strong kàn qióng huā lè jǐn suí zhōng xùn sǐ jié xiāng xiāo liè jiàn strong
看琼花乐尽隋终 殉死节香销烈见
cí yuē:
词曰:
xīng shuāi rú wán zhuǎn, guāng yīn sù, hǎo jǐng bù zhōng liú. jì běi shòu yīng xióng, nán xún fù guì, yá qiáng jǐn lǎn, dào chù yāo yóu. hū zhuǎn yǎn xié yáng yā zào wǎn, yě àn liǔ tí qiū. àn xiǎng dāng nián, zhuī sī wǎng shì, yī chǎng hǎo mèng, bàn shì yáng zhōu. kě lín néng jǐ rì? huā yǔ jiǔ, niàng chéng qiān gǔ xián chóu. mán dào bàn shēng xiāo shòu, gǔ cuì hún róu. nài huān yú wàn zhǒng, yì qióng yì jǐn, xī lái yī rì, wú liǎo wú xiū. shuō xiàng jūn rú bù xìn, shì kàn liàn chán tóu!
兴衰如丸转,光阴速,好景不终留。记北狩英雄,南巡富贵,牙樯锦缆,到处邀游。忽转眼斜阳鸦噪晚,野岸柳啼秋。暗想当年,追思往事,一场好梦,半是扬州。可邻能几日?花与酒,酿成千古闲愁。谩道半生消受,骨脆魂柔。奈欢娱万种,易穷易尽,悉来一日,无了无休。说向君如不信,试看练缠头!
yòu diào" fēng liú zǐ"
右调“风流子”
huò fú shèng shuāi, xiāng wèi yǐ fú. zuì kě xiào bǎ zǔ zōng zhì fēng mù yǔ dé de jiāng shān, zhǐ bó de zì jǐ xiē shí cháo huān mù wǔ de huān yú, qióng shì yáo jī de shǎng wán. dào dǐ gān jǐn kǔ lái, yī shēn bù bǎo, luò de yí xiào qiān qiū. rú jīn qiě jiāng táng gōng lǐ yuān qǐ bīng zhī shì, gē guò yī biān. zài shuō yáng dì zài jiāng dū wú chéng zhōng, yòu zào qǐ yī suǒ gōng yuàn, gèng jué fù lì, zēng le yī zuò yuè guān mí lóu jiǔ qǔ chí, yòu zào yī tiáo dà shí qiáo. yáng dì zhú rì zài mí lóu yuè guān zhī nèi, bú shì chē zhōng, dìng jí píng zhōng, rèn yì yín dàng pì rú yī zhū dà shù, suí nǐ zhī yè fú shū, gēn shēn dì gù, ruò jīng le zhòng rén bō xuē, fǔ jīn kǎn fá, biàn róng yì shuāi luò hé kuàng rén de jīng lì, néng yǒu jǐ hé, zěn dāng de zhè qǐ yāo yāo ráo ráo gōng rén měi rén, shí kè kuáng yín. yáng dì dào cǐ shí hòu, yě jué jīng pí shén juàn.
祸福盛衰,相为倚伏。最可笑把祖宗栉风沐雨得的江山,只博得自己些时朝欢暮舞的欢娱,琼室瑶基的赏玩。到底甘尽苦来,一身不保,落得贻笑千秋。如今且将唐公李渊起兵之事,搁过一边。再说炀帝在江都芜城中,又造起一所宫院,更觉富丽,增了一座月观迷楼九曲池,又造一条大石桥。炀帝逐日在迷楼月观之内,不是车中,定即屏中,任意淫荡;譬如一株大树,随你枝叶扶疏,根深蒂固,若经了众人剥削,斧斤砍伐,便容易衰落;何况人的精力,能有几何,怎当得这起妖妖娆娆宫人美人,时刻狂淫。炀帝到此时候,也觉精疲神倦。
yī rì shuì chū qǐ, zhèng zài shā chuāng xià, kàn yuè bīn jiàng xiān pū hú dié shuǎ zǐ, hū jiàn yí gè nèi xiāng lái bào:" fān lí guān qióng huā shèng kāi, qǐng wàn suì wán shǎng." yáng dì dà xǐ, suí jí chuán zhǐ, pái yàn zài fān lí guān, yí xiāo hòu yǔ shí liù yuàn fū rén qù shǎng qióng huā. bù duō shí, xiāo hòu yǔ shí liù yuàn fū rén jù xuān dào, yuán zǐ yān zài bǎo lín yuàn yǎng bìng bù fù. yáng dì dào:" qióng huā nǎi shì jiāng dū yī zhǒng yì huì, tiān xià zài wú dì èr běn, zhèn cóng lái bù céng kàn jiàn. jīn rì wén shuō shèng kāi, tè zhào yù qī yǔ zhòng fēi tóng qù yī shǎng, zěn bú jiàn shā fēi zǐ lái?" zhū guì ér dào:" qiè jīn rì chū yuàn shí, shā fū rén shuō zhào wáng shāng le xiē fēng, xiǎng shì zhè gè yuán gù bù lái." qīng xiū yuàn qín fū rén diǎn diǎn tou er, yáng dì dào:" shāng fēng xiǎo yàng, qióng huā shì bù yì kàn jiàn de, hé bù lái zǒu zǒu?" zhū guì ér dào:" wàn suì bù xiǎo de, ruò zhào wáng shēn zi shāo yǒu bù ān, shā fū rén jí chī jǐn de, xiāng bàn zhe tā bù gǎn xíng dòng." yáng dì xǐ dào:" cǐ ér dé shā fēi ài hù, fāng bù fù zhèn suǒ tuō." suì mìng qǐ jià. zì tóng xiāo hòu shàng le yù niǎn, shí wǔ yuàn fū rén jí zhòng měi rén, dōu shì xiāng chē, yī qí dào fān lí guān. jìn dé diàn lái, zhī jiàn dà diàn shàng gòng zhe sān qīng shèng xiàng. diàn yǔ suī rán hóng dà, què dōng tuí xī huài, shèng xiàng yě dōu huǐ bài. xiāo hòu zhōng shì fù rén jiā, kàn jiàn shèng xiàng, biàn yào xià bài. yáng dì máng zhǐ zhù dào:" zhèn yǔ nǐ nǎi táng táng dì hòu, rú hé qù bài mù ǒu?" xiāo hòu dào:" shén wēi hè hè yǒu líng, rén jiē lài qí bì yòu, bì xià bù kě bù jìng." yáng dì wèn zuǒ yòu:" qióng huā zài yú hé chǔ?" zuǒ yòu dào:" zài hòu biān tái shàng." yuán lái zhè zhū qióng huā, nǎi yī xiān rén dào hào fān lí, yīn tán xiān jiā huā mù zhī měi, shì rén bù xìn, tā qǔ bái yù yí kuài, zhǒng zài dì xià, xū yú zhī jiān, zhǎng qǐ yī shù, kāi huā yǔ qióng yáo xiāng sì, yòu yīn zhǒng yù ér chéng, gù qǔ míng jiào zuò qióng huā. hòu yīn xiān rén qù le, xiāng lǐ wèi qí, zào zhè suǒ fān lí guān, yǐ jì qí shì. jìn lái cǐ huā yǒu yī zhàng duō gāo, huā rú bái xuě, ruǐ bàn tuán tuán, jiù rú xiān huā xiāng sì, xiāng qì fēn fāng, yì cháng fù yù, yǔ fán huā sú huì, dà bù xiāng tóng, gù shàn le jiāng dū yí gè dà míng.
