strong shí lè strong
石勒
shí lè zì shì lóng, shàng dǎng wǔ xiāng jié rén. fù zhōu hé zhū, lēi shēng shí chì guāng mǎn shì, bái qì zì tiān shǔ yú tíng zhōng. zhǎng ér zhuàng jiàn, yǒu dǎn lì, xióng wǔ hǎo qí shè. yòu ér lì gēng, měi wén bǐng duó zhī shēng, huò zài qián hòu, guī yǐ gào qí mǔ, mǔ yǐ zuò láo ěr míng, fēi bù xiáng yě. huì bīng zhōu cì shǐ sī mǎ téng zhí zhū hú shān dōng, mài chōng jūn shí, jiāng yì jì zhōu, liǎng hú yī jiā, lēi yì zài zhōng, dōng zhì píng yuán mài yǔ rěn píng rén shī huān wèi nú, měi yè yú yě, cháng wén gǔ jiǎo zhī shēng, zhū nú yì wén, guī yǐ bái huān, huān jù ér miǎn zhī. huān jiā lín yú mǎ mù lǜ jí sāng, wǎng lái, lēi yǐ néng xiàng mǎ, zì tuō yú sāng, ér yōng yú wǔ ān, lín shuǐ wèi yóu jūn suǒ qiú, huì yǒu qún lù páng guò, jūn rén jìng zhú zhī, lēi nǎi huò miǎn. é ér jiàn yī lǎo fù, wèi lēi yuē:" xiàng qún lù zhě, wǒ yě. jūn yīng wèi zhōng zhōu zhǔ, gù xiāng jiù ěr." lēi bài ér shòu mìng, suì zhāo jí wáng yáng kuí ān děng shí bā qí, fù dōng rú chì lóng zhū yuàn zhōng, chéng yuàn mǎ yuǎn lüè zēng bǎo, yǐ lù jí sāng. yǒng xīng yuán nián, guān dōng suǒ zài dào qǐ.
石勒字世龙,上党武乡羯人。父周曷朱,勒生时赤光满室,白气自天属于庭中。长而壮健,有胆力,雄武好骑射。幼而力耕,每闻鞞铎之声,或在前后,归以告其母,母以作劳耳鸣,非不祥也。会并州刺史司马腾执诸胡山东,卖充军实,将诣冀州,两胡一枷,勒亦在中,东至平原卖与荏平人师欢为奴,每夜于野,尝闻鼓角之声,诸奴亦闻,归以白欢,欢惧而免之。欢家邻于马牧率汲桑,往来,勒以能相马,自托于桑,而佣于武安,临水为游军所囚,会有群鹿旁过,军人竞逐之,勒乃获免。俄而见一老父,谓勒曰:“向群鹿者,我也。君应为中州主,故相救耳。”勒拜而受命,遂招集王阳、夔安等十八骑,复东如赤龙诸苑中,乘苑马、远掠缯宝,以赂汲桑。永兴元年,关东所在盗起。
èr nián, yáng píng rén gōng shuài fān děng zì chēng jiāng jūn, qǐ bīng zhào wèi, zhòng zhì shù wàn, lēi yǔ jí sāng lǜ mù rén chéng yuàn mǎ shù bǎi qí yǐ fù zhī, sāng shǐ mìng lēi yǐ shí wèi xìng, yǐ lēi wéi míng. yǒng jiā yuán nián, lēi guī liú yuān, bài wèi fǔ hàn jiāng jūn píng jìn wáng. yuān hōng, cōng xí wèi, liú yào wáng mí wéi luò yáng, lēi shuài jīng qí èr wàn huì zhī. wáng mí jì píng luò yáng, jiāng xiān zhū lēi, lēi qǐng mí yàn yú yǐ yíng, shǒu zhǎn mí ér bìng qí zhòng. jiāng jūn guō mò huò shā mén zhú fú tú chéng, yǐ qí yǒu dào shù, jìn zhī yú lēi, shì zhī yǒu xiào, shén zūn zhòng zhī.
二年,阳平人公帅蕃等自称将军,起兵赵魏,众至数万,勒与汲桑率牧人乘苑马数百骑以赴之,桑始命勒以石为姓,以勒为名。永嘉元年,勒归刘渊,拜为辅汉将军、平晋王。渊薨,聪袭位,刘曜、王弥围洛阳,勒帅精骑二万会之。王弥既平洛阳,将先诛勒,勒请弥燕于已营,手斩弥而并其众。将军郭默获沙门竺浮图澄,以其有道术,进之于勒,试之有效,甚尊重之。
qián zhào jiā píng èr nián, zhāng bīn shuō lēi yuē:" hán dān xiāng guó, zhào zhī jiù dū, yī shān píng xiǎn, xíng shì zhī gù, kě zé cǐ èr yì ér dōu, rán hòu mìng jiāng sì chū, shòu yǐ qí lüè, wáng yè kě tú." shí lè yú shì jìn jù xiāng guó, cōng shòu lēi dū du yōu jì bìng yíng sì zhōu zhū jūn shì, jì zhōu mù, jìn fēng běn jùn gōng, yì wàn hù. sān nián, yǐ zhēng lǔ jiāng jūn wèi wèi jùn tài shǒu, zhèn yè sān tái. cuàn duó zhī móu, zhào yú cǐ yǐ. qián zhào jiā lín yuán nián, liú kūn qiǎn yáo dàn shuài zhòng lái tǎo, lēi yǔ zhàn, dàn jūn dà bài, kūn zhǎng shǐ lǐ hóng yǐ bīng zhōu lái jiàng. qī yuè, liú cōng jí shén, yǐ lēi wèi dà jiàng jūn, lù shàng shū shì, shòu yí fǔ zhèng. lēi gù cí, nǎi zhǐ. liú yào chēng zūn hào, jiāng shòu lēi tài zǎi dà jiàng jūn, jiā jiǔ xī, zēng fēng shí jùn, bìng qián èr shí jùn, chū rén jǐng bì, rú cáo gōng fǔ hàn gù shì.
