é yā fù
鵝（鴨附）

shǐ kuī　 yáo lüè　 é gōu　 zǔ lù shì　 zhōu shì zi　 píng gù rén　 hǎi líng dòu é　 yā lù
史悝　姚略　鵝溝　祖錄事　周氏子　平固人　海陵斗鵝　鴨鷺

féng fǎ　 qián táng shì rén　 lí zhōu bái lù yàn
馮法　錢塘士人　黎州白鷺雁

nán rén bǔ yàn　 hǎi líng rén
南人捕雁　海陵人

qú yù
鸜鵒

gōu zú　 néng yán　 huán huō　 guǎng líng shào nián què
勾足　能言　桓豁　廣陵少年雀

què mù xī hūn　 diào wū shān　 yáng xuān wū
雀目夕昏　吊烏山　楊宣烏

yuè wū tái　 hé qián zhī　 wū jūn shān　 wèi líng　 sān zú wū　 lǐ nà　 lǚ shēng qī　 liáng zǔ
越烏台　何潛之　烏君山　魏伶　三足烏　李納　呂生妻　梁祖

xiāo chī fù
梟（鴟附）

míng xiāo　 chī xiū liú mù yè míng　 yè xíng yóu nǚ　 ráng xiāo　 zhāng lǜ gèng　 yōng zhōu rén　 wéi zhuān
鳴梟　鴟鵂鶹目夜明　夜行游女　禳梟　張率更　雍州人　韋顓

é
鵝

shǐ kuī
史悝

jìn tài yuán zhōng, zhāng ān jùn shǐ kuī jiā yǒu bó xióng é, shàn míng. kuī nǚ cháng yǎng sì zhī, é fēi nǚ bù shí, xún qiān kǔ qiú zhī, é zhé bù shí, nǎi yǐ hái kuī. yòu shù rì, chén qǐ, shī nǚ jí é. lín jiā wén é xiàng xī, zhuī zhì yī shuǐ, wéi jiàn nǚ yī jí é máo zài shuǐ biān. jīn míng cǐ shuǐ wèi é xī. chū guǎng gǔ jīn wǔ xíng jì
晉太元中，章安郡史悝家有駁雄鵝，善鳴。悝女常養飼之，鵝非女不食，荀僉苦求之，鵝輒不食，乃以還悝。又數日，晨起，失女及鵝。鄰家聞鵝向西，追至一水，唯見女衣及鵝毛在水邊。今名此水為鵝溪。（出《廣古今五行記》）

yáo lüè
姚略

yì xī zhōng, qiāng zhǔ yáo lüè huài luò yáng gōu, qǔ zhuān, dé yī shuāng xióng é bìng jīn sè, jiāo jǐng zhǎng míng, shēng wén jiǔ gāo, yǎng zhī cǐ gōu. chū yōu míng lù
義熙中，羌主姚略壞洛陽溝，取磚，得一雙雄鵝並金色，交頸長鳴，聲聞九皋，養之此溝。（出《幽明錄》）

é gōu
鵝溝

jì nán jùn zhāng gōng chéng xī běi yǒu é gōu, nán yàn shì, yǒu yú rén jū shuǐ cè, cháng tīng é shēng. ér zhòng é zhōng yǒu líng shēng shén qīng liàng, hòu zhī, jiàn yī é yàn jǐng jí zhǎng, yīn luó dé zhī, xiàng shàng yǒu tóng líng, zhuì yǐ yín suǒ, yǒu yǐn qǐ yuán dǐng yuán nián zì. chū yǒu yáng zá zǔ
濟南郡張公城西北有鵝溝，南燕世，有漁人居水側，常聽鵝聲。而眾鵝中有鈴聲甚清亮，候之，見一鵝咽頸極長，因羅得之，項上有銅鈴，綴以銀鎖，有隱起元鼎元年字。（出《酉陽雜俎》）

zǔ lù shì
祖錄事

jiǔ shì nián zhōng, yuè zhōu yǒu zǔ lù shì, bù dé míng, zǎo chū, jiàn dān é xiàng shì zhōng zhě. é jiàn lù shì, pín gù ér míng, zǔ nǎi yǐ qián shú zhī. dào sēng sì, lìng fàng wèi zhǎng shēng. é jìng bù kěn rù sì, dàn zǒu zhú zǔ hòu, jīng fāng lì shì, chóu rén guǎng zhòng zhī chù, yī bù bù fàng, zǔ shōu yǎng zhī. zuǒ chéng zhāng xī qīn jiàn shuō. chū cháo yě qiān zài
久視年中，越州有祖錄事，不得名，早出，見擔鵝向市中者。鵝見錄事，頻顧而鳴，祖乃以錢贖之。到僧寺，令放為長生。鵝竟不肯入寺，但走逐祖後，經坊歷市，稠人廣眾之處，一步不放，祖收養之。左丞張錫親見說。（出《朝野僉載》）

