始謂官救兵當須眾集乃發,而卒聞已至,謂有奇變宿謀,上下震懼。自軍之發隴西也,以山道深險,賊必設伏。泰詭從南道,維果三日施伏。定軍潛行,卒出其南。維乃緣山突至,泰與交戰,維退還。涼州軍從金城南至沃干阪。泰與經共密期,當共向其還路,維等聞之,遂遁,城中將士得出。經嘆曰:「糧不至旬,向不應機,舉城屠裂,覆喪一州矣。」泰慰勞將士,前後遣還,更差軍守,並治城壘,還屯上邽。
chū, tài wén jīng jiàn wéi, yǐ zhōu jūn jiāng shì sù jiē yī xīn, jiā dé bǎo chéng, fēi wéi suǒ néng zú qīng. biǎo shàng jìn jūn chén yè sù dào hái. zhòng yì yǐ jīng bēn běi, chéng bù zú zì gù, wéi ruò duàn liáng zhōu zhī dào, jiān sì jùn mín yí, jù guān lǒng zhī xiǎn, gǎn néng méi jīng jūn ér tú lǒng yòu. yí xū dà bīng sì jí, nǎi zhì gōng tǎo. dà jiāng jūn sī mǎ wén wáng yuē: xī zhū gé liàng cháng yǒu cǐ zhì, zú yì bù néng. shì dà móu yuǎn, fēi wéi suǒ rèn yě. qiě chéng fēi cāng zú suǒ bá, ér liáng shǎo wèi jí, zhēng xī sù jiù, dé shàng cè yǐ. tài měi yǐ yī fāng yǒu shì, zhé yǐ xū shēng rǎo dòng tiān xià, gù xī jiǎn bái shàng shì, yì shū bù guò liù bǎi lǐ. sī mǎ wén wáng yǔ xún yǐ yuē: xuán bó shěn yǒng néng duàn, hé fāng bó zhī zhòng, jiù jiāng xiàn zhī chéng, ér bù qiú yì bīng, yòu xī jiǎn shàng shì, bì néng bàn zéi gù yě. dū du dà jiāng, bù dāng ěr xié!
初,泰聞經見圍,以州軍將士素皆一心,加得保城,非維所能卒傾。表上進軍晨夜速到還。眾議以經奔北,城不足自固,維若斷涼州之道,兼四郡民夷,據關、隴之險,敢能沒經軍而屠隴右。宜須大兵四集,乃致攻討。大將軍司馬文王曰:「昔諸葛亮常有此志,卒亦不能。事大謀遠,非維所任也。且城非倉卒所拔,而糧少為急,征西速救,得上策矣。」泰每以一方有事,輒以虛聲擾動天下,故希簡白上事,驛書不過六百里。司馬文王語荀顗曰:「玄伯沈勇能斷,荷方伯之重,救將陷之城,而不求益兵,又希簡上事,必能辦賊故也。都督大將,不當爾邪!」
hòu zhēng tài wèi shàng shū yòu pú shè, diǎn xuǎn jǔ, jiā shì zhōng guāng lù dài fū. wú dà jiāng sūn jùn chū huái sì. yǐ tài wèi zhèn jūn jiāng jūn, jiǎ jié dū du huái běi zhū jūn shì, zhào xú zhōu jiān jūn yǐ xià shòu tài jié dù. jùn tuì, jūn hái, zhuǎn wèi zuǒ pú shè. zhū gé dàn zuò luàn shòu chūn, sī mǎ wén wáng lǜ liù jūn jūn qiū tóu, tài zǒng shǔ xíng tái. sī mǎ jǐng wáng wén wáng jiē yǔ tài qīn yǒu, jí pèi guó wǔ gāi yì yǔ tài shàn. wén wáng wèn gāi yuē: xuán bó hé rú qí fù sī kōng yě? gāi yuē: tōng yǎ bó chàng, néng yǐ tiān xià shēng jiào wèi jǐ rèn zhě, bù rú yě míng tǒng jiǎn zhì, lì gōng lì shì, guò zhī. tài qián hòu yǐ gōng zēng yì èr qiān liù bǎi hù, cì zǐ dì yī rén tíng hòu, èr rén guān nèi hóu. jǐng yuán yuán nián hōng, zhuī zèng sī kōng. shì yuē mù hóu. zi xún sì. xún hōng, wú sì, dì wēn shào fēng. xián xī zhōng kāi jiàn wǔ děng, yǐ tài zhe xūn qián cháo, gǎi fēng wēn wèi shèn zi.
後徵泰為尚書右僕射,典選舉,加侍中光祿大夫。吳大將孫峻出淮、泗。以泰為鎮軍將軍,假節都督淮北諸軍事,詔徐州監軍已下受泰節度。峻退,軍還,轉為左僕射。諸葛誕作亂壽春,司馬文王率六軍軍丘頭,泰總署行台。司馬景王、文王皆與泰親友,及沛國武陔亦與泰善。文王問陔曰:「玄伯何如其父司空也?」陔曰:「通雅博暢,能以天下聲教為己任者,不如也;明統簡至,立功立事,過之。」泰前後以功增邑二千六百戶,賜子弟一人亭侯,二人關內侯。景元元年薨,追贈司空。諡曰穆侯。子恂嗣。恂薨,無嗣,弟溫紹封。咸熙中開建五等,以泰著勛前朝,改封溫為慎子。
chén jiǎo zì jì bì, guǎng líng dōng yáng rén yě. bì luàn jiāng dōng jí dōng chéng, cí sūn cè yuán shù zhī mìng, hái běn jùn. tài shǒu chén dēng qǐng wèi gōng cáo, shǐ jiǎo yì xǔ, wèi yuē: xǔ xià lùn yì, dài wú bù zú zú xià xiāng wèi guān chá, hái yǐ jiàn huì. jiǎo hái yuē: wén yuǎn jìn zhī lùn, pō wèi míng fǔ jiāo ér zì jīn. dēng yuē: fū guī mén yōng mù, yǒu dé yǒu xíng, wú jìng chén yuán fāng xiōng dì yuān qīng yù jié, yǒu lǐ yǒu fǎ, wú jìng huá zi yú qīng xiū jí è, yǒu shí yǒu yì, wú jìng zhào yuán dá bó wén qiáng jì, qí yì zhuō luò, wú jìng kǒng wén jǔ xióng zī jié chū, yǒu wáng bà zhī lüè, wú jìng liú xuán dé. suǒ jìng rú cǐ, hé jiāo zhī yǒu! yú zi suǒ suǒ, yì yān zú lù zāi? dēng yǎ yì rú cǐ, ér shēn jìng yǒu jiǎo.
