strong lǐ yǔ xuě yè kè cài zhōu strong
李瑀雪夜克蔡州
què shuō wú yuán jì yǐn bīng zì qín tíng dào wàng rǔ yáng ér lái, wèn wú xiù lín yuē:" cǐ qù rǔ yáng yǒu bèi wú bèi? xiān fā hé fāng wèi shàng?" xiù lín yuē:" jìn rǔ yáng yǒu yī shān, míng jiǔ gōng shān, ruò xiān zhàn dé cǐ shān, duó jǐn rǔ yáng zhī shì. zhǐ kǒng péi dù duō móu, xiān yǒu zhǔn bèi." yuán jì yuē:" guān jūn zhī wú bīng chū líng chuān, bì jiē jù yú cǐ chù." yú shì tí jūn qián jìn. zhì jiǔ gōng shān xià, qián bù dēng shān, zhī jiàn shān shàng qí fān shù lì, gǔ shēng dà zhèn, fēng chuī péi dù zhāo qí. zhū jūn dà jīng, shān shàng shān xià, guān jūn fēn shí miàn shā lái, shì bù kě dāng. zéi bīng dà bài, yuán jì jí dōu huí mǎ, shuài lǐng cán bīng ér tuì. àn sī zì wèi xiāo yǒng wú dí, jīng tōng bīng fǎ, tiān xià wú shuāng bù xiǎng cháo tíng yòu shēng cǐ rén, wú yǔ péi dù shì bù liǎng lì. cì rì, zài zhěng bīng zhì jiǔ gōng shān xià nuò zhàn, péi dù chū zhàn, shān shàng guān bīng bìng bù xià lái. zhì wǎn yù tuì, shān shàng gǔ jiǎo qí míng, zéi bīng zháo máng, guān jūn yě bù xià shān lái. yù yào chōng tū shàng shān, yòu wèi yán bèi, bù gǎn jìn qián. shǒu zhì èr gēng, yù huí shān shàng, guān jūn yòu míng huà jiǎo, zhū jūn zhòu zhì. zéi bīng yòu zhé yī zhèn, tuì huí jiù zhài. cì rì, yuán jì dān mǎ tí jūn qū zhì jiǔ gōng shān xià, chuān lián yǐ wéi mù shān zhài. dàng yè sān gēng, dù chà wǔ bǎi rén fēn lù gè zhí huǒ jù xià shān, shāo zháo liáng cǎo chē, suí hòu yǐ bīng yīng zhī. liǎng bīng hùn zhàn yī yè, yíng zhài yòu lì bù chéng. yuán jì tuì huí jiù zhài, yǔ xiù lín shāng yì yuē:" rǔ yáng jí qiè wèi yì qǔ, bù rú xiān qǔ gàn pō. gàn pō nǎi rǔ yáng tún liáng zhī suǒ, ruò dé gàn pō, rǔ yáng bì wēi." yuán jì nǎi liú wú xiù lín xū tún jiǔ gōng shān xià, zì lǜ jīng bīng yán shān dù shuǐ qǔ gàn pō. xíng le yī yè, bǐ jí tiān míng, yuán jì jiàn shān shì xiǎn è, dào lù qí qū, wèn zuǒ yòu:" cǐ hé dì yě?" dá yuē:" nǎi tíng mǎ gǔ." yuán jì lè mǎ zì cǔn: tǎng huò yú cǐ duàn jué liáng cǎo, wú děng rú zhī nài hé? zhèng chóu chú jiān, qián jūn lái bào: shān hòu chén āi qǐ chù, bì yǒu fú bīng. yuán jì jí chí bīng kàn shí, yán shòu tián xī zhèng liǎng jūn qí chū. yuán jì dà jīng, qiě zhàn qiě zǒu. qián miàn hǎn shēng dà zhèn, péi dù zì yǐn jūn shā lái. hòu rén yǒu shī yún: yuán jì xīn chī wàng liè hóu xíng bīng ān jí jìn gōng móu.
