yù shè huà chán yī nù wā guài zāi xiǎo chóng jiǎng chóng yuán kè wū yī rén zhū dàn gěi shǐ
蜮射 化蝉 揖怒蛙 怪哉 小虫 蒋虫 园客 乌衣人 朱诞给使
gé huī fū tíng ròu zhī qiān suì biān fú yíng chù zhàng cāng wú chóng zhà měng shī zi rán
葛辉夫 蜓 肉芝 千岁蝙蝠 蝇触帐 苍梧虫 蚱蜢 施子然
páng qǐ chán chú yíng shè fā yāo huán qiān qīng tíng zhū dàn bái yǐn wáng shuāng
庞企 蟾蜍 蝇赦 发妖 桓谦 青蜓 朱诞 白蚓 王双
yù shè
蜮射
xuán zhōng jì:" yù yǐ qì shè rén, qù rén sān shí bù, jí shè zhòng qí yǐng. zhōng rén, sǐ shí liù qī." jì nián yún:" jìn xiàn gōng èr nián chūn, zhōu huì wáng jū yú zhèng, zhèng rén rù wáng fǔ qǔ yù mǎ, yù huà wéi yù, yǐ shè rén yě." chū gǎn yìng jīng
《玄中记》:“蜮以气射人,去人三十步,即射中其影。中人,死十六七。”《纪年》云:“晋献公二年春,周惠王居于郑,郑人入王府取玉马,玉化为蜮,以射人也。”(出《感应经》)
huà chán
化蝉
qí wáng hòu yuàn wáng nù sǐ, shī huà wéi chán, suì dēng tíng shù, huì lì ér míng. hòu wáng huǐ hèn, wén chán míng, jí bēi tàn. chū cuī bào gǔ jīn zhù
齐王后怨王怒死,尸化为蝉,遂登庭树,嘒唳而鸣。后王悔恨,闻蝉鸣,即悲叹。(出崔豹《古今注》)
yī nù wā
揖怒蛙
yuè wáng gōu jiàn jì wèi wú rǔ, cháng jǐn lǐ jiē shì, sī yǐ píng wú. yī rì chū yóu, jiàn wā nù, gōu jiàn yī zhī, zuǒ yòu yuē:" wáng yī nù wā hé yě?" dá yuē:" wā rú shì nù, hé gǎn bù yī?" yú shì yǒng shì wén zhī, jiē guī yuè, ér píng wú. chū yuè jué shū
越王勾践既为吴辱,常尽礼接士,思以平吴。一日出游,见蛙怒,勾践揖之,左右曰:“王揖怒蛙何也?”答曰:“蛙如是怒,何敢不揖?”于是勇士闻之,皆归越,而平吴。(出《越绝书》)
guài zāi
怪哉
hàn wǔ dì xìng gān quán, chí dào zhōng yǒu chóng, chì sè, tóu yá chǐ ěr bí jǐn jù, guān zhě mò shí. dì nǎi shǐ dōng fāng shuò shì zhī, hái duì yuē:" cǐ chóng míng guài zāi, xī shí jū xì wú gū, zhòng shù chóu yuàn, xián yǎng shǒu tàn yuē: guài zāi guài zāi. gài gǎn dòng shàng tiān, fèn suǒ shēng yě, gù míng guài zāi. cǐ dì bì qín zhī yù chù." jí àn dì tú, xìn rú qí yán. shàng yòu yuē:" hé yǐ qù chóng?" shuò yuē:" fán yōu zhě, dé jiǔ ér jiě, yǐ jiǔ guàn zhī dāng xiāo." yú shì shǐ rén qǔ chóng zhì jiǔ zhōng, xū yú mí sàn. chū xiǎo shuō
汉武帝幸甘泉,驰道中有虫,赤色,头、牙、齿、耳、鼻尽具,观者莫识。帝乃使东方朔视之,还对曰:“此虫名怪哉,昔时拘系无辜,众庶愁怨,咸仰首叹曰:怪哉怪哉。盖感动上天,愤所生也,故名怪哉。此地必秦之狱处。”即按地图,信如其言。上又曰:“何以去虫?”朔曰:“凡忧者,得酒而解,以酒灌之当消。”于是使人取虫置酒中,须臾糜散。(出《小说》)
xiǎo chóng
小虫
hàn guāng wǔ jiàn wǔ liù nián, shān yáng yǒu xiǎo chóng jiē lèi rén xíng, shén zhòng. míng rì, jiē xuán yú shù zhī sǐ. chū guǎng gǔ jīn wǔ xíng jì
