wú fàn zì wén zé, quán jī shàng yú rén yě. yǐ zhì lì shǔ zhī fēng qì wén yú jùn zhōng. jǔ yǒu dào, yì jīng dū, shì luàn bù xíng. huì sūn quán qǐ yú dōng nán, fàn wěi shēn fú shi, měi yǒu zāi xiáng, zhé tuī shù yán zhuàng. qí shù duō xiào, suì yǐ xiǎn míng.
吴范字文则,全稽上虞人也。以治历数知风气闻于郡中。举有道,诣京都,世乱不行。会孙权起于东南,范委身服事,每有灾祥,辄推数言状。其术多效,遂以显名。
chū, quán zài wú, yù tǎo huáng zǔ. fàn yuē:" jīn zī shǎo lì, bù rú míng nián. míng nián wù zǐ, jīng zhōu liú biǎo yì shēn sǐ guó wáng." quán suì zhēng zǔ, zú bù néng kè. míng nián, jūn chū, xíng jí xún yáng, fàn jiàn fēng qì, yīn yì chuán hè, cuī bīng jí xíng, zhì jí pò zǔ, zǔ dé yè wáng. quán kǒng shī zhī, fàn yuē:" wèi yuǎn, bì shēng qín zǔ." zhì wǔ gēng zhōng, guǒ dé zhī. liú biǎo jìng sǐ, jīng zhōu fēn gē. jí rén chén suì, fàn yòu bái yán:" suì zài jiǎ wǔ, liú bèi dāng de yì zhōu." hòu lǚ dài cóng shǔ hái, yù zhī bái dì, shuō bèi bù zhòng lí luò, sǐ wáng qiě bàn, shì bì bù kè. quán yǐ nán fàn, fàn yuē:" chén suǒ yán zhě tiān dào yě, ér dài suǒ jiàn zhě rén shì ěr." bèi zú dé shǔ.
初,权在吴,欲讨黄祖。范曰:“今兹少利,不如明年。明年戊子,荆州刘表亦身死国亡。”权遂征祖,卒不能克。明年,军出,行及寻阳,范见风气,因诣船贺,催兵急行,至即破祖,祖得夜亡。权恐失之,范曰:“未远,必生禽祖。”至五更中,果得之。刘表竟死,荆州分割。及壬辰岁,范又白言:“岁在甲午,刘备当得益州。”后吕岱从蜀还,遇之白帝,说备部众离落,死亡且半,事必不克。权以难范,范曰:“臣所言者天道也,而岱所见者人事耳。”备卒得蜀。
quán yǔ lǚ méng móu xí guān yǔ, yì zhī jìn chén, duō yuē bù kě. quán yǐ wèn fàn yuē:" dé zhī." hòu yǔ zài mài chéng, shǐ shǐ qǐng xiáng. quán wèn fàn yuē:" jìng dāng jiàng fǒu?" fàn yuē:" bǐ yǒu zǒu qì, yán jiàng zhà huà ěr." quán shǐ pān zhāng yāo qí jìng lù, chān hòu zhě hái, zì yǔ yǐ qù. fàn yuē:" suī qù bù miǎn." wèn qí qī, yuē:" míng rì rì zhōng." quán lì biǎo xià lòu yǐ dài zhī. jí zhōng bù zhì, quán wèn qí gù, fàn yuē:" shí shàng wèi zhèng zhōng yě." qǐng zhī, yǒu fēng dòng wéi, fàn fǔ shǒu yuē:" yǔ zhì yǐ." xū yú, wài chēng wàn suì, chuán yán dé yǔ. hòu quán yǔ wèi wèi hǎo, fàn yuē:" yǐ fēng qì yán zhī, bǐ yǐ mào lái, qí shí yǒu móu, yí wèi zhī bèi." liú bèi shèng bīng xī líng, fàn yuē:" hòu dāng hé qīn." zhōng jiē rú yán. qí zhàn yàn míng shěn rú cǐ. quán yǐ fàn wèi qí dū wèi, lǐng tài shǐ lìng, shù cóng fǎng wèn, yù zhī qí jué. fàn mì xī qí shù, bù yǐ zhì yào yǔ quán. quán yóu shì hèn zhī.
