xiōng qì xià huán yàn fàn cài sì lǐ huá shāng xiāng rén lú hán zhāng bù yí
凶器下 桓彦范 蔡四 李华 商乡人 卢涵 张不疑
huán yàn fàn
桓彦范
fú yáng wáng huán yàn fàn, shǎo fàng dàn, yǒu dà yǒu dà èr zì yuán quē, jù míng chāo běn bǔ. jié, bù shì xì xíng. cháng yǔ zhū kè yóu xiá, yǐn yú huāng zé zhōng. rì mù, zhū kè bà sàn, fàn yǔ shù rén dà zuì, suì wò zé zhōng. èr gēng hòu, hū yǒu yī wù, zhǎng zhàng yú, dà shí wéi, shǒu chí máo jǐ, chēn mù dà huàn, zhí lái qū fàn děng. zhòng jiē fǔ fú bù dòng, fàn yǒu dǎn lì, nǎi fèn qǐ jiào hū, zhāng quán ér qián, qí wù nǎi fǎn zǒu. yù yī dà liǔ shù, fàn shǒu duàn yī zhī, chí yǐ jī zhī, qí shēng cè cè, rú zhōng xū wù. shù xià, nǎi pú fú ér zǒu. fàn zhú zhī yù jí, yīn rù gǔ kuàng zhōng. jì míng jiù shì, nǎi shì yī bài fāng xiāng yān. chū guǎng yì jì
扶阳王桓彦范,少放诞,有大(有大二字原阙,据明抄本补。)节,不饰细行。常与诸客游侠,饮于荒泽中。日暮,诸客罢散,范与数人大醉,遂卧泽中。二更后,忽有一物,长丈余,大十围,手持矛戟,瞋目大唤,直来趋范等。众皆俯伏不动,范有胆力,乃奋起叫呼,张拳而前,其物乃返走。遇一大柳树,范手断一枝,持以击之,其声策策,如中虚物。数下,乃匍匐而走。范逐之愈急,因入古圹中。洎明就视,乃是一败方相焉。(出《广异记》)
cài sì
蔡四
yǐng yáng cài sì zhě, wén cí zhī shì yě. tiān bǎo chū, jiā yú chén liú zhī jùn yí. yín yǒng zhī jì, měi yǒu yī guǐ lái dēng qí tà, huò wèn yì, huò shǎng shī. cài wèn jūn hé guǐ shén, hū cǐ jiàng gù. guǐ yuē: wǒ xìng wáng, zuì dà. mù jūn cái dé ér lái ěr. cài chū shén jīng jù, hòu shāo xiá zhī. qí guǐ měi zhì, héng yǐ wáng dà cài shì xiāng hū, yán xiào huān lè. cài shì gù rén yǒu xiǎo nú, jiàn guǐ, shì lìng guān zhī, qí nú zhàn lì. wèn qí xíng, yún: yǒu dà guǐ, zhǎng zhàng yú, yú xiǎo guǐ shù rén zài hòu. cài shì hòu zuò xiǎo mù wū, zhì zhái xī nán yú, zhí zhū guǒ mù qí wài. hòu guǐ zhì, wèi yuē: rén shén dào shū, jūn suǒ zhī yě. zuó yǔ jūn zào xiǎo shè, yí ān dǔ. guǐ shén xǐ, cí xiè zhǔ rén. qí hòu měi yán xiào bì, biàn rù cǐ jū yǎn xī, yǐ wéi cháng yǐ. jiǔ zhī, wèi cài shì yuē: wǒ yù jià nǚ, zàn jiè jūn zhái. cài shì bù xǔ yuē: lǎo qīn zài táng, ruò rǎn guǐ qì, bì bù ān wěn. jūn yí bié qiú zhái yě. guǐ yún: dài fū rén táng, dàn bì zhī, bì dāng bù rù. yú jiè qī rì ěr. cài shì bù dé yǐ jiè yān, qī