汉光武建武六年,山阳有小虫皆类人形,甚众。明日,皆悬于树枝死。(出《广古今五行记》)
jiǎng chóng
蒋虫
jiǎng zi wén zhě, guǎng yáng rén yě. shì jiǔ hào sè, tiāo dá wú dù. měi zì yán:" wǒ sǐ dàng wèi shén yě." hàn mò, wèi mò líng wèi, zhú zéi zhì shān xià, bèi zéi jī shāng é, yīn jiě yìn shòu fù zhī, yǒu qīng ér zú. jí wú xiān zhǔ zhī chū, qí gù lì jiàn zi wén yú lù jiān, chéng bái mǎ, zhí bái yǔ shàn, shì cóng rú píng shēng. jiàn zhě jīng zǒu, zi wén zhuī zhī, wèi yuē:" wǒ dāng wèi cǐ dì shén, fú" fú" zì yuán quē, jù běn shū juàn èr jiǔ sān" jiǎng zi wén" tiáo bǔ ěr xià mín. kě xuān gào bǎi xìng, wèi wǒ lì cí, bù ěr, jiāng yǒu dà jiù." shì suì xià, dà jí yì, bǎi xìng zhé kǒng dòng, pō qiè sì zhī zhě. wèi jǐ, nǎi xià wū zhù yuē:" wú jiāng dà qǐ" qǐ" yuán zuò" jiù", jù běn shū juàn èr jiǔ sān" jiǎng zi wén" tiáo gǎi fú sūn shì, guān yí wèi wǒ lì cí, bù ěr, jiāng shǐ chóng rù rén ěr wèi zāi yě." é ér guǒ yǒu chóng méng, rù rén ěr jí sǐ, yī suǒ bù zhì, bǎi xìng yù kǒng. sūn zhǔ shàng wèi zhī xìn, jì ér yòu xià wū zhù yuē:" ruò bù sì wǒ, jiāng yǐ dà huǒ wèi zāi." shì suì, huǒ zāi dà fā bǎi shù, huǒ jiàn yán jí gōng gōng, sūn zhǔ huàn zhī, shí yì zhě yǐ shén yǒu suǒ guī, nǎi bù wéi lì, yí gào xiǎng zhī. yú shì shǐ shǐ zhě fēng zǐ wén wèi zhōng dōu hóu, qí zi xù wèi zhǎng shuǐ xiào wèi, jiē jiā yìn shòu, wèi lì cí yǔ yǐ biǎo qí líng, jīn jiàn kāng dōng běi jiǎng shān shì yě. zì shì jí lì jiē xī, bǎi xìng suì dà shì zhī, yōu míng lù yì zài yān. chū sōu shén jì
蒋子文者,广阳人也。嗜酒好色,挑达无度。每自言:“我死当为神也。”汉末,为秣陵尉,逐贼至山下,被贼击伤额,因解印绶缚之,有倾而卒。及吴先主之初,其故吏见子文于路间,乘白马,执白羽扇,侍从如平生。见者惊走,子文追之,谓曰:“我当为此地神,福(“福”字原缺,据本书卷二九三“蒋子文”条补)尔下民。可宣告百姓,为我立祠,不尔,将有大咎。”是岁夏,大疾疫,百姓辄恐动,颇窃祀之者。未几,乃下巫祝曰:“吾将大启(“启”原作“咎”,据本书卷二九三“蒋子文”条改)福孙氏,官宜为我立祠,不尔,将使虫入人耳为灾也。”俄而果有虫虻,入人耳即死,医所不治,百姓愈恐。孙主尚未之信,既而又下巫祝曰:“若不祀我,将以大火为灾。”是岁,火灾大发百数,火渐延及公宫,孙主患之,时议者以神有所归,乃不为厉,宜告飨之。于是使使者封子文为中都侯,其子绪为长水校尉,皆加印绶,为立祠宇以表其灵,今建康东北蒋山是也。自是疾厉皆息,百姓遂大事之,《幽明录》亦载焉。(出《搜神记》)
yuán kè
园客
yuán kè zhě, jì yīn rén yě, zī mào hǎo ér liáng, yì rén duō yuàn yǐ nǚ qī zhī, zhōng bù qǔ. cháng zhǒng wǔ sè xiāng cǎo, jī shù shí nián, fú qí shí. yī dàn yǒu wǔ sè é zhǐ qí páng, kè shōu ér jiàn zhī. zhì cán shí, yǒu nǚ yè bàn zhì, zì chēng kè qī, dào cán zhī zhuàng. kè yǔ jù cán, dé bǎi èr shí tóu jiǎn, jiē rú wèng. qiāo yī tóu, liù shí rì nǎi jǐn. qì zé jù qù, mò zhī suǒ rú. jì yīn rén shè cí sì yān. chū liè xiān chuán
