yù shè huà chán yī nù wā guài zāi xiǎo chóng jiǎng chóng yuán kè wū yī rén zhū dàn gěi shǐ
蜮射 化蟬 揖怒蛙 怪哉 小蟲 蔣蟲 園客 烏衣人 朱誕給使
gé huī fū tíng ròu zhī qiān suì biān fú yíng chù zhàng cāng wú chóng zhà měng shī zi rán
葛輝夫 蜓 肉芝 千歲蝙蝠 蠅觸帳 蒼梧蟲 蚱蜢 施子然
páng qǐ chán chú yíng shè fā yāo huán qiān qīng tíng zhū dàn bái yǐn wáng shuāng
龐企 蟾蜍 蠅赦 發妖 桓謙 青蜓 朱誕 白蚓 王雙
yù shè
蜮射
xuán zhōng jì: yù yǐ qì shè rén, qù rén sān shí bù, jí shè zhòng qí yǐng. zhōng rén, sǐ shí liù qī. jì nián yún: jìn xiàn gōng èr nián chūn, zhōu huì wáng jū yú zhèng, zhèng rén rù wáng fǔ qǔ yù mǎ, yù huà wèi yù, yǐ shè rén yě. chū gǎn yīng jīng
《玄中記》:「蜮以氣射人,去人三十步,即射中其影。中人,死十六七。」《紀年》云:「晉獻公二年春,周惠王居於鄭,鄭人入王府取玉馬,玉化為蜮,以射人也。」(出《感應經》)
huà chán
化蟬
qí wáng hòu yuàn wáng nù sǐ, shī huà wèi chán, suì dēng tíng shù, huì lì ér míng. hòu wáng huǐ hèn, wén chán míng, jí bēi tàn. chū cuī bào gǔ jīn zhù
齊王后怨王怒死,屍化為蟬,遂登庭樹,嘒唳而鳴。後王悔恨,聞蟬鳴,即悲嘆。(出崔豹《古今注》)
yī nù wā
揖怒蛙
yuè wáng gōu jiàn jì wèi wú rǔ, cháng jǐn lǐ jiē shì, sī yǐ píng wú. yī rì chū yóu, jiàn wā nù, gōu jiàn yī zhī, zuǒ yòu yuē: wáng yī nù wā hé yě? dá yuē: wā rú shì nù, hé gǎn bù yī? yú shì yǒng shì wén zhī, jiē guī yuè, ér píng wú. chū yuè jué shū
越王勾踐既為吳辱,常盡禮接士,思以平吳。一日出遊,見蛙怒,勾踐揖之,左右曰:「王揖怒蛙何也?」答曰:「蛙如是怒,何敢不揖?」於是勇士聞之,皆歸越,而平吳。(出《越絕書》)
guài zāi
怪哉
hàn wǔ dì xìng gān quán, chí dào zhōng yǒu chóng, chì sè, tóu yá chǐ ěr bí jǐn jù, guān zhě mò shí. dì nǎi shǐ dōng fāng shuò shì zhī, hái duì yuē: cǐ chóng míng guài zāi, xī shí jū xì wú gū, zhòng shù chóu yuàn, xián yǎng shǒu tàn yuē: guài zāi guài zāi. gài gǎn dòng shàng tiān, fèn suǒ shēng yě, gù míng guài zāi. cǐ dì bì qín zhī yù chù. jí àn dì tú, xìn rú qí yán. shàng yòu yuē: hé yǐ qù chóng? shuò yuē: fán yōu zhě, dé jiǔ ér jiě, yǐ jiǔ guàn zhī dāng xiāo. yú shì shǐ rén qǔ chóng zhì jiǔ zhōng, xū yú mí sàn. chū xiǎo shuō
漢武帝幸甘泉,馳道中有蟲,赤色,頭、牙、齒、耳、鼻盡具,觀者莫識。帝乃使東方朔視之,還對曰:「此蟲名怪哉,昔時拘系無辜,眾庶愁怨,咸仰首嘆曰:怪哉怪哉。蓋感動上天,憤所生也,故名怪哉。此地必秦之獄處。」即按地圖,信如其言。上又曰:「何以去蟲?」朔曰:「凡憂者,得酒而解,以酒灌之當消。」於是使人取蟲置酒中,須臾糜散。(出《小說》)
xiǎo chóng
小蟲
hàn guāng wǔ jiàn wǔ liù nián, shān yáng yǒu xiǎo chóng jiē lèi rén xíng, shén zhòng. míng rì, jiē xuán yú shù zhī sǐ. chū guǎng gǔ jīn wǔ xíng jì
