guǎn zhòng yí wú zhě, yǐng shàng rén yě. shǎo shí cháng yǔ bào shū yá yóu, bào shū zhī qí xián. guǎn zhòng pín kùn, cháng qī bào shū, bào shū zhōng shàn yù zhī, bù yǐ wèi yán. yǐ ér bào shū shì qí gōng zǐ xiǎo bái, guǎn zhòng shì gōng zǐ jiū. jí xiǎo bái lì wèi huán gōng, gōng zǐ jiū sǐ, guǎn zhòng qiú yān. bào shū suì jìn guǎn zhòng. guǎn zhòng jì yòng, rèn zhèng yú qí, qí huán gōng yǐ bà, jiǔ hé zhū hóu, yī kuāng tiān xià, guǎn zhòng zhī móu yě.
管仲夷吾者，潁上人也。少時常與鮑叔牙游，鮑叔知其賢。管仲貧困，常欺鮑叔，鮑叔終善遇之，不以為言。已而鮑叔事齊公子小白，管仲事公子糾。及小白立為桓公，公子糾死，管仲囚焉。鮑叔遂進管仲。管仲既用，任政於齊，齊桓公以霸，九合諸侯，一匡天下，管仲之謀也。

guǎn zhòng yuē: wú shǐ kùn shí, cháng yǔ bào shū jiǎ, fēn cái lì duō zì yǔ, bào shū bù yǐ wǒ wèi tān, zhī wǒ pín yě. wú cháng wèi bào shū móu shì ér gèng qióng kùn, bào shū bù yǐ wǒ wèi yú, zhī shí yǒu lì bù lì yě. wú cháng sān shì sān jiàn zhú yú jūn, bào shū bù yǐ wǒ wèi bù xiào, zhī wǒ bù zāo shí yě. wú cháng sān zhàn sān zǒu, bào shū bù yǐ wǒ qiè, zhī wǒ yǒu lǎo mǔ yě. gōng zǐ jiū bài, zhào hū sǐ zhī, wú yōu qiú shòu rǔ, bào shū bù yǐ wǒ wèi wú chǐ, zhī wǒ bù xiū xiǎo jié ér chǐ gōng míng bù xiǎn yú tiān xià yě. shēng wǒ zhě fù mǔ, zhī wǒ zhě bào zi yě.
管仲曰：「吾始困時，嘗與鮑叔賈，分財利多自與，鮑叔不以我為貪，知我貧也。吾嘗為鮑叔謀事而更窮困，鮑叔不以我為愚，知時有利不利也。吾嘗三仕三見逐於君，鮑叔不以我為不肖，知我不遭時也。吾嘗三戰三走，鮑叔不以我怯，知我有老母也。公子糾敗，召忽死之，吾幽囚受辱，鮑叔不以我為無恥，知我不羞小節而恥功名不顯於天下也。生我者父母，知我者鮑子也。」

bào shū jì jìn guǎn zhòng, yǐ shēn xià zhī. zi sūn shì lù yú qí, yǒu fēng yì zhě shí yú shì, cháng wèi míng dài fū. tiān xià bù duō guǎn zhòng zhī xián ér duō bào shū néng zhī rén yě.
鮑叔既進管仲，以身下之。子孫世祿於齊，有封邑者十餘世，常為名大夫。天下不多管仲之賢而多鮑叔能知人也。

guǎn zhòng jì rèn zhèng xiāng qí, yǐ qū qū zhī qí zài hǎi bīn, tōng huò jī cái, fù guó qiáng bīng, yǔ sú tóng hào è. gù qí chēng yuē: cāng lǐn shí ér zhī lǐ jié, yī shí zú ér zhī róng rǔ, shàng fú dù zé liù qīn gù. sì wéi bù zhāng, guó nǎi miè wáng. xià lìng rú liú shuǐ zhī yuán, lìng shùn mín xīn. gù lùn bēi ér yì xíng. sú zhī suǒ yù, yīn ér yǔ zhī sú zhī suǒ fǒu, yīn ér qù zhī.
管仲既任政相齊，以區區之齊在海濱，通貨積財，富國強兵，與俗同好惡。故其稱曰：「倉廩實而知禮節，衣食足而知榮辱，上服度則六親固。四維不張，國乃滅亡。下令如流水之原，令順民心。」故論卑而易行。俗之所欲，因而予之；俗之所否，因而去之。

