liú yáo zì zhèng lǐ, dōng lái mù píng rén yě. qí xiào wáng shǎo zǐ fēng mù píng hóu, zǐ sūn jiā yān. yáo bó fù chǒng, wèi hàn tài wèi. yáo xiōng dài, zì gōng shān, lì wèi shì zhōng, yǎn zhōu cì shǐ.
刘繇字正礼,东莱牟平人也。齐孝王少子封牟平侯,子孙家焉。繇伯父宠,为汉太尉。繇兄岱,字公山,历位侍中,兖州刺史。
yáo nián shí jiǔ, cóng fù wěi wèi zéi suǒ jié zhì, yáo cuàn qǔ yǐ guī, yóu shì xiǎn míng. jǔ xiào lián, wèi láng zhōng, chú xià yì zhǎng. shí jùn shǒu yǐ guì qī tuō zhī, suì qì guān qù. zhōu pì bù jǐ nán, jǐ nán xiāng zhòng cháng shì zi, tān huì bù xún, yáo zòu miǎn zhī. píng yuán táo qiū hóng jiàn yáo, yù lìng jǔ mào cái. cì shǐ yuē:" qián nián jǔ gōng shān, nài hé fù jǔ zhèng lǐ hū?" hóng yuē:" ruò míng shǐ jūn yòng gōng shān yú qián, zhuó zhèng lǐ yú hòu, suǒ wèi yù èr lóng yú zhǎng tú, chěng qí jì yú qiān lǐ, bù yì kě hū!" huì pì sī kōng yuàn, chú shì yù shǐ, bù jiù. bì luàn huái pǔ, zhào shū yǐ wéi yáng zhōu cì shǐ. shí yuán shù zài huái nán, yáo wèi dàn, bù gǎn zhī zhōu. yù nán dù jiāng, wú jǐng sūn bēn yíng zhì qū ā. shù tú wèi tiě nì, gōng méi zhū jùn xiàn. yáo qiǎn fán néng zhāng yīng tún jiāng biān yǐ jù zhī. yǐ jǐng bēn shù suǒ shòu yòng, nǎi pò zhú shǐ qù. yú shì shù nǎi zì zhì yáng zhōu cì shǐ, yǔ jǐng bēn bìng lì gōng yīng néng děng, suì yú bù xià. hàn mìng jiā yáo wèi mù, zhèn wǔ jiàng jūn, zhòng shù wàn rén, sūn cè dōng dù, pò yīng néng děng. yáo bēn dān tú, suì sù jiāng nán bǎo yù zhāng, zhù péng zé. zé róng xiān zhì, shā tài shǒu zhū hào, rù jū jùn zhōng. yáo jìn tǎo róng, wèi róng suǒ pò, gèng fù zhāo hé shǔ xiàn, gōng pò róng. róng bài zǒu rù shān, wèi mín suǒ shā, yáo xún bìng zú, shí nián sì shí èr.
繇年十九,从父韪为贼所劫质,繇篡取以归,由是显名。举孝廉,为郎中,除下邑长。时郡守以贵戚讬之,遂弃官去。州辟部济南,济南相中常侍子,贪秽不循,繇奏免之。平原陶丘洪荐繇,欲令举茂才。刺史曰:“前年举公山,奈何复举正礼乎?”洪曰:“若明使君用公山於前,擢正礼於后,所谓御二龙於长涂,骋骐骥於千里,不亦可乎!”会辟司空掾,除侍御史,不就。避乱淮浦,诏书以为扬州刺史。时袁术在淮南,繇畏惮,不敢之州。欲南渡江,吴景、孙贲迎置曲阿。术图为僣逆,攻没诸郡县。繇遣樊能、张英屯江边以拒之。以景、贲术所授用,乃迫逐使去。於是术乃自置扬州刺史,与景、贲并力攻英、能等,岁馀不下。汉命加繇为牧,振武将军,众数万人,孙策东渡,破英、能等。繇奔丹徒,遂溯江南保豫章,驻彭泽。笮融先至,杀太守朱皓,入居郡中。繇进讨融,为融所破,更复招合属县,攻破融。融败走入山,为民所杀,繇寻病卒,时年四十二。
zé róng zhě, dān yáng rén, chū jù zhòng shù bǎi, wǎng yī xú zhōu mù táo qiān. qiān shǐ dū guǎng líng péng chéng yùn cáo, suì fàng zòng shàn shā, zuò duàn sān jùn wěi shū yǐ zì rù. nǎi dà qǐ fú tú cí, yǐ tóng wéi rén, huáng jīn tú shēn, yī yǐ jǐn cǎi, chuí tóng pán jiǔ zhòng, xià wéi zhòng lóu gé dào, kě róng sān qiān yú rén, xī kè dú fó jīng, lìng jiè nèi jí páng jùn rén yǒu hǎo fú zhě tīng shòu dào, fù qí tā yì yǐ zhāo zhì zhī, yóu cǐ yuǎn jìn qián hòu zhì zhě wǔ qiān yú rén hù. měi yù fó, duō shè jiǔ fàn, bù xí yú lù, jīng shù shí lǐ, mín rén lái guān jí jiù shí qiě wàn rén, fèi yǐ jù yì jì. cáo gōng gōng táo qiān, xú tǔ sāo dòng, róng jiāng nán nǚ wàn kǒu, mǎ sān qiān pǐ, zǒu guǎng líng, guǎng líng tài shǒu zhào yù dài yǐ bīn lǐ. xiān shì, péng chéng xiāng xuē lǐ wèi táo qiān suǒ bī, tún mò líng. róng lì guǎng líng zhī zhòng, yīn jiǔ hān shā yù, fàng bīng dà lüè, yīn zài ér qù. guò shā lǐ, rán hòu shā hào.