一日睡初起,正在纱窗下,看月宾、绛仙扑蝴蝶耍子,忽见一个内相来报:“蕃厘观琼花盛开,请万岁玩赏。”炀帝大喜,随即传旨,排宴在蕃厘观,宜萧后与十六院夫人去赏琼花。不多时,萧后与十六院夫人俱宣到,袁紫烟在宝林院养病不赴。炀帝道:“琼花乃是江都一种异卉,天下再无第二本,朕从来不曾看见。今日闻说盛开,特召御妻与众妃同去一赏,怎不见沙妃子来?”朱贵儿道:“妾今日出院时,沙夫人说赵王伤了些风,想是这个缘故不来。”清修院秦夫人点点头儿,炀帝道:“伤风小恙,琼花是不易看见的,何不来走走?”朱贵儿道:“万岁不晓得,若赵王身子稍有不安,沙夫人即吃紧的,相伴着他不敢行动。”炀帝喜道:“此儿得沙妃爱护,方不负朕所托。”遂命起驾。自同萧后上了玉辇,十五院夫人及众美人,都是香车,一齐到蕃厘观。进得殿来,只见大殿上供着三清圣像。殿宇虽然宏大,却东颓西坏,圣像也都毁败。萧后终是妇人家,看见圣像,便要下拜。炀帝忙止住道:“朕与你乃堂堂帝后,如何去拜木偶?”萧后道:“神威赫赫有灵,人皆赖其庇佑,陛下不可不敬。”炀帝问左右:“琼花在于何处?”左右道:“在后边台上。”原来这株琼花,乃一仙人道号蕃厘,因谈仙家花木之美,世人不信,他取白玉一块,种在地下,须臾之间,长起一树,开花与琼瑶相似,又因种玉而成,故取名叫做琼花。后因仙人去了,乡里为奇,造这所蕃厘观,以纪其事。近来此花有一丈多高,花如白雪,蕊瓣团团,就如仙花相似,香气芬芳,异常馥郁,与凡花俗卉,大不相同,故擅了江都一个大名。
shí yáng dì yǔ xiāo hòu cái zhuǎn guò hòu diàn, zǎo wàng jiàn gāo tái shàng qióng duī yù qì, yī piàn jié bái, yì xiāng zhèn zhèn, pū miàn piāo lái. yáng dì dà xǐ dào:" guǒ rán míng bù xū chuán, jīn rì jiàn suǒ wèi jiàn yǐ!" zhèng yào dào huā xià qù xì wán, qǐ zhī shì yǒu bù cè, cái dào tái biān, hū rán huā cóng zhōng juǎn qǐ yī zhèn xiāng fēng, shèn shì kuáng zhòu. gōng rén tài jiàn jiàn dà fēng qǐ, máng yòng zhǎng shàn yù gài, tuán tuán jiāng yáng dì yǔ xiāo hòu wéi zài zhōng jiān, zhí děng fēng guò, fāng cái zhǎn kāi. yáng dì tái tóu kàn huā, zhī jiàn huā fēi ruǐ luò, xuě bái de duī le yī dì, zhī shàng yào xún yī bàn yī piàn què yě méi yǒu. yáng dì yǔ xiāo hòu jiàn le, jīng dé chī dāi bàn shǎng, dà nù dào:" zhèn yě wèi zēng kàn gè míng bái, jiù luò de zhè bān mú yàng, shū kě tòng hèn." huí tóu jiàn jǐn péng nèi shǎng huā yán yàn, ān pái dé qí qí zhěng zhěng, liǎng biān cù yōng zhe shēng xiāo gē wǔ, shèn shì xìng tou wú nài qióng huā luò de gàn gān jìng jìng, shí fēn sǎo xìng.
时炀帝与萧后才转过后殿,早望见高台上琼堆玉砌,一片洁白,异香阵阵,扑面飘来。炀帝大喜道:“果然名不虚传,今日见所未见矣!”正要到花下去细玩,岂知事有不测,才到台边,忽然花丛中卷起一阵香风,甚是狂骤。宫人太监见大风起,忙用掌扇御盖,团团将炀帝与萧后围在中间,直等风过,方才展开。炀帝抬头看花,只见花飞蕊落,雪白的堆了一地,枝上要寻一瓣一片却也没有。炀帝与萧后见了,惊得痴呆半晌,大怒道:“朕也未曾看个明白,就落得这般模样,殊可痛恨。”回头见锦篷内赏花筵宴,安排得齐齐整整,两边簇拥着笙箫歌舞,甚是兴头;无奈琼花落得干干净净,十分扫兴。
yáng dì kàn le zhè bān guāng jǐng, bù shèng nǎo hèn dào:" nà lǐ shì fēng chuī luò, dōu shì yāo huā zuò suì, bù róng zhèn jiàn bù jìn gēn kǎn qù, hé yǐ xiè xiōng zhōng zhī hèn?" suí chuán zhǐ jiào zuǒ yòu kǎn qù. zhòng fū rén quàn dào:" qióng huā tiān xià zhǐ yǒu yī gēn, liú dài lái nián kāi huā zài shǎng ruò kǎn qù biàn jué le cǐ zhǒng." yáng dì nù dào:" zhèn wēi wēi tiān zǐ, jì kàn bù dé, què liú yǔ shuí kàn? jīn qiě rú cǐ, ān wàng lái nián? biàn jué le cǐ zhǒng, yě wú shén shì." lián shēng jiào kǎn, tài jiàn shuí gǎn wéi ào, jiù jiāng yí zhàng nèi jīn guā yuè fǔ, yī qí kǎn fá. dēng shí jiāng tiān shàng shǎo shì jiān xī de qióng huā, lián gēn dài zhī dōu kǎn dé gān jìng. yáng dì yě wú xìng yǐn jiǔ, suì tóng xiāo hòu shàng niǎn, yǔ zhòng fēi zǐ huí dào yuàn zhōng qù le. yáng dì duì xiāo hòu dào:" zhèn yǔ yù qī men xià lóng zhōu yóu jiǔ qǔ hé hé rú?" xiāo hòu dào:" tiān qì qíng lǎng, hú guāng shān sè, bì yǒu kě guān." yáng dì fēn fù zuǒ yòu, bǎi yàn zài lóng zhōu, qù yóu jiǔ qǔ. yú shì yī xíng hù cóng, dōu yíng jìn yuàn zhōng. yáng dì yǔ xiāo hòu zhòng fū rén děng qí xià lóng zhōu, yī tóu yǐn jiǔ, yī tóu yóu lǎn, dōng chēng xī dàng, yóu le bàn rì, wú shén xìng qù. yáng dì jiào tíng zhōu qǐ àn, dà jiā shàng niǎn, màn màn de yóu dào dà shí qiáo lái. shí zhí sì yuè chū xún, zǎo yǐ yī wān xīn yuè, xié guà liǔ shāo, jǐ duì nóng yīn, píng pù zhào shuǐ. yáng dì yǔ xiāo hòu de niǎn dào le qiáo shàng, nà qiáo yòu gāo yòu kuān, dōu shì bái shí qì chéng, guāng jié rú xǐ, liǎng àn dà shù fù gài, qiáo xià wǔ sè jīn yú, wǎng lái yóu yǒng. yáng dì yīn qióng huā luò jǐn, shòu le dà bàn rì fán mèn, jīn kàn zhè duàn guāng jǐng, jìng rú chī le yī tiē qīng liáng sàn, xīn zhōng jiào dé shuǎng kuài, biàn jiào tíng niǎn xià lái, qǔ liǎng gè jǐn dūn, tóng xiāo hòu zuò dìng. jiào zuǒ yòu jiāng jǐn rù pù mǎn, zhòng fū rén zuò dìng, bǎi yàn zài qiáo shàng. yáng dì kào zhe shí lán gān, yǔ zhòng fū rén shuō xiào yǐn jiǔ. qín fū rén dào:" cǐ dì shèn jiā, bù jiǎn huà shàng píng qiáo jǐng zhì." xiāo hòu wèn:" cǐ qiáo hé míng?" yáng