qí wèi zhèng yě, shàn yīn huò ér wèi fú, zhuǎn bài ér wèi gōng. guì qīng zhòng, shèn quán héng. huán gōng shí nù shǎo jī, nán xí cài, guǎn zhòng yīn ér fá chǔ, zé bāo máo bù rù gòng yú zhōu shì. huán gōng shí běi zhēng shān róng, ér guǎn zhòng yīn ér lìng yàn xiū zhào gōng zhī zhèng. yú kē zhī huì, huán gōng yù bèi cáo mò zhī yuē, guǎn zhòng yīn ér xìn zhī, zhū hóu yóu shì guī qí. gù yuē: zhī yǔ zhī wèi qǔ, zhèng zhī bǎo yě.
其為政也，善因禍而為福，轉敗而為功。貴輕重，慎權衡。桓公實怒少姬，南襲蔡，管仲因而伐楚，責包茅不入貢於周室。桓公實北征山戎，而管仲因而令燕修召公之政。於柯之會，桓公欲背曹沫之約，管仲因而信之，諸侯由是歸齊。故曰：「知與之為取，政之寶也。」

guǎn zhòng fù nǐ yú gōng shì, yǒu sān guī fǎn diàn, qí rén bù yǐ wèi chǐ. guǎn zhòng zú, qí guó zūn qí zhèng, cháng qiáng yú zhū hóu. hòu bǎi yú nián ér yǒu yàn zǐ yān.
管仲富擬於公室，有三歸、反坫，齊人不以為侈。管仲卒，齊國遵其政，常強於諸侯。後百餘年而有晏子焉。

yàn píng zhòng yīng zhě, lái zhī yí wéi rén yě. shì qí líng gōng zhuāng gōng jǐng gōng, yǐ jié jiǎn lì xíng zhòng yú qí. jì xiāng qí, shí bù zhòng ròu, qiè bù yī bó. qí zài cháo, jūn yǔ jí zhī, jí wēi yán yǔ bù jí zhī, jí wēi xíng. guó yǒu dào, jí shùn mìng wú dào, jí héng mìng. yǐ cǐ sān shì xiǎn míng yú zhū hóu.
晏平仲嬰者，萊之夷維人也。事齊靈公、莊公、景公，以節儉力行重於齊。既相齊，食不重肉，妾不衣帛。其在朝，君語及之，即危言；語不及之，即危行。國有道，即順命；無道，即衡命。以此三世顯名於諸侯。

yuè shí fù xián, zài léi xiè zhōng. yàn zǐ chū, zāo zhī tú, jiě zuǒ cān shú zhī, zài guī. fú xiè, rù guī. jiǔ zhī, yuè shí fù qǐng jué. yàn zǐ jué rán, shè yì guān xiè yuē: yīng suī bù rén, miǎn zi yú è, hé zi qiú jué zhī sù yě? shí fù yuē: bù rán. wú wén jūn zǐ qū yú bù zhī jǐ ér xìn yú zhī jǐ zhě. fāng wú zài léi xiè zhōng, bǐ bù zhī wǒ yě. fū zǐ jì yǐ gǎn wù ér shú wǒ, shì zhī jǐ zhī jǐ ér wú lǐ, gù bù rú zài léi xiè zhī zhōng. yàn zǐ yú shì yán rù wèi shàng kè.
越石父賢，在縲紲中。晏子出，遭之塗，解左驂贖之，載歸。弗謝，入閨。久之，越石父請絕。晏子戄然，攝衣冠謝曰：「嬰雖不仁，免子於戹，何子求絕之速也？」石父曰：「不然。吾聞君子詘於不知己而信於知己者。方吾在縲紲中，彼不知我也。夫子既已感寤而贖我，是知己；知己而無禮，固不如在縲紲之中。」晏子於是延入為上客。