笮融者,丹杨人,初聚众数百,往依徐州牧陶谦。谦使督广陵、彭城运漕,遂放纵擅杀,坐断三郡委输以自入。乃大起浮图祠,以铜为人,黄金涂身,衣以锦采,垂铜槃九重,下为重楼阁道,可容三千馀人,悉课读佛经,令界内及旁郡人有好佛者听受道,复其他役以招致之,由此远近前后至者五千馀人户。每浴佛,多设酒饭,布席於路,经数十里,民人来观及就食且万人,费以巨亿计。曹公攻陶谦,徐土骚动,融将男女万口,马三千匹,走广陵,广陵太守赵昱待以宾礼。先是,彭城相薛礼为陶谦所偪,屯秣陵。融利广陵之众,因酒酣杀昱,放兵大略,因载而去。过杀礼,然后杀皓。
hòu cè xī fá jiāng xià, hái guò yù zhāng, shōu zǎi yáo sàng, shàn yù qí jiā. wáng lǎng yí cè shū yuē:" liú zhèng lǐ xī chū lín zhōu, wèi néng zì dá, shí lài zūn mén wèi zhī xiān hòu, yòng néng jì jiāng chéng zhì, yǒu suǒ chǔ dìng. jiàn jìng zhī lǐ, gǎn fēn jié yì, qíng zài zhōng shǐ. hòu yǐ yuán shì zhī xián, shāo gèng guāi là. gèng yǐ tóng méng, hái wèi chóu dí, yuán qí běn xīn, shí fēi suǒ lè. kāng níng zhī hòu, cháng yuàn yú píng gèng chéng, fù jiàn sù hǎo. yī ěr fēn lí, kuǎn yì bù zhāo, yǎn rán cú yǔn, kě wèi shāng hèn! zhī dūn yǐ lì báo, dé yǐ bào yuàn, shōu gǔ yù gū, āi wáng mǐn cún, juān jì wǎng zhī cāi, bǎo liù chǐ zhī tuō, chéng shēn ēn zhòng fēn, měi míng hòu shí yě. xī lǔ rén suī yǒu qí yuàn, bù fèi sàng jì, chūn qiū shàn zhī, wèi zhī dé lǐ, chéng liáng shǐ zhī suǒ yí jí, xiāng xiào zhī suǒ tàn wén. zhèng lǐ yuán zǐ, zhì yǒu zhì cāo, xiǎng bì yǒu yǐ shū yì. wēi shèng xíng xíng, shī zhī yǐ ēn, bù yì yōu zāi!"
后策西伐江夏,还过豫章,收载繇丧,善遇其家。王朗遗策书曰:“刘正礼昔初临州,未能自达,实赖尊门为之先后,用能济江成治,有所处定。践境之礼,感分结意,情在终始。后以袁氏之嫌,稍更乖剌。更以同盟,还为雠敌,原其本心,实非所乐。康宁之后,常愿渝平更成,复践宿好。一尔分离,款意不昭,奄然殂陨,可为伤恨!知敦以厉薄,德以报怨,收骨育孤,哀亡愍存,捐既往之猜,保六尺之讬,诚深恩重分,美名厚实也。昔鲁人虽有齐怨,不废丧纪,春秋善之,谓之得礼,诚良史之所宜藉,乡校之所叹闻。正礼元子,致有志操,想必有以殊异。威盛刑行,施之以恩,不亦优哉!”
yáo zhǎng zǐ jī, zì jìng yú, nián shí sì, jū yáo sàng jìn lǐ, gù lì kuì xiǎng, jiē wú suǒ shòu. zī róng měi hǎo, sūn quán ài jìng zhī. quán wèi piào qí jiāng jūn, pì dōng cáo yuàn, bài fǔ yì xiào wèi jiàn zhōng zhōng láng jiàng. quán wèi wú wáng, qiān jī dà nóng. quán cháng yàn yǐn, qí dū wèi yú fān zuì jiǔ fàn wǔ, quán yù shā zhī, wēi nù shén shèng, yóu jī jiàn zhēng, fān yǐ dé miǎn. quán dà shǔ shí, cháng yú chuán zhōng yàn yǐn, yú chuán lóu shàng zhí léi yǔ, quán yǐ gài zì fù, yòu mìng fù jī, yú rén bù de yě. qí jiàn dài rú cǐ. xǐ láng zhōng lìng. quán chēng zūn hào, gǎi wéi guāng lù xūn, fēn píng shàng shū shì. nián sì shí jiǔ zú. hòu quán wèi zi bà nà jī nǚ, cì dì yī qū, sì shí chǒng cì, yǔ quán zhāng bǐ. jī èr dì, shuò shàng, jiē qí dū wèi.