漢光武建武六年,山陽有小蟲皆類人形,甚眾。明日,皆懸於樹枝死。(出《廣古今五行記》)
jiǎng chóng
蔣蟲
jiǎng zi wén zhě, guǎng yáng rén yě. shì jiǔ hào sè, tiāo dá wú dù. měi zì yán: wǒ sǐ dāng wèi shén yě. hàn mò, wèi mò líng wèi, zhú zéi zhì shān xià, bèi zéi jī shāng é, yīn jiě yìn shòu fù zhī, yǒu qīng ér zú. jí wú xiān zhǔ zhī chū, qí gù lì jiàn zi wén yú lù jiān, chéng bái mǎ, zhí bái yǔ shàn, shì cóng rú píng shēng. jiàn zhě jīng zǒu, zi wén zhuī zhī, wèi yuē: wǒ dāng wèi cǐ dì shén, fú fú zì yuán quē, jù běn shū juǎn èr jiǔ sān jiǎng zi wén tiáo bǔ ěr xià mín. kě xuān gào bǎi xìng, wèi wǒ lì cí, bù ěr, jiāng yǒu dà jiù. shì suì xià, dà jí yì, bǎi xìng zhé kǒng dòng, pō qiè sì zhī zhě. wèi jǐ, nǎi xià wū zhù yuē: wú jiāng dà qǐ qǐ yuán zuò jiù, jù běn shū juǎn èr jiǔ sān jiǎng zi wén tiáo gǎi fú sūn shì, guān yí wèi wǒ lì cí, bù ěr, jiāng shǐ chóng rù rén ěr wèi zāi yě. é ér guǒ yǒu chóng méng, rù rén ěr jí sǐ, yī suǒ bù zhì, bǎi xìng yù kǒng. sūn zhǔ shàng wèi zhī xìn, jì ér yòu xià wū zhù yuē: ruò bù sì wǒ, jiāng yǐ dà huǒ wèi zāi. shì suì, huǒ zāi dà fā bǎi shù, huǒ jiàn yán jí gōng gōng, sūn zhǔ huàn zhī, shí yì zhě yǐ shén yǒu suǒ guī, nǎi bù wèi lì, yí gào xiǎng zhī. yú shì shǐ shǐ zhě fēng zǐ wén wèi zhōng dōu hóu, qí zi xù wèi zhǎng shuǐ xiào wèi, jiē jiā yìn shòu, wèi lì cí yǔ yǐ biǎo qí líng, jīn jiàn kāng dōng běi jiǎng shān shì yě. zì shì jí lì jiē xī, bǎi xìng suì dà shì zhī, yōu míng lù yì zài yān. chū sōu shén jì
蔣子文者,廣陽人也。嗜酒好色,挑達無度。每自言:「我死當為神也。」漢末,為秣陵尉,逐賊至山下,被賊擊傷額,因解印綬縛之,有傾而卒。及吳先主之初,其故吏見子文於路間,乘白馬,執白羽扇,侍從如平生。見者驚走,子文追之,謂曰:「我當為此地神,福(「福」字原缺,據本書卷二九三「蔣子文」條補)爾下民。可宣告百姓,為我立祠,不爾,將有大咎。」是歲夏,大疾疫,百姓輒恐動,頗竊祀之者。未幾,乃下巫祝曰:「吾將大啟(「啟」原作「咎」,據本書卷二九三「蔣子文」條改)福孫氏,官宜為我立祠,不爾,將使蟲入人耳為災也。」俄而果有蟲虻,入人耳即死,醫所不治,百姓愈恐。孫主尚未之信,既而又下巫祝曰:「若不祀我,將以大火為災。」是歲,火災大發百數,火漸延及公宮,孫主患之,時議者以神有所歸,乃不為厲,宜告饗之。於是使使者封子文為中都侯,其子緒為長水校尉,皆加印綬,為立祠宇以表其靈,今建康東北蔣山是也。自是疾厲皆息,百姓遂大事之,《幽明錄》亦載焉。(出《搜神記》)
yuán kè
園客
yuán kè zhě, jì yīn rén yě, zī mào hǎo ér liáng, yì rén duō yuàn yǐ nǚ qī zhī, zhōng bù qǔ. cháng zhǒng wǔ sè xiāng cǎo, jī shù shí nián, fú qí shí. yī dàn yǒu wǔ sè é zhǐ qí páng, kè shōu ér jiàn zhī. zhì cán shí, yǒu nǚ yè bàn zhì, zì chēng kè qī, dào cán zhī zhuàng. kè yǔ jù cán, dé bǎi èr shí tóu jiǎn, jiē rú wèng. zǎo yī tóu, liù shí rì nǎi jǐn. qì zé jù qù, mò zhī suǒ rú. jì yīn rén shè cí sì yān. chū liè xiān chuán