dì dào:" méi yǒu míng zì." xià fū rén dào:" bì xià hé bù jiù jīn rì guāng jǐng, tí tā yí gè míng zì, liú wèi hòu rì jiā huà." yáng dì dào:" shuō de yǒu lǐ." dī tóu yī xiǎng, yòu zhōu wéi shù le yī biàn, shuō dào:" jǐng wù yīn rén ér shèng, gǔ rén yǒu qī xián xiāng wǔ lǎo táng, jiē shì yǐ rén shù zhù míng. zhèn tóng yù qī yǔ shí wǔ wèi fēi zǐ, lián zhū guì ér yuán bǎo ér wú jiàng xiān xuē yě ér yǎo niáng tuǒ niáng yuè bīn qī ge, gòng shì èr shí sì rén zài cǐ, jìng jiào tā zuò èr shí sì qiáo, qǐ bù miào zāi!" dà jiā dōu huān xǐ dào:" hǎo gè èr shí sì qiáo, zú jiàn bì xià wú piān wú dǎng zhī yì." suì fèng shàng jiǔ lái. yáng dì shí fēn chàng kuài, lián yǐn shù bēi, biàn dào:" zhèn qián zài yǐng wén yuàn, wén de huā fēi zǐ de dí shēng liáo liàng, lìng rén jīn huái shū shuǎng, hé bù chuī yī qǔ yǔ zhèn tīng?" liáng fū rén dào:" dí shēng bì yào yuǎn tīng, gèng jué yōu yáng wǎn zhuǎn." dí fū rén dào:" xiāo lái zài xià fū rén yuàn lǐ, wàng dié lóu shàng, tīng dé lǐ fū rén yǔ huā fū rén liǎng gè, yí gè chuī yí gè chàng, shǐ chū shàng jué dí shì dí, gē shì gē, tīng dào hòu biān, yī huí ér xiàng jìn shì gē shēng, yī huí ér xiàng jìn shì dí shēng, zhēn tīng de shén pà xīn zuì." xiāo hòu dào:" zhè děng hào shèng huì, nǐ men zài bù lái zhì wǒ." yáng dì wèn dào:" tā gē de shì xīn cí, shì jiù qū?" xià fū rén dào:" shì shā fū rén jìn rì zuò de yì zhī běi mà yù láng dài shàng xiǎo lóu, què yě kuī tā zuò dé shén hǎo." yáng dì xǐ dào:" fēi zǐ jì de me?" shì niàn yǔ zhèn tīng, kàn tōng yǔ bù tōng." xià fū rén niàn dào:
炀帝看了这般光景,不胜恼恨道:“那里是风吹落,都是妖花作祟,不容朕见;不尽根砍去,何以泄胸中之恨?”随传旨叫左右砍去。众夫人劝道:“琼花天下只有一根,留待来年开花再赏;若砍去便绝了此种。”炀帝怒道:“朕巍巍天子,既看不得,却留与谁看?今且如此,安望来年?便绝了此种,也无甚事。”连声叫砍,太监谁敢违拗,就将仪仗内金瓜钺斧,一齐砍伐。登时将天上少、世间稀的琼花,连根带枝都砍得干净。炀帝也无兴饮酒,遂同萧后上辇,与众妃子回到苑中去了。炀帝对萧后道:“朕与御妻们下龙舟游九曲河何如?”萧后道:“天气晴朗,湖光山色,必有可观。”炀帝吩咐左右,摆宴在龙舟,去游九曲。于是一行扈从,都迎进苑中。炀帝与萧后众夫人等齐下龙舟,一头饮酒,一头游览,东撑西荡,游了半日,无甚兴趣。炀帝叫停舟起岸,大家上辇,慢慢的游到大石桥来。时值四月初旬,早已一弯新月,斜挂柳梢,几队浓阴,平铺照水。炀帝与萧后的辇到了桥上,那桥又高又宽,都是白石砌成,光洁如洗,两岸大树覆盖,桥下五色金鱼,往来游泳。炀帝因琼花落尽,受了大半日烦闷,今看这段光景,竟如吃了一帖清凉散,心中觉得爽快,便叫停辇下来,取两个锦墩,同萧后坐定。叫左右将锦褥铺满,众夫人坐定,摆宴在桥上。炀帝靠着石栏杆,与众夫人说笑饮酒。秦夫人道:“此地甚佳,不减画上平桥景致。”萧后问:“此桥何名?”炀帝道:“没有名字。”夏夫人道:“陛下何不就今日光景,题他一个名字,留为后日佳话。”炀帝道:“说得有理。”低头一想,又周围数了一遍,说道:“景物因人而胜,古人有七贤乡、五老堂,皆是以人数著名。朕同御妻与十五位妃子,连朱贵儿、袁宝儿、吴绛仙、薛冶儿、杳娘、妥娘、月宾七个,共是二十四人在此,竟叫他做二十四桥,岂不妙哉!”大家都欢喜道:“好个二十四桥,足见陛下无偏无党之意。”遂奉上酒来。炀帝十分畅快,连饮数杯,便道:“朕前在影纹院,闻得花妃子的笛声嘹亮,令人襟怀疏爽,何不吹一曲与朕听?”梁夫人道:“笛声必要远听,更觉悠扬宛转。”狄夫人道:“宵来在夏夫人院里,望蝶楼上,听得李夫人与花夫人两个,一个吹一个唱,始初尚觉笛是笛,歌是歌,听到后边,一回儿像尽是歌声,一回儿像尽是笛声,真听得神怕心醉。”萧后道:“这等好胜会,你们再不来挚我。”炀帝问道:“他歌的是新词,是旧曲?”夏夫人道:“是沙夫人近日做的一只北骂玉郎带上小楼,却也亏他做得甚好。”炀帝喜道:“妃子记得么?”试念与朕听,看通与不通。”夏夫人念道:
xiǎo yuàn shēng gē chūn zhòu xián, qià shì wú rén chù zhěng cuì huán. lóu tóu chuī chè yù lán hán, zhù shěn tán. dī dī yǔ yǐng zài qiū qiān, liǔ sī zhǎng yì pān, liǔ sī zhǎng yì pān, yù gōu shǒu juàn zhū lián, yòu dōng fēng zhà hái, yòu dōng fēng zhà hái. xián sī xiǎng, zhū yán diāo huàn. xìng bù zhì, lèi zhū wú xiàn. zhī yóu zài, yù qì diāo lán, zhī yóu zài, yù qì diāo lán. zhēng yuè míng huí shǒu, chūn shì lán shān. yī chóng shān, liǎng chóng shān, xiǎng xià jǐng yī rán, mò luàn shā, xǔ duō chóu, xiàng chūn jiāng zěn wǎn?"
小院笙歌春昼闲,恰是无人处整翠鬟。楼头吹彻玉兰寒,注沈檀。低低语影在秋千,柳丝长易攀,柳丝长易攀,玉钩手卷珠帘,又东风乍还,又东风乍还。闲思想,朱颜凋换。幸不至,泪珠无限。知犹在,玉砌雕阑,知犹在,玉砌雕阑。正月明回首,春事阑珊。一重山,两重山,想夏景依然,没乱煞,许多愁,向春江怎挽?”
yáng dì tīng le kuì rán dào:" shā fēi zǐ jìng shì gè nǚ xué shì, zuò de zhè yàng qíng wén jiān zhì. zuǒ yòu kuài sòng liǎng bēi jiǔ, yǔ lǐ fū rén huā fū rén yǐn le, dào qiáo dōng de yuè tíng zhōng, tīng tā miào yīn." huā lǐ èr fū rén jiàn shèng yì rú cǐ, liào tuī què bù dé, zhǐ de chī gàn le jiǔ, lì qǐ lái. lǐ fū rén bǎ dí fū rén chǒu zhe yī yǎn shuō dào:" dōu shì nǐ zhè gè qiā duàn rén cháng zi de duō zuǐ bù hǎo." biàn tóng huā fū rén xià qiáo zhuǎn dào de yuè tíng zhōng zuò le. nà tíng yòu gāo yòu chǎng, zài yuàn zhōng. liǎng rén zhí xiàng bǎn, chuī yù dí, fā rǎo liáng zhī shēng, diào lǜ lǚ zhī hé, zhēn gè chuī dé yún liǎn qíng kōng, chàng dé fēng huí pèi zhuǎn. yáng dì tīng le, bú zhù kǒu zàn tàn.