前赵嘉平二年,张宾说勒曰:“邯郸、襄国,赵之旧都,依山凭险,形势之固,可择此二邑而都,然后命将四出,授以奇略,王业可图。”石勒于是进据襄国,聪授勒都督幽、冀、并、营四州诸军事,冀州牧,进封本郡公,邑万户。三年,以征虏将军为魏郡太守,镇邺三台。篡夺之谋,兆于此矣。前赵嘉麟元年,刘琨遣姚澹帅众来讨,勒与战,澹军大败,琨长史李弘以并州来降。七月,刘聪疾甚,以勒为大将军,录尚书事,受遗辅政。勒固辞,乃止。刘曜称尊号,将授勒太宰、大将军,加九锡,增封十郡,并前二十郡,出人警跸,如曹公辅汉故事。
yào wén píng lè zhī yán, tíng tài zǎi zhī shòu. lēi dà nù, yuē:" zhào wáng zhào dì, gū zì qǔ zhī, míng hào dà xiǎo, qǐ ěr suǒ hū yé." zhēng lǔ hǔ yǔ zuǒ yòu zhǎng shǐ zhāng jìng zhāng bīn děng shàng hào yuē:" dà sī mǎ suī wèi guān jiǔ tái, fēi bó zhě zhī hào, qǐng gǎi chēng dà jiàng jūn dà chán yú lǐng jì zhōu mù zhào wáng. yī wèi wáng zài yè gù shì, yǐ èr shí sì jùn hù èr shí jiǔ wàn wèi zhào guó." shí yī yuè, lēi jí wèi, gǎi yuán, chēng wéi zhào wáng yuán nián, shǐ jiàn shè jì, lì zōng miào, zhǔ shū sī diǎn hú rén chū nèi, zhòng qí jìn fǎ, bù dé wǔ yì yì guān huá zú. hào hú wéi guó rén. èr nián lìng yuē guó rén bù tīng bào sǎo, jí zài sàng hūn qǔ zhì yú shāo zàng, lìng rú běn sú. bā yuè, shǐ zhì xuān xuán zhī lè, bā yì zhī wǔ, zuò jīn yín dà lù, huáng wū zuǒ dào. tiān zǐ lǐ yuè, yú sī bèi yǐ. sān nián, lí yáng mín chén wǔ qī chǎn sān nán yī nǚ, shàng shū zì chén. lìng yuē:" xī zhōu zhī xìng yě, sì rǔ bā zǐ, jīn wǔ qī yī rǔ sì zǐ, kě wèi dù guò jī xiáng, měi rú nǎng rì. qí cì rǔ fù yī rén gǔ bǎi shí, zá zēng sì pǐ, shù yǐ sù yíng jiā xiáng." dōng shí yuè, lēi qīn yǔ xiāng lǎo chǐ zuò, huān yǐn, yǔ jí píng shēng. lēi yuē:" lǐ yáng, zhuàng shì yě. gū fāng qǔ zhī, hé yǐ bù lái fù lǎo guī yǔ, lìng sù lái, ōu má chí zhī fèn, shì bù yī zhī hèn, gū fāng chóng xìn yú tiān xià, níng chóu pǐ fū hū?" lìng yuē:" wǔ xiāng, wú zhī fēng pèi yě, qí fù zhī sān shì." shí yī yuè, lǐ yáng zhì, lēi yǔ hān xuè, yǐn yáng bì xiào wèi zhī yuē:" qīng suī lǎo, bì zhōng yóu yǒu lì, pō fù yú rén dòu. gū wǎng rì yàn qīng lǎo quán, qīng yì bǎo gū dú shǒu." yīn cì lǐ dì yī qū, bài wèi dū wèi. yáng yǔ lēi lín jū suì, cháng zhēng ōu má chí, dié xiāng ōu jī.
曜闻平乐之言,停太宰之授。勒大怒,曰:“赵王、赵帝,孤自取之,名号大小,岂尔所呼耶。”征虏虎与左右长史张敬、张宾等上号曰:“大司马虽位冠九台,非伯者之号,请改称大将军、大单于、领冀州牧、赵王。依魏王在邺故事,以二十四郡户二十九万为赵国。”十一月,勒即位,改元,称为赵王元年,始建社稷,立宗庙,主书司典胡人出内,重其禁法,不得侮易衣冠华族。号胡为国人。二年令曰国人不听报嫂,及在丧婚娶、至于烧葬,令如本俗。八月,始置轩悬之乐,八佾之舞,作金银大辂,黄屋左纛。天子礼乐,于斯备矣。三年,黎阳民陈武妻产三男一女,上书自陈。令曰:“昔周之兴也,四乳八子,今武妻一乳四子,可谓度过姬祥,美如曩日。其赐乳妇一人谷百石,杂缯四疋,庶以肃迎嘉祥。”冬十月,勒亲与乡老齿坐,欢饮,语及平生。勒曰:“李阳,壮士也。孤方取之,何以不来父老归语,令速来,沤麻池之忿,是布衣之恨,孤方崇信于天下,宁雠匹夫乎?”令曰:“武乡,吾之丰沛也,其复之三世。”十一月,李阳至,勒与酣谑,引阳臂笑谓之曰:“卿虽老,臂中犹有力,颇复与人斗。孤往日厌卿老拳,卿亦饱孤毒手。“因赐里第一区,拜为都尉。阳与勒邻居岁,常争沤麻池,迭相殴击。
sì nián èr yuè, bài zi hóng wèi shì zǐ. lēi yǎ hǎo wén xué, suī zài jūn lǚ zhī zhōng, cháng lìng rú shēng dú chūn qiū shǐ hàn zhū chuán ér tīng zhī, wén lì shí qí quàn lì liù guó hòu, dà jīng yuē:" cǐ fǎ dāng shī, hé yǐ dé chéng tiān xià?" zhì liú hóu jiàn, nǎi yuē:" lài yǒu cǐ hóu ěr!" qí tiān zī yīng dá rú cǐ. bā nián bā yuè, xiū sān tái. shí yuè, yǐ shì zǐ wèi jiāng jūn hóng zhèn yè. dà hé shí nián, liú yào wéi luò yáng, xiāng guó dà zhèn. lēi tǒng bù qí sì wàn fù jīn yōng, jì zì dà hé. xiān shì, liú sī fēng měng, jūn zhì, bīng pàn qīng hé. jì bì, liú sī dà zhì. lēi yǐ wéi shén líng zhī zhù, mìng yuē líng chāng jīn. zhàn yú xī mén, yào jūn dà kuì, shí kān zhí yào sòng zhī. èr nián, yào zi xī děng qù cháng ān, bēn yú shàng lóu. chē qí hǔ kè shàng lóu, qiǎn zhǔ bù zhào fēng fèng chuán guó yù xǐ sòng zhī. qín lǒng xī píng.