園客者,濟陰人也,姿貌好而良,邑人多願以女妻之,終不娶。常種五色香草,積數十年,服其實。一旦有五色蛾止其旁,客收而薦之。至蠶時,有女夜半至,自稱客妻,道蠶之狀。客與具蠶,得百二十頭繭,皆如瓮。繰一頭,六十日乃盡。訖則俱去,莫知所如。濟陰人設祠祀焉。(出《列仙傳》)
wū yī rén
烏衣人
wú fù yáng xiàn yǒu dǒng zhāo zhī zhě, céng chéng chuán guò qián táng jiāng. jiāng zhōng jiàn yī yǐ zhe yī duǎn lú, huáng jù wèi sǐ, yīn yǐ shéng xì lú zhe chuán. chuán zhì àn, yǐ dé chū. qí yè, mèng yī wū yī rén xiè yún: pū shì yǐ zhōng zhī wáng yě, gǎn jūn jiàn jì zhī ēn, jūn hòu yǒu jí nán, dāng xiāng gào yǔ. lì shí yú nián, shí suǒ zài jié dào, zhāo zhī bèi héng lù wèi jié zhǔ, xì yú yáo. zhāo zhī hū sī yǐ wáng zhī mèng. jié niàn zhī jì, tóng bèi jìn zhě wèn zhī, zhāo zhī jù yǐ shí gào, qí rén yuē: dàn qǔ sān liǎng yǐ zhe zhǎng zhōng yǔ zhī. zhāo zhī rú qí yán, yè guǒ mèng wū yī yún: kě jí tóu yú háng shān zhōng. tiān xià jì luàn, shè lìng bù jiǔ jiǔ yuán zuò jí, jù míng chāo běn gǎi yě. jì wù, yǐ niè xiè yǐ jǐn, yīn dé chū yù, guò jiāng, tóu yú háng shān. xuán yù shè, suì dé wú tā. chū qí xié jì
吳富陽縣有董昭之者,曾乘船過錢塘江。江中見一蟻著一短蘆,遑遽畏死,因以繩系蘆著舡。船至岸,蟻得出。其夜,夢一烏衣人謝云:「仆是蟻中之王也,感君見濟之恩,君後有急難,當相告語。」歷十餘年,時所在劫盜,昭之被橫錄為劫主,系餘姚。昭之忽思蟻王之夢。結念之際,同被禁者問之,昭之具以實告,其人曰:「但取三兩蟻著掌中語之。」昭之如其言,夜果夢烏衣云:「可急投餘杭山中。天下既亂,赦令不久(久原作及,據明抄本改)也。」既寤,蟻齧械已盡,因得出獄,過江,投餘杭山。旋遇赦,遂得無他。(出《齊諧記》)
zhū dàn gěi shǐ
朱誕給使
huái nán nèi nèi yuán zuò qiú, jù míng chāo běn gǎi shǐ zhū dàn zì yǒng zhǎng, wú sūn hào shì, wèi jiàn ān tài shǒu. dàn gěi shǐ qī yǒu guǐ bìng, qí fū yí zhī wèi jiān. hòu chū xíng, mì chuān bì kuī zhī, zhèng jiàn qī zài jī zhōng zhī, yáo zhān sāng shù shàng, xiàng zhī yán xiào. gěi shǐ yǎng shì, shù shàng yǒu nián shào rén, kě shí sì wǔ, yī qīng jīn xiù, qīng qiāo tóu. gěi shǐ yǐ wèi xìn rén yě, zhāng nǔ shè zhī, huà wèi míng chán, qí dà rú jī, xiáng rán fēi qù. qī yì yīng shēng jīng yuē: yī! rén shè rǔ! gěi shǐ guài qí gù. yì jiǔ shí, gěi shǐ jiàn èr xiǎo ér zài mò shàng gòng yǔ, yuē: hé yǐ bù fù jiàn rǔ? qí yī jí shù shàng xiǎo ér yě, dá yuē: