xiōng qì xià huán yàn fàn cài sì lǐ huá shāng xiāng rén lú hán zhāng bù yí
兇器下 桓彥范 蔡四 李華 商鄉人 盧涵 張不疑
huán yàn fàn
桓彥范
fú yáng wáng huán yàn fàn, shǎo fàng dàn, yǒu dà yǒu dà èr zì yuán què, jù míng chāo běn bǔ. jié, bù shì xì xíng. cháng yǔ zhū kè yóu xiá, yǐn yú huāng zé zhōng. rì mù, zhū kè bà sàn, fàn yǔ shù rén dà zuì, suì wò zé zhōng. èr gēng hòu, hū yǒu yī wù, zhǎng zhàng yú, dà shí wéi, shǒu chí máo jǐ, chēn mù dà huàn, zhí lái qū fàn děng. zhòng jiē fǔ fú bù dòng, fàn yǒu dǎn lì, nǎi fèn qǐ jiào hū, zhāng quán ér qián, qí wù nǎi fǎn zǒu. yù yī dà liǔ shù, fàn shǒu duàn yī zhī, chí yǐ jī zhī, qí shēng cè cè, rú zhōng xū wù. shù xià, nǎi pú fú ér zǒu. fàn zhú zhī yù jí, yīn rù gǔ kuàng zhōng. jì míng jiù shì, nǎi shì yī bài fāng xiāng yān. chū guǎng yì jì
扶陽王桓彥范,少放誕,有大(有大二字原闕,據明抄本補。)節,不飾細行。常與諸客遊俠,飲於荒澤中。日暮,諸客罷散,范與數人大醉,遂臥澤中。二更後,忽有一物,長丈余,大十圍,手持矛戟,瞋目大喚,直來趨范等。眾皆俯伏不動,范有膽力,乃奮起叫呼,張拳而前,其物乃返走。遇一大柳樹,范手斷一枝,持以擊之,其聲策策,如中虛物。數下,乃匍匐而走。范逐之愈急,因入古壙中。洎明就視,乃是一敗方相焉。(出《廣異記》)
cài sì
蔡四
yǐng yáng cài sì zhě, wén cí zhī shì yě. tiān bǎo chū, jiā yú chén liú zhī jùn yí. yín yǒng zhī jì, měi yǒu yī guǐ lái dēng qí tà, huò wèn yì, huò shǎng shī. cài wèn jūn hé guǐ shén, hū cǐ jiàng gù. guǐ yuē: wǒ xìng wáng, zuì dà. mù jūn cái dé ér lái ěr. cài chū shén jīng jù, hòu shāo xiá zhī. qí guǐ měi zhì, héng yǐ wáng dà cài shì xiāng hū, yán xiào huān lè. cài shì gù rén yǒu xiǎo nú, jiàn guǐ, shì lìng guān zhī, qí nú zhàn lì. wèn qí xíng, yún: yǒu dà guǐ, zhǎng zhàng yú, yú xiǎo guǐ shù rén zài hòu. cài shì hòu zuò xiǎo mù wū, zhì zhái xī nán yú, zhí zhū guǒ mù qí wài. hòu guǐ zhì, wèi yuē: rén shén dào shū, jūn suǒ zhī yě. zuó yǔ jūn zào xiǎo shè, yí ān dǔ. guǐ shén xǐ, cí xiè zhǔ rén. qí hòu měi yán xiào bì, biàn rù cǐ jū yǎn xī, yǐ wèi cháng yǐ. jiǔ zhī, wèi cài shì yuē: wǒ yù jià nǚ, zàn jiè jūn zhái. cài shì bù xǔ yuē: lǎo qīn zài táng, ruò rǎn guǐ qì, bì bù ān wěn. jūn yí bié qiú zhái yě. guǐ yún: dài fū rén táng, dàn bì zhī, bì dāng bù rù. yú jiè qī rì ěr. cài shì bù dé yǐ jiè yān, qī