四年二月,拜子弘为世子。勒雅好文学,虽在军旅之中,常令儒生读《春秋》、《史》、《汉》诸传而听之,闻郦食其劝立六国后,大惊曰:“此法当失,何以得成天下?”至留侯谏,乃曰:“赖有此侯耳!”其天资英达如此。八年八月,修三台。十月,以世子卫将军弘镇邺。大和十年,刘曜围洛阳,襄国大震。勒统步骑四万赴金墉,济自大曷。先是,流澌风猛,军至,冰泮清和。济毕,流澌大至。勒以为神灵之助,命曰灵昌津。战于西门,曜军大溃,石堪执曜送之。二年,曜子熙等去长安,奔于上楼。车骑虎克上楼,遣主簿赵封奉传国玉玺送之。秦陇悉平。
jiàn píng yuán nián èr yuè, chē qí shí hǔ děng shàng zūn hào, lēi bù xǔ, gù qǐng, lēi hào zhào tiān wáng, xíng huáng dì shì, dà shè. bā yuè, jùn chén yòu gù qǐng, yǐ míng wèi bù zhèng, yí jí zūn hào. jiǔ yuè, jiàn jí huáng dì wèi, dà shè gǎi nián. èr nián, zhēng yuè, lēi nán jiāo, yǒu bái qì zì tán shǔ tiān, lēi dà yuè. sì yuè, lēi rú yè, yì yíng xīn gōng. yán wèi xù xián jiàn yuē:" chén wén táng yú zhī zhì, cǎi chuán máo cí, tǔ jiē sān chǐ, měi zhāng yú shī shū. hàn wén xī bǎi jīn, bù yíng lù tái, chēng zhī yú qiān gǔ. dài xià shāng zhī qióng tái yáo bì, chǔ zhāng huá qín ē páng, zī cái nèi jié, huá yí wài pàn." lēi zhào yuē:" qiě chì tíng zuò, yǐ shēn wú zhí chén zhī qì." jiǔ yuè, yǐ tài wèi zhōng shān wáng hǔ wèi dà sī mǎ, chéng xiá kāi fǔ yí tóng. shì yuè, dà lín yǔ, zhōng shān xī běi bào shuǐ piāo liú jù mù wàn yú gēn, jí yú táng yáng. lēi dà yuè, wèi gōng qīng yuē:" cǐ fēi wéi zāi, tiān yì yù wú yíng yè dōu ěr." yú shì yíng zhī.
建平元年二月,车骑石虎等上尊号,勒不许,固请,勒号赵天王,行皇帝事,大赦。八月,郡臣又固请,以名位不正,宜即尊号。九月,僭即皇帝位,大赦改年。二年,正月,勒南郊,有白气自坛属天,勒大悦。四月,勒如邺,议营新宫。延尉续咸谏曰:“臣闻唐虞之治,采椽茅茨,土阶三尺,美彰于《诗》、《书》。汉文惜百金,不营露台,称之于千古。迨夏商之琼台瑶陛,楚章华、秦阿房,资财内竭,华夷外叛。”勒诏曰:“且敕停作,以申吾直臣之气。”九月,以太尉中山王虎为大司马,程遐开府仪同。是月,大霖雨,中山西北暴水漂流巨木万余根,集于堂阳。勒大悦,谓公卿曰:“此非为灾,天意欲吾营邺都耳。”于是营之。
lēi yǐ chéng zhōu hàn jìn jiù jīng, yù yǒu yí dōu zhī yì, nǎi mìng luò yáng wèi nán dōu, zhì xíng tái zhì shū shì yù shǐ yú luò yáng. sān nián zhēng yuè, dà xiǎng yú jiàn dé diàn, jiǔ hān, lēi wèi xú guāng yuē:" zhèn fāng zì gǔ kāi jī, hé děng shàng yě?" guāng duì yuē:" bì xià shén wǔ, chóu lüè mài yú gāo huáng, xióng yì zhuō luò, chāo jué wèi wǔ, sān wǔ yǐ lái, wú kě bǐ yě. qí xuān yuán zhī yà hū!" lēi xiào yuē:" rén qǐ bù zì zhī, qīng yán yì yǐ tài guò. zhèn ruò féng gāo huáng, dāng běi miàn ér shì zhī, rán yóu yǔ hán péng jìng jiàn ér zhēng xiān ěr. tǎng yù guāng wǔ, dāng bìng qū yú zhōng yuán, wèi zhī lù sǐ shuí shǒu. dà zhàng fū xíng shì dāng lěi lěi luò luò, rú rì yuè jiǎo rán, zhōng bù néng rú cáo mèng dé sī mǎ zhòng dá, qī tā gū ér guǎ fù, hú mèi yǐ qǔ tiān xià yě. zhèn zài èr liú zhī jiān ěr, xuān yuán qǐ suǒ nǐ hū?" qún chén jiē chēng wàn suì. sì nián, yōng zhōu cì shǐ shí shēng shàng yán, xī xiāng yǒu shé shǔ xiāng dòu yú ān dìng fǔ jiān, èr rì shé sǐ. lín jīng mǎ shēng jué, cháng ān chéng zhōng jī míng, yīn jiē yuē jī cí. ān dìng tīng shì qián hòu wén sòng shū shēng, qiú zhī bù dé, qī rì nǎi zhǐ. yǔn shí yú féi xiāng. liù yuè, lēi qǐn jí, zhào zhōng shān wáng hǔ tài zǐ hóng zhōng cháng shì yán zhèn děng shì jí jìn zhōng. qī yuè, hōng yú xī gé, wěi shì míng huáng dì, hào gāo zǔ.
勒以成周汉、晋旧京,欲有移都之意,乃命洛阳为南都,置行台、治书侍御史于洛阳。三年正月,大飨于建德殿,酒酣,勒谓徐光曰:“朕方自古开基,何等上也?”光对曰:“陛下神武,筹略迈于高皇,雄艺卓荦,超绝魏武,三五以来,无可比也。其轩辕之亚乎!”勒笑曰:“人岂不自知,卿言亦已太过。朕若逢高皇,当北面而事之,然犹与韩、彭竞健而争先耳。倘遇光武,当并驱于中原,未知鹿死谁手。大丈夫行事当磊磊落落,如日月皎然,终不能如曹孟德、司马仲达,欺他孤儿寡妇,狐媚以取天下也。朕在二刘之间耳,轩辕岂所拟乎?”群臣皆称万岁。四年,雍州刺史石生上言,西乡有蛇鼠相斗于安定府间,二日蛇死。临泾马生角,长安城中鸡鸣,音皆曰基慈。安定厅事前后闻诵书声,求之不得,七日乃止。陨石于肥乡。六月,勒寝疾,召中山王虎、太子弘、中常侍严震等侍疾禁中。七月,薨于西阁,伪谥明皇帝,号高祖。
strong shí hóng strong
石弘
shí hóng zì dà yá, lēi dì sān zi. mǔ chéng fū rén, yòu guāng lù xiá zhī mèi. jiàn píng yuán nián, lì wèi tài zǐ, xū jīn ài shì, hǎo wéi wén yǒng, qí suǒ qīn nì, mò fēi rú sù. lēi wèi xú guāng yuē:" dà yá yīn yīn, shū bù shì jiāng jiā zǐ." guāng yuē:" hàn zǔ yǐ mǎ shàng dé tiān xià, xiào wén yǐ xuán mò shǒu zhī. shèng rén zhī hòu, bì shì shèng cán, tiān zhī dào yě." lēi dà yuè. chéng xiá yán yú lēi yuē:" zhōng shān yàng yàng, bù kě yǐ fǔ shǎo zhǔ, qǐ zǎo chú zhī, yǐ biàn dà jì." lēi bù cóng. lēi hōng, hǔ zhí zhèng, lín xuān zhào zi jì zhōu cì shǐ suì tǒng bīng rù jìn, sù wèi wén wǔ wú bù bēn sàn. hóng dà jù, cè bài zhōng shān wáng hǔ wèi chéng xiàng, yǐ shí sān jùn fēng wèi wèi wáng, yòu jiā jiǔ xī. hǔ wěi ràng, hòu nǎi shòu zhī. yán xī yuán nián qī yuè, gǎi xī qiū wèi wèi guó, yán wèi jùn zhì lí yáng. shí yuè, hóng jī xǐ shòu qīn qǐng wèi gōng, yù chán yì. hǔ yuē:" hóng hūn mèi yú àn, chù sàng wú lǐ, bù kě yǐ jūn lín wàn guó, fèng chéng zōng miào, biàn dāng fèi zhī, yún hé shàn ràng?" shí yī yuè, fèi hóng wèi hǎi yáng wáng, hóng jiù chē, róng sè zì ruò, yōu hóng jí chéng hòu nán yáng wáng huī yú chóng xùn gōng, xún shā zhī, shí nián èr shí èr.
