tài shǐ gōng dú chūn qiū lì pǔ dié, zhì zhōu lì wáng, wèi cháng bù fèi shū ér tàn yě. yuē: wū hū, shī zhì jiàn zhī yǐ! zhòu wèi xiàng zhù ér jī zǐ xī. zhōu dào quē, shī rén běn zhī rèn xí, guān jū zuò. rén yì líng chí, lù míng cì yān. jí zhì lì wáng, yǐ è wén qí guò, gōng qīng jù zhū ér huò zuò, lì wáng suì bēn yú zhì, luàn zì jīng shī shǐ, ér gòng hé xíng zhèng yān. shì hòu huò lì zhèng, jiàng chéng ruò, xìng shī bù qǐng tiān zǐ. rán xié wáng shì zhī yì, yǐ tǎo fá wèi huì méng zhǔ, zhèng yóu wǔ bó, zhū hóu zì xíng, yín chǐ bù guǐ, zéi chén yīn zi zī qǐ yǐ. qí jìn qín chǔ qí zài chéng zhōu wēi shén, fēng huò bǎi lǐ huò wǔ shí lǐ. jìn zǔ sān hé, qí fù dōng hǎi, chǔ jiè jiāng huái, qín yīn yōng zhōu zhī gù, sì hǎi dié xìng, gèng wèi bó zhǔ, wén wǔ suǒ bāo dà fēng, jiē wēi ér fú yān. shì yǐ kǒng zǐ míng wáng dào, gàn qī shí yú jūn, mò néng yòng, gù xī guān zhōu shì, lùn shǐ jì jiù wén, xìng yú lǔ ér cì chūn qiū, shàng jì yǐn, xià zhì āi zhī huò lín, yuē qí cí wén, qù qí fán zhòng, yǐ zhì yì fǎ, wáng dào bèi, rén shì jiā. qī shí zi zhī tú kǒu shòu qí chuán zhǐ, wèi yǒu suǒ cì jī bāo huì yì sǔn zhī wén cí bù kě yǐ shū jiàn yě. lǔ jūn zǐ zuǒ qiū míng jù dì zǐ rén rén yì duān, gè ān qí yì, shī qí zhēn, gù yīn kǒng zǐ shǐ jì jù lùn qí yǔ, chéng zuǒ shì chūn qiū. duó jiāo wèi chǔ wēi wáng chuán, wèi wáng bù néng jǐn guān chūn qiū, cǎi qǔ chéng bài, zú sì shí zhāng, wèi duó shì wēi. zhào xiào chéng wáng shí, qí xiāng yú qīng shàng cǎi chūn qiū, xià guān jìn shì, yì zhe bā piān, wèi yú shì chūn qiū. lǚ bù wéi zhě, qín zhuāng xiāng wáng xiāng, yì shàng guān shàng gǔ, shān shí chūn qiū, jí liù guó shí shì, yǐ wèi bā lǎn liù lùn shí èr jì, wèi lǚ shì chūn qiū. jí rú xún qīng mèng zǐ gōng sūn gù hán fēi zhī tú, gè wǎng wǎng jùn zhí chūn qiū zhī wén yǐ zhe shū, bù tóng shèng jì. hàn xiāng zhāng cāng lì pǔ wǔ dé, shàng dài fū dǒng zhòng shū tuī chūn qiū yì, pō zhe wén yān.
太史公讀春秋歷譜諜，至周厲王，未嘗不廢書而嘆也。曰：嗚呼，師摯見之矣！紂為象箸而箕子唏。周道缺，詩人本之衽席，關雎作。仁義陵遲，鹿鳴刺焉。及至厲王，以惡聞其過，公卿懼誅而禍作，厲王遂奔於彘，亂自京師始，而共和行政焉。是後或力政，彊乘弱，興師不請天子。然挾王室之義，以討伐為會盟主，政由五伯，諸侯恣行，淫侈不軌，賊臣絪子滋起矣。齊、晉、秦、楚其在成周微甚，封或百里或五十里。晉阻三河，齊負東海，楚介江淮，秦因雍州之固，四海迭興，更為伯主，文武所襃大封，皆威而服焉。是以孔子明王道，干七十餘君，莫能用，故西觀周室，論史記舊聞，興於魯而次春秋，上記隱，下至哀之獲麟，約其辭文，去其煩重，以制義法，王道備，人事浹。七十子之徒口受其傳指，為有所刺譏襃諱挹損之文辭不可以書見也。魯君子左丘明懼弟子人人異端，各安其意，失其真，故因孔子史記具論其語，成左氏春秋。鐸椒為楚威王傳，為王不能盡觀春秋，採取成敗，卒四十章，為鐸氏微。趙孝成王時，其相虞卿上采春秋，下觀近勢，亦著八篇，為虞氏春秋。呂不韋者，秦莊襄王相，亦上觀尚古，刪拾春秋，集六國時事，以為八覽、六論、十二紀，為呂氏春秋。及如荀卿、孟子、公孫固、韓非之徒，各往往捃摭春秋之文以著書，不同勝紀。漢相張蒼歷譜五德，上大夫董仲舒推春秋義，頗著文焉。

tài shǐ gōng yuē: rú zhě duàn qí yì, chí shuō zhě chěng qí cí, bù wù zōng qí zhōng shǐ lì rén qǔ qí nián yuè, shù jiā lóng yú shén yùn, pǔ dié dú jì shì shì, qí cí lüè, yù yī guān zhū yào nán. yú shì pǔ shí èr zhū hóu, zì gòng hé qì kǒng zǐ, biǎo jiàn chūn qiū guó yǔ xué zhě suǒ jī shèng shuāi dà zhǐ zhe yú piān, wèi chéng xué zhì gǔ wén zhě yào shān yān.
太史公曰：儒者斷其義，馳說者騁其辭，不務綜其終始；歷人取其年月，數家隆於神運，譜諜獨記世諡，其辭略，欲一觀諸要難。於是譜十二諸侯，自共和訖孔子，表見春秋、國語學者所譏盛衰大指著於篇，為成學治古文者要刪焉。

biǎo lüè
（表略）