陳矯字季弼,廣陵東陽人也。避亂江東及東城,辭孫策、袁術之命,還本郡。太守陳登請為功曹,使矯詣許,謂曰:「許下論議,待吾不足;足下相為觀察,還以見誨。」矯還曰:「聞遠近之論,頗謂明府驕而自矜。」登曰:「夫閨門雍穆,有德有行,吾敬陳元方兄弟;淵清玉絜,有禮有法,吾敬華子魚;清脩疾惡,有識有義,吾敬趙元達;博聞強記,奇逸卓犖,吾敬孔文舉;雄姿傑出,有王霸之略,吾敬劉玄德。所敬如此,何驕之有!餘子瑣瑣,亦焉足錄哉?」登雅意如此,而深敬友矯。
jùn wèi sūn quán suǒ wéi yú kuāng qí, dēng lìng jiǎo qiú jiù yú tài zǔ. jiǎo shuō tài zǔ yuē: bǐ jùn suī xiǎo, xíng biàn zhī guó yě, ruò méng jiù yuán, shǐ wèi wài fān, zé wú rén cuò móu, xú fāng yǒng ān, wǔ shēng yuǎn zhèn, rén ài pāng liú, wèi cóng zhī guó, wàng fēng jǐng fù, chóng dé yǎng wēi, cǐ wáng yè yě. tài zǔ qí jiǎo, yù liú zhī. jiǎo cí yuē: běn guó dào xuán, běn bēn zǒu gào jí, zòng wú shēn xū zhī xiào, gǎn wàng hóng yǎn zhī yì hū? tài zǔ nǎi qiǎn fù jiù. wú jūn jì tuì, dēng duō shè jiān fú, lè bīng zhuī bēn, dà pò zhī.
郡為孫權所圍於匡奇,登令矯求救於太祖。矯說太祖曰:「鄙郡雖小,形便之國也,若蒙救援,使為外藩,則吳人剉謀,徐方永安,武聲遠震,仁愛滂流,未從之國,望風景附,崇德養威,此王業也。」太祖奇矯,欲留之。矯辭曰:「本國倒懸,本奔走告急,縱無申胥之效,敢忘弘演之義乎?」太祖乃遣赴救。吳軍既退,登多設間伏,勒兵追奔,大破之。
tài zǔ pì jiǎo wèi sī kōng yuàn shǔ, chú xiāng lìng, zhēng nán zhǎng shǐ, péng chéng lè líng tài shǒu, wèi jùn xī bù dū wèi. qǔ zhōu mín fù bìng, yǐ niú dǎo, xiàn jié zhèng qì shì. jiǎo yuē: cǐ xiào zǐ yě. biǎo shè zhī. qiān wèi jùn tài shǒu. shí xì qiú qiān shù, zhì yǒu lì nián, jiǎo yǐ wèi zhōu yǒu sān diǎn zhī zhì, hàn yuē sān zhāng zhī fǎ, jīn xī qīng zhòng zhī lǐ, ér hū jiǔ xì zhī huàn, kě wèi miù yǐ. xī zì lǎn zuì zhuàng, yī shí lùn jué. dà jūn dōng zhēng, rù wèi chéng xiàng zhǎng shǐ. jūn hái, fù wèi wèi jùn, zhuǎn xī cáo shǔ. cóng zhēng hàn zhōng, hái wèi shàng shū. xíng qián wèi dào yè, tài zǔ bēng luò yáng, qún chén jū cháng, yǐ wèi tài zǐ jí wèi, dāng xū zhào mìng. jiǎo yuē: wáng hōng yú wài, tiān xià huáng jù. tài zǐ yí gē āi jí wèi, yǐ xì yuǎn jìn zhī wàng. qiě yòu ài zi zài cè, bǐ cǐ shēng biàn, zé shè jì wēi yǐ. jí jù guān bèi lǐ, yī rì jiē bàn. míng dàn, yǐ wáng hòu lìng, cè tài zǐ jí wèi, dà shè dàng rán. wén dì yuē: chén jì bì lín dà jié, míng lüè guò rén, xìn yī shí zhī jùn jié yě. dì jì jiàn zuò, zhuǎn shǔ lì bù, fēng gāo líng tíng hòu, qiān shàng shū lìng. míng dì jí wèi, jìn jué dōng xiāng hóu, yì liù bǎi hù. chē jià cháng zú zhì shàng shū mén, jiǎo guì wèn dì yuē: bì xià yù hé zhī? dì yuē: yù àn xíng wén shū ěr. jiǎo yuē: cǐ zì chén zhí fēn, fēi bì xià suǒ yí lín yě. ruò chén bù chēng qí zhí, zé qǐng jiù chù tuì. bì xià yí hái. dì cán, huí chē ér fǎn. qí liàng zhí rú cǐ. jiā shì zhōng guāng lù dài fū, qiān sī tú. jǐng chū yuán nián hōng, shì yuē zhēn hóu.