石弘字大雅,勒第三子。母程夫人,右光禄遐之妹。建平元年,立为太子,虚衿爱士,好为文咏,其所亲昵,莫非儒素。勒谓徐光曰:“大雅愔愔,殊不似将家子。”光曰:“汉祖以马上得天下,孝文以玄默守之。圣人之后,必世胜残,天之道也。”勒大悦。程遐言于勒曰:“中山怏怏,不可以辅少主,乞早除之,以便大计。”勒不从。勒薨,虎执政,临轩召子冀州刺史遂统兵入禁,宿卫文武无不奔散。弘大惧,策拜中山王虎为丞相,以十三郡封为魏王,又加九锡。虎伪让,后乃受之。延熙元年七月,改熙丘为魏国,沿魏郡至黎阳。十月,弘赍玺绶亲请魏公,喻禅意。虎曰:“弘昏昧愚暗,处丧无礼,不可以君临万国,奉承宗庙,便当废之,云何禅让?”十一月,废弘为海阳王,弘就车,容色自若,幽弘及程后、南阳王恢于崇训宫,寻杀之,时年二十二。
strong shí hǔ strong
石虎
shí hǔ zì jì lóng, lēi zhī cóng zǐ. lēi fù zhū yòu ér zi zhī, gù huò wèi zhī lēi dì. jìn yǒng xīng zhōng, yǔ lēi xiāng shī. jiā píng yuán nián, liú kūn sòng lēi mǔ wáng jí hǔ yú gé bēi, shí nián shí qī. xìng cán rěn, hǎo chí liè, xuān yóu wú jì dù, yóu shàn dàn, shù dàn rén, jūn zhōng měi huàn zhī. lēi bái wáng yuē:" cǐ shì xiōng bào, wú shǐ jūn rén shā zhī, shēng míng kě xī, yí zì chú yě." wáng yuē:" kuài niú dú zǐ xiǎo shí duō néng pò chē, rǔ dāng xiǎo rěn, wù qiè zhī." zhì shí bā, jiǎn shè gōng jǐn, yán zhòng ài shì, gōng mǎ xùn jié, yǒng guān dāng shí, lēi shēn xǐ yān, bài zhēng lǔ jiāng jūn. xìng kù nüè wú dào, jūn zhōng yǒng gàn cè lüè yǔ yǐ móu zhě, zhé yīn shì hài zhī. zhì yú jiàng chéng xiàn lěi, kēng zhǎn shì nǚ, xiān yǒu yí lèi, lēi lǚ jiā zé huì, ér xíng yì zì ruò. rán yù zhòng yán ér bù fán, mò gǎn fàn zhě, zhǐ shòu gōng tǎo, suǒ xiàng wú qián. gù lēi chǒng xìn mí lóng, zhàng yǐ zhuān zhēng zhī rèn. jì fèi shā hóng, chēng jū shè zhào tiān wáng.
石虎字季龙,勒之从子。勒父朱幼而子之,故或谓之勒弟。晋永兴中,与勒相失。嘉平元年,刘琨送勒母王及虎于葛陂,时年十七。性残忍,好驰猎,喧游无纪度,尤善弹,数弹人,军中每患之。勒白王曰:“此是凶暴,无使军人杀之,声名可惜,宜自除也。”王曰:“快牛犊子小时多能破车,汝当小忍,勿怯之。”至十八,检摄恭谨,严重爱士,弓马迅捷,勇冠当时,勒深喜焉,拜征虏将军。性酷虐无道,军中勇干策略与已侔者,辄因事害之。至于降城陷垒,坑斩士女,鲜有遗类,勒屡加责诲,而行意自若。然御众严而不烦,莫敢犯者,指授攻讨,所向无前。故勒宠信弥隆,仗以专征之任。既废杀弘,称居摄赵天王。
jiàn wǔ yuán nián zhēng yuè, dà shè gǎi yuán. hǔ huāng yóu fèi zhèng, wài dān yíng shàn, shǐ tài zǐ hái shěng zhě, yǐ shū zòu shì, xuǎn shǒu mù, sì jiāo miào, wéi zhēng fá xíng duàn, nǎi qīn lǎn zhī. sān yuè, nán yóu, lín jiāng ér xuán, jīng shī dà zhèn. shì rì, guān shěng tái chéng, cì jiàng yǒu chà. jiǔ yuè, qiān dū yè gōng. sān nián, tú luò yáng zhōng jiǔ lóng wēng zhòng děng yú yè. shì suì, tài wǔ diàn dōng xī gōng jiē jiù, tài wǔ diàn jī èr zhàng bā chǐ, xià chuān fú shì, zhì wèi shì wǔ bǎi rén yú qí zhōng. dōng xī qī shí wǔ bù, nán běi liù shí wǔ bù, jiē qī wǎ jīn dāng yín yíng jīn zhù zhū lián yù bì, qióng jí jì qiǎo. qǐ líng fēng tái jiǔ diàn yú xiǎn yáng diàn hòu, xuǎn zhào bǎi guān zhōu jùn mín nǚ yǐ chōng zhī.