zhōu shì zi
周氏子

rǔ nán zhōu shì zi, wú jùn rén yě, wáng qí míng, jiā yú kūn shān xiàn. yuán hé zhōng, yǐ míng jīng shàng dì, diào xuǎn, dé wèi kūn shān. jì zhī guān, wèi zhì yì shù shí lǐ, shě yú nì lǚ zhōng. yè mèng yī zhàng fū, yī bái yī yí zhuàng shén xiù, ér xuè rú yī jīn, ruò shāng qí yì zhě. jì bài ér qì wèi zhōu shēng yuē: wú jiā yú lín quán zhě yě, yǐ bù shàng chén sú, gù dé ān qí suǒ yǒu nián yǐ. jīn yǐ ǒu xíng tián yě jiān, bù xìng zhí jūn zhī jiā tóng, yǒu xì wú zhě. wú běn yì rén yě, jì wèi suǒ xì, xīn shén bù lè, yòu zòng kuáng quǎn shì wú yì, bù shèng qí fèn. yuàn jūn zǐ mǐn ér yòu zhī, bù rán, zé sǐ zài zhāo xī yǐ. zhōu shēng yuē: jǐn shòu jiào, bù gǎn wàng. yán qì hū wù, xīn qiè yì zhī. míng rì, zhì qí jiā. shì xī, yòu mèng bái yī lái yuē: wú qián yǐ shì sù jūn, xìng jūn lián ér nuò zhī, rán jīn shàng wèi suǒ xì, gù jūn bù yì rén rén zhī xīn, jí wèi wǒ jiě qí fù, shǐ bù wèi jūn jiā qiú, xìng yǐ. zhōu jí wèn yuē: rán zé ěr zhī míng shì, kě dé wén hū? qí rén yuē: wǒ niǎo yě. yán yǐ suì qù. yòu míng rì, zhōu shēng nǎi yǐ mèng yǔ jiā tóng, qiě yǐ shì xùn zhī, nǎi jiā rén yīn shì yě, suì huò yī é, nǎi lóng guī, qián xī, yǒu quǎn shāng qí yì, zhōu shēng jí mìng fàng zhī. shì xī, yòu mèng bái yī rén cí xiè ér qù. chū xuān shì zhì
汝南周氏子，吳郡人也，亡其名，家於崑山縣。元和中，以明經上第，調選，得尉崑山。既之官，未至邑數十里，舍於逆旅中。夜夢一丈夫，衣白衣儀狀甚秀，而血濡衣襟，若傷其臆者。既拜而泣謂周生曰：「吾家於林泉者也，以不尚塵俗，故得安其所有年矣。今以偶行田野間，不幸值君之家僮，有系吾者。吾本逸人也，既為所系，心甚不樂，又縱狂犬噬吾臆，不勝其憤。願君子憫而宥之，不然，則死在朝夕矣。」周生曰：「謹受教，不敢忘。」言訖忽寤，心竊異之。明日，至其家。是夕，又夢白衣來曰：「吾前以事訴君，幸君憐而諾之，然今尚為所系，顧君不易仁人之心，疾為我解其縛，使不為君家囚，幸矣。」周即問曰：「然則爾之名氏，可得聞乎？」其人曰：「我鳥也。」言已遂去。又明日，周生乃以夢語家僮，且以事訊之，乃家人因適野，遂獲一鵝，乃籠歸，前夕，有犬傷其臆，周生即命放之。是夕，又夢白衣人辭謝而去。（出《宣室志》）

píng gù rén
平固人

chù zhōu píng gù rén fǎng qí qīn jiā, yīn liú sù. yè fēn, wén qǐn shì zhōng yǒu rén yǔ shēng, xú qǐ tīng zhī, nǎi qún é yǔ yuē: míng dàn zhǔ rén jiāng shā wǒ, shàn shì zhū ér. yán zhī shén xī. jì míng, kè cí qù, zhǔ rén yuē: wǒ yǒu é shén féi, jiāng yǐ shí zi. kè jù gào zhī, zhǔ rén yú shì jǔ jiā bù fù shí é. qǐng zhī, jǔ xiāng bù shí yǐ. chū jī shén lù
處州平固人訪其親家，因留宿。夜分，聞寢室中有人語聲，徐起聽之，乃群鵝語曰：「明旦主人將殺我，善視諸兒。」言之甚悉。既明，客辭去，主人曰：「我有鵝甚肥，將以食子。」客具告之，主人於是舉家不復食鵝。頃之，舉鄉不食矣。（出《稽神錄》）

hǎi líng dòu é
海陵斗鵝

yǐ mǎo suì, hǎi líng jùn xī cūn zhōng yǒu èr é dòu yú kōng zhōng, jiǔ nǎi duò dì, qí dà kě wǔ liù chǐ, shuāng zú rú lǘ tí, cūn rén shā ér shí zhī zhě jiē zú. míng nián, bīng xiàn hǎi líng. chū jī shén lù
乙卯歲，海陵郡西村中有二鵝斗於空中，久乃墮地，其大可五六尺，雙足如驢蹄，村人殺而食之者皆卒。明年，兵陷海陵。（出《稽神錄》）

yā fù
鴨（附）

jìn zhōu fǎng shǎo shí yǔ shāng rén sù jiāng jù xíng, xī zhǐ gōng tíng miào xià. tóng lǚ xiāng yǔ: shuí néng rù miào zhōng sù? fǎng xìng dǎn guǒ jué, yīn shàng miào sù. jìng xī yàn rán, chén qǐ, miào zhōng jiàn yǒu bái tóu lǎo wēng, fǎng suì qín zhī, huà wèi xióng yā. fǎng zhuō hái chuán, yù pēng zhī, yīn ér fēi qù, hòu jìng wú tā. chū shù yì jì
晉周昉少時與商人泝江俱行，夕止宮亭廟下。同侶相語：「誰能入廟中宿？」昉性膽果決，因上廟宿。竟夕晏然，晨起，廟中見有白頭老翁，昉遂擒之，化為雄鴨。昉捉還船，欲烹之，因而飛去，後竟無他。（出《述異記》）

lù
鷺

féng fǎ
馮法

jìn jiàn wǔ zhōng, shàn xiàn féng fǎ zuò jiǎ, xī sù dí táng, jiàn yī nǚ zǐ, zhe fú, bái xī, xíng zhuàng duǎn xiǎo, qiú jì zài. míng dàn, chuán yù fā, yún: zàn shàng qǔ xíng zī. jì qù, fǎ shī juàn yī pǐ, nǚ bào èr shù chú zhì chuán zhōng. rú cǐ shí shàng, shī shí juàn. fǎ yí fēi rén, nǎi fù liǎng zú, nǚ yún: jūn juàn zài qián cǎo zhōng. huà xíng zuò dà bái lù, pēng shí zhī, ròu bù shèn měi. chū yōu míng lù
晉建武中，剡縣馮法作賈，夕宿荻塘，見一女子，著服，白皙，形狀短小，求寄載。明旦，船欲發，云：「暫上取行資。」既去，法失絹一疋，女抱二束芻置船中。如此十上，失十絹。法疑非人，乃縛兩足，女云：「君絹在前草中。」化形作大白鷺，烹食之，肉不甚美。（出《幽冥錄》）