太祖辟矯為司空掾屬,除相令,征南長史,彭城、樂陵太守,魏郡西部都尉。曲周民父病,以牛禱,縣結正棄市。矯曰:「此孝子也。「表赦之。遷魏郡太守。時繫囚千數,至有歷年,矯以為周有三典之制,漢約三章之法,今惜輕重之理,而忽久系之患,可謂謬矣。悉自覽罪狀,一時論決。大軍東征,入為丞相長史。軍還,復為魏郡,轉西曹屬。從征漢中,還為尚書。行前未到鄴,太祖崩洛陽,群臣拘常,以為太子即位,當須詔命。矯曰:「王薨於外,天下惶懼。太子宜割哀即位,以系遠近之望。且又愛子在側,彼此生變,則社稷危矣。」即具官備禮,一日皆辦。明旦,以王后令,策太子即位,大赦蕩然。文帝曰:「陳季弼臨大節,明略過人,信一時之俊傑也。「帝既踐阼,轉署吏部,封高陵亭侯,遷尚書令。明帝即位,進爵東鄉侯,邑六百戶。車駕嘗卒至尚書門,矯跪問帝曰:「陛下欲何之?」帝曰:「欲案行文書耳。「矯曰:「此自臣職分,非陛下所宜臨也。若臣不稱其職,則請就黜退。陛下宜還。」帝慚,回車而反。其亮直如此。加侍中光祿大夫,遷司徒。景初元年薨,諡曰貞侯。
zi běn sì, lì wèi jùn shǒu jiǔ qīng. suǒ zài cāo gāng lǐng, jǔ dà tǐ, néng shǐ qún xià zì jǐn. yǒu tǒng yù zhī cái, bù qīn xiǎo shì, bù dú fǎ lǜ ér dé tíng wèi zhī chēng, yōu yú sī mǎ qí děng, jīng liàn wén lǐ. qiān zhèn běi jiāng jūn, jiǎ jié dū du hé běi zhū jūn shì. hōng, zi càn sì. běn dì qiān, xián xī zhōng wèi chē qí jiāng jūn.
子本嗣,歷位郡守、九卿。所在操綱領,舉大體,能使群下自盡。有統御之才,不親小事,不讀法律而得廷尉之稱,優於司馬岐等,精練文理。遷鎮北將軍,假節都督河北諸軍事。薨,子粲嗣。本弟騫,咸熙中為車騎將軍。
chū, jiǎo wèi jùn gōng cáo, shǐ guò tài shān. tài shān tài shǒu dōng jùn xuē tì yì zhī, jié wèi qīn yǒu. xì wèi jiǎo yuē: yǐ jùn lì ér jiāo èr qiān dàn, lín guó jūn qū cóng péi chén yóu, bù yì kě hū! tì hòu wèi wèi jùn jí shàng shū lìng, jiē chéng dài jiǎo yún.
初,矯為郡功曹,使過泰山。泰山太守東郡薛悌異之,結為親友。戲謂矯曰:「以郡吏而交二千石,鄰國君屈從陪臣游,不亦可乎!」悌後為魏郡及尚書令,皆承代矯雲。
xú xuān zì bǎo jiān, guǎng líng hǎi xī rén yě. bì luàn jiāng dōng, yòu cí sūn cè zhī mìng, hái běn jùn. yǔ chén jiǎo bìng wèi gāng jì, èr rén qí míng ér sī hǎo bù xié, rán jù jiàn qì yú tài shǒu chén dēng, yǔ dēng bìng xīn yú tài zǔ. hǎi xī huái pǔ èr xiàn mín zuò luàn, dū wèi wèi mí lìng liáng xí yè bēn xuān jiā, mì sòng miǎn zhī. tài zǔ qiǎn dū jūn hù zhì lái tǎo zéi, yǐ bīng shǎo bù jìn. xuān qián jiàn zé zhī, shì yǐ xíng shì, zhì nǎi jìn pò zéi. tài zǔ pì wèi sī kōng yuàn shǔ, chú dōng mín fā gān lìng, qiān qí jùn tài shǒu, rù wèi mén xià dū, cóng dào shòu chūn. huì mǎ chāo zuò luàn, dà jūn xī zhēng, tài zǔ jiàn guān shǔ yuē: jīn dāng yuǎn zhēng, ér cǐ fāng wèi dìng, yǐ wèi hòu yōu, yí dé qīng gōng dà dé yǐ zhèn tǒng zhī. nǎi yǐ xuān wèi zuǒ hù jūn, liú tǒng zhū jūn. hái, wèi chéng xiàng dōng cáo yuàn, chū wèi wèi jùn tài shǒu. tài zǔ bēng luò yáng, qún chén rù diàn zhōng fā āi. huò yán kě yì zhū chéng shǒu, yòng qiào pèi rén. xuān lì shēng yuē: jīn zhě yuǎn jìn yī tǒng, rén huái xiào jié, hé bì qiào pèi, ér jǔ sù wèi zhě xīn. wén dì wén yuē: suǒ wèi shè jì zhī chén yě. dì jì jiàn zuò, wèi yù shǐ zhōng chéng, cì jué guān nèi hóu, xǐ chéng mén xiào wèi, xún yuè qiān sī lì xiào wèi, zhuǎn sàn qí cháng shì. cóng zhì guǎng líng, liù jūn chéng zhōu, fēng làng bào qǐ, dì chuán huí dào, xuān bìng zài hòu, líng bō ér qián, qún liáo mò xiān zhì zhě. dì zhuàng zhī, qiān shàng shū.
