strong dòu jiàn dé bīng shā guō xuàn strong
竇建德兵殺郭絢
xiān shuō yī rén xìng dòu míng jiàn dé, bèi zhōu zhāng nán rén yě. jiā shì wèi nóng, cái lì jué rén, zhàng yì shū cái. shí yǒu xiāng rén sàng qīn, pín bù néng zàng, jiàn dé zhèng zài gēng tián, wén zhī suì jiě niú yǔ gěi sàng, xiāng dǎng yì zhī. hū yī yè, dào jié qí jiā, jiàn dé zhī zhī, nǎi lì yú hù xià, cì dào rù jiā, jí jī sǐ èr zéi, yú bù gǎn jìn. dào qǐng qí shī, jiàn dé yuē: kě jiāng yī tiáo má shéng xì qù. dào jí fèng shéng, jiàn dé nǎi zì xì shī, shǐ dào zì lái yè chū. jiàn dé jiàn dào yǐ qù, suì chí dāo gǎn shàng, fù shā shù rén, yóu shì zhī míng. shí dà yè qī nián, zhèng zhí yáng dì xìng bīng fá liáo, jiàn dé bǔ chōng duì zhǎng. yù xíng zhī cì, huì yì nèi yī rén xìng sūn míng ān zǔ, yīn dào mín jiā zhī yáng, wèi xiàn lìng bǔ huò, jiāng ān zǔ chī rǔ zhī. ān zǔ nǎi chí dāo zhí rù wèi nèi, cì shā xiàn lìng, rén mò gǎn dāng qí fēng. ān zǔ zǒu nì jiàn dé jiā nèi. shí shān dōng jī huāng, qún dào fēng qǐ, jiàn dé yǔ ān zǔ móu yuē: xī suí wén dì zhī shí, tiān xià qiáng shèng, fā bǎi wàn zhī zhòng, zhēng fá liáo dōng, yóu wèi suǒ bài. jīn shuǐ hàn wèi zāi, mín lì diāo bì, zhǔ shàng bù xī mín kǔ, ér qīn jià zhēng liáo qiě wǎng suì xī zhēng, shí bù yī fǎn jīn chuāng yí wèi píng, yòu zhòng fā bīng, rén qíng wēi hài, yì yǐ dòng yáo. zhàng fū bù sǐ, dāng jiàn gōng yú shì, qǐ wèi wáng mìng zhī lǔ hū! wǒ wén gāo jī pō guǎng kuò shù bǎi lǐ, qí zhōng jiā mái zǔ ào, kě yǐ bì nán. jīn rǔ lí cǐ dà huò, guān sī bǔ jí, wú chù cáng shēn, bù rú chéng xián sī chū, chuí mái shā lüè, zú yǐ zì gěi. yīn dé jù qí háo jié, qiě guān shí biàn, yǐ chéng dà jì. ān zǔ yuē: cǐ yán shén hé wú yì, zhèng yù rú cǐ. jiàn dé jí zhāo jí wú lài shào nián shù bǎi rén, lìng ān zǔ lǜ zhī rù gāo jī pō wèi dào. ān zǔ hào mō yáng gōng, shì shí yǒu shū xiàn rén xìng zhāng míng jīn chēng, yì jù zhòng wàn yú, yī yú hé zhǔ zhī jiān, jié lüè xiāng mín, wèi hài yóu shén. yòu yǒu tiáo xiàn rén xìng gāo míng shì dá, jù bīng qiān yú, tún yú qīng hé bǐ shàng. shù chù dào zéi, bù shí wǎng lái zhāng nán, piāo lüè shā rén, fén shāo xiāng jù, dú bù gǎn rù jiàn dé xiāng jiān. yì yí jiàn dé yǔ zéi xiāng tōng, gù bù xiāng fàn. dāng rì jùn shǔ zhī guān jī tàn zhī zhī, suì jiāng jiàn dé quán jiā huò ér shā zhī. jiàn dé zhì hé jiān, wén jiā shǔ bèi lù, jí lǜ huī xià èr bǎi yú rén táo rù zéi zhài, tóu bèn shì dá. shì dá zì chēng dōng hǎi gōng, yǐ jiàn dé wèi sī bīng. wèi jí xún rì, ān zǔ wèi jīn chēng suǒ shā qí zhòng shù qiān rén jǐn guī jiàn dé, jù zhòng yì shèng, jiāng yǒu yī wàn yú rén, yóu bǎo shǒu gāo jī pō. néng qīng xīn dài rén, yǔ shì zú tóng gān kǔ, yóu shì rén