权与吕蒙谋袭关羽,议之近臣,多曰不可。权以问范曰:“得之。”后羽在麦城,使使请降。权问范曰:“竞当降否?”范曰:“彼有走气,言降诈话耳。”权使潘璋邀其径路,觇候者还,自羽已去。范曰:“虽去不免。”问其期,曰:“明日日中。”权立表下漏以待之。及中不至,权问其故,范曰:“时尚未正中也。”顷之,有风动帷,范拊手曰:“羽至矣。”须臾,外称万岁,传言得羽。后权与魏为好,范曰:“以风气言之,彼以貌来,其实有谋,宜为之备。”刘备盛兵西陵,范曰:“后当和亲。”终皆如言。其占验明审如此。权以范为骑都尉,领太史令,数从访问,欲知其决。范秘惜其术,不以至要语权。权由是恨之。
chū, quán wèi jiāng jūn shí, fàn cháng bái yán" jiāng nán yǒu wáng qì, hài zi zhī jiān yǒu dà fú qìng." quán yuē:" ruò zhōng rú yán, yǐ jūn wèi hòu." jí lì wèi wú wáng, fàn shí shì yàn. yuē:" xī zài wú zhōng, cháng yán cǐ shì, dài wáng shí zhī xié?"
初,权为将军时,范尝白言“江南有王气,亥子之间有大福庆。”权曰:“若终如言,以君为候。”及立为吴王,范时侍宴。曰:“昔在吴中,尝言此事,大王识之邪?”
quán yuē:" yǒu zhī." yīn hū zuǒ yòu, yǐ hóu shòu dài fàn. fàn quán zhī quán yù yǐ yàn dāng qián yán, zhé shǒu tuī bù shòu. jí hòu lùn gōng xíng fēng, yǐ fàn wèi dōu tíng hòu, zhào lín dāng chū, quán huì qí ài dào yú jǐ yě, xuē chú qí míng.
权曰:“有之。”因呼左右,以侯绶带范。范权知权欲以厌当前言,辄手推不受。及后论功行封,以范为都亭侯,诏临当出,权恚其爱道于己也,削除其名。
fàn wéi rén gāng zhí, pō hǎo zì chēng, rán yǔ qīn gù jiāo jiē yǒu zhōng shǐ. sù yǔ wèi téng tóng yì xiāng shàn. téng cháng yǒu zuì, quán zé nù shén yán, gǎn yǒu jiàn zhě sǐ, fàn wèi téng yuē:" yǔ rǔ xié sǐ." téng yuē:" sǐ ér wú yì, hé yòng sǐ wèi?"
范为人刚直,颇好自称,然与亲故交接有终始。素与魏滕同邑相善。滕尝有罪,权责怒甚严,敢有谏者死,范谓滕曰:“与汝偕死。”滕曰:“死而无益,何用死为?”
fàn yuē:" ān néng lǜ cǐ zuò guān rǔ xié?" nǎi kūn tóu zì fù yì mén xià, shǐ líng xià yǐ wén. líng xià bù gǎn, yuē:" bì sǐ, bù gǎn bái." fàn yuē:" rǔ yǒu zi xié?" yuē:" yǒu". yuē:" shǐ rǔ wèi wú fàn sǐ, zi yǐ shǔ wǒ."
范曰:“安能虑此坐观汝邪?”乃髡头自缚诣门下,使铃下以闻。铃下不敢,曰:“必死,不敢白。”范曰:“汝有子邪?”曰:“有”。曰:“使汝为吴范死,子以属我。”
líng xià yuē:" nuò." nǎi pái gé rù. yán wèi zú, quán dà nù, yù biàn tóu yǐ jǐ. qūn xún zǒu chū, fàn yīn tū rù, kòu tóu liú xiě, yán yǔ tì bìng. liáng jiǔ, quán shì, nǎi miǎn téng. téng jiàn fàn xiè yuē:" fù mǔ néng shēng zhǎng wǒ, bù néng miǎn wǒ yú sǐ. zhàng fū xiāng zhī, rú rǔ zú yǐ, hé yòng duō wèi!"
铃下曰:“诺。”乃排阁入。言未卒,权大怒,欲便投以戟。逡巡走出,范因突入,叩头流血,言与涕并。良久,权释,乃免滕。滕见范谢曰:“父母能生长我,不能免我于死。丈夫相知,如汝足矣,何用多为!”
huáng wǔ wǔ nián, fàn bìng zú. zhǎng zǐ xiān sǐ, shǎo zǐ shàng yòu, yú shì yè jué. quán zhuī sī zhī, mù sān zhōu yǒu néng jǔ zhī shù shù rú wú fàn zhào dá zhě, fēng qiān hù hóu, zú wú suǒ de.