繇长子基,字敬舆,年十四,居繇丧尽礼,故吏馈饷,皆无所受。姿容美好,孙权爱敬之。权为骠骑将军,辟东曹掾,拜辅义校尉、建忠中郎将。权为吴王,迁基大农。权尝宴饮,骑都尉虞翻醉酒犯忤,权欲杀之,威怒甚盛,由基谏争,翻以得免。权大暑时,尝於船中宴饮,於船楼上值雷雨,权以盖自覆,又命覆基,馀人不得也。其见待如此。徙郎中令。权称尊号,改为光禄勋,分平尚书事。年四十九卒。后权为子霸纳基女,赐第一区,四时宠赐,与全、张比。基二弟,铄、尚,皆骑都尉。
tài shǐ cí zì zi yì, dōng lái huáng rén yě. shǎo hào xué, shì jùn zòu cáo shǐ. huì jùn yǔ zhōu yǒu xì, qū zhí wèi fēn, yǐ xiān wén zhě wéi shàn. shí zhōu zhāng yǐ qù, jùn shǒu kǒng hòu zhī, qiú kě shǐ zhě. cí nián èr shí yī, yǐ xuǎn xíng, chén yè qǔ dào, dào luò yáng, yì gōng chē mén, jiàn zhōu lì shǐ yù qiú tōng. cí wèn yuē:" jūn yù tōng zhāng xié?" lì yuē:" rán." wèn:" zhāng ān zài?" yuē:" chē shàng." cí yuē:" zhāng tí shǔ dé wú wù xié? qǔ lái shì zhī." lì shū bù zhī qí dōng lái rén yě, yīn wèi qǔ zhāng. cí yǐ xiān huái dāo, biàn jié bài zhī. lì yǒng yuè dà hū, yán" rén huài wǒ zhāng"! cí jiāng zhì chē jiān, yǔ yǔ yuē:" xiàng shǐ jūn bù yǐ zhāng xiāng yǔ, wú yì wú yīn dé bài zhī, shì wèi jí xiōng huò fú děng ěr, wú bù dú shòu cǐ zuì. qǐ ruò mò rán jù chū qù, kě yǐ cún yì wáng, wú shì jù jiù xíng pì." lì yán:" jūn wèi jùn bài wú zhāng, yǐ dé rú yì, yù fù wáng wèi?" cí dá yuē:" chū shòu jùn qiǎn, dàn lái shì zhāng tōng yǔ wèi ěr. wú yòng yì tài guò, nǎi xiāng bài zhāng. jīn hái, yì kǒng yǐ cǐ jiàn qiǎn nù, gù jù yù qù ěr." lì rán cí yán, jí rì jù qù. cí jì yǔ chū chéng, yīn dùn hái tōng jùn zhāng. zhōu jiā wén zhī, gèng qiǎn lì tōng zhāng, yǒu sī yǐ gé zhāng zhī gù bù fù jiàn lǐ, zhōu shòu qí duǎn. yóu shì zhī míng, ér wèi zhōu jiā suǒ jí, kǒng shòu qí huò, nǎi bì zhī liáo dōng.