qián bù jǐn, jǐn yuán zuò yù, jù míng chāo běn gǎi. wèi rén suǒ shè, bìng chuāng jī shí. bǐ ér yuē: jīn hé rú? yuē: lài zhū fǔ jūn liáng shàng gāo yǐ fù zhī, dé yù. gěi shǐ bái dàn yuē: rén dào jūn gāo yào, pō zhī zhī fǒu? dàn yuē: wú gāo jiǔ zhì liáng shàng. rén ān dé dào zhī? gěi shǐ yuē: bù rán, fǔ jūn shì zhī. dàn shū bù xìn, wèi shì shì zhī, fēng tí rú gù. dàn yuē: xiǎo rén gù wàng zuò, gāo zì rú gù. gěi shǐ yuē: shì kāi zhī. zé gāo qù bàn yān, suǒ póu guā jiàn yǒu zhǐ jī. dàn zì jīng, nǎi xiáng wèn zhī, gěi shǐ jù dào qí běn mò. chū sōu shén jì
淮南內(「內」原作「囚」,據明抄本改)史朱誕字永長,吳孫皓世,為建安太守。誕給使妻有鬼病,其夫疑之為奸。後出行,密穿壁窺之,正見妻在機中織,遙瞻桑樹上,向之言笑。給使仰視,樹上有年少人,可十四五,衣青衿袖,青幧頭。給使以為信人也,張弩射之,化為鳴蟬,其大如箕,翔然飛去。妻亦應聲驚曰:「噫!人射汝!」給使怪其故。役久時,給使見二小兒在陌上共語,曰:「何以不復見汝?」其一即樹上小兒也,答曰:「前不謹,(「謹」原作「遇」,據明抄本改。)為人所射,病瘡積時。」彼兒曰:「今何如?」曰:「賴朱府君樑上膏以傅之,得愈。」給使白誕曰:「人盜君膏藥,頗知之否?」誕曰:「吾膏久致樑上。人安得盜之?」給使曰:「不然,府君視之。」誕殊不信,為試視之,封題如故。誕曰:「小人故妄作,膏自如故。」給使曰:「試開之。」則膏去半焉,所掊刮見有趾跡。誕自驚,乃詳問之,給使具道其本末。(出《搜神記》)
gé huī fū
葛輝夫
jìn wū shāng gé huī fū, yì xī zhōng, zài fù jiā sù, sān gēng, yǒu liǎng rén bǎ huǒ zhì jiē qián. yí shì xiōng rén, wǎng dǎ zhī, yù xià zhàng, xī biàn chéng hú dié, bīn fēn fēi sàn. yǒu chōng huī fū yè xià, biàn dǎo dì, shǎo shí sǐ. chū sōu shén jì
晉烏傷葛輝夫,義熙中,在婦家宿,三更,有兩人把火至階前。疑是凶人,往打之,欲下杖,悉變成蝴蝶,繽紛飛散。有沖輝夫腋下,便倒地,少時死。(出《搜神記》)
tíng
蜓
bó wù zhì: tíng yǐ qì yǎng zhī, shí yǐ zhū shā, tǐ jǐn chì, chēng mǎn qī jīn, zhì dǎo wàn chǔ, yǐ diǎn nǚ zǐ zhī tǐ, zhōng bù miè. huái nán wàn bì shù yún: qǔ shǒu gōng, xīn hé yīn yáng, yǐ pìn mǔ gè cáng zhī wèng zhōng. yīn gān bǎi rì, yǐ diǎn nǚ bì, zé shēng wén zhāng, yǔ nán zǐ hé, zhé miè qù yě. chū gǎn yīng jīng
《博物志》:「蜓以器養之,食以硃砂,體盡赤,稱滿七斤,治搗萬杵,以點女子肢體,終不滅。」淮南萬畢術云:「取守宮,新合陰陽,以牝牡各藏之瓮中。陰乾百日,以點女臂,則生文章,與男子合,輒滅去也。」(出《感應經》)
ròu zhī
肉芝
ròu zhī zhě, wèi wàn suì chán chú, tóu shàng yǒu jiǎo, lǐng xià yǒu dān shū bā zì zài zhòng. yǐ wǔ yuè wǔ rì zhōng míng chāo běn zhōng zuò wǔ shí qǔ zhī, yīn gān bǎi rì, yǐ qí zú huà dì, jí wèi liú shuǐ. dài qí qí yuán zuò zài, jù míng chāo běn gǎi zuǒ shǒu yú shēn, pì wǔ bīng. ruò dí rén shè jǐ zhě, gōng nǔ shī jiē fǎn hái zì xiàng yě. chū bào piáo zi