zhēng fù, wèi zhī zhì sǐ. cháo tíng lěi lěi zhēng tǎo, qí shì yì chì, jiē mò zhì shì, yòu chà zhuō jùn tōng shǒu guō xuàn lǜ bīng yī wàn, qián lái tǎo zéi. gāo shì dá tàn tīng zhī zhī dà jīng, zì liào zhì lüè bù jí, kǒng shì bù chéng, nǎi tuī jiàn dé wèi xíng jūn sī mǎ, shǐ zhǎng qí bīng. jiàn dé yù shè jì zhì fú qún dào, nǎi qǐng shì dá wèi yuē: gōng jīn lǜ lǐng yú zhòng bǎo shǒu zī zhòng, qiè bù kě dòng. wǒ xuǎn jīng bīng qī qiān, jìng qù yíng dí guān jūn, zì yǒu zhǎn guō xuàn zhī jì. suì xiàng shì dá fù ěr dī yán, rǔ kě rú cǐ rú cǐ. shì dá dà xǐ, jí qǔ suǒ lǔ zhī rén, zhà chēng jiàn dé qī zǐ, jiù ér shā zhī. jiàn dé chéng yè lǐng qī qiān rén mǎ, shā chū zhài qù, hǎn shēng dà zhèn. shì dá tīng zhī, suí hòu lǐng bīng zhuī zhī, bù jí ér huí. què shuō jiàn dé lìng rén yǐn jiàn guō xuàn, gào yuē: jīn gāo shì dá zì kuā qí néng, shā wǒ qī zǐ, shòu qí qī rǔ bù guò, tè zì lǐng bù xià qī qiān yú rén gǎi xié guī zhèng, zhuān tóu míng gōng, zì shǒu qí zuì. xiàn yǒu zhuī bīng zhì cǐ, yuàn chōng qián bù xiān fēng, jiǎo shā shì dá, shàng wèi cháo tíng chū lì, xià wèi qī zǐ bào chóu. guō xuàn yuē: rǔ jì lái jiàng, kěn zuò qián bù, bù zhī zéi rén xū shí rú hé? jiàn dé guó: yǒng gǎn zhī tú, wú yǐ zì lǐng zhī lái jiàng. shì dá bù xià zhǐ yǒu lǎo ruò sān bǎi yú rén, bù zú wèi jù. wú yǐn bīng ér chū, yī gǔ qín zhī, yǐ shú qián guò, yǐ bào xīn chóu. guō xuàn dà xǐ, suì nà qí jiàng, shè yán kuǎn dài, èr rén jǐn huān ér yǐn. cì rì, shì dá lái zhèn qián nuò zhàn. guō xuàn jí huàn jiàn dé shāng yì. jiàn dé xīn rán pī guà, lǐng bīng ér chū. cǐ shí guō xuàn tuō jiàn dé wèi fù xīn, zài bù shè bèi, yì yǐn rén mǎ suí jiàn dé zhì zhǎng hé jiè kǒu ān le yíng zhài. bǐ jí sān gēng zuǒ cè, jiàn dé yǐ zì lǐng bīng huí jié guō xuàn zhī yíng, rén mǎ xiōng yǒng, tū rán shā rén, nèi wài yī wú zhī zhě. hū wén hǎn shēng zhèn dòng, rén bù jí jiǎ, mǎ bù jí ān. jiàn dé dà shā yī zhèn, zhǎn jūn shù qiān, huò mǎ qiān pǐ. guō xuàn jīng huāng, yǐn shù shí qí bēn huí. jiàn dé hòu miàn fēi mǎ zhuī jí píng yuán zhǎn zhī, lǐng bīng huí zhài, jiāng shǒu jí xiàn shàng shì dá. shì dá dà xǐ, shā niú zǎi mǎ, shǎng láo shì zú. shì shí, píng yuán zhī dōng yǒu dòu zi lǔ kàng, sì miàn guǎng kuò, fù hǎi dài hé, dì xíng shēn zǔ, qún dào duō nì qí zhōng. wén jiàn dé shā bài guō xuàn, qí dào hù xiāng yǐn lǐng, jiē lái guī fù, bīng shēng dà zhèn. jiàn dé yǔ zhāng jīn chēng gè lǐng suǒ bù, qīn lüè hé běi zhī dì. suí zhī jiāng shuài suī xíng zhēng tǎo, bài sǐ xiāng jì, rén mín jīng sàn. guān jūn bù néng wèi zhǔ, gè gè jù zhòng cóng zéi. lì quán guān cǐ, yǒu shī yún: lóng zhēng hǔ dòu yǐ duō nián, hū zhí yún mí bì hēi tiān.