炀帝听了喟然道:“沙妃子竟是个女学士,做得这样情文兼至。左右快送两杯酒,与李夫人、花夫人饮了,到桥东得月亭中,听他妙音。”花、李二夫人见圣意如此,料推却不得,只得吃干了酒,立起来。李夫人把狄夫人瞅着一眼说道:“都是你这个掐断人肠子的多嘴不好。”便同花夫人下桥转到得月亭中坐了。那亭又高又敞,在苑中。两人执像板,吹玉笛,发绕梁之声,调律吕之和,真个吹得云敛晴空,唱得风回珮转。炀帝听了,不住口赞叹。
shí chū qī bā lǐ, yuè guāng yǒu xiàn. yáng dì dào:" shù yǐng nóng àn, wǒ men hé bù yí xí dào tíng zi shǎng qù?" suì qǐ shēn tóng xiāo hòu zhòng fū rén màn màn tīng qū ér xíng, gāng dào tíng qián, qū yǐ zòu zhōng. èr fū rén kàn jiàn, máng chū tíng lái. yáng dì duì huā lǐ èr fū rén dào:" yīn chū jiā rén kǒu, tīng zhī lìng rén hún xiāo, èr qīng zhī jì kě wèi shuāng jué yǐ!" gōng rén men máng pái shàng yàn lái. yáng dì jiào zuǒ yòu kuài zhēn shàng jiǔ lái yǔ èr wèi fū rén, yòu duì xiāo hòu dào:" jīn rì suī bèi huā yāo bài xìng, rán cǐ jì zhī shǎng xīn lè shì, bǐ wǎng rì gèng jué wán dé yǒu qù." xiāo hòu dào:" lài zhòng fū rén zhù xìng dé miào." yáng dì dào:" yuè yǐ shěn méi, dēng yòu yàn shàng, rú hé shì hǎo?" lǐ fū rén wēi xiào dào:" cǐ shí gè dài yī zhī dí fū rén zuò de yíng fèng dēng, kě yǐ bù jǔ huǒ ér yǒu yú guāng." xiāo hòu máng wèn dào:" yíng fèng dēng shì shén me zuò de?" dí fū rén dào:" zhè shì wán yì ér, shén me hǎo dōng xī! tīng zhè gè jué jǔ de, zài bì xià niáng niáng miàn qián luàn yǔ, liù yuè zhài hái dé kuài." yáng dì xiào dào:" hǎo bù hǎo, kuài qǔ lái shǎng jiàn shǎng jiàn." dí fū rén jiàn shuō, zhǐ de duì zì jǐ gōng nú shuō dào:" nǐ dào yuàn zhōng qù, bǎ jiǎn zhuāng nèi zuò wán de yíng fèng dēng ér jìn shù qǔ lái." yòu jiào zhòng gōng jiān bǎ dǒng chóng jìn shù pū lái shōu zài hé nèi. bù yī shí, gōng nú pěng le yí gè jīn sī hé ér chéng yǔ dí fū rén. dí fū rén bǎ yī zhī qǔ qǐ, jiāng fèng shé tiāo kāi, zhuō yī èr shí gè yíng chóng fàng rù, xiàn shàng xiāo hòu. xiāo hòu yǔ yáng dì zǐ xì yī kàn, què shì chán ké zuò de chì yì, yǔ fèng tǐ xiāng lián, dǐng shàng wǔ cǎi xiù róng máo yǔ, fèng guàn yǐ shān hú zhā jiù, kǒu lǐ xián zhe yī kē míng zhū, jìng shì yī zhǎn xiǎo dēng, guāng yìng yú wài, dài zài tóu shàng, liǎng chì bù dòng zì yáo. yáng dì yǔ xiāo hòu kàn le yī huì, shuō dào:" fēi zǐ huì xīn qiǎo sī, kě wèi chū shén rù huà yǐ!" xiāo hòu dào:" guǒ rán zuò dé qiǎo miào." dì yǔ gōng rén, chā zài dǐng shàng. shàng yǒu qī bā duǒ, dí fū rén fàng rù yíng chóng, fēn sòng yǔ zhòng fū rén fū rén zhōng xiān sòng guò de, yě jiào rén qǔ lái dài le, jìng rú shí liù zhǎn míng dēng, guāng zhào yī xí. yáng dì pāi shǒu dà xiào dào:" qí zāi, yíng chóng zhī guāng jīn xiāo dà shì yǒu gōng, hé bù jiào rén duō qǔ xiē liú yíng, fàng rù yuàn zhōng, suī bù néng rú yuè zhī míng, yì kě guāng fēn sì yě." xiāo hòu dào:" zhè yě shì qí guān." yáng dì biàn chuán zhǐ: fán yǒu yíng rén nèi jiān, shōu de yī náng yíng huǒ zhě, shǎng juàn yī pǐ. bù yī shí nà gōng rén nèi jiān yǐ jí bǎi xìng rén děng, shōu le liù qī shí náng yíng. yáng dì jiào rén shǎng le tā men juàn pǐ, jiù jiào tā men tíng qián tíng hòu, shān jiān lín jiān, fàng jiāng qǐ lái. yī shà shí wàng qù huǎng rú wàn diǎn míng xīng, làn rán bì luò, guāng zhào sì wéi. yáng dì yǔ zhòng fū rén kàn le, gè gè gǔ zhǎng chēng kuài, chuán bēi nòng zhǎn, zhí yǐn dào sì gǔ huí gōng.
时初七八里,月光有限。炀帝道:“树影浓暗,我们何不移席到亭子上去?”遂起身同萧后众夫人慢慢听曲而行,刚到亭前,曲已奏终。二夫人看见,忙出亭来。炀帝对花、李二夫人道:“音出佳人口,听之令人魂消,二卿之技可谓双绝矣!”宫人们忙排上宴来。炀帝叫左右快斟上酒来与二位夫人,又对萧后道:“今日虽被花妖败兴,然此际之赏心乐事,比往日更觉顽得有趣。”萧后道:“赖众夫人助兴得妙。”炀帝道:“月已沈没,灯又厌上,如何是好?”李夫人微笑道:“此时各带一枝狄夫人做的萤凤灯,可以不举火而有余光。”萧后忙问道:“萤凤灯是什么做的?”狄夫人道:“这是顽意儿,什么好东西!听这个嚼咀的,在陛下、娘娘面前乱语,六月债还得快。”炀帝笑道:“好不好,快取来赏鉴赏鉴。”狄夫人见说,只得对自己宫奴说道:“你到院中去,把减妆内做完的萤凤灯儿尽数取来。”又叫众宫监把董虫尽数扑来收在盒内。不一时,宫奴捧了一个金丝盒儿呈与狄夫人。狄夫人把一支取起,将凤舌挑开,捉一二十个萤虫放入,献上萧后。萧后与炀帝仔细一看,却是蝉壳做的翅翼,与凤体相连,顶上五彩绣绒毛羽,凤冠以珊瑚扎就,口里衔着一颗明珠,竟似一盏小灯,光映于外,带在头上,两翅不动自摇。炀帝与萧后看了一会,说道:“妃子慧心巧思,可谓出神入化矣!”萧后道:“果然做得巧妙。”递与宫人,插在顶上。尚有七八朵,狄夫人放入萤虫,分送与众夫人;夫人中先送过的,也叫人取来戴了,竟如十六盏明灯,光照一席。炀帝拍手大笑道:“奇哉,萤虫之光今宵大是有功,何不叫人多取些流萤,放入苑中,虽不能如月之明,亦可光分四野。”萧后道:“这也是奇观。”炀帝便传旨:凡有营人内监,收得一囊萤火者,赏绢一匹。不一时那宫人内监以及百姓人等,收了六七十囊萤。炀帝叫人赏了他们绢匹,就叫他们亭前亭后,山间林间,放将起来。一霎时望去;恍如万点明星,烂然碧落,光照四围。炀帝与众夫人看了,各各鼓掌称快,传杯弄盏,直饮到四鼓回宫。
