lái zhèn gē shū hàn mǎ lín bái xiào dé lǐ zhèng jǐ lǐ sì yè mǎ xūn wāng jié péng xiān jué wáng pái yōu zhōng fù
來瑱 哥舒翰 馬璘 白孝德 李正己 李嗣業 馬勛 汪節 彭先覺 王俳優 鍾傅
mò jūn hé zhōu guī yòu wáng zǎi
墨君和 周歸祐 王宰
lái zhèn
來瑱
táng lái zhèn, tiān bǎo zhōng zhì zàn shàn dài fū, wèi wèi rén suǒ zhī. ān lù shān pàn nì, zhào cháo chén gè jǔ zhì móu guǒ jué cái kān tǒng zhòng zhě. zuǒ shí yí zhāng hào jiàn zhèn yǒu zòng héng cái lüè. biǎo rù, jí rì zhào jiàn, chēng zhǐ, bài yǐng chuān tài shǒu, chōng zhāo tǎo shǐ, lèi zòu zhàn gōng. sù zōng jì wèi, yǐ zhèn wǔ lüè, yóu jiā rèn wěi. běi shōu hé luò, shǔ qún zéi fēng qǐ, pín lái gōng zhàn, jiē wèi zhèn suǒ bài. zéi děng jù zhī, hào wèi lái jué tiě. chū tán bīn lù
唐來瑱,天寶中至贊善大夫,未為人所知。安祿山叛逆,召朝臣各舉智謀果決才堪統眾者。左拾遺張鎬薦瑱有縱橫才略。表入,即日召見,稱旨,拜潁川太守,充招討使,累奏戰功。肅宗繼位,以瑱武略,尤加任委。北收河洛,屬群賊蜂起,頻來攻戰,皆為瑱所敗。賊等懼之,號為來嚼鐵。(出《譚賓錄》)
gē shū hàn
哥舒翰
táng gē shū hàn hàn tǔ bō, zéi zhòng sān dào cóng shān xiāng xù ér xià, gē shū hàn chí bàn duàn zhé qiāng, dāng qián jī zhī, wú bù cuī mí. hàn rù zhèn, shàn shǐ qiāng, zhuī zéi jí zhī, yǐ qiāng dā qí jiān ér hē. zéi jīng gù, hàn cóng ér cì qí hóu, jiē gāo sān wǔ zhàng ér zhuì. jiā tóng zuǒ chē nián shí wǔ, měi suí rù zhèn, zhé xià mǎ zhǎn qí shǒu. chū tán bīn lù
唐哥舒翰捍吐蕃,賊眾三道從山相續而下,哥舒翰持半段折槍,當前擊之,無不摧靡。翰入陣,善使槍,追賊及之,以槍搭其肩而喝。賊驚顧,翰從而刺其喉,皆高三五丈而墜。家僮左車年十五,每隨入陣,輒下馬斬其首。(出《譚賓錄》)
mǎ lín
馬璘
táng guǎng dé yuán nián, tǔ bō zì zhǎng ān hái zhì fèng xiáng, jié dù sūn shǒu zhí bì mén jù zhī. wéi shǒu shù rì, huì zhèn xī jié dù mǎ lín lǐng jīng qí qiān yú, zì hé xī jiù yáng zhì liè huí, yǐn bīng rù chéng. chí míng, dān qí chí mǎn, zhí chōng zéi zhòng. zuǒ yòu yuàn cóng zhě bǎi yú qí. lín fèn jī dà hū, zéi tú pī mǐ, wú gǎn dāng zhě. yì rì, yòu bī zéi qǐng zhàn. jiē yuē: cǐ jiāng bù xī sǐ, bù kě dāng, qiě bì zhī. chū tán bīn lù
唐廣德元年,吐蕃自長安還至鳳翔,節度孫守直閉門拒之。圍守數日,會鎮西節度馬璘領精騎千餘,自河西救楊志烈回,引兵入城。遲明,單騎持滿,直衝賊眾。左右願從者百餘騎。璘奮擊大呼,賊徒披靡,無敢當者。翌日,又逼賊請戰。皆曰:此將不惜死,不可當,且避之。(出《譚賓錄》)
bái xiào dé
白孝德