却说吴元济引兵自秦亭道望汝阳而来,问吴秀琳曰:“此去汝阳有备、无备?先发何方为上?”秀琳曰:“近汝阳有一山,名九功山,若先占得此山,夺尽汝阳之势。只恐裴度多谋,先有准备。”元济曰:“官军知吾兵出灵川,必皆聚于此处。”于是提军前进。至九功山下,前部登山,只见山上旗幡竖立,鼓声大震,风吹裴度招旗。诸军大惊,山上山下,官军分十面杀来,势不可当。贼兵大败,元济急兜回马,率领残兵而退。暗思自谓骁勇无敌,精通兵法,天下无双;不想朝廷又生此人,吾与裴度势不两立。次日,再整兵至九功山下搦战,裴度出战,山上官兵并不下来。至晚欲退,山上鼓角齐鸣,贼兵着忙,官军也不下山来。欲要冲突上山,又畏严备,不敢进前。守至二更,欲回山上,官军又鸣画角,诸军骤至。贼兵又折一阵,退回旧寨。次日,元济单马提军驱至九功山下,穿连以为木栅寨。当夜三更,度差五百人分路各执火炬下山,烧着粮草车,随后以兵应之。两兵混战一夜,营寨又立不成。元济退回旧寨,与秀琳商议曰:“汝阳急切未易取,不如先取干坡。干坡乃汝阳屯粮之所,若得干坡,汝阳必危。”元济乃留吴秀琳虚屯九功山下,自率精兵沿山渡水取干坡。行了一夜,比及天明,元济见山势险恶,道路崎岖,问左右:“此何地也?”答曰:“乃停马谷。”元济勒马自忖:倘或于此断绝粮草,吾等如之奈何?正踌躇间,前军来报:山后尘埃起处,必有伏兵。元济急持兵看时,严绶、田希正两军齐出。元济大惊,且战且走。前面喊声大震,裴度自引军杀来。后人有诗云:元济心痴望列侯;行兵安及晋公谋。
zhōng yuán chǐ dì nán huī fù, yī zhàn shāng wáng zéi shì xiū.
中原尺地难恢复,一战伤亡贼势休。
yuán jì yù zài wǎng líng chuān, xiù lín yuē:" líng chuān zhài bèi lǐ guāng yán dǎ pò, xīn yǒng yǐ sǐ, jūn bīng jiē tóu huái xī qù le." yú shì yuán jì bù wǎng líng chuān, cóng shān pì xiǎo lù huí cài zhōu. hòu miàn péi dù yǐn bīng jǐn pò, yuán jì qīn zì duàn hòu, jiào zhū bīng xiān zì jìn qián. zéi bīng sān tíng yǐ xiān qù èr tíng le, zhǐ yǒu yuán jì zài hòu. hū rán yī jūn tū chū, wéi shǒu nǎi táng cháo dà jiàng lǐ guāng yán jiāo zhàn. yuán jì qīn zì duàn hòu, bèi guān jūn wéi zhù, sǐ zhàn bù dé tuō. zéi jiāng sū tiān rán tīng zhī yuán jì bèi wéi, yǐn shù wàn jūn mǎ dǒu sǒu jīng shén, chōng shā guān jūn, rén bù gǎn jìn, zuǒ chōng yòu tū. yuán jì jiàn yǒu jiù bīng lái zhì, chéng shì shā jiāng chū lái. èr rén xiāng hé, shā sàn lǐ guāng yán zhī bīng. yuán jì jūn mǎ jìn jiē lì fá, sū tiān rán wèi yuán jì yuē:" mǒu yuàn dān mǎ duàn hòu. tiān rán yì shì xiāo yǒng hǎo hàn, qǐng dà jiàng fàng xīn qián xíng." hòu miàn guān jūn yòu zhuī gǎn, tiān rán pǐ mǎ dān qiāng chōng shā ér lái. guān jūn bù gǎn bī jìn, lǐ guāng yán jiāo fàng jiàn, zěn dāng guān jūn sì hé luàn jiàn shè lái, tiān rán dú lì nán zhī, bèi luàn jiàn shè sǐ. yuán jì zì huí cài zhōu, tòng shāng tiān rán xīn yǒng èr jiāng méi yú jūn zhōng, nǎi hòu zèng qí zi. yīn cǐ zéi zhòng duō zāo zhèn wáng, jiē guī yuàn yú yuán jì. què shuō táng dèng zhōu jié dù shǐ lǐ yǔ, lǐ chéng zhī