太史慈字子义,东莱黄人也。少好学,仕郡奏曹史。会郡与州有隙,曲直未分,以先闻者为善。时州章已去,郡守恐后之,求可使者。慈年二十一,以选行,晨夜取道,到洛阳,诣公车门,见州吏始欲求通。慈问曰:“君欲通章邪?“吏曰:“然。”问:“章安在?”曰:“车上。”慈曰:“章题署得无误邪?取来视之。”吏殊不知其东莱人也,因为取章。慈已先怀刀,便截败之。吏踊跃大呼,言“人坏我章”!慈将至车间,与语曰:“向使君不以章相与,吾亦无因得败之,是为吉凶祸福等耳,吾不独受此罪。岂若默然俱出去,可以存易亡,无事俱就刑辟。”吏言:“君为郡败吾章,已得如意,欲复亡为?”慈答曰:“初受郡遣,但来视章通与未耳。吾用意太过,乃相败章。今还,亦恐以此见谴怒,故俱欲去尔。”吏然慈言,即日俱去。慈既与出城,因遁还通郡章。州家闻之,更遣吏通章,有司以格章之故不复见理,州受其短。由是知名,而为州家所疾,恐受其祸,乃避之辽东。
běi hǎi xiàng kǒng róng wén ér qí zhī, shù qiǎn rén xùn wèn qí mǔ, bìng zhì xiǎng yí. shí róng yǐ huáng jīn kòu bào, chū tún dū chāng, wèi zéi guǎn hài suǒ wéi. cí cóng liáo dōng hái, mǔ wèi cí yuē:" rǔ yǔ kǒng běi hǎi wèi cháng xiāng jiàn, zhì rǔ xíng hòu, shàn xù yīn qín, guò yú gù jiù, jīn wèi zéi suǒ wéi, rǔ yí fù zhī." cí liú sān rì, dān bù jìng zhì dū chāng. shí wéi shàng wèi mì, yè cì jiàn xì, dé rù jiàn róng, yīn qiú bīng chū zhuó zéi. róng bù tīng, yù dài wài jiù. wèi yǒu zhì zhě, ér wéi rì bī. róng yù gào jí píng yuán xiāng liú bèi, chéng zhōng rén wú yóu de chū, cí zì qǐng qiú xíng. róng yuē:" jīn zéi wéi shén mì, zhòng rén jiē yán bù kě, qīng yì suī zhuàng, wú nǎi shí nán hū?" cí duì yuē:" xī fǔ jūn qīng yì yú lǎo mǔ, lǎo mǔ gǎn yù, qiǎn cí fù fǔ jūn zhī jí, gù yǐ cí yǒu kě qǔ, ér lái bì yǒu yì yě. jīn zhòng rén yán bù kě, cí yì yán bù kě, qǐ fǔ jūn ài gù zhī yì, lǎo mǔ qiǎn cí zhī yì xié? shì yǐ jí yǐ, yuàn fǔ jūn wú yí." róng nǎi rán zhī. yú shì yán xíng rù shí, xū míng, biàn dài jiān shè gōng shàng mǎ, jiāng liǎng qí zì suí, gè zuò yī de chí zhī, kāi mén zhí chū. wài wéi xià zuǒ yòu rén bìng jīng hài, bīng mǎ hù chū. cí yǐn mǎ zhì chéng xià qiàn nèi, zhí suǒ chí de gè yī, chū shè zhī, shè zhī bì, jìng rù mén. míng chén fù rú cǐ, wéi xià rén huò qǐ huò wò, cí fù zhí de, shè zhī bì, fù rù mén. míng chén fù chū rú cǐ, wú fù qǐ zhě, yú shì xià biān mǎ zhí tū wéi zhōng chí qù. bǐ zéi jué zhī, cí xíng yǐ guò, yòu shè shā shù rén, jiē yìng xián ér dǎo, gù wú gǎn zhuī zhě. suì dào píng yuán, shuō bèi yuē:" cí, dōng lái zhī bǐ rén yě, yǔ kǒng běi hǎi qīn fēi gǔ ròu, bǐ fēi xiāng dǎng, tè yǐ míng zhì xiāng hǎo, yǒu fèn zāi gòng huàn zhī yì. jīn guǎn hài bào luàn, běi hǎi bèi wéi, gū qióng wú yuán, wēi zài dàn xī. yǐ jūn yǒu rén yì zhī míng, néng jiù rén zhī jí, gù běi hǎi qū qū, yán jǐng shì yǎng, shǐ cí mào bái rèn, tū chóng wéi, cóng wàn sǐ zhī zhōng zì tuō yú jūn, wéi jūn suǒ yǐ cún zhī." bèi liǎn róng dá yuē:" kǒng běi hǎi zhī shì jiān yǒu liú bèi xié!" jí qiǎn jīng bīng sān qiān rén suí cí. zéi wén bīng zhì, jiě wéi sàn zǒu. róng jì dé jì, yì qí guì cí, yuē:" qīng wú zhī shǎo yǒu yě." shì bì, hái qǐ qí mǔ, mǔ yuē:" wǒ xǐ rǔ yǒu yǐ bào kǒng běi hǎi yě."
