strong bīng xīn hái dú bào è jì wǎng jiào shī strong
冰心还独抱 恶计枉教施
dú sǒng gāo zhī nài suì hán, bù jiào fēng dié làng cuī cán.
独耸高枝耐岁寒,不教蜂蝶浪摧残。
fēng shuāng kǔ wò rú bīng zhì, yān wù nán qīn bù gǎi gān.
风霜苦涴如冰质,烟雾难侵不改肝。
lì sè yíng yíng lǚ piàn yù, qīng xiāng rǎn rǎn xiè zhān tán.
丽色莹莹缕片玉,清香冉冉屑旃坛。
xiān zī qǐ zuò rén jiān wán, zhōng xiàng luó fú dì yī pán.
仙姿岂作人间玩,终向罗浮第一磐。
wǔ lún zhī zhōng, fù zǐ xiōng dì dōu shì tiān shēng de fū fù gū xí jūn chén péng yǒu dōu shì hòu lái rén hé de. hé de yì lí. dàn jūn chén bù hé, kě yǐ yǐn zài lín xià, péng yǒu bù hé, kě yǐ jiān kǒu zì quán zhǐ yǒu gū xí fū qī rú hé lí dé? kuàng fū qī zhī jiān yī shí fǎn mù, hái yě xiǎng yī shí ēn ài dào le gū xí, xū bú shì zì jǐ dù lǐ shēng de! huò zhě zì jiā zhì bù là bù xiào ér, fǎn dào tā bù xíng quàn jiàn ér zi zì bù zuò jiā, fǎn dào tā bù kěn bāng fú hái yǒu zhóu lǐ xiāng xíng, xián pín zhòng fù gū shū zēng wù, hù qīn yuǎn shū bì qiè tiǎo dòu, piān tīng xìn chán. qǐ chū bù guò xiān háo de kǒng xì, dào hòu yǒu le chéng xīn, rèn nǐ bǎi bān chéng shùn, zhǐ shì bù zhòng yì, yǐ dà líng xiǎo, zhè biàn shì xí fù de kǔ le. zài nà xí fù, yě yǒu bù hǎo de: huò shì yǐ fù xiōng de shì, zuò zhàng fū de jiāo yě yǒu jié lián zhóu lǐ bì pú, gù yì kàng jù pó pó yě yǒu kuī tā yīn shì, xié zhì gōng pó bèi dì yǐn shí, bù gù gōng gū dāng miàn dǐ chù, bù xī tǐ miàn. zhè biàn shì pó pó kǒu wán, xí fù ěr wán, nòng dé lián ér zi yě bù dé yǒu xiào shùn de míng. zhēn shì" rén jiā bù yuàn yǒu de shì, què yě shì cháng yǒu de shì". dào nìng kě yī sǐ, jì bù shī shēn, yòu néng quán xiào, zhè biàn gèn gǔ nán shì.
五伦之中,父子、兄弟都是天生的;夫妇、姑媳、君臣、朋友都是后来人合的。合的易离。但君臣不合,可以隐在林下,朋友不合,可以缄口自全;只有姑媳、夫妻如何离得?况夫妻之间一时反目,还也想一时恩爱;到了姑媳,须不是自己肚里生的!或者自家制不落不肖儿,反道他不行劝谏;儿子自不做家,反道他不肯帮扶;还有妯娌相形,嫌贫重富;姑叔憎恶,护亲远疏;婢妾挑逗,偏听信谗。起初不过纤毫的孔隙,到后有了成心,任你百般承顺,只是不中意,以大凌小,这便是媳妇的苦了。在那媳妇,也有不好的:或是倚父兄的势,作丈夫的娇;也有结连妯娌婢仆,故意抗拒婆婆;也有窥他阴事,挟制公婆;背地饮食,不顾公姑;当面抵触,不惜体面。这便是婆婆口顽,媳妇耳顽,弄得连儿子也不得有孝顺的名。真是“人家不愿有的事,却也是常有的事”。倒宁可一死,既不失身,又能全孝,这便亘古难事。
zhè shì chū zài chí zhōu guì chí xiàn. yí gè nǚ zǐ xìng táng míng guì méi, yuán shì gè rú jiā nǚ zǐ. fù qīn shì gè lǎo jiāo shū, cháng xiàng zài wài chù gè xiāng guǎn. zì xiǎo ér jiào tā dú xiē shén xiào jīng, kàn xiē liè nǚ chuán, zhè guì méi yě shén lǐng yì. bù liào dào shí èr suì, mǔ qīn bìng sǐ le. tā fù qīn sī liang: " píng rì tā zài jiā, mǔ zǐ zuò bàn jīn rì liú tā jiā zhōng, zài jiā gū qī. ruò zài lín jiā lái qù, kǒng méi yǒu hǎo yàng xué, yě bù chéng tǐ miàn ruò wǒ zài jiā, xū chù bù dé guǎn yī shí yào jiū hé xiē lín shè zǐ dì jiù xué, rú jīn yǒu sì wǔ liǎng guǎn, pián rén shàng yāng rén, huò chū jiàn guǎn qián tú dé, rú hé jí zú kě yǒu? ruò méi le guǎn, bù wéi yī shēn méi rén gōng jǐ, méi le zhè jǐ liǎng shù xiū, lián nǚ ér yě jiāng shén yǎng tā? zhǐ chù jiāng lái yú rén, wǒ sī wén rén jiā, jué wú yú rén zuò bì qiè zhī lǐ sòng yú rén zuò nǚ ér, shuí kěn péi fàn yǎng tā, hòu lái yòu péi jià sòng? zhǐ hǎo sòng yú rén zuò xí fù bà!" duì méi pó shuō le.
这事出在池州贵池县。一个女子姓唐名贵梅,原是个儒家女子。父亲是个老教书,常向在外处个乡馆。自小儿叫他读些什《孝经》,看些《烈女传》,这贵梅也甚领意。不料到十二岁,母亲病死了。她父亲思量: “平日她在家,母子作伴;今日留她家中,在家孤栖。若在邻家来去,恐没有好样学,也不成体面;若我在家,须处不得馆;一时要纠合些邻舍子弟就学,如今有四五两馆,便人上央人,或出荐馆钱图得,如何急卒可有?若没了馆,不唯一身没人供给,没了这几两束脩,连女儿也将什养她?只处将来与人,我斯文人家,决无与人做婢妾之理;送与人作女儿,谁肯赔饭养她,后来又赔嫁送?只好送与人做媳妇罢!”对媒婆说了。
xún le jǐ rì, xún dé gè kāi xiē kè diàn de zhū guǎ fù jiā. yǒu gè ér zi jiào zuò zhū yán, nián jì shí sì suì. táng xué jiū kàn de zhè xiǎo guān qīng xiù, yòu jí yú yào bǎ nǚ ér jià chū, yě bù lùn mén fēng, yě bù xì dǎ tīng nà guǎ guī zuò rén hé rú, zhǐ shōu tā liǎng gè shǒu hé ér, jiāng lái sòng tā guò mén. zài jiā fēn fù dào:" wǒ zhǐ wèi wú jí nài hé, jiāng nǎi xiǎo xiǎo nián jì yú rén zuò xí fù. nǎi shì guāi jué de, qiè yào tīng pó pó jiào xùn, bú yào rě tā nǎo. shǐ wǒ yě de fàng xīn."
寻了几日,寻得个开歇客店的朱寡妇家。有个儿子叫做朱颜,年纪十四岁。唐学究看得这小官清秀,又急于要把女儿(嫁出),也不论门风,也不细打听那寡归做人何如,只收她两个手盒儿,将来送她过门。在家吩咐道:“我只为无极奈何,将妳小小年纪与人作媳妇。妳是乖觉的,切要听婆婆教训,不要惹她恼。使我也得放心。”
sòng dào tā jiā, yòu xiàng zhū guǎ fù dào:" xiǎo nǚ shì méi niáng nǚ ér, bù céng xùn jiào, nián jì yòu xiǎo, qiān wàn qīn mǔ bǎ zuò nǚ ér kàn dài. bú yào shuō lǎo fū gǎn dài, lián lǎo qī jiǔ quán zhī xià yě de fàng xīn." sòng le, zì qù chù guǎn qù le.
送到她家,又向朱寡妇道:“小女是没娘女儿,不曾训教,年纪又小,千万亲母把做女儿看待。不要说老夫感戴,连老妻九泉之下也得放心。”送了,自去处馆去了。
zhǐ shì zhè guǎ fù yǒu xiē qiàn chù, xiān qián diàn zhōng shì zhàng fū zhī chēng, tā biàn duǒ zài lǐ miàn, zhǐ guǎn xiē chá fàn, bìng bú jiàn rén. bù qī nà zhàng fū dé le ruò bìng, bù néng guǎn shì, ér zi yòu xiǎo, tā zhǐ de chū lái chéng zhí, hái shí xiū pà chǐ. dào hòu biān zhàng fū sǐ le, yào xiē diàn, shě bù de zhè gǔ shēng yì ràng rén, jiā zhōng yòu méi shén guò huó, zhǐ de chéng tóu lòu liǎn, chū lái jiàn kè. cǐ shí yǐ sān shí mú yàng. yǒu nà lǎo chéng kè rén, dào shì guǎ fù, yě bì xiē xián yí. dào nèi xiē shào nián qīng bó de, bù miǎn bǎ yán yǔ gōu dā tā, zuò chū fēng yuè tài dù huǎng tā. zhà tīng dé yǔ zhà jiàn shí, yě yǒu gè chēn guài de yì sī. jiàn jiàn xí shú, yě biàn kē yá liāo zuǐ. rén jiàn tā huó dòng, yī fà lái yǐn rě tā. tā shì shào nián qíng xìng, shuǐ xìng fù rén, rú hé àn nà dé dìng? cháng yǒu yī fù xù tā kǔ chǔ:
只是这寡妇有些欠处,先前店中是丈夫支撑,她便躲在里面,只管些茶饭,并不见人。不期那丈夫得了弱病,不能管事,儿子又小,她只得出来承值,还识羞怕耻。到后边丈夫死了,要歇店,舍不得这股生意让人,家中又没什过活,只得呈头露脸,出来见客。此时已三十模样。有那老成客人,道是寡妇,也避些嫌疑。到那些少年轻薄的,不免把言语勾搭她,做出风月态度晃她。乍听得与乍见时,也有个嗔怪的意思。渐渐习熟,也便磕牙撩嘴。人见她活动,一发来引惹她。她是少年情性,水性妇人,如何按捺得定?尝有一赋叙她苦楚:
xū jiē shāng zāi! rén jiē huān rán yú jù shǒu, qí wǒ dú lí fū kuí guāi. yì qiǎn quǎn zhī yī shǐ, shǐ jiāo qī zhī mí xiè. yín dēng xiào chuī, luó yī xiū jiě. chèn xiá jiá xī fú róng shuāng hóng, rǎn chūn shān xī liǔ zhī chū dài. xù yǔ gōu láng lián, jiāo chī dé láng ài. zuì chūn fēng yǔ qiū yuè, hé yōu cháng yǔ chóu zhài. nǎi jìng shuāng kōng, zhé wǒ yàn háng. bēi shì bō zhī nán huí, qiān suì wéi ér tòng shāng. kōng fáng yì hé jì? yí gū duì xiāng qì. jiǎo zhěn zhǎng xī shuí tóng yù? jǐn qīn bān ér lèi hén shī. rén yǔ mèng ér hū lái, xuán yǔ jué ér jù shī. juàn bǐ dōng jiā lín, hé jǐ jiāo hé bīn, yī zhāo bà zhēng shù, bēi jiǔ hái xiāng qīn zài yuè lǜ chuāng nǚ, liáng rén yuǎn fú jiǎ. zuó dé jì lái shū, xiāng féng zài chóng wǔ! bǐ yǒu lí xī zhōng xiāng qì hé, wǒ xiāng shī xī píng shuí zhòng dǔ? qiū fēng sà sà, liú huáng yǐng yáo. shì yī rén zhī qù lái, jìng xíng yǐng zhī shuí zhāo? zhū yán jiè wèn wèi shuí hóng? yún sàn wū shān huán yù sōng. liáo luò dǎ chuāng fēng yǔ yè, yě yīng chóu tīng wǔ gēng zhōng.