rì zhī hòu fāng hái zhù, ér ān wěn wú tā shì yě. hòu shù rì, yún: shè zhāi. píng cài wèi jiè shí qì jí zhàng mù děng. cài yún. chū bù shí tā rén, wéi jiè jǐ wù. yīn wèn yù yú hé chǔ shè zhāi. yún: jìn zài fán tái běi. shì jiān yuè wǔ, jí dì xià zhāi shí. wèn zhì shí yù wǎng xiāng kàn, dé hū? yuē: hé shì bù kě. cài shì yǐ guǐ, jǔ jiā chí qiān shǒu qiān yǎn zhòu, jiā rén qīng jìng, guǐ jí bù lái. shèng shí hūn xuè, qí guǐ bì zhì. yù zhì qí zhāi, jiā rén jiē jīng xīn niàn sòng, zhe xīn jìng yī, chéng yuè wǎng fán tái. yáo jiàn zhàng mù sēng tú jí shèng, jiā rén bìng sòng zhòu, qián bī zhī. jiàn guǐ huáng jù fēn pī, zhī qí jù rén, nǎi yì qián jìn. jì zhì, xī rán ér sàn. qí wáng dà zhě, yǔ tú lǚ shí yú rén běi xíng. cài shì suí zhī, kě wǔ liù lǐ. zhì yī mù lín, nǎi méi, jì qí suǒ ér hái. míng yǔ jiā rén wǎng shì zhī, shì yī fèi mù, zhōng yǒu méng qì shù shí, dāng kuàng zhě zuì dà, é shàng zuò wáng zì. cài yuē: sī qí wáng dà hū. jī huǒ fén zhī, qí guǐ suì jué. chū guǎng yì jì
颖阳蔡四者,文词之士也。天宝初,家于陈留之浚仪。吟咏之际,每有一鬼来登其榻,或问义,或赏诗。蔡问君何鬼神,忽此降顾。鬼曰:我姓王,最大。慕君才德而来耳。蔡初甚惊惧,后稍狎之。其鬼每至,恒以王大蔡氏相呼,言笑欢乐。蔡氏故人有小奴,见鬼,试令观之,其奴战栗。问其形,云:有大鬼,长丈余,余小鬼数人在后。蔡氏后作小木屋,置宅西南隅,植诸果木其外。候鬼至,谓曰:人神道殊,君所知也。昨与君造小舍,宜安堵。鬼甚喜,辞谢主人。其后每言笑毕,便入此居偃息,以为常矣。久之,谓蔡氏曰:我欲嫁女,暂借君宅。蔡氏不许曰:老亲在堂,若染鬼气,必不安稳。君宜别求宅也。鬼云:大夫人堂,但闭之,必当不入。余借七日耳。蔡氏不得已借焉,七日之后方还住,而安稳无他事也。后数日,云:设斋。凭蔡为借食器及帐幕等。蔡云。初不识他人,唯借己物。因问欲于何处设斋。云:近在繁台北。世间月午,即地下斋时。问至时欲往相看,得乎?曰:何适不可。蔡氏以鬼,举家持千手千眼咒,家人清净,鬼即不来。盛食荤血,其鬼必至。欲至其斋,家人皆精心念诵,着新净衣,乘月往繁台。遥见帐幕僧徒极盛,家人并诵咒,前逼之。见鬼惶遽纷披,知其惧人,乃益前进。既至,翕然而散。其王大者,与徒侣十余人北行。蔡氏随之,可五六里。至一墓林,乃没,记其所而还。明与家人往视之,是一废墓,中有盟器数十,当圹者最大,额上作王字。蔡曰:斯其王大乎。积火焚之,其鬼遂绝。(出《广异记》)
lǐ huá
李华
táng lì bù yuán wài lǐ huá, yòu shí yǔ liú bèi wǔ liù rén, zài jì yuán shān zhuāng dú shū. bàn nián hòu, yǒu yī lǎo rén, xū méi xuě sè, héng chí yī guǒ shí, dà rú quán. měi rì zhì wǎn, jí qí yuàn qiáng zuò, yǐ shí zhì huá děng, dāng chuāng qián hòu. shù yuè, jū zhě kǔ zhī. lín yǒu qín bié jiāng, shàn shè zhī míng. huá zì wǎng yì zhī, jù shuō qí shì. qín xīn rán chí gōng, zhì shān suǒ cì zhī. jí wǎn fù lái, tóu shí bù yǐ. qín nǎi yú xì zhōng zòng shǐ, yī fà biàn zhōng, shì zhī, nǎi mù méng qì. chū guǎng yì jì
唐吏部员外李华,幼时与流辈五六人,在济源山庄读书。半年后,有一老人,须眉雪色,恒持一裹石,大如拳。每日至晚,即骑院墙坐,以石掷华等,当窗前后。数月,居者苦之。邻有秦别将,善射知名。华自往诣之,具说其事。秦欣然持弓,至山所伺之。及晚复来,投石不已。秦乃于隙中纵矢,一发便中,视之,乃木盟器。(出《广异记》)
shāng xiāng rén
商乡人
jìn shì yǒu rén, lǚ háng shāng xiāng zhī jiāo. chū yǔ yī rén tóng háng, shù rì, hū wèi rén yuē: wǒ nǎi shì guǐ. wèi jiā zhōng míng qì pàn nì, rì yè zhàn dòu, yù jiǎ yī yán: yǐ dìng huò luàn. jiāng rú zhī hé? yún: gǒu kě chéng shì, wú suǒ dàn. huì rì wǎn, dào zuǒ fāng zhì yī dà fén. guǐ zhǐ fén, yán: shì jǐ zhǒng, jūn yú zhǒng qián dà hū, yǒu chì zhǎn jīn yín bù luò. rú shì bì yǐ. guǐ yán qì, rù zhǒng zhōng, rén biàn xuān chì. xū yú jiān, zhǎn jué zhī shēng. yǒu qǐng, guǐ cóng zhōng chū, shǒu chí jīn yín rén mǎ shù méi, tóu xī zhǎn luò. wèi rén yuē: dé cǐ zú yī shēng fú, yǐ bào ēn ěr. rén zhì xī jīng, wèi cháng ān zhuō shì rén suǒ gào. xiàn guān yún: cǐ gǔ qì, dàng shì pò zhǒng dé zhī. rén yǐ shí duì. xiàn bái yǐn, zòu qí shì. fā shǐ rén suí kāi zhǒng, dé jīn yín rén mǎ, zhǎn tóu luò zhě shù bǎi méi. chū guǎng yì jì
近世有人,旅行商乡之郊。初与一人同行,数日,忽谓人曰:我乃是鬼。为家中明器叛逆,日夜战斗,欲假一言:以定祸乱。将如之何?云:苟可成事,无所惮。会日晚,道左方至一大坟。鬼指坟,言:是己冢,君于冢前大呼,有敕斩金银部落。如是毕矣。鬼言讫,入冢中,人便宣敕。须臾间,斩决之声。有顷,鬼从中出,手持金银人马数枚,头悉斩落。谓人曰:得此足一生福,以报恩耳。人至西京,为长安捉事人所告。县官云:此古器,当是破冢得之。人以实对。县白尹,奏其事。发使人随开冢,得金银人马,斩头落者数百枚。(出《广异记》)
lú hán
卢涵
kāi chéng zhōng, yǒu lú hán xué jiū, jiā yú luò xià, yǒu zhuāng yú wàn ān shān zhī yīn. xià mài jì dēng, shí guǒ yòu shú, suì dú kuà xiǎo mǎ zào qí zhuāng. qù shí yú lǐ, jiàn dà bó lín zhī pàn, yǒu xīn jié shì shù jiān, ér zuò diàn sì. shí rì yù chén, hán yīn qì mǎ. dǔ yī shuāng huán, shén yǒu mèi tài. jí zhī, yún shì gěng jiāng jūn shǒu yíng qīng yī, fù xiōng bù zài. hán yuè zhī, yǔ yǔ. yán duō qiǎo lì, yì shén xū jīn, pàn lài míng móu, zhuǎn zī tài dù. wèi hán yuē: yǒu shǎo xǔ jiā yùn, láng jūn néng yǐn sān liǎng bēi fǒu? hán yuē: bù è. suì pěng gǔ tóng zūn ér chū, yǔ hán yǐn jí huān. qīng yī suì jī xí ér ōu, sòng