肉芝者,謂萬歲蟾蜍,頭上有角,領下有丹書八字再重。以五月五日中(明抄本「中」作「午」)時取之,陰乾百日,以其足畫地,即為流水。帶其(「其」原作「在」,據明抄本改)左手於身,辟五兵。若敵人射己者,弓弩失皆反還自向也。(出《抱朴子》)
qiān suì biān fú
千歲蝙蝠
qiān suì biān fú, sè rú bái xuě, jí zé dào xuán, nǎo zhòng gù yě. cǐ wù dé ér yīn gān, mò fú zhī, lìng rén shòu sì wàn suì. chū bào piáo zi
千歲蝙蝠,色如白雪,集則倒懸,腦重故也。此物得而陰乾,末服之,令人壽四萬歲。(出《抱朴子》)
yíng chù zhàng
蠅觸帳
jìn míng dì cháng yù sì shèng, mì ér bù xiè xiè yuán zuò móu, jù míng chāo běn gǎi, nǎi píng qū shì, qù zuǒ yòu, xià wéi cǎo zhào. yǒu dà cāng yíng chù zhàng ér rù, cuì yú bǐ duān, xū yú wáng chū, dì yì yān. lìng rén kàn yíng suǒ jí chù, zhé chuán yǒu shè, xuān rán yǐ biàn yǐ. chū yì yuàn
晉明帝常欲肆勝,秘而不泄(「泄」原作「謀」,據明抄本改),乃屏曲室,去左右,下帷草詔。有大蒼蠅觸帳而入,萃於筆端,須臾亡出,帝異焉。令人看蠅所集處,輒傳有赦,喧然已遍矣。(出《異苑》)
cāng wú chóng
蒼梧蟲
bó wù zhì yún: cāng wú rén zú, biàn yǒu fēi chóng, dà rú mài, yǒu jiǎ, huò yī shí yú, huò sān wǔ dǒu, ér lái shí zhī, rú fēng yǔ zhī zhì, sī xū ér jǐn. rén yǐ wèi huàn, bù kě chú. wéi wèi zǐ mù, zì hòu yīn yǐ zǐ mù wèi guān, gèng bù fù lái. chū bó wù zhì
《博物志》云:「蒼梧人卒,便有飛蟲,大如麥,有甲,或一石余,或三五斗,而來食之,如風雨之至,斯須而盡。人以為患,不可除。唯畏梓木,自後因以梓木為棺,更不復來。」(出《博物志》)
zhà měng
蚱蜢
xú miǎo, jìn xiào wǔ dì shí, wèi zhōng shū shì láng. zài shěng zhí, zuǒ yòu rén héng jué miǎo dú zài zhàng nèi, yǐ yǔ rén gòng yǔ. yǒu jiù mén shēng, yī xī cì zhī, wú suǒ jiàn. tiān shí wēi yǒu guāng, shǐ kāi kāi zì yuán quē, jù míng chāo běn bǔ chuāng hù, piē guān yī wù, cóng píng fēng lǐ fēi chū, zhí rù qián tiě huò zhōng. réng zhú shì zhī, wú yú wù, wéi jiàn huò zhōng jù chāng pú gēn xià, yǒu dà qīng zhà měng, suī yí cǐ wèi mèi, ér gǔ lái wèi wén, dàn zhāi chú qí liǎng yì. zhì yè, suì rù miǎo mèng yún: wèi jūn mén shēng suǒ kùn, wǎng lái dào jué, xiāng qù suī jìn, yǒu ruò shān hé. miǎo dé mèng, shén qī cǎn. mén shēng zhī qí yì, nǎi wēi fā qí duān. miǎo chū shí yí bù jí dào, yǔ zhī yuē: wǒ shǐ lái zhí zhě, míng chāo běn zhí zhě zuò cǐ shěng biàn jiàn yī qīng yī nǚ zǐ cóng qián dù, yóu zuò liǎng jì, zī sè shén měi. liáo shì tiāo xuè, jí lái jiù jǐ, qiě ài zhī, réng nì qíng. yì bù zhī qí cóng hé ér zhì cǐ. jiān gào mèng. mén shēng yīn jù yǐ zhuàng bái, yì bù fù zhuī shā zhà měng. chū xù yì jì