rì zhī hòu fāng hái zhù, ér ān wěn wú tā shì yě. hòu shù rì, yún: shè zhāi. píng cài wèi jiè shí qì jí zhàng mù děng. cài yún. chū bù shí tā rén, wéi jiè jǐ wù. yīn wèn yù yú hé chù shè zhāi. yún: jìn zài fán tái běi. shì jiān yuè wǔ, jí dì xià zhāi shí. wèn zhì shí yù wǎng xiāng kàn, dé hū? yuē: hé shì bù kě. cài shì yǐ guǐ, jǔ jiā chí qiān shǒu qiān yǎn zhòu, jiā rén qīng jìng, guǐ jí bù lái. shèng shí hūn xuè, qí guǐ bì zhì. yù zhì qí zhāi, jiā rén jiē jīng xīn niàn sòng, zhe xīn jìng yī, chéng yuè wǎng fán tái. yáo jiàn zhàng mù sēng tú jí shèng, jiā rén bìng sòng zhòu, qián bī zhī. jiàn guǐ huáng jù fēn pī, zhī qí jù rén, nǎi yì qián jìn. jì zhì, xī rán ér sàn. qí wáng dà zhě, yǔ tú lǚ shí yú rén běi xíng. cài shì suí zhī, kě wǔ liù lǐ. zhì yī mù lín, nǎi méi, jì qí suǒ ér hái. míng yǔ jiā rén wǎng shì zhī, shì yī fèi mù, zhōng yǒu méng qì shù shí, dāng kuàng zhě zuì dà, é shàng zuò wáng zì. cài yuē: sī qí wáng dà hū. jī huǒ fén zhī, qí guǐ suì jué. chū guǎng yì jì
穎陽蔡四者,文詞之士也。天寶初,家於陳留之浚儀。吟詠之際,每有一鬼來登其榻,或問義,或賞詩。蔡問君何鬼神,忽此降顧。鬼曰:我姓王,最大。慕君才德而來耳。蔡初甚驚懼,後稍狎之。其鬼每至,恆以王大蔡氏相呼,言笑歡樂。蔡氏故人有小奴,見鬼,試令觀之,其奴戰慄。問其形,云:有大鬼,長丈余,余小鬼數人在後。蔡氏後作小木屋,置宅西南隅,植諸果木其外。候鬼至,謂曰:人神道殊,君所知也。昨與君造小舍,宜安堵。鬼甚喜,辭謝主人。其後每言笑畢,便入此居偃息,以為常矣。久之,謂蔡氏曰:我欲嫁女,暫借君宅。蔡氏不許曰:老親在堂,若染鬼氣,必不安穩。君宜別求宅也。鬼云:大夫人堂,但閉之,必當不入。余借七日耳。蔡氏不得已借焉,七日之後方還住,而安穩無他事也。後數日,云:設齋。憑蔡為借食器及帳幕等。蔡雲。初不識他人,唯借己物。因問欲於何處設齋。云:近在繁台北。世間月午,即地下齋時。問至時欲往相看,得乎?曰:何適不可。蔡氏以鬼,舉家持千手千眼咒,家人清淨,鬼即不來。盛食葷血,其鬼必至。欲至其齋,家人皆精心念誦,着新淨衣,乘月往繁台。遙見帳幕僧徒極盛,家人並誦咒,前逼之。見鬼惶遽紛披,知其懼人,乃益前進。既至,翕然而散。其王大者,與徒侶十餘人北行。蔡氏隨之,可五六里。至一墓林,乃沒,記其所而還。明與家人往視之,是一廢墓,中有盟器數十,當壙者最大,額上作王字。蔡曰:斯其王大乎。積火焚之,其鬼遂絕。(出《廣異記》)
lǐ huá
李華
táng lì bù yuán wài lǐ huá, yòu shí yǔ liú bèi wǔ liù rén, zài jì yuán shān zhuāng dú shū. bàn nián hòu, yǒu yī lǎo rén, xū méi xuě sè, héng chí yī guǒ shí, dà rú quán. měi rì zhì wǎn, jí qí yuàn qiáng zuò, yǐ shí zhì huá děng, dāng chuāng qián hòu. shù yuè, jū zhě kǔ zhī. lín yǒu qín bié jiāng, shàn shè zhī míng. huá zì wǎng yì zhī, jù shuō qí shì. qín xīn rán chí gōng, zhì shān suǒ cì zhī. jí wǎn fù lái, tóu shí bù yǐ. qín nǎi yú xì zhōng zòng shǐ, yī fā biàn zhōng, shì zhī, nǎi mù méng qì. chū guǎng yì jì