先說一人姓竇名建德,貝州漳南人也。家世為農,材力絕人,仗義疏財。時有鄉人喪親,貧不能葬,建德正在耕田,聞之遂解牛與給喪,鄉黨異之。忽一夜,盜劫其家,建德知之,乃立於戶下,伺盜入家,即擊死二賊,余不敢進。盜請其屍,建德曰:「可將一條麻繩系去。」盜即[奉]繩,建德乃自系屍,使盜自來曳出。建德見盜已去,遂[持]刀趕上,復殺數人,由是知名。時大業七年,正值煬帝[興]兵伐遼,建德補充隊長。欲行之次,會邑內一人姓孫名安祖,因盜民家之羊,為縣令捕獲,將安祖笞辱之。安祖乃持刀直入衛內,刺殺縣令,人莫敢當其鋒。安祖走匿建德家內。時山東饑荒,群盜蜂起,建德與安祖謀曰:「昔隋文帝之時,天下強盛,發百萬之眾,征伐遼東,猶為所敗。今水旱為災,民力凋敝,主上不惜民苦,而親駕征遼;且往歲西征,十不一返;今瘡痍未平,又重發兵,人情危駭,易以動搖。丈夫不死,當建功於世,豈為亡命之虜乎!我聞高雞泊廣闊數百里,其中葭薶阻奧,可以避難。今汝罹此大禍,官司捕急,無處藏身,不如乘閒私出,椎埋殺掠,足以自給。因得聚其豪傑,且觀時變,以成大計。」安祖曰:「此言甚合吾意,正欲如此。」建德即招集無賴少年數百人,令安祖率之入高雞泊為盜。安祖號摸羊公,是時有鄃縣人姓張名金稱,亦聚眾萬餘,依於河渚之間,劫掠鄉民,為害尤甚。又有蓚縣人姓高名士達,聚兵千餘,屯於清河鄙上。數處盜賊,不時往來漳南,剽掠殺人,焚燒鄉聚,獨不敢入建德鄉間。意疑建德與賊相通,故不相犯。當日郡屬之官緝探知之,遂將建德全家獲而殺之。建德至河間,聞家屬被戮,即率麾下二百餘人逃入賊寨,投奔士達。士達自稱東海公,以建德為司兵。未及旬日,安祖為金稱所殺其眾數千人盡歸建德,聚眾益盛,將有一萬餘人,猶保守高雞泊。能傾心待人,與士卒同甘苦,由是人爭附,為之致死。朝廷累累征討,其勢益熾,皆莫至是,又差涿郡通守郭絢率兵一萬,前來討賊。高士達探聽知之大驚,自料智略不及,恐事不成,乃推建德為行軍司馬,使掌其兵。建德欲設計制伏群盜,乃請士達謂曰:「公今率領餘眾保守輜重,切不可動。我選精兵七千,徑去迎敵官軍,自有斬郭絢之計。」遂向士達附耳低言,汝可如此如此。士達大喜,即取所虜之人,詐稱建德妻子,就而殺之。建德乘夜領七千人馬,殺出寨去,喊聲大震。士達聽知,隨後領兵追之,不及而回。卻說建德令人引見郭絢,告曰:「今高士達自誇其能,殺我妻子,受其欺辱不過,特自領部下七千餘人改邪歸正,專投明公,自首其罪。現有追兵至此,願充前部先鋒,剿殺士達,上為朝廷出力,下為妻子報仇。」郭絢曰:「汝既來降,肯作前部,不知賊人虛實如何?」建德國:「勇敢之徒,吾已自領之來降。士達部下只有老弱三百餘人,不足為懼。吾引兵而出,一鼓擒之,以贖前過,以報新仇。」郭絢大喜,遂納其降,設筵款待,二人盡歡而飲。次日,士達來陣前搦戰。郭絢急喚建德商議。建德欣然披掛,領兵而出。此時郭絢托建德為腹心,再不設備,亦引人馬隨建德至長河界口安了營寨。比及三更左側,建德已自領兵回劫郭絢之營,人馬洶湧,突然殺人,內外一無知者。忽聞喊聲震動,人不及甲,馬不及鞍。建德大殺一陣,斬軍數千,獲馬千匹。郭絢驚慌,引數十騎奔回。建德後面飛馬追及平原斬之,領兵回寨,將首級獻上士達。士達大喜,殺牛宰馬,賞勞士卒。是時,平原之東有豆子(鹵亢),四面廣闊,負海帶河,地形深阻,群盜多匿其中。聞建德殺敗郭絢,其盜互相引領,皆來歸附,兵聲大振。建德與張金稱各領所部,侵掠河北之地。隋之將帥雖行征討,敗死相繼,人民驚散。官軍不能為主,各個聚眾從賊。麗泉觀此,有詩云:龍爭虎鬥已多年,忽值雲迷蔽黑天。
cǎo mù bǎi nián wú yǔ lù, chē shū wàn juǎn gǎi shān chuān.
草木百年無雨露,車書萬卷改山川。
xún cháng xiàng mò hé zān fú, jǐ chù lóu tái jué guǎn xián.
尋常巷陌何簪紱,幾處樓台絕管弦。
zì shì sì fāng qún dào qǐ, fēn fēn bīng gé rì xiāng lián.
自是四方群盜起,紛紛兵革日相連。