lú shēng jiǔ yuē: dú chí jīn zhì yǎn xuán guān, xiǎo zhàng wú rén zhú yǐng cán. xī rì luó yī jīn huà jǐn, bái yáng fēng qǐ lǒng tóu hán. hán è qí cí zhī bù chēng, dàn bù xiǎo qí lǐ. jiǔ jǐn, qīng yī wèi hán yuē: gèng yǔ láng jūn rù shì tiān bēi qù. bǐng zhú qiè zūn ér rù. hán niè zú kuī zhī, jiàn xuán dà wū shé, yǐ dāo cì shé zhī xuè, dī yú zūn zhōng, yǐ biàn wéi jiǔ. hán dà kǒng lì, fāng wù guài mèi, suì zhì chū hù, jiě xiǎo mǎ ér zǒu. qīng yī lián hū shù shēng yuē: jīn xī shì xū liú láng jūn yī xiāo, qiě bù dé qù. zhī shì bù kě, yòu hū dōng biān fāng dà: qiě yǔ wǒ chèn, qǔ zhē láng jūn. é wén bó lín zhōng, yǒu yī dà hàn, yīng shēng shén wěi. xū yú huí gù, yǒu wù rú dà kū shù ér qū, jǔ zú shén chén zhòng, xiāng qù bǎi yú bù. hán dàn jí jiā biān, yòu jīng yī xiǎo bó lín zhōng, yǒu yī jù wù, yǐn yǐn xuě bái chù. yǒu rén yán yún: jīn xiāo bì xū qín qǔ cǐ rén, bù rán zhě, míng chén jūn dāng shòu huò. hán wén zhī, yù bù qiè. jí zhuāng mén, yǐ sān gēng. jiōng hù qù rán, wéi yǒu shù chéng kōng chē zài mén wài. qún yáng fāng jǔ cǎo cì, gèng wú rén wù. hán qì mǎ, qián quán yú chē xiāng zhī xià. kuī jiàn dà hàn jìng dǐ mén, qiáng jí gāo, zhǐ jí sī rén yāo kuà. shǒu chí jǐ, zhān shì zhuāng nèi. suì yǐ jǐ cì zhuāng nèi xiǎo ér, dàn jiàn xiǎo ér shǒu zú lāo kōng, yú jǐ zhī diān, zhǐ wú shēng ěr. liáng jiǔ ér qù. hán dù qí yǐ yuǎn, fāng néng qǐ kòu mén. zhuāng kè nǎi qǐ guān, jīng hán zhī yè zhì. chuǎn hàn ér bù néng yán. jí dàn, hū wén zhuāng yuàn nèi kè kū shēng. yún: sān suì xiǎo ér, yīn zuó xiāo mèi ér bù sū yǐ. hán shén è zhī, suì lǜ jiā tóng jí zhuāng kè shí yú rén, chí dāo fǔ gōng shǐ ér jiū zhī. dàn jiàn yè lái yǐn chù, kōng táo hù huán wū shù jiān ér yǐ, gèng wú rén wù. suì sōu bó lín zhōng, jiàn yī dà méng qì bì zǐ, gāo èr chǐ xǔ, bàng yǒu wū shé yī tiáo, yǐ bì. yòu dōng pàn bó lín zhōng, jiàn yī dà fāng xiāng gǔ. suì jù huǐ chāi ér fén zhī. xún yè lái bái wù ér yán zhě, jí shì rén bái gǔ yī jù. zhī jié jīn zhuì, ér bù qiàn fēn háo. duàn yǐ tóng fǔ, zhōng wú quē sǔn. suì tóu zhī yú qiàn ér yǐ. hán běn yǒu fēng jí, yīn yǐn shé jiǔ ér yù yān. chū chuán qí