唐吏部員外李華,幼時與流輩五六人,在濟源山莊讀書。半年後,有一老人,鬚眉雪色,恆持一裹石,大如拳。每日至晚,即騎院牆坐,以石擲華等,當窗前後。數月,居者苦之。鄰有秦別將,善射知名。華自往詣之,具說其事。秦欣然持弓,至山所伺之。及晚復來,投石不已。秦乃於隙中縱矢,一發便中,視之,乃木盟器。(出《廣異記》)
shāng xiāng rén
商鄉人
jìn shì yǒu rén, lǚ háng shāng xiāng zhī jiāo. chū yǔ yī rén tóng háng, shù rì, hū wèi rén yuē: wǒ nǎi shì guǐ. wèi jiā zhōng míng qì pàn nì, rì yè zhàn dòu, yù jiǎ yī yán: yǐ dìng huò luàn. jiāng rú zhī hé? yún: gǒu kě chéng shì, wú suǒ dàn. huì rì wǎn, dào zuǒ fāng zhì yī dà fén. guǐ zhǐ fén, yán: shì jǐ zhǒng, jūn yú zhǒng qián dà hū, yǒu chì zhǎn jīn yín bù luò. rú shì bì yǐ. guǐ yán qì, rù zhǒng zhōng, rén biàn xuān chì. xū yú jiān, zhǎn jué zhī shēng. yǒu qǐng, guǐ cóng zhōng chū, shǒu chí jīn yín rén mǎ shù méi, tóu xī zhǎn luò. wèi rén yuē: dé cǐ zú yī shēng fú, yǐ bào ēn ěr. rén zhì xī jīng, wèi zhǎng ān zhuō shì rén suǒ gào. xiàn guān yún: cǐ gǔ qì, dāng shì pò zhǒng dé zhī. rén yǐ shí duì. xiàn bái yǐn, zòu qí shì. fā shǐ rén suí kāi zhǒng, dé jīn yín rén mǎ, zhǎn tóu luò zhě shù bǎi méi. chū guǎng yì jì
近世有人,旅行商鄉之郊。初與一人同行,數日,忽謂人曰:我乃是鬼。為家中明器叛逆,日夜戰鬥,欲假一言:以定禍亂。將如之何?云:苟可成事,無所憚。會日晚,道左方至一大墳。鬼指墳,言:是己冢,君於冢前大呼,有敕斬金銀部落。如是畢矣。鬼言訖,入冢中,人便宣敕。須臾間,斬決之聲。有頃,鬼從中出,手持金銀人馬數枚,頭悉斬落。謂人曰:得此足一生福,以報恩耳。人至西京,為長安捉事人所告。縣官云:此古器,當是破冢得之。人以實對。縣白尹,奏其事。發使人隨開冢,得金銀人馬,斬頭落者數百枚。(出《廣異記》)
lú hán
盧涵
kāi chéng zhōng, yǒu lú hán xué jiū, jiā yú luò xià, yǒu zhuāng yú wàn ān shān zhī yīn. xià mài jì dēng, shí guǒ yòu shú, suì dú kuà xiǎo mǎ zào qí zhuāng. qù shí yú lǐ, jiàn dà bó lín zhī pàn, yǒu xīn jié shì shù jiān, ér zuò diàn sì. shí rì yù chén, hán yīn qì mǎ. dǔ yī shuāng huán, shén yǒu mèi tài. jié zhī, yún shì gěng jiāng jūn shǒu yíng qīng yī, fù xiōng bù zài. hán yuè zhī, yǔ yǔ. yán duō qiǎo lì, yì shén xū jīn, pàn lài míng móu, zhuǎn zī tài dù. wèi hán yuē: yǒu shǎo xǔ jiā yùn, láng jūn néng yǐn sān liǎng bēi fǒu? hán yuē: bù è. suì pěng gǔ tóng zūn ér chū, yǔ hán yǐn jí huān. qīng yī suì jī xí ér ōu, sòng