táng bái xiào dé wèi lǐ guāng bì piān jiāng. shǐ sī míng gōng hé yáng, shǐ xiāo jiāng liú lóng xiān zú qí wǔ qiān, lín chéng tiāo zhàn. lóng xiān jié yǒng zì shì, jǔ zú jiā mǎ liè shàng, mán mà guāng bì. guāng bì dēng chéng wàng zhī, gù zhū jiāng yuē: shú kě qǔ zhě? pū gù huái sī qǐng xíng, guāng bì yuē: fēi dà jiāng suǒ wèi, lì xuǎn qí cì. zuǒ yòu yuē: xiào dé kě. guāng bì zhào xiào dé qián, wèn yuē: kě hū? yuē: kě. guāng bì wèn suǒ jiā jǐ hé rén ér kě? yuē: dú wǎng zé kě, jiā rén duō bù kě. guāng bì yuē: zhuàng zāi! zhōng wèn suǒ yù, duì yuē: yuàn bèi wǔ shí qí yú jūn mén, hòu rù ér jì jìn, jí qǐng dà zhòng gǔ zào yǐ jiǎ qì, tā wú yòng yě. guāng bì fǔ qí bèi yǐ qiǎn zhī. xiào dé xié èr máo, cè mǎ jié liú ér dù. bàn jì, huái sī hè yuē: kè yǐ. guāng bì yuē: wèi jí, hé zhī qí kè? huái ēn yuē: guān qí lǎn bá biàn pì, kě wàn quán. lóng xiān shǐ jiàn qí dú lái, shén yì zhī, zú bù jiàng liè. shāo jìn yù dòng, xiào dé yáo shǒu zhǐ zhī, ruò shǐ qí bù dòng, lóng xiān bù zhī cè. yòu zhǐ lóng xiān. xiào dé yuē: shì zhōng shǐ yǔ zhì cí, fēi tā yě. lóng xiān qù sān shí bù, yǔ zhī yán, xiè mà rú chū. xiào dé cì biàn, yīn chēn chēn yuán zuò míng, jù míng chāo běn gǎi mù yuē: zéi shí wǒ hū? lóng xiān yuē: hé yě? yuē: guó zhī dà jiāng bái xiào dé. lóng xiān yuē: shì zhū gǒu hū? fā shēng xiāo rán, zhí máo qián tū, chéng shàng gǔ zào, wǔ shí qí yì jì jìn. lóng xiān shǐ bù jí fā, huán zǒu dī shàng, xiào dé zhú zhī, zhǎn shǒu tí zhī guī. chū tán bīn lù
唐白孝德為李光弼偏將。史思明攻河陽,使驍將劉龍仙卒騎五千,臨城挑戰。龍仙捷勇自恃,舉足加馬鬣上,謾罵光弼。光弼登城望之,顧諸將曰:孰可取者?仆固懷思請行,光弼曰:非大將所為,歷選其次。左右曰:孝德可。光弼召孝德前,問曰:可乎?曰:可。光弼問所加幾何人而可?曰:獨往則可,加人多不可。光弼曰:壯哉!終問所欲,對曰:願備五十騎於軍門,候入而繼進,及請大眾鼓譟以假氣,他無用也。光弼撫其背以遣之。孝德挾二矛,策馬截流而渡。半濟,懷思賀曰:克矣。光弼曰:未及,何知其克?懷恩曰:觀其攬跋便僻,可萬全。龍仙始見其獨來,甚易之,足不降鬣。稍近欲動,孝德搖手止之,若使其不動,龍仙不之測。又止龍仙。孝德曰:侍中使予致詞,非他也。龍仙去三十步,與之言,褻罵如初。孝德伺便,因瞋(瞋原作瞑,據明抄本改)目曰:賊識我乎?龍仙曰:何也?曰:國之大將白孝德。龍仙曰:是豬狗乎?發聲虓然,執矛前突,城上鼓譟,五十騎亦繼進。龍仙矢不及發,環走堤上,孝德逐之,斬首提之歸。(出《譚賓錄》)
lǐ zhèng jǐ
李正己