rú jīn màn tí yáng dì zài gōng yuàn rì yè huāng yín. què shuō yǔ wén huà jí, shì yǔ wén shù zhī zǐ, guān bài yòu tún wèi jiāng jūn, yě shì gè yōng liú xiōng dì zhì jí, shì gè xiōng jiǎo zhī tú. dāng yáng dì wú dào shí, yě zhǐ suí bō zhú làng, hùn zhàng guò rì zi. gù cǐ dōng xún xī shòu, zhí zhì yuǎn zhēng gāo lí, dōng yíng xī jiàn, dān yáng qǐ jiàn gōng diàn, yě bù jiàn yī jù. lín le dào dào zéi sì qǐ, yào zhēng fá, zhēng diào què zuò bù lái yào xún xìng gōng kuì, kàn kàn bù gěi jūn chén dōu zuò zài jiāng dū, rèn tā jīn rì shī yī xiàn, míng rì shī yī chéng, jīn rì shī yī cāng, míng rì shī yī lǐn, jūn yě bù zhī, chén yě bù shuō, zhǐ tú āi yī rì shì yī rì. jí zhì yǒu bào lái shuō lǐ yuān fǎn le, yào qǐ bīng shā rù guān zhōng, nà shí suí jià zhèi xiē chén zǐ, dōu shì méi zhǔ yì le. xiān shì láng jiāng dòu xián, lǐng běn bù táo huí guān zhōng. suí zhǔ wén zhī, chà bīng zhuī zhǎn, zhè yī shā dào bù hǎo le, zài jiāng dū yào è sǐ, huí guān zhōng yào shā sǐ, yào zài sǐ zhōng qiú shēng, xū yào xún chū gè jì cè lái. shí hǔ bēn láng jiāng sī mǎ dé kān yuán lǐ zhí gé péi qián tōng nèi shǐ shè rén yuán mǐn hǔ xié láng jiāng zhào xíng shū yīng yáng láng jiāng mèng bǐng xūn shì yáng shì lǎn, gòng tóng shāng yì dào:" wǒ men yī qí dōu qù, zì rán méi bīng lái zhuī wǒ men, jiù zhuī wǒ men, yě bù pà le." zhè jǐ gè rén, hái bù guò jì yì táo zǒu, nèi zhōng yǔ wén zhì jí, xiǎo de cǐ móu, biàn dào:" zhǔ shàng wú dào, wēi lìng shàng xíng, táo qù hái kǒng bù miǎn. wǒ kàn tiān sàng suí jiā, yīng xióng bìng qǐ rú jīn yǐ yǒu wàn rén, bù ruò gòng xíng dà shì, zhè shì dì wáng zhī yè, dà jiā kě yǐ gòng xiǎng fù guì." zhòng rén qí shēng dào:" hǎo." yì dìng yǐ huà jí wéi zhǔ, sī mǎ dé kān xiān zhào xiāo yǒng shǒu lǐng, shuō zhè jǔ dòng zhī yì, zhòng jiē yǔn cóng le. xiān dào le yù jiù zhōng de mǎ. dǎ diǎn qì xiè. huà jí yòu qù jié lián le sī kōng wèi shì. zhè shì jiàn jiàn xuān chuán, gōng zhōng yuàn zhōng, dōu yǒu rén zhī dào. shí yǎo niáng shì yàn, zòu wén yáng dì. yáng dì lìng chāi suí zì, yǐ bo qū bì. yǎo niáng dào:" suí nǎi guó hào, yǒu ěr bàn yǎn, zhōng yīn wáng zì, wáng bù chéng wáng, yòu wú zhī zì, dìng nán zǒu tuō." yòu mìng chāi zhèn zì. yǎo niáng dào:" yí zuǒ shǒu fā bǐ yī shù yú yòu, shì yuān zì. mù jīn lǐ yuān qǐ bīng, dāng yǒu chēng zhèn zhī yú ruò zhí shuō bì xià, cǐ yuè zhōng yì zhǐ bā tiān ěr." yáng dì nù dào:" nǐ mìng dāng jǐn zài hé rì"? mìng chāi gǔ zì, yǎo niáng dào:" mìng jǐn zài jīn rì." yáng dì dào:" hé yǐ jiàn zhī?" yǎo niáng dào:" yīn zì shí bā rì, gèng wú yú dì, jīn shì dàng qí qī ěr." yáng dì dà nù, mìng wǔ shì shā zhī, zì cǐ zài wú rén gǎn shuō. cháng zhào jìng dào:" hǎo tóu jǐng, shuí dāng kǎn zhī?" yòu yǎng guān tiān xiàng, duì xiāo hòu dào:" wài biān dà yǒu rén tú yī, rán yī bù shī cháng chéng gōng, rǔ bù shī wéi shěn hòu ěr."
如今慢题炀帝在宫苑日夜荒淫。却说宇文化及,是宇文述之子,官拜右屯卫将军,也是个庸流;兄弟智及,是个凶狡之徒。当炀帝无道时,也只随波逐浪,混帐过日子。故此东巡西狩,直至远征高丽,东营西建,丹阳起建宫殿,也不谏一句。临了到盗贼四起,要征伐,征调却做不来;要巡幸供馈,看看不给;君臣都坐在江都,任他今日失一县,明日失一城,今日失一仓,明日失一凛,君也不知,臣也不说,只图挨一日是一日。及至有报来说李渊反了,要起兵杀入关中,那时随驾这些臣子,都是没主意了。先是郎将窦贤,领本部逃回关中。隋主闻知,差兵追斩,这一杀到不好了,在江都要饿死,回关中要杀死,要在死中求生,须要寻出个计策来。时虎贲郎将司马德勘、元礼、直阁裴虔通、内史舍人元敏、虎邪郎将赵行枢、鹰扬郎将孟秉、勋侍杨士览,共同商议道:“我们一齐都去,自然没兵来追我们,就追我们,也不怕了。”这几个人,还不过计议逃走,内中宇文智及,晓得此谋,便道:“主上无道,威令尚行,逃去还恐不免。我看天丧隋家,英雄并起;如今已有万人,不若共行大事,这是帝王之业,大家可以共享富贵。”众人齐声道:“好。”议定以化及为主,司马德戡先召骁勇首领,说这举动之意,众皆允从了。先盗了御厩中的马。打点器械。化及又去结连了司空魏氏。这事渐渐喧传,宫中苑中,都有人知道。时杳娘侍宴,奏闻炀帝。炀帝令拆隋字,以卜趋避。杳娘道:“隋乃国号,有耳半掩,中音王字,王不成王,又无之字,定难走脱。”又命拆朕字。杳娘道:“移左手发笔一竖于右,似渊字。目今李渊起兵,当有称朕之虞;若直说陛下,此月中亦只八天耳。”炀帝怒道:“你命当尽在何日”?命拆古字,杳娘道:“命尽在今日。”炀帝道:“何以见之?”杳娘道:“音字十八日,更无余地,今适当其期耳。”炀帝大怒,命武士杀之,自此再无人敢说。尝照镜道:“好头颈,谁当砍之?”又仰观天像,对萧后道:“外边大有人图依,然依不失长城公,汝不失为沈后耳。”
rú jīn qiě shuō wáng yì, jiǔ yǐ xiǎo de shí shì jiāng bài, zhǐ hèn zì jǐ shì wài guó zhī rén, wú lì jiě jiù zhǐ de xiān jiāng jiā cái sàn qù, jié shí le shǒu yuàn tài jiàn zhèng lǐ yǔ gè mén sù wèi, bìng yǔ wén shǒu xià jiàng shì, fèn wài qīn mì dǎ tīng tā men zhǔn zài shén shí hòu bì yào dòng shǒu, máng jiào qī zǐ jiāng tíng tíng gēn yí gè xiǎo nián jì de yā huán, shàng le xiǎo kōng chē, wàng yuàn lǐ lái. nà qiè tíng tíng shí cháng dào yuàn de, wú rén gǎn zǔ lán, tā biàn xià chē yǔ yā tou jìng dào bǎo lín yuàn zhōng zhī jiàn qīng xiū yuàn qín wén ān yuàn dí qǐ yīn yuàn xià yí fèng yuàn lǐ sì wèi fū rén, yǔ yuán bǎo ér shā fū rén zhào wáng gòng liù qī ge, zài nà li wéi zhe mǒ pái. shā fū rén kàn jiàn le jiāng tíng tíng jìn lái, máng wèn dào:" nǐ zuò le, wài biān xiāo xī zěn yàng gè guāng jǐng?" jiāng tíng tíng dào:" zhòng fū rén bú jiàn lǐ le, wài biān