lú shēng jiǔ yuē: dú chí jīn zhì yǎn xuán guān, xiǎo zhàng wú rén zhú yǐng cán. xī rì luó yī jīn huà jǐn, bái yáng fēng qǐ lǒng tóu hán. hán è qí cí zhī bù chēng, dàn bù xiǎo qí lǐ. jiǔ jǐn, qīng yī wèi hán yuē: gèng yǔ láng jūn rù shì tiān bēi qù. bǐng zhú qiè zūn ér rù. hán niè zú kuī zhī, jiàn xuán dà wū shé, yǐ dāo cì shé zhī xuè, dī yú zūn zhōng, yǐ biàn wèi jiǔ. hán dà kǒng lì, fāng wù guài mèi, suì zhì chū hù, jiě xiǎo mǎ ér zǒu. qīng yī lián hū shù shēng yuē: jīn xī shì xū liú láng jūn yī xiāo, qiě bù dé qù. zhī shì bù kě, yòu hū dōng biān fāng dà: qiě yǔ wǒ chèn, qǔ zhē láng jūn. é wén bó lín zhōng, yǒu yī dà hàn, yīng shēng shén wěi. xū yú huí gù, yǒu wù rú dà kū shù ér qū, jǔ zú shén chén zhòng, xiāng qù bǎi yú bù. hán dàn jí jiā biān, yòu jīng yī xiǎo bó lín zhōng, yǒu yī jù wù, yǐn yǐn xuě bái chù. yǒu rén yán yún: jīn xiāo bì xū qín qǔ cǐ rén, bù rán zhě, míng chén jūn dāng shòu huò. hán wén zhī, yù bù qiè. jí zhuāng mén, yǐ sān gēng. jiōng hù qù rán, wéi yǒu shù chéng kōng chē zài mén wài. qún yáng fāng jǔ cǎo cì, gèng wú rén wù. hán qì mǎ, qián quán yú chē xiāng zhī xià. kuī jiàn dà hàn jìng dǐ mén, qiáng jí gāo, zhǐ jí sī rén yāo kuà. shǒu chí jǐ, zhān shì zhuāng nèi. suì yǐ jǐ cì zhuāng nèi xiǎo ér, dàn jiàn xiǎo ér shǒu zú lāo kōng, yú jǐ zhī diān, zhǐ wú shēng ěr. liáng jiǔ ér qù. hán dù qí yǐ yuǎn, fāng néng qǐ kòu mén. zhuāng kè nǎi qǐ guān, jīng hán zhī yè zhì. chuǎn hàn ér bù néng yán. jí dàn, hū wén zhuāng yuàn nèi kè kū shēng. yún: sān suì xiǎo ér, yīn zuó xiāo mèi ér bù sū yǐ. hán shén è zhī, suì lǜ jiā tóng jí zhuāng kè shí yú rén, chí dāo fǔ gōng shǐ ér jiū zhī. dàn jiàn yè lái yǐn chù, kōng táo hù huán wū shù jiān ér yǐ, gèng wú rén wù. suì sōu bó lín zhōng, jiàn yī dà méng qì bì zǐ, gāo èr chǐ xǔ, bàng yǒu wū shé yī tiáo, yǐ bì. yòu dōng pàn bó lín zhōng, jiàn yī dà fāng xiāng gǔ. suì jù huǐ chāi ér fén zhī. xún yè lái bái wù ér yán zhě, jí shì rén bái gǔ yī jù. zhī jié jīn zhuì, ér bù qiàn fēn háo. duàn yǐ tóng fǔ, zhōng wú quē sǔn. suì tóu zhī yú qiàn ér yǐ. hán běn yǒu fēng jí, yīn yǐn shé jiǔ ér yù yān. chū chuán qí