建武元年正月,大赦改元。虎荒游废政,外耽营缮,使太子还省者,以书奏事,选守牧,祀郊庙,惟征伐刑断,乃亲览之。三月,南游,临江而旋,京师大震。是日,观省台城,赐匠有差。九月,迁都邺宫。三年,徒洛阳钟ね、九龙、翁仲等于邺。是岁,太武殿东西宫皆就,太武殿基二丈八尺,下穿伏室,置卫士五百人于其中。东西七十五步,南北六十五步,皆漆瓦、金铛、银楹、金柱、珠帘、玉璧,穷极伎巧。起灵风台、九殿于显阳殿后,选召百官、州郡民女以充之。
hòu tíng fú qǐ gǔ, wán zhēn qí zhě wàn yú rén. nèi zhì nǚ guān shí bā děng, jiào gōng rén xīng zhàn jí mǎ bù shè, zhì nǚ tài shǐ yú líng tái, yǎng guān zāi xiáng, yǐ kǎo wài tài shǐ zhī xū shí. jìn jùn guó bù dé sī xué xīng chèn. zuǒ xiào lìng chéng gōng duàn zào tíng liáo yú chóng gāng zhī mò, gāo shí yú zhàng, shàng pán zhì liáo, xià pán zhì rén, jiǎo shàng xià, hǔ shì ér yuè zhī. sān nián, tài bǎo kuí ān děng wén wǔ wǔ bǎi jiǔ rén, shàng huáng dì zūn hào, ān děng fāng rù, ér tíng liáo yóu guàn xià pán, sǐ zhě qī rén. hǔ dà nù, yāo zhǎn chéng gōng duàn yú chāng hé mén. jí tiān wáng wèi nán jiāo, dà shè. qīn wáng biǎn wèi jùn gōng, fān wáng wèi xiàn hóu, tài zǐ suì zǒng bǎi kuí. qí hòu huāng jiǔ yín sè, jiāo zì wú dào, huò pán yóu yú tián, xuán guǎn ér rù, huò yè bǎi qí sù yú gōng chén jiā, yín qí qī qiè. zhuāng shì gōng rén měi shū zhě, zhǎn shǒu xǐ xuè, zhì yú pán shàng, chuán gòng shì zhī. yòu nà zhū bǐ qiū ní yǒu zī sè zhě, yǔ qí jiāo xiè ér shā zhī, hé niú yáng ròu zhǔ ér shí zhī, yì cì zuǒ yòu, yù yǐ shí qí wèi yě. hǔ huāng dān nèi yóu, wēi xíng shī dù. suì yǐ shì wèi kě, huò chéng zhī hǔ, nù yuē:" xiǎo shì hé zú chéng yě!" shí yǒu suǒ bù wén, fù nù yuē:" hé yǐ bù chéng?" qiào zé zhàng chuí, yuè zhì zài sān. suì shén yùn, sī wèi zhōng shù zǐ lǐ yán děng yuē:" guān jiā nán chēng, wú yù xíng mò dú zhī shì, qīng cóng wǒ hū?" yán děng fú bù gǎn duì, shì fā, yōu suì yú dōng gōng, shā zhī, jí fēi zhāng shì bìng nán nǚ èr shí liù rén, jǐn cì sǐ, hé yī guān mái zhī. zhū qí gōng chén yǒu dǎng èr bǎi yú rén, lì hé jiān gōng xuān wèi tài zǐ. jiàn wǔ liù nián, zhuī zūn hào kǎo lè píng jìng gōng wèi tài zōng xiào huáng dì. bā nián, liù yuè, shàng dǎng mèng mén shàng yǒu shén rén zhī xiàng, zuò tiān shān shàng, sān rì ér qù.
后庭服绮谷,玩珍奇者万余人。内置女官十八等,教宫人星占及马步射,置女太史于灵台,仰观灾祥,以考外太史之虚实。禁郡国不得私学星谶。左校令成公段造庭燎于崇杠之末,高十余丈,上盘置燎,下盘置人,ㄌ缴上下,虎试而悦之。三年,太保夔安等文武五百九人,上皇帝尊号,安等方入,而庭燎油灌下盘,死者七人。虎大怒,腰斩成公段于阊阖门。即天王位南郊,大赦。亲王贬为郡公,藩王为县侯,太子遂总百揆。其后荒酒淫色,骄恣无道,或盘游于田,悬管而入,或夜百骑宿于宫臣家,淫其妻妾。装饰宫人美淑者,斩首洗血,置于盘上,传共视之。又纳诸比丘尼有姿色者,与其交亵而杀之,合牛羊肉煮而食之,亦赐左右,欲以识其味也。虎荒耽内游,威刑失度。遂以事为可,或呈之虎,怒曰:“小事何足呈也!”时有所不闻,复怒曰:“何以不呈?”诮责杖棰,月至再三。遂甚愠,私谓中庶子李颜等曰:“官家难称,吾欲行冒顿之事,卿从我乎?”颜等伏不敢对,事发,幽遂于东宫,杀之,及妃张氏并男女二十六人,尽赐死,合一棺埋之。诛其宫臣友党二百余人,立河间公宣为太子。建武六年,追尊号考乐平敬公为太宗孝皇帝。八年,六月,上党、孟门上有神人之像,坐天山上,三日而去。
hǔ qiǎn shǐ yǐ tài láo sì zhī. jiǔ nián shí èr yuè, wǔ xiāng yǒu xióng hǔ biàn wéi cí, chǎn yī láng zǐ, qī rì shì hǔ nǎo ér shā zhī. hòu sān rì, láng zǐ yì sǐ. fú tú chéng wén zhī liú tì. shí nián, hǔ qǐ hé qiáo yú líng chāng jīn, cǎi shí wèi zhōng jì, shí wú dà xiǎo, zhé suí liú, yòng gōng wǔ bǎi yú wàn bù chéng. hǔ rú líng chāng jīn, chén bì gào chéng, bì gǔn yú zhǔ shàng, shuǐ bō shàng téng jīn suǒ, diàn guān mò bù qīng huài, yā sǐ zhě bǎi yú rén. hǔ huì shén, zhǎn gōng jiàng ér hái. shí yī nián, fā yōng liáng shí liù wàn rén chéng cháng ān wèi yāng gōng, yòu fā sī yù jīng yǎn èr shí liù wàn rén chéng luò yáng gōng.
虎遣使以太牢祀之。九年十二月,武乡有雄虎变为雌,产一狼子,七日噬虎脑而杀之。后三日,狼子亦死。佛图澄闻之流涕。十年,虎起河桥于灵昌津,采石为中济,石无大小,辄随流,用工五百余万不成。虎如灵昌津,沉璧告诚,璧滚于渚上,水波上腾津所,殿观莫不倾坏,压死者百余人。虎恚甚,斩工匠而还。十一年,发雍梁十六万人成长安未央宫,又发司、豫、荆、兖二十六万人成洛阳宫。
shí sān nián èr yuè, hǔ qīn gēng jí tián yú sāng zǐ yuàn. shí sì nián sān yuè, hǔ mèng lóng fēi xī nán, zì tiān luò dì, dàn ér wèn chéng gōng. gōng yuē:" huò jiāng zhì yǐ, bì xià yí fù cí zi hé, shēn yǐ shèn zhī." sì yuè, qín gōng tāo qǐ xuān guāng diàn yú tài wèi fǔ, liáng zhǎng jiǔ zhàng. tài zǐ xuān shì ér è zhī, zhǎn jiàng jié liáng ér qù. tāo nù, zēng zhī shí zhàng.