zǐ yě. dāng zài dèng zhōu, tīng zhī péi dù zhuī shā yuán jì yú cài zhōu, pà tā chéng qí dà gōng, yì yǐn bīng lái xiāng zhù. lǐ yòu yán yú yǔ yuē:" yuán jì suǒ bù jīng bīng jiē zài huí qū, bù sàn sì jìng jù shǒu. qí shǒu zhōu chéng zhě, jiē lǎo ruò zhī zú, yí lǜ bīng chéng xū zhí dǐ qí chéng xià. běi jūn wén zhī, yuán jì bù zú qín yǐ." lǐ yǔ cóng zhī. shì yè chū gēng zuǒ cè, xuě shēn sān chǐ, yǔ qīn zì pī guà, dài rén mǎ, jù gè yǎn qí xī gǔ, chéng yè qián xíng qī shí yú lǐ, zhí dǐ cài zhōu chéng xià. zhèng zhí tiān chí é yā wú shù, yǔ lìng jūn shì jīng qǐ luàn míng, yǐ hùn jūn shēng. shí qiáo lóu yǐ sì gǔ yǐ, nèi wài shǒu chéng zhī rén wú yī zhī zhě. lǐ yòu lǐ zhōng yì nǎi chú chéng wèi kǎn, èr rén xiān zì dēng chéng, hòu miàn zhuàng shì xiāng jì cóng zhī. bǐ jí tiān sè wēi míng, jūn shì yǐ zì dǎ rén yuán jì suǒ jū wài zhái. zǎo yǒu rén bào zhī yuán jì yuē:" guān jūn zhì yǐ! shàng rú cǐ shú shuì yé?" yuán jì shàng wò zài chuáng, xiào yuē:" fú qiú wèi dào, dài xiǎo wú dāng jǐn shā zhī, hé zú wèi shì." yán wèi jué, yòu yǒu yī rén lái bào:" chéng yǐ xiàn yǐ!" yuán jì nǎi jīng qǐ, huāng chū tíng wài shì zhī, jiàn yǔ jūn xiōng yǒng ér jìn, yuē yǒu yī wàn yú rén, hǎn shēng dǐng fèi, jiàn jiàn bī jìn. yuán jì nǎi shuài zuǒ yòu dēng nèi chéng jù zhàn. shì shí dǒng zhòng zhì yōng jīng bīng wàn yú jù shǒu huí qū, yǔ zài jūn zhōng yǔ zhòng shāng yì, yǔ yuē:" jīn yuán jì shì yǐ qióng cù, suǒ wàng zhě zhòng zhì lái jiù ěr. wú yù de zhòng zhì lái jiàng, zé yuán jì bì sǐ yǐ." nǎi fǎng zhòng zhì jiā xià lǎo xiǎo, gè hòu cì jīn bó, yǐ ēn fǔ zhī. réng qiǎn qí zi dǒng chuán dào chí shū xiǎo yù zhòng zhì. zhòng zhì zhī yǔ ēn hòu, suì dān qí zhí yì yǔ yíng lái jiàng. èr rén jiē jiàn, bù shèng dà xǐ, jí liú zhòng zhì zài jūn zhōng tīng yòng. què shuō yuán jì zhī zhòng zhì yǐ jiàng, wú bīng jiù yuán, suì zài chéng shàng qǐng zuì, yuán tī ér xià. yǔ lìng jūn shì qín zhī, zhuāng zài jiàn chē, yā sòng jīng shī. qí yú zéi zhòng, yǔ dà jiā fǔ wèi, bù lù yī rén. jìng xuān guān cǐ, yǒu shī yún: lǐ yǔ néng fēn shèng zhǔ yōu, tiān bīng hè hè xià shén zhōu.