shì tǐ zhī zài dàn xī, kuī zhòng fū rén hái zài zhè lǐ xián zuò! wáng yì jiào wǒ jìn lái, wèn shā fū rén shì hé zhǔ yì?" zhòng fū rén tīng jiàn, jù yǎn miàn tí kū, wéi shā fū rén yǔ yuán bǎo ér bù kū. shā fū rén dào:" kū shì wú yì de, nǐ men zhòng zǐ mèi, zuò hé xíng shàng?" qín fū rén dào:" yǎn qián zhè jǐ gè, dōu shì xīn fù xiāng zhào de, tīng píng zǐ mèi zhǐ huī. tā men jǐ gè qián yè shuō de:' yī nián lǐ tou, shèng shàng jìn yuàn yǒu xiàn, yǒu shèn ēn qíng, dōng tiān yě shì fú, xī tiān yě shì fú, píng tā zěn yàng lái bà le.' zhè jù huà jiù zhī tā men de zhǔ yì le, guǎn tā zé shèn!" shā fū rén dào:" wǒ méi yǒu shén me zhǐ huī. wǒ ruò méi yǒu zhào wáng, shēng yǒu shēng fǎ, sǐ yǒu sǐ fǎ rú jīn shèng shàng jì yǐ zhào wáng tuō wǒ, wǒ zhǐ de bǎ dà shì," zhǐ zhe jiāng tíng tíng dào:" kào zài tā xián fū fù shēn shàng. nǐ men ruò shì zhǔ yì dìng le, qǐng gè guī yuàn qù, kuài kuài shōu shí le lái." zhòng fū rén jiàn shuō, rú fēi gè guī yuàn qù le. wéi yuán zǐ yān shú shí tiān wén, xiǎo de suí shù yǐ jǐn, jiǔ yǐ jiǎ tuō yǎng bìng, qí xì ruǎn zǎo yǐ shōu shí zài bǎo lín yuàn le. sān rén zhèng zài nà li suàn jì chū lù, zhī jiàn xuē yě ér zhí qiǎng jìn yuàn lái, jiàn jiāng tíng tíng shuō dào:" hǎo le, nǐ yě zài zhè lǐ. gāng cái zhū guì ér jiě jiào wǒ bài shàng shā fū rén, wài biān xìn xī jǐn jí, jīn shēng liào bù néng xiāng jiàn yǐ. zhào wáng shì shèng shàng suǒ tuō, wàn wù yǒu fù. wǒ xiǎng wǒ yì shòu wàn suì shēn sī, běn yù yǔ bǐ xiāng sǐ, jīn yīn zhū guì jiě zài sān dīng níng, zhǐ de tōu shēng qián lái bǎo jià." shā fū rén dào:" wǒ zhèng yǔ jiāng mèi dǎ suàn, qī bā gè rén zěn yàng qù fǎ?" xuē yě ér dào:" zhè gè bù fáng. guì fēi yǔ wǒ ān pái tíng dāng." chōu zhòng qǔ chū yī dào zhǐ yì," nǎi shì qián rì yào chāi rén wǎng fú jiàn cǎi bàn jiàn lán de zhǐ yì, suī xiě, yīn wàn suì lián rì bìng jiǔ, gù fā chū. guì jiě yīn yào bǎo quán zhào wáng, qiāo qiāo qiè lái, fù yǔ yě ér yǔ fū rén, shāng zhuó xíng dòng." shā fū rén chuí lèi dào:" guì jiě kě wèi zhōng zhēn liǎng jǐn yǐ!" zhèng shuō shí, zhī jiàn sì wèi fū rén, duō shì suí shēn yī fú dào lái. shā fū rén jiāng yě ér qǔ lái de zhǐ yì yǔ tā men kàn le, qín fū rén dào:" yǒu le zhè dào fú chì, hé chóu chū qù bù dé?" yuán zǐ yān dào:" yī wǒ de yú jiàn, hái gāi fēn liǎng qǐ zǒu de cái shì." jiāng tíng tíng dào:" yǒu jì zài cǐ, kuài bǎ zhào wáng gǎi le nǚ zhuāng, jiāng gēn lái de yā tou yī fú yǔ zhào wáng huàn le. bǎ yā huán gǎi zuò xiǎo gōng jiān, wǒ yǔ zhào wáng xiān chū qù, yā tou lǐng zhòng fū rén dōu gǎi le zhuāng chū qù, màn màn lí yuàn dào wǒ jiā lái, qǐ fēi shì guǐ shén bù zhī de me?" xià fū rén dào:" zhǐ shì jí qiè jiān, nà lǐ qù qǔ qī bā fù gōng jiān yī mào?" shā fū rén dào:" bù láo nǐ men fèi xīn, wǒ jiǔ yǐ yù bèi zài cǐ." kāi le xiāng lǒng, bān chū shí lái tào xīn jiù nèi jiān yī fú xuē mào. zhòng fū rén dà xǐ, rú fēi chuān dài qǐ lái. shā fū rén zhèng yào zài nà li zhào wáng gǎi zhuāng, kàn le sì wèi fū rén, shuō dào:" cán kuì, nǐ men liǎn shàng zhèi xiē cán zhī shèng fěn yóu zài, zěn hǎo hú luàn xíng dòng?" zhòng fū rén fǎn dōu xiào qǐ lái. tíng tíng jiàn zhào wáng gǎi zhuāng yǐ wán, rì sè yǐ mù, shā fū rén qǔ gè jīn hé ér, fàng shàng xǔ duō huā duǒ zài nèi, yǔ zhào wáng pěng le. jiāng tíng tíng duì yā tou dào:" tíng huí nǐ tóng zhòng fū rén dào jiā biàn liǎo." shuō le, tóng zhào wáng màn bù lí yuàn, jiāng dào yuàn mén kǒu, shàng le chē ér.
如今且说王义,久已晓得时势将败,只恨自己是外国之人,无力解救;只得先将家财散去,结识了守苑太监郑理与各门宿卫,并宇文手下将士,分外亲密;打听他们准在甚时候必要动手,忙叫妻子姜亭亭跟一个小年纪的丫环,上了小空车,望苑里来。那妾亭亭时常到苑的,无人敢阻拦,他便下车与丫头竟到宝林院中;只见清修院秦、文安院狄、绮阴院夏、仪凤院李四位夫人,与袁宝儿、沙夫人、赵王共六七个,在那里围着抹牌。沙夫人看见了姜亭亭进来,忙问道:“你坐了,外边消息怎样个光景?”姜亭亭道:“众夫人不见礼了,外边事体只在旦夕,亏众夫人还在这里闲坐!王义叫我进来,问沙夫人是何主意?”众夫人听见,俱掩面啼哭,惟沙夫人与袁宝儿不哭。沙夫人道:“哭是无益的,你们众姊妹,作何行上?”秦夫人道:“眼前这几个,都是心腹相照的,听凭姊妹指挥。他们几个前夜说的:‘一年里头,圣上进院有限,有甚恩情,东天也是佛,西天也是佛,凭他怎样来罢了。’这句话就知他们的主意了,管他则甚!”沙夫人道:“我没有什么指挥。我若没有赵王,生有生法,死有死法;如今圣上既以赵王托我,我只得把大事,”指着姜亭亭道:“靠在他贤夫妇身上。你们若是主意定了,请各归院去,快快收拾了来。”众夫人见说,如飞各归院去了。惟袁紫烟熟识天文,晓得隋数已尽,久已假托养病,其细软早已收拾在宝林院了。三人正在那里算计出路,只见薛冶儿直抢进院来,见姜亭亭说道:“好了,你也在这里。刚才朱贵儿姐叫我拜上沙夫人,外边信息紧急,今生料不能相见矣。赵王是圣上所托,万勿有负。我想我亦受万岁深思,本欲与彼相死,今因朱贵姐再三叮咛,只得偷生前来保驾。”沙夫人道:“我正与姜妹打算,七八个人怎样去法?”薛冶儿道:“这个不妨。贵妃与我安排停当。”抽中取出一道旨意,“乃是前日要差人往福建采办建兰的旨意,虽写,因万岁连日病酒,故发出。贵姐因要保全赵王,悄悄窃来,付与冶儿与夫人,商酌行动。”沙夫人垂泪道:“贵姐可谓忠贞两尽矣!”正说时,只见四位夫人,多是随身衣服到来。沙夫人将冶儿取来的旨意与他们看了,秦夫人道:“有了这道符敕,何愁出去不得?”袁紫烟道:“依我的愚见,还该分两起走的才是。”姜亭亭道:“有计在此,快把赵王改了女妆,将跟来的丫头衣服与赵王换了。把丫环改做小宫监,我与赵王先出去,丫头领众夫人都改了妆出去,慢慢离院到我家来,岂非是鬼神不知的么?”夏夫人道:“只是急切间,那里去取七八副宫监衣帽?”沙夫人道:“不劳你们费心,我久已预备在此。”开了箱笼,搬出十来套新旧内监衣服靴帽。众夫人大喜,如飞穿戴起来。沙夫人正要在那里赵王改妆,看了四位夫人,说道:“惭愧,你们脸上这些残脂剩粉犹在,怎好胡乱行动?”众夫人反都笑起来。亭亭见赵王改妆已完,日色已暮,沙夫人取个金盒儿,放上许多花朵在内,与赵王捧了。姜亭亭对丫头道:“停回你同众夫人到家便了。”说了,同赵王慢步离院,将到苑门口,上了车儿。