园客者,济阴人也,姿貌好而良,邑人多愿以女妻之,终不娶。常种五色香草,积数十年,服其实。一旦有五色蛾止其旁,客收而荐之。至蚕时,有女夜半至,自称客妻,道蚕之状。客与具蚕,得百二十头茧,皆如瓮。缲一头,六十日乃尽。讫则俱去,莫知所如。济阴人设祠祀焉。(出《列仙传》)
wū yī rén
乌衣人
wú fù yáng xiàn yǒu dǒng zhāo zhī zhě, céng chéng chuán guò qián táng jiāng. jiāng zhōng jiàn yī yǐ zhe yī duǎn lú, huáng jù wèi sǐ, yīn yǐ shéng xì lú zhe chuán. chuán zhì àn, yǐ dé chū. qí yè, mèng yī wū yī rén xiè yún:" pū shì yǐ zhōng zhī wáng yě, gǎn jūn jiàn jì zhī ēn, jūn hòu yǒu jí nàn, dāng xiāng gào yǔ." lì shí yú nián, shí suǒ zài jié dào, zhāo zhī bèi héng lù wèi jié zhǔ, xì yú yáo. zhāo zhī hū sī yǐ wáng zhī mèng. jié niàn zhī jì, tóng bèi jìn zhě wèn zhī, zhāo zhī jù yǐ shí gào, qí rén yuē:" dàn qǔ sān liǎng yǐ zhe zhǎng zhōng yǔ zhī." zhāo zhī rú qí yán, yè guǒ mèng wū yī yún:" kě jí tóu yú háng shān zhōng. tiān xià jì luàn, shè lìng bù jiǔ jiǔ yuán zuò jí, jù míng chāo běn gǎi yě." jì wù, yǐ niè xiè yǐ jǐn, yīn dé chū yù, guò jiāng, tóu yú háng shān. xuán yù shè, suì dé wú tā. chū qí xié jì
吴富阳县有董昭之者,曾乘船过钱塘江。江中见一蚁著一短芦,遑遽畏死,因以绳系芦著舡。船至岸,蚁得出。其夜,梦一乌衣人谢云:“仆是蚁中之王也,感君见济之恩,君后有急难,当相告语。”历十余年,时所在劫盗,昭之被横录为劫主,系余姚。昭之忽思蚁王之梦。结念之际,同被禁者问之,昭之具以实告,其人曰:“但取三两蚁著掌中语之。”昭之如其言,夜果梦乌衣云:“可急投余杭山中。天下既乱,赦令不久(久原作及,据明抄本改)也。”既寤,蚁啮械已尽,因得出狱,过江,投余杭山。旋遇赦,遂得无他。(出《齐谐记》)
zhū dàn gěi shǐ
朱诞给使
huái nán nèi" nèi" yuán zuò" qiú", jù míng chāo běn gǎi shǐ zhū dàn zì yǒng zhǎng, wú sūn hào shì, wèi jiàn ān tài shǒu. dàn gěi shǐ qī yǒu guǐ bìng, qí fū yí zhī wèi jiān. hòu chū xíng, mì chuān bì kuī zhī, zhèng jiàn qī zài jī zhōng zhī, yáo zhān sāng shù shàng, xiàng zhī yán xiào. gěi shǐ yǎng shì, shù shàng yǒu nián shào rén, kě shí sì wǔ, yī qīng jīn xiù, qīng qiāo tóu. gěi shǐ yǐ wéi xìn rén yě, zhāng nǔ shè zhī, huà wéi míng chán, qí dà rú jī, xiáng rán fēi qù. qī yì yīng shēng jīng yuē:" yī! rén shè rǔ!" gěi shǐ guài qí gù. yì jiǔ shí, gěi shǐ jiàn èr xiǎo ér zài mò shàng gòng yǔ, yuē:" hé yǐ bù fù jiàn rǔ?" qí yī jí shù shàng xiǎo ér yě, dá yuē:" qián