吁嗟伤哉!人皆欢然于聚首,綦我独罹夫睽乖。忆缱绻之伊始,矢胶漆之糜懈。银灯笑吹,罗衣羞解。衬霞颊兮芙蓉双红,染春山兮柳枝初黛。絮语勾郎怜,娇痴得郎爱。醉春风与秋月,何忧肠与愁债。乃竟霜空,折我雁行。悲逝波之难迴,搴繐帏而痛伤。空房亦何寂?遗孤对相泣。角枕长兮谁同御?锦衾斑而泪痕湿。人与梦而忽来,旋与觉而俱失。睠彼东家邻,荷戟交河滨,一朝罢征戍,杯酒还相亲;再阅绿窗女,良人远服贾。昨得寄来书,相逢在重午!彼有离兮终相契合,我相失兮凭谁重睹?秋风飒飒,流黄影摇。似伊人之去来,竟形影之谁招?朱颜借问为谁红?云散巫山鬟欲松。寥落打窗风雨夜,也应愁听五更钟。
xiǎng nà guǎ fù yuàn huā chóu yuè, yè yǔ hóng hūn, hǎo nán xiāo qiǎn! yù dài jià rén, pà rén xiào huà, ér nǚ fū qī, jiā shì hǎo guò, zěn bù shǒu guǎ? dài yào shǒu guǎ, tiān cháng dì jiǔ, zěn shēng áo dé? rì jiān sī liang, bù miǎn zài líng qián sù chóu shuō kǔ, tòng kǔ yī chǎng yè jiān sī liang qǐ, yě bì jìng dǎo zhěn chuí chuáng, yǎo yá qiè chǐ, fān lái fù qù, tàn qì liú lèi.
想那寡妇怨花愁月,夜雨黉昏,好难消遣!欲待嫁人,怕人笑话,儿女夫妻,家事好过,怎不守寡?待要守寡,天长地久,怎生熬得?日间思量,不免在灵前诉愁说苦,痛苦一场;夜间思量起,也必竟捣枕捶床,咬牙切齿,翻来覆去,叹气流泪。
hū rán shì tā yuán còu: yǒu gè kè rén xìng wāng míng yáng hào hán yǔ, shì huī zhōu fǔ shè xiàn rén, jiā shì zuì hòu. cháng jīng shāng guì chí dì fāng, jī nián zài zhū jiā xiē. què bù céng yǔ guǎ fù xiāng jiàn. zhè fān xiāng jiàn, jiàn tā shēng de jì chǔ kě ài, biàn yě dòng xīn, mǎi le xiē huā fěn xī kù děng wù sòng tā. yǐ zài qián biān kè lóu shàng zhù xià, gù yì xián rén cáo zá yí zài xiāng lóu shàng, yǔ guǎ fù lóu xiāng jìn. gù yì chàng xiē sī qíng de gē qǔ, xī tú dòng tā. bù liào zhū guǎ fù jiàn tā shì gè yǒu qián de, nián jì cái jìn sān shí, yě xiàng gè fēng yuè de, yě yǒu tā xīn. méi lái yǎn qù, bù zhǐ yī rì.
忽然是她缘凑:有个客人姓汪名洋号涵宇,是徽州府歙县人,家事最厚。常经商贵池地方,积年在朱家歇。却不曾与寡妇相见。这番相见,见她生得济楚可爱,便也动心,买了些花粉、膝裤等物送她。已在前边客楼上住下,故意嫌人嘈杂、移在厢楼上,与寡妇楼相近。故意唱些私情的歌曲,希图动她。不料朱寡妇见他是个有钱的,年纪才近三十,也象个风月的,也有他心。眉来眼去,不只一日。
yī rì, guǎ fù dú zuò zài lóu xià, suǒ zhe zì jǐ yī shuāng xié zǐ. nà wāng hán yǔ suō jiàn, biàn yī bù kuà jìn lái, xiàng nà fù féi nuò yī shēng dào:" qīn niáng! chá biàn tǎo wǎn chī."
一日,寡妇独坐在楼下,锁着自己一双鞋子。那汪涵宇睃见,便一步跨进来,向那妇肥喏一声道:“亲娘!茶便讨碗吃。”
nà guǎ fù biàn xiào yín yín dào" chá bú shì zhè lǐ tǎo de."
那寡妇便笑吟吟道“茶不是这里讨的。”
hán yǔ xiào dào:" zhèng yào zài zhái shàng tǎo." suí jí zǎn shàng qián jiāng xié zǐ cuō le yì zhī, dào:" shì shén me duàn zi? dài wǒ ná yí kuài lái xiāng sòng."
涵宇笑道:“正要在宅上讨。”随即趱上前将鞋子撮了一只,道:“是什么缎子?待我拿一块来相送。”
guǎ fù dào:" qián rì yǐ shōu duō lǐ, zěn zài yào cháo fèng sòng?"
寡妇道:“前日已收多礼,怎再要朝奉送?”
hán yǔ dào:" qīn niáng gāo qíng, hèn bù dé bǎ shēn zǐ dōu sòng zài zhè lǐ." bǎ shǒu zhǐ lái liàng yī liàng. dào:" zhēn sān cùn sān fēn!" yòu zài shǒu shàng diān yī diān dào:" zhēn hǎo!" zài shǒu zhǎng shàng qìn.
涵宇道:“亲娘高情,恨不得把身子都送在这里。”把手指来量一量。道:“真三寸三分!”又在手上掂一掂道:“真好!”在手掌上揿。
guǎ fù pà yǒu rén lái, wài guān bù yǎ, jiù pī shǒu lái qiǎng. hán yǔ zǎo yǐ cáng rù xiù zhōng, dào:" zhè shì nǎi yǔ wǒ de biǎo jì, zěn yòu lái qiǎng?" bǎ yí gè zhū guǎ fù yòu xiū yòu nǎo. nà wāng hán yǔ yǐ zì zǒu chū qù le. zǒu dào lóu shàng, bǎ zhè xié fān fù kàn le yī huì, dào:" hǎo zhēn xiàn! hǎo yàng shì!" biàn suí kǒu cháo chū gè zhù yún fēi dào:
寡妇怕有人来,外观不雅,就劈手来抢。涵宇早已藏入袖中,道:“这是妳与我的表记,怎又来抢?”把一个朱寡妇又羞又恼。那汪涵宇已自走出去了。走到楼上,把这鞋翻覆看了一会,道:“好针线!好样式!”便随口嘲出个《驻云飞》道:
jīn jiǎn xié jiāng, jiǎn chū chūn luó sān cùn cháng. yàn sè jiāng rén huǎng, qiǎo shǒu lìng rén shǎng. hé rì dé chéng shuāng, yuān yāng liǎng liǎng? xíng yǔ xíng yún duì yù qīng bō shàng. zhān rě jīn lián bàn lǐ xiāng.
金剪携将,剪出春罗三寸长。艳色将人晃,巧手令人赏。 何日得成双,鸳鸯两两?行雨行云对浴清波上。沾惹金莲瓣里香。
bǎ zhè qū qīng qīng zài gé lóu chàng.
把这曲轻轻在隔楼唱。
nà fù rén shàng lóu tīng jiàn, dào:" xiù sǐ zhè mán zǐ!" què yě zì yǐ shuì bù chéng mèng. dào le wǔ gēng, zhèng dài hé yǎn, zhǐ tīng wāng hán yǔ yǎn jiāng qǐ lái, dào:" diē huài le! fū huài le!" què shì tā zuò mèng lái diào zhè fù rén, bèi tā tuī le yī diē, yǎn qǐ lái. liǎng xià zhēn shì mián sī mèng xiǎng.
那妇人上楼听见,道:“嗅死这蛮子!”却也自已睡不成梦。到了五更,正待合眼,只听汪涵宇魇将起来,道:“跌坏了!趺坏了!”却是他做梦来调这妇人,被她推了一跌,魇起来。两下真是眠思梦想。
děng bù dé tiān míng, nà wāng hán yǔ dào duàn pù nèi mǎi le yī fāng mì sè péng duàn, yī fāng bái guāng juàn, yòu shì xiē hǎo juàn xiàn, yòng zhǐ bāo le. hái xiàng bǎo lóng shàng xún le liǎng lì xuě bái gǔn yuán qī bā lí zhòng de zhū zi, èr lì bìng bāo le, zhuāng rù xiù zhōng, chéng rén kōng zǒu rù zhōng táng. zhī jiàn guǎ fù dāi zuò zài nà biān, hū jiàn wāng hán yǔ zǒu dào miàn qián, chī le yī jīng. wāng hán yǔ biàn jiāng duàn juàn ná chū lái dào:" zuó rì suǒ xǔ, jīn rì tè lái sòng shàng."
等不得天明,那汪涵宇到缎铺内买了一方蜜色彭缎,一方白光绢,又是些好绢线,用纸包了。还向宝笼上寻了两粒雪白滚圆、七八厘重的珠子,二粒并包了,装入袖中,乘人空走入中堂。只见寡妇呆坐在那边,忽见汪涵宇走到面前,吃了一惊。汪涵宇便将缎绢拿出来道:“昨日所许,今日特来送上。”
guǎ fù gù yì yǎn yě bù kàn, shǒu yě bù qǐ, dào:" zhè duàn bù gǎn lǐng, bù láo fèi xīn!"
寡妇故意眼也不看,手也不起,道:“这断不敢领,不劳费心!”
wāng hán yǔ biàn xì zhe liǎn dào:" qīn niáng, zhè shì wǒ tè yì mǎi lái de. qīn niáng bù shōu, jiào wǒ jiāng yǔ hé rén? jiāng lǐ sòng rén, shū wú è yì."
汪涵宇便戏着脸道:“亲娘,这是我特意买来的。亲娘不收,叫我将与何人?将礼送人,殊无恶意。”
guǎ fù dào:" zhè duàn juàn jué shì bù shōu de! zhǐ hái wǒ zuó rì xié zǐ, shěng chāi le duì."
寡妇道:“这缎、绢决是不收的!只还我昨日鞋子,省拆了对。”
wāng hán yǔ dào:" chéng duì bù nán, hái shì bù hái le." bǎ duàn juàn diū zài fù rén shēn shàng.
汪涵宇道:“成对不难,还是不还了。”把缎绢丢在妇人身上。
fù rén cǐ shí xīn huǒ yǐ dòng, biàn jiāng lái suō zài xiù zhōng, dào:" bù hái wǒ? wǒ zhe xiǎo mèi zài liáng shàng pá guò lái tōu!"
妇人此时心火已动,便将来缩在袖中,道:“不还我?我着小妹在梁上爬过来偷!”
wāng hán yǔ dào:" chéng jiào, chéng jiào." yě bù guǎn fù rén shì yǒu xīn shuō de, méi xīn shuō de, tā dōu rèn dìng zhēn le. zài fáng zhōng zǐ xì yī kàn, tā suī zài xiāng lóu shàng zuò fáng, hòu lái yòu jiè tā yī jiān duī huò, zhè lóu què yǔ fù rén de fáng tóng liáng hé zhù sān jiān shēng. zhè jiān zài zuǒ shǒu, jià liáng shàng shì kōng de, kě yǐ pá dé.