yàn zǐ wèi qí xiāng, chū, qí yù zhī qī cóng mén jiān ér kuī qí fū. qí fū wèi xiāng yù, yōng dà gài, cè sì mǎ, yì qì yáng yáng shén zì de yě. jì ér guī, qí qī qǐng qù. fū wèn qí gù. qī yuē: yàn zǐ zhǎng bù mǎn liù chǐ, shēn xiāng qí guó, míng xiǎn zhū hóu. jīn zhě qiè guān qí chū, zhì niàn shēn yǐ, cháng yǒu yǐ zì xià zhě. jīn zi zhǎng bā chǐ, nǎi wèi rén pū yù, rán zi zhī yì zì yǐ wèi zú, qiè shì yǐ qiú qù yě. qí hòu fū zì yì sǔn. yàn zǐ guài ér wèn zhī, yù yǐ shí duì. yàn zǐ jiàn yǐ wèi dài fū.
晏子為齊相，出，其御之妻從門間而闚其夫。其夫為相御，擁大蓋，策駟馬，意氣揚揚甚自得也。既而歸，其妻請去。夫問其故。妻曰：「晏子長不滿六尺，身相齊國，名顯諸侯。今者妾觀其出，志念深矣，常有以自下者。今子長八尺，乃為人仆御，然子之意自以為足，妾是以求去也。」其後夫自抑損。晏子怪而問之，御以實對。晏子薦以為大夫。

tài shǐ gōng yuē: wú dú guǎn shì mù mín shān gāo chéng mǎ qīng chóng jiǔ fǔ, jí yàn zǐ chūn qīu, xiáng zāi qí yán zhī yě. jì jiàn qí zhe shū, yù guān qí xíng shì, gù cì qí chuán. zhì qí shū, shì duō yǒu zhī, shì yǐ bù lùn, lùn qí yì shì.
太史公曰：吾讀管氏牧民、山高、乘馬、輕重、九府，及晏子春秋，詳哉其言之也。既見其著書，欲觀其行事，故次其傳。至其書，世多有之，是以不論，論其軼事。

guǎn zhòng shì suǒ wèi xián chén, rán kǒng zǐ xiǎo zhī. qǐ yǐ wèi zhōu dào shuāi wēi, huán gōng jì xián, ér bù miǎn zhī zhì wáng, nǎi chēng bà zāi? yǔ yuē jiāng shùn qí měi, kuāng jiù qí è, gù shàng xià néng kuài qīn yě. qǐ guǎn zhòng zhī wèi hū?
管仲世所謂賢臣，然孔子小之。豈以為周道衰微，桓公既賢，而不勉之至王，乃稱霸哉？語曰「將順其美，匡救其惡，故上下能噲親也」。豈管仲之謂乎？

fāng yàn zǐ fú zhuāng gōng shī kū zhī, chéng lǐ rán hòu qù, qǐ suǒ wèi jiàn yì bù wèi wú yǒng zhě xié? zhì qí jiàn shuō, fàn jūn zhī yán, cǐ suǒ wèi jìn sī jǐn zhōng, tuì sī bǔ guò zhě zāi! jiǎ lìng yàn zǐ ér zài, yú suī wèi zhī zhí biān, suǒ xīn mù yān.
方晏子伏莊公屍哭之，成禮然後去，豈所謂「見義不為無勇」者邪？至其諫說，犯君之顏，此所謂「進思盡忠，退思補過」者哉！假令晏子而在，余雖為之執鞭，所忻慕焉。

yí wú chéng bà, píng zhòng chēng xián. sù nǎi shí lǐn, dòu bù yǎn jiān. zhuǎn huò wèi fú, wēi yán huò quán. kǒng lài zuǒ rèn, shǐ xīn zhí biān. chéng lǐ ér qù, rén wàng cún yān.
夷吾成霸，平仲稱賢。粟乃實廩，豆不掩肩。轉禍為福，危言獲全。孔賴左衽，史忻執鞭。成禮而去，人望存焉。