徐邈,晉孝武帝時,為中書侍郎。在省直,左右人恆覺邈獨在帳內,以與人共語。有舊門生,一夕伺之,無所見。天時微有光,始開(「開」字原缺,據明抄本補)窗戶,瞥觀一物,從屏風裡飛出,直入前鐵鑊中。仍逐視之,無餘物,唯見鑊中聚菖蒲根下,有大青蚱蜢,雖疑此為魅,而古來未聞,但摘除其兩翼。至夜,遂入邈夢云:「為君門生所困,往來道絕,相去雖近,有若山河。」邈得夢,甚悽慘。門生知其意,乃微發其端。邈初時疑不即道,語之曰:「我始來直者,(明抄本「直者」作「此省」)便見一青衣女子從前度,猶作兩髻,姿色甚美。聊試挑謔,即來就己,且愛之,仍溺情。亦不知其從何而至此。」兼告夢。門生因具以狀白,亦不復追殺蚱蜢。(出《續異記》)
shī zi rán
施子然
jìn yì xī zhōng, líng líng shī zi rán suī chū zì dān mén, ér shén qíng biàn wù. jiā dà zuò tián, zhì léng shí, zuò wō niú lú yú tián cè shǒu shì, héng sù zài zhōng. qí yè, dú zì wèi mián zhī qǐng, jiàn yī zhàng fū lái, zhǎng duǎn shì zhōng xíng rén, zhe huáng liàn dān yī jiá, zhí zào xí. pěng shǒu yǔ zi rán yǔ, zi rán wèn qí xìng míng, jí dá yún: pū xìng lú míng gōu, jiā zài zòng xī biān, lín shuǐ. fù jīng bàn xún zhōng, qí zuò rén jué tián chéng xī gōu biān yǐ dié, hū jiàn dà kǎn, mǎn zhōng lóu gū, jiāng jìn dòu xǔ. ér yǒu shù tóu jí zhuàng, yī gè mí dà. zi rán zì shì shǐ wù yuē: jìn rì kè lú gōu, fǎn yīn zé lóu gū yě jiā zài zòng xī, jí xī kǎn yě. xī guàn yǐ fèi tāng, yú shì suì jué. chū xù yì jì
晉義熙中,零陵施子然雖出自單門,而神情辨悟。家大作田,至棱時,作蝸牛廬于田側守視,恆宿在中。其夜,獨自未眠之頃,見一丈夫來,長短是中形人,著黃練單衣袷,直造席。捧手與子然語,子然問其姓名,即答云:「仆姓盧名鈎,家在粽溪邊,臨水。」復經半旬中,其作人掘田塍西溝邊蟻垤,忽見大坎,滿中螻蛄,將近斗許。而有數頭極壯,一個彌大。子然自是始悟曰:「近日客盧鈎,反音則螻蛄也;家在粽溪,即西坎也。」悉灌以沸湯,於是遂絕。(出《續異記》)
páng qǐ
龐企
jìn lú líng tài shǒu páng qǐ zì yún, qí zǔ zuò xì yù, hū jiàn lóu gū xíng qí zuǒ yòu, yīn wèi yuē: ěr yǒu shén, néng huó wǒ sǐ fǒu? yīn tóu shí yǔ zhī, lóu gū shí fàn jǐn ér qù. yǒu qǐng fù lái, xíng tǐ shāo dà, yì yì zhī, fù tóu shí yǔ zhī. shù rì jiān, qí dà rú tún, jí jiāng xíng zhī yè, lóu gū yè jué bì wèi dà xué, pò xiè, dé cóng zhī chū wáng. hòu yù shè miǎn, gù qǐ shì sì lóu gū yān. chū sōu shén jì
晉廬陵太守龐企自雲,其祖坐系獄,忽見螻蛄行其左右,因謂曰:「爾有神,能活我死否?」因投食與之,螻蛄食飯盡而去。有頃復來,形體稍大,意異之,復投食與之。數日間,其大如豚,及將刑之夜,螻蛄夜掘壁為大穴,破械,得從之出亡。後遇赦免,故企世祀螻蛄焉。(出《搜神記》)
chán chú
蟾蜍