汪涵宇道:“承教,承教。”也不管妇人是有心说的,没心说的,他都认定真了。在房中仔细一看,他虽在厢楼上做房,后来又借他一间堆货,这楼却与妇人的房同梁合柱三间生。这间在左首,架梁上是空的,可以爬得。
tā děng bù dé dào wǎn, qián dào zhè fáng zhōng. tīng fù rén shàng le lóu, ér zi dú wǎn shū, fù rén zuò zhēn zhǐ. jiāng jí qǐ gēng, ér zi cái shuì, yā tou xiǎo mèi yě shuì le. fù rén yě chuī le dēng shàng chuáng, bàn shǎng bú jiàn dòng jìng.
他等不得到晚,潜到这房中。听妇人上了楼,儿子读晚书,妇人做针指。将及起更,儿子才睡,丫头小妹也睡了。妇人也吹了灯上床,半晌不见动静。
tā biàn qīng qīng dì pá dào liáng shàng. shēn zi yòu pàng, ái le yī huì, hún shēn dōu shì huī chén. zhèng dài liū xià, què shì xiǎo mèi qǐ lái jiě shǒu, yòu suō zhù le. yòu tíng bàn kè, yī jiǎo chuài zài xiāng shàng, cái zhuǎn shēn lóu bǎn shàng, shēn zi zhòng, bǎ lóu bǎn zhèn le yī zhèn.
他便轻轻地爬到梁上。身子又胖,捱了一会,浑身都是灰尘。正待溜下,却是小妹起来解手,又缩住了。又停半刻,一脚踹在厢上,才转身楼板上,身子重,把楼板振了一振。
zhǐ tīng dé nà ér zi zài shuì zhōng jīng xǐng dào:" shì shén me dòng?"
只听得那儿子在睡中惊醒道:“是什么动?”
fù rén yǐ xīn zhào, dào:" méi shén dòng, xiǎng shì māo tiào." wāng hán yǔ zhǐ de bǎ shēn zi dūn zài hēi chù, zài bù gǎn xiǎng.
妇人已心照,道:“没什动,想是猫跳。”汪涵宇只得把身子蹲在黑处,再不敢响。
tīng tā ér zi shì yǒu hān shēng, yòu nuó liǎng bù, yuē mō dào chuáng biān, nà ér zi yòu xǐng dào:" qià sì yǒu rén zǒu."
听她儿子似有鼾声,又挪两步,约摸到床边,那儿子又醒道:“恰似有人走。”
fù rén dào:" yè jiān fáng zhōng yǒu shén rén zǒu?"
妇人道:“夜间房中有什人走?”
ér zǐ dào:" pà shì zéi."
儿子道:“怕是贼。”
fù rén dào:" méi zhè děng shì." nà ér zi biàn jiào xiǎo mèi diǎn dēng. wāng hán yǔ tīng dé, qīng shǒu qīng jiǎo suō huí. bǐ jí jiào dé xiǎo mèi mèng zhōng xǐng qǐ lái, bō huǒ diǎn dēng, wāng hán yǔ jǐ pá guò qù le. fù rén qǐ lái, jiǎ yì xún zhào dào:" wǒ liào wū xīn lǐ yuán hé yǒu zéi? zhè děng zhe shén jiàn guǐ! ruò wǒ yě sì nǐ zhè děng dà jīng xiǎo guài, kě bù lián lín lǐ yě jīng dòng? nǐ xún zhè zéi lái!" ér zi bèi mà dé bù zuò shēng, yī jiù chuī dēng shuì le.
妇人道:“没这等事。”那儿子便叫小妹点灯。汪涵宇听得,轻手轻脚缩回。比及叫得小妹梦中醒起来,拨火点灯,汪涵宇己爬过去了。妇人起来,假意寻照道:“我料屋心里原何有贼?这等着神见鬼!若我也似你这等大惊小怪,可不连邻里也惊动?你寻这贼来!”儿子被骂得不做声,依旧吹灯睡了。
fù rén yòu dào:" ān nǐ zài shēn biān, qiān qiān sǒng sǒng, jiǎo rén kùn tóu. míng rì nǐ zì dōng biān lóu shǎng qù shuì, wǒ zhe xiǎo mèi péi nǐ. wǒ dú zì qīng jìng xiē." cǐ shí wāng hán yǔ zài jiàn bì tīng dé, shì suī bù chéng, xiǎo de fù rén yǐ yǒu xīn le. zhǐ shì jiāng dào shǒu yòu bèi jīng sàn, hǎo shēng bù kuài huó.
妇人又道:“安你在身边,拪拪耸耸,搅人睏头。明日你自东边楼上去睡,我着小妹陪你。我独自清净些。”此时汪涵宇在间壁听得,事虽不成,晓得妇人已有心了。只是将到手又被惊散,好生不快活。
ái dào tiān míng, shèn shì kǔ mèn. zǒu chū qù xiǎng dào:" zhè fù rén píng rì hǎo xiǎo pián yí, jīn wǎn xū xún shén sòng tā, yǔ tā gè tián tou ér." qù huàn le yī liǎng jīn zi, zǒu dào yí gè yín diàn qù, yào dǎ liǎng gè qián bàn zhòng de jiè zhǐ ér qī qián yī zhī yù lán tóu gǔ zhé zān zǐ. jiā le yàng jīn, zài nà xiāng kàn dǎ.
捱到天明,甚是苦闷。走出去想到:“这妇人平日好小便宜,今晚须寻什送她,与她个甜头儿。”去换了一两金子,走到一个银店去,要打两个钱半重的戒指儿、七钱一枝玉兰头古折簪子。夹了样金,在那厢看打。
bù liào yè jiān bù shuì dé, dǎ le yí gè dǔn. yín jiàng kàn le, yòu shì yì xiāng rén biàn nòng shǒu jiǎo, kōng xīn zān zǐ, zú zú guàn le yī qián mì tuó sēng. dǎ wán, lián huí cán yī chēng, dào:" zhǔn zhǔn dì, bù quē yī lí." wāng hán yǔ kàn le zān, shèn shì huān xǐ. jiē guò děng le lái yī chēng, duō le sān lí. wāng hán yǔ biàn yí xīn, dào:" shì yàng bù hǎo, lìng dǎ zuò hé huā tóu bà."
不料夜间不睡得,打了一个盹。银匠看了,又是异乡人便弄手脚,空心簪子,足足灌了一钱密陀僧。打完,连回残一称,道:“准准的,不缺一厘。”汪涵宇看了簪,甚是欢喜。接过戥了来一称,多了三厘。汪涵宇便疑心,道:“式样不好,另打做荷花头罢。”
yín jiàng dào:" chéng gōng bù huǐ zhè yàng jí shí de!"
银匠道:“成工不毁这样极时的!”
wāng hán yǔ dìng yào dǎ guò:" wǒ zì zhào gōng qián."
汪涵宇定要打过:“我自召工钱。”
jiàng rén dào:" yào dǎ míng rì lái." wāng hán yǔ pà míng rì biàn chū mén bù rèn huò, jiù zài tā diàn zhōng jiā zuò liǎng duàn. zhī jiàn mì tuó sēng dōu sàn jiāng chū lái. wāng hán yǔ biàn bào tiào, yào sòng guān.
匠人道:“要打明日来。”汪涵宇怕明日便出门不认货,就在他店中夹做两段。只见密陀僧都散将出来。汪涵宇便豹跳,要送官。
jiàng rén dào:" shì hàn yào."
匠人道:“是焊药。”
wāng hán yǔ dào:" nán dào hàn yào zhuāng zài dù lǐ de? shuō bù lǐ guò." zǒu liǎng gè lín shè lái, zuò hǎo zuò dǎi rèn péi, xiān chě dào jiǔ diàn chī sān zhōng péi lǐ, děng tā yī miàn shè chù yín zi. wāng hán yǔ yīn méi le wǎn jiān chū shǒu huò, mèn mèn bù yuè. yīn děng yín zi jiǔ zuò, zhè liǎng gè lín shè zì jiā yào chī, bǎ tā guàn shàng jǐ zhōng, yǐ shì mǐng dǐng.
汪涵宇道:“难道焊药装在肚里的?说不理过。”走两个邻舍来,做好做歹认赔,先扯到酒店吃三盅赔礼,等他一面设处银子。汪涵宇因没了晚间出手货,闷闷不悦。因等银子久坐,这两个邻舍自家要吃,把他灌上几盅,已是酩酊。
zhè biān zhū guǎ fù jué zǎo qǐ lái, lìng pù le ér zi chuáng, xiǎo mèi pù yě yí le. dào wǎn, fēn fù ér zi jiù zài nà biān dú shū, zì zài fáng zhōng bǎ chuáng shōu shí dé jié jìng, bèi xūn xiāng le, zhǐ bù tīng wāng cháo fèng lái, xié zuò dēng qián, xīn lǐ hǎo bù rè! xū yú qǐ gēng, xǐ de ér zi yā huán shuì le, hái bú jiàn dào, zhǐ de hé yī shuì le.
这边朱寡妇绝早起来,另铺了儿子床,小妹铺也移了。到晚,吩咐儿子就在那边读书,自在房中把床收拾得洁净,被熏香了,只不听汪朝奉来,斜坐灯前,心里好不热!须臾起更,喜得儿子丫鬟睡了,还不见到,只得和衣睡了。
zhí dào èr gēng, tīng dé dǎ mén, shì wāng cháo fèng lái. fù rén jiào xiǎo sī ā xǐ kāi mén. qǐ lái mō dé mén kāi, zhuàng le tā yí gè" píng kǒu mù xiāng", tǔ le mǎn shēn. chuǎng dào chuáng zhōng yě bù néng shàng chuáng, dào zài dì shàng. dào de sì gēng xǐng lái, què shuì zài tǔ de huì shàng, shēn zi dòng tan bù dé, mǎn shēn jiǔ chòu nán wén, rú hé hǎo qù?
直到二更,听得打门,是汪朝奉来。妇人叫小厮阿喜开门。起来摸得门开,撞了他一个“瓶口木香”,吐了满身。闯到床中也不能上床,倒在地上。到得四更醒来,却睡在吐的秽上,身子动弹不得,满身酒臭难闻,如何好去?
nà zhū guǎ fù zài chuáng shàng yǎn yě bù hé, nǎ dé rén lái? yá chǐ yǎo dé hé hé xiǎng. tiān míng xiǎo sī shuō qǐ, nà guǎ fù yòu nǎo yòu xiào, nǎo de shì tān bēi wù shì, xiào de shì méi fú xiāo shòu.
那朱寡妇在床上眼也不合,哪得人来?牙齿咬得龁龁响。天明小厮说起,那寡妇又恼又笑,恼的是贪杯误事,笑的是没福消受。
nà bì wāng hán yǔ ào nǎo wú jí, tuō bìng jiǔ wò chuáng jiāng xī, shuì le bàn rì. pà zuì jiǔ, yī dī bù chī. wǎn jiān huàn le yī shēn qí zhěng yī shang, xiù le yī dìng shí liǎng chóng bái yín, zhèng zǒu guò duī huò lóu, zhǐ tīng dé fáng mén luàn qiāo xiǎng, què shì kè huǒ nèi xún tā wǎng chāng jiā qù. zhǐ de fù huí lái shuì zài chuáng shàng, zuò mèng zhōng jīng xǐng bān dào:" duō xiè! shēn zi bù kuài, yǐ zǎo shuì le." zài sān tuī cí, zhǐ bù kāi.