徐宣字寶堅,廣陵海西人也。避亂江東,又辭孫策之命,還本郡。與陳矯並為綱紀,二人齊名而私好不協,然俱見器於太守陳登,與登並心於太祖。海西、淮浦二縣民作亂,都尉衛彌、令梁習夜奔宣家,密送免之。太祖遣督軍扈質來討賊,以兵少不進。宣潛見責之,示以形勢,質乃進破賊。太祖闢為司空掾屬,除東緡、發乾令,遷齊郡太守,入為門下督,從到壽春。會馬超作亂,大軍西征,太祖見官屬曰:「今當遠征,而此方未定,以為後憂,宜得清公大德以鎮統之。」乃以宣為左護軍,留統諸軍。還,為丞相東曹掾,出為魏郡太守。太祖崩洛陽,群臣入殿中發哀。或言可易諸城守,用譙、沛人。宣厲聲曰:「今者遠近一統,人懷效節,何必譙、沛,而沮宿衛者心。」文帝聞曰:「所謂社稷之臣也。」帝既踐阼,為御史中丞,賜爵關內侯,徙城門校尉,旬月遷司隸校尉,轉散騎常侍。從至廣陵,六軍乘舟,風浪暴起,帝船回倒,宣病在後,陵波而前,群寮莫先至者。帝壯之,遷尚書。
míng dì jí wèi, fēng jīn yáng tíng hòu, yì èr bǎi hù. zhōng lǐng jūn huán fàn jiàn xuān yuē: chén wén dì wáng yòng rén, dù shì shòu cái. zhēng duó zhī shí, yǐ cè lüè wèi xiān, fēn dìng zhī hòu, yǐ zhōng yì wèi shǒu. gù jìn wén xíng jiù fàn zhī jì ér shǎng yōng jì zhī yán, gāo zǔ yòng chén píng zhī zhì ér tuō hòu yú zhōu bó yě. qiè jiàn shàng shū xú xuān, tǐ zhōng hòu zhī xíng, bǐng zhí liàng zhī xìng qīng yǎ tè lì, bù jū shì sú què rán nán dòng, yǒu shè jì zhī jié lì wèi zhōu jùn, suǒ zài chēng zhí. jīn pú shè quē, xuān xíng zhǎng hòu shì fù xīn rèn zhòng, mò yí xuān zhě. dì suì yǐ xuān wèi zuǒ pú shè, hòu jiā shì zhōng guāng lù dài fū. chē jià xìng xǔ chāng, zǒng tǒng liú shì. dì hái, zhǔ zhě zòu chéng wén shū. zhào yuē: wú shěng yǔ pú shè hé yì? jìng bù shì. shàng fāng lìng zuò wěi jiàn kǎo jìng, xuān shàng shū chén wēi xíng dà guò, yòu jiàn zuò gōng diàn qióng jǐn mín lì, dì jiē shǒu zhào jiā nà. xuān yuē: qī shí yǒu xiàn chē zhī lǐ, jīn yǐ liù shí bā, kě yǐ qù yǐ. nǎi gù cí jí xùn wèi, dì zhōng bù xǔ. qīng lóng sì nián hōng, yí lìng bù yī shū jīn, liǎn yǐ shí fú. zhào yuē: xuān tǐ lǚ zhì shí, zhí nèi fāng wài, lì zài sān cháo, gōng liàng zhèng sè, yǒu tuō gū jì mìng zhī jié, kě wèi zhù shí chén yě. cháng yù yǐ yǐ tái fǔ, wèi jí dēng zhī, xī hū dà mìng bù yǒng! qí zhuī zèng chē qí jiāng jūn, zàng rú gōng lǐ. shì yuē zhēn hóu. zi qīn sì.
明帝即位,封津陽亭侯,邑二百戶。中領軍桓范薦宣曰:「臣聞帝王用人,度世授才。爭奪之時,以策略為先,分定之後,以忠義為首。故晉文行舅犯之計而賞雍季之言,高祖用陳平之智而託後於周勃也。竊見尚書徐宣,體忠厚之行,秉直亮之性;清雅特立,不拘世俗;確然難動,有社稷之節;歷位州郡,所在稱職。今僕射缺,宣行掌後事;腹心任重,莫宜宣者。「帝遂以宣為左僕射,後加侍中光祿大夫。車駕幸許昌,總統留事。帝還,主者奏呈文書。詔曰:「吾省與僕射何異?」竟不視。尚方令坐猥見考竟,宣上疏陳威刑大過,又諫作宮殿窮盡民力,帝皆手詔嘉納。宣曰:「七十有縣車之禮,今已六十八,可以去矣。」乃固辭疾遜位,帝終不許。青龍四年薨,遺令布衣疏巾,斂以時服。詔曰:「宣體履至實,直內方外,歷在三朝,公亮正色,有託孤寄命之節,可謂柱石臣也。常欲倚以台輔,未及登之,惜乎大命不永!其追贈車騎將軍,葬如公禮。」諡曰貞侯。子欽嗣。
wèi zhēn zì gōng zhèn, chén liú xiāng yì rén yě. fù zī, yǒu dà jié, bù yīng sān gōng zhī pì. tài zǔ zhī chū zhì chén liú, zī yuē: píng tiān xià zhě, bì cǐ rén yě. tài zǔ yì yì zhī, shù yì zī yì dà shì. cóng tǎo dǒng zhuō, zhàn yú xíng yáng ér zú. tài zǔ měi shè jùn jìng, zhé qiǎn shǐ cí yān. xià hóu dūn wèi chén liú tài shǒu, jǔ zhēn jì lì, mìng fù chū yàn, zhēn yǐ wèi mò shì zhī sú, fēi lǐ zhī zhèng. dūn nù, zhí zhēn, jì ér shè zhī. hòu wèi hàn huáng mén shì láng. dōng jùn zhū yuè móu fǎn, yǐn zhēn. tài zǔ lìng yuē: gū yǔ qīng jūn tóng gòng jǔ shì, jiā qīn lìng wèn. shǐ wén yuè yán, gù zì bù xìn. jí dé xún lìng jūn shū, jù liàng zhōng chéng. huì fèng zhào mìng, pìn guì rén yú wèi, yīn biǎo liú zhēn cān chéng xiàng jūn shì. zhuī lù zhēn fù jiù xūn, cì jué guān nèi hóu, zhuǎn wèi hù cáo yuàn. wén dì jí wáng wèi, wèi sàn qí cháng shì. jí jiàn zuò, fēng ān guó tíng hòu. shí qún chén bìng sòng wèi dé, duō yì sǔn qián cháo. zhēn dú míng chán shòu zhī yì, chēng yáng hàn měi. dì shù mù zhēn yuē: tiān xià zhī zhēn, dāng yǔ shān yáng gòng zhī. qiān shàng shū, zhuǎn shì zhōng lì bù shàng shū. dì xìng guǎng líng, xíng zhōng lǐng jūn, cóng. zhēng jūn dà jiāng jūn cáo xiū biǎo dé jiàng zéi cí, sūn quán yǐ zài rú xū kǒu. zhēn yuē: quán shì zhǎng jiāng, wèi gǎn kàng héng, cǐ bì wèi bù wěi cí ěr. kǎo hé jiàng zhě, guǒ shǒu jiāng zhà suǒ zuò yě.