jìn xiào wǔ tài yuán bā nián, yì xìng rén zhōu kè yǒu yī nǚ nián shí bā jiǔ, duān lì jié bái, yóu biàn huì, xìng shì kuài, dàn zhī héng kǔ bù zú. yǒu xǔ zuǎn zhě, xiǎo hǎo xué, pìn zhī wèi qī. dào xù jiā, shí kuài rú gù, jiā wèi zhī pín. yú shì mén nèi bó yì, kǒng cǐ fù fēi rén, mìng guī jiā. chéng chē zhì qiáo nán, jiàn gǔ jiā qǔ yú zuò zhǎ zhe àn shàng, kě yǒu shí xǔ hú. biàn yú chē zhōng xià yī qiān qián, yǐ yǔ yú zhǔ, lìng dǎo jī. nǎi xià chē, shú shí wǔ dǒu, shēng shí wǔ dǒu. dāng dàn wǔ hú xǔ, biàn jí mèn wò. xū yú, jù dì dà tǔ shuǐ, hū yǒu yī chán chú, cóng tǔ ér chū. suì jué bù fù dàn, bìng yì yù. shí tiān xià dà bīng. chū guǎng gǔ jīn wǔ xíng jì
晉孝武太元八年,義興人周客有一女年十八九,端麗潔白,尤辨惠,性嗜膾,啖之恆苦不足。有許纂者,小好學,聘之為妻。到婿家,食膾如故,家為之貧。於是門內博議,恐此婦非人,命歸家。乘車至橋南,見罟家取魚作鮓著案上,可有十許斛。便於車中下一千錢,以與魚主,令搗齏。乃下車,熟食五斗,生食五斗。當啖五斛許,便極悶臥。須臾,據地大吐水,忽有一蟾蜍,從吐而出。遂絕不復啖,病亦愈。時天下大兵。(出《廣古今五行記》)
yíng shè
蠅赦
qián qín fú jiān yù fàng shè. yǔ wáng měng fú róng, mì yì gān lù táng, xī píng zuǒ yòu. jiān qīn wèi shè wén, yǒu yī dà cāng yíng jí yú bǐ duān, tīng ér fù chū. é ér zhǎng ān jiē xiàng, rén xiāng gào yuē: guān jīn dà shè. yǒu sī yǐ wén. jiān jīng yuē: jìn zhōng wú ěr shǔ zhī lǐ, shì hé cóng xiè yě? chì qióng zhī. xián yuē: yǒu xiǎo rén qīng yī, dà hū yú shì yuē: yuē yuán zuò dàn, jù míng chāo běn gǎi guān jīn dà shè. xū yú bù jiàn. tàn yuē: qí xiàng cāng yíng yě. chū guǎng gǔ jīn wǔ xíng jì
前秦苻堅欲放赦。與王猛、苻融,密議甘露堂,悉屏左右。堅親為赦文,有一大蒼蠅集於筆端,聽而復出。俄而長安街巷,人相告曰:「官今大赦。」有司以聞。堅驚曰:「禁中無耳屬之理,事何從泄也?」敕窮之。咸曰:「有小人青衣,大呼於市曰:「(「曰」原作「旦」,據明抄本改)『官今大赦。』須臾不見。」嘆曰:「其向蒼蠅也。」(出《廣古今五行記》)
fā yāo
發妖
jìn ān dì yì xī nián, láng yá fèi xiàn wáng jiā héng shī wù, wèi shì rén tōu, měi yǐ jiōng yào wèi yì, ér líng luò bù yǐ. jiàn zhái hòu lí yī kǒng chuān, kě róng rén bì, huá zé, shì zuò shéng jū, shī yú xué kǒu. yè zhōng wén yǒu bǎi pū shēng, wǎng yǎn dé dà fā, zhǎng sān chǐ xǔ, ér biàn wèi shàn. cóng cǐ wú lǜ. chū guǎng gǔ jīn wǔ xíng jì
晉安帝義熙年,琅玡費縣王家恆失物,謂是人偷,每以扃鑰為意,而零落不已。見宅後籬一孔穿,可容人臂,滑澤,試作繩罝,施於穴口。夜中聞有擺撲聲,往掩得大發,長三尺許,而變為蟮。從此無慮。(出《廣古今五行記》)
huán qiān
桓謙
huán qiān zì jìng zǔ. tài yuán yuán yuán zuò yuán, jù chén xiào běn gǎi. zhōng, hū yǒu rén jiē zhǎng cùn yú, xī bèi kǎi chí shuò, chéng jù zhuāng mǎ, cóng kǎn zhōng chū. jīng guāng yào rì, yóu zǒu zhái shàng, shù bǎi wèi qún. bù zhèn zhǐ huī, gèng xiāng zhuàng cì, mǎ jì qīng kuài, rén yì biàn néng. yuán jǐ dēng zào, xún yǐn shí zhī suǒ. huò yǒu qiè ròu, zhé lái cóng jù, lì suǒ néng shèng zhě, yǐ shuò cì qǔ, jìng rù xué zhōng, jì bù fù chū, chū hái rù xué. jiǎng shān dào shì zhū yīng zi lìng zuò fèi tāng, jiāo suǒ rù chù. yīn jué zhī, yǒu hú xǔ dà yǐ sǐ zài xué zhōng. qiān hòu zhū miè. chū yì yuàn