bù jǐn," jǐn" yuán zuò" yù", jù míng chāo běn gǎi. wéi rén suǒ shè, bìng chuāng jī shí." bǐ ér yuē:" jīn hé rú?" yuē:" lài zhū fǔ jūn liáng shàng gāo yǐ fù zhī, dé yù." gěi shǐ bái dàn yuē:" rén dào jūn gāo yào, pō zhī zhī fǒu?" dàn yuē:" wú gāo jiǔ zhì liáng shàng. rén ān dé dào zhī?" gěi shǐ yuē:" bù rán, fǔ jūn shì zhī." dàn shū bù xìn, wèi shì shì zhī, fēng tí rú gù. dàn yuē:" xiǎo rén gù wàng zuò, gāo zì rú gù." gěi shǐ yuē:" shì kāi zhī." zé gāo qù bàn yān, suǒ póu guā jiàn yǒu zhǐ jī. dàn zì jīng, nǎi xiáng wèn zhī, gěi shǐ jù dào qí běn mò. chū sōu shén jì
淮南内(“内”原作“囚”,据明抄本改)史朱诞字永长,吴孙皓世,为建安太守。诞给使妻有鬼病,其夫疑之为奸。后出行,密穿壁窥之,正见妻在机中织,遥瞻桑树上,向之言笑。给使仰视,树上有年少人,可十四五,衣青衿袖,青幧头。给使以为信人也,张弩射之,化为鸣蝉,其大如箕,翔然飞去。妻亦应声惊曰:“噫!人射汝!”给使怪其故。役久时,给使见二小儿在陌上共语,曰:“何以不复见汝?”其一即树上小儿也,答曰:“前不谨,(“谨”原作“遇”,据明抄本改。)为人所射,病疮积时。”彼儿曰:“今何如?”曰:“赖朱府君梁上膏以傅之,得愈。”给使白诞曰:“人盗君膏药,颇知之否?”诞曰:“吾膏久致梁上。人安得盗之?”给使曰:“不然,府君视之。”诞殊不信,为试视之,封题如故。诞曰:“小人故妄作,膏自如故。”给使曰:“试开之。”则膏去半焉,所掊刮见有趾迹。诞自惊,乃详问之,给使具道其本末。(出《搜神记》)
gé huī fū
葛辉夫
jìn wū shāng gé huī fū, yì xī zhōng, zài fù jiā sù, sān gēng, yǒu liǎng rén bǎ huǒ zhì jiē qián. yí shì xiōng rén, wǎng dǎ zhī, yù xià zhàng, xī biàn chéng hú dié, bīn fēn fēi sàn. yǒu chōng huī fū yè xià, biàn dǎo dì, shǎo shí sǐ. chū sōu shén jì
晋乌伤葛辉夫,义熙中,在妇家宿,三更,有两人把火至阶前。疑是凶人,往打之,欲下杖,悉变成蝴蝶,缤纷飞散。有冲辉夫腋下,便倒地,少时死。(出《搜神记》)
tíng
蜓
bó wù zhì:" tíng yǐ qì yǎng zhī, shí yǐ zhū shā, tǐ jǐn chì, chēng mǎn qī jīn, zhì dǎo wàn chǔ, yǐ diǎn nǚ zǐ zhī tǐ, zhōng bù miè." huái nán wàn bì shù yún:" qǔ shǒu gōng, xīn hé yīn yáng, yǐ pìn mǔ gè cáng zhī wèng zhōng. yīn gàn bǎi rì, yǐ diǎn nǚ bì, zé shēng wén zhāng, yǔ nán zǐ hé, zhé miè qù yě." chū gǎn yìng jīng
《博物志》:“蜓以器养之,食以朱砂,体尽赤,称满七斤,治捣万杵,以点女子肢体,终不灭。”淮南万毕术云:“取守宫,新合阴阳,以牝牡各藏之瓮中。阴干百日,以点女臂,则生文章,与男子合,辄灭去也。”(出《感应经》)
ròu zhī
肉芝
ròu zhī zhě, wèi wàn suì chán chú, tóu shàng yǒu jiǎo, lǐng xià yǒu dān shū bā zì zài zhòng. yǐ wǔ yuè wǔ rì zhōng míng chāo běn" zhōng" zuò" wǔ" shí qǔ zhī, yīn gàn bǎi rì, yǐ qí zú huà dì, jí wéi liú shuǐ. dài qí" qí" yuán zuò" zài", jù míng chāo běn gǎi zuǒ shǒu yú shēn, pì wǔ bīng. ruò dí rén shè jǐ zhě, gōng nǔ shī jiē fǎn hái zì xiàng yě. chū bào piáo zi