táng lǐ zhèng jǐ běn míng bào yù. hóu xī yì wèi píng lú jūn shuài, xī yì mǔ jí zhèng jǐ gū yě. hòu yǔ xī yì tóng zhì qīng zhōu, xiāo jiàn yǒu yǒng lì. bǎo yīng zhōng, jūn zhōng tǎo shǐ cháo yì, zhì zhèng zhōu. huí hé fāng qiáng zì, zhū jié dù jiē xià zhī. zhèng jǐ shí wèi jūn hòu, dú yù yǐ qì tūn zhī, yīn yǔ jué zhú, zhòng jūn jù guān. yuē yuē: hòu zhě pī zhī. jí zhú ér xiān, zhèng jǐ qín qí lǐng ér pī qí sǎng, huí hé shǐ yè jù xià. zhòng jūn hū tū, yáo shì bù gǎn bào. huì jūn rén zhú xī yì, xī yì bēn zǒu. zhòng lì zhèng jǐ wèi shuài, cháo tíng yīn shòu píng lú jié dù shǐ. chū tán bīn lù
唐李正己本名抱玉。侯希逸為平盧軍帥,希逸母即正己姑也。後與希逸同至青州,驍健有勇力。寶應中,軍中討史朝義,至鄭州。回紇方強恣,諸節度皆下之。正己時為軍候,獨欲以氣吞之,因與角逐,眾軍聚觀。約曰:後者批之。即逐而先,正己擒其領而批其顙,回紇屎液俱下。眾軍呼突,繇是不敢暴。會軍人逐希逸,希逸奔走。眾立正己為帥,朝廷因授平盧節度使。(出《譚賓錄》)
lǐ sì yè
李嗣業
táng lǐ sì yè lǐng ān xī běi tíng xíng yíng, cháng wèi xiān fēng jiāng, chí bàng chōng jī, zhòng zéi pī mǐ. yǔ jiǔ jié dù wéi zéi, yīn zhōng liú shǐ, shù rì chuāng yù yù. wò yú zhàng zhōng, hū wén jīn gǔ shēng luàn. wèn zhī, zhī zhàn. yīn kàn, chuāng zhōng xuè rú zhù, yǎn rán ér zú. chū tán bīn lù
唐李嗣業領安西北庭行營,常為先鋒將,持棒衝擊,眾賊披靡。與九節度圍賊,因中流矢,數日瘡欲愈。臥於帳中,忽聞金鼓聲亂。問之,知戰。因闞,瘡中血如注,奄然而卒。(出《譚賓錄》)
mǎ xūn
馬勛
táng dé zōng yù xìng liáng yáng, yán zhèn qiǎn bīng wǔ qiān zhì zhōu zhì yǐ qí nán xìng. qí jiāng zhāng yòng chéng yīn móu pàn bèi, shū kuǎn yú lǐ huái guāng, cháo tíng yōu zhī. huì liáng zhōu jiāng mǎ xūn zhì, shàng lín xuān yǔ zhī móu. xūn yuē: chén qǐng jì rì zhì shān nán, qǔ jié dù fú zhào zhī jí bù shòu zhào, chén dāng zhǎn qí shǒu yǐ fù mìng. shàng xǐ yuē: jǐ rì dāng zhì? xūn kè rì shí ér zòu, shàng miǎn láo ér qiǎn zhī. xūn jì dé zhèn fú, nǎi yǔ zhuàng shì wǔ shí rén xié xíng chū luò gǔ. yòng chéng yǐ wèi wèi zhī qí pàn, yǐ shù bǎi qí yà xūn. xūn yǔ jù zhī chuán shě. yòng chéng zuǒ yòu sēn rán. xūn yuē: tiān hán qiě xiū. jūn shì zuǒ yòu jiē tuì, xūn nǎi lìng rén duō fén qí cǎo yǐ yòu zhī, jūn shì zhēng fù huǒ. xūn nǎi lìng rén cóng róng, chū huái zhōng fú shì zhī yuē: dài fū zhào jūn. yòng chéng huáng hài qǐ zǒu, zhuàng shì zì bèi shù qí shǒu ér qín zhī. bù yú yòng chéng zhī zǐ jū hòu, yǐn dāo zhuó xūn. xūn zuǒ yòu jù chéng qí bì bì yuán zuò