那壁汪涵宇懊恼无及,托病酒卧床将息,睡了半日。怕醉酒,一滴不吃。晚间换了一身齐整衣裳,袖了一锭十两重白银,正走过堆货楼,只听得房门乱敲响,却是客伙内寻他往娼家去。只得复回来睡在床上,做梦中惊醒般道:“多谢!身子不快,已早睡了。”再三推辞,只不开。
nà rén qù le, zhé shēn qǐ lái zài dào gé lóu, qīng qīng pá jiāng guò qù, qiāo qiāo mō dào chuáng qián. fù rén jiǎ zuò shuì zháo, zhí dào wāng hán yǔ yǐ tuō le yī fú, zuān rù bèi lái, qīng qīng dào:" shén rén? hǎo dà dǎn!" wāng hán yǔ yě bù huí dá, yī bǎ lǒu zhù. zhèng shì:
那人去了,折身起来再到阁楼,轻轻爬将过去,悄悄摸到床前。妇人假作睡着,直到汪涵宇已脱了衣服,钻入被来,轻轻道:“什人?好大胆!”汪涵宇也不回答,一把搂住。正是:
fú dié chuān huā, yuān yāng yù shuǐ. qīng gōu yù bì, ruǎn wēn wēn nuǎn yìng xīn pí, huǎn jiē zhū chún, qīng yù yù xiāng liú fèi fǔ. yí gè chóng kāi ròu shí diàn, láng quǎn kàng zhǔ gù kěn lìng qīng huí. yí gè zhà rù jǐn xiāng cóng, dé zhàn gāo zhī zì rán zì cǎi. jiù zī wèi jīn zhāo zài jiē, yī rú jiǔ hàn gān lín, xīn xiāng sī yī bǐ dōu gōu, hǎo sì gān chái liè huǒ, zhǐ shì kě xī tān què piàn shí yún yǔ yì, huài jiào shù zài zhú sōng xīn.
蚨蝶穿花,鸳鸯浴水。轻勾玉臂,软温温暖映心脾,缓接朱唇,清郁郁香流肺腑。一个重开肉食店,狼(犭亢)主顾肯令轻回。一个乍入锦香丛,得占高枝自然恣采。旧滋味今朝再接,一如久旱甘霖,新相思一笔都勾,好似干柴烈火,只是可惜贪却片时云雨意,坏教数载竹松心。
fù rén hái pà ér zi zhī jué, bù gǎn chàng yì. dào tiān míng, yī jiù pá le guò qù.
妇人还怕儿子知觉,不敢畅意。到天明,依旧爬了过去。
shì cǐ yè qù míng lái, sān yuè yǒu yú. zhū guǎ fù dé tā yī shì yě bù xià bǎi liǎng. dào lín qù shí, yě bǎi bān liú liàn, sǎ lèi ér bié, yuē qù sān sì gè yuè biàn lái. shéi zhī wāng hán yǔ huí qù, bù dī fáng hùn jiā qù shōu shí tā xíng náng, jiàn le zhè zhǐ nǚ xié, dào tā zài wài piáo, jiāng lái kǎn dé fěn suì, dà nào jǐ chǎng, bù xǔ chū mén.
似此夜去明来,三月有余。朱寡妇得他衣饰也不下百两。到临去时,也百般留恋,洒泪而别,约去三四个月便来。谁知汪涵宇回去,不提防诨家去收拾他行囊,见了这只女鞋,道他在外闝,将来砍得粉碎,大闹几场,不许出门。
zhū guǎ fù shǒu le bàn nián. zì gǔ dào:" nìng kě méi le yǒu, bù kě yǒu le méi." chī le zhè yě shí, pò le zhè xiū liǎn, biàn yě rěn nài bú zhù. yòu xún le jǐ gè duǎn zhǔ gù, lín shè yǐ zì zhī jué.
朱寡妇守了半年。自古道:“宁可没了有,不可有了没。”吃了这野食,破了这羞脸,便也忍耐不住。又寻了几个短主顾,邻舍已自知觉。
nà táng xué jiū bù zhī, bǎ gè nǚ ér sòng rù zhè wò chuò rén jiā. jìn mén, lián tā méi niáng de nǚ ér, yě zhuó shí ài xī tā, guǎn tā yī shí, dǎ bàn yī zhī huā yì bān. wài biān dōu dào:" zhū guǎ fù yǒu jiē jiǎo de le." nà táng guì méi xìng gé wēn róu jǔ zhǐ duān yǎ bǎi shuō bǎi suí jí qí xiào shùn, zhū guǎ fù zěn bù xǐ tā? hòu biān yě jiàn guǎ fù yǒu xiē jiǎo tā shǒu wāi, zhǐ zuò bù xiǎo, zhǐ zuò bú jiàn. guǎ fù qíng zhī lǐ kuī, yòu lái shōu luó tā, shǐ bù yán yǔ, bìng bù bǎ cū zhòng yòng shǐ tā. wū hòu yǒu yí kuài kòng dì, yǒu yī zhū gǔ méi bìng gè sè huā, rèn tā zài lǐ jiāo zhí xián wán. dào le shí liù suì, liǎng xià dū yǐ cháng chéng. cǐ shí táng xué jiū yǐ mò, zì jiē le jǐ gè qīn juàn yǔ tā hé jǐn. zhēn hǎo yī duì shào nián fū qī:
那唐学究不知,把个女儿送入这龌龊人家。进门,怜她没娘的女儿,也着实爱惜她,管她衣食,打扮一枝花一般。外边都道:“朱寡妇有接脚的了。”那唐贵梅性格温柔、举止端雅、百说百随、极其孝顺,朱寡妇怎不喜她?后边也见寡妇有些脚塌手歪,只做不晓,只做不见。寡妇情知理亏,又来收罗她,使不言语,并不把粗重用使她。屋后有一块空地,有一株古梅并各色花,任她在里浇植、闲玩。到了十六岁,两下都已长成。此时唐学究已殁,自接了几个亲眷与她合卺。真好一对少年夫妻:
lǜ bìn yāo ráo nǚ, zhū yán jùn yì láng.
绿鬓妖娆女,朱颜俊逸郎。
chí jiān shuāng hàn dàn, bō fàn liǎng yuān yāng.
池间双菡萏, 波泛两鸳鸯。
liǎng gè zuò qīn zhī hòu, chóu móu ēn ài, suǒ bù bì yán.
两个做亲之后,绸缪恩爱,所不必言。
zhǐ shì liǎng sān nián qián, zhū guǎ fù yīn ér zi ài yǎn, dǎ fā tā zài shū guǎn zhōng xiē sù, jiā zhōng shì duō bù zhī. dào rú jīn, yīn zuò qīn zài jiā, yòu zhí guǎ fù jiàn ér zi xí fù zuò qīn nào rè, xīn lǐ yě rè, shí shí zuò bǎ yāo ráo tài dù, yǔ kè rén kē yá liāo zuǐ, shèn shì bù kān. yòu dào zì jǐ dú shū rén jiā, mǔ qīn chū tóu lòu miàn zuò xiē jiā, yě bù yǎ.
只是两三年前,朱寡妇因儿子碍眼,打发他在书馆中歇宿,家中事多不知。到如今,因做亲在家,又值寡妇见儿子媳妇做亲闹热,心里也热,时时做把妖娆态度,与客人磕牙撩嘴,甚是不堪。又道自己读书人家,母亲出头露面做歇家,也不雅。
yī rì, duì mǔ qīn dào:" wǒ xiǎng wǒ kuī mǔ qīn zhī chēng, jiā shì yě ráo yù le. dàn zuò zhè kè diàn, fú shi yě shén xīn kǔ, bù ruò xiē le, jiào ā xǐ kāi le bié yàng diàn, shěng de mǔ qīn láo lù."
一日,对母亲道:“我想我亏母亲支撑,家事也饶裕了。但做这客店,服事也甚辛苦,不若歇了,叫阿喜开了别样店,省得母亲劳碌。”
guǎ fù tīng le, fú rán dào:" nǐ zhè ráo yù shì nǎ lǐ lái de? cháng yán dào:' bǔ shēng bù rú bǔ shú.' zěn shě zhe zhè shēng yì lìng xún? xiǎng shì xí fù pà xīn kǔ, lì zhè zhǔ yì!"
寡妇听了,怫然道:“你这饶裕是哪里来的?常言道:‘捕生不如捕熟。’怎舍着这生意另寻?想是媳妇怕辛苦,立这主意!”
nà ér zi zhǐ shuō shēng" bù guān tā shì", jiù xiē le.
那儿子只说声“不关她事”,就歇了。
zì cǐ, guǎ fù biàn yǔ guì méi zuò jǐn duì tóu, chú zào shàng piān yào guì méi qù zhī chēng zì zuò zài zhōng táng, piān tǎo chá tǎo shuǐ yào guì méi sòng lái jiàn yǒu rén duǒ bì, biàn xíng chì mà.
自此,寡妇便与贵梅做尽对头,厨灶上偏要贵梅去支撑;自坐在中堂,偏讨茶讨水要贵梅送来;见有人躲避,便行叱骂。
yī rì, qià hǎo zài táng qián. wāng hán yǔ yīn xiē le jǐ nián, tuō rén jīng yíng, zhàng mù bù qīng, zhǐ de yào lái jié zhàng, yòu zhí tā rú rén sǐ le, méi rén zǔ lán, yòu dào guì chí. guǎ fù jiàn le, mǎn miàn duī xià xiào lái. zhèng zài pān tán, guì méi ná chá chū lái yǔ pó pó. jiàn yǒu rén, biàn dài suō jiǎo.
一日,恰好在堂前。汪涵宇因歇了几年,托人经营,帐目不清,只得要来结帐,又值他孺人死了,没人阻拦,又到贵池。寡妇见了,满面堆下笑来。正在攀谈,贵梅拿茶出来与婆婆。见有人,便待缩脚。
nà guǎ fù dào:" zhè shì wāng cháo fèng, biàn jiàn hé fáng? zuò shén qiāng?" nà wāng hán yǔ tái tóu kàn, zhè fù rén ā:
那寡妇道:“这是汪朝奉,便见何妨?做什腔?”那汪涵宇抬头看,这妇人呵:
méi wān xīn yuè, bìn wǎn xīn yún. yīng táo kǒu bàn lì dān shā, hú xī chǐ yī xíng bèi yù. zhū yī qiè zhòng, tíng tíng yī zhī yāo yàn zuì chūn fēng táo yè xiào kāi, yíng yíng liǎng diǎn qiū bō chéng yè yuè. zhèng shì:
眉弯新月,鬓绾新云。樱桃口半粒丹砂,狐犀齿一行贝玉。铢衣怯重,停停一枝妖艳醉春风;桃靥笑开,盈盈两点秋波澄夜月。正是:
dāng lú lái zhuō nǚ, jiě pèi yǒu xiāng líng.
当垆来卓女,解珮有湘灵。
nà wāng hán yǔ biàn qǐ lái yí gè shēn yī, tóu shàng zhí xiāng dào jiǎo xià, yī shuāng jiǎo yòu xiǎo yòu zhí, bǐ zhū guǎ fù xiān shí yòu hǎo xiē. suī yǔ zhài fù duì dá, yě méi shén xīn xiǎng. réng jiù bǎ xíng lǐ fā zài jiù fáng, liǎng gè réng xíng jiù fǎ.
那汪涵宇便起来一个深揖,头上直相到脚下,一双脚又小又直,比朱寡妇先时又好些。虽与寨妇对答,也没什心想。仍旧把行李发在旧房,两个仍行旧法。
bù qī zhè rì ér zi yě huí lái. yè jiān tīng dé mǔ qīn fáng zhōng shì yǒu rén xíng dòng, zǐ xì tīng qù, yòu shì xù xù shuō huà, shèn shì yí huò, cì zǎo wèn xiǎo sī:" zuó rì yòu dào shén rén?" dào shì huī zhōu wāng cháo fèng. wèn zhù zài nǎ xiāng xià, dào zài xiāng lóu shàng. zhū yán zhǐ zuò wàng tā, jìng shàng lóu. yǐ zǎo fàn shí hòu, hái shuì le cái qǐ. jiù zài lóu shàng xù le hán wēn, chī le bēi chá.