十三年二月,虎亲耕籍田于桑梓苑。十四年三月,虎梦龙飞西南,自天落地,旦而问澄公。公曰:“祸将至矣,陛下宜父慈子和,深以慎之。”四月,秦公韬起宣光殿于太尉府,梁长九丈。太子宣视而恶之,斩匠截梁而去。韬怒,增之十丈。
xuān wén zhī, huì shén, wèi yáng pēi móu chéng děng yuē:" tāo xiōng shù bèi nì, gǎn wéi wǒ rú shì, rǔ děng néng shā zhī zhě, wú rù gōng, jǐn yǐ tāo zhī guó fēn fēng rǔ děng. tāo jì sǐ, zhǔ shàng bì qīn lín sàng, yīn xíng dà shì, wú bù jì yǐ." yáng pēi děng xǔ nuò. bā yuè, shā tāo, xuān zòu zhī, hǔ āi jué jiǔ zhī nǎi sū. zhào tài zǐ xuān suǒ zhī yú jiāo běi, huǒ fén shā zhī. bié lì tài zǐ yú dōng táng. hǔ yuē:" wú yù yǐ chún huī sān hú, xǐ wú cháng huì è, gù shēng xiōng ér zi, nián èr shí biàn yù shā fù. jīn shì nǎi shí suì, bǐ qí èr shí, wú yǐ lǎo yǐ." qí gōng shì wèi huáng shì zǐ, lì zhāo yí liú shì wèi huáng hòu. shí yī yuè, xiǎng qún chén yú tài wǔ diàn qián, fú tú chéng diàn shàng qiān yī ér xíng, yín yuē:" jí zi chéng lín, jiāng huài rén yī." hǔ fā shí ér shì zhī, yǒu jí zi shēng yān. rǎn mǐn xiǎo zì jí nú yě. shí èr yuè xīn jǐ, léi, dà lín yǔ. hǔ wèn fú tú chéng, chéng yuē:" qí wèi wǒ hū?" zhì wù zǐ ér chéng zú. dà níng yuán nián zhēng yuè, hǔ jiàn jí huáng dì wèi yú jiāo, dà shè gǎi nián. èr yuè, yǒu shā mén cóng yōng zhōu lái, chēng jiàn fú tú chéng xī rù guān, hǔ jué zhī wú shī, wéi yǒu yī shí. hǔ è zhī yuē:" shí zhě zhèn yě, zàng wǒ ér qù, wú jiāng sǐ yǐ." yīn ér qǐn jí, sì yuè hōng yú jīn huá diàn. jìn shū yuē:" jì lóng shǐ xián kāng yuán nián, jiàn wèi lì, cǐ tài hé liù nián, jì zài wèi shí wǔ nián."
宣闻之,恚甚,谓杨柸、牟成等曰:“韬凶竖悖逆,敢违我如是,汝等能杀之者,吾入宫,尽以韬之国分封汝等。韬既死,主上必亲临丧,因行大事,无不济矣。”杨柸等许诺。八月,杀韬,宣奏之,虎哀绝久之乃苏。召太子宣锁之于郊北,火焚杀之。别立太子于东堂。虎曰:“吾欲以纯灰三斛,洗吾肠秽恶,故生凶儿子,年二十便欲杀父。今世乃十岁,比其二十,吾已老矣。”齐公世为皇世子,立昭仪刘氏为皇后。十一月,享群臣于太武殿前,佛图澄殿上褰衣而行,吟曰:“棘子成林,将坏人衣。”虎发石而视之,有棘子生焉。冉闵小字棘奴也。十二月辛己,雷,大霖雨。虎问佛图澄,澄曰:“其为我乎?”至戊子而澄卒。大宁元年正月,虎僭即皇帝位于郊,大赦改年。二月,有沙门从雍州来,称见佛图澄西入关,虎掘之无尸,唯有一石。虎恶之曰:“石者朕也,葬我而去,吾将死矣。”因而寝疾,四月薨于金华殿。(《晋书》曰:“季龙始咸康元年,僭位立,此太和六年,计在位十五年。”)
shì zǐ jí wèi, zūn liú hòu wèi tài hòu, péng chéng wáng zūn xiān zhèn guān yòu, zhì shì lè bīng ér hái, róng zú jiǔ wàn, cì yú dàng yīn. shí mǐn wèi qián fēng dū du, tài hòu shòu zūn chéng xiàng, jiā jiǔ xī, zēng fēng shí jùn. jǐ chǒu, zūn zhì ān yáng tíng guàn jiǎ yào bīng, rù zì fèng yáng mén, shēng tài wǔ qián diàn, jǐn āi, tuì rú dōng gé. qún chén dūn quàn jí wèi, dà shè, fēng shì wèi qiáo wáng, yì wàn hù. fèi tài hòu liú shì wèi zhāo yí, xún jiē shā zhī. shì lì fán sān shí sān rì. zūn qí mǔ zhèng shì wèi huáng tài hòu, lì fēi zhāng shì wèi huáng hòu, dà sī mǎ yì yáng wáng jiàn wèi tài fù, pèi wáng chōng wèi tài bǎo, shí mǐn wèi dū du zhōng wài zhū jūn shì lù shàng shū shì. jiǎ wǔ, tài wǔ diàn zāi, zhū mén guān gé dàng rán. qí chéng yù fú, shāo zhě dà bàn, guāng yàn zhào tiān, yuè yú nǎi miè. yǐ wèi, yǔ xuè, zhōu biàn yè chéng. liù yuè, zàng hǔ xiǎn yuán líng, wěi shì wǔ huáng dì, miào hào tài zǔ. shí yī yuè, shí mǐn jié sī kōng lǐ nóng jí yòu wèi wáng jī, mì móu qí fèi zūn. mǐn shǐ jiāng jūn sū yàn zhōu chéng shuài jiǎ shì sān shí bā rén, zhí zūn yú nán tái rú yì guān. zūn shí fāng yǔ fù rén dàn qí, wèn zhōu chéng děng yuē:" fǎn zhě shuí yě." chéng yuē:" yì yáng wáng jiàn dāng lì." zūn yuē:" wǒ shàng rú shì, rǔ děng lì jiàn, fù néng jǐ shí?" suì shā zhī yú kūn huá diàn, zhū zhèng tài hòu zhāng huáng hòu. zūn zì dà zhī, hǔ dì jiǔ zǐ, fán zài wèi zhě bǎi bā shí sān rì. jiàn jí wèi, dà shè, yǐ shí mǐn wèi jiāng jūn, fēng wǔ dé wáng. lǐ nóng wèi dà sī mǎ.