bèi, jù míng chāo běn gǎi, dāo bù shèn xià, wēi shāng xūn shǒu. suì gé shā qí zi, ér pū yòng chéng yú dì, lìng zhuàng shì kuà qí fù, yǐ rèn nǐ qí hóu yuē: shēng zé sǐ zhī! xūn chí jiù qí jūn, yíng shì yǐ bèi jiǎ zhí bīng. xūn dà yán yuē: rǔ děng fù mǔ qī nú jiē zài liáng zhōu, qì zhī cóng rén fǎn nì, jiāng yù miè rǔ zú yé? dài fū shǐ wǒ qǔ zhāng yòng chéng, bù wèn rǔ bèi. nǎi hé wèi hū? zhòng shè fú. yú shì fù yòng chéng, qiǎn sòng yáng zhōu, zhèn zhàng shā zhī. bá qí èr shǐ zǒng qí zhòng. xūn yǐ yào zì fēng qí shǒu, lái fù mìng, qiān yuē bàn rì. chū tán bīn lù
唐德宗欲幸梁洋,嚴振遣兵五千至周至以俟南幸。其將張用誠陰謀叛背,輸款於李懷光,朝廷憂之。會梁州將馬勛至,上臨軒與之謀。勛曰:臣請計日至山南,取節度符召之;即不受召,臣當斬其首以復命。上喜曰:幾日當至?勛克日時而奏,上勉勞而遣之。勛既得振符,乃與壯士五十人偕行出駱谷。用誠以為未知其叛,以數百騎迓勛。勛與俱之傳舍。用誠左右森然。勛曰:天寒且休。軍士左右皆退,勛乃令人多焚其草以誘之,軍士爭附火。勛乃令人從容,出懷中符示之曰:大夫召君。用誠惶駭起走,壯士自背束其手而擒之。不虞用誠之子居後,引刀斫勛。勛左右俱承其臂(臂原作背,據明抄本改),刀不甚下,微傷勛首。遂格殺其子,而仆用誠於地,令壯士跨其腹,以刃擬其喉曰:聲則死之!勛馳就其軍,營士已被甲執兵。勛大言曰:汝等父母妻孥皆在梁州,棄之從人反逆,將欲滅汝族耶?大夫使我取張用誠,不問汝輩。乃何為乎?眾懾伏。於是縛用誠,遣送洋州,振杖殺之。拔其二使總其眾。勛以藥自封其首,來復命,愆約半日。(出《譚賓錄》)
wāng jié
汪節
tài wēi cūn zài jī xī xiàn xī běi wǔ lǐ. cūn yǒu wāng jié zhě, qí mǔ bì nüè yú cūn xī fú tián sì jīn gāng xià, yīn jiǎ mèi, gǎn ér shēng jié. jié yǒu shén lì, rù zhǎng ān, xíng dào dōng wèi qiáo, qiáo biān yǒu shí shī zi, qí zhòng qiān jīn. jié zhǐ ér gào rén yuē: wǒ néng tí cǐ ér zhì zhī. zhòng bù xìn zhī. jié suì tí shī zi tóu zhī zhàng yú, zhòng rén dà hài. hòu shù shí rén bù néng dòng zhī, suì yǐ lù qǐng jié, jié yòu tí ér zhì zhī gù dì. xún ér jiàn rù jìn jūn, bǔ shén cè jiāng jūn. cháng duì yù, fǔ shēn fù yī shí niǎn, zhì èr zhàng fāng mù yú niǎn shàng, mù shàng yòu zhì yī chuáng, chuáng shàng zuò guī zī lè rén yī bù, zòu qū zhōng ér xià, wú yàn zhòng zhī sè. dé zōng shén chǒng xī, lèi yǒu shǎng cì. suī bá shān zhuāi niú zhī lì, bù néng guò yě. chū shè zhōu tú jīng
太微村在績溪縣西北五里。村有汪節者,其母避瘧於村西福田寺金剛下,因假寐,感而生節。節有神力,入長安,行到東渭橋,橋邊有石獅子,其重千斤。節指而告人曰:我能提此而擲之。眾不信之。節遂提獅子投之丈余,眾人大駭。後數十人不能動之,遂以賂請節,節又提而致之故地。尋而薦入禁軍,補神策將軍。嘗對御,俯身負一石碾,置二丈方木於碾上,木上又置一床,床上坐龜茲樂人一部,奏曲終而下,無厭重之色。德宗甚寵惜,累有賞賜。雖拔山拽牛之力,不能過也。(出《歙州圖經》)