肉芝者,谓万岁蟾蜍,头上有角,领下有丹书八字再重。以五月五日中(明抄本“中”作“午”)时取之,阴干百日,以其足画地,即为流水。带其(“其”原作“在”,据明抄本改)左手于身,辟五兵。若敌人射己者,弓弩失皆反还自向也。(出《抱朴子》)
qiān suì biān fú
千岁蝙蝠
qiān suì biān fú, sè rú bái xuě, jí zé dào xuán, nǎo zhòng gù yě. cǐ wù dé ér yīn gàn, mò fú zhī, lìng rén shòu sì wàn suì. chū bào piáo zi
千岁蝙蝠,色如白雪,集则倒悬,脑重故也。此物得而阴干,末服之,令人寿四万岁。(出《抱朴子》)
yíng chù zhàng
蝇触帐
jìn míng dì cháng yù sì shèng, mì ér bù xiè" xiè" yuán zuò" móu", jù míng chāo běn gǎi, nǎi píng qū shì, qù zuǒ yòu, xià wéi cǎo zhào. yǒu dà cāng yíng chù zhàng ér rù, cuì yú bǐ duān, xū yú wáng chū, dì yì yān. lìng rén kàn yíng suǒ jí chù, zhé chuán yǒu shè, xuān rán yǐ biàn yǐ. chū yì yuàn
晋明帝常欲肆胜,秘而不泄(“泄”原作“谋”,据明抄本改),乃屏曲室,去左右,下帷草诏。有大苍蝇触帐而入,萃于笔端,须臾亡出,帝异焉。令人看蝇所集处,辄传有赦,喧然已遍矣。(出《异苑》)
cāng wú chóng
苍梧虫
bó wù zhì yún:" cāng wú rén zú, biàn yǒu fēi chóng, dà rú mài, yǒu jiǎ, huò yī shí yú, huò sān wǔ dǒu, ér lái shí zhī, rú fēng yǔ zhī zhì, sī xū ér jǐn. rén yǐ wéi huàn, bù kě chú. wéi wèi zǐ mù, zì hòu yīn yǐ zǐ mù wèi guān, gèng bù fù lái." chū bó wù zhì
《博物志》云:“苍梧人卒,便有飞虫,大如麦,有甲,或一石余,或三五斗,而来食之,如风雨之至,斯须而尽。人以为患,不可除。唯畏梓木,自后因以梓木为棺,更不复来。”(出《博物志》)
zhà měng
蚱蜢
xú miǎo, jìn xiào wǔ dì shí, wèi zhōng shū shì láng. zài shěng zhí, zuǒ yòu rén héng jué miǎo dú zài zhàng nèi, yǐ yú rén gòng yǔ. yǒu jiù mén shēng, yī xī cì zhī, wú suǒ jiàn. tiān shí wēi yǒu guāng, shǐ kāi" kāi" zì yuán quē, jù míng chāo běn bǔ chuāng hù, piē guān yī wù, cóng píng fēng lǐ fēi chū, zhí rù qián tiě huò zhōng. réng zhú shì zhī, wú yú wù, wéi jiàn huò zhōng jù chāng pú gēn xià, yǒu dà qīng zhà měng, suī yí cǐ wèi mèi, ér gǔ lái wèi wén, dàn zhāi chú qí liǎng yì. zhì yè, suì rù miǎo mèng yún:" wèi jūn mén shēng suǒ kùn, wǎng lái dào jué, xiāng qù suī jìn, yǒu ruò shān hé." miǎo dé mèng, shén qī cǎn. mén shēng zhī qí yì, nǎi wēi fā qí duān. miǎo chū shí yí bù jí dào, yǔ zhī yuē:" wǒ shǐ lái zhí zhě, míng chāo běn" zhí zhě" zuò" cǐ shěng" biàn jiàn yī qīng yī nǚ zǐ cóng qián dù, yóu zuò liǎng jì, zī sè shén měi. liáo shì tiāo xuè, jí lái jiù jǐ, qiě ài zhī, réng nì qíng. yì bù zhī qí cóng hé ér zhì cǐ." jiān gào mèng. mén shēng yīn jù yǐ zhuàng bái, yì bù fù zhuī shā zhà měng. chū xù yì jì