衛臻字公振,陳留襄邑人也。父茲,有大節,不應三公之辟。太祖之初至陳留,茲曰:「平天下者,必此人也。」太祖亦異之,數詣茲議大事。從討董卓,戰於滎陽而卒。太祖每涉郡境,輒遣使祠焉。夏侯惇為陳留太守,舉臻計吏,命婦出宴,臻以為「末世之俗,非禮之正「。惇怒,執臻,既而赦之。後為漢黃門侍郎。東郡朱越謀反,引臻。太祖令曰:「孤與卿君同共舉事,加欽令問。始聞越言,固自不信。及得荀令君書,具亮忠誠。」會奉詔命,聘貴人於魏,因表留臻參丞相軍事。追錄臻父舊勛,賜爵關內侯,轉為戶曹掾。文帝即王位,為散騎常侍。及踐阼,封安國亭侯。時群臣並頌魏德,多抑損前朝。臻獨明禪授之義,稱揚漢美。帝數目臻曰:「天下之珍,當與山陽共之。」遷尚書,轉侍中吏部尚書。帝幸廣陵,行中領軍,從。征軍大將軍曹休表得降賊辭,「孫權已在濡須口」。臻曰:「權恃長江,未敢抗衡,此必畏怖偽辭耳。「考核降者,果守將詐所作也。
míng dì jí wèi, jìn fēng kāng xiāng hóu, hòu zhuǎn wèi yòu pú shè, diǎn xuǎn jǔ, rú qián jiā shì zhōng. zhōng hù jūn jiǎng jì yí zhēn shū yuē: hàn zǔ yù wáng lǔ wèi shàng jiāng, zhōu wǔ bá yú fù wèi tài shī bù yī sī yǎng, kě dēng wáng gōng, hé bì shǒu wén, shì ér hòu yòng? zhēn dá yuē: gǔ rén yí zhì huì ér rèn dù liàng, xū kǎo jī ér jiā chù zhì jīn zi tóng mù yě yú chéng kāng, yù duàn shé wén jǐng, hǎo bù jīng zhī jǔ, kāi bá qí zhī jīn, jiāng shǐ tiān xià chí chěng ér qǐ yǐ. zhū gé liàng kòu tiān shuǐ, zhēn zòu: yí qiǎn qí bīng rù sàn guān, jué qí liáng dào. nǎi yǐ zhēn wèi zhēng shǔ jiāng jūn, jiǎ jié dū zhū jūn shì, dào zhǎng ān, liàng tuì. hái, fù zhí, jiā guāng lù dài fū. shì shí, dì fāng lóng yì yú diàn shě, zhēn shù qiè jiàn. jí diàn zhōng jiān shàn shōu lán tái lìng shǐ, zhēn zòu àn zhī. zhào yuē: diàn shě bù chéng, wú suǒ liú xīn, qīng tuī zhī hé? zhēn shàng shū yuē: gǔ zhì qīn guān zhī fǎ, fēi è qí qín shì yě, chéng yǐ suǒ yì zhě xiǎo, suǒ duò zhě dà yě. chén měi chá xiào shì, lèi jiē rú cǐ, jù qún sī jiāng suì yuè zhí, yǐ zhì líng chí yǐ. liàng yòu chū xié gǔ zhēng nán shàng: zhū rán děng jūn yǐ guò jīng chéng. zhēn yuē: rán, wú zhī xiāo jiāng, bì xià cóng quán, qiě wèi shì yǐ zhuì zhēng nán ěr. quán guǒ zhào rán rù jū cháo, jìn gōng hé féi. dì yù zì dōng zhēng, zhēn yuē: quán wài shì yīng liàng, nèi shí guān wàng. qiě hé féi chéng gù, bù zú wèi lǜ. chē jià kě wú qīn zhēng, yǐ shěng liù jūn zhī fèi. dì dào xún yáng ér quán jìng tuì.