不期这日儿子也回来。夜间听得母亲房中似有人行动,仔细听去,又似絮絮说话,甚是疑惑,次早问小厮:“昨日又到什人?”道是徽州汪朝奉。问住在哪厢下,道在厢楼上。朱颜只做望他,竟上楼。已早饭时候,还睡了才起。就在楼上叙了寒温,吃了杯茶。
yī yǎn suō qù, tā duī xíng lǐ de lóu yǔ mǔ qīn de lóu zhǐ gé yī bǎn, jiù xià le lóu. yòu dào zì jǐ lóu shàng kàn: yòu shǒu jià liáng shàng bàn biān huī chén yǒu cùn xǔ hòu, bàn biān shì kāi jìng de yì bān, yī fà shì le. yīn shuō fēng shā dà, yào bǎ lóu shàng zuò dǐng gé, mǔ qīn ǎo tā bú zhù. tā bǎ zì jǐ lóu shàng yǔ mǔ qīn lóu shàng, shàng biān dōu màn le tiān huā bǎn, liáng shàng xià kōng chù dōu bǎ bǎn xiāng zhù. bǎ nà mǔ qīn jiāo dé méi hǎo qì chù, zhǐ lái xún guì méi chū qì. guì méi bìng bù yǔ zhàng fū shuō. zhàng fū nǎo shí, dào:" mǔ zǐ tiān xìng zhī ēn. ruò zhāng yáng, yě shāng nǎi de tǐ miàn."
一眼睃去,他堆行李的楼与母亲的楼只隔一板,就下了楼。又到自己楼上看:右首架梁上半边灰尘有寸许厚,半边似揩净的一般,一发是了。因说风沙大,要把楼上做顶格,母亲拗他不住。他把自己楼上与母亲楼上,上边都幔了天花板,梁上下空处都把板镶住。把那母亲焦得没好气处,只来寻贵梅出气。贵梅并不与丈夫说。丈夫恼时,道:“母子天性之恩。若彰扬,也伤妳的体面。”
dàn shì kè huǒ zhōng jiàn wāng hán yǔ dāng rì jiǔ zhàn, yě yǒu yuàn yǔ zhū guǎ fù hǎo de, yǒu méi xiāng gān de, qián rì dù tā, rú jīn xiào tā, gù yì zài zhū yán miàn qián diǎn zhuì, yòu zài wài miàn bō yáng. zhū yán tā zì fù dú shū zhuāng hǎo hàn de, rú hé dé dàng? yòu jiā dú shū xīn kǔ, hài chéng qì qiè. shuì zài lóu shàng, tīng dé mǔ qīn zài xià miàn yǔ kè rén shuō xiào, hǎo shēng bù fèn.
但是客伙中见汪涵宇当日久占,也有愿与朱寡妇好的,有没相干的,前日妒他,如今笑他,故意在朱颜面前点缀,又在外面播扬。朱颜他自负读书装好汉的,如何得当?又加读书辛苦,害成气怯。睡在楼上,听得母亲在下面与客人说笑,好生不忿。
nà guǎ fù jiàn ér zi zǒu bù qǐ, biàn fàng xīn jiào wāng hán yǔ wā kāi bǎn guò lái. bìng rén méi shuì tóu, piān tīng dé qīng, yī qì yí gè sǐ, dào:" bà, bà! wǒ biàn shēng zài shì jiān yě wú yán!" kàn kàn yān yān dài jǐn. guì méi yī bù jiě dài, zhè děng fú shì. rì zhú suī yǒu yào ěr, què bù dào qì zhēn yào jiǎ. dào jiāng sǐ xiān yī rì, jiào guì méi dào:" wǒ bìng liàng bù néng qǐ, dāng chū zhǐ wàng dú shū xiǎn zǔ róng qī, rú jīn liào bù néng le. zhǐ shì nǎi suī běn fèn duān zhòng, zài zhè lǐ què méi hǎo yàng méi hǎo shì zuò chū lái. yòu wú suǒ chū, yǔ qí rì hòu chū guāi lòu chǒu, bù rú dài wǒ sǐ hòu, jìng zì chū shēn." yòu tàn kǒu qì dào:" wǒ zài rì shàng bù néng guǎn nǎi men, sǐ hòu hái guǎn de lái? zhǐ shì yào wèi wǒ zhēng qì, miǎn shǒu sān nián." yán bà, lèi rú yǔ xià.
那寡妇见儿子走不起,便放心叫汪涵宇挖开板过来。病人没睡头,偏听得清,一气一个死,道:“罢,罢!我便生在世间也无颜!”看看恹恹待尽。贵梅衣不解带,这等伏事。日逐虽有药饵,却不道气真药假。到将死先一日,叫贵梅道:“我病谅不能起,当初指望读书显祖荣妻,如今料不能了。只是妳虽本分端重,在这里却没好样、没好事做出来。又无所出,与其日后出乖露丑,不如待我死后,竟自出身。”又叹口气道:“我在日尚不能管妳们,死后还管得来?只是要为我争气,勉守三年。”言罢,泪如雨下。
guì méi yě chuí lèi dào:" guān rén nǐ zì kuān xīn jiāng xī, hái yǒu hǎo rì. tuō huò bù hǎo, wǒ duàn bù zuò shī jié fù rén."
贵梅也垂泪道:“官人你自宽心将息,还有好日。脱或不好,我断不做失节妇人。”
zhū yán dào:" zhǐ pà shuō biàn róng yì" zhèng shuō, mǔ qīn guò lái.
朱颜道:“只怕说便容易……”正说,母亲过来。
zhū yán dào:" mǔ qīn, hái zi duō fēn bù jì. shì mǔ qīn shēng, wèi mǔ qīn sǐ. zhǐ shì hái ér sǐ hòu, hòu sì wú rén. mǔ qīn zhēng tā zuò shén me? kě bǎ diàn guān le, qīng xián dù rì. guì méi bìng wú ér nǚ, wǒ sǐ jiào tā gǎi jià."
朱颜道:“母亲,孩子多分不济。是母亲生,为母亲死。只是孩儿死后,后嗣无人。母亲挣他做什么?可把店关了,清闲度日。贵梅并无儿女,我死叫她改嫁。”
yòu duì guì méi dào:" wǒ sǐ mǔ qīn wú rén shì fèng. nǎi ruò niàn wǒ ēn qíng, chū jià qù hái zuò mǔ zǐ wǎng lái, bù shí kàn gù, shǐ wǒ jiǔ quán míng mù."
又对贵梅道:“我死母亲无人侍奉。妳若念我恩情,出嫁去还作母子往来,不时看顾,使我九泉瞑目。”
nà guǎ fù tīng le, yě dī le jǐ diǎn yǎn lèi dào:" hái bù fáng, nǐ hǎo jiāng xī." dào yè, yòu měng tīng dé mǔ qīn fáng zhōng xiào le yī shēng, biàn hèn le jǐ hèn, yī kǒu tán sāi, dēng shí shēn sǐ. kě lián:
那寡妇听了,也滴了几点眼泪道:“还不妨,你好将息。”到夜,又猛听得母亲房中笑了一声,便恨了几恨,一口痰塞,登时身死。可怜:
yè chuāng xiū sòng kǎi fēng piān, bìng jié gāo huāng tàn bù quán.
夜窗羞诵凯风篇,病结膏肓叹不痊。
mèng duàn qīng yún mí qù lù, kòng yú hóng xiù qì mín tiān.
梦断青云迷去路,空余红袖泣旻天。
cǐ shí jǐ kū sǐ le yí gè guì méi. nà guǎ fù yī biān kū, yī biān qù wèn wāng hán yǔ jiè yín zi, mǎi bàn yī qīn guān guǒ, xī tú bàn zhù wāng hán yǔ.
此时几哭死了一个贵梅。那寡妇一边哭,一边去问汪涵宇借银子,买办衣衾棺椁,希图绊住汪涵宇。
nà wāng hán yǔ dé lǒng wàng shǔ, kǎi rán jiè chū sān shí liǎng yǔ tā shǐ yòng. yòu shí shí yòng qián shǎng cì xiǎo sī ā xǐ yā tou xiǎo mèi. yòu jiào guǎ fù jiè sāng shì míng sè, bǎ zhèi xiē kè rén chá bù chéng chá fàn bù chéng fàn. kè rén dōu dào bié diàn qù le, tā jìng zuò le qiáo jiā zhǔ, gōng rán yǔ zhū guǎ fù tóng zuò chī jiǔ.
那汪涵宇得陇望蜀,慨然借出三十两与她使用。又时时用钱赏赐小厮阿喜、丫头小妹。又叫寡妇借丧事名色,把这些客人茶不成茶、饭不成饭。客人都到别店去了,他竟做了乔家主,公然与朱寡妇同坐吃酒。
guì méi zì shǒu zhe xiào táng kū kū tí tí, nǎ lǐ lái guǎn tā. zhǐ shì wāng hán yǔ cháng zài xiào táng biān, zhāng dé guì méi mǎn shēn gǎo sù, yuè jué hǎo kàn, hǎo bù chuí xián.
贵梅自守着孝堂哭哭啼啼,哪里来管她。只是汪涵宇常在孝堂边,张得贵梅满身缟素,越觉好看,好不垂涎。
yī rì, chéng zhe zuì duì guǎ fù shuō:" wǒ yǒu yī shì qiú zhe nǎi, nǎi bú yào zhuó nǎo. wǒ jiā zhōng yǐ méi le niáng zǐ, nǎi rú jīn xí fù yě méi le zhàng fū. ruò kěn zuò chéng wǒ, yǔ wǒ tián fáng, wǒ biàn dǐng zuò nǎi ér zi, yǎng nǎi de lǎo. hé rú?"
一日,乘着醉对寡妇说:“我有一事求着妳,妳不要着恼。我家中已没了娘子,妳如今媳妇也没了丈夫。若肯作成我,与我填房,我便顶作妳儿子,养妳的老。何如?”
guǎ fù dào:" tā xū hái yǒu qīn qī, wǒ xiǎng hǎo jià tā dào yì xiāng?"
寡妇道:“她须还有亲戚,我想好嫁她到异乡?”
wāng hán yǔ dào:" wǒ biàn zuò gè liǎng tóu dà, qǔ zài zhè biān."
汪涵宇道:“我便做个两头大,娶在这边。”
zhī jiàn guǎ fù xiào dào:" ruò shì zhè děng, yǒu le tā. xū bú yào wǒ."
只见寡妇笑道:“若是这等,有了她。须不要我。”
wāng hán zì dào:" zěn gǎn wàng jiù!"
汪涵字道:“怎敢忘旧!”
guǎ fù dào:" zhè děng, xiān yào qǐ méi." liǎng gè biàn gǔn dào yī chù yún yǔ. bù tí.
寡妇道:“这等,先要起媒。”两个便滚到一处云雨。不题。
cì rì, guǒ rán duì guì méi dào:" xí fù, wǒ xiǎng ér zi sǐ le, jiā xià wú rén zhī chēng, nǎi yòu qīng nián, bù kě gū fù nǎi. rú jīn wāng cháo fèng jiā zhōng méi le niáng zǐ, kěn rù zhuì zài zhè lǐ, dào yě shì zhuāng měi shì."
次日,果然对贵梅道:“媳妇,我想儿子死了,家下无人支撑,妳又青年,不可辜负妳。如今汪朝奉家中没了娘子,肯入赘在这里,倒也是桩美事。”
guì méi tīng le, bù jué chuí lèi dào:" xí fù céng duì nǎi hái ér shuō' shì sǐ bù jià', zěn tí qǐ zhè huà?"