徐邈,晋孝武帝时,为中书侍郎。在省直,左右人恒觉邈独在帐内,以与人共语。有旧门生,一夕伺之,无所见。天时微有光,始开(“开”字原缺,据明抄本补)窗户,瞥观一物,从屏风里飞出,直入前铁镬中。仍逐视之,无余物,唯见镬中聚菖蒲根下,有大青蚱蜢,虽疑此为魅,而古来未闻,但摘除其两翼。至夜,遂入邈梦云:“为君门生所困,往来道绝,相去虽近,有若山河。”邈得梦,甚凄惨。门生知其意,乃微发其端。邈初时疑不即道,语之曰:“我始来直者,(明抄本“直者”作“此省”)便见一青衣女子从前度,犹作两髻,姿色甚美。聊试挑谑,即来就己,且爱之,仍溺情。亦不知其从何而至此。”兼告梦。门生因具以状白,亦不复追杀蚱蜢。(出《续异记》)
shī zi rán
施子然
jìn yì xī zhōng, líng líng shī zi rán suī chū zì dān mén, ér shén qíng biàn wù. jiā dà zuò tián, zhì léng shí, zuò wō niú lú yú tián cè shǒu shì, héng sù zài zhōng. qí yè, dú zì wèi mián zhī qǐng, jiàn yī zhàng fū lái, cháng duǎn shì zhōng xíng rén, zhe huáng liàn dān yī jiá, zhí zào xí. pěng shǒu yǔ zi rán yǔ, zi rán wèn qí xìng míng, jí dá yún:" pū xìng lú míng gōu, jiā zài zòng xī biān, lín shuǐ." fù jīng bàn xún zhōng, qí zuò rén jué tián chéng xī gōu biān yǐ dié, hū jiàn dà kǎn, mǎn zhōng lóu gū, jiāng jìn dòu xǔ. ér yǒu shù tóu jí zhuàng, yí gè mí dà. zi rán zì shì shǐ wù yuē:" jìn rì kè lú gōu, fǎn yīn zé lóu gū yě jiā zài zòng xī, jí xī kǎn yě." xī guàn yǐ fèi tāng, yú shì suì jué. chū xù yì jì
晋义熙中,零陵施子然虽出自单门,而神情辨悟。家大作田,至棱时,作蜗牛庐于田侧守视,恒宿在中。其夜,独自未眠之顷,见一丈夫来,长短是中形人,著黄练单衣袷,直造席。捧手与子然语,子然问其姓名,即答云:“仆姓卢名钩,家在粽溪边,临水。”复经半旬中,其作人掘田塍西沟边蚁垤,忽见大坎,满中蝼蛄,将近斗许。而有数头极壮,一个弥大。子然自是始悟曰:“近日客卢钩,反音则蝼蛄也;家在粽溪,即西坎也。”悉灌以沸汤,于是遂绝。(出《续异记》)
páng qǐ
庞企
jìn lú líng tài shǒu páng qǐ zì yún, qí zǔ zuò xì yù, hū jiàn lóu gū xíng qí zuǒ yòu, yīn wèi yuē:" ěr yǒu shén, néng huó wǒ sǐ fǒu?" yīn tóu shí yǔ zhī, lóu gū shí fàn jǐn ér qù. yǒu qǐng fù lái, xíng tǐ shāo dà, yì yì zhī, fù tóu shí yǔ zhī. shù rì jiān, qí dà rú tún, jí jiāng xíng zhī yè, lóu gū yè jué bì wèi dà xué, pò xiè, dé cóng zhī chū wáng. hòu yù shè miǎn, gù qǐ shì sì lóu gū yān. chū sōu shén jì
晋庐陵太守庞企自云,其祖坐系狱,忽见蝼蛄行其左右,因谓曰:“尔有神,能活我死否?”因投食与之,蝼蛄食饭尽而去。有顷复来,形体稍大,意异之,复投食与之。数日间,其大如豚,及将刑之夜,蝼蛄夜掘壁为大穴,破械,得从之出亡。后遇赦免,故企世祀蝼蛄焉。(出《搜神记》)
chán chú
蟾蜍