元济欲再往灵川,秀琳曰:“灵川寨被李光颜打破,辛永已死,军兵皆投淮西去了。”于是元济不往灵川,从山僻小路回蔡州。后面裴度引兵紧迫,元济亲自断后,叫诸兵先自进前。贼兵三停已先去二停了,只有元济在后。忽然一军突出,为首乃唐朝大将李光颜交战。元济亲自断后,被官军围住,死战不得脱。贼将苏天然听知元济被围,引数万军马抖擞精神,冲杀官军,人不敢近,左冲右突。元济见有救兵来至,乘势杀将出来。二人相合,杀散李光颜之兵。元济军马尽皆力乏,苏天然谓元济曰:“某愿单马断后。天然亦是骁勇好汉,请大将放心前行。”后面官军又追赶,天然匹马单枪冲杀而来。官军不敢逼近,李光颜交放箭,怎当官军四合乱箭射来,天然独力难支,被乱箭射死。元济自回蔡州,痛伤天然、辛永二将没于军中,乃厚赠其子。因此贼众多遭阵亡,皆归怨于元济。却说唐邓州节度使李瑀,李晟之子也。当在邓州,听知裴度追杀元济于蔡州,怕他成其大功,亦引兵来相助。李佑言于瑀曰:“元济所部精兵皆在洄曲,布散四境拒守。其守州城者,皆老弱之卒,宜率兵乘虚直抵其城下。北军闻之,元济不足擒矣。”李瑀从之。是夜初更左侧,雪深三尺,瑀亲自披挂,带人马,俱各偃旗息鼓,乘夜潜行七十余里,直抵蔡州城下。正直天池鹅鸭无数,瑀令军士惊起乱鸣,以混军声。时谯楼已四鼓矣,内外守城之人无一知者。李佑、李忠义乃锄城为坎,二人先自登城,后面壮士相继从之。比及天色微明,军士已自打人元济所居外宅。早有人报知元济曰:“官军至矣!尚如此熟睡耶?”元济尚卧在床,笑曰:“俘囚为盗,殆晓吾当尽杀之,何足为事。”言未绝,又有一人来报:“城已陷矣!”元济乃惊起,慌出庭外视之,见瑀军汹涌而进,约有一万余人,喊声鼎沸,渐渐逼近。元济乃帅左右登内城拒战。是时董重质拥精兵万余据守洄曲,瑀在军中与众商议,瑀曰:“今元济势已穷蹙,所望者重质来救耳。吾欲得重质来降,则元济必死矣。”乃访重质家下老小,各厚赐金帛,以恩抚之。仍遣其子董传道持书晓谕重质。重质知瑀恩厚,遂单骑直诣瑀营来降。二人接见,不胜大喜,即留重质在军中听用。却说元济知重质已降,无兵救援,遂在城上请罪,缘梯而下。瑀令军士擒之,装在槛车,押送京师。其余贼众,瑀大加抚慰,不戮一人。静轩观此,有诗云:李瑀能分圣主忧,天兵赫赫下神州。
píng shēng bào guó xīn rú huǒ, bù zhǎn lóu lán shì bù xiū.
平生报国心如火,不斩楼兰誓不休。
lǐ yǔ jì qín le yuán jì, fēn fù jūn rén yán zhěng duì wǔ, bǎi liè qí qiāng, tún yú jū chǎng, dài péi dù.