贵梅听了,不觉垂泪道:“媳妇曾对妳孩儿说‘誓死不嫁’,怎提起这话?”
guǎ fù dào:" wǒ ér, wǒ shì guò lái rén, jié shì jí nán shǒu de, hái yī wǒ hǎo. tā yǒu qián shì wǒ wàn bèi."
寡妇道:“我儿,我是过来人,节是极难守的,还依我好。他有钱似我万倍。”
guì méi dào:" rèn tā yǒu qián, hái ér zhǐ shì bù jià!"
贵梅道:“任他有钱,孩儿只是不嫁!”
guǎ fù dào:" nǎi yè jiān zì qù xiǎng, zài jì yì."
寡妇道:“妳夜间自去想,再计议。”
dào wǎn wāng hán yǔ guò lái, dào:" méi rén, yīn shì hé rú?"
到晚汪涵宇过来,道:“媒人,姻事何如?”
guǎ fù dào:" zuò qiāng lī!"
寡妇道:“做腔哩!”
wāng hán yǔ dào:" mò guǎn tā zuò qiāng bù zuò qiāng, nǎi zhǐ bù chī cù, tīng wǒ kuò shàng bà."
汪涵宇道:“莫管她做腔不做腔,妳只不吃醋,听我括上罢。”
guǎ fù dào:" zhè děng xiān chōng cái lǐ yī bǎi liǎng yǔ wǒ, tīng nǐ men àn lǐ zuò qīn. bú yào bù lǎo dào, chū le sàng tǎo cái qián."
寡妇道:“这等先充财礼一百两与我,听你们暗里作亲。不要不老到,出了丧讨材钱。”
wāng hán yǔ dào:" liù shí liǎng bà."
汪涵宇道:“六十两罢。”
guǎ fù bù kěn, guò le tā bā shí liǎng yín zi, fàng tā yí lù.
寡妇不肯,过了他八十两银子,放他一路。
zhǐ shì guì méi jiàn le wāng hán yǔ biàn duǒ kāi qù, nǎ lǐ dé jiāo yī yán. wú jí nài hé, yòu qiú zhū guǎ fù.
只是贵梅见了汪涵宇便躲开去,哪里得交一言。无极奈何,又求朱寡妇。
guǎ fù dào:" dài wǒ piàn tā."
寡妇道:“待我骗她。”
yòu duì guì méi dào:" xí fù, qián rì shuō de, xiǎng dé hé rú?"
又对贵梅道:“媳妇,前日说的,想得何如?”
guì méi dào:" yě bù bì xiǎng, shì jué bù kě de!"
贵梅道:“也不必想,是决不可的!”
guǎ fù dào:" xí fù bù bì guò zhí. wǒ xiǎng zhè wāng mán shì gè ài sè bù ài qián de. bù jià tā, biàn yǔ tā zàn shí xiāng chǔ, dé tā xiē cái wù, kě yǐ dù rì."
寡妇道:“媳妇不必过执。我想这汪蛮是个爱色不爱钱的。不嫁他,便与他暂时相处,得他些财物,可以度日。”
guì méi dào:" sī tōng gǒu hé fēi rén suǒ wéi."
贵梅道:“私通苟合非人所为。”
guǎ fù tīng le biàn nǎo dào:" zěn jiù bú shì rén suǒ wéi? xiǎo xiǎo nián jì, zhè yàng wú zhuàng!" biàn gǎn qù yào dǎ, dé xiǎo mèi quàn le fāng zhù. guì méi zì qù fáng zhōng kū qì. bù tí.
寡妇听了便恼道:“怎就不是人所为?小小年纪,这样无状!”便赶去要打,得小妹劝了方住。贵梅自去房中哭泣。不题。
guò le liǎng rì, guǎ fù wèi zhè bā shí liǎng yín zi, zhǐ de yòu yǔ tā shuō:" wǒ bú shì dìng yào nǎi cóng tā. zhǐ shì qián rì wèi ér zi sǐ, jiè tā yín zi sān shí liǎng, zāo tā bī pò. nǎi ruò yǔ tā hǎo le, tā biàn tí bù qǐ, hái yǒu jī zhù. ruò bù, jiāng shén hái tā?"
过了两日,寡妇为这八十两银子,只得又与她说:“我不是定要妳从他。只是前日为儿子死,借他银子三十两,遭他逼迫。妳若与他好了,他便提不起,还有赍助。若不,将什还他?”
guì méi dào:" tā ruò xiāng bī, xìng yǒu zhù fáng kě yǐ diǎn mài cháng tā. ruò shuō sī tōng, duàn rán bù kě!"
贵梅道:“他若相逼,幸有住房可以典卖偿他。若说私通,断然不可!”
guǎ fù tīng le, píng tiào qǐ lái jiāng guì méi yī zhǎng, dào:" fàng pì! diǎn le fáng zi, jiào wǒ hé chǔ ān shēn? nǎi shēn zi zhí qián, wǒ gāi láng jí de me?"
寡妇听了,平跳起来将贵梅一掌,道:“放屁!典了房子,叫我何处安身?妳身子值钱,我该狼藉的么?”
guì méi yǎn zhe liǎn, zhèng dài líng qián qù kū, yòu bèi yī bǎ tóu fà lǚ qù, dào:" nǎi gǎn shǔ luò wǒ me?"
贵梅掩着脸,正待灵前去哭,又被一把头发捋去,道:“妳敢数落我么?”
guì méi lián shēng dào" bù", yòu yǐ dǎ le jǐ xià, zǒu jìn fáng qù.
贵梅连声道“不”,又已打了几下,走进房去。
xiǎo mèi lái kàn, dào:" qīn niáng rú jīn yǐ zài hún shuǐ lǐ, něi gè xìn nǎi qīng bái? bù ruò qiě yī le pó pó, shěng xiē mó zhé, xiǎng xiē kuài lè."
小妹来看,道:“亲娘如今已在浑水里,哪个信妳清白?不若且依了婆婆,省些磨折,享些快乐。”
guì méi dào:" zhè zuò bù dé!"
贵梅道:“这做不得!”
yī lián jǐ rì mò gè kěn yì, wāng hán yǔ cuī guǎ fù zuò zhǔ, guǎ fù dào:" jiā zhōng dōu shì píng nǐ de, zhuàng zhe zhǐ guǎn mán zuò. wǒ lái chōng pò, biàn kě zuò jiǔ cháng zhī jì." guǒ rán wāng hán yǔ tīng le.
一连几日没个肯意,汪涵宇催寡妇作主,寡妇道:“家中都是凭你的,撞着只管蛮做。我来冲破,便可作久长之计。”果然汪涵宇听了。
yī rì, chéng tā zài hòu yuán xiǎn mǎ tǒng, tā chuǎng jìn qù qiáng qù bào tā, bèi tā jiāng shuā zhǒu pō le yī shēn huì wū qù le.
一日,乘她在后园洗马桶,他闯进去强去抱她,被她将刷帚泼了一身秽污去了。
yī rì, yù xiān cóng guǎ fù fáng zhōng guò qù, duǒ zài tā chuáng xià, yè jiān zhèng yǎn chū lái, bèi tā hǎn jiào" yǒu zéi", hán yǔ qī tā gū shēn, hái lái bào tā, bèi tā zhuā dé mǎn liǎn shì xuè. dǐ xià xiǎo sī yòu gǎn qǐ lái yào shàng lóu, guǎ fù lián máng kāi le zì jǐ fáng, děng tā liū zǒu.
一日,预先从寡妇房中过去,躲在她床下,夜间正演出来,被她喊叫“有贼”,涵宇欺她孤身,还来抱她,被她抓得满脸是血。底下小厮又赶起来要上楼,寡妇连忙开了自己房,等他溜走。
wài biān lín shè jiàn jiàn yǐ xiǎo de zhū guǎ fù yǒu luò shuǐ tuō rén de yì sī. yí gè wāng hán yǔ nòng dé shāng le liǎn, bàn yuè bù dé chū mén, yě dài bà le. dǎo shì guǎ fù wèi yín zi fēn shàng, dìng yào jiāng zhè xí fù dào tā bù xiào, jiāng lái dǎ mà.
外边邻舍渐渐已晓得朱寡妇有落水拖人的意思。一个汪涵宇弄得伤了脸,半月不得出门,也待罢了。倒是寡妇为银子分上,定要将这媳妇道她不孝,将来打骂。
wāng hán yǔ chèn jī lái zuò hǎo xiāng quàn, niē tā yī bǎ. guì méi xiǎng qǐ shì wèi tā gū xí shēn shāng, biàn yī zhǎng dǎ qù. tā yī shǎn, dǎo bǎ guǎ fù liǎn shàng zhǐ jiān shāng le liǎng tiáo. wāng hán yǔ biàn dào:" nǎi zhè fù rén zěn me dǎ pó pó? zhè shì wǒ qīn yǎn jiàn de. ruò gào dào guān, nǎi yě chī bù qǐ!"
汪涵宇趁机来做好相劝,捏她一把。贵梅想起是为他姑媳参商,便一掌打去。他一闪,倒把寡妇脸上指尖伤了两条。汪涵宇便道:“妳这妇人怎么打婆婆?这是我亲眼见的。若告到官,妳也吃不起!”
guǎ fù dé le zhè shēng, biàn dào:" è nú! nǎi zhè fān yī wǒ bù yī wǒ? ruò bù yī wǒ, gào dào guān qù dǎ nǎi gè sǐ!"
寡妇得了这声,便道:“恶奴!妳这番依我不依我?若不依我,告到官去打妳个死!”
guì méi biàn guì xià dào:" guì méi shī wù dé zuì, dàn píng dǎ mà. ruò yào yǔ zhè guāng gùn sī tōng, biàn sǐ bù cóng!"
贵梅便跪下道:“贵梅失误得罪,但凭打骂。若要与这光棍私通,便死不从!”
guǎ fù dào:" yǒu zhè yàng qiáng de!"
寡妇道:“有这样强的!”
biàn xiàng mén qián hǎn jiào dào:" sì lín bā shè! táng guì méi dǎ pó pó, liè wèi jiù mìng!" biàn wǎng xiàn qián zǒu.
便向门前喊叫道:“四邻八舍!唐贵梅打婆婆,列位救命!”便往县前走。
wāng hán yǔ duì guì méi dào:" cóng le wǒ, wǒ yǔ nǎi quàn lái."
汪涵宇对贵梅道:“从了我,我与妳劝来。”
guì méi dào:" guāng gùn! nǐ jiǎo luàn wǒ jiā lǐ, hèn bù dé yǎo nǐ de ròu. wǒ kěn cóng nǐ?" wāng hán yǔ zuò quàn de míng sè, yě dào xiàn qián lái.
贵梅道:“光棍!你搅乱我家里,恨不得咬你的肉。我肯从你?”汪涵宇做劝的名色,也到县前来。
zhèi xiē lín shè dǎ tuán tuán dào:" yí dìng pó xí zhēng fēng sī nào le."
这些邻舍打团团道:“一定婆媳争风厮闹了。”
yǒu de dào:" xiǎng shì kàn de ā pó dòng huǒ, nào jià."
有的道:“想是看得阿婆动火,闹嫁。”
qià hǎo xiǎo mèi zǒu dào mén qián lái. hǎo shì de biàn yī bǎ chě zhù dào:" guì méi wèi shén dǎ pó pó?" xiǎo mèi bǎ tóu yáo yī yáo, zhè rén dào:" xiǎng shì nào jià?"
恰好小妹走到门前来。好事的便一把扯住道:“贵梅为什打婆婆?”小妹把头摇一摇,这人道:“想是闹嫁?”
xiǎo mèi dào:" kěn yào jià dào bù nào le."
小妹道:“肯要嫁倒不闹了。”
zhè rén dào:" shì shén rén lái shuō qīn?"