péng xiān jué
彭先覺
táng péng xiān jué shū zǔ bó tōng lǚ lì jué lún. cháng yú zhǎng ān yǔ zhuàng shì wèi hóng zhé sòng lìng wén féng shī běn jué lì. bó tōng jiān wò, mìng sān rén duó qí zhěn. sān rén lì jí, chuáng jiǎo jǐn zhé, ér zhěn bù dòng. guān zhě yú zhǔ rén yuán qiáng, wū yǔ jǐn huài, míng dòng jīng shī. cháng yǔ jiā jūn tóng yǐn, huì míng, dú chí liǎng chuáng jiàng jiē, jiù yuè yú tíng. jiǔ zǔ zhī lèi, lüè wú qīng xiè yǐ. chū yù shǐ tái jì
唐彭先覺叔祖博通膂力絕倫。嘗於長安與壯士魏弘哲、宋令文、馮師本角力。博通堅臥,命三人奪其枕。三人力極,床腳盡折,而枕不動。觀者逾主人垣牆,屋宇盡壞,名動京師。嘗與家君同飲,會瞑,獨持兩床降階,就月於庭。酒俎之類,略無傾泄矣。(出《御史台記》)
wáng pái yōu
王俳優
táng gān fú zhōng, mián zhú wáng pái yōu zhě yǒu jù lì. měi yù fǔ zhōng xiǎng jūn yàn kè, xiān chéng bǎi xì. wáng shēng yāo bèi yī chuán, chuán zhōng zài shí èr rén, wǔ hé chuán yī qǔ, lüè wú kùn fá. chū běi mèng suǒ yán
唐乾符中,綿竹王俳優者有巨力。每遇府中饗軍宴客,先呈百戲。王生腰背一船,船中載十二人,舞河傳一曲,略無睏乏。(出《北夢瑣言》)
zhōng fù
鍾傅
ān lù jùn yǒu chù shì xìng mǎ wàng qí míng, zì yún jiāng xià rén, shǎo yóu hú xiāng, yòu kè yú zhōng líng shí shù nián. cháng shuō jiāng xī zhōng fù, běn yù zhāng rén, shǎo tì tǎng, yǐ yǒng yì wén yú xiāng lǐ. bù shì nóng yè, héng hǎo shè liè. xióng lù yě shòu, yù zhī zhě wú bù huò yān. yī rì, yǒu qīn shǔ jiǔ shí xiāng huì, fù sù néng yī yǐn. shì rì dà zuì. wéi yī xiǎo pú shì xíng, bǐ mù fāng guī. qù jiā èr sān lǐ, xī gǔ shēn suì, yǒu hǔ hēi wén qīng zhì, é máo yuán bái, dān dān rán zì zhōng lín ér chū. bǎi bù zhī wài, gù wàng qián lái. pú fū jiàn ér gǔ lì, wèi fù yuē: sù dēng dà shù, yǐ táo shēng mìng. fù shí jiǔ lì fāng shèng, dǎn qì mí cū. jí yǐ pú rén suǒ chí bái tǐng, shān lì ér jù zhī. hǔ jí zhí bó fù, fù yì zuǒ yòu tiào yuè, huī zhàng jī zhī. hǔ yòu fǔ fú, fù yì dūn jù. xū yú, fù xiāng ná jué. rú cǐ zhě shù sì. hǔ zhī qián zú, dā fù zhī jiān, fù jí yǐ liǎng shǒu bào hǔ zhī xiàng, liáng jiǔ. hǔ zhī shì wú yǐ yòng qí zhǎo yá, fù zhī yǒng wú yǐ zhǎn qí xīn jì. liǎng xiāng qíng jù, ér pú fū dàn hào hū yǔ qí cè. qí jiā rén guài rì yàn wèi guī, zhàng jiàn ér yíng