qián táng shì rén
錢塘士人

qián táng shì rén xìng dù, chuán xíng. shí dà xuě rì mù, yǒu nǚ zǐ sù yī lái, dù yuē: hé bù rù chuán? suì xiāng diào xì. dù hé chuán zài zhī, hòu chéng bái lù qù. dù è zhī, biàn bìng sǐ yě. chū xù sōu shén jì
錢塘士人姓杜，船行。時大雪日暮，有女子素衣來，杜曰：「何不入船？」遂相調戲。杜闔船載之，後成白鷺去。杜惡之，便病死也。（出《續搜神記》）

lí zhōu bái lù
黎州白鷺

lí zhōu tōng wàng xiàn, měi suì mèng xià, yǒu bái lù cí yī shuāng zhuì dì. gǔ lǎo chuán yún, zhòng niǎo bì zhàng. lín qù, liú yī lù jì shān shén. yòu měi jùn zhǔ jiāng yǒu chú tì, yī rì qián, xū yǒu bái lù cí yī duì, cóng dà dù hé fēi wǎng zhōu chéng, pán xuán qī pō, sān wǔ rì què huí. jūn zhōu hào wèi xiān zhì niǎo. biàn yíng xīn sòng gù, gèng wú wù yān. chū lí zhōu tú jīng
黎州通望縣，每歲孟夏，有白鷺鶿一雙墜地。古老傳雲，眾鳥避瘴。臨去，留一鷺祭山神。又每郡主將有除替，一日前，須有白鷺鶿一對，從大渡河飛往州城，盤旋棲泊，三五日卻回。軍州號為先至鳥。便迎新送故，更無誤焉。（出《黎州圖經》）

yàn nán rén bǔ yàn
雁南人捕雁

yàn sù yú jiāng hú zhī àn, shā zhǔ zhī zhōng, dòng jì qiān bǎi, dà zhě jū qí zhōng, lìng yàn nú wéi ér jǐng chá. nán rén yǒu cǎi bǔ zhě, qí qí tiān sè yīn àn, huò wú yuè shí, yú wǎ guàn zhōng cáng zhú, chí bàng zhě shù rén, píng qì qián xíng. jiāng yù jí zhī, zé lüè jǔ zhú, biàn cáng zhī. yàn nú jīng jiào, dà zhě yì jīng, qǐng zhī fù dìng. yòu yù qián jǔ zhú, yàn nú yòu jīng. rú shì shù sì, dà zhě nù zhuó yàn nú, bǐng zhú zhě xú xú bī zhī, gèng jǔ zhú, zé yàn nú jù zhuó, bù fù dòng yǐ. nǎi gāo jǔ qí zhú, chí bàng zhě qí rù qún zhōng, luàn jī zhī, suǒ huò shén duō. xī yǒu huái nán rén zhāng níng píng shì huà zhī, cǐ rén qīn céng cǎi bǔ. chū yù táng xián huà
雁宿於江湖之岸，沙渚之中，動計千百，大者居其中，令雁奴圍而警察。南人有采捕者，俟其天色陰暗，或無月時，於瓦罐中藏燭，持棒者數人，屏氣潛行。將欲及之，則略舉燭，便藏之。雁奴驚叫，大者亦驚，頃之復定。又欲前舉燭，雁奴又驚。如是數四，大者怒啄雁奴，秉燭者徐徐逼之，更舉燭，則雁奴懼啄，不復動矣。乃高舉其燭，持棒者齊入群中，亂擊之，所獲甚多。昔有淮南人張凝評事話之，此人親曾采捕。（出《玉堂閒話》）

hǎi líng rén
海陵人

hǎi líng xiàn dōng jū, rén duō yǐ bǔ yàn wèi yè. héng yǎng yī yàn, qù qí liù hé yǐ wèi méi. yī rì qún yàn huí sāi shí, yàn méi hū rén yǔ wèi zhǔ rén yuē: wǒ cháng ěr qián zú, fàng wǒ huí qù. yīn téng kōng ér qù, cǐ rén suì bù fù bǔ yàn. chū jī shén lù
海陵縣東居，人多以捕雁為業。恆養一雁，去其六翮以為媒。一日群雁回塞時，雁媒忽人語謂主人曰：「我償爾錢足，放我回去。」因騰空而去，此人遂不復捕雁。（出《稽神錄》）

qú yù
鸜鵒

gōu zú
勾足

qú yù jiāo shí, yǐ zú xiāng gōu, cù míng gǔ yì rú dòu zhuàng, wǎng wǎng zhuì dì. sú qǔ qí gōu zú wèi mèi yào. chū yǒu yáng zá zǔ
鸜鵒交時，以足相勾，促鳴鼓翼如斗狀，往往墜地。俗取其勾足為魅藥。（出《酉陽雜俎》）

néng yán
能言

qú yù, jiù yán kě shǐ qǔ huǒ, xiào rén yán shèng yīng wǔ. qǔ qí mù jīng, hé rén rǔ yán, dī yǎn zhōng, néng jiàn yān xiāo wài wù. chū yǒu yáng zá zǔ
鸜鵒，舊言可使取火，效人言勝鸚鵡。取其目精，和人乳研，滴眼中，能見煙霄外物。（出《酉陽雜俎》）

huán huō
桓豁

jìn sī kōng huán huō zhī zài jīng zhōu yě, yǒu cān jūn, wǔ yuè wǔ rì, jiǎn qú yù shé jiào yǔ, wú suǒ bù míng. hòu yú dà huì, xī xiào rén yǔ shēng, wú bù xiāng lèi. shí yǒu cān zuǒ wèng bí, yīn nèi tóu wèng zhōng xiào zhī, yǒu zhǔ diǎn dào niú ròu, nǎi bái cān jūn: yǐ xīn hé guǒ zhì píng fēng hòu. sōu dé, fá dào dé. chū liú yì qìng yōu míng lù
晉司空桓豁之在荊州也，有參軍，五月五日，剪鸜鵒舌教語，無所不名。後於大會，悉效人語聲，無不相類。時有參佐齆鼻，因內頭瓮中效之，有主典盜牛肉，乃白參軍：「以新荷裹置屏風後。」搜得，罰盜得。（出劉義慶《幽明錄》）