这人道:“是什人来说亲?”
xiǎo mèi dào:" wāng cháo fèng."
小妹道:“汪朝奉。”
zhèi xiē rén biàn dào:" gǔ guài! zhè mán zǐ, nǐ zài tā jiā yǔ lǎo guǎ fù zǒu dòng bà le, zěn yòu kàn xiǎng xiǎo guǎ fù, zhǔ suō pó pó bī tā? wǒ men yào dòng gōng jǔ le."
这些人便道:“古怪!这蛮子,你在她家与老寡妇走动罢了,怎又看想小寡妇,主唆婆婆逼她?我们要动公举了。”
shuí liào nà biān pó zǐ yǐ zài xiàn qián jiào qū. xiàn lǐ yǐ chū le chāi rén lái ná. zhǐ shì wāng hán yǔ dào xīn jiāo:" qǐ qián bō zhì, zhǐ shuō fù rén pà shì, yā tā lái cóng, rú jīn dāng le zhēn. ruò guì méi shuō chū zhēn qíng, rú hé shì hǎo?"
谁料那边婆子已在县前叫屈。县里已出了差人来拿。只是汪涵宇倒心焦:“起前拨置,只说妇人怕事,压她来从,如今当了真。若贵梅说出真情,如何是好?”
dǎ tīng dé xiàn guān shì gè zhǎng yìn tōng pàn, xìng máo, jí shì hú tú, yòu qiě shǒu cháng. xún le tā yí gè guò lóng shū shǒu chén ài quán, shì míng shuǐ shǒu, shuō dào:" cǐ fù pō hàn, yāo qiú zhòng chù, ná jìn qù." zhī jiàn zhè tōng pàn dào yě míng bái, dào:" gào wǔ nì zěn me ná yín zi lái? yí dìng yǒu qián qīn wǎn hòu, piān hù qíng bì. wǒ hái yào gōng shěn, bù shōu!"
打听得县官是个掌印通判,姓毛,极是糊涂,又且手长。寻了他一个过龙书手陈爱泉,是名水手,说道:“此妇泼悍,要求重处,拿进去。”只见这通判倒也明白,道:“告忤逆怎么拿银子来?一定有前亲晚后,偏护情弊。我还要公审,不收!”
wāng hán yǔ jí le, yòu tiān yī míng, yòu yǔ shū shǒu sān liǎng, dào:" méi shén qíng bì. zhǐ shì fù rén pō hàn, pó pó běn fèn, bù céng jiàn guān. pà yī shí dā yìng bù lái, kuān le tā, tā rì hòu yī fà nán zhì. gù cǐ sòng lái, yào lǎo yé yǔ tā zuò zhǔ."
汪涵宇急了,又添一名,又与书手三两,道:“没什情弊。只是妇人泼悍,婆婆本分,不曾见官。怕一时答应不来,宽了她,她日后一发难制。故此送来,要老爷与她做主。”
máo tōng pàn dào:" zhè děng luò de shōu de, xiǎo de le."
毛通判道:“这等落得收的,晓得了。”
xū yú guì méi dào, zhèng shì wǎn táng. yī zuò táng, dài guò qù, xiān jiào zhū guǎ fù.
须臾贵梅到,正是晚堂。一坐堂,带过去,先叫朱寡妇。
guǎ fù dào:" fù rén shǒu guǎ èr shí nián le. yǒu gè ér zi liǎng yuè qián yǐ sǐ, yí xià zhè xí fù táng guì méi bù kěn shǒu zhì, rì zhú yǔ fù rén sī nào. zuó rì jìng bǎ fù rén ōu dǎ, xiàn yǒu shāng hén kě zhèng."
寡妇道:“妇人守寡二十年了。有个儿子两月前已死,遗下这媳妇唐贵梅不肯守制,日逐与妇人厮闹。昨日竟把妇人殴打,现有伤痕可证。”
máo tōng pàn tīng le, biàn jiào táng guì méi, bù yóu tā kāi kǒu, dào:" nǎi zhè pō fù, zěn fū sǐ liǎng yuè, biàn yào jià? yòu dǎ pó pó, zā qǐ lái!"
毛通判听了,便叫唐贵梅,不由她开口,道:“妳这泼妇,怎夫死两月,便要嫁?又打婆婆,拶起来!”
guì méi dào:" fù rén yuán bù yuàn jià."
贵梅道:“妇人原不愿嫁。”
máo tōng pàn yě bù lái tīng, bǎ guì méi zā shàng yī zā. zā le yòu qiāo, qiāo le yòu dǎ èr shí, dào:" nǎi zhè yàng bō fù! hái jiào nǎi zuò yī zuò, nài nài xìng." fā le nǚ jiān. qí shí lín shè lái kàn de, dōu wèi tā chēng qū.
毛通判也不来听,把贵梅拶上一拶。拶了又敲,敲了又打二十,道:“妳这样拨妇!还叫妳坐一坐,耐耐性。”发了女监。其时邻舍来看的,都为她称屈。
zhū guǎ fù zì shì de zhì. yí dào jiā zhōng, yǔ wāng hán yǔ méi xiē jì dǎn, liǎng gè chī jiǔ shuō xiào dào" hǎo guān! tì wǒ xià lǎo shí chù zhè yī fān. zhè shí hòu bù zhī zài jiān lǐ zěn me yàng kǔ lī!"
朱寡妇自是得志。一到家中,与汪涵宇没些忌掸,两个吃酒说笑道“好官!替我下老实处这一番。这时候不知在监里怎么样苦哩!”
wāng hán yǔ dào:" shēng tiě xià lú yě ruǎn, zhè fān yí dìng yī nǎi le. xiāo tíng yī rì, bǎo tā chū lái." liǎng gè gōng rán xié dēng shàng lóu shuì le.
汪涵宇道:“生铁下炉也软,这番一定依妳了。消停一日,保她出来。”两个公然携灯上楼睡了。
kě lián guì méi dāng rì xià le nǚ jiān. yì bān yě yǒu zuò tóu, wāng hán yǔ yòu yòng le qián, jiào zhòng rén cuò zhé tā. jiāng lái shuān zài zhù shàng, bìng wú yǐ zhuō yǐ kào, nǎ yǒu pū gài xiē sù? lì shí jìn bù dé liǎng tuǐ téng tòng, yào dì xià zuò shí, yòu huì wū shā rén, zhǐ shì liǎng lèi jiāo liú, yī téng yù sǐ. tīng nà yù lǐ yī gēng gèng zhè děng ái jiāng lái, shāi luó yáo líng qiāo bāng, hǎo bù xī huáng.
可怜贵梅当日下了女监。一般也有座头,汪涵宇又用了钱,叫众人挫折她。将来栓在柱上,并无椅桌倚靠,哪有铺盖歇宿?立时禁不得两腿疼痛,要地下坐时,又秽污杀人,只是两泪交流,一疼欲死。听那狱里一更更这等捱将来,筛锣、摇铃、敲梆,好不恓惶。
fèi méi zì xiǎng:" dāng rì zhàng fū jiào wǒ yǔ tā zhēng qì, mò yào chū guāi lòu chǒu. shéi zhī zhǐ wèi shǒu jié fǎn dào chī zā chī dǎ chī jiān. zǎo zhī rú cǐ, zhàng fū sǐ shí, zì yì yǔ tā tóng sǐ, qǐ bù jué liè!" qiān sī wàn xiǎng.
费梅自想:“当日丈夫叫我与他争气,莫要出乖露丑。谁知只为守节反倒吃拶、吃打、吃监。早知如此,丈夫死时,自缢与他同死,岂不决烈!”千思万想。
dào de tiān míng, jìn zǐ yòu lái suǒ qián, dào:" nǎi zhè fù rén, zhǐ hǎo zài jiā zhōng hěn, dǎ gōng mà pó, zhè lǐ hěn bù chū de. yǒu qián kě jiāng chū lái! zuò tóu, kě jiāng wǒ men jiù lì yǔ tā shuō."
到得天明,禁子又来索钱,道:“妳这妇人,只好在家中狠,打公骂婆,这里狠不出的。有钱可将出来!座头,可将我们旧例与他说。”
zuò tóu lái duì guì méi shuō, guì méi dào:" wǒ shēn biān shí shì wú qián."
座头来对贵梅说,贵梅道:“我身边实是无钱。”
zuò tóu dào:" xiǎo de nǎi wú qián. dàn nǎi píng rì zǎn xià sī fáng cáng zài nǎ bian? huò yǒu qīn juàn kě yǐ nuó jiè, shuō lái, děng jìn zǐ gē yǔ nǎi huàn lái."
座头道:“晓得妳无钱。但妳平日攒下私房藏在哪边?或有亲眷可以挪借,说来,等禁子哥与妳唤来。”
guì méi dào:" kǔ wǒ fù mǔ zǎo wáng, yòu wú xiōng dì qīn qī zài jiā bāng jiā zuò huó, nǎ yǒu sī fáng?" jìn zǐ tīng le jiào dào:" kàn zhè yàng pō fù, píng rì liào yīng qīn lín nào duàn. shēn biān yǒu qián, liào yě bèi ā pó mǎi chī, méi yǒu shì zhēn de. zhǐ jiào tā chī xiē kǔ bà!" chǎo yī zhèn zi qù le. qù de yòu yī zhèn, gù yì lái qīng bó, niē jiǎo niē shǒu, bī dé guì méi diē tiān zhuàng dì, tòng kū háo táo. zhè gàn yòu dào:" bù chéng tái jǔ!" dà mà ér qù. shuǐ mǐ bù dǎ yá.
贵梅道:“苦我父母早亡,又无兄弟亲戚在家帮家作活,哪有私房?”禁子听了叫道:“看这样泼妇,平日料应亲邻闹断。身边有钱,料也背阿婆买吃,没有是真的。只叫她吃些苦罢!”吵一阵子去了。去得又一阵,故意来轻薄,捏脚捏手,逼得贵梅跌天撞地,痛哭号啕。这干又道:“不承抬举!”大骂而去。水米不打牙。
yī rì, hū jiàn yí gè jìn zǐ ná le liǎng wǎn fàn liǎng yàng cài lái, dào:" shì nǎi xìng wāng de qīn juàn sòng lái de. kě jiù jiào tā lái tì nǎi le luò wǒ men." guì méi zhī shì wāng hán yǔ, dào:" wǒ méi zhè qīn juàn!" jìng bù lái chī. děng le yī huì, jìn zǐ zì ná qù le. yòu ái yī rì, zhī jiàn wài biān yǒu piào qǔ fàn fù táng shì, lí le jiān mén.
一日,忽见一个禁子拿了两碗饭、两样菜来,道:“是妳姓汪的亲眷送来的。可就叫他来替妳了落我们。”贵梅知是汪涵宇,道:“我没这亲眷!”竟不来吃。等了一会,禁子自拿去了。又捱一日,只见外边有票取犯妇唐氏,离了监门。
què shì wāng hán yǔ bì jìng yào tā, gù yì yòng qián jiào jìn zǐ líng rǔ tā. hòu lái sòng fàn, yǐ ēn jié tā. yòu jiào lǎo guǎ fù qù dì chéng zǐ, dào:" lǎo nián wú rén fèng yǎng, táng shì yǐ jīng zé fá zhī gǎi, kěn qǐ shì fàng yǎng lǎo."
却是汪涵宇必竟要她,故意用钱叫禁子凌辱她。后来送饭,以恩结她。又叫老寡妇去递呈子,道:“老年无人奉养,唐氏已经责罚知改,恳乞释放养老。”
tōng pàn dào:" gào yě shì nǎi, yào ráo yě shì nǎi. guān shì nǎi zuò me?" hái yào jū qīn lín, qǔ tā gǎi guò jié zhuàng shì fàng. wāng hán yǔ kǒng pà jū qīn lín rě chū shì lái, yòu sòng le yī míng shuǐ shǒu, fāng dé qǔ fàng huí lái.