开成中,有卢涵学究,家于洛下,有庄于万安山之阴。夏麦既登,时果又熟,遂独跨小马造其庄。去十余里,见大柏林之畔,有新洁室数间,而作店肆。时日欲沉,涵因憩马。睹一双鬟,甚有媚态。诘之,云是耿将军守茔青衣,父兄不在。涵悦之,与语。言多巧丽,意甚虚襟,盼睐明眸,转资态度。谓涵曰:有少许家酝,郎君能饮三两杯否?涵曰:不恶。遂捧古铜樽而出,与涵饮极欢。青衣遂击席而讴,送卢生酒曰:独持巾栉掩玄关,小帐无人烛影残。昔日罗衣今化尽,白杨风起陇头寒。涵恶其词之不称,但不晓其理。酒尽,青衣谓涵曰:更与郎君入室添杯去。秉烛挈樽而入。涵蹑足窥之,见悬大乌蛇,以刀刺蛇之血,滴于樽中,以变为酒。涵大恐栗,方悟怪魅,遂掷出户,解小马而走。青衣连呼数声曰:今夕事须留郎君一宵,且不得去。知势不可,又呼东边方大:且与我趁,取遮郎君。俄闻柏林中,有一大汉,应声甚伟。须臾回顾,有物如大枯树而趋,举足甚沉重,相去百余步。涵但疾加鞭,又经一小柏林中,有一巨物,隐隐雪白处。有人言云:今宵必须擒取此人,不然者,明晨君当受祸。涵闻之,愈怖怯。及庄门,已三更。扃户閴然,唯有数乘空车在门外。群羊方咀草次,更无人物。涵弃马,潜跧于车箱之下。窥见大汉径抵门,墙极高,只及斯人腰跨。手持戟,瞻视庄内。遂以戟刺庄内小儿,但见小儿手足捞空,于戟之巅,只无声耳。良久而去。涵度其已远,方能起扣门。庄客乃启关,惊涵之夜至。喘汗而不能言。及旦,忽闻庄院内客哭声。云:三岁小儿,因昨宵寐而不苏矣。涵甚恶之,遂率家僮及庄客十余人,持刀斧弓矢而究之。但见夜来饮处,空逃户环屋数间而已,更无人物。遂搜柏林中,见一大盟器婢子,高二尺许,傍有乌蛇一条,已毙。又东畔柏林中,见一大方相骨。遂俱毁拆而焚之。寻夜来白物而言者,即是人白骨一具。肢节筋缀,而不欠分毫。锻以铜斧,终无缺损。遂投之于堑而已。涵本有风疾,因饮蛇酒而愈焉。(出《传奇》)
zhāng bù yí
张不疑
nán yáng zhāng bù yí, kāi chéng sì nián, hóng cí dēng kē, shòu mì shū. yóu jīng. jiǎ gài yú zhū hóu huí. yǐ jiā yuǎn wú rén, huàn qí gū jì, yù guān jīng guó. yù shì qīng yī, sàn ěr mù yú lǘ lǐ jiān. xún yuè nèi, yì lèi yǒu chéng gào zhě, shì zēng mào wèi ǒu. yuè yú, yá rén lái yún: yún yuán zuò qù, jù míng chāo běn gǎi. yǒu xīn yù pū zhě, qǐng yuè yān. bù yí yǔ qī yú yì rì. jí suǒ yuē shí zhì, dǐ qí jiā, yǒu pī zhū yī yá hù zhě, chēng qián zhè xī hú sī mǎ. yī bù yí jiù wèi, yǔ yǔ shén shuǎng lǎng. yún: mǒu shǎo céng zài míng chǎng, jǐ jí chéng shì, nǎng yǐ dāng jiā shǐ yú nán hǎi, méng xié yǐn shù nián. jì míng chāo běn jì zuò zhí yú lǐng zhōng. ǒu huò bì pú děng sān shù shí rén, zì zhè yòu yǐ lì nán jīng, huò yù dài jìn, jīn dàn yǒu liù qī rén. chéng yá rén zhì jūn zǐ zhì yān. yǔ bì, yī qīng yī pěng xiǎo pán, gè shè yú bīn zhǔ wèi, é xié yín zūn jīn zhǎn, láo lǐ fāng xīn, xīn xiāng pū bí. bù yí fèng dào, cháng yù jiǔ zhǐ ròu. shì rì, bù jué yǐn shù bēi. yú mìng zhū qīng yī liù qī rén, bìng liè yú tíng, yuē: wéi suǒ xuǎn ěr. bù yí yuē: mǒu yǐ fá yú pū shǐ, jīn wéi yǒu qián liù wàn, yuàn