北海相孔融闻而奇之,数遣人讯问其母,并致饷遗。时融以黄巾寇暴,出屯都昌,为贼管亥所围。慈从辽东还,母谓慈曰:“汝与孔北海未尝相见,至汝行后,赡恤殷勤,过於故旧,今为贼所围,汝宜赴之。”慈留三日,单步径至都昌。时围尚未密,夜伺间隙,得入见融,因求兵出斫贼。融不听,欲待外救。未有至者,而围日偪。融欲告急平原相刘备,城中人无由得出,慈自请求行。融曰:“今贼围甚密,众人皆言不可,卿意虽壮,无乃实难乎?”慈对曰:“昔府君倾意於老母,老母感遇,遣慈赴府君之急,固以慈有可取,而来必有益也。今众人言不可,慈亦言不可,岂府君爱顾之义,老母遣慈之意邪?事已急矣,愿府君无疑。”融乃然之。於是严行蓐食,须明,便带鞬摄弓上马,将两骑自随,各作一的持之,开门直出。外围下左右人并惊骇,兵马互出。慈引马至城下堑内,植所持的各一,出射之,射之毕,径入门。明晨复如此,围下人或起或卧,慈复植的,射之毕,复入门。明晨复出如此,无复起者,於是下鞭马直突围中驰去。比贼觉知,慈行已过,又射杀数人,皆应弦而倒,故无敢追者。遂到平原,说备曰:“慈,东莱之鄙人也,与孔北海亲非骨肉,比非乡党,特以名志相好,有分灾共患之义。今管亥暴乱,北海被围,孤穷无援,危在旦夕。以君有仁义之名,能救人之急,故北海区区,延颈恃仰,使慈冒白刃,突重围,从万死之中自讬於君,惟君所以存之。”备敛容答曰:“孔北海知世间有刘备邪!”即遣精兵三千人随慈。贼闻兵至,解围散走。融既得济,益奇贵慈,曰:“卿吾之少友也。”事毕,还启其母,母曰:“我喜汝有以报孔北海也。”
yáng zhōu cì shǐ liú yáo yǔ cí tóng jùn, cí zì liáo dōng hái, wèi yǔ xiāng jiàn, zàn dù jiāng dào qū ā jiàn yáo, wèi qù, huì sūn cè zhì. huò quàn yáo kě yǐ cí wèi dà jiàng jūn, yáo yuē:" wǒ ruò yòng zi yì, xǔ zǐ jiāng bù dàng xiào wǒ xié?" dàn shǐ cí zhēn shì qīng zhòng. shí dú yǔ yī qí zú yù cè. cè cóng qí shí sān, jiē hán dāng sòng qiān huáng gài bèi yě. cí biàn qián dòu, zhèng yǔ cè duì. cè cì cí mǎ, ér lǎn dé cí xiàng shàng shǒu jǐ, cí yì dé cè dōu móu. huì liǎng jiā bīng qí bìng gè lái fù, yú shì jiě sàn.
扬州刺史刘繇与慈同郡,慈自辽东还,未与相见,暂渡江到曲阿见繇,未去,会孙策至。或劝繇可以慈为大将军,繇曰:“我若用子义,许子将不当笑我邪?”但使慈侦视轻重。时独与一骑卒遇策。策从骑十三,皆韩当、宋谦、黄盖辈也。慈便前斗,正与策对。策刺慈马,而揽得慈项上手戟,慈亦得策兜鍪。会两家兵骑并各来赴,於是解散。
cí dāng yǔ yáo jù bēn yù zhāng, ér dùn yú wú hú, wáng rù shān zhōng, chēng dān yáng tài shǒu. shì shí, cè yǐ píng dìng xuān chéng yǐ dōng, wéi jīng yǐ xī liù xiàn wèi fú. cí yīn jìn zhù jīng xiàn, lì tún fǔ, dà wéi shān yuè suǒ fù. cè gōng zì gōng tǎo, suì jiàn qiú zhí. cè jí jiě fù, zhuō qí shǒu yuē:" níng shí shén tíng shí xié? ruò qīng ěr shí dé wǒ yún hé?" cí yuē:" wèi kě liàng yě." cè dà xiào yuē:" jīn rì zhī shì, dāng yǔ qīng gòng zhī." jí shǔ mén xià dū, hái wú shòu bīng, bài zhé chōng zhōng láng jiàng. hòu liú yáo wáng yú yù zhāng, shì zhòng wàn yú rén wèi yǒu suǒ fù, cè mìng cí wǎng fǔ ān yān. zuǒ yòu jiē yuē:" cí bì běi qù bù hái." cè yuē:" zi yì shě wǒ, dāng fù yǔ shuí?" jiàn sòng chāng mén, bǎ wàn bié yuē:" hé shí néng hái?" dá yuē:" bù guò liù shí rì." guǒ rú qī ér fǎn.
慈当与繇俱奔豫章,而遁於芜湖,亡入山中,称丹杨太守。是时,策已平定宣城以东,惟泾以西六县未服。慈因进住泾县,立屯府,大为山越所附。策躬自攻讨,遂见囚执。策即解缚,捉其手曰:“宁识神亭时邪?若卿尔时得我云何?”慈曰:“未可量也。”策大笑曰:“今日之事,当与卿共之。”即署门下督,还吴授兵,拜折冲中郎将。后刘繇亡於豫章,士众万馀人未有所附,策命慈往抚安焉。左右皆曰:“慈必北去不还。“策曰:“子义舍我,当复与谁?”饯送昌门,把腕别曰:“何时能还?”答曰:“不过六十日。”果如期而反。
liú biǎo cóng zǐ pán, xiāo yǒng, shù wèi kòu yú ài xī ān zhū xiàn. cè yú shì fēn hǎi hūn jiàn chāng zuǒ yòu liù xiàn, yǐ cí wèi jiàn chāng dū wèi, zhì hǎi hūn, bìng dū zhū jiàng jù pán. pán jué jī bù fù wèi kòu.
