strong lǚ guāng strong
呂光
lǚ guāng, zì shì míng, lüè yáng rén, qí xiān zì pèi qiān lüè yáng, yīn jiā yān. shì wèi dī qiú. fù pó lóu, zì guǎng píng, zuǒ mìng qián qín, guān zhì tài wèi. guāng yǐ zhào jiàn wǔ zhōng shēng yú fāng tóu, yè yǒu shén guāng zhī yì, gù míng yān. nián shí suì, yǔ zhū ér tóng yóu xì yì lǐ, wèi zhàn zhèn zhī fǎ, tóng ér xián tuī wèi zhǔ, ér shēn zhǎng bā chǐ sì cùn, mù zhòng tóng zi, zuǒ zhǒu yǒu ròu yìn, yì níng shěn zhòng, kuān jiǎn yǒu dà liàng. rén mò zhī zhī, wéi wáng měng yì zhī, yuē: cǐ fēi cháng rén. yán zhī fú jiān, jǔ xián liáng, chú měi yáng lìng, mín yí dàn ài, lín jìng sù qīng, qiān yīng yáng jiāng jūn, yǐ gōng cì jué guān nèi hóu.
呂光,字世明,略陽人,其先自沛遷略陽,因家焉。世為氐酋。父婆樓,字廣平,佐命前秦,官至太尉。光以趙建武中生於枋頭,夜有神光之異,故名焉。年十歲,與諸兒童遊戲邑里,為戰陣之法,童兒咸推為主,而身長八尺四寸,目重瞳子,左肘有肉印,毅凝沈重,寬簡有大量。人莫之知,唯王猛異之,曰:「此非常人。」言之苻堅,舉賢良,除美陽令,民夷憚愛,鄰境肅清,遷鷹揚將軍,以功賜爵關內侯。
jiàn yuán shí jiǔ nián, yǐ guāng wèi shǐ chí jié dū du xī tǎo zhū jūn shì, lǜ jiāng jūn jiāng fēi péng huǎng dù jìn kāng lóng děng lǜ bù qí qī wàn tǎo xī yù. shí èr yuè zhì guī zī, guī zī wáng bó chún hàn mìng bù jiàng. guāng jūn qí chéng nán, wǔ lǐ wèi yī yíng, shēn qú gāo lěi, guǎng shè yí bīng, wèi mù rén, bèi jiǎ luó zhī lěi shàng, yǐ wèi chí jiǔ zhī jì. èr shí nián wǔ yuè, bó chún nǎi qīng guó cái bǎo, qǐng jiù yú kuài hú, kuài hú wáng qiǎn dì nà lóng hóu jiāng kuí lǜ qí èr shí yú wàn jiù zhī. hú biàn gōng mǎ, shàn máo shuò, kǎi rú lián suǒ, shè bù kě rù, nǎi yǐ cǎo suǒ wèi juàn, cè mǎ zhì rén, duō yǒu zhōng zhě. zhòng shén dàn zhī. gū mò, sù wèi tóu děng guó jí zhū hú nèi wài qī shí wàn rén, guāng qiān yíng xiāng jiē zhèn, wèi gōu suǒ zhī fǎ, jīng qí wèi yóu jūn mí fèng qí què. qiū qī yuè, zhàn yú chéng xī, dà bài zhī, bó chún táo bèn, wáng hóu jiàng zhě sān shí yú guó. guāng rù qí chéng, chéng yǒu sān chóng, guǎng lún yǔ zhǎng ān chéng děng. chéng zhōng tǎ miào qiān shù, bó chún gōng shì zhuàng lì, huàn ruò shén jū. hú rén shē chǐ, fù yú shēng yǎng, jiā yǒu pú táo jiǔ, zhì qiān hú, jīng shí nián bù bài. shì zú lún méi jiǔ cáng zhě xiāng jì. zhū guó gòng kuǎn shǔ lù, lì bó chún dì zhèn wèi wáng yǐ ān zhī. guāng fǔ níng xī yù, wēi ēn shén zhe, qín yǐ guāng wèi shǐ chí jié sàn qí cháng shì dū du yù mén yǐ xī zhū jūn shì ān xī jiāng jūn xī yù xiào wèi, jìn fēng shùn xiāng hóu. èr shí yī nián zhēng yuè, dà xiǎng wén wǔ, bó yì jìn zhǐ, zhòng xián qǐng hái. guāng cóng zhī. sān yuè, yǐn hái, yǐ tuó èr wàn yú tóu zhì wài guó zhēn yì qiān yú pǐn, jùn mǎ wàn yú pǐ ér hái. jiǔ yuè, guāng rù gū zāng, zì lǐng liáng zhōu lá shǐ hù qiāng xiào wèi. tài ān yuán nián, fú pī yǐ guāng wèi chē qí dà jiāng jūn liáng zhōu mù, lǐng hù xī yù dà dū dū jiǔ quán gōng.