guǎng líng shào nián
廣陵少年

guǎng líng yǒu shào nián chù yī qú yù, shén ài zhī. lóng kǎn bā shí rì sǐ, yǐ xiǎo guān zhù zhī, jiāng yì yú yě. zhì chéng mén, hūn lì fā shì zhī, nǎi rén zhī yī shǒu yě, zhí ér jū zhū lì. fán bā shí rì, fù wèi sǐ qú yù, nǎi huò miǎn. chū jī shén lù
廣陵有少年畜一鸜鵒，甚愛之。籠檻八十日死，以小棺貯之，將瘞於野。至城門，閽吏發視之，乃人之一手也，執而拘諸吏。凡八十日，復為死鸜鵒，乃獲免。（出《稽神錄》）

què
雀

què mù xī hūn
雀目夕昏

què jiē zhì xī ér bù jiàn wù, rén yǒu zhì xī hūn bù jiàn wù zhě, wèi què máng shì yě. xiū liú yè chá háo mò, zhòu míng mù bù jiàn qiū shān, shū xìng yě. chū gǎn yīng jīng
雀皆至夕而不見物，人有至夕昏不見物者，謂雀盲是也。鵂鶹夜察毫末，晝瞑目不見丘山，殊性也。（出《感應經》）

diào wū shān
吊烏山

shǔ diào wū shān, zhì zhì què lái diào, zuì bēi. bǎi xìng yè rán huǒ, cì qǔ zhī, qí wú sù bù shí, shì tè bēi zhě. yǐ wèi yì zé bù shā. chū yǒu yáng zá zǔ
蜀吊烏山，至雉雀來吊，最悲。百姓夜燃火，伺取之，其無嗉不食，似特悲者。以為義則不殺。（出酉陽雜俎）

yáng xuān
楊宣

yáng xuān wèi hé nèi tài shǒu, xíng xiàn, yǒu qún què míng sāng shù shàng, xuān wèi lì yuē: qián yǒu fù chē sù. chū yì dōu qí jiù chuán
楊宣為河內太守，行縣，有群雀鳴桑樹上，宣謂吏曰：「前有覆車粟。」（《出益都耆舊傳》）

wū
烏

yuè wū tái
越烏台

yuè wáng rù guó, dān wū jiā wáng ér fēi, gù jù jiàn dé rù guó yě. qǐ wàng wū tái, yán wū zhī yì yě. chū wáng zǐ nián qí jiù chuán, míng chāo běn zuò chū shí yí lù
越王入國，丹烏夾王而飛，故句踐得入國也。起望烏台，言烏之異也。（出王子年《耆舊傳》，明抄本作出《拾遺錄》）

hé qián zhī
何潛之

jìn shí yíng dào xiàn lìng hé qián zhī yú xiàn jiè dé wū, dà rú bái lù, xī shàng bì xià, zì rán yǒu tóng huán guàn zhī. chū yǒu yáng zá zǔ
晉時營道縣令何潛之於縣界得烏，大如白鷺，膝上髀下，自然有銅環貫之。（出《酉陽雜俎》）