zhī. jí jiàn xiāng hàn, jí huī rèn qián zhuó. hǔ yāo jì zhé, fù nǎi miǎn yān. shù suì hòu, jiāng nán rǎo luàn, qún dào sì jí, fù yǐ dòu hǔ zhī míng, wèi zhòng suǒ fú, tuī wèi qiú zhǎng, jìng dēng róng shuài zhī rèn, jié zhì zhōng líng. zhèn fǔ yī fāng, chéng qīng liù jùn. táng xī zhāo zhī dài, míng zhèn jiāng xī. guān zhì zhōng shū lìng. chū ěr mù jì
安陸郡有處士姓馬忘其名,自雲江夏人,少游湖湘,又客於鍾陵十數年。嘗說江西鍾傅,本豫章人,少倜儻,以勇毅聞於鄉里。不事農業,恆好射獵。熊鹿野獸,遇之者無不獲焉。一日,有親屬酒食相會,傅素能一飲。是日大醉。唯一小僕侍行,比暮方歸。去家二三里,溪谷深遂,有虎黑文青質,額毛圓白,眈眈然自中林而出。百步之外,顧望前來。僕夫見而股慄,謂傅曰:速登大樹,以逃生命。傅時酒力方盛,膽氣彌粗。即以僕人所持白梃,山立而拒之。虎即直搏傅,傅亦左右跳躍,揮杖擊之。虎又俯伏,傅亦蹲踞。須臾,復相拿攫。如此者數四。虎之前足,搭傅之肩,傅即以兩手抱虎之項,良久。虎之勢無以用其爪牙,傅之勇無以展其心計。兩相擎據,而僕夫但號呼與其側。其家人怪日晏未歸,仗劍而迎之。及見相捍,即揮刃前斫。虎腰既折,傅乃免焉。數歲後,江南擾亂,群盜四集,傅以斗虎之名,為眾所服,推為酋長,竟登戎帥之任,節制鐘陵。鎮撫一方,澄清六郡。唐僖昭之代,名振江西。官至中書令。(出《耳目記》)
mò jūn hé
墨君和
zhēn dìng mò jūn hé, yòu míng sān wàng. shì dài hán jiàn, yǐ tú zǎi wèi yè. mǔ huái rèn zhī shí, céng mèng hú sēng xié yī rú zǐ, miàn sè guāng hēi, shòu zhī yuē: yǔ ěr wèi zi, tā rì bì dà dé lì. jì shēng zhī, méi mù léng àn, jī fū ruò tiě. nián shí wǔ liù, zhào wáng róng chū jì wèi, céng jiàn zhī, yuè ér wèn yuē: cǐ zhōng hé dé kūn lún ér yě? wèn qí xìng, yǔ xíng zhì xiāng yīng, jí hū wèi mò kūn lún, yīn yǐ zào yī cì zhī. shì shí cháng shān xiàn yì lǚ wèi bīng zhōu zhōng jūn suǒ qīn lüè, zhào zhī jiāng zú pí yú zhàn dí, gào jí yú yàn wáng lǐ kuāng wēi, lǜ shī wǔ wàn lái jiù zhī. bìng rén gōng xiàn shù chéng. yàn wáng wén zhī, gōng lǐng wǔ wàn qí, jìng yǔ jìn shī zhàn yú yuán shì. jìn shī bài jī. zhào wáng gǎn yàn wáng zhī dé, chuí niú shāi jiǔ, dà kào yú gǎo chéng. niǎn jīn èr shí wàn yǐ xiè zhī. yàn wáng guī guó, bǐ jí jìng shàng, wèi qí dì kuāng chóu suǒ jù. zhào rén yǐ qí yǒu dé yú wǒ, suì yíng dōng pǔ yǐ jū zhī. yàn zhǔ zì yǐ shī guó, yòu jiàn zhào zhǔ zhī fāng yòu, nǎi tú zhī. suì cóng xià yǐ shàng fú jiǎ. míng chāo běn cóng xià yǐ shàng fú jiǎ zuò suì yǐ fú bīng, yǐ yí zuò yǐ. qí zhào wáng dàn zhì, jí shǐ qín zhī. zhào wáng qǐng yuē: mǒu chéng guāng dài jī gòu, zhǔ cǐ shān