黄武五年,范病卒。长子先死,少子尚幼,于是业绝。权追思之,募三州有能举知术数如吴范、赵达者,封千户侯,卒无所得。
liú dūn zì zi rén, píng yuán rén yě. zāo luàn bì dì, kè yóu lú líng, shì sūn fǔ. yǐ míng tiān guān dá zhàn shù xiǎn yú nán tǔ.
刘惇字子仁,平原人也。遭乱避地,客游庐陵,事孙辅。以明天官达占数显于南土。
měi yǒu shuǐ hàn kòu zéi, jiē xiān shí chù qī, wú bù zhōng zhě. fǔ yì yān, yǐ wéi jūn shī, jūn zhōng xián jìng shì zhī, hào yuē shén míng.
每有水旱寇贼,皆先时处期,无不中者。辅异焉,以为军师,军中咸敬事之,号曰神明。
jiàn ān zhōng, sūn quán zài yù zhāng, shí yǒu xīng biàn, yǐ wèn dūn. dūn yuē:" zāi zài dān yáng." quán yuē:" hé rú?"
建安中,孙权在豫章,时有星变,以问惇。惇曰:“灾在丹杨。”权曰:“何如?”
yuē:" kè shèng zhǔ rén, dào mǒu rì dāng de wèn." shì shí biān hóng zuò luàn, zú rú dūn yán. dūn yú zhū shù jiē shàn, yóu míng tài yī, jiē néng tuī yǎn qí shì, qióng jìn yào miào, zhe shū bǎi yú piān, míng rú diāo xuán chēng yǐ wéi qí. dūn yì bǎo ài qí shù, bù yǐ gào rén, gù shì mò de ér míng yě.
曰:“客胜主人,到某日当得问。”是时边鸿作乱,卒如惇言。惇于诸术皆善,尤明太一,皆能推演其事,穷尽要妙,着书百余篇,名儒刁玄称以为奇。惇亦宝爱其术,不以告人,故世莫得而明也。
zhào dá, hé nán rén yě. shǎo cóng hàn shì zhōng dān fǔ shòu xué, yòng sī jīng mì. wèi dōng nán yǒu wáng zhě qì, kě yǐ bì nàn, gù tuō shēn dù jiāng. zhì jiǔ gōng yī suàn zhī shù, jiū qí wēi zhǐ, shì yǐ néng yīng jī lì chéng. duì wèn ruò shén, zhì jì fēi huáng, shè yǐn fú, wú bù zhōng xiào. huò nán dá yuē: fēi zhě gù bù kě xiào, shéi zhī qí rán, cǐ dài wàng ěr." dá shǐ qí rén qǔ xiǎo dòu shù dòu, bō zhī xí shàng, lì chù qí shù, yàn fù guǒ xìn. cháng guò zhī gù, zhī gù wèi zhī jù shí. shí bì, wèi yuē:" cāng cù fá jiǔ, yòu wú jiā kàn, wú yǐ xù yì, rú hé?" dá yīn qǔ pán zhōng zhǐ zhù, zài sān cóng héng zhī, nǎi yán:" qīng dōng bì xià yǒu měi jiǔ yī hú, yòu yǒu lù ròu sān jīn, hé yǐ cí wú?" shí zuò yǒu tā bīn, nèi dé zhǔ rén qíng. zhǔ yǒu cán yuē:" yǐ qīng shàn shè yǒu wú, yù xiāng shì ěr, jìng xiào rú cǐ." suì chū jiǔ hān yǐn. yòu yǒu shū jiǎn shàng zuò qiān wàn shù, zhe kōng cāng zhōng fēng zhī, lìng dá suàn zhī. dá chù rú shù, yún:" dàn yǒu míng wú shí." qí jīng wēi ruò shì.