開成中,有盧涵學究,家於洛下,有莊於萬安山之陰。夏麥既登,時果又熟,遂獨跨小馬造其莊。去十餘里,見大柏林之畔,有新潔室數間,而作店肆。時日欲沉,涵因憩馬。睹一雙鬟,甚有媚態。詰之,雲是耿將軍守塋青衣,父兄不在。涵悅之,與語。言多巧麗,意甚虛襟,盼睞明眸,轉資態度。謂涵曰:有少許家醞,郎君能飲三兩杯否?涵曰:不惡。遂捧古銅樽而出,與涵飲極歡。青衣遂擊席而謳,送盧生酒曰:獨持巾櫛掩玄關,小帳無人燭影殘。昔日羅衣今化盡,白楊風起隴頭寒。涵惡其詞之不稱,但不曉其理。酒盡,青衣謂涵曰:更與郎君入室添杯去。秉燭挈樽而入。涵躡足窺之,見懸大烏蛇,以刀刺蛇之血,滴於樽中,以變為酒。涵大恐栗,方悟怪魅,遂擲出戶,解小馬而走。青衣連呼數聲曰:今夕事須留郎君一宵,且不得去。知勢不可,又呼東邊方大:且與我趁,取遮郎君。俄聞柏林中,有一大漢,應聲甚偉。須臾回顧,有物如大枯樹而趨,舉足甚沉重,相去百餘步。涵但疾加鞭,又經一小柏林中,有一巨物,隱隱雪白處。有人言云:今宵必須擒取此人,不然者,明晨君當受禍。涵聞之,愈怖怯。及莊門,已三更。扃戶閴然,唯有數乘空車在門外。群羊方咀草次,更無人物。涵棄馬,潛跧於車箱之下。窺見大漢徑抵門,牆極高,只及斯人腰跨。手持戟,瞻視莊內。遂以戟刺莊內小兒,但見小兒手足撈空,於戟之巔,只無聲耳。良久而去。涵度其已遠,方能起扣門。莊客乃啟關,驚涵之夜至。喘汗而不能言。及旦,忽聞莊院內客哭聲。云:三歲小兒,因昨宵寐而不蘇矣。涵甚惡之,遂率家僮及莊客十餘人,持刀斧弓矢而究之。但見夜來飲處,空逃戶環屋數間而已,更無人物。遂搜柏林中,見一大盟器婢子,高二尺許,傍有烏蛇一條,已斃。又東畔柏林中,見一大方相骨。遂俱毀拆而焚之。尋夜來白物而言者,即是人白骨一具。肢節筋綴,而不欠分毫。鍛以銅斧,終無缺損。遂投之於塹而已。涵本有風疾,因飲蛇酒而愈焉。(出《傳奇》)
zhāng bù yí
張不疑
nán yáng zhāng bù yí, kāi chéng sì nián, hóng cí dēng kē, shòu mì shū. yóu jīng. jiǎ gài yú zhū hóu huí. yǐ jiā yuǎn wú rén, huàn qí gū jì, yù guān jīng guó. yù shì qīng yī, sàn ěr mù yú lǘ lǐ jiān. xún yuè nèi, yì lèi yǒu chéng gào zhě, shì zēng mào wèi ǒu. yuè yú, yá rén lái yún: yún yuán zuò qù, jù míng chāo běn gǎi. yǒu xīn yù pū zhě, qǐng yuè yān. bù yí yǔ qī yú yì rì. jí suǒ yuē shí zhì, dǐ qí jiā, yǒu pī zhū yī yá hù zhě, chēng qián zhè xī hú sī mǎ. yī bù yí jiù wèi, yǔ yǔ shén shuǎng lǎng. yún: mǒu shǎo céng zài míng chǎng, jǐ jí chéng shì, nǎng yǐ dāng jiā shǐ yú nán hǎi, méng xié yǐn shù nián. jì míng chāo běn jì zuò zhí yú lǐng zhōng. ǒu huò bì pú děng sān shù shí rén, zì zhè yòu yǐ lì nán jīng, huò yù dài jǐn, jīn dàn yǒu liù qī rén. chéng yá rén zhì jūn zǐ zhì yān. yǔ bì, yī qīng yī pěng xiǎo pán, gè shè yú bīn zhǔ wèi, é xié yín zūn jīn zhǎn, láo lǐ fāng xīn, xīn xiāng pū bí. bù yí fèng dào, cháng yù jiǔ zhǐ ròu. shì rì, bù jué yǐn shù bēi. yú mìng zhū qīng yī liù qī rén, bìng liè yú tíng, yuē: wéi suǒ xuǎn ěr. bù yí yuē: mǒu yǐ fá yú pú shǐ, jīn wéi yǒu qián liù wàn, yuàn