hé, měi bèi lín kòu qīn yú, kùn yú shǒu bèi. lài dài wáng wǔ lüè, lèi cuò róng fēng, huò bǎo zōng tiāo, shí zī ēn lì. gù wéi yòu nuò, fèng yǒu bēi chéng, wàng bù hū hū, kě shēn jiāo ràng. yuàn yǔ dài wáng tóng guī yá shǔ, jí jūn fǔ bì bù jù wéi. yàn wáng yǐ wèi rán, suì yǔ zhào wáng bìng pèi ér jìn. é yǒu dà fēng bìng hēi yún qǐ yú chéng shàng. é ér dà yǔ, léi diàn zhèn jī. zhì dōng jiǎo mén nèi, yǒu yǒng fū tǎn bì páng lái, quán ōu yàn zhī jiè shì. jí xié fù zhào zhǔ, yú yuán ér zǒu. suì dé guī gōng fǔ. wáng wèn qí xìng míng, jūn hé kǒng qí nán jì, dàn yán yuē: yàn zhōng zhī wù, wáng xīn zhì zhī. zuǒ yòu jūn shì, jì jiàn zhǔ miǎn nán, suì zhú yàn wáng. yàn wáng tuì zǒu yú dōng pǔ, zhào rén wéi ér shā zhī. míng rì, zhào wáng sù fú kū yú tíng, jiān lìng jù yǐ lǐ liǎn. réng shǐ gào yú yàn zhǔ. kuāng chóu fèn qí xiōng zhī jiàn shā, jí jǔ quán shī fá zhào zhī dōng bǐ. jiāng shì qí fèn qì, ér zhì shí yí zhī shū. zhào wáng qiǎn jì shì zhāng zé yǐ shì shí dá zhī. qí lüè yuē: yíng zhōng jiāng shì, huò kě zhuī hū tiān shàng léi tíng, hé rén jì huì? cí duō bù zài. zhào zhǔ jì miǎn yàn zhǔ zhī nán, zhào mò shēng yǐ qiān jīn shǎng zhī, jiān cì shàng dì yī qū, liáng tián wàn mǔ, réng shù qí shí sǐ, zòu shòu guāng lù dài fū. zhōng zhào wáng zhī shì, sì shí nián jiān, xiǎng qí fù guì. dāng shí lǘ lǐ, yǒu shēng zǐ huò yán mào hēi chǒu zhě, duō yún: wú lòu, ān zhī tā rì bù jí mò kūn lún yé? chū liú shì ěr mù jì
真定墨君和,幼名三旺。世代寒賤,以屠宰為業。母懷妊之時,曾夢胡僧攜一孺子,面色光黑,授之曰:與爾為子,他日必大得力。既生之,眉目棱岸,肌膚若鐵。年十五六,趙王鎔初繼位,曾見之,悅而問曰:此中何得崑崙兒也?問其姓,與形質相應,即呼為墨崑崙,因以皂衣賜之。是時常山縣邑屢為并州中軍所侵掠,趙之將卒疲於戰敵,告急於燕王李匡威,率師五萬來救之。並人攻陷數城。燕王聞之,躬領五萬騎,徑與晉師戰於元氏。晉師敗績。趙王感燕王之德,椎牛釃酒,大犒於槁城。輦金二十萬以謝之。燕王歸國,比及境上,為其弟匡儔所拒。趙人以其有德於我,遂營東圃以居之。燕主自以失國,又見趙主之方幼,乃圖之。遂從下矣上伏甲。(明抄本從下矣上伏甲作遂矣伏兵,矣疑作以)。俟趙王旦至,即使擒之。趙王請曰:某承光代基構,主此山河,每被鄰寇侵漁,困於守備。賴大王武略,累挫戎鋒,獲保宗祧,實資恩力。顧惟幼懦,鳳有卑誠,望不忽忽,可伸交讓。願與大王同歸衙署,即軍府必不拒違。燕王以為然,遂與趙王並轡而進。俄有大風並黑雲起於城上。俄而大雨,雷電震擊。至東角門內,有勇夫袒臂旁來,拳毆燕之介士。即挾負趙主,逾垣而走。遂得歸公府。王問其姓名,君和恐其難記,但言曰:硯中之物,王心志之。左右軍士,既見主免難,遂逐燕王。燕王退走於東圃,趙人圍而殺之。明日,趙王素服哭於庭,兼令具以禮斂。仍使告於燕主。匡儔忿其兄之見殺,即舉全師伐趙之東鄙。將釋其憤氣,而致十疑之書。趙王遣記室張澤以事實答之。其略曰:營中將士,或可追乎;天上雷霆,何人計會?詞多不載。趙主既免燕主之難,召墨生以千金賞之,兼賜上第一區,良田萬畝,仍恕其十死,奏授光祿大夫。終趙王之世,四十年間,享其富貴。當時閭里,有生子或顏貌黑丑者,多云:無陋,安知他日不及墨崑崙耶?(出《劉氏耳目記》)