赵达,河南人也。少从汉侍中单甫受学,用思精密。谓东南有王者气,可以避难,故脱身渡江。治九宫一算之术,究其微旨,是以能应机立成。对问若神,至计飞蝗,射隐伏,无不中效。或难达曰:飞者固不可校,谁知其然,此殆妄耳。“达使其人取小豆数斗,播之席上,立处其数,验覆果信。尝过知故,知故为之具食。食毕,谓曰:”仓卒乏酒,又无佳看,无以叙意,如何?“达因取盘中只箸,再三从横之,乃言:”卿东壁下有美酒一斛,又有鹿肉三斤,何以辞无?“时坐有他宾,内得主人情。主有惭曰:”以卿善射有无,欲相试耳,竟效如此。“遂出酒酣饮。又有书简上作千万数,着空仓中封之,令达算之。达处如数,云:”但有名无实。“其精微若是。
dá bǎo xī qí shù, zì hǎn zé yīn lǐ jiē míng rú shàn shì, qīn qū jié jiù xué, dá mì ér bù gào, tài shǐ chéng gōng sūn téng shǎo shī shì dá, qín láo lěi nián, dá xǔ jiào zhī zhě yǒu nián shù yǐ, lín dāng yù yǔ ér zhé fù zhǐ. téng tā rì jī jiǔ jù, hóu yán sè, bài guì ér qǐng. dá yuē:" wú xiān rén dé cǐ shù, yù tú wèi dì wáng shī, zhì shì lái sān shì, bù guò tài shǐ láng, chéng bù yù fù chuán zhī. qiě cǐ shù wēi miào, tóu chéng wěi chú, yī suàn zhī fǎ, fù zǐ bù xiāng yǔ. rán yǐ zi dǔ hǎo bù juàn, jīn zhēn yǐ xiāng shòu yǐ." yǐn jiǔ shù xíng, dá qǐ qǔ sù shū liǎng juàn, dà rú shǒu zhǐ, dá yuē:" dāng xiě dú cǐ, yóu zì jiě yě.
达宝惜其术,自阚泽、殷礼皆名儒善士,亲屈节就学,达秘而不告,太史丞公孙滕少师事达,勤劳累年,达许教之者有年数矣,临当喻语而辄复止。滕他日赍酒具,侯颜色,拜跪而请。达曰:“吾先人得此术,欲图为帝王师,至仕来三世,不过太史郎,诚不欲复传之。且此术微妙,头乘尾除,一算之法,父子不相语。然以子笃好不倦,今真以相授矣。”饮酒数行,达起取素书两眷,大如手指,达曰:“当写读此,由自解也。
wú jiǔ fèi, bù fù shěng zhī. jīn yù sī lùn yī guò, shù rì dāng yǐ xiāng yǔ." téng rú qī wǎng, zhì nǎi yáng qiú suǒ shū, jīng yán shī zhī, yún:" nǚ xù zuó lái, bì shì qú suǒ qiè." suì cóng cǐ jué.
吾久废,不复省之。今欲思论一过,数日当以相与。“滕如期往,至乃阳求索书,惊言失之,云:”女婿昨来,必是渠所窃。“遂从此绝。
chū, sūn quán xíng shī zhēng fá, měi lìng dá yǒu suǒ tuī bù, jiē rú qí yán. quán wèn qí fǎ, dá zhōng bù yǔ, yóu cǐ jiàn báo, lù wèi bù zhì. dá cháng xiào wèi zhū xīng qì fēng shù zhě yuē:" dāng huí suàn wéi mù, bù chū hù yǒu yǐ zhī tiān dào, ér fǎn zhòu yè bào lù yǐ wàng qì yàng, bù yì nán hū!" xián jū wú wéi, yǐn suàn zì xiào, nǎi tàn yuē:" wú suàn qì jǐn mǒu nián yuè rì, qí zhōng yǐ." dá qī shù jiàn dá xiào, wén ér kū qì. dá yù mǐ qī yì, nǎi gèng bù suàn, yán:" xiàng zhě miù wù ěr, shàng wèi yě." hòu rú qī sǐ. quán wén dá yǒu shū, qiú zhī bù dé, nǎi lù wèn qí nǚ, jí fā guān wú suǒ de, fǎ shù jué yān.
初,孙权行师征伐,每令达有所推步,皆如其言。权问其法,达终不语,由此见薄,禄位不至。达常笑谓诸星气风术者曰:“当回算帷幕,不出户牖以知天道,而反昼夜暴露以望气样,不亦难乎!”闲居无为,引算自校,乃叹曰:“吾算讫尽某年月日,其终矣。”达妻数见达效,闻而哭泣。达欲弭妻意,乃更步算,言:“向者谬误耳,尚未也。”后如期死。权闻达有书,求之不得,乃录问其女,及发棺无所得,法术绝焉。
píng yuē:" sān zi gè yú qí shù jīng yǐ, qí yòng sī miào yǐ, rán jūn zǐ děng yì xīn shén, yí yú dà zhě yuǎn zhě, shì yǐ yǒu shí zhī shì, shě bǐ ér qǔ cǐ yě.
评曰:“三子各于其术精矣,其用思妙矣,然君子等役心神,宜于大者远者,是以有识之士,舍彼而取此也。