通判道:“告也是妳,要饶也是妳。官是妳做么?”还要拘亲邻,取她改过结状释放。汪涵宇恐怕拘亲邻惹出事来,又送了一名水手,方得取放回来。
zhī jiàn zhèi xiē lín shè jiàn tā zā dǎ láng bèi, yě dōu dòng lián dào:" nǎi xiǎo nián jì, píng rì tīng dé nǎi jí běn fèn xiào shùn, zěn dǎ pó pó?"
只见这些邻舍见她拶打狼狈,也都动怜道:“妳小年纪,平日听得妳极本分孝顺,怎打婆婆?”
guì méi dào:" guì méi yě zhī shì tǐ, zěn gǎn dǎ pó pó."
贵梅道:“贵梅也知事体,怎敢打婆婆。”
zhī jiàn yí gè wàng jiān zuǐ, shì zuǒ lín wú wàng dào:" zuó rì tā jiā shuō lái, shì yào tā jià wāng mán. bù kěn, gào de."
只见一个旺尖嘴,是左邻吴旺道:“昨日她家说来,是要她嫁汪蛮。不肯,告的。”
yòu yí gè lǎo lín shè zhāng shàng yì dào:" zhè děng, nǎi sǐ yě zhēng liǎng jù, shuō gè míng bái. zěn shòu zhè kǔ!"
又一个老邻舍张尚义道:“这等,妳死也挣两句,说个明白。怎受这苦!”
guì méi dào:" zhè shì wǒ mìng yùn, shuō tā zěn me."
贵梅道:“这是我命运,说他怎么。”
yí gè duì mén de lǐ zhí yòu dào:" tā bù rén, nǎi bú yì. zhè yàng lǎo yín fù, zì yǐ yǎng hàn, yòu yào quān jú xí fù, huǎng gào. wāng mán móu zhàn rén jiā fù nǚ, jiào suō cí sòng, wǒ men míng rì dào dào yé chù tì tā shēn yuān."
一个对门的李直又道:“她不仁,妳不义。这样老淫妇,自已养汉,又要圈局媳妇,谎告。汪蛮谋占人家妇女,教唆词讼,我们明日到道爷处替她伸冤。”
guì méi dào:" wǒ rú jīn yǐ dé fàng, bà le. bù gǎn láo liè wèi fèi xīn." yī bù bù nuó dào jiā zhōng.
贵梅道:“我如今已得放,罢了。不敢劳列位费心。”一步步挪到家中。
zhū guǎ fù zhèng zài nà biān yǔ wāng hán yǔ jiǎng huà, jiàn le dào:" è nú, ruò bú shì wāng cháo fèng quàn, jiān sǐ nǎi! bú shì tā sòng fàn. è sǐ nǎi!"
朱寡妇正在那边与汪涵宇讲话,见了道:“恶奴,若不是汪朝奉劝,监死妳!不是他送饭。饿死妳!”
wāng hán yǔ dào:" bà, bà, jiāng jiù xiē." guì méi bù gǎn zuò shēng, liǎng lèi wāng wāng dào le fáng lǐ.
汪涵宇道:“罢,罢,将就些。”贵梅不敢作声,两泪汪汪到了房里。
xiǎo mèi jìn lái jiàn le, dào:" yé ya! zěn zā zuò zhè yàng zhǒng de, xiǎng shì dǎ huài le. nǎi cóng bù céng chī zhè kǔ, zǎo zhī zhè yàng, biàn yī le tā men bà!"
小妹进来见了,道:“爷呀!怎拶做这样肿的,想是打坏了。妳从不曾吃这苦,早知这样,便依了他们罢!”
guì méi dào:" zhàng fū lín zhōng, wǒ yìng chéng shǒu tā, duàn bù shī jié. zěn pà jīn rì kǔ chǔ, wàng le? zhǐ shì jiē fāng shàng lín shè, wèi wǒ yào gōng jī pó pó, shì wèi wǒ xǐ dé gè bù xiào de míng, què tiān pó pó yí gè shī jié de míng, zěn hǎo? wǒ bù néng rú zhàng fū fēn fù fèng yǎng tā, zěn yòu wū miè tā." shuō le yī fān. yè jiān chuān le jǐ jiàn gǎo sù yī fú, xiě sì jù zài yī dài shàng dào:
贵梅道:“丈夫临终,我应承守他,断不失节。怎怕今日苦楚,忘了?只是街坊上邻舍,为我要攻击婆婆,是为我洗得个不孝的名,却添婆婆一个失节的名,怎好?我不能如丈夫吩咐奉养她,怎又污蔑她。”说了一番。夜间穿了几件缟素衣服,写四句在衣带上道:
qīn míng bù kě wū, wú shēn bù róng měi.
亲名不可污,吾身不容浼。
hán xiào xiàng jiǔ quán, shēn míng liǎng wú kuì.
含笑向九泉,身名两无愧。
chèn jiā rén shuì, zì yì zài yuán zhōng gǔ méi shù xià, zhèng shì:
趁家人睡,自缢在园中古梅树下,正是:
jìn jié piān yí xuě, xīn jiān bù yì bīng.
劲节偏宜雪, 心坚不异冰。
xiāng hún méi shù xià, qiān gǔ yǎng yí xīn.
香魂梅树下, 千古仰遗馨。
cì zǎo, lǎo guǎ fù zhèng yòu lái mà tā bī tā, zhī jiàn fáng zhōng qiào rán, dào:" zhè è nú xiǎng táo zǒu le." máng zǒu xià lóu kàn shí, qián mén shàng bì, hòu mén bàn kāi. xún qù, guì méi yǐ qì jué zài méi shù xià le, jīng dé hún bù fù tǐ.
次早,老寡妇正又来骂她、逼她,只见房中俏然,道:“这恶奴想逃走了。”忙走下楼看时,前门尚闭,后门半开。寻去,贵梅已气绝在梅树下了,惊得魂不附体。
lái jiàn wāng hán yǔ, hán yǔ dào:" yǒu shì zài guān, zhǐ shì jù zuì zì jìn. bù fáng." ná chū wǔ qī liǎng yín zi lái, yǔ guǎ fù mǎi cái. hōng dé chū mén, tā zì máng dào pó zǐ fáng nèi, bǎ píng rì sòng tā de xí juǎn ér qù.
来见汪涵宇,涵宇道:“有事在官,只是惧罪自尽。不妨。”拿出五七两银子来,与寡妇买材。哄得出门,他自忙到婆子房内,把平日送她的席卷而去。
pó zǐ huí lái xún wāng hán yǔ shí, yǐ shì qù le. yòu kàn zì jǐ lóu shàng xiāng lǒng yòu kōng, zhēn shì rén cái liǎng shī, fàng shēng dà kū. lín shè men jiàn wāng hán yǔ qù de huāng máng, pó zǐ yòu kū, xiǎng shì guì méi zā dǎ huài, sǐ le, nà wú wàng yǔ lǐ zhí qiāo dì gǎn dào shuǐ kǒu, ná zhù wāng hán yǔ. dào:" mán zǐ, nǐ yīn jiān zhì sǐ rén mìng, dài zǒu dào nǎ lǐ qù!" jiāng hán yǔ jí le, mǎi qiú, bèi èr gè shēn biān jǐ le yī kōng.
婆子回来寻汪涵宇时,已是去了。又看自己楼上箱笼又空,真是人财两失,放声大哭。邻舍们见汪涵宇去得慌忙,婆子又哭,想是贵梅拶打坏,死了,那吴旺与李直悄地赶到水口,拿住汪涵宇。道:“蛮子,你因奸致死人命,待走到哪里去!”江涵宇急了,买求,被二个身边挤了一空。
pó zǐ yòu chī dì fāng fēi shēn. kuī máo tōng pàn huí hù zì jǐ, jìng zhe shōu zàng. yě fèi le jǐ liǎng yín zi, fáng zi yě diǎn yú rén. shì cǐ dān yán, guì méi sān rì fāng liàn. yán sè rú shēng, jiàn zhě wú bù tàn xī chēng xiàn.
婆子又吃地方飞申。亏毛通判回护自己,竟着收葬。也费了几两银子,房子也典与人。似此耽延,贵梅三日方殓。颜色如生,见者无不叹息称羡。
hòu lái máo tōng pàn wèi tān bà zhí. guì méi yuān yì bù shēn, qī fēng dàn yuè shí jié, cháng xiàn xíng zài gǔ méi shù xià. sì chuān yù shì jī yǒu shī diào zhī. yáng shēng ān tài shǐ wèi tā zuò chuán, mò yuē:
后来毛通判为贪罢职。贵梅冤抑不伸,凄风淡月时节,常现形在古梅树下。四川喻士积有诗吊之。杨升庵太史为她作传,末曰:
wū hū! fù shēng bù chén, zāo cǐ hàn gū. shēng yǐ méi wéi míng, sǐ yú méi zhī lín. bīng cāo shuāng qīng, méi hū hé shū? jì xiào qiě liè, hàn qīng yí shū. yǒu sī shī zhí, duō zāi kě xū! nǎi wèi zuò chuán, yǐ fù lù jīn bēi zhī fū.
呜呼!妇生不辰,遭此悍姑。生以梅为名,死于梅之林。冰操霜清,梅乎何殊?既孝且烈,汗青宜书。有司失职,咄哉可吁!乃为作传,以附露筋碑之跗。
lǐ zhuō wú yuē:
李卓吾曰:
" xiào liè" èr zì, yáng tài shǐ tè bǐ yě. fū guì méi zhī sǐ, liè yǐ! yú xiào hé yǔ? gài guì méi tīng yǐ níng sǐ ér bù zì bái zhě, yǐ gū zhī gù yě. bù rán, qǐ qí bù qiè chǐ tòng hèn yú huì zhǔ zhī shāng, ér gù rěn sǐ wèi zhī huì zāi? shū rì" xiào liè", fù dāng yǐ! sǐ sān rì ér shī yóu xuán, yán rú shēng, zhòng rén suī zhī ér bù gǎn jǔ. měi rì zhī mù, bái yuè zhào méi, yǐn yǐn rú jiàn, yóu jì yǒu zhī zhī zhě hū? yáng tài shǐ dāng dài míng liú. yǒu lì zhě bǎi jì yù jiè yī yán yǐ wéi zhòng ér bù dé, jīn xiào liè dú néng dé tài shǐ zhī chuán, yǐ zì zhāo míng yú bǎi shì, xiào liè kě yǐ sǐ yǐ! shè biàn dāng qí shí guì chí yǒu xián zhě, guǒ néng kǎi rán bái zhī yú dāng dào, yì bù guò cì é guà biǎn, le yī gù shì ěr yǐ, qí shéi zhī zhòng zhī hū? zì cǐ chuán chū, ér xiào liè zhī xíng, wú zhī qí bù fù zhòng jiàn yú méi yuè zhī xià yě.
“孝烈”二字,杨太史特笔也。夫贵梅之死,烈矣!于孝何与?盖贵梅听以宁死而不自白者,以姑之故也。不然,岂其不切齿痛恨于贿嘱之商,而故忍死为之讳哉?书日“孝烈”,妇当矣!死三日而尸犹悬,颜如生,众人虽知而不敢举。每日之暮,白月照梅,隐隐如见,犹冀有知之者乎?杨太史当代名流。有力者百计欲借一言以为重而不得,今孝烈独能得太史之传,以自昭明于百世,孝烈可以死矣!设便当其时贵池有贤者,果能慨然白之于当道,亦不过赐额挂匾,了一故事耳矣,其谁知重之乎?自此传出,而孝烈之形,吾知其不复重见于梅月之下也。