刘表从子磐,骁勇,数为寇於艾、西安诸县。策於是分海昬、建昌左右六县,以慈为建昌都尉,治海昬,并督诸将拒磐。磐绝迹不复为寇。
cí zhǎng qī chǐ qī cùn, měi xū rán, yuán bì shàn shè, xián bù xū fā. cháng cóng cè tǎo má bǎo zéi, zéi yú tún lǐ yuán lóu shàng xíng lì, yǐ shǒu chí lóu fén, cí yǐn gōng shè zhī, shǐ guàn shǒu zhe fén, wéi wài wàn rén mò bù chēng shàn. qí miào rú cǐ. cáo gōng wén qí míng, yí cí shū, yǐ qiè fēng zhī, fā shěng wú suǒ dào, ér dàn zhù dāng guī. sūn quán tǒng shì, yǐ cí néng zhì pán, suì wěi nán fāng zhī shì. nián sì shí yī, jiàn ān shí yī nián zú. zi xiǎng, guān zhì yuè qí xiào wèi.
慈长七尺七寸,美须髯,猿臂善射,弦不虚发。尝从策讨麻保贼,贼於屯里缘楼上行詈,以手持楼棼,慈引弓射之,矢贯手著棼,围外万人莫不称善。其妙如此。曹公闻其名,遗慈书,以箧封之,发省无所道,而但贮当归。孙权统事,以慈能制磐,遂委南方之事。年四十一,建安十一年卒。子享,官至越骑校尉。
shì xiè zì wēi yàn, cāng wú guǎng xìn rén yě. qí xiān běn lǔ guó wèn yáng rén, zhì wáng mǎng zhī luàn, bì dì jiāo zhōu. liù shì zhì xiè fù cì, huán dì shí wéi rì nán tài shǒu. xiè shǎo yóu xué jīng shī, shì yǐng chuān liú zǐ qí, zhì zuǒ shì chūn qiū. chá xiào lián, bǔ shàng shū láng, gōng shì miǎn guān. fù cì sàng què hòu, jǔ mào cái, chú wū lìng, qiān jiāo zhǐ tài shǒu.
士燮字威彦,苍梧广信人也。其先本鲁国汶阳人,至王莽之乱,避地交州。六世至燮父赐,桓帝时为日南太守。燮少游学京师,事颍川刘子奇,治左氏春秋。察孝廉,补尚书郎,公事免官。父赐丧阕后,举茂才,除巫令,迁交阯太守。
dì yī, chū wèi jùn dū yóu. cì shǐ dīng gōng zhēng hái jīng dū, yī shì sòng qín kè, gōng gǎn zhī, lín bié wèi yuē:" cì shǐ ruò dài zuì sān shì, dāng xiāng pì yě." hòu gōng wèi sī tú, pì yī. bǐ zhì, gōng yǐ miǎn, huáng wǎn dài wéi sī tú, shén lǐ yù yī. dǒng zhuō zuò luàn, yī wáng guī xiāng lǐ. jiāo zhōu cì shǐ zhū fú wèi yí zéi suǒ shā, zhōu jùn rǎo luàn. xiè nǎi biǎo yī lǐng hé pǔ tài shǒu, cì dì xú wén lìng huáng yǒu lǐng jiǔ zhēn tài shǒu, huáng yǒu dì wǔ, lǐng nán hǎi tài shǒu.
弟壹,初为郡督邮。刺史丁宫徵还京都,壹侍送勤恪,宫感之,临别谓曰:“刺史若待罪三事,当相辟也。”后宫为司徒,辟壹。比至,宫已免,黄琬代为司徒,甚礼遇壹。董卓作乱,壹亡归乡里。交州刺史朱符为夷贼所杀,州郡扰乱。燮乃表壹领合浦太守,次弟徐闻令〈黄有〉领九真太守,〈黄有〉弟武,领南海太守。
xiè tǐ qì kuān hòu, qiān xū xià shì, zhōng guó shì rén wǎng yī bì nàn zhě yǐ bǎi shù. dān wán chūn qiū, wèi zhī zhù jiě. chén guó yuán huī yǔ shàng shū lìng xún yù shū yuē:" jiāo zhǐ shì fǔ jūn jì xué wèn yōu bó, yòu dá yú cóng zhèng, chù dà luàn zhī zhōng, bǎo quán yī jùn, èr shí yú nián jiāng yì wú shì, mín bù shī yè, jī lǚ zhī tú, jiē méng qí qìng, suī dòu róng bǎo hé xī, hé yǐ jiā zhī? guān shì xiǎo què, zhé wán xí shū chuán, chūn qiū zuǒ shì chuán yóu jiǎn liàn jīng wēi, wú shù yǐ zī wèn chuán zhōng zhū yí, jiē yǒu shī shuō, yì sī shén mì. yòu shàng shū jiān tōng gǔ jīn, dà yì xiáng bèi. wén jīng shī gǔ jīn zhī xué, shì fēi fèn zhēng, jīn yù tiáo zuǒ shì shàng shū zhǎng yì shàng zhī." qí jiàn chēng rú cǐ.