建元十九年,以光為使持節、都督西討諸軍事,率將軍姜飛、彭晃、杜進、康隆等率步騎七萬討西域。十二月至龜茲,龜茲王帛純捍命不降。光軍其城南,五里為一營,深渠高壘,廣設疑兵,為木人,被甲羅之壘上,以為持久之計。二十年五月,帛純乃傾國財寶,請救於獪胡,獪胡王遣弟吶龍侯將馗率騎二十餘萬救之。胡便弓馬,善矛槊,鎧如連鎖,射不可入,乃以草索為羂,策馬擲人,多有中者。眾甚憚之。姑默,宿尉頭等國及諸胡內外七十萬人,光遷營相接陣,為勾鎖之法,精騎為游軍彌縫其闕。秋七月,戰於城西,大敗之,帛純逃奔,王侯降者三十餘國。光入其城,城有三重,廣輪與長安城等。城中塔廟千數,帛純宮室壯麗,煥若神居。胡人奢侈,富於生養,家有蒲桃酒,至千斛,經十年不敗。士卒淪沒酒藏者相繼。諸國貢款屬路,立帛純弟震為王以安之。光撫寧西域,威恩甚著,秦以光為使持節、散騎常侍、都督玉門已西諸軍事、安西將軍、西域校尉,進封順鄉侯。二十一年正月,大饗文武,博議進止,眾咸請還。光從之。三月,引還,以駝二萬餘頭致外國珍異千餘品,駿馬萬餘匹而還。九月,光入姑臧,自領涼州剌史、護羌校尉。太安元年,苻丕以光為車騎大將軍、涼州牧,領護西域大都督、酒泉公。
guāng shǐ wén fú jiān wèi yáo cháng suǒ hài, fèn mèi āi nù, sān jūn gǎo sù, dà lín tiān chéng nán, chuán xí zhū zhōu, qī mèng dōng dà jǔ. shì jiān wèi wén zhāo huáng dì. shí yuè, dà shè jìng nèi, gǎi jiàn yuán wèi tài ān. shí yī yuè, qún liáo quàn jìn yuē: zhǎng shé wèi tiǎn, fāng sǎo guó nán, yí jìn wèi yuán tái. shí èr yuè, shàng guāng wèi shì zhōng zhōng wài dū du lǒng yòu zhū jūn dà jiāng jūn liáng zhōu mù jiǔ quán gōng. sān nián bā yuè, gān lù jiàng xiāo yáo yuán, bái yàn xiáng yú jiǔ quán, zhòng yàn chéng liè ér cóng zhī. lín jiā yuán nián zhēng yuè, lín jiàn jīn zé xiàn, bǎi shòu cóng zhī. yú shì qún liáo fèng biǎo qǐng chóng jìn míng hào. èr yuè, jiàn jí wáng wèi yú nán jiāo, dà shè gǎi yuán, zhì guān sī chéng láng yǐ xià yóu shè zhōu xiàn shì. sān nián jiǔ yuè, dà miào xīn chéng, zhuī zūn fù wèi jǐng zhāo wáng, zǔ wèi xuān gōng, zēng zǔ wèi gōng gōng, gāo zǔ wèi jìng gōng. lóng fēi yuán nián, wǔ lóng jiàn yú hào mén, qún chén xián hè, quàn guāng chēng hào, liù yuè, jiàn jí tiān wáng wèi yú nán jiāo, dà shè gǎi nián, bèi zhì qún sī, lì shì zǐ shào wèi tài zǐ. sì nián jiǔ yuè, guāng qǐn jí. shí èr yuè, jí shén, lì tài zǐ shào wèi tiān wáng, guāng zì hào tài shàng huáng dì, yǐ zi zuǎn wèi tài wèi, hóng wèi sī tú. zhào yuē: wú jí bìng bù jì, wú zhōng zhī hòu, shǐ zuǎn tǒng liù jūn, hóng guǎn cháo zhèng, rǔ gōng jǐ wú wèi, wěi zhòng èr xiōng, shù kě yǐ jì. jīn wài yǒu qiáng kòu, mín xīn wèi níng, rǔ xiōng dì jí mù, yí jué wàn shì, ruò nèi xiāng tú, zé huò bù xuán zhǒng. zuǎn hóng qì yuē: bù gǎn yǒu èr xīn. hōng, zàng gāo líng. shì wǔ huáng dì, miào hào tài zǔ.