gòng qí jià. què wàng gāo míng, dù liù wàn zhī zhí zhě yī rén yǐ shì zhī. zhū yī rén yuē: mǒu jià xiáng bì gè yǒu chà děng. suì zhǐ yī yā huán zhòng ěr zhě yuē: chūn tiáo kě yǐ cháng ěr. bù yí dǔ zhī, zé guǒ shì sī mù zhě yǐ. jí rì cāo qì fú jīn. chūn tiáo shàn shū lù, yīn zhǐ qīng wǎn, suǒ yǒu zhǐ shǐ, wú bù qiè shì, yòu hào xué. yuè yú rì, qián wèi xiǎo shī, wǎng wǎng zì yú hù yǒu jiān tí shī yún: yōu shì suǒ yāo yàn, wú rén lán huì fāng. chūn fēng sān shí zài, bù jìn luó yī xiāng. bù yí shēn xī qí cái mào míng huì. rú cǐ liǎng yuè yú. bù yí sù yǒu lǐ fèng mén tú zūn shī, jū mín tiān guān. xiāng jiàn, yīn wèi bù yí yuē: láng jūn yǒu xié qì jué duō. bù yí mò zhī suǒ zì. zūn shī yuē: dé wú xīn pìn fǒu? bù yí yuē: pìn nà zé wú, shì yī bì bì yuán zuò zi, jù míng chāo běn gǎi. ěr. zūn shī yuē: huò yǐ. bù yí kǒng, suì wèn jì yān. zūn shī yuē: míng dàn gào guī, shèn wù lìng jué. míng zǎo, zūn shī zhì, wèi bù yí yuē: huàn guài wù chū lái. bù yí zhào chūn tiáo, qì yú píng mù jiān, jí hū zhī, zhōng bù chū lái. zūn shī yuē: guǒ guài wù ěr. chì yú shì nèi, bì zhī. zūn shī fén xiāng zuò fǎ, yǐ shuǐ xiàng dōng ér xùn zhě sān. wèi bù yí yuē: kě wǎng guān zhī, hé rú yě? bù yí shì zhī yuē: dà dǐ shì jiù mào, dàn duǎn xiǎo chǐ cùn jiān ěr. zūn shī yuē: wèi yě. fù zuò fǎ yǔ bù, yòu yǐ shuǐ xiàng mén ér pēn zhě sān. wèi bù yí: kě gèng shì zhī, hé rú yě. bù yí shì zhī, zhǎng chǐ yú, xiǎo xiǎo xǔ, jiāng lì bù dòng. bù yí gèng qián yuán běn gèng shàng yǒu kě zì, wú qián zì, jīn jù míng chāo běn gǎi. shì zhī, nǎi pū dì, pū rán zuò shēng. shì zhī. yī xiǔ méng qì. qì yuán zuò ěr, jù huáng běn gǎi. bèi shàng tí yuē chūn tiáo, qí yī fú ruò chán tuì rán, xì jié réng jiù. bù yí dà jīng. zūn shī yuē: cǐ suī rán míng chāo běn suī rán zuò yāo wù. yāo fù jiān yǐ hé yǒu yì. lìng bù yí mìng dāo pī zhī, yāo jǐng jiān guǒ yǒu xuè, jìn rùn yú mù yǐ. suì fén zhī. zūn shī yuē: xiàng shǐ xuè biàn tǐ, zé láng jūn yī jiā, jiē zāo cǐ wù yě. zì shì bù yí yù yì wú yǐ, qǐ yǒu yǔ míng qì tóng jū ér bù