燮体器宽厚,谦虚下士,中国士人往依避难者以百数。耽玩春秋,为之注解。陈国袁徽与尚书令荀彧书曰:“交阯士府君既学问优博,又达於从政,处大乱之中,保全一郡,二十馀年疆埸无事,民不失业,羁旅之徒,皆蒙其庆,虽窦融保河西,曷以加之?官事小阕,辄玩习书传,春秋左氏传尤简练精微,吾数以咨问传中诸疑,皆有师说,意思甚密。又尚书兼通古今,大义详备。闻京师古今之学,是非忿争,今欲条左氏、尚书长义上之。”其见称如此。
xiè xiōng dì bìng wèi liè jùn, xióng zhǎng yī zhōu, piān zài wàn lǐ, wēi zūn wú shàng. chū rù míng zhōng qìng, bèi jù wēi yí, jiā xiāo gǔ chuī, chē qí mǎn dào, hú rén jiā gǔ fén shāo xiāng zhě cháng yǒu shù shí. qī qiè chéng zī píng, zǐ dì cóng bīng qí, dāng shí guì zhòng, zhèn fú bǎi mán, wèi tā bù zú yú yě. wǔ xiān bìng méi.
燮兄弟并为列郡,雄长一州,偏在万里,威尊无上。出入鸣锺磬,备具威仪,笳箫鼓吹,车骑满道,胡人夹毂焚烧香者常有数十。妻妾乘辎軿,子弟从兵骑,当时贵重,震服百蛮,尉他不足逾也。武先病没。
zhū fú sǐ hòu, hàn qiǎn zhāng jīn wèi jiāo zhōu cì shǐ, jīn hòu yòu wèi qí jiāng qū jǐng suǒ shā, ér jīng zhōu mù liú biǎo qiǎn líng líng lài gōng dài jīn. shì shí cāng wú tài shǒu shǐ huáng sǐ, biǎo yòu qiǎn wú jù dài zhī, yǔ gōng jù zhì. hàn wén zhāng jīn sǐ, cì xiè xǐ shū yuē:" jiāo zhōu jué yù, nán dài jiāng hǎi, shàng ēn bù xuān, xià yì yōng gé, zhī nì zéi liú biǎo yòu qiǎn lài gōng kuī kàn nán tǔ, jīn yǐ xiè wèi suí nán zhōng láng jiàng, dǒng dū qī jùn, lǐng jiāo zhǐ tài shǒu rú gù." hòu xiè qiǎn lì zhāng mín fèng gòng yì jīng dū, shì shí tiān xià sāng luàn, dào lù duàn jué, ér xiè bù fèi gòng zhí, tè fù xià zhào bài ān yuǎn jiāng jūn, fēng lóng dù tíng hòu.
朱符死后,汉遣张津为交州刺史,津后又为其将区景所杀,而荆州牧刘表遣零陵赖恭代津。是时苍梧太守史璜死,表又遣吴巨代之,与恭俱至。汉闻张津死,赐燮玺书曰:“交州绝域,南带江海,上恩不宣,下义壅隔,知逆贼刘表又遣赖恭闚看南土,今以燮为绥南中郎将,董督七郡,领交阯太守如故。”后燮遣吏张旻奉贡诣京都,是时天下丧乱,道路断绝,而燮不废贡职,特复下诏拜安远将军,封龙度亭侯。
hòu jù yǔ gōng xiāng shī, jǔ bīng zhú gōng, gōng zǒu hái líng líng. jiàn ān shí wǔ nián, sūn quán qiǎn bù zhì wèi jiāo zhōu cì shǐ. zhì dào, xiè lǜ xiōng dì fèng chéng jié dù. ér wú jù huái yì xīn, zhì zhǎn zhī. quán jiā xiè wèi zuǒ jiāng jūn. jiàn ān mò nián, xiè qiǎn zi xīn rù zhì, quán yǐ wéi wǔ chāng tài shǒu, xiè yī zhū zǐ zài nán zhě, jiē bài zhōng láng jiàng. xiè yòu yòu dǎo yì zhōu háo xìng yōng kǎi děng, lǜ jùn rén mín shǐ yáo dōng fù, quán yì jiā zhī, qiān wèi jiāng jūn, fēng lóng biān hóu, dì yī piān jiàng jūn, dōu xiāng hòu. xiè měi qiǎn shǐ yì quán, zhì zá xiāng xì gé, zhé yǐ qiān shù, míng zhū dà bèi liú lí fěi cuì dài mào xī xiàng zhī zhēn, qí wù yì guǒ, jiāo xié lóng yǎn zhī shǔ, wú suì bù zhì. yī shí gòng mǎ fán shù bǎi pǐ. quán zhé wèi shū, hòu jiā chǒng cì, yǐ dá wèi zhī. xiè zài jùn sì shí yú suì, huáng wǔ wǔ nián, nián jiǔ shí zú.