光始聞苻堅為姚萇所害,奮袂哀怒,三軍縞素,大臨天城南,傳檄諸州,期孟冬大舉。諡堅為文昭皇帝。十月,大赦境內,改建元為太安。十一月,群寮勸進曰:「長蛇未殄,方掃國難,宜進位元台。」十二月,上光為侍中、中外都督、隴右諸軍、大將軍、梁州牧、酒泉公。三年八月,甘露降逍遙園,白燕翔於酒泉,眾燕成列而從之。麟嘉元年正月,麟見金澤縣,百獸從之。於是群寮奉表請崇進名號。二月,僭即王位於南郊,大赦改元,置官司、丞郎以下猶攝州縣事。三年九月,大廟新成,追尊父為景昭王,祖為宣公,曾祖為恭公,高祖為敬公。龍飛元年,五龍見於浩亹,群臣咸賀,勸光稱號,六月,僭即天王位於南郊,大赦改年,備置群司,立世子紹為太子。四年九月,光寢疾。十二月,疾甚,立太子紹為天王,光自號太上皇帝,以子纂為太尉,弘為司徒。詔曰:「吾疾病不濟,吾終之後,使纂統六軍,弘管朝政,汝恭己無為,委重二兄,庶可以濟。今外有強寇,民心未寧,汝兄弟輯睦,貽厥萬世,若內相圖,則禍不旋踵。」纂、弘泣曰:「不敢有二心。」薨,葬高陵。諡武皇帝,廟號太祖。
strong lǚ zuǎn strong
呂纂
lǚ zuǎn zì yǒng xù, guāng zhī zhǎng shù zǐ, mǔ zhào shū yuàn. shǎo biàn gōng mǎ, bù hǎo shū. tài ān yuán nián, zhì yú gū zāng. guāng lín hōng, zhí shǒu jiè zhī yuē: rǔ xìng cū wǔ, shēn wèi wú yōu. kāi jī jì nán, shǒu chéng bù yì. shàn fǔ yǒng yè, wù tīng chán yán. guāng hōng, shào mì bù fā sàng, zuǎn pái gé rù, kū jǐn āi ér chū. shào jù, yǐ wèi ràng zhī, yuē: xiōng gōng gāo nián zhǎng, yí chéng dà tǒng. zuǎn yuē: chén suī zhǎng, bì xià guó jiā zhī dí, bù kě yǐ sī ài ér luàn dà lún. xiāo qí lǚ chāo wèi shào yuē: zuǎn lín sàng bù āi, bù gāo shì yuǎn, guān qí jǔ zhǐ, kǒng chéng dà biàn, yí zǎo chú zhī. zuǎn wén chāo móu, suì lǜ zhuàng shì shù bǎi yú běi chéng, gōng guǎng xià mén, rù zì qīng jiǎo mén, shēng qiān guāng diàn, shào dēng zǐ gé zì shā. lǚ chāo chū bēn guǎng wǔ. zuǎn suì jiàn jí tiān wáng wèi, gǎi lóng fēi sì nián wèi xián níng wú nián, shì shào yǐn wáng. zuǎn yóu chū wú dù, huāng dān jiǔ sè. cháng yǔ zuǒ yòu yīn zuì chí liè yú kēng jiàn zhī jiān. diàn zhōng shì yù shǐ wáng huí kòu mǎ jiàn, bù nà, fān lè tài shǒu lǚ chāo, shàn fá xiān bēi sī pán, sī pán sù chāo yú zuǎn, zuǎn zhào chāo rù cháo, nù yuē: qīng shì xiōng dì huán huán, yù qī wú yě. yào dāng shā qīng, rán hòu tiān xià kě dìng. chāo dùn shǒu yuē: bù gǎn. zuǎn yǐn zhū chén yàn yú nèi diàn, lǚ lóng lǚ quàn zuǎn jiǔ, yǐ zhì hūn zuì, chéng bù wǎn chē, jiāng chāo děng yóu yú nèi, zhì kūn huá táng dōng gé, chāo qǔ jiàn jī zuǎn, zuǎn xià chē qín chāo. chāo lá zuǎn dòng xiōng, bēn yú xuān dé táng. jiāng jūn wèi gài rù zhǎn zuǎn shǒu yǐ xùn, lóng jì cuàn wèi, shì líng dì, zàng bái shí líng.