wū jūn shān
烏君山

wū jūn shān zhě, jiàn ān zhī míng shān yě, zài xiàn xī yī bǎi lǐ. jìn shì yǒu dào shì xú zhòng shān zhě, shǎo qiú shén xiān, zhuān yī wèi zhì, pín jū kǔ jié, nián jiǔ mí lì. yǔ rén yù yú dào, xiū lǐ, wú shǎo zhǎng jiē ràng zhī. huò guǒ gǔ xīn shú, zhé jì, xiān xiàn xū kōng, cì jūn sù lǎo. xiāng rén yǒu tōu zhě zuò zuì dāng zuì dāng yuán zuò ér zhū, jù míng chāo běn gǎi. sǐ. zhòng shān yì guān, chéng qí tōu zuì, bái tōu zhě bù sǐ, wú gū ér zhū, qíng suǒ wèi rěn. nǎi miǎn guān jiě dài, dǐ chéng yán fǎ, suǒ sī yí ér shè zhī. zhòng shān yòu cháng shān xíng, yù bào yǔ, kǔ fēng léi, mí shī dào jìng. hū yú diàn guāng zhī zhōng, jiàn yī shè zhái, yǒu lèi fǔ zhōu, yīn tóu yǐ bì yǔ. zhì mén, jiàn yī jǐn yī rén, gù zhòng shān, nǎi chēng cǐ xiāng dào shì xú zhòng shān bài. qí jǐn yī rén chēng jiān mén shǐ zhě xiāo héng, yì bài. yīn xù fēng yǔ zhī gù, shēn xiāng yán yǐn. zhòng shān wèn yuē: zì yǒu xiāng, wú cǐ fǔ shě. jiān mén yuē: cǐ shén xiān zhī suǒ chù, pū jí jiān mén guān yě. é yǒu yī nǚ láng, shū wǎn shuāng huán, yī jiàng zhě qún qīng wén luó shān, zuǒ shǒu zhí jīn bǐng chén wěi chuáng máo, chuán hū yuē: shǐ zhě wài yǔ hé rén jiāo tōng, ér bù bào yě? dá yún: cǐ xiāng dào shì xú zhòng shān. xū yú, yòu chuán hū yún: xiān guān zhào xú zhòng shān rù. xiàng suǒ jiàn nǚ láng, yǐn zhòng shān zì láng jìn. zhì táng nán xiǎo tíng, jiàn yī zhàng fū, nián kě wǔ shí yú, fū tǐ xū fà jǐn bái, dài shā dā nǎo guān, bái luó yín lòu pèi, ér wèi zhòng shān yuē: zhī qīng jīng xiū duō nián, chāo yuè fán sú. wú yǒu xiǎo nǚ pō xián dào jiào, yǐ qí sù yè, hé yǔ qīng wèi qī, jīn dāng jí chén ěr. zhòng shān jiàng jiē chēng xiè bài jiē chēng xiè bài yuán zuò yán xiè jǐ huí, jù míng chāo běn gǎi. qǐ, ér fù qǐng yè fū rén, nǎi zhǐ zhī yuē: wú sàng ǒu yǐ qī nián, wú yǒu jiǔ zǐ, sān nán liù nǚ, wèi qīng qī zhě, zuì xiǎo nǚ yě. nǎi mìng hòu táng bèi jí lǐ. jì ér chén jiǔ yáo, yǔ zhòng shān duì shí qì, jiàn yè wén huán pèi zhī shēng, yì xiāng fēn yù, yíng huáng dēng zhú, yǐn qù bié shì. lǐ bì sān rì, zhòng shān yuè qí suǒ jū, xún xíng wū shì, xī xiàng chǎng shě, jiàn yī gān shàng xuán pí yǔ shí sì méi, shì cuì bì pí, yú xī wū pí ěr. wū pí zhī zhōng, yǒu yī méi shì bái wū pí. yòu zhì xī nán, yǒu yī chǎng shě, yī gān zhī shàng, jiàn pí yǔ sì shí jiǔ méi, jiē xiū liú. zhòng shān sī guài zhī, què zhì shì zhōng, qí qī wèn qí fū yuē: zi shì yóu xíng, yǒu hé suǒ jiàn, nǎi shěn cuì zhì cǐ? zhòng shān wèi zhī yīng, qí qī yuē: fū shén xiān qīng jǔ, jiē jiǎ yǔ yì. bù ěr, hé yǐ shū hū ér zhì wàn lǐ hū? yīn wèn yuē: wū pí yǔ wèi shuí? yuē: cǐ dà rén zhī yī yě. yòu wèn yuē: cuì bì pí yǔ wèi shuí? yuē: cǐ cháng shǐ tōng yǐn bì zhī yī yě. yòu yú wū pí yǔ wèi shuí? yuē: xīn fù xiōng dì zǐ mèi zhī yī yě. yòu wèn: xiū liú pí yǔ wèi shuí? yuē: sī gèng xún yè zhě yī, jí jiān mén xiāo héng zhī lún yě. yǔ wèi bì, hū rán jǔ zhái jīng jù, wèn qí gù, qī wèi zhī yuē: cūn rén jiāng liè, zòng huǒ shāo shān. xū yú jiē yún: jìng wèi yǔ xú láng zào dé yī. jīn rì zhī bié, kě wèi xiè hòu yǐ. nǎi xī qǔ pí yǔ, suí fāng fēi qù. jí xiàng suǒ jiàn shě wū, yī wú qí chù. yīn hào qí dì wèi wū jūn shān. chū jiàn ān jì
烏君山者，建安之名山也，在縣西一百里。近世有道士徐仲山者，少求神仙，專一為志，貧居苦節，年久彌勵。與人遇於道，修禮，無少長皆讓之。或果谷新熟，輒祭，先獻虛空，次均宿老。鄉人有偷者坐罪當（「罪當」原作「而誅」，據明抄本改。）死。仲山詣官，承其偷罪，白偷者不死，無辜而誅，情所未忍。乃免冠解帶，抵承嚴法，所司疑而赦之。仲山又嘗山行，遇暴雨，苦風雷，迷失道徑。忽於電光之中，見一舍宅，有類府州，因投以避雨。至門，見一錦衣人，顧仲山，乃稱此鄉道士徐仲山拜。其錦衣人稱監門使者蕭衡，亦拜。因敘風雨之故，深相延引。仲山問曰：「自有鄉，無此府舍。」監門曰：「此神仙之所處，仆即監門官也。」俄有一女郎，梳綰雙鬟，衣絳赭裙青文羅衫，左手執金柄塵尾幢旄，傳呼曰：「使者外與何人交通，而不報也？」答云：「此鄉道士徐仲山。」須臾，又傳呼云：「仙官召徐仲山入。」向所見女郎，引仲山自廊進。至堂南小庭，見一丈夫，年可五十餘，膚體鬚髮盡白，戴紗搭腦冠，白羅銀鏤帔，而謂仲山曰：「知卿精修多年，超越凡俗。吾有小女頗閒道教，以其夙業，合與卿為妻，今當吉辰耳。」仲山降階稱謝拜（「階稱謝拜」原作「言謝幾回」，據明抄本改。）起，而復請謁夫人，乃止之曰：「吾喪偶已七年，吾有九子，三男六女，為卿妻者，最小女也。」乃命後堂備吉禮。既而陳酒肴，與仲山對食訖，漸夜聞環珮之聲，異香芬郁，熒煌燈燭，引去別室。禮畢三日，仲山悅其所居，巡行屋室，西向廠舍，見衣竿上懸皮羽十四枚，是翠碧皮，余悉烏皮耳。烏皮之中，有一枚是白烏皮。又至西南，有一廠舍，衣竿之上，見皮羽四十九枚，皆鵂鶹。仲山私怪之，卻至室中，其妻問其夫曰：「子適遊行，有何所見，乃沈悴至此？」仲山未之應，其妻曰：「夫神仙輕舉，皆假羽翼。不爾，何以倏忽而致萬里乎？」因問曰：「烏皮羽為誰？」曰：「此大人之衣也。」又問曰：「翠碧皮羽為誰？」曰：「此常使通引婢之衣也。」「又余烏皮羽為誰？」曰：「新婦兄弟姊妹之衣也。」又問：「鵂鶹皮羽為誰？」曰：「司更巡夜者衣，即監門蕭衡之倫也。」語未畢，忽然舉宅驚懼，問其故，妻謂之曰：「村人將獵，縱火燒山。」須臾皆云：「竟未與徐郎造得衣。今日之別，可謂邂逅矣。」乃悉取皮羽，隨方飛去。即向所見舍屋，一無其處。因號其地為烏君山。（出《建安記》）