dāng shí qún dào sì qǐ, tiān xià fēn rán. jùn xiàn gào jí, dì fēng tài pú yáng yì chén wèi xíng jūn dōu zǒng guǎn, zhōu yǔ hóu qiáo èr rén wèi xiān fēng, diào qiǎn jīng bīng èr wàn, zhēng tǎo shān dōng yí lù. bīng xíng shù rì, zhí dǐ yǒng jì qú kǒu, zhā le yíng zhài, lí zhāng jīn chēng yíng zhǐ yǒu sì shí yú lǐ. yì chén jù jí jiāng xiào shāng yì pò zéi zhī cè, yì chén yuē: wǒ bīng chū rù qí jìng, bù ān lù jìng, ruò yù qún zéi, yǔ zhàn bù lì, bì rán yáo dòng, yǐ cuò wǒ zhī ruì qì. bù rú shēn gōu gāo lěi, jiān bì bù chū, tàn qí xū shí, rán hòu yǐ qí jì qín zhī, wú bù shèng yǐ. zhòng jūn lǐng mìng, suì àn bīng bù dòng. què shuō zhāng jīn chēng tàn tīng yì chén bīng zhì, suì zì pī guà, yǐn bīng zhí zhì yì chén yíng wài nuò zhàn. jiàn yì chén gù shǒu bù chū, qiú zhàn bù dé, shǐ shǒu xià zhī rén bǎi bān huì mà, rì mù fāng huí. suí zhī jiāng shì shòu mà bù guò, jiē mó quán cā zhǎng, biàn yù chū zhàn, sān fān wǔ cì, jiē bèi yì chén zǔ dǎng, fāng shǐ tíng zhǐ. rú cǐ yuè yú, jīn chēng yǔ zhòng xǐ yuē: wú liào yì chén shì qiè zhàn zhī rén, wú móu zhī bèi, bù rán hé rú cǐ zhī bù chū yé? zhòng yuē: jiāng jūn bù kě qīng shì, cháo tíng qiǎn yī dà jiāng lǐng bīng, bì yǒu qí jì yǐ fú wǒ děng. jīn nǎi bù chū, wèi jiàn xū shí, qí zhōng kǒng xíng zhà ěr, kě wèi tí bèi. jīn chēng yuē: guān jūn yuǎn lái, lì zài sù zhàn. jīn wú yǐ cǐ xiǎn zǔ, yǐ yì dài láo, yǎn jiàn cǐ rén zhí shì qiè zhàn, hé zhà zhī yǒu? yú shì, měi lìng kǒu jié biàn lì zhī rén, zhī zài yíng wài rǔ mà. què shuō yì chén jiāng shì zài yíng nèi tīng zhī, qǐng yú yì chén yuē: tǔ dá shǔ bèi, yǐ wú dà jūn lín dí, zhèng yóu tài shān zhī yàn luǎn ěr. jīn yuǎn lái, yuè yú bù chū, jiàn qiè yú bǐ. níng cuò yú fēng dí zhī xià, wǒ děng rěn shòu qí rǔ? yì chén xià lìng yuē: rǔ děng píng fù xuè qì zhī yǒng, bù shí jìn tuì zhī fǎ. dàn yǒu yī rén gǎn yán zhàn zhě, zhǎn yǐ shì zhòng! zì shì zhòng jūn sǒng lì. zǎo yǒu xì zuò jiāng cǐ yán lái bào jīn chēng, jīn chēng dà xǐ, bù yǐ yì chén wèi shì, quán wú yù bèi. zì hòu lǚ bī qí yíng, huì mà rǔ zhī. shí tiān qì yán rè, zéi bīng bù nài, huò jiě ān qù mǎ ér lì, huò jiě jiǎ luǒ yī ér xiào, jí qí xiè dài. yī rì yì chén huàn zhōu yǔ hóu qiáo wèi zhī yuē: rǔ èr rén yǐn jīng ruì mǎ qí èr qiān, chéng yè zì guǎn táo dù guò hé qù mái fú, dài lái rì jīn chēng rén mǎ lí yíng, jiāng yǔ wǒ jūn xiāng jiē, fàng qǐ hào pào, rǔ děng fú bīng qí qǐ jí rù, jī qí yíng zhài, qiǎng qí qī zǐ, jié qí zī zhòng. wú yǐn dà bīng cóng hòu jī zhī, pò zéi bì yǐ. èr rén lǐng jì qù le. cì rì, yì chén qīn zì pī guà, yǐn bīng ér chū, héng qiāng lì mǎ, zhèn qián nuò zhàn. jīn chēng kàn jiàn guān jūn jiē yíng zhī shì, háng wǔ bù zhěng, zhèn fǎ wú xù, jīn chēng xiào yuē: yuán lái cháo tíng wú yǎn, chà cǐ děng rén xíng bīng, zhēn ér xì ěr. yòng shǒu yī huī, zéi bīng jìng zhì. liǎng rèn xiāng jiē, wèi jí shù hé, hū tīng dōng běi jiǎo shàng pào xiǎng, yǒng chū yī biāo rén mǎ, fēi chén bì rì, zhēng gǔ xuān tiān, lián shēng nà hǎn, zhí bèn jīn chēng yíng nèi. jīn chēng jiàn zhī, jīng huáng shī cuò, suì zì lēi mǎ huī bīng huí jiù yíng lěi. zhèng zài bēn zǒu, yòu tīng zhèng xī jiǎo shàng lián shēng pào xiǎng, yǒng chū yī biāo rén mǎ, dǎ zhe yì chén qí hào, hǎn rú dǐng fèi, tū rán lái dào, bǎ zéi zhèn dāng yāo jié duàn. sān miàn shòu dí, qián hòu jiā gōng, zéi bīng dà bài. shā dé shī héng biàn yě, xuè rǎn zhǎng hé. jīn chēng dān mǎ táo bèn qīng hé jiè kǒu, zhèng yù qīng hé jùn chéng yáng shàn huì lǐng bīng bǔ zéi, zhèng zài fén kǒu zhī dì, qín jīn chēng shā zhī, lìng rén jiāng shǒu jí sòng zhì suí yíng. qí yú shǒu xià bài bīng xīng fēi wù sàn, tóu bèn jiàn dé qù le. què shuō yáng yì chén shā bài zhāng jīn chēng, jí jiāng qí yíng nèi suǒ de jīn yín cái wù mǎ pǐ jǐn shǎng shì zú, yuán suǒ huò zǐ nǚ jù gè fàng huí. cì rì, yì chén dà huì jiāng xiào, yí bīng zhí dǐ píng yuán, jìn gōng gāo jī pō, jiǎo shā yú dǎng. wèi zhī shèng fù rú hé, qiě tīng xià huí fēn jiě.