jìn xiào wǔ tài yuán bā nián, yì xīng rén zhōu kè yǒu yī nǚ nián shí bā jiǔ, duān lì jié bái, yóu biàn huì, xìng shì kuài, dàn zhī héng kǔ bù zú. yǒu xǔ zuǎn zhě, xiǎo hào xué, pìn zhī wèi qī. dào xù jiā, shí kuài rú gù, jiā wèi zhī pín. yú shì mén nèi bó yì, kǒng cǐ fù fēi rén, mìng guī jiā. chéng chē zhì qiáo nán, jiàn gǔ jiā qǔ yú zuò zhǎ zhe àn shàng, kě yǒu shí xǔ hú. biàn yú chē zhōng xià yī qiān qián, yǐ yǔ yú zhǔ, lìng dǎo jī. nǎi xià chē, shú shí wǔ dǒu, shēng shí wǔ dǒu. dāng dàn wǔ hú xǔ, biàn jí mèn wò. xū yú, jù dì dà tǔ shuǐ, hū yǒu yī chán chú, cóng tǔ ér chū. suì jué bù fù dàn, bìng yì yù. shí tiān xià dà bīng. chū guǎng gǔ jīn wǔ xíng jì
晋孝武太元八年,义兴人周客有一女年十八九,端丽洁白,尤辨惠,性嗜脍,啖之恒苦不足。有许纂者,小好学,聘之为妻。到婿家,食脍如故,家为之贫。于是门内博议,恐此妇非人,命归家。乘车至桥南,见罟家取鱼作鲊著案上,可有十许斛。便于车中下一千钱,以与鱼主,令捣齑。乃下车,熟食五斗,生食五斗。当啖五斛许,便极闷卧。须臾,据地大吐水,忽有一蟾蜍,从吐而出。遂绝不复啖,病亦愈。时天下大兵。(出《广古今五行记》)
yíng shè
蝇赦
qián qín fú jiān yù fàng shè. yǔ wáng měng fú róng, mì yì gān lù táng, xī píng zuǒ yòu. jiān qīn wèi shè wén, yǒu yī dà cāng yíng jí yú bǐ duān, tīng ér fù chū. é ér cháng ān jiē xiàng, rén xiāng gào yuē:" guān jīn dà shè." yǒu sī yǐ wén. jiān jīng yuē:" jìn zhōng wú ěr shǔ zhī lǐ, shì hé cóng xiè yě?" chì qióng zhī. xián yuē:" yǒu xiǎo rén qīng yī, dà hū yú shì yuē:"" yuē" yuán zuò" dàn", jù míng chāo běn gǎi' guān jīn dà shè.' xū yú bú jiàn." tàn yuē:" qí xiàng cāng yíng yě." chū guǎng gǔ jīn wǔ xíng jì
前秦苻坚欲放赦。与王猛、苻融,密议甘露堂,悉屏左右。坚亲为赦文,有一大苍蝇集于笔端,听而复出。俄而长安街巷,人相告曰:“官今大赦。”有司以闻。坚惊曰:“禁中无耳属之理,事何从泄也?”敕穷之。咸曰:“有小人青衣,大呼于市曰:“(“曰”原作“旦”,据明抄本改)‘官今大赦。’须臾不见。”叹曰:“其向苍蝇也。”(出《广古今五行记》)
fā yāo
发妖
jìn ān dì yì xī nián, láng yá fèi xiàn wáng jiā héng shī wù, wèi shì rén tōu, měi yǐ jiōng yào wèi yì, ér líng luò bù yǐ. jiàn zhái hòu lí yī kǒng chuān, kě róng rén bì, huá zé, shì zuò shéng jū, shī yú xué kǒu. yè zhōng wén yǒu bǎi pū shēng, wǎng yǎn dé dà fā, zhǎng sān chǐ xǔ, ér biàn wéi shàn. cóng cǐ wú lǜ. chū guǎng gǔ jīn wǔ xíng jì
晋安帝义熙年,琅玡费县王家恒失物,谓是人偷,每以扃钥为意,而零落不已。见宅后篱一孔穿,可容人臂,滑泽,试作绳罝,施于穴口。夜中闻有摆扑声,往掩得大发,长三尺许,而变为蟮。从此无虑。(出《广古今五行记》)
huán qiān
桓谦
huán qiān zì jìng zǔ. tài yuán" yuán" yuán zuò" yuán", jù chén xiào běn gǎi. zhōng, hū yǒu rén jiē zhǎng cùn yú, xī bèi kǎi chí shuò, chéng jù zhuāng mǎ, cóng kǎn zhōng chū. jīng guāng yào rì, yóu zǒu zhái shàng, shù bǎi wèi qún. bù zhèn zhǐ huī, gèng xiāng zhuàng cì, mǎ jì qīng kuài, rén yì biàn néng. yuán jǐ dēng zào, xún yǐn shí zhī suǒ. huò yǒu qiè ròu, zhé lái cóng jù, lì suǒ néng shèng zhě, yǐ shuò cì qǔ, jìng rù xué zhōng, jì bù fù chū, chū hái rù xué. jiǎng shān dào shì zhū yīng zi lìng zuò fèi tāng, jiāo suǒ rù chù. yīn jué zhī, yǒu hú xǔ dà yǐ sǐ zài xué zhōng. qiān hòu zhū miè. chū yì yuàn