wèi líng
魏伶

táng wèi líng wèi xī shì chéng, yǎng yī chì zuǐ wū, měi yú rén zhòng zhōng qǐ qián, rén qǔ yī wén, ér xián yǐ sòng líng chù, rì shōu shù bǎi, shí rén hào wèi wèi chéng wū. chū cháo yě qiān zài
唐魏伶為西市丞，養一赤嘴烏，每於人眾中乞錢，人取一文，而銜以送伶處，日收數百，時人號為魏丞烏。（出《朝野僉載》）

sān zú wū
三足烏

tiān hòu shí, yǒu xiàn sān zú wū, zuǒ yòu huò yán: yī zú wěi ěr. tiān hòu xiào yuē: dàn lìng shǐ cè shū zhī, ān yòng chá qí zhēn wěi? táng shū yún: tiān shòu yuán nián, yǒu jìn sān zú wū, tiān hòu yǐ wèi zhōu shì zhī ruì. ruì zōng yún: wū qián zú wěi. tiān hòu bù yuè. xū yú, yī zú zhuì dì. chū yǒu yáng zá zǔ
天后時，有獻三足烏，左右或言：「一足偽耳。」天后笑曰：「但令史冊書之，安用察其真偽？」《唐書》云：「天授元年，有進三足烏，天后以為周室之瑞。」睿宗云：「烏前足偽。」天后不悅。須臾，一足墜地。（出《酉陽雜俎》）

lǐ nà
李納

zhēn yuán shí sì nián, zhèng biàn èr zhōu qún wū fēi rù tián xù lǐ nà jìng nèi, xián mù wèi chéng. gāo zhì èr sān chǐ, fāng shí yú lǐ. xù nà è ér mìng fén zhī, xìn sù rú jiù, wū kǒu jiē liú xiě. chū yǒu yáng zá zǔ
貞元十四年，鄭汴二州群烏飛入田緒、李納境內，銜木為城。高至二三尺，方十餘里。緒、納惡而命焚之，信宿如舊，烏口皆流血。（出《酉陽雜俎》）

lǚ shēng qī
呂生妻

dōng píng lǚ shēng, lǔ guó rén, jiā yú zhèng. qí qī huáng shì bìng jiāng sǐ, gào yú gū yuē: qiè bìng qiě sǐ, rán wén rén sǐ dāng wèi guǐ. qiè cháng hèn rén guǐ bù xiāng tōng, shǐ cún zhě yì āi. jīn gū niàn qiè shēn, qiè sǐ, bì néng yǐ mèng gào yú gū yǐ. jí qí sǐ, gū mèng jiàn huáng shì lái, qì ér yán yuē: qiè píng shēng shí wú zhuàng, jīn wèi yì lèi, shēng yú zhèng zhī dōng yě cóng mù zhōng, zhěn qí yì, áo qí míng zhě, dāng shì yě. hòu qī rì, dāng lái yè gū, yuàn gū niàn píng shēng shí, wú yǐ yì lèi jiàn zǔ. yán qì suì qù. hòu qī rì, guǒ yī wū zì dōng lái, zhì lǚ shì jiā, zhǐ yú tíng shù, āi míng jiǔ zhī, qí gū qì ér yán yuē: guǒ wú zhī mèng yǐ, rǔ wú mèi píng sù, zhí lái wú zhī jū yě. qí wū jí fēi rù táng zhōng, huí xiáng āi lì, jǐn shí qǐng, fāng dōng xiàng ér qù. chū xuān shì zhì
東平呂生，魯國人，家於鄭。其妻黃氏病將死，告於姑曰：「妾病且死，然聞人死當為鬼。妾常恨人鬼不相通，使存者益哀。今姑念妾深，妾死，必能以夢告於姑矣。」及其死，姑夢見黃氏來，泣而言曰：「妾平生時無狀，今為異類，生於鄭之東野叢木中，黰其翼，嗷其鳴者，當是也。後七日，當來謁姑，願姑念平生時，無以異類見阻。」言訖遂去。後七日，果一烏自東來，至呂氏家，止於庭樹，哀鳴久之，其姑泣而言曰：「果吾之夢矣，汝無昧平素，直來吾之居也。」其烏即飛入堂中，迴翔哀唳，僅食頃，方東向而去。（出《宣室志》）

liáng zǔ
梁祖

liáng zǔ qīn zhēng yùn zhōu, jūn cì wèi nán. shí zhú xīn lěi gōng bì, yīn dēng tiào qí shàng, jiàn fēi wū zhǐ yú jùn bǎn zhī jiān ér zào, qí shēng shén lì. fù shǐ lǐ fán yuē: shì wū míng yě, jiāng bù lì hū? qí qián jūn zhū yǒu yù wèi zhū xuān suǒ yǎn, bá jūn nán qù, wǒ jūn bù zhī, yīn běi běi yuán zuò cǐ, jù míng chāo běn gǎi. xíng. yù zhū xuān jūn zhì, liáng zǔ cè mǎ nán zǒu, rù cūn luò wén, míng chāo běn wén zuò wèn, yí dāng zuò jiān. wèi zéi suǒ zhuī. zhuī yuán zuò dài, jù míng chāo běn gǎi. qián yǒu gōu kēng, pō jí shēn guǎng, cōng jù zhī jì, hū jiàn gōu nèi shǔ shǔ gǎn jī yǐ wèi dào, zhèng zài mǎ qián, suì téng yuè ér guò. fù shǐ lǐ fán jùn jiāng gāo xíng sī wèi zéi suǒ shā. zhāng guī yǔ wèi diàn qí, yuán gē lì zhàn, jǐn dé shēng hái, shēn bèi shí wǔ jiàn. nǎi zhī wèi nán zhī wū, xiān jiàn zhī yàn yě. chū běi mèng suǒ yán
梁祖親征鄆州，軍次衛南。時築新壘工畢，因登眺其上，見飛烏止於峻坂之間而噪，其聲甚厲。副使李璠曰：「是烏鳴也，將不利乎？」其前軍朱友裕為朱瑄所掩，拔軍南去，我軍不知，因北（「北」原作「此」，據明抄本改。）行。遇朱瑄軍至，梁祖策馬南走，入村落聞，（「明」抄本「聞」作「問」，疑當作「間」。）為賊所追。（「追」原作「迨」，據明抄本改。）前有溝坑，頗極深廣，匆遽之際，忽見溝內蜀黍稈積以為道，正在馬前，遂騰躍而過。副使李璠、郡將高行思為賊所殺。張歸宇為殿騎，援戈力戰，僅得生還，身被十五箭。乃知衛南之烏，先見之驗也。（出《北夢瑣言》）