明帝即位,進封康鄉侯,後轉為右僕射,典選舉,如前加侍中。中護軍蔣濟遺臻書曰:「漢祖遇亡虜為上將,周武拔漁父為太師;布衣廝養,可登王公,何必守文,試而後用?」臻答曰:「古人遺智慧而任度量,須考績而加黜陟;今子同牧野於成、康,喻斷蛇文、景,好不經之舉,開拔奇之津,將使天下馳騁而起矣。」諸葛亮寇天水,臻奏:「宜遣奇兵入散關,絕其糧道。」乃以臻為征蜀將軍,假節督諸軍事,到長安,亮退。還,復職,加光祿大夫。是時,帝方隆意於殿舍,臻數切諫。及殿中監擅收蘭台令史,臻奏案之。詔曰:「殿舍不成,吾所留心,卿推之何?」臻上疏曰:「古制侵官之法,非惡其勤事也,誠以所益者小,所墮者大也。臣每察校事,類皆如此,懼群司將遂越職,以至陵遲矣。」亮又出斜谷;征南上:「朱然等軍已過荊城。」臻曰:「然,吳之驍將,必下從權,且為勢以綴征南耳。」權果召然入居巢,進攻合肥。帝欲自東征,臻曰:「權外示應亮,內實觀望。且合肥城固,不足為慮。車駕可無親征,以省六軍之費。」帝到尋陽而權竟退。
yōu zhōu cì shǐ guàn qiū jiǎn shàng shū yuē: bì xià jí wèi yǐ lái, wèi yǒu kě shū. wú shǔ shì xiǎn, wèi kě zú píng, liáo kě yǐ cǐ fāng wú yòng zhī shì kè dìng liáo dōng. zhēn yuē: jiǎn suǒ chén jiē zhàn guó xì shù, fēi wáng zhě zhī shì yě. wú pín suì chēng bīng, kòu luàn biān jìng, ér yóu àn jiǎ yǎng shì, wèi guǒ xún zhì tǎo zhě, chéng yǐ bǎi xìng pí láo gù yě. qiě yuān shēng zhǎng hǎi biǎo, xiāng chéng sān shì, wài fǔ róng yí, nèi xiū zhàn shè, ér jiǎn yù yǐ piān jūn zhǎng qū, cháo zhì xī juǎn, zhī qí wàng yǐ. jiǎn xíng jūn suì bù lì.
幽州刺史毌丘儉上疏曰:「陛下即位已來,未有可書。吳、蜀恃險,未可卒平,聊可以此方無用之士克定遼東。」臻曰:「儉所陳皆戰國細術,非王者之事也。吳頻歲稱兵,寇亂邊境,而猶案甲養士,未果尋致討者,誠以百姓疲勞故也。且淵生長海表,相承三世,外撫戎夷,內脩戰射,而儉欲以偏軍長驅,朝至夕卷,知其妄矣。」儉行軍遂不利。
zhēn qiān wèi sī kōng, xǐ sī tú. zhèng shǐ zhōng, jìn jué zhǎng yuán hóu, yì qiān hù, fēng yī zi liè hóu. chū, tài zǔ jiǔ bù lì tài zǐ, ér fāng qí guì lín zāi hóu. dīng yí děng wèi zhī yǔ yì, quàn zhēn zì jié, zhēn yǐ dà yì jù zhī. jí wén dì jí wèi, dōng hǎi wáng lín yǒu chǒng, dì wèn zhēn: píng yuán hóu hé rú? zhēn chēng míng dé měi ér zhōng bù yán. cáo shuǎng fǔ zhèng, shǐ xià hóu xuán xuān zhǐ, yù yǐn zhēn rù shǒu shàng shū lìng, jí wèi dì qiú hūn, jiē bù xǔ. gù qǐ xùn wèi. zhào yuē: xī gàn mù yǎn xī, yì yā qiáng qín liú hóu yí shén, bù wàng chǔ shì. dǎng yán jiā móu, wàng bù lìn yān. cì zhái yī qū, wèi tè jìn, zhì rú sān sī. hōng, zhuī zèng tài wèi, shì yuē jìng hóu. zi liè sì, xián xī zhōng wèi guāng lù xūn.
臻遷為司空,徙司徒。正始中,進爵長垣侯,邑千戶,封一子列侯。初,太祖久不立太子,而方奇貴臨菑侯。丁儀等為之羽翼,勸臻自結,臻以大義拒之。及文帝即位,東海王霖有寵,帝問臻:「平原侯何如?」臻稱明德美而終不言。曹爽輔政,使夏侯玄宣指,欲引臻入守尚書令,及為弟求婚,皆不許。固乞遜位。詔曰:「昔干木偃息,義壓強秦;留侯頤神,不忘楚事。讜言嘉謀,望不吝焉。」賜宅一區,位特進,秩如三司。薨,追贈太尉,諡曰敬侯。子烈嗣,咸熙中為光祿勛。
lú yù zì zi jiā, zhuō jùn zhuō rén yě. fù zhí, yǒu míng yú shì. yù shí suì ér gū, yù běn zhōu luàn, èr xiōng sǐ nán. dāng yuán shào gōng sūn zàn jiāo bīng, yōu jì jī huāng, yǎng guǎ sǎo gū xiōng zi, yǐ xué xíng jiàn chēng. wén dì wèi wǔ guān jiāng, zhào yù shǔ mén xià zéi cáo. cuī yǎn jǔ wèi jì zhōu zhǔ bù. shí tiān xià cǎo chuàng, duō bū táo, gù zhòng shì wáng fǎ, zuì jí qī zǐ. wáng shì qī bái děng, shǐ shì fū jiā shù rì, wèi yǔ fū xiāng jiàn, dà lǐ zòu qì fú. yù bó zhī yuē: fū nǚ zǐ zhī qíng, yǐ jiē jiàn ér ēn shēng, chéng fù ér yì zhòng. gù shī yún' wèi jiàn jūn zǐ, wǒ xīn shāng bēi yì jì jiàn zhǐ, wǒ xīn zé yí'. yòu lǐ' wèi miào jiàn zhī fù ér sǐ, guī zàng nǚ shì zhī dǎng, yǐ wèi chéng fù yě'. jīn bái děng shēng yǒu wèi jiàn zhī bēi, sǐ yǒu fēi fù zhī tòng, ér lì yì yù sì zhī dà pì, zé ruò tóng láo hé jǐn zhī hòu, zuì hé suǒ jiā? qiě jì yuē' fù cóng qīng', yán fù rén zhī zuì, yǐ qīng zhě wèi bǐ yě. yòu shū yún' yǔ qí shā bù gū, níng shī bù jīng', kǒng guò zhòng yě. gǒu yǐ bái děng jiē shòu lǐ pìn, yǐ rù mén tíng, xíng zhī wèi kě, shā zhī wèi zhòng. tài zǔ yuē: yù zhí zhī shì yě. yòu yǐn jīng diǎn yǒu yì, shǐ gū tàn xī. yóu shì wèi chéng xiàng fǎ cáo yì lìng shǐ, zhuǎn xī cáo yì lìng shǐ.