yuán lái wáng yì jiàn qī zǐ jìn yuàn qù le, rú fēi lái xún zhèng lǐ, dào jiā qù guàn le tā bā jiǔ fēn jiǔ, fàng tā huí lái shí, zhèng lǐ dài zuì de zhàn zài yuàn mén shǒu, kàn xiǎo tài jiàn fān hú dòu jiàn jiāng tíng tíng de chē ér, biàn dào:" wáng nǎi nǎi huí fǔ qù le? gāng cái zán zài nǐ fǔ shàng dà rǎo." jiāng tíng tíng dào:" hǎo shuō, yǒu màn." zhèng lǐ xiào dào:" zhè xiǎo gū niáng yòu qǔ le wǒ men yuàn zhōng de huā qù le." jiāng tíng tíng dào:" shì fū rén jiàn huì de." shuō le, fàng xīn qián xíng, bù guò lǐ xǔ yǐ dào jiā zhōng. wáng yì kàn jiàn zhào wáng, jiào qī zǐ bú yào gǎi zhào yù de zhuāng shù, cáng zài mì shì zì jǐ rú fēi chū mén, dào yuàn mén dǎ tīng. zhī jiàn qī bā gè nèi jiān, dà mó dà yàng, yā tou yě zài nèi, dà jiā huì yì, lǐng dào jiā zhōng, máng shōu shí shàng lù. gè chéng mén shàng, dōu shì tā qián cái jié shí de xiāng zhī, shuí lái zǔ dǎng tā? bǐ jí zhǎng dēng shí hòu, yǔ wén huà jí lǐng bīng dòng shǒu, dào yē yán shí, wáng yì lǐng zhào wáng zhòng fū rén, yǐ chū jìn chéng yǐ.
原来王义见妻子进院去了,如飞来寻郑理,到家去灌了他八九分酒,放他回来时,郑理带醉的站在苑门首,看小太监翻斛斗;见姜亭亭的车儿,便道:“王奶奶回府去了?刚才咱在你府上大扰。”姜亭亭道:“好说,有慢。”郑理笑道:“这小姑娘又取了我们苑中的花去了。”姜亭亭道:“是夫人见惠的。”说了,放心前行,不过里许已到家中。王义看见赵王,叫妻子不要改赵玉的妆束,藏在密室;自己如飞出门,到苑门打听。只见七八个内监,大模大样,丫头也在内,大家会意,领到家中,忙收拾上路。各城门上,都是他钱财结识的相知,谁来阻挡他?比及掌灯时候,宇文化及领兵动手,到掖延时,王义领赵王众夫人,已出禁城矣。
zài shuō yáng dì píng rì jiān, pà rén shuō luàn, shuō luàn de jiù yào bèi shā, shuí liào jīn rì zhì cǐ dì wèi, yuán dǎng qíng jǐng qī cǎn, tóng xiāo hòu duǒ zài xī gé zhōng, xiāng duì hào tàn. yī yè zhōng, zhǐ tīng dé wài biān hǎn shēng zhèn tiān, nèi jiān lián lián bào dào:" shā dào nèi diàn lái le!" tún wèi jiāng jūn dú gū shèng shā le, qiān niú dú gū kāi yuǎn yě zhàn sǐ le. yī bān zéi chén zhuō zhù yí gè gōng é, xià wèn tā suí zhǔ suǒ zài. gōng é shuō zài xī gé zhōng. péi qián tōng yǔ yuán lǐ jìng dào xī gé zhōng lái, tīng dé shàng miàn yǒu rén shēng, zhī shì yáng dì. mǎ wén jǔ jiù bá dāo xiān dēng, zhòng rén xiāng jì ér shàng zhī jiàn yáng dì yǔ xiāo hòu bìng zuò ér qì, kàn jiàn zhòng rén, biàn dào:" rǔ děng jiē zhèn zhī chén, zhōng nián hòu lù zhòng jué, jǐ yǎng rǔ děng, yǒu hé kuī fù, wèi cǐ cuàn nì?" péi qián tōng dào:" bì xià zhǐ tú zì lè, bìng bù tǐ xù chén xià, gù yǒu jīn rì zhī biàn." zhī jiàn bèi hòu zhuǎn chū lái zhū guì ér lái, yòng shǒu zhǐ dìng zhòng rén shuō dào:" shèng ēn hào dàng, ān dé mèi xīn? bù bì lùn zhōng nián hòu lù, zhǐ qián rì lǜ rǔ děng shì wèi duō xì dōng dōu rén, jiǔ kè sī jiā, rén qíng wú ǒu, nán yǐ jiǔ chù, chuán zhǐ jiāng jiāng dū jìng nèi guǎ fù chǔ zǐ, sōu dào gōng xià, tīng rǔ děng zì xíng pǐ pèi. shèng ēn rú cǐ, shàng wèi bù tǐ xù, wàng sī cuàn nì yé!" yáng dì àn shuō dào:" zhèn bù fù rǔ děng, hé rǔ děng fù zhèn?" sī mǎ dé kān dào:" chén děng shí fù bì xià dàn jīn tiān xià yǐ pàn, liǎng jīng zéi jù, bì xià guī yǐ wú mén, chén děng shēng yì wú lù. jīn rì chén jié yǐ kuī, shí nán jiě huǐ. wéi yuàn dé bì xià zhī shǒu, yǐ xiè tiān xià." zhū guì ér tīng le dà mà dào:" nì zéi yān gǎn kǒu chū kuáng yán! wàn suì suī rán bù dé, nǎi tiān zǐ zhì zūn, yī zhāo jūn fù, guān lǚ zhī míng fēn lǐn lǐn, rǔ děng bù guò shì wèi xiǎo chén, hé gǎn bī xié shèng yú, wàng tú fù guì, yǐ shòu wàn shì luàn chén zéi zǐ zhī mà míng!" péi qián tōng jiàn shuō, dà nù dào:" rǔ yē tíng jiàn bì, hé gǎn qiǎo yán xiāng huǐ?" zhū guì ér dà mà dào:" bèi jūn nì zéi, rǔ shì bīng quán zài shǒu yé! suí jiā ēn zé zài tiān xià, tiān xià qǐ wú yī èr zhōng chén yì shì, wèi jūn fù bào chóu, qín wáng zhī shī yī jí, nà shí rǔ děng suì sǐ wàn duàn, huǐ zhī wǎn yǐ!" mǎ wén jǔ dà nù dào:" yín luàn jiàn bì, píng rì yǐ hú mèi gǔ huò jūn xīn, yǐ zhì tiān xià bài wáng, bù shā rǔ hé yǐ xiè tiān xià!" jí biàn jǔ dāo, xiàng guì ér liǎn shàng kǎn qù guì ér mà bù jué kǒu, diē dào zài dì. kě lián guì ér yù gǔ xiāng hún, dōu huà zuò yī qiāng rè xuè.