xiāo
梟

míng xiāo
鳴梟

xià zhì yīn qì dòng wèi cán shā, gài zéi hài zhī hòu, gù è niǎo míng yú rén jiā, zé yǒu sǐ wáng zhī zhēng. yòu yún: chī xiāo shí mǔ yǎn jīng, nǎi néng fēi. guō pú yún: fú tǔ wèi xiāo. hàn shū jiāo sì zhì yún: gǔ xī tiān zǐ, cháng yǐ chūn cí huáng dì, yòng yī xiāo pò jìng. chū cáo zhí è niǎo lùn
夏至陰氣動為殘殺，蓋賊害之候，故惡鳥鳴於人家，則有死亡之徵。又云：「鴟梟食母眼精，乃能飛。」郭璞云：「伏土為梟。」《漢書·郊祀志》云：「古昔天子，嘗以春祠黃帝，用一梟破鏡。」（出曹植《惡鳥論》）

chī fù
鴟（附）

chī, xiāng chuán gú shēng sān zi yī wèi chī. sù zōng zhāng huáng hòu zhuān quán, měi jìn jiǔ, cháng yǐ chī nǎo hé jiǔ, lìng rén jiǔ zuì jiàn wàng. chū yǒu yáng zá zǔ
鴟，相傳鶻生三子一為鴟。肅宗張皇后專權，每進酒，常以鴟腦和酒，令人久醉健忘。（出《酉陽雜俎》）

yòu shì sú xiāng chuán, chī bù yǐn quán jí jǐng shuǐ, wéi yù yǔ rú hé, fāng dé shuǐ yǐn. bìng chū yǒu yáng zá zǔ
又世俗相傳，鴟不飲泉及井水，唯遇雨濡翮，方得水飲。（並出《酉陽雜俎》）

xiū liú mù yè míng
鵂鶹目夜明

xiū liú jí chī yě, wèi luán, kě yǐ jù zhū niǎo. xiū liú zhòu rì, mù wú suǒ jiàn. yè zé fēi cuō wén méng. xiū liú nǎi guǐ chē zhī shǔ yě, jiē yè fēi zhòu cáng. huò hǎo shí míng chāo běn shí zuò shí rén zhǎo jiǎ, zé zhī jí xiōng, xiōng zhě zhé míng yú wū shàng, qí jiāng yǒu jiù ěr. gù rén chú zhǐ jia, mái zhī hù nèi, gài jì cǐ yě. yì míng yè yóu nǚ, hǎo hǎo zì yuán kōng què, jù míng chāo běn bǔ. yǔ yīng ér zuò suì, gù yīng hái zhī yī, bù kě zhì xīng lù xià, wèi qí suì ěr. yòu míng guǐ chē, chūn xià zhī jiān, shāo yù yīn huì, zé fēi míng ér guò, lǐng wài yóu duō, ài rù rén jiā, shuò rén hún qì. huò yún, jiǔ shǒu, céng wèi quǎn niè qí yī, cháng dī xuè, xuè dī zhī jiā, zé yǒu xiōng jiù. jīng chǔ suì shí jì yún: wén zhī, dāng huàn quǎn ěr. yòu yuē: xiāo dà rú zhèn, míng chāo běn zhèn zuò chī è shēng, fēi rù rén jiā bù xiáng. qí ròu měi, kān wèi zhì, gù zhuāng zi yún: jiàn dàn sī xiāo zhì. yòu yún: gǔ rén zhòng xiāo zhì. shàng féi měi yě. shuō wén: xiāo bù xiào niǎo, shí mǔ ér hòu néng fēi. hàn shū yuē: wǔ yuè wǔ rì zuò xiāo gēng, yǐ cì bǎi guān. yǐ qí è niǎo, gù yǐ wǔ rì shí zhī. gǔ zhě zhòng xiāo zhì jí xiāo gēng, gài yù miè qí zú lèi yě. shān lǐng biǎo lù yì
鵂鶹即鴟也，為圝，可以聚諸鳥。鵂鶹晝日，目無所見。夜則飛撮蚊虻。鵂鶹乃鬼車之屬也，皆夜飛晝藏。或好食（明抄本「食」作「拾」）人爪甲，則知吉凶，凶者輒鳴於屋上，其將有咎耳。故人除指甲，埋之戶內，蓋忌此也。亦名夜遊女，好（「好」字原空闕，據明抄本補。）與嬰兒作祟，故嬰孩之衣，不可置星露下，畏其祟耳。又名鬼車，春夏之間，稍遇陰晦，則飛鳴而過，嶺外尤多，愛入人家，爍人魂氣。或雲，九首，曾為犬齧其一，常滴血，血滴之家，則有凶咎。《荊楚歲時記》云：「聞之，當喚犬耳。」又曰：「鴞大如鴆，（明抄本「鴆」作「鴟」）惡聲，飛入人家不祥。」其肉美，堪為炙，故《莊子》云：「見彈思鴞炙。」又云：「古人重鴞炙。」尚肥美也。《說文》：「梟不孝鳥，食母而後能飛。」《漢書》曰：「五月五日作梟羹，以賜百官。」以其惡鳥，故以五日食之。古者重鴞炙及梟羹，蓋欲滅其族類也。（山《嶺表錄異》）

yòu huò yún, xiū liú shí rén yí zhǎo, fēi yě, gài xiū liú yè néng shí zǎo shī ěr, zhǎo zǎo shēng xiāng jìn, gù wù yún yě. chū gǎn yīng jīng
又或雲，鵂鶹食人遺爪，非也，蓋鵂鶹夜能拾蚤虱耳，爪蚤聲相近，故誤雲也。（出《感應經》）