gòng qí jià. què wàng gāo míng, dù liù wàn zhī zhí zhě yī rén yǐ shì zhī. zhū yī rén yuē: mǒu jià xiáng bì gè yǒu chà děng. suì zhǐ yī yā huán zhòng ěr zhě yuē: chūn tiáo kě yǐ cháng ěr. bù yí dǔ zhī, zé guǒ shì sī mù zhě yǐ. jí rì cāo qì fú jīn. chūn tiáo shàn shū lù, yīn zhǐ qīng wǎn, suǒ yǒu zhǐ shǐ, wú bù qiè shì, yòu hǎo xué. yuè yú rì, qián wèi xiǎo shī, wǎng wǎng zì yú hù yǒu jiān tí shī yún: yōu shì suǒ yāo yàn, wú rén lán huì fāng. chūn fēng sān shí zài, bù jǐn luó yī xiāng. bù yí shēn xī qí cái mào míng huì. rú cǐ liǎng yuè yú. bù yí sù yǒu lǐ fèng mén tú zūn shī, jū mín tiān guān. xiāng jiàn, yīn wèi bù yí yuē: láng jūn yǒu xié qì jué duō. bù yí mò zhī suǒ zì. zūn shī yuē: dé wú xīn pìn fǒu? bù yí yuē: pìn nà zé wú, shì yī bì bì yuán zuò zi, jù míng chāo běn gǎi. ěr. zūn shī yuē: huò yǐ. bù yí kǒng, suì wèn jì yān. zūn shī yuē: míng dàn gào guī, shèn wù lìng jué. míng zǎo, zūn shī zhì, wèi bù yí yuē: huàn guài wù chū lái. bù yí zhào chūn tiáo, qì yú píng mù jiān, jí hū zhī, zhōng bù chū lái. zūn shī yuē: guǒ guài wù ěr. chì yú shì nèi, bì zhī. zūn shī fén xiāng zuò fǎ, yǐ shuǐ xiàng dōng ér xùn zhě sān. wèi bù yí yuē: kě wǎng guān zhī, hé rú yě? bù yí shì zhī yuē: dà dǐ shì jiù mào, dàn duǎn xiǎo chǐ cùn jiān ěr. zūn shī yuē: wèi yě. fù zuò fǎ yǔ bù, yòu yǐ shuǐ xiàng mén ér pēn zhě sān. wèi bù yí: kě gèng shì zhī, hé rú yě. bù yí shì zhī, zhǎng chǐ yú, xiǎo xiǎo xǔ, jiāng lì bù dòng. bù yí gèng qián yuán běn gèng shàng yǒu kě zì, wú qián zì, jīn jù míng chāo běn gǎi. shì zhī, nǎi pū dì, pū rán zuò shēng. shì zhī. yī xiǔ méng qì. qì yuán zuò ěr, jù huáng běn gǎi. bèi shàng tí yuē chūn tiáo, qí yī fú ruò chán tuì rán, xì jié réng jiù. bù yí dà jīng. zūn shī yuē: cǐ suī rán míng chāo běn suī rán zuò yāo wù. yāo fù jiān yǐ hé yǒu yì. lìng bù yí mìng dāo pī zhī, yāo jǐng jiān guǒ yǒu xuè, jìn rùn yú mù yǐ. suì fén zhī. zūn shī yuē: xiàng shǐ xuè biàn tǐ, zé láng jūn yī jiā, jiē zāo cǐ wù yě. zì shì bù yí yù yì wú yǐ, qǐ yǒu yǔ míng qì tóng jū ér bù