zhī shěng, dài fēi yǒng nián. nián zì yuán quē, jù huáng běn bǔ. měi yī niàn zhì, wǎng rán shù rì, rú yǒu suǒ shī. yīn dé chén gù, suì qǐng gào guī níng. míng nián, wèi jiāng xī pì. zhì rì shǐ huái nán. zhōng lù fǔ bà. yòu míng nián bā yuè ér zú. zú hòu yī rì, zūn fū rén jì mò. dào shì zhī yán guǒ yàn. yuán quē chū chù. míng chāo běn yǔ xià tiáo xiāng lián yún chū bó yì zhì
南阳张不疑,开成四年,宏词登科,授秘书。游京。假丐于诸侯回。以家远无人,患其孤寂,寓官京国。欲市青衣,散耳目于闾里间。旬月内,亦累有呈告者,适憎貌未偶。月余,牙人来云:(云原作去,据明抄本改。)有新鬻仆者,请阅焉。不疑与期于翌日。及所约时至,抵其家,有披朱衣牙笏者,称前浙西胡司马。揖不疑就位,与语甚爽朗。云:某少曾在名场,几及成事,曩以当家使于南海,蒙携引数年。记(明抄本记作职)于岭中。偶获婢仆等三数十人,自浙右以历南荆,货鬻殆尽,今但有六七人。承牙人致君子至焉。语毕,一青衣捧小盘,各设于宾主位,俄携银樽金盏,醪醴芳新,馨香扑鼻。不疑奉道,常御酒止肉。是日,不觉饮数杯。余命诸青衣六七人,并列于庭,曰:唯所选耳。不疑曰:某以乏于仆使,今唯有钱六万,愿贡其价。却望高明,度六万之直者一人以示之。朱衣人曰:某价翔庳各有差等。遂指一丫鬟重耳者曰:春条可以偿耳。不疑睹之,则果是私目者矣。即日操契符金。春条善书录,音旨清婉,所有指使,无不惬适,又好学。月余日,潜为小诗,往往自于户牖间题诗云:幽室锁妖艳,无人兰蕙芳。春风三十载,不尽罗衣香。不疑深惜其才貌明慧。如此两月余。不疑素有礼奉门徒尊师,居旻天观。相见,因谓不疑曰:郎君有邪气绝多。不疑莫知所自。尊师曰:得无新聘否?不疑曰:聘纳则无,市一婢(婢原作子,据明抄本改。)耳。尊师曰:祸矣。不疑恐,遂问计焉。尊师曰:明旦告归,慎勿令觉。明早,尊师至,谓不疑曰:唤怪物出来。不疑召春条,泣于屏幕间,亟呼之,终不出来。尊师曰:果怪物耳。斥于室内,闭之。尊师焚香作法,以水向东而噀者三。谓不疑曰:可往观之,何如也?不疑视之曰:大抵是旧貌,但短小尺寸间耳。尊师曰:未也。复作法禹步,又以水向门而喷者三。谓不疑:可更视之,何如也。不疑视之,长尺余,小小许,僵立不动。不疑更前(原本更上有可字,无前字,今据明抄本改。)视之,乃仆地,扑然作声。视之。一朽盟器。(器原作耳,据黄本改。)背上题曰春条,其衣服若蝉蜕然,系结仍旧。不疑大惊。尊师曰:此虽然(明抄本虽然作妖物。)腰腹间已合有异。令不疑命刀劈之,腰颈间果有血,浸润于木矣。遂焚之。尊师曰:向使血遍体,则郎君一家,皆遭此物也。自是不疑郁悒无已,岂有与明器同居而不之省,殆非永年。(年字原阙,据黄本补。)每一念至,惘然数日,如有所失。因得沉痼,遂请告归宁。明年,为江西辟。至日使淮南。中路府罢。又明年八月而卒。卒后一日,尊夫人继殁。道士之言果验。(原阙出处。明抄本与下条相连云出《博异志》)
yòu yī shuō, zhāng bù yí cháng yǔ dào shì gòng biàn wǎng lái. dào shì jiāng tā shì, nǎi jiè bù yí yuē: jūn yǒu zhòng è, bù yí jū tài fū rén xī xià, yòu bù kě jìn mǎi bì pú zhī bèi. mǒu qù yǐ, xìng miǎn zhī. bù yí jí qǐ mǔ lú shì, lú shì sù fèng dào, cháng rì yì duō zài bié suǒ qiú jìng. yīn chí sì yuàn yǐ jū, bù yí dàn wèn shěng. shù yuè, yǒu yá sēng yán: yǒu cuī shì shuāng fù shén pín, yǒu jì nǚ sì rén, jiē yù zhī. jīn yǒu yī bì yuē jīn gāng, yǒu zī shǒu, zuì qí suǒ xī zhě. jīn pín bù dé yǐ, jiāng yù huò zhī. bù yí xǐ, suì lìng zhào zhì, jí chóu qí jià shí wǔ wàn ér huò