zhōu guī yòu
周歸祐
yàn zhī jiù jiāng zhōu guī yòu, jì mén gèng biàn zhī jì, yǐ jiàn zhù xīn, rèn zì bèi chū ér bù sǐ. bēn yú liáng, wèi qí jiāng zhī xiān fēng yān. shí wǔ nián, jiā hé bǎi zhàn, tōng zhōng zhī chuāng, wǎng wǎng yù zhī. hòu táng zhuāng zōng rù luò, wèi chóu zhě yú liè chǎng xí dì bǐ zuò, mǎn wǎn ér shè, guàn yè ér chū, chuàng yù wú yàng. shì zhì jùn mù jié dù liú hòu. jìng sǐ yú yǒu xià. chū běi mèng suǒ yán
燕之舊將周歸祐,薊門更變之際,以劍柱心,刃自背出而不死。奔於梁,為騎將之先鋒焉。十五年,夾河百戰,通中之瘡,往往遇之。後唐莊宗入洛,為仇者於獵場席地俾坐,滿挽而射,貫腋而出,創愈無恙。仕至郡牧節度留後。竟死於牖下。(出《北夢瑣言》)
wáng zǎi
王宰
dīng chǒu suì, shǔ shī shù yú gù zhèn. yǒu jù shī yuē fèi tiě zī zhě, běn yú lǜ lín bù xià jiāng zú míng chāo běn zú zuò lǜ. qí rén yě, duō shǐ rén xíng jié ér nà qí huò. yī rì, qiǎn dōu jiāng lǐng rén gōng hé chí xiàn. yǒu wáng zǎi zhě shī qí míng shǎo zhuàng ér yǒng, zhǐ yǔ pū lì shí shù bèi zhǐ yú gōng shǔ. qún dào yè zhì, zǎi qǐ fēi ér qí zhī, gé dòu shù kè, zǎi zhōng zú shén kùn, zéi jiāng yú qí yù. xiǎo pú chí duǎn qiāng, kào fēi ér lì, lián zhōng sān sì kuí shǒu, jiē yīng rèn ér pū, cháng wèi zài dì yān. qún dào yú shì yú shī ér dùn. tā rì, tiě zī yòu jié cūn zhuāng, cái hé yè, qún dào zhì cūn. huò pái tà ér rù zhě, huò sì miàn huài bì ér rù, mín jiā dēng huǒ shàng yíng huáng. zhàng fū xī dùn qù, wéi yī fù rén yǐ sháo huī fǔ tāng pō zhī, yī èr shí bèi wú cuò shǒu, wèi hài zhě jiē láng bèi ér bēn sàn. fù rén dàn bǐng sháo jù fǔ, lüè wú suǒ sǔn shī. xún yuè hòu, tiě zī bù nèi shù rén, yǒu miàn rú chuāng lài zhě, fèi zhōng shēn chǐ zhī. chū yù táng xián huà
丁丑歲,蜀師戍於固鎮。有巨師曰費鐵觜者,本於綠林部下將卒(明抄本卒作率)。其人也,多使人行劫而納其貨。一日,遣都將領人攻河池縣。有王宰者(失其名)少壯而勇,只與仆隸十數輩止於公署。群盜夜至,宰啟扉而俟之,格鬥數刻,宰中鏃甚困,賊將逾其閾。小僕持短槍,靠扉而立,連中三四魁首,皆應刃而仆,腸胃在地焉。群盜於是舁屍而遁。他日,鐵觜又劫村莊,才合夜,群盜至村。或排闥而入者,或四面壞壁而入,民家燈火尚瑩煌。丈夫悉遁去,唯一婦人以勺揮釜湯潑之,一二十輩無措手,為害者皆狼狽而奔散。婦人但秉勺據釜,略無所損失。旬月後,鐵觜部內數人,有面如瘡癩者,費終身恥之。(出《玉堂閒話》)