zhī shěng, dài fēi yǒng nián. nián zì yuán què, jù huáng běn bǔ. měi yī niàn zhì, wǎng rán shù rì, rú yǒu suǒ shī. yīn dé chén gù, suì qǐng gào guī níng. míng nián, wèi jiāng xī pì. zhì rì shǐ huái nán. zhōng lù fǔ bà. yòu míng nián bā yuè ér zú. zú hòu yī rì, zūn fū rén jì mò. dào shì zhī yán guǒ yàn. yuán què chū chù. míng chāo běn yǔ xià tiáo xiāng lián yún chū bó yì zhì
南陽張不疑,開成四年,宏詞登科,授秘書。游京。假丐於諸侯回。以家遠無人,患其孤寂,寓官京國。欲市青衣,散耳目於閭裡間。旬月內,亦累有呈告者,適憎貌未偶。月余,牙人來云:(雲原作去,據明抄本改。)有新鬻仆者,請閱焉。不疑與期於翌日。及所約時至,抵其家,有披朱衣牙笏者,稱前浙西胡司馬。揖不疑就位,與語甚爽朗。云:某少曾在名場,幾及成事,曩以當家使於南海,蒙攜引數年。記(明抄本記作職)於嶺中。偶獲婢僕等三數十人,自浙右以歷南荊,貨鬻殆盡,今但有六七人。承牙人致君子至焉。語畢,一青衣捧小盤,各設於賓主位,俄攜銀樽金盞,醪醴芳新,馨香撲鼻。不疑奉道,常御酒止肉。是日,不覺飲數杯。余命諸青衣六七人,並列於庭,曰:唯所選耳。不疑曰:某以乏於僕使,今唯有錢六萬,願貢其價。卻望高明,度六萬之直者一人以示之。朱衣人曰:某價翔庳各有差等。遂指一丫鬟重耳者曰:春條可以償耳。不疑睹之,則果是私目者矣。即日操契符金。春條善書錄,音旨清婉,所有指使,無不愜適,又好學。月余日,潛為小詩,往往自於戶牖間題詩云:幽室鎖妖艷,無人蘭蕙芳。春風三十載,不盡羅衣香。不疑深惜其才貌明慧。如此兩月余。不疑素有禮奉門徒尊師,居旻天觀。相見,因謂不疑曰:郎君有邪氣絕多。不疑莫知所自。尊師曰:得無新聘否?不疑曰:聘納則無,市一婢(婢原作子,據明抄本改。)耳。尊師曰:禍矣。不疑恐,遂問計焉。尊師曰:明旦告歸,慎勿令覺。明早,尊師至,謂不疑曰:喚怪物出來。不疑召春條,泣於屏幕間,亟呼之,終不出來。尊師曰:果怪物耳。斥於室內,閉之。尊師焚香作法,以水向東而噀者三。謂不疑曰:可往觀之,何如也?不疑視之曰:大抵是舊貌,但短小尺寸間耳。尊師曰:未也。復作法禹步,又以水向門而噴者三。謂不疑:可更視之,何如也。不疑視之,長尺余,小小許,僵立不動。不疑更前(原本更上有可字,無前字,今據明抄本改。)視之,乃仆地,撲然作聲。視之。一朽盟器。(器原作耳,據黃本改。)背上題曰春條,其衣服若蟬蛻然,繫結仍舊。不疑大驚。尊師曰:此雖然(明抄本雖然作妖物。)腰腹間已合有異。令不疑命刀劈之,腰頸間果有血,浸潤於木矣。遂焚之。尊師曰:向使血遍體,則郎君一家,皆遭此物也。自是不疑鬱悒無已,豈有與明器同居而不之省,殆非永年。(年字原闕,據黃本補。)每一念至,惘然數日,如有所失。因得沉痼,遂請告歸寧。明年,為江西辟。至日使淮南。中路府罷。又明年八月而卒。卒後一日,尊夫人繼歿。道士之言果驗。(原闕出處。明抄本與下條相連雲出《博異志》)
yòu yī shuō, zhāng bù yí cháng yǔ dào shì gòng biàn wǎng lái. dào shì jiāng tā shì, nǎi jiè bù yí yuē: jūn yǒu zhòng è, bù yí jū tài fū rén xī xià, yòu bù kě jìn mǎi bì pú zhī bèi. mǒu qù yǐ, xìng miǎn zhī. bù yí jí qǐ mǔ lú shì, lú shì sù fèng dào, cháng rì yì duō zài bié suǒ qiú jìng. yīn chí sì yuàn yǐ jū, bù yí dàn wèn shěng. shù yuè, yǒu yá sēng yán: yǒu cuī shì shuāng fù shén pín, yǒu jì nǚ sì rén, jiē yù zhī. jīn yǒu yī bì yuē jīn gāng, yǒu zī shǒu, zuì qí suǒ xī zhě. jīn pín bù dé yǐ, jiāng yù huò zhī. bù yí xǐ, suì lìng zhào zhì, jí chóu qí jià shí wǔ wàn ér huò