盧毓字子家,涿郡涿人也。父植,有名於世。毓十歲而孤,遇本州亂,二兄死難。當袁紹、公孫瓚交兵,幽冀饑荒,養寡嫂孤兄子,以學行見稱。文帝為五官將,召毓署門下賊曹。崔琰舉為冀州主簿。時天下草創,多逋逃,故重士亡法,罪及妻子。亡士妻白等,始適夫家數日,未與夫相見,大理奏棄巿。毓駁之曰:「夫女子之情,以接見而恩生,成婦而義重。故詩云'未見君子,我心傷悲;亦既見止,我心則夷'。又禮'未廟見之婦而死,歸葬女氏之黨,以未成婦也'。今白等生有未見之悲,死有非婦之痛,而吏議欲肆之大辟,則若同牢合卺之後,罪何所加?且記曰'附從輕',言附人之罪,以輕者為比也。又書雲'與其殺不辜,寧失不經',恐過重也。苟以白等皆受禮聘,已入門庭,刑之為可,殺之為重。」太祖曰:「毓執之是也。又引經典有意,使孤嘆息。」由是為丞相法曹議令史,轉西曹議令史。
wèi guó jì jiàn, wèi lì bù láng. wén dì jiàn zuò, xǐ huáng mén shì láng, chū wèi jì yīn xiāng, liáng qiào èr jùn tài shǒu. dì yǐ qiào jiù xiāng, gù dà xǐ mín chōng zhī, yǐ wèi tún tián. ér qiào tǔ dì qiāo jí, bǎi xìng qióng kùn, yù mǐn zhī, shàng biǎo xǐ mín yú liáng guó jiù wò yǎn, shī dì yì. suī tīng yù suǒ biǎo, xīn yóu hèn zhī, suì zuǒ qiān yù, shǐ jiāng xǐ mín wèi suī yáng diǎn nóng xiào wèi. yù xīn zài lì mín, gōng zì lín shì, zé jū měi tián, bǎi xìng lài zhī. qiān ān píng guǎng píng tài shǒu, suǒ zài yǒu huì huà.
魏國既建,為吏部郎。文帝踐阼,徙黃門侍郎,出為濟陰相,梁、譙二郡太守。帝以譙舊鄉,故大徙民充之,以為屯田。而譙土地墝瘠,百姓窮困,毓愍之,上表徙民於梁國就沃衍,失帝意。雖聽毓所表,心猶恨之,遂左遷毓,使將徙民為睢陽典農校尉。毓心在利民,躬自臨視,擇居美田,百姓賴之。遷安平、廣平太守,所在有惠化。
qīng lóng èr nián, rù wèi shì zhōng. xiān shì, sàn qí cháng shì liú shào shòu zhào dìng lǜ, wèi jiù. yù shàng lùn gǔ jīn kē lǜ zhī yì, yǐ wèi fǎ yí yī zhèng, bù yí yǒu liǎng duān, shǐ jiān lì dé róng qíng. jí shì zhōng gāo táng lóng shù yǐ gōng shì shì qiè jiàn, dì bù yuè, yù jìn yuē: chén wén jūn míng zé chén zhí, gǔ zhī shèng wáng kǒng bù wén qí guò, gù yǒu gǎn jiàn zhī gǔ. jìn chén jǐn guī, cǐ nǎi chén děng suǒ yǐ bù jí lóng. lóng zhū shēng, míng wèi kuáng zhí, bì xià yí róng zhī. zài zhí sān nián, duō suǒ bó zhēng. zhào yuē: guān rén zhì cái, shèng dì suǒ nán, bì xū liáng zuǒ, jìn kě tì fǒu. shì zhōng yù bǐng xìng zhēn gù, xīn píng tǐ zhèng, kě wèi míng shì yǒu gōng, bù xiè yú wèi zhě yě. qí yǐ yù wèi lì bù shàng shū. shǐ yù zì xuǎn dài, yuē: dé rú qīng zhě nǎi kě. yù jǔ cháng shì zhèng chōng, dì yuē: wén hé, wú zì zhī zhī, gèng jǔ wú suǒ wèi wén zhě. nǎi jǔ ruǎn wǔ sūn yōng, dì yú shì yòng yōng.
青龍二年,入為侍中。先是,散騎常侍劉劭受詔定律,未就。毓上論古今科律之意,以為法宜一正,不宜有兩端,使奸吏得容情。及侍中高堂隆數以宮室事切諫,帝不悅,毓進曰:「臣聞君明則臣直,古之聖王恐不聞其過,故有敢諫之鼓。近臣盡規,此乃臣等所以不及隆。隆諸生,名為狂直,陛下宜容之。」在職三年,多所駁爭。詔曰:「官人秩才,聖帝所難,必須良佐,進可替否。侍中毓稟性貞固,心平體正,可謂明試有功,不懈於位者也。其以毓為吏部尚書。「使毓自選代,曰:「得如卿者乃可。」毓舉常侍鄭沖,帝曰:「文和,吾自知之,更舉吾所未聞者。」乃舉阮武、孫邕,帝於是用邕。
qián cǐ zhū gé dàn dèng yáng děng chí míng yù, yǒu sì cōng bā dá zhī qiào, dì jí zhī. shí jǔ zhōng shū láng, zhào yuē: dé qí rén yǔ fǒu, zài lú shēng ěr. xuǎn jǔ mò qǔ yǒu míng, míng rú huà dì zuò bǐng, bù kě dàn yě. yù duì yuē: míng bù zú yǐ zhì yì rén, ér kě yǐ dé cháng shì. cháng shì wèi jiào mù shàn, rán hòu yǒu míng, fēi suǒ dāng jí yě. yú chén jì bù zú yǐ shí yì rén, yòu zhǔ zhě zhèng yǐ xún míng àn cháng wèi zhí, dàn dāng yǒu yǐ yàn qí hòu. gù gǔ zhě fū zòu yǐ yán, míng shì yǐ gōng. jīn kǎo jī zhī fǎ fèi, ér yǐ huǐ yù xiāng jìn tuì, gù zhēn wěi hún zá, xū shí xiāng méng. dì nà qí yán, jí zhào zuò kǎo kè fǎ. huì sī tú quē, yù jǔ chù shì guǎn níng, dì bù néng yòng. gèng wèn qí cì, yù duì yuē: dūn dǔ zhì xíng, zé tài zhōng dài fū hán jì liàng zhí qīng fāng, zé sī lì xiào wèi cuī lín zhēn gù chún cuì, zé tài cháng cháng lín. dì nǎi yòng jì. yù yú rén jí xuǎn jǔ, xiān jǔ xìng xíng, ér hòu yán cái. huáng mén lǐ fēng cháng yǐ wèn yù, yù yuē: cái suǒ yǐ wèi shàn yě, gù dà cái chéng dà shàn, xiǎo cái chéng xiǎo shàn. jīn chēng zhī yǒu cái ér bù néng wèi shàn, shì cái bù zhōng qì yě. fēng děng fú qí yán.