yān. chǒng shì wú bǐ. jīn gāng měi yán xiào, míng lì qīng biàn, shì bù yí, jiē xiān yì ér zhī. bù yí yù huò zhī. wú jǐ, dào shì yì mén. jí jiàn bù yí, yán sè cǎn jǔ, xū tàn bù yǐ. bù yí jí zhī, dào shì yuē: xī! huò yǐ chéng, wú nài hé yǐ. fēi dú yú jūn, tài fū rén yì bù miǎn yǐ. bù yí jīng dá, qǐ yuē: bié hòu jiē rú shī jiào, zūn zhǎng yù jū fó sì, mǒu shǒu dào shū bù gǎn dài, bù zhī hé yǐ zhì huò. qiě rú zhī hé? āi qí bèi zhì. dào shì yuē: jiē jiē yuán zuò jiā, jù míng chāo běn gǎi. wú jì yǐ. dàn wèi jūn biàn míng zhī. yīn jí qí bié hòu yǒu suǒ jìn zhě, bù yí yuē: jiā shǎo rén lì, zuó wéi mǎi èr bì ěr. dào shì yuē: kě jiàn hū? bù yí jí zhào zhī, jīn gāng bù kěn chū. bù yí lián cù zhī, zhōng bù chū. bù yí zì gòu zhī, jí zhì. dào shì yuē: jí cǐ shì yǐ. jīn gāng dà mà yuē: bì yǒu guò, biān tà zhī kě yě. bú yào, yù zhī kě yě. yī bǎi wǔ shí qiān shàng zài, hé suǒ yōu hū? hé wù dào shì, yù rén jiā shì yé. dào shì yuē: xī zhī hū? bù yí yuē: cǐ shì wéi zūn shī mìng, gǎn bù tīng dé? dào shì jí yǐ zhǔ zhàng jī qí tóu, dá rán yǒu shēng, rú jī mù, suì dào, nǎi yī méng qì nǚ zǐ yě, bèi shū qí míng. dào shì mìng jué zhī, wǔ liù chǐ dé gǔ mù, jiù bàng yǒu méng qì sì wǔ, zhì zuò xī lèi suǒ fén zhě. yī bǎi wǔ shí qiān, zài jiù qián yǎn rán, jí bù yí mǎi bì zhī zī yě. fù zhī, bù yí chǎng huǎng fā jí. lěi yuè ér zú. qīn lú shì, xún rì jì mò yān. chū bó yì jì, yòu chū líng guài jí
又一说,张不疑常与道士共辨往来。道士将他适,乃诫不疑曰:君有重厄,不宜居太夫人膝下,又不可进买婢仆之辈。某去矣,幸勉之。不疑即启母卢氏,卢氏素奉道,常日亦多在别所求静。因持寺院以居,不疑旦问省。数月,有牙僧言:有崔氏孀妇甚贫,有妓女四人,皆鬻之。今有一婢曰金釭,有姿首,最其所惜者。今贫不得已,将欲货之。不疑喜,遂令召至,即酬其价十五万而获焉。宠侍无比。金釭美言笑,明利轻便,事不疑,皆先意而知。不疑愈惑之。无几,道士诣门。及见不疑,言色惨沮,吁叹不已。不疑诘之,道士曰:嘻!祸已成,无奈何矣。非独于君,太夫人亦不免矣。不疑惊怛,起曰:别后皆如师教,尊长寓居佛寺,某守道殊不敢怠,不知何以致祸。且如之何?哀祈备至。道士曰:皆(皆原作家,据明抄本改。)无计矣。但为君辨明之。因诘其别后有所进者,不疑曰:家少人力,昨唯买二婢耳。道士曰:可见乎?不疑即召之,金釭不肯出。不疑连促之,终不出。不疑自诟之,即至。道士曰:即此是矣。金釭大骂曰:婢有过,鞭挞之可也。不要,鬻之可也。一百五十千尚在,何所忧乎?何物道士,预人家事耶。道士曰:惜之乎?不疑曰:此事唯尊师命,敢不听德?道士即以拄杖击其头,沓然有声,如击木,遂倒,乃一盟器女子也,背书其名。道士命掘之,五六尺得古墓,柩傍有盟器四五,制作悉类所焚者。一百五十千,在柩前俨然,即不疑买婢之资也。复之,不疑惝怳发疾。累月而卒。亲卢氏,旬日继殁焉。(出《博异记》,又出《灵怪集》)