yān. chǒng shì wú bǐ. jīn gāng měi yán xiào, míng lì qīng biàn, shì bù yí, jiē xiān yì ér zhī. bù yí yù huò zhī. wú jǐ, dào shì yì mén. jí jiàn bù yí, yán sè cǎn jǔ, xū tàn bù yǐ. bù yí jié zhī, dào shì yuē: xī! huò yǐ chéng, wú nài hé yǐ. fēi dú yú jūn, tài fū rén yì bù miǎn yǐ. bù yí jīng dá, qǐ yuē: bié hòu jiē rú shī jiào, zūn zhǎng yù jū fó sì, mǒu shǒu dào shū bù gǎn dài, bù zhī hé yǐ zhì huò. qiě rú zhī hé? āi qí bèi zhì. dào shì yuē: jiē jiē yuán zuò jiā, jù míng chāo běn gǎi. wú jì yǐ. dàn wèi jūn biàn míng zhī. yīn jié qí bié hòu yǒu suǒ jìn zhě, bù yí yuē: jiā shǎo rén lì, zuó wéi mǎi èr bì ěr. dào shì yuē: kě jiàn hū? bù yí jí zhào zhī, jīn gāng bù kěn chū. bù yí lián cù zhī, zhōng bù chū. bù yí zì gòu zhī, jí zhì. dào shì yuē: jí cǐ shì yǐ. jīn gāng dà mà yuē: bì yǒu guò, biān tà zhī kě yě. bú yào, yù zhī kě yě. yī bǎi wǔ shí qiān shàng zài, hé suǒ yōu hū? hé wù dào shì, yù rén jiā shì yé. dào shì yuē: xī zhī hū? bù yí yuē: cǐ shì wéi zūn shī mìng, gǎn bù tīng dé? dào shì jí yǐ zhǔ zhàng jī qí tóu, dá rán yǒu shēng, rú jī mù, suì dào, nǎi yī méng qì nǚ zǐ yě, bèi shū qí míng. dào shì mìng jué zhī, wǔ liù chǐ dé gǔ mù, jiù bàng yǒu méng qì sì wǔ, zhì zuò xī lèi suǒ fén zhě. yī bǎi wǔ shí qiān, zài jiù qián yǎn rán, jí bù yí mǎi bì zhī zī yě. fù zhī, bù yí chǎng huǎng fā jí. lěi yuè ér zú. qīn lú shì, xún rì jì mò yān. chū bó yì jì, yòu chū líng guài jí
又一說,張不疑常與道士共辨往來。道士將他適,乃誡不疑曰:君有重厄,不宜居太夫人膝下,又不可進買婢僕之輩。某去矣,幸勉之。不疑即啟母盧氏,盧氏素奉道,常日亦多在別所求靜。因持寺院以居,不疑旦問省。數月,有牙僧言:有崔氏孀婦甚貧,有妓女四人,皆鬻之。今有一婢曰金釭,有姿首,最其所惜者。今貧不得已,將欲貨之。不疑喜,遂令召至,即酬其價十五萬而獲焉。寵侍無比。金釭美言笑,明利輕便,事不疑,皆先意而知。不疑愈惑之。無幾,道士詣門。及見不疑,言色慘沮,吁嘆不已。不疑詰之,道士曰:嘻!禍已成,無奈何矣。非獨於君,太夫人亦不免矣。不疑驚怛,起曰:別後皆如師教,尊長寓居佛寺,某守道殊不敢怠,不知何以致禍。且如之何?哀祈備至。道士曰:皆(皆原作家,據明抄本改。)無計矣。但為君辨明之。因詰其別後有所進者,不疑曰:家少人力,昨唯買二婢耳。道士曰:可見乎?不疑即召之,金釭不肯出。不疑連促之,終不出。不疑自詬之,即至。道士曰:即此是矣。金釭大罵曰:婢有過,鞭撻之可也。不要,鬻之可也。一百五十千尚在,何所憂乎?何物道士,預人家事耶。道士曰:惜之乎?不疑曰:此事唯尊師命,敢不聽德?道士即以拄杖擊其頭,沓然有聲,如擊木,遂倒,乃一盟器女子也,背書其名。道士命掘之,五六尺得古墓,柩傍有盟器四五,製作悉類所焚者。一百五十千,在柩前儼然,即不疑買婢之資也。復之,不疑惝怳發疾。累月而卒。親盧氏,旬日繼歿焉。(出《博異記》,又出《靈怪集》)