再说炀帝平日间,怕人说乱,说乱的就要被杀,谁料今日至此地位,原党情景凄惨,同萧后躲在西阁中,相对浩叹。一夜中,只听得外边喊声振天,内监连连报道:“杀到内殿来了!”屯卫将军独孤盛杀了,千牛独孤开远也战死了。一班贼臣捉住一个宫娥,吓问他隋主所在。宫娥说在西阁中。裴虔通与元礼径到西阁中来,听得上面有人声,知是炀帝。马文举就拔刀先登,众人相继而上;只见炀帝与萧后并坐而泣,看见众人,便道:“汝等皆朕之臣,终年厚禄重爵,给养汝等,有何亏负,为此篡逆?”裴虔通道:“陛下只图自乐,并不体恤臣下,故有今日之变。”只见背后转出来朱贵儿来,用手指定众人说道:“圣恩浩荡,安得昧心?不必论终年厚禄,只前日虑汝等侍卫多系东都人,久客思家,人情无偶,难以久处,传旨将江都境内寡妇处子,搜到宫下,听汝等自行匹配。圣恩如此,尚谓不体恤,妄思篡逆耶!”炀帝按说道:“朕不负汝等,何汝等负朕?”司马德勘道:“臣等实负陛下;但今天下已叛,两京贼据,陛下归已无门,臣等生亦无路。今日臣节已亏,实难解悔。惟愿得陛下之首,以谢天下。”朱贵儿听了大骂道:“逆贼焉敢口出狂言!万岁虽然不德,乃天子至尊,一朝君父,冠履之名分凛凛,汝等不过侍卫小臣,何敢逼胁乘舆,妄图富贵,以受万世乱臣贼子之骂名!”裴虔通见说,大怒道:“汝掖廷贱婢,何敢巧言相毁?”朱贵儿大骂道:“背君逆贼,汝恃兵权在手耶!隋家恩泽在天下,天下岂无一二忠臣义士,为君父报仇,勤王之师一集,那时汝等碎死万段,悔之晚矣!”马文举大怒道:“淫乱贱婢,平日以狐媚蛊惑君心,以致天下败亡,不杀汝何以谢天下!”即便举刀,向贵儿脸上砍去;贵儿骂不绝口,跌到在地。可怜贵儿玉骨香魂,都化作一腔热血。
mǎ wén jǔ jì shā le zhū guì ér, yī shǒu zhí jiàn, yī shǒu jìng lái yào fú yáng dì xià gé zhī jiàn fēng dé yí zǒu shàng gé lái, duì sī mǎ dé kān dào:" xǔ gōng yǒu lìng, rú cǐ hūn jūn, bù bì fú lái jiàn wǒ. kě jí jí xià shǒu." xiāo hòu tīng jiàn, zhuó shí āi gào zhòng rén dào:" zhòng wèi jiāng jūn, zhǔ shàng shí shì bù dé, kě kàn jiù rì jué lù miàn shàng, jiào tā ràng wèi yǔ zhòng wèi jiāng jūn, cì jiāng jūn hé mén tiě quàn, jiāng tā jiàng wèi sān gōng, yǐ bì yú shēng, wèi zhī zhòng wèi jiāng jūn yǐ wéi kě fǒu?" zhī jiàn yuán bǎo ér hān hān de zǒu lái, tīng jiàn xiāo hòu gàn jiàng jūn wàn jiāng jūn zài nà li kū jiào, xiào xiàng xiāo hòu dào:" niáng niáng hé kǔ rú cǐ, liào xiǎng zhèi xiē zéi chén, méi yǒu zhōng jūn ài zhǔ de rén zài lǐ tou, kěn róng wàn suì ān rán ràng wèi, tóng niáng niáng jí shí xíng lè le." yòu duì yáng dì dào:" bì xià cháng yǐ yīng xióng zì xǔ, zhì cǐ hé kān liàn liàn cǐ qū, qiú zhè bān zéi chén. rén shuí wú sǐ, qiè jīn rì zhī sǐ yú wàn suì miàn qián, kě wèi sǐ dé qí suǒ yǐ, qiè xiān qù le, wàn suì kuài lái!" mǎ wén jǔ máng bǎ shǒu qù chě tā, bǎo ér zhēng le shuāng yǎn, dà shēng hè dào:" zéi chén xiū de jìn wǒ!" yī tóu shuō yī tóu bǎ pèi dāo xiàng xiàng shàng yī wěn, bǎ shēn zi wǎng shàng yī sǒng, zhí dǐng dào liáng shàng, cuàn xià lái, xiàng nèi xiān xuè rú hóng yǔ de wàng rén pēn lái. yí gè jiāo qiè shēn qū, zhí chù chù de kào zài chuāng líng. xiāo hòu kàn jiàn, xià dé rú fēi bēn xià gé qù le. yáng dì jiàn le, xīn dǎn jù suì. péi qián tōng děng biàn tí dāo xiàng qián, yào xíng shì nì, yáng dì dà jiào dào:" xiū de dòng shǒu, tiān zǐ sǐ zì yǒu sǐ fǎ, kuài qǔ zhèn jiǔ lái!" péi qián tōng dào:" zhèn jiǔ bù rú fēng rèn zhī sù, hé kě de yě?" yáng dì chuí lèi dào:" zhèn wèi tiān zǐ yī chǎng, qǐ quán shī ér sǐ." mǎ wén jǔ qǔ zì juàn yī pǐ jìn shàng. yáng dì dà kū dào:" xī fèng yí yuàn lǐ qìng ér, mèng zhèn bái lóng rào xiàng, jīn qí yàn yǐ!" zéi chén děng suì jiào wǔ shì yī qí dòng shǒu, jiāng yáng dì yōng le jìn qù, yòng bái juàn yì sǐ, shí nián èr shí jiǔ suì. hòu rén yǒu shī diào yún:
马文举既杀了朱贵儿,一手执剑,一手竟来要扶炀帝下阁;只见封德彝走上阁来,对司马德勘道:“许公有令,如此昏君,不必扶来见我。可急急下手。”萧后听见,着实哀告众人道:“众位将军,主上实是不德,可看旧日爵禄面上,叫他让位与众位将军,赐将军阖门铁券,将他降为三公,以毕余生,未知众位将军以为可否?”只见袁宝儿憨憨的走来,听见萧后干将军万将军在那里哭叫,笑向萧后道:“娘娘何苦如此,料想这些贼臣,没有忠君爱主的人在里头,肯容万岁安然让位,同娘娘及时行乐了。”又对炀帝道:“陛下常以英雄自许,至此何堪恋恋此躯,求这班贼臣。人谁无死,妾今日之死于万岁面前,可谓死得其所矣,妾先去了,万岁快来!”马文举忙把手去扯他,宝儿睁了双眼,大声喝道:“贼臣休得近我!”一头说一头把佩刀向项上一刎,把身子往上一耸,直顶到梁上,窜下来,项内鲜血如红雨的望人喷来。一个姣怯身躯,直矗矗的靠在窗棂。萧后看见,吓得如飞奔下阁去了。炀帝见了,心胆俱碎。裴虔通等便题刀向前,要行弑逆,炀帝大叫道:“休得动手,天子死自有死法,快取鸩酒来!”裴虔通道:“鸩酒不如锋刃之速,何可得也?”炀帝垂泪道:“朕为天子一场,乞全尸而死。”马文举取自绢一匹进上。炀帝大哭道:“昔凤仪院李庆儿,梦朕白龙绕项,今其验矣!”贼臣等遂叫武士一齐动手,将炀帝拥了进去,用白绢缢死,时年二十九岁。后人有诗吊云:
suí jiā tiān zǐ xì qíng piān, zhǐ yuàn fēng liú bù yuàn xiān.
隋家天子系情偏,只愿风流不愿仙。
yí chòu mán liú qiān wàn shì, fán huā niān jǐn shí sān nián.
遗臭谩留千万世,繁花拈尽十三年。
dān huā shì jiǔ xīn tóu tòng, tì fěn zhān xiāng gǔ lǐ lǜ.
耽花嗜酒心头痛,殢粉沾香骨里绿。
què hèn luàn chén tān fù guì, gōng tíng xuè jiàn shí kān lián.
却恨乱臣贪富贵,宫廷血溅实堪怜。