呂纂字永緒,光之長庶子,母趙淑媛。少便弓馬,不好書。太安元年,至於姑臧。光臨薨,執手戒之曰:「汝性粗武,深為吾憂。開基既難,守成不易。善輔永業,勿聽讒言。」光薨,紹秘不發喪,纂排閣入,哭盡哀而出。紹懼,以位讓之,曰:「兄功高年長,宜承大統。」纂曰:「臣雖長,陛下國家之嫡,不可以私愛而亂大倫。」驍騎呂超謂紹曰:「纂臨喪不哀,步高視遠,觀其舉止,恐成大變,宜早除之。」纂聞超謀,遂率壯士數百逾北城,攻廣夏門,入自青角門,升謙光殿,紹登紫閣自殺。呂超出奔廣武。纂遂僭即天王位,改龍飛四年為咸寧無年,諡紹隱王。纂游出無度,荒耽酒色。常與左右因醉馳獵於坑澗之間。殿中侍御史王回扣馬諫,不納,番樂太守呂超,擅伐鮮卑思盤,思盤訴超於纂,纂召超入朝,怒曰:「卿恃兄弟桓桓,欲欺吾也。要當殺卿,然後天下可定。」超頓首曰:「不敢。」纂引諸臣宴於內殿,呂隆屢勸纂酒,已至昏醉,乘步輓車,將超等游於內,至琨華堂東閣,超取劍擊纂,纂下車擒超。超剌纂洞胸,奔於宣德堂。將軍魏蓋入斬纂首以徇,隆既篡位,諡靈帝,葬白石陵。
strong lǚ lóng strong
呂隆
lǚ lóng zì yǒng jī, guāng dì bǎo zhī zǐ, jì shā zuǎn, suì jiàn jí wáng wèi. dà shè, gǎi xián níng sān nián wèi shén dǐng yuán nián. èr yuè, zhuī zūn fù bǎo wèi wén huáng dì. chāo yǒu zuǒ mìng zhī xūn, bài wèi shì zhōng dū du zhōng wài zhū jūn shì fǔ guó dà jiāng jūn lù shàng shū, fēng ān dìng gōng. èr nián, qín qiǎn hóng lú héng dūn bài lóng zhēng běi dà jiāng jūn dū du hé xī zhū jūn liáng zhōu mù jiàn kāng gōng. sān nián, lóng yǐ èr liáng zhī bī, qiǎn chāo jī zhēn bǎo, qǐng yíng yú qín, qiǎn shàng shū zuǒ pú shè qí nán, lǜ bù qí sì wàn lái yíng. lóng lǜ hù yī wàn suí nán dōng qiān. jì zhì zhǎng ān, qín yǐ lóng wèi sàn qí cháng shì, shàng shū gōng rú gù. chāo wèi ān dìng tài shǒu, qí hòu zuò yǔ yáo xìng shǎo zǐ guǎng chuān gōng bì móu fǎn, zhū.
呂隆字永基,光弟寶之子,既殺纂,遂僭即王位。大赦,改咸寧三年為神鼎元年。二月,追尊父寶為文皇帝。超有佐命之勛,拜為侍中、都督中外諸軍事、輔國大將軍、錄尚書,封安定公。二年,秦遣鴻臚恆敦拜隆征北大將軍、都督河西諸軍、涼州牧、建康公。三年,隆以二涼之逼,遣超齎珍寶,請迎、於秦,遣尚書左僕射齊難,率步騎四萬來迎。隆率戶一萬隨難東遷。既至長安,秦以隆為散騎常侍,尚書、公如故。超為安定太守,其後坐與姚興少子廣川公弼謀反,誅。
zì guāng yǐ yǐ yǒu suì jù liáng zhōu, zhì yú shì suì, suì zài guǐ mǎo, fán yī shí jiǔ nián.
自光以乙酉歲據涼州,至於是歲,歲在癸卯,凡一十九年。