世子即位,尊刘后为太后,彭城王遵先镇关右,至是勒兵而还,戎卒九万,次于荡阴。石闵为前锋都督,太后授遵丞相,加九锡,增封十郡。己丑,遵至安阳亭贯甲曜兵,入自凤阳门,升太武前殿,尽哀,退如东阁。群臣敦劝即位,大赦,封世为谯王,邑万户。废太后刘氏为昭仪,寻皆杀之。世立凡三十三日。尊其母郑氏为皇太后,立妃张氏为皇后,大司马义阳王鉴为太傅,沛王冲为太保,石闵为都督中外诸军事、录尚书事。甲午,太武殿灾,诸门观阁荡然。其乘御服,烧者大半,光焰照天,月余乃灭。已未,雨血,周遍邺城。六月,葬虎显原陵,伪谥武皇帝,庙号太祖。十一月,石闵劫司空李农及右卫王基,密谋其废遵。闵使将军苏彦、周成帅甲士三十八人,执遵于南台如意观。遵时方与妇人弹棋,问周成等曰:“反者谁也。”成曰:“义阳王鉴当立。”遵曰:“我尚如是,汝等立鉴,复能几时?”遂杀之于琨华殿,诛郑太后、张皇后。遵字大祗,虎第九子,凡在位者百八十三日。鉴即位,大赦,以石闵为将军,封武德王。李农为大司马。
jiàn shǐ zhōng shū lìng lǐ sōng diàn zhōng jiàng jūn zhāng cái děng yè zhū mǐn nóng děng yú kūn huá diàn, bù kè, jìn zhōng rǎo luàn. jiàn wěi bù zhī, yè zhǎn sōng děng yú xī zhōng huá mén. lóng xiāng jiāng jūn sūn fú dōu liú zhū děng jié jié shì sān qiān rén, fú yú hú tiān, yì yù zhū mǐn děng. shí jiàn zài zhōng tái, fú dōu shuài sān shí yú rén, jiāng shēng tái xié jiàn yǐ gōng zhī. jiàn jiàn ér wèn qí gù, fú dōu yuē:" mǐn nóng děng fǎn, yǐ zài dōng yè mén, chén yán wèi shì, jǐn xiān qǐ zhī." jiàn yuē:" qīng hǎo chén lì, wù yōu wú bào yě." fú dōu děng gōng mǐn, bù kè. mǐn nóng gōng zhǎn fú dōu děng, zì fèng yáng mén zhì kūn huá, héng shī xiāng zhěn, zhū hú jié wú shào zhǎng jiē zhǎn zhī, sǐ zhě èr shí yú wàn. yú shí gāo bí duō xū, zhì yǒu làn sǐ zhě. chū, qīng lóng yuán nián zhēng yuè, shí mǐn yù miè èr shí zhī hào, yì yuē:" kǒng zǐ yuē:' yì xìng ér wáng qī yuè zhě, qī shí yǒu sān guó, jì zhào lǐ.' chèn shū bǐng rán, qiě dé xīng zhèn wèi, yí gǎi hào dà wèi, yì xìng lǐ shì. yòu dà shè, rùn yuè, gǎi yuán. fèi jiàn shā zhī, zhū hǔ sūn sān shí bā rén, jǐn dài shí shì. jiàn zài wèi yī bǎi sān rì, jiàn zì dà láng, hǔ dì sān zi yě.
鉴使中书令李松、殿中将军张才等夜诛闵、农等于琨华殿,不克,禁中扰乱。鉴伪不知,夜斩松等于西中华门。龙骧将军孙伏都、刘铢等结羯士三千人,伏于胡天,亦欲诛闵等。时鉴在中台,伏都帅三十余人,将升台挟鉴以攻之。鉴见而问其故,伏都曰:“闵、农等反,已在东掖门,臣严卫士,谨先启知。”鉴曰:“卿好陈力,勿忧无报也。”伏都等攻闵,不克。闵、农攻斩伏都等,自凤阳门至琨华,横尸相枕,诸胡羯无少长皆斩之,死者二十余万。于时高鼻多须,至有滥死者。初,青龙元年正月,石闵欲灭二石之号,议曰:“孔子曰:‘易姓而王七月者,七十有三国,继赵李。’谶书炳然,且德星镇卫,宜改号大魏,易姓李氏。又大赦,闰月,改元。废鉴杀之,诛虎孙三十八人,尽殆石氏。鉴在位一百三日,鉴字大郎,虎第三子也。
strong shí mǐn strong
石闵
shí mǐn zì yǒng céng, hǔ zhī yǎng sūn yě. fù zhān, zì hóng wǔ. běn xìng rǎn, míng liáng, wèi jùn nèi huáng rén. qí xiān hàn lí yáng qí dū du, lěi shì yá mén, lēi pò chén wǔ yú hé nèi, huò zhān, shí nián shí èr. zhǎng ér yǒng hàn, biàn gōng mǎ, lín zhèn bù gù. lēi qí zhī, yuē:" cǐ ér zhuàng jiàn kě jiā", mìng hǔ zǐ zhī. lì wèi zuǒ jī shè jiāng jūn, fēng xī huá hóu. mǐn yòu ér guǒ ruì, hǔ fǔ zhī rú sūn. jí zhǎng, shēn cháng bā chǐ, shàn móu, yǒng lì jué rén. hǔ jí wèi, fēng wèi xiū wǔ hòu, lì wèi běi zhōng láng jiàng. hǔ zhī bài yú chāng lí, mǐn jūn dú quán, yóu cǐ gōng míng dà xiǎn. yǒng xīng yuán nián rùn yuè, sī tú shēn zhōng sī kōng láng děng sì shí bā rén shàng zūn hào yú mǐn, jiàn huáng dì wèi yú nán jiāo. dà shè gǎi yuán, hào chēng dà wèi, fù xìng rǎn shì. zhuī zūn zǔ lóng yuán huáng dì, kǎo zhān liè zǔ gāo huáng dì. zūn mǔ wáng shì wèi tài hòu, qī dǒng shì wèi huáng hòu, zi zhì wèi huáng tài zǐ. yǐ sī mǎ lǐ nóng wèi tài zǎi, zhū zǐ jiē fēng wèi xiàn gōng. xīn xīng wáng zhī wén shí jiàn zhī sǐ, chēng zūn hào yú xiāng guó, gǎi yuán yǒng níng. shí zhī qiǎn xiàng guó rǔ yīn wáng shí kūn shuài zhòng shí wàn fá yè. liù yuè, jìn jù hán dān. mǐn jǐn zhòng jù zhī, kūn jūn dà bài. èr nián sān yuè, mǐn gōng xiāng guó bǎi yú rì, zhī qiè, nǎi qù huáng dì zhī hào, gǎi chēng zhào wáng. qiǎn tài wèi zhāng fèng qǐ shuài yú mù róng jùn. zhōng jūn zhāng chūn qǐng jiù yú yáo yì zhòng. sān yuè, zhī xiàng guó rǔ yīn wáng kūn zì jì zhōu jiù zhī, yì zhòng fù qiǎn zi xiāng shuài qí sān wàn bā qiān, juàn qiǎn jiàng jūn yuè wǎn shuài jiǎ shì sān wàn, jìng zú shí sān wàn, sì fāng gōng zhī, zhī chōng qí hòu, mǐn shuài dà bài. mǐn yǔ shí yú qí bēn hái yè, zhī shǐ liú xiǎn shuài zhòng shí wàn, zhuī bēn fá yè, mǐn jǐn zhòng chū zhàn, dà bài zhī, zhuī bēn zhì yú yáng píng. xiǎn jù, mì shǐ qǐng xiáng, qiú shā shí zhī wèi xiào. sì yuè, liú xiǎn shā zhī, jí qí chéng xiàng lè ān wáng bǐng tài bǎo zhāng jǔ děng. qiǎn bài xiǎn shàng dà jiàng jūn dà chán yú jì zhōu mù. zhī bǐng jiē hǔ zhī shù zǐ yě. qī yuè, liú xiǎn chēng zūn hào xiāng guó. sān nián èr yuè, liú xiǎn shuài zhòng fá cháng shān, tài shǒu sū yàn gào nán, mǐn shī bā qiān jiù yàn, bài xiǎn yú cháng shān, zhuī bēn jí yú xiāng guó. xiǎn dà jiàng jūn cáo fú jū kāi mén wèi yīng, suì rù xiāng guó, zhū xiǎn jí qí gōng qīng yǐ xià bǎi yú rén, fén xiāng guó gōng shì, qiān qí mín yú yè.