桓谦字敬祖。太元(“元”原作“原”,据陈校本改。)中,忽有人皆长寸余,悉被铠持槊,乘具装马,从塪中出。精光耀日,游走宅上,数百为群。部阵指麾,更相撞刺,马既轻快,人亦便能。缘几登灶,寻饮食之所。或有切肉,辄来丛聚,力所能胜者,以槊刺取,迳入穴中,寂不复出,出还入穴。蒋山道士朱应子令作沸汤,浇所入处。因掘之,有斛许大蚁死在穴中。谦后诛灭。(出《异苑》)
qīng tíng
青蜓
sī mǎ biāo zhuāng zi zhù, yán tóng zǐ mái qīng tíng zhī tóu, bù shí ér wǔ yuē, cǐ jiāng wèi zhū, rén xiào zhī. bó wù zhì yún, mái qīng tíng tóu yú xī xiàng hù xià, zé huà chéng qīng sè zhī zhū. chū gǎn yìng jīng
司马彪《庄子注》,言童子埋青蜓之头,不食而舞曰,此将为珠,人笑之。《博物志》云,埋青蜓头于西向户下,则化成青色之珠。(出《感应经》)
zhū dàn
朱诞
sòng chū, huái nán jùn yǒu wù qǔ rén tóu jì. tài shǒu zhū dàn yuē:" wú zhī zhī yǐ." duō mǎi chī yǐ tú bì. xī yǒu yī biān fú dà rú jī, jí qí shàng, bù dé qù, shā zhī nǎi jué. guān zhī, gōu lián xià yǐ yǒu shù bǎi rén tóu jì. chū yōu míng lù
宋初,淮南郡有物取人头髻。太守朱诞曰:“吾知之矣。”多买黐以涂壁。夕有一蝙蝠大如鸡,集其上,不得去,杀之乃绝。观之,钩帘下已有数百人头髻。(出《幽明录》)
bái yǐn
白蚓
liú dé yuàn xiōng zi, tài zǎi cóng shì zhōng láng dào cún, jǐng hé yuán nián, hū yǒu bái yǐn shù shí dēng qí zhāi qián qì shàng, tōng shēn bái sè, rén suǒ wèi cháng jiàn yě. yǐn bìng zhāng kǒu tǔ shé," shé" zì yuán quē, jù míng chāo běn bǔ. dà chì sè. qí nián bā yuè, yǔ dé yuàn bìng zhū. chū shù yì jì
刘德愿兄子,太宰从事中郎道存,景和元年,忽有白蚓数十登其斋前砌上,通身白色,人所未尝见也。蚓并张口吐舌,(“舌”字原缺,据明抄本补。)大赤色。其年八月,与德愿并诛。(出《述异记》)
wáng shuāng
王双
mèng zhōu wáng shuāng, sòng wén dì yuán jiā chū, hū bù yù jiàn míng. cháng qǔ shuǐ wò dì, yǐ gū jiǎng fù shàng, mián xī yǐn shí, xī rù qí zhōng. yún, héng yǒu nǚ, zhe qīng qún bái jīn, lái jiù qí qǐn. měi tīng wén jiàn xià, lì lì yǒu shēng. fā zhī, jiàn yī qīng sè bái jǐng" jǐng" yuán zuò" yīng", jù míng chāo běn gǎi. qiū yǐn, zhǎng èr chǐ xǔ. yún, cǐ nǚ cháng yǐ yī lián xiāng jiàn yí, qì shén jīng fēn. lián nǎi luó ké, xiāng zé cǎo pú gēn. yú shí xián yǐ shuāng zàn tóng fù zhōng yǐ. chū yì yuàn
孟州王双,宋文帝元嘉初,忽不欲见明。常取水沃地,以菰蒋覆上,眠息饮食,悉入其中。云,恒有女,著青裙白巾,来就其寝。每听闻荐下,历历有声。发之,见一青色白颈(“颈”原作“缨”,据明抄本改。)蚯蚓,长二尺许。云,此女常以一奁香见遗,气甚精芬。奁乃螺壳,香则草莆根。于时咸以双暂同阜螽矣。(出《异苑》)