后巨与恭相失,举兵逐恭,恭走还零陵。建安十五年,孙权遣步骘为交州刺史。骘到,燮率兄弟奉承节度。而吴巨怀异心,骘斩之。权加燮为左将军。建安末年,燮遣子廞入质,权以为武昌太守,燮、壹诸子在南者,皆拜中郎将。燮又诱导益州豪姓雍闿等,率郡人民使遥东附,权益嘉之,迁卫将军,封龙编侯,弟壹偏将军,都乡侯。燮每遣使诣权,致杂香细葛,辄以千数,明珠、大贝、流离、翡翠、玳瑁、犀、象之珍,奇物异果,蕉、邪、龙眼之属,无岁不至。壹时贡马凡数百匹。权辄为书,厚加宠赐,以答慰之。燮在郡四十馀岁,黄武五年,年九十卒。
quán yǐ jiāo zhǐ xiàn yuǎn, nǎi fēn hé pǔ yǐ běi wèi guǎng zhōu, lǚ dài wèi cì shǐ jiāo zhǐ yǐ nán wèi jiāo zhōu, dài liáng wèi cì shǐ. yòu qiǎn chén shí dài xiè wèi jiāo zhǐ tài shǒu. dài liú nán hǎi, liáng yǔ shí jù qián xíng dào hé pǔ, ér xiè zi huī zì shǔ jiāo zhǐ tài shǒu, fā zōng bīng jù liáng. liáng liú hé pǔ. jiāo zhǐ huán lín, xiè jǔ lì yě, kòu tóu jiàn huī shǐ yíng liáng, huī nù, chī shā lín. lín xiōng zhì zi fā yòu hé zōng bīng jī huī, huī bì mén chéng shǒu, zhì děng gōng zhī shù yuè bù néng xià, nǎi yuē hé qīn, gè bà bīng hái. ér lǚ dài bèi zhào zhū huī, zì guǎng zhōu jiāng bīng zhòu yè chí rù, guò hé pǔ, yǔ liáng jù qián. yī zi zhōng láng jiàng kuāng yǔ dài yǒu jiù, dài shǔ kuāng shī yǒu cóng shì, xiān yí shū jiāo zhǐ, gào yù huò fú, yòu qiǎn kuāng jiàn huī, shuō lìng fú zuì, suī shī jùn shǒu, bǎo wú tā yōu. dài xún kuāng hòu zhì, huī xiōng zhī, dì gàn sòng děng liù rén ròu tǎn fèng yíng. dài xiè lìng fù fú, qián zhì jùn xià. míng dàn zǎo shī zhàng màn, qǐng huī xiōng dì yǐ cì rù, bīn kè mǎn zuò. dài qǐ, yōng jié dú zhào shū, shù huī zuì guò, zuǒ yòu yīn fǎn fù yǐ chū, jí jiē fú zhū, chuán shǒu yì wǔ chāng. yī huáng yǒu kuāng hòu chū, quán yuán qí zuì, jí xiè zhì zǐ xīn, jiē miǎn wèi shù rén. shù suì, yī huáng yǒu zuò fǎ zhū. xīn bìng zú, wú zi, qī guǎ jū, zhào zài suǒ yuè gěi fèng mǐ, cì qián sì shí wàn.
权以交阯县远,乃分合浦以北为广州,吕岱为刺史;交阯以南为交州,戴良为刺史。又遣陈时代燮为交阯太守。岱留南海,良与时俱前行到合浦,而燮子徽自署交阯太守,发宗兵拒良。良留合浦。交阯桓邻,燮举吏也,叩头谏徽使迎良,徽怒,笞杀邻。邻兄治子发又合宗兵击徽,徽闭门城守,治等攻之数月不能下,乃约和亲,各罢兵还。而吕岱被诏诛徽,自广州将兵昼夜驰入,过合浦,与良俱前。壹子中郎将匡与岱有旧,岱署匡师友从事,先移书交阯,告喻祸福,又遣匡见徽,说令服罪,虽失郡守,保无他忧。岱寻匡后至,徽兄祗,弟幹、颂等六人肉袒奉迎。岱谢令复服,前至郡下。明旦早施帐幔,请徽兄弟以次入,宾客满坐。岱起,拥节读诏书,数徽罪过,左右因反缚以出,即皆伏诛,传首诣武昌。壹、〈黄有〉、匡后出,权原其罪,及燮质子廞,皆免为庶人。数岁,壹、〈黄有〉坐法诛。廞病卒,无子,妻寡居,诏在所月给俸米,赐钱四十万。
píng yuē: liú yáo zǎo lì míng xíng, hào shàng zāng pǐ, zhì yú rǎo rǎng zhī shí, jù wàn lǐ zhī tǔ, fēi qí zhǎng yě. tài shǐ cí xìn yì dǔ liè, yǒu gǔ rén zhī fēn. shì xiè zuò shǒu nán yuè, yōu yóu zhōng shì, zhì zi bù shèn, zì yí xiōng jiù, gài yōng cái wán fù guì ér shì zǔ xiǎn, shǐ zhī rán yě.
评曰:刘繇藻厉名行,好尚臧否,至於扰攘之时,据万里之土,非其长也。太史慈信义笃烈,有古人之分。士燮作守南越,优游终世,至子不慎,自贻凶咎,盖庸才玩富贵而恃阻险,使之然也。