桓謙字敬祖。太元(「元」原作「原」,據陳校本改。)中,忽有人皆長寸余,悉被鎧持槊,乘具裝馬,從塪中出。精光耀日,遊走宅上,數百為群。部陣指麾,更相撞刺,馬既輕快,人亦便能。緣幾登灶,尋飲食之所。或有切肉,輒來叢聚,力所能勝者,以槊刺取,逕入穴中,寂不復出,出還入穴。蔣山道士朱應子令作沸湯,澆所入處。因掘之,有斛許大蟻死在穴中。謙後誅滅。(出《異苑》)
qīng tíng
青蜓
sī mǎ biāo zhuāng zi zhù, yán tóng zǐ mái qīng tíng zhī tóu, bù shí ér wǔ yuē, cǐ jiāng wèi zhū, rén xiào zhī. bó wù zhì yún, mái qīng tíng tóu yú xī xiàng hù xià, zé huà chéng qīng sè zhī zhū. chū gǎn yīng jīng
司馬彪《莊子注》,言童子埋青蜓之頭,不食而舞曰,此將為珠,人笑之。《博物志》雲,埋青蜓頭於西向戶下,則化成青色之珠。(出《感應經》)
zhū dàn
朱誕
sòng chū, huái nán jùn yǒu wù qǔ rén tóu jì. tài shǒu zhū dàn yuē: wú zhī zhī yǐ. duō mǎi chī yǐ tú bì. xī yǒu yī biān fú dà rú jī, jí qí shàng, bù dé qù, shā zhī nǎi jué. guān zhī, gōu lián xià yǐ yǒu shù bǎi rén tóu jì. chū yōu míng lù
宋初,淮南郡有物取人頭髻。太守朱誕曰:「吾知之矣。」多買黐以塗壁。夕有一蝙蝠大如雞,集其上,不得去,殺之乃絕。觀之,鈎簾下已有數百人頭髻。(出《幽明錄》)
bái yǐn
白蚓
liú dé yuàn xiōng zi, tài zǎi cóng shì zhōng láng dào cún, jǐng hé yuán nián, hū yǒu bái yǐn shù shí dēng qí zhāi qián qì shàng, tōng shēn bái sè, rén suǒ wèi cháng jiàn yě. yǐn bìng zhāng kǒu tǔ shé, shé zì yuán quē, jù míng chāo běn bǔ. dà chì sè. qí nián bā yuè, yǔ dé yuàn bìng zhū. chū shù yì jì
劉德願兄子,太宰從事中郎道存,景和元年,忽有白蚓數十登其齋前砌上,通身白色,人所未嘗見也。蚓並張口吐舌,(「舌」字原缺,據明抄本補。)大赤色。其年八月,與德願並誅。(出《述異記》)
wáng shuāng
王雙
mèng zhōu wáng shuāng, sòng wén dì yuán jiā chū, hū bù yù jiàn míng. cháng qǔ shuǐ wò dì, yǐ gū jiǎng fù shàng, mián xī yǐn shí, xī rù qí zhōng. yún, héng yǒu nǚ, zhe qīng qún bái jīn, lái jiù qí qǐn. měi tīng wén jiàn xià, lì lì yǒu shēng. fā zhī, jiàn yī qīng sè bái jǐng jǐng yuán zuò yīng, jù míng chāo běn gǎi. qiū yǐn, zhǎng èr chǐ xǔ. yún, cǐ nǚ cháng yǐ yī lián xiāng jiàn yí, qì shén jīng fēn. lián nǎi luó ké, xiāng zé cǎo pú gēn. yú shí xián yǐ shuāng zàn tóng fù zhōng yǐ. chū yì yuàn
孟州王雙,宋文帝元嘉初,忽不欲見明。常取水沃地,以菰蔣覆上,眠息飲食,悉入其中。雲,恆有女,著青裙白巾,來就其寢。每聽聞薦下,歷歷有聲。發之,見一青色白頸(「頸」原作「纓」,據明抄本改。)蚯蚓,長二尺許。雲,此女常以一奩香見遺,氣甚精芬。奩乃螺殼,香則草莆根。於時咸以雙暫同阜螽矣。(出《異苑》)