yè xíng yóu nǚ
夜行游女

yòu yún, yè xíng yóu nǚ, yī yuē tiān dì nǚ, yī míng diào xīng, yè fēi zhòu yǐn, rú guǐ shén. yī máo wèi fēi niǎo, tuō máo wèi fù rén, wú zi, xǐ qǔ rén zǐ, xiōng qián yǒu rǔ. fán rén yí xiǎo ér, bù kě lù. xiǎo ér yī yì bù kě lù shài, máo luò yī zhōng, dāng wèi niǎo suì, huò yǐ xuè diǎn qí yī wèi zhì, huò yán chǎn sǐ zhě suǒ huà. chū yǒu yáng zá zǔ
又雲，夜行游女，一曰天帝女，一名釣星，夜飛晝隱，如鬼神。衣毛為飛鳥，脫毛為婦人，無子，喜取人子，胸前有乳。凡人飴小兒，不可露。小兒衣亦不可露曬，毛落衣中，當為鳥祟，或以血點其衣為志，或言產死者所化。（出《酉陽雜俎》）

ráng xiāo
禳梟

cháng qiān wèi qí jǐng gōng yǐ zhōu lǐ zhī fǎ ráng xiāo, xiāo nǎi bù yì fú yú dì sǐ. chū gǎn yīng jīng
常騫為齊景公以周禮之法禳梟，梟乃布翼伏於地死。（出《感應經》）

zhāng lǜ gèng
張率更

yǒu xiāo chén míng yú zhāng lǜ gèng tíng shù, qí qī yǐ wèi bù xiáng, lián tuò zhī, zhāng yún: jí sǎ sǎo, wú dāng gǎi guān. yán wèi bì, hè kè yǐ zài mén yǐ. chū cháo yě qiān zài
有梟晨鳴於張率更庭樹，其妻以為不祥，連唾之，張云：「急灑掃，吾當改官。」言未畢，賀客已在門矣。（出《朝野僉載》）

yōng zhōu rén
雍州人

zhēn guān chū, yōng zhōu yǒu rén yè xíng, wén xiāo míng shén jí, réng wǎng lái fú qí tóu. cǐ rén è è zì yuán kòng quē, jù míng chāo běn bǔ. zhī, yǐ biān jī zhī, xiāo sǐ, yǐ tǔ fù zhī ér qù. kě xíng shù lǐ, féng bǔ zéi zhě, jiàn qí yī shàng yǒu xuè, wèn qí hé xuè, suì jù gào zhī. zhū rén bù xìn, jiāng zhì mái xiāo zhī suǒ. xiān shì yǒu zéi shā rén, duàn qí tóu, yì zhī ér qù, yòu xún bù dé. jí bō tǔ qǔ xiāo, suì dé rén tóu. xián yǐ wèi fù, zhí ér xùn zhī, dà shòu jiān kǔ. chū yì wén lù
貞觀初，雍州有人夜行，聞梟鳴甚急，仍往來拂其頭。此人惡（「惡」字原空缺，據明抄本補。）之，以鞭擊之，梟死，以土覆之而去。可行數里，逢捕賊者，見其衣上有血，問其何血，遂具告之。諸人不信，將至埋梟之所。先是有賊殺人，斷其頭，瘞之而去，又尋不得。及撥土取梟，遂得人頭。咸以為賦，執而訊之，大受艱苦。（出《異聞錄》）

wéi zhuān
韋顓

dà zhōng suì, wéi zhuān jǔ jìn shì, cí xué shàn ér pín jù zī shén. suì mù jī hán, wú yǐ zì gěi. yǒu wéi guāng zhě, dài yǐ zōng dǎng, chuò suǒ jū wài shě guǎn zhī. fàng bǎng zhī xī, fēng xuě níng hù, bào guāng chéng shì zhě, luò yì ér zhì, zhuān lüè wú dēng dì zhī hào. guāng yán zhī yú táng jì xiǎo gé, bèi shè jiǔ zhuàn wèi ān. jiàn nǚ pú liào shù yī zhuāng, pū zhě pái bǐ chē mǎ. zhuān yè fēn guī suǒ zhǐ, yōng lú chóu tàn ér zuò. hòu guāng chéng míng, jiāng xiū hè lǐ, zhuān zuò bī yú huài yǒu, yǐ héng zhú guà xí bì zhī. yán jì hū yǒu míng xiāo, qǐng zhī jí yú zhú shàng. zhuān shén hún jīng hài, chí cè chū hù zhú zhī, fēi qǐ fù hái, jiǔ ér fāng qù. wèi wèi yuán zuò zhū, jù míng chāo běn gǎi. hòu zhě yuē: wǒ shī yì, yì wú suǒ hèn, yāo qín zuò guài rú cǐ, jiān kǒng héng lí huò huàn. é ér jìn gǔ hū míng, bǎng fàng, zhuān yǐ dēng dì, guāng fú yòng chē mǎ, xī jiāng yí yān. chū jù tán lù
大中歲，韋顓舉進士，詞學贍而貧窶滋甚。歲暮饑寒，無以自給。有韋光者，待以宗黨，輟所居外舍館之。放榜之夕，風雪凝沍，報光成事者，絡繹而至，顓略無登第之耗。光延之於堂際小閣，備設酒饌慰安。見女僕料數衣裝，仆者排比車馬。顓夜分歸所止，擁爐愁嘆而坐。候光成名，將修賀禮，顓坐逼於壞牖，以橫竹掛席蔽之。檐際忽有鳴梟，頃之集於竹上。顓神魂驚駭，持策出戶逐之，飛起復還，久而方去。謂（「謂」原作「諸」，據明抄本改。）候者曰：「我失意，亦無所恨，妖禽作怪如此，兼恐橫罹禍患。」俄而禁鼓忽鳴，榜放，顓已登第，光服用車馬，悉將遺焉。（出《劇談錄》）