石闵字永曾,虎之养孙也。父瞻,字弘武。本姓冉,名良,魏郡内黄人。其先汉黎阳骑都督,累世牙门,勒破陈午于河内,获瞻,时年十二。长而勇悍,便弓马,临阵不顾。勒奇之,曰:“此儿壮健可嘉“,命虎子之。历位左积射将军,封西华侯。闵幼而果锐,虎抚之如孙。及长,身长八尺,善谋,勇力绝人。虎即位,封为修武侯,历位北中郎将。虎之败于昌黎,闵军独全,由此功名大显。永兴元年闰月,司徒申钟、司空郎ウ等四十八人上尊号于闵,僭皇帝位于南郊。大赦改元,号称大魏,复姓冉氏。追尊祖隆元皇帝,考瞻烈祖高皇帝。尊母王氏为太后,妻董氏为皇后,子智为皇太子。以司马李农为太宰,诸子皆封为县公。新兴王祗闻石鉴之死,称尊号于襄国,改元永宁。石祗遣相国汝阴王石琨帅众十万伐邺。六月,进据邯郸。闵尽众拒之,琨军大败。二年三月,闵攻襄国百余日,祗怯,乃去皇帝之号,改称赵王。遣太尉张奉乞帅于慕容俊。中军张春请救于姚弋仲。三月,祗相国汝阴王琨自冀州救祗,弋仲复遣子襄帅骑三万八千,隽遣将军悦绾帅甲士三万,劲卒十三万,四方攻之,祗冲其后,闵帅大败。闵与十余骑奔还邺,祗使刘显帅众十万,追奔伐邺,闵尽众出战,大败之,追奔至于阳平。显惧,密使请降,求杀石祗为效。四月,刘显杀祗,及其丞相乐安王炳、太保张举等。遣拜显上大将军、大单于、冀州牧。祗、炳皆虎之庶子也。七月,刘显称尊号襄国。三年二月,刘显帅众伐常山,太守苏彦告难,闵师八千救彦,败显于常山,追奔及于襄国。显大将军曹伏驹开门为应,遂入襄国,诛显及其公卿以下百余人,焚襄国宫室,迁其民于邺。
sān yuè, mù róng jùn yǐ kè yōu jì, lüè dì zhì yú jì zhōu. mǐn shuài qí jī zhī, yǔ mù róng kè yù yú wèi chāng chéng, kè fāng zhèn ér qián, mǐn zhòng guǎ bù dí, suǒ chéng chì mǎ yuē zhū lóng, rì xíng qiān lǐ, kuì wéi dōng bēn, xíng èr shí yú lǐ, mǎ wú gù ér sǐ, suì wèi kè suǒ qín, sòng zhī yú jì. jùn lì mǐn ér wèn zhī yuē:" rǔ nú pú xià cái, hé gǎn wàng chēng tiān zǐ?" mǐn yuē:" dāng cǐ tiān xià dà luàn, ěr cáo rén miàn shòu xīn, shàng yù zuǎn nì, wǒ yī shí yīng xióng, hé wéi bù kě zuò dì wáng yé?" jùn nù, biān zhī sān bǎi, qiǎn mù róng píng shuài zhòng wéi yè. wǔ yuè, sòng mǐn yú lóng chéng, gào guī huàng miào ér shā zhī. yè zhōng jī, rén xiāng shí, hǔ shí gōng rén bèi shí lüè jǐn. rǎn zhì shàng yòu, jiǎng gàn qiǎn zhān shì liú yī, fèng biǎo jiàng jùn. bā yuè, zhǎng shuǐ xiào wèi mǎ yuàn lóng xiāng jiāng jūn tián xiāng kāi mén jiàng píng. jiǎng gàn xuán zhuì ér xià, bēn yú cāng yuán. píng sòng mǐn hòu dǒng shì tài zǐ zhì dà wèi shēn zhōng jí zhū wáng gōng qīng yú jì. chū mù róng jùn zhǎn mǐn yú è xíng shān, shān zuǒ yòu qī lǐ mù xī kū, huáng chóng dà qǐ. zì wǔ yuè bù yǔ zhì yú shí èr yuè. jùn qiǎn shǐ zhě sì zhī, shì yuē wǔ dào tiān wáng, qí rì dà yǔ báo, shì suì tài hé bā nián yě.
三月,慕容俊已克幽蓟,略地至于冀州。闵帅骑击之,与慕容恪遇于魏昌城,恪方阵而前,闵众寡不敌,所乘赤马曰朱龙,日行千里,溃围东奔,行二十余里,马无故而死,遂为恪所擒,送之于蓟。俊立闵而问之曰:“汝奴仆下才,何敢妄称天子?”闵曰:“当此天下大乱,尔曹人面兽心,尚欲纂逆,我一时英雄,何为不可作帝王耶?”俊怒,鞭之三百,遣慕容评帅众围邺。五月,送闵于龙城,告廆皝庙而杀之。邺中饥,人相食,虎时宫人被食略尽。冉智尚幼,蒋干遣詹事刘猗,奉表降俊。八月,长水校尉马愿、龙骧将军田香、开门降评。蒋干悬缒而下,奔于仓垣。评送闵后董氏、太子智、大尉申钟及诸王公卿于蓟。初、慕容俊斩闵于遏陉山,山左右七里木悉枯,蝗虫大起。自五月不雨至于十二月。俊遣使者祀之,谥曰武悼天王,其日大雨雹,是岁太和八年也。