李瑀既擒了元济,吩咐军人严整队伍,摆列旗枪,屯于鞠场,待裴度。
què shuō péi dù zài hòu miàn zhuī gǎn, rén mǎ jì zhì, bù liào lǐ yǔ cóng jiān dào xuě yè ér chū, yǐ xiān qín zéi. yòu jiàn jūn shì bǎi liè, rú yíng dí zhī zhuàng, dù yí yǔ yǔ zéi tóng móu, yǒu huái yì zhì, biàn yù bì zhī. yǔ zì pī guà jiē jiàn, bài yú lù zuǒ. yǔ yuē:" cài rén wán bèi, bù shí shàng xià zhī fēn, shù shí nián yǐ. yuàn gōng yīn ér shì zhī, shǐ zhī cháo tíng zhī zūn." dù wén yán, xīn shǐ ān, fāng shòu zhī. yǔ yǐn rén mǎ hái tún wén chéng, zhū jiàng qǐng yuē:" gōng shǐ bài yú lǎng shān ér bù yōu, shèng yú wú fáng ér bù qǔ, mào dà fēng shèng xuě ér bù zhǐ, gū jūn shēn rù ér bù jù, rán zú yǐ chéng gōng, jiē zhòng rén suǒ bù shí yě. qǐng wèn qí gù?" yǔ yuē:" lǎng shān bù lì, zé zéi qīng wǒ, bù wéi bèi yǐ. qǔ wú fáng, zé qí zhòng bēn cài, bìng lì gù shǒu, gù cún zhī yǐ fēn qí bīng. fēng xuě yīn huì, zé fēng huǒ bù jiē, bù zhī wú zhì. gū jūn shēn rù, zé rén jiē zhì sǐ zhàn zì bèi yǐ. fū shì yuǎn zhě bù gù jìn, lǜ dà zhě bù jì xì, ruò jīn xiǎo shèng xù dà bài, xiān zì náo yǐ, hé xiá lì gōng hū?" zhòng bài yuē:" jiāng jūn shén jī miào suàn, fēi zhòng děng suǒ jí yě." dù lǐng bīng huí cháng ān, dì dà xǐ, jiā dù wèi jìn guó gōng, cì jué, fù rù zhī zhèng shì. shè tài píng yán yàn, zhòng shǎng sān jūn. dāng rì dì yǔ qún chén zhèng zài yǐn jiǔ jiān, hū rén bào yán:" wài guó qiǎn yī fān sēng lái jìn fó gǔ." wèi zhī shuō shén shì lái, qiě tīng xià huí fēn jiě.
却说裴度在后面追赶,人马继至,不料李瑀从间道雪夜而出,已先擒贼。又见军士摆列,如迎敌之状,度疑瑀与贼同谋,有怀异志,便欲避之。瑀自披挂接见,拜于路左。瑀曰:“蔡人顽悖,不识上下之分,数十年矣。愿公因而示之,使知朝廷之尊。”度闻言,心始安,方受之。瑀引人马还屯文城,诸将请曰:“公始败于朗山而不忧,胜于吴房而不取,冒大风盛雪而不止,孤军深入而不惧,然卒以成功,皆众人所不识也。请问其故?”瑀曰:“朗山不利,则贼轻我,不为备矣。取吴房,则其众奔蔡,并力固守,故存之以分其兵。风雪阴晦,则烽火不接,不知吾至。孤军深入,则人皆致死战自倍矣。夫视远者不顾近,虑大者不计细,若矜小胜、恤大败,先自挠矣,何暇立功乎?”众拜曰:“将军神机妙算,非众等所及也。”度领兵回长安,帝大喜,加度为晋国公,赐爵,复入知政事。设太平筵宴,重赏三军。当日帝与群臣正在饮酒间,忽人报言:“外国遣一番僧来进佛骨。”未知说甚事来,且听下回分解。