gǔ zhě, yǐ rén wèi běn, yǐ yì zhì zhī zhī wèi zhèng. zhèng bù huò yì zé quán. quán chū yú zhàn, bù chū yú zhōng rén. shì gù shā rén ān rén, shā zhī kě yě gōng qí guó, ài qí mín, gōng zhī kě yě yǐ zhàn zhǐ zhàn, suī zhàn kě yě. gù rén jiàn qīn, yì jiàn shuō, zhì jiàn shì, yǒng jiàn shēn, xìn jiàn xìn. nèi dé ài yān, suǒ yǐ shǒu yě wài dé wēi yān, suǒ yǐ zhàn yě. zhàn dào: bù wéi shí, bù lì mín bìng, suǒ yǐ ài wú mín yě bù jiā sàng, bù yīn xiōng, suǒ yǐ ài fū qí mín yě dōng xià bù xīng shī, suǒ yǐ jiān ài qí mín yě. gù guó suī dà, hào zhàn bì wáng tiān xià suī ān, wàng zhàn bì wēi. tiān xià jì píng, tiān xià dà kǎi, chūn sōu qiū xiǎn, zhū hóu chūn zhèn lǚ, qiū zhì bīng, suǒ yǐ bù wàng zhàn yě.
古者，以仁为本，以义治之之谓正。正不获意则权。权出于战，不出于中人。是故杀人安人，杀之可也；攻其国，爱其民，攻之可也；以战止战，虽战可也。故仁见亲，义见说，智见恃，勇见身，信见信。内得爱焉，所以守也；外得威焉，所以战也。战道：不违时，不历民病，所以爱吾民也；不加丧，不因凶，所以爱夫其民也；冬夏不兴师，所以兼爱其民也。故国虽大，好战必亡；天下虽安，忘战必危。天下既平，天下大恺，春蒐秋狝，诸侯春振旅，秋治兵，所以不忘战也。

gǔ zhě, zhú bēn bù guò bǎi bù, zòng suí bù guò sān shè, shì yǐ míng qí lǐ yě. bù qióng bù néng ér āi lián shāng bìng, shì yǐ míng qí rén yě. chéng liè ér gǔ shì yǐ míng qí xìn yě. zhēng yì bù zhēng lì, shì yǐ míng qí yì yě. yòu néng shě fú, shì yǐ míng qí yǒng yě. zhī zhōng zhī shǐ, shì yǐ míng qí zhì yě. liù dé yǐ shí hé jiào, yǐ wéi mín jì zhī dào yě, zì gǔ zhī zhèng yě.
古者，逐奔不过百步，纵绥不过三舍，是以明其礼也。不穷不能而哀怜伤病，是以明其仁也。成列而鼓是以明其信也。争义不争利，是以明其义也。又能舍服，是以明其勇也。知终知始，是以明其智也。六德以时合教，以为民纪之道也，自古之政也。

xiān wáng zhī zhì, shùn tiān zhī dào, shè dì zhī yí, guān sī zhī dé, ér zhèng míng zhì wù, lì guó biàn zhí, yǐ jué fēn lù, zhū hóu shuō huái, hǎi wài lái fú, yù mǐ ér bīng qǐn, shèng dé zhī zhì yě.
先王之治，顺天之道，设地之宜，官司之德，而正名治物，立国辨职，以爵分禄，诸侯说怀，海外来服，狱弭而兵寝，圣德之治也。

qí cì, xián wáng zhì lǐ yuè fǎ dù, nǎi zuò wǔ xíng, xìng jiǎ bīng yǐ tǎo bú yì. xún shòu xǐng fāng, huì zhū hóu, kǎo bù tóng. qí yǒu shī mìng luàn cháng bèi dé nì tiān zhī shí, ér wēi yǒu gōng zhī jūn, biàn gào yú zhū hóu, zhāng míng yǒu zuì. nǎi gào yú huáng tiān shàng dì rì yuè xīng chén, dǎo yú hòu tǔ sì hǎi shén zhī shān chuān zhǒng shè, nǎi zào yú shī wáng. rán hòu zhǒng zǎi zhēng shī yú zhū hóu yuē:" mǒu guó wèi bù dào, zhēng zhī, yǐ mǒu nián yuè rì shī zhì yú mǒu guó, huì tiān yú zhèng xíng". zhǒng zǎi yǔ bǎi guān bù lìng yú jūn yuē:" rù zuì rén zhī dì, wú bào shèng zhī, wú xíng tián liè, wú huǐ tǔ gōng, wú fán qiáng wū, wú fá lín mù, wú qǔ liù chù, hé shǔ qì xiè, jiàn qí lǎo yòu, fèng guī wù shāng. suī yù zhuàng zhě, bù xiào wù dí, dí ruò shāng zhī, yī yào guī zhī." jì zhū yǒu zuì, wáng jí zhū hóu xiū zhèng qí guó, jǔ xián lì míng, zhèng fù jué zhí.
其次，贤王制礼乐法度，乃作五刑，兴甲兵以讨不义。巡狩省方，会诸侯，考不同。其有失命、乱常、背德、逆天之时，而危有功之君，徧告于诸侯，彰明有罪。乃告于皇天上帝日月星辰，祷于后土四海神祗山川冢社，乃造于失王。然后冢宰征师于诸侯曰：“某国为不道，征之，以某年月日师至于某国，会天于正刑”。冢宰与百官布令于军曰：“入罪人之地，无暴圣祗，无行田猎，无毁土功，无燔墙屋，无伐林木，无取六畜，禾黍、器械，见其老幼，奉归勿伤。虽遇壮者，不校勿敌，敌若伤之，医药归之。”既诛有罪，王及诸侯修正其国，举贤立明，正复厥职。

wáng bà zhī suǒ yǐ zhì zhū hóu zhě liù: yǐ tǔ dì xíng zhū hóu, yǐ zhèng lìng píng zhū hóu, yǐ lǐ xìn qīn zhū hóu, yǐ lǐ lì shuō zhū hóu, yǐ móu rén wéi zhū hóu, yǐ bīng gé fú zhū hóu. tóng huàn tóng lì yǐ tái zhū hóu, bǐ xiǎo shì dà yǐ hé zhū hóu.
王霸之所以治诸侯者六：以土地形诸侯，以政令平诸侯，以礼信亲诸侯，以礼力说诸侯，以谋人维诸侯，以兵革服诸侯。同患同利以台诸侯，比小事大以和诸侯。

huì zhī yǐ fā jìn zhě jiǔ. píng ruò fàn guǎ zé shěng zhī. zéi xián hài mín zé fá zhī. bào nèi líng wài zé tán zhī. yě huāng mín sàn zé xuē zhī. fù gù bù fú zé qīn zhī. zéi shā qí qīn zé zhèng zhī. fàng shì qí jūn zé cán zhī. fàn lìng líng zhèng zé dù zhī. wài nèi luàn, qín shòu xíng, zé miè zhī.
会之以发禁者九。凭弱犯寡则眚之。贼贤害民则伐之。暴内陵外则坛之。野荒民散则削之。负固不服则侵之。贼杀其亲则正之。放弑其君则残之。犯令陵政则杜之。外内乱，禽兽行，则灭之。