前此諸葛誕、鄧颺等馳名譽,有四聰八達之誚,帝疾之。時舉中書郎,詔曰:「得其人與否,在盧生耳。選舉莫取有名,名如畫地作餅,不可啖也。」毓對曰:「名不足以致異人,而可以得常士。常士畏教慕善,然後有名,非所當疾也。愚臣既不足以識異人,又主者正以循名案常為職,但當有以驗其後。故古者敷奏以言,明試以功。今考績之法廢,而以毀譽相進退,故真偽渾雜,虛實相蒙。」帝納其言,即詔作考課法。會司徒缺,毓舉處士管寧,帝不能用。更問其次,毓對曰:「敦篤至行,則太中大夫韓暨;亮直清方,則司隸校尉崔林;貞固純粹,則太常常林。」帝乃用暨。毓於人及選舉,先舉性行,而後言才。黃門李豐嘗以問毓,毓曰:「才所以為善也,故大才成大善,小才成小善。今稱之有才而不能為善,是才不中器也。」豐等服其言。
qí wáng jí wèi, cì jué guān nèi hóu. shí cáo shuǎng bǐng quán, jiāng shù qí dǎng, xǐ yù pú shè, yǐ shì zhōng hé yàn dài yù. qǐng zhī, chū yù wèi tíng wèi, sī lì bì guǐ yòu wǎng zòu miǎn guān, zhòng lùn duō sòng zhī, nǎi yǐ yù wèi guāng lù xūn. shuǎng děng jiàn shōu, tài fù sī mǎ xuān wáng shǐ yù xíng sī lì xiào wèi, zhì qí yù. fù wèi lì bù shàng shū, jiā fèng chē dū wèi, fēng gāo lè tíng hòu, zhuǎn wèi pú shè, gù diǎn xuǎn jǔ, jiā guāng lù dài fū. gāo guì xiāng gōng jí wèi, jìn fēng dà liáng xiāng hóu. fēng yī zi tíng hòu. guàn qiū jiǎn zuò luàn, dà jiāng jūn sī mǎ jǐng wáng chū zhēng, yù gāng jì hòu shì, jiā shì zhōng. zhèng yuán sān nián, jí bìng, xùn wèi. qiān wèi sī kōng, gù tuī biāo qí jiāng jūn wáng chǎng guāng lù dài fū wáng guān sī lì xiào wèi wáng xiáng. zhào shǐ shǐ zhě jí shòu yìn shòu, jìn jué fēng róng chéng hóu, yì èr qiān sān bǎi hù. gān lù èr nián hōng, shì yuē chéng hóu. sūn fān sì. yù zi qīn tǐng, xián xī zhōng qīn wèi shàng shū, tǐng tài shān tài shǒu.
齊王即位,賜爵關內侯。時曹爽秉權,將樹其黨,徙毓僕射,以侍中何晏代毓。頃之,出毓為廷尉,司隸畢軌又枉奏免官,眾論多訟之,乃以毓為光祿勛。爽等見收,太傅司馬宣王使毓行司隸校尉,治其獄。復為吏部尚書,加奉車都尉,封高樂亭侯,轉為僕射,故典選舉,加光祿大夫。高貴鄉公即位,進封大梁鄉侯。封一子亭侯。毌丘儉作亂,大將軍司馬景王出征,毓綱紀後事,加侍中。正元三年,疾病,遜位。遷為司空,固推驃騎將軍王昶、光祿大夫王觀、司隸校尉王祥。詔使使者即授印綬,進爵封容城侯,邑二千三百戶。甘露二年薨,諡曰成侯。孫藩嗣。毓子欽、珽,咸熙中欽為尚書,珽泰山太守。
píng yuē: huán jiē shí dǔ chéng bài, cái zhōu dāng shì. chén qún dòng zhàng míng yì, yǒu qīng liú yǎ wàng tài hóng jì jiǎn zhì, yǔn kè táng gòu yǐ. wèi shì shì tǒng tái gé, zhòng nèi qīng wài, gù bā zuò shàng shū, jí gǔ liù qīng zhī rèn yě. chén xú wèi lú, jiǔ jū sī wèi, jiǎo xuān gāng duàn gǔ gěng, zhēn yù guī jiàn qīng lǐ, xián bù tiǎn jué zhí yún.
評曰:桓階識睹成敗,才周當世。陳群動仗名義,有清流雅望;泰弘濟簡至,允克堂構矣。魏世事統台閣,重內輕外,故八座尚書,即古六卿之任也。陳、徐、衛、盧,久居斯位,矯、宣剛斷骨鯁,臻、毓規鑒清理,咸不忝厥職雲。