當時群盜四起,天下紛然。郡縣告急,帝封太僕楊義臣為行軍都總管,周宇、侯喬二人為先鋒,調遣精兵二萬,征討山東一路。兵行數日,直抵永濟渠口,扎了營寨,離張金稱營只有四十餘里。義臣聚集將校商議破賊之策,義臣曰:「我兵初入其境,不諳路徑,若遇群賊,與戰不利,必然搖動,以挫我之銳氣。不如深溝高壘,堅閉不出,探其虛實,然後以奇計擒之,無不勝矣。」眾軍領命,遂按兵不動。卻說張金稱探聽義臣兵至,遂自披掛,引兵直至義臣營外搦戰。見義臣固守不出,求戰不得,使手下之人百般噦罵,日暮方回。隋之將士受罵不過,皆摩拳擦掌,便欲出戰,三番五次,皆被義臣阻擋,方始停止。如此月余,金稱與眾喜曰:「吾料義臣是怯戰之人,無謀之輩,不然何如此之不出耶?」眾曰:「將軍不可輕視,朝廷遣一大將領兵,必有奇計以服我等。今乃不出,未見虛實,其中恐行詐耳,可為提備。」金稱曰:「官軍遠來,利在速戰。今吾倚此險阻,以逸待勞,眼見此人直是怯戰,何詐之有?於是,每令口捷便利之人,只在營外辱罵。卻說義臣將士在營內聽之,請於義臣曰:「土達鼠輩,以吾大軍臨敵,正猶泰山之厭卵耳。今遠來,月余不出,見怯於彼。寧挫於鋒鏑之下,我等忍受其辱?」義臣下令曰:「汝等憑負血氣之勇,不識進退之法。但有一人敢言戰者,斬以示眾!」自是眾軍悚栗。早有細作將此言來報金稱,金稱大喜,不以義臣為事,全無御備。自後屢逼其營,噦罵辱之。時天氣炎熱,賊兵不奈,或解鞍去馬而立,或解甲裸衣而笑,極其懈怠。一日義臣喚周宇、侯喬謂之曰:「汝二人引精銳馬騎二千,乘夜自館陶渡過河去埋伏,待來日金稱人馬離營,將與我軍相接,放起號炮,汝等伏兵齊起急入,擊其營寨,搶其妻子,劫其輜重。吾引大兵從後擊之,破賊必矣。」二人領計去了。次日,義臣親自披掛,引兵而出,橫槍立馬,陣前搦戰。金稱看見官軍皆贏之士,行伍不整,陣法無序,金稱笑曰:「原來朝廷無眼,差此等人行兵,真兒戲耳。」用手一揮,賊兵競至。兩刃相接,未及數合,忽聽東北角上炮響,湧出一彪人馬,飛塵蔽日,征鼓喧天,連聲吶喊,直奔金稱營內。金稱見之,驚惶失措,遂自勒馬揮兵回救營壘。正在奔走,又聽正西角上連聲炮響,湧出一彪人馬,打着義臣旗號,喊如鼎沸,突然來到,把賊陣當腰截斷。三面受敵,前後夾攻,賊兵大敗。殺得屍橫遍野,血染長河。金稱單馬逃奔清河界口,正遇清河郡丞楊善會領兵捕賊,正在汾口之地,擒金稱殺之,令人將首級送至隋營。其餘手下敗兵星飛霧散,投奔建德去了。卻說楊義臣殺敗張金稱,即將其營內所得金銀、財物、馬匹盡賞士卒,原所獲子女俱各放回。次日,義臣大會將校,移兵直抵平原,進攻高雞泊,剿殺餘黨。未知勝負如何,且聽下回分解。
zǒng pī: guō xuàn bù ān bīng jī, zhì yǒu píng yuán zhī bài. yáng yì chén jiān bì bù chū, lìng dí rén bù dé kuī wǒ xū shí, cǐ jūn zhī shàn jīng yě. zhāng jīn chēng yì shì zhī, ér quán wú yù bèi, shā dé shī héng biàn yě, xuè rǎn zhǎng hé, yǒu yǐ fū!
總批:郭絢不諳兵機,致有平原之敗。楊義臣堅壁不出,令敵人不得窺我虛實,此軍之善經也。張